Uzou Avọ 15

Wo Evawere Evaọ Iruo Ra

‘Jọ ohwo kpobi o wo evawere eva iruo riẹ.’—ỌTAUSIUWOMA NA 3:13.

1-3. (a) Ẹvẹ iruo ahwo jọ e rrọ ae oma? (b) Eme Ebaibol e ta kpahe iruo, kọ enọ vẹ ma te t’ẹme kpahe evaọ uzoẹme nana?

RỌKẸ ahwo buobu nẹnẹ, iruo yọ oware omawere he. Ehoo nọ a re ro kpohọ iruo ọ rẹ ruọ ibuobu oma kẹdẹ kẹdẹ nọ a te roro te euwa buobu nọ a ti ro ruiruo nọ e rẹ were ae he. Kọ eme u ti fi obọ họ kẹ ahwo nọ a wo iroro itieye na re a wo isiuru kpahe iruo rai, je wo evawere no iruo na ze?

² Ebaibol na e ta kpahe irere nọ i re te ohwo nọ o te kru obọ ga evaọ iruo. E ta nọ te iruo te erere nọ o re no iruo ze yọ oghale. Solomọn o kere nọ: “O tẹ jẹ rọ okẹ Ọghẹnẹ kẹ ohwo kpobi nọ ọ rẹ re da, je wo evawere eva iruo riẹ.” (Ọtausiuwoma Na 3:13) Jihova o you omai ọ tẹ jẹ gwọlọ ewoma mai, ọ gwọlọ nọ ma wo evawere evaọ iruo mai re ma jẹ re erere iruo abọ mai. Re ma ruẹse daji uyoyou riẹ, ma re wo eriwo nọ o wo kpahe iruo, ma vẹ jẹ nya lele ehri-izi riẹ nọ i kie kpahe iruo.—Ọtausiuwoma Na 2:24; 5:18.

³ Ma te jọ uzoẹme nana ta kpahe enọ ene nana: Ẹvẹ ma sai ro wo evawere eva iruo mai? Eghẹrẹ iruo vẹ uvi Ileleikristi a re ru hu? Ẹvẹ ma sae rọ ruẹ inọ okọ mai u bi kpomahọ oke eware abọ-ẹzi hi? Kọ iruo vẹ e mai wuzou nọ ma re ru? Rekọ, joma kake ta kpahe iruiruo ivẹ nọ e mae rro evaọ odhiwu gbe akpọ—Jihova Ọghẹnẹ gbe Jesu Kristi.

ORUIRUO NỌ Ọ MAE RRO NA GBE OSU IRUO NA

4, 5. Ẹvẹ Ebaibol na i ro dhesẹ nọ Jihova yọ ọgba-iruo?

⁴ Jihova họ Oruiruo nọ Ọ mae rro. Emuhọ 1:1 o ta nọ: “Evaọ emuhọ Ọghẹnẹ ọ ma odhiwu gbe akpọ.” Nọ Ọghẹnẹ o ku iruo emama riẹ eva otọakpọ họ no, ọ tẹ ta nọ eware nọ ọ ma kpobi i re “wowoma.” (Emuhọ 1:31) Onana u dhesẹ inọ iruo nọ ọ jọ otọakpọ ru kpobi e vọ riẹ eva. Ababọ avro, Jihova ‘Ọghẹnẹ evawere’ na o wo oghọghọ ulogbo no iruo riẹ ze.—1 Timoti 1:11.

⁵ Ọghẹnẹ mai nọ ọ rrọ ọgba-iruo na o bi ruiruo ẹsikpobi. Ikpe buobu nọ a ma otọakpọ na no, Jesu ọ ta nọ: “Ọsẹ mẹ o gbe bi ru iruo rite enẹna.” (Jọn 5:17) Kọ eme Ọsẹ na o gbe bi ru? Ọ be kpọ jẹ rẹrote ahwo-akpọ no obọ odhiwu ze. Ọ rehọ “eware ekpokpọ” ze no, koyehọ Ileleikristi nọ a rehọ ẹzi wholo na, enọ i ti lele Jesu su evaọ obọ odhiwu. (2 Ahwo Kọrint 5:17) O bi ru epanọ o re ro ru ẹjiroro riẹ kẹ ahwo-akpọ gba—koyehọ re enọ i you rie a wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ eva akpọ ọkpokpọ. (Ahwo Rom 6:23) Ababọ avro, oware nọ u bi no iruo nana ze o be lẹliẹ eva were Jihova gaga. Ọghẹnẹ ọ rehọ ẹkwoma ovuẹ Uvie na si ima ahwo buobu ziọ ukoko riẹ no, yọ ahwo nana a bi ru inwene evaọ uzuazọ rai re a sae daji uyoyou riẹ.—Jọn 6:44.

6, 7. Eme o dhesẹ inọ Jesu o je ru iruo gaga?

⁶ U kri no nọ Jesu o bi ro ruiruo gaga. Taure ọ tẹ te ziọ otọakpọ, ọ jọ “osu iruo” kẹ Ọghẹnẹ evaọ ẹma eware nọ e rrọ “evaọ odhiwu gbe akpọ.” (Itẹ 8:22-31; Ahwo Kọlọsi 1:15-17) Jesu ọ tẹ jẹ jọ ọgba-iruo evaọ okenọ ọ jọ otọakpọ. Nọ ọ gbẹ jọ ọmoha, o wuhrẹ iruo eware-ikuo, fikiere, a tẹ te riẹe wọhọ “ọwena.”a (Mak 6:3) Iruo nana e jọ gaga evaọ oke yena, e tẹ jẹ gwọlọ ona sa-sa, keme ijini nọ a rẹ rọ bẹre ire, iwou-eki nọ a rẹ jọ dẹ ekwakwa nọ a re ro ku eware, gbe oghẹrẹ ijini efa nọ a bi ro ru iruo enẹna e jariẹ hẹ. Kọ whọ sae jọ iroro ra ruẹ Jesu nọ ọ be nyae gwọlọ ire—ẹsejọhọ bi ko ire fihọ otọ jẹ be wọ ire na kpohọ oria iruo riẹ? Kọ whọ sae jọ iroro ra rue riẹ nọ ọ be kare iwou, bi ku ethẹ, je tube ku egbara hayo eware efa jọ fihọ uwou na? Uzẹme o rrọ inọ Jesu o wo oghọghọ nọ u re no iruo egaga nọ a riẹ ru ze.

⁷ Jesu ọ jẹ rehọ osegboja ru iruo odibọgba riẹ. Ikpe esa gbe ubro ọ rehọ oma riẹ kpobi kẹ iruo nana nọ i wuzou gaga na. Fikinọ ọ gwọlọ nyate ahwo buobu oma te epanọ o rẹ sae lọhọ te kpobi, ọ jẹ hae kpama irioke frifri je wuhrẹ ahwo no ohiohiẹ rite aso. (Luk 21:37, 38; Jọn 3:2) O kpohọ ‘ewho gbe iwhre, be vuẹ ovuẹ usiuwoma uvie Ọghẹnẹ.’ (Luk 8:1) Jesu ọ rehọ owotọ nya emaele buobu evaọ idhere ovu re ọ wha emamọ usi na se ahwo.

8, 9. Ẹvẹ Jesu o ro wo evawere no iruo riẹ ze?

⁸ Kọ Jesu o wo evawere no iruo odibọgba riẹ ze? Ee! Ọ kọ ibi Uvie na họ ahwo udu, yọ taure o te ti no otọakpọ na, ọ ta inọ idhu na e fano kẹ evuo. Iruo Ọghẹnẹ nọ Jesu o je ru e kẹ riẹ ẹgba gbe evevọwẹ te epanọ ọ rọ gwọlọ nọ ọ rẹ kpairoro vrẹ emuore dede re ọ sai ru iruo na re. (Jọn 4:31-38) Dai roro epanọ eva e were riẹ te nọ ọ jẹ ta kẹ Ọsẹ riẹ evaọ okenọ o ku odibọgba riẹ evaọ otọakpọ họ no inọ: “Mẹ kẹ owhẹ oruaro eva akpọ na, epanọ me ru iruo nọ whọ kẹ omẹ no.”—Jọn 17:4.

⁹ Evaọ uzẹme, Jihova avọ Jesu họ iriruo nọ e mai viodẹ evaọ usu enọ i wo evawere no iruo egaga nọ a ru ze. Uyoyou mai kẹ Jihova o rẹ wọ omai ‘raro kele Ọghẹnẹ.’ (Ahwo Ẹfẹsọs 5:1) Uyoyou nọ ma wo kẹ Jesu o rẹ lẹliẹ omai rọ “kpahe ithihi riẹ.” (1 Pita 2:21) Fikiere, joma ta ẹme kpahe epanọ ma sai ro wo evawere no iruo mai ze re.

EPANỌ MA SAI RO WO EVAWERE NO IRUO MAI ZE

10, 11. Eme o rẹ sai fi obọ họ kẹ omai wo emamọ eriwo kpahe iruo mai?

¹⁰ Ileleikristi uzẹme a re ru iruo nọ a rẹ rọ ko oma rai. Ma gwọlọ wo evawere gbe edẹro no iruo mai ze, rekọ onana o rẹ sae jọ bẹbẹ otẹrọnọ ma be kọ okọ hayo ru iruo nọ e were omai hi. Kọ ẹvẹ ma sai ro wo evawere no iruo mai ze evaọ otọ uyero utioye na?

¹¹ Ẹkwoma irẹro inọ eware i ti woma. Orọnikọ ẹsikpobi ma rẹ sai nwene uyero mai hi, rekọ ma rẹ sai nwene eriwo mai. Ma te bi roro kpahe oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o re rri eware, u re fi obọ họ k’omai wo emamọ eriwo kpahe iruo mai. Wọhọ oriruo, whọ tẹ rrọ ọnọ o w’uzou uviuwou, kareghẹhọ inọ okọ ra whọ be rọ rẹrote uviuwou ra o tẹ make rrọ onọ amọfa a rẹ sai rri vo. Fikiere, ẹruorote uviuwou ra o rrọ oware evere evaọ aro Ọghẹnẹ hẹ. Ebaibol e ta inọ ohwo nọ ọ be rẹrote uviuwou riẹ hẹ o “yoma vi ohwo nọ ọ rọwo ho.” (1 Timoti 5:8) Whọ tẹ be kareghẹhọ inọ iruo ra whọ be sai ro ru oware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ mi owhẹ gba, koyehọ re whọ rẹrote uviuwou ra, who ti wo evevọwẹ gbe edẹro nọ ibe-iruiruo ra a wo ho.

12. Ma tẹ be rọ oruọzewọ gbe osegboja ru iruo mai, irere vẹ i re te omai?

¹² Ẹkwoma oruọzewọ gbe obọ nọ ma re kru ga. Ma tẹ roma kẹ iruo mai jẹ be rehọ ona ru iruo na o rẹ wha eghale ze. Iruiruo nọ i wo ona je se iruo rai gboja e rẹ were ega-iruo rai gaga. (Itẹ 12:24; 22:29) O tẹ jẹ gb’omai Ileleikristi uzẹme họ inọ ma re dhesẹ oruọzewọ evaọ iruo mai, ma re tho igho gbe eware ọnọ ọ rehọ omai iruo na ha, yọ ma rẹ rehọ oke iruo na ru eware efa ha. (Ahwo Ẹfẹsọs 4:28) Wọhọ epanọ ma wuhrẹ evaọ uzoẹme nọ o vrẹ na, oruọzewọ o rẹ wha eghale ze. Ahwo a re fi eva họ oruiruo oruọzewọ. Ofariẹ, te ọga-iruo mai o bi muẹrohọ osegboja mai hayo o bi muẹrohọ họ, ma rẹ sai wo evevọwẹ fikinọ ma wo ‘iroro efuafo’ jẹ riẹ inọ ma bi ru eva were Ọghẹnẹ nọ ma you.—Ahwo Hibru 13:18; Ahwo Kọlọsi 3:22-24.

13. Eme o rẹ sai no emamọ uruemu nọ ma re dhesẹ evaọ obọ iruo ze?

¹³ Ẹkwoma ẹriẹ inọ uruemu mai o sae wha orro se Ọghẹnẹ. Ma te bi dhesẹ uruemu ezi evaọ oria iruo mai, amọfa a re muẹrohọ onana. Kọ eme o ti noi ze? Ma te rọ enẹ “rehọ eru kẹ uwuhrẹ Ọghẹnẹ Osiwi mai.” (Taitọs 2:9, 10) Ẹhẹ, uruemu ezi mai o rẹ sae lẹliẹ amọfa ruẹ epanọ egagọ mai i woma te, je ru egagọ mai si amọfa urru. Dai roro epanọ o rẹ jọ owhẹ oma otẹrọnọ ibe-oruiruo ra jọ o kurẹriẹ fiki emamọ uruemu nọ who bi dhesẹ evaọ obọ iruo! Mai wuzou, kareghẹhọ onana: Oware ovo nọ o rẹ kẹ ohwo evawere vi ẹriẹ inọ emamọ uruemu riẹ o be wha orro se Jihova je ru ei eva were o rrọ họ!—Itẹ 27:11; 1 Pita 2:12.

RRI OTỌ MU NỌ WHỌ TẸ BE SALỌ IRUO

14-16. Nọ ma tẹ be jiroro iruo nọ ma re ru, didi enọ ivẹ nọ i wuzou u fo nọ ma re roro kpahe?

¹⁴ Ebaibol e fodẹ eghẹrẹ iruo kpobi nọ i kiehọ gbe enọ i kiehọ họ k’omai hi. Rekọ, orọnọ onana o nwani dhesẹ nọ oghẹrẹ iruo kpobi ma re ru hu. Ikereakere na i re fi obọ họ kẹ omai salọ emamọ iruo oruọzewọ nọ e rẹ wha ujiro se Ọghẹnẹ, ma vẹ siọ iruo nọ e rẹ dhae eva. (Itẹ 2:6) Nọ ma tẹ be jiroro iruo nọ ma re ru, enọ ivẹ jọ nọ i wuzou e riẹ nọ ma rẹ nọ oma mai.

¹⁵ Kọ oware nọ a be jọ iruo na ru o wọso uzi Ọghẹnẹ? Ebaibol i dhesẹ vevẹ inọ Ọghẹnẹ o mukpahe uji-utho, ọrue-ọta, gbe eru emedhọ. (Ọnyano 20:4; Iruẹru Ikọ Na 15:29; Ahwo Ẹfẹsọs 4:28; Eviavia 21:8) Ma rẹ siọ iruo kpobi nọ e rẹ lẹliẹ omai ru eware itieye na. Uyoyou nọ ma wo kẹ Jihova o rẹ lẹliẹ omai siọ oghẹrẹ iruo nọ e wọso izi riẹ.—1 Jọn 5:3.

¹⁶ Kọ iruo nana o te lẹliẹ omẹ w’obọ hayo fi obọ họ wha uruemu uyoma jọ haro? Rehọ oriruo jọ. Re ohwo ọ jọ ekọmpene ru iruo wọhọ ọnọ o re dede ahwo rehọ hayo lele ahwo nọ a rehọ ifonu se ze t’ẹme o thọ họ. Rekọ, ẹvẹ o rẹ jọ otẹrọnọ a gwọlọ fi Oleleikristi họ iruo itieye na evaọ ẹsipito nọ a rẹ jọ kpare eva? Uzẹme, iruo riẹ e te nwane gwọlọ nọ o ku obọ gbe kpare eva ha. Ghele na, kọ iruo riẹ na u gbe ti dhesẹ inọ o bi fi obọ họ wha iruo ẹsipito nọ a rẹ jọ kpare eva haro, onọ o rrọ uruemu nọ Ebaibol e ghọ? (Ọnyano 21:22-24) Mai enọ i you Jihova, ma gwọlọ w’obọ evaọ iruemu nọ Ebaibol i mukpahe he.

17. (a) Eware vẹ ma re roro kpahe nọ ma tẹ be jiroro iruo nọ ma re ru? (Se ẹkpẹti nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 177.) (b) Ẹvẹ obroziẹ-iroro mai o re ro fi obọ họ k’omai jiroro nọ e rẹ were Ọghẹnẹ?

¹⁷ Ma tẹ roma totọ kiẹ iyo enọ ivẹ nọ e rrọ edhe-ẹme avọ 15 avọ 16 na riwi, ma rẹ sae kiyo enọ buobu nọ a rẹ nọ kpahe iruo. Rekọ, eware efa e gbẹ riẹ nọ ma re roro kpahe nọ ma tẹ be jiroro iruo nọ ma re ru.b Ma re rẹro ho inọ utu ọrigbo ẹrọwọ na o te ta oware kpobi nọ ma re ru evaọ otọ uyero kpobi kẹ omai. Fikiere o gwọlọ orimuo mi omai. Wọhọ epanọ ma wuhrẹ evaọ Uzou avọ 2 na, u fo re ma wuhrẹ obroziẹ-iroro mai ẹkwoma Ebaibol na nọ ma re se je fihọ iruo kẹdẹ kẹdẹ evaọ uzuazọ mai. Ma te wuhrẹ ẹgba otoriẹ mai ẹkwoma eroruiruo riẹ no, obroziẹ-iroro mai o ve ti fi obọ họ kẹ omai jiroro nọ e rẹ were Ọghẹnẹ, jẹ lẹliẹ omai daji uyoyou riẹ.—Ahwo Hibru 5:14.

WO ERIWO OWOWA KPAHE IRUO

18. Fikieme o jẹ rrọ bẹbẹ re ohwo o ru iruo je wo oke kẹ eware abọ-ẹzi?

¹⁸ Re ohwo o ru iruo je wo oke kẹ eware abọ-ẹzi, o lọhọ tere he evaọ “edẹ urere” nana nọ e vọ avọ ‘ebẹbẹ’ na. (2 Timoti 3:1) Re a ruẹ iruo jẹ daji iruo na o rẹ sae jọ bẹbẹ. Mai Ileleikristi uzẹme, ma riẹ epanọ u wuzou te re ma ruiruo nọ ma rẹ rọ rẹrote uviuwou mai. Rekọ ma gbẹ yọrọ oma ha, iruo mai hayo iroro efe-ole nọ e da akpọ na fia na e rẹ sae lẹliẹ omai gbabọkẹ iruẹru abọ-ẹzi mai. (1 Timoti 6:9, 10) Joma ta ẹme kpahe epanọ ma sae rọ jọ owowa re ma sai ru “eware nọ e mae r’oja.”—Ahwo Filipai 1:10, NW.

19. Fikieme Jihova o je te ọnọ ma rẹ rọ ẹro mai kpobi so, kọ eme ẹroọrọsuọ otiọye na o re fi obọ họ kẹ omai whaha?

¹⁹ Rehọ ẹroọrọsuọ ra kpobi kpahe Jihova. (Itẹ 3:5, 6) Kọ Jihova o gbe gine te ọnọ ma re fi eva mai kpobi họ? Ee, keme ọye ọ be rẹrote omai. (1 Pita 5:7) Ọ riẹ ẹgwọlọ mai vi omai, yọ ọ rẹ se omai ba ha. (Olezi 37:25) Fikiere joma fi ẹme nọ Ebaibol e ta na họ iruo inọ: “Si oma no uyoyou igho, o nọ wha wo o da owhai ẹro; keme [Ọghẹnẹ ọ] ta nọ, ‘Mẹ sae se owhẹ ba hayo kiukeku owhẹ gbehe.’” (Ahwo Hibru 13:5) Idibo Ọghẹnẹ buobu nọ e rrọ iruo odibọgba oke-kpobi a rẹ sae kẹ imuẹro inọ Ọghẹnẹ ọ rẹ ginẹ kẹ eware nọ e r’oja evaọ uzuazọ. Ma te fi eva mai kpobi họ Jihova inọ ọ te rẹrote omai, ma te ruawa hrọ kpahe ẹruorote uviuwou mai hi. (Matiu 6:25-32) Ma te kẹ iruo mai uvẹ re e whaha omai iruẹru abọ-ẹzi hi, wọhọ ewhowho emamọ usi na gbe ekpohọ iwuhrẹ.—Matiu 24:14; Ahwo Hibru 10:24, 25.

20. Eme u dhesẹ re a wo ẹro ọlọlọhọ, kọ ẹvẹ whọ sae rọ yọrọ ẹro ọlọlọhọ?

²⁰ Ru ẹro ra lọlọhọ. (Matiu 6:22, 23) Ewo ẹro ọlọlọhọ u dhesẹ nọ ma re si ekwakwa buobu gb’oma ha. Oleleikristi nọ o wo ẹro ọlọlọhọ ọ rẹ tẹrovi eruo oreva Ọghẹnẹ. Ma te wo ẹro ọlọlọhọ, ma te lahiẹ oma gwọlọ iruo nọ a rẹ jọ hwa okposa nọ e rẹ rehọ oke mai kpobi hi, re ma sai yeri uzuazọ okpohwo. Ma gbe ti le eware ekpokpọ nọ e mai woma nọ i bi kie ze ẹsikpobi na ha, enọ ehreki a re dhesẹ wọhọ nọ ma gbe wo ai hi ma ti wo evawere he. Ẹvẹ whọ sae rọ yọrọ ẹro ọlọlọhọ? Who mu re esa ha. Who koko eyero buobu nọ e rẹ rehọ oke gbe iroro ra kpobi no ho. Jọ “emuore gbe emuẹgọ” e da owhẹ ẹro wọhọ epanọ Ebaibol e ta na. (1 Timoti 6:8) Daoma ru uzuazọ ra lọhọ ziezi.

21. Fikieme u je fo nọ ma rehọ eware nọ e mae r’oja karo, kọ eme ma rẹ rọ karo evaọ uzuazọ mai?

²¹ Fi itee abọ-ẹzi họ, jẹ nyate itee na. Nọ eware nọ ma rẹ gwọlọ ru i bu vi oke nọ ma wo na, o gwọlọ nọ ma rẹ rọ eware nọ e mae r’oja karo. O gbẹ rọ ere he, eware nọ i wuzou tere he e vẹ te rehọ oke nọ ma hai ro ru eware nọ e mai wuzou. Eme u fo nọ ma rẹ rọ karo evaọ uzuazọ mai? Ahwo buobu eva akpọ na a be rehọ isukulu ikpehru karo re a sai wo iruo nọ a rẹ jọ hwa okposa. Rekọ, Jesu ọ tudu họ ilele riẹ awọ inọ a “kake guọlọ uvie” na. (Matiu 6:33) Ẹhẹ, mai Ileleikristi uzẹme, ma rẹ rọ Uvie Ọghẹnẹ karo evaọ uzuazọ mai. Oghẹrẹ nọ ma bi yeri uzuazọ mai, koyehọ eware nọ ma salọ, itee nọ ma bi le, gbe iruẹru mai kpobi i fo re i dhesẹ inọ oreva Ọghẹnẹ gbe Uvie riẹ họ oware nọ o mai wuzou kẹ omai vi ekwakwa efe gbe ilale akpọ efa.

KRU OMA GA EVAỌ IRUO ODIBỌGBA NA

22, 23. (a) Iruo vẹ e mai wuzou kẹ Ileleikristi uzẹme, kọ ẹvẹ ma sai ro dhesẹ nọ iruo nana i wuzou kẹ omai? (Se ẹkpẹti nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 180 na.) (b) Iruo vẹ whọ gba riẹ mu inọ okọ ra o rẹ whaha ha?

²² Nọ ma riẹ nọ ma rria kodo ruọ edẹ urere na no na, ma re muẹrohọ iruo nọ e mai wuzou kẹ Ileleikristi uzẹme, koyehọ iruo usiuwoma ota gbe ilele-iruo na. (Matiu 24:14; 28:19, 20) Wọhọ Jesu, ọnọ ma be raro kele, ma rẹ rọ oma kpobi kẹ iruo nana nọ i re siwi uzuazọ na. Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ inọ iruo nana i wuzou kẹ omai? Ibuobu idibo Ọghẹnẹ a be rọ udu dhe iruo usiuwoma ota na wọhọ iwhowho-uvie evaọ ukoko na. Ejọ e ruẹrẹ oke rai họ re a sae jọ ekobaro hayo imishọnare. Esẹgbini nọ i vuhu epanọ eware abọ-ẹzi i wuzou te, a tudu họ emọ rai awọ no re a jọ abọjọ iruo odibọgba oke-kpobi na. Kọ iwhowho-uvie ajọwha a bi wo evawere no iruo odibọgba na ze? Ee! Eva mai kpobi nọ ma rẹ rọ gọ Jihova o rẹ wha oghọghọ, edẹro, gbe eghale buobu se omai eva uzuazọ.—Itẹ 10:22.

²³ Mai buobu ma be rehọ euwa buobu ru iruo re ma sae rẹrote iviuwou mai. Kareghẹhọ inọ Jihova ọ gwọlọ nọ ma wo evawere no iruo mai ze. Ma tẹ be daoma re iroro gbe uruemu mai e rọwo kugbe izi riẹ gbe eriwo nọ o wo kpahe iruo, ma ti wo evawere no iruo mai ze. Rekọ, jọ o jọ ọtamuo mai inọ ma rẹ kẹ okọ mai uvẹ re o whaha omai iruo nọ e mai wuzou na ha, ẹta usiuwoma Uvie Ọghẹnẹ. Ma tẹ be rehọ iruo nana karo evaọ uzuazọ mai, yọ ma bi dhesẹ nọ ma you Jihova, jẹ rọ ere daji uyoyou riẹ.

[Oruvẹ-obotọ]

[Etehe/Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 177]

KỌ MẸ REHỌ IRUO NA?

Ehri-Uzi: ‘Wha ru eware kpobi rọ kẹ Ọghẹnẹ oruaro.’—1 Ahwo Kọrint 10:31.

Enọ jọ nọ whọ rẹ nọ oma ra

▪ Kọ a rẹ jọ iruo na ru eware jọ nọ Ebaibol i mukpahe?—Ọnyano 20:13-15.

▪ Kọ iruo nana e te lẹliẹ omẹ w’obọ evaọ uruemu uyoma jọ?—Eviavia 18:4.

▪ Kọ iruo na yọ onọ ahwo kpobi a rẹ sai wo erere no ze nọ o wọso Ikereakere na ha?—Iruẹru Ikọ Na 14:16, 17.

▪ Kọ oghẹrẹ vẹ u ti kpomahọ amọfa nọ me te ru iruo na; kọ u ti ru amọfa zoruẹ?—Ahwo Rom 14:19-22.

▪ Kọ mẹ tẹ kwa siọ uviuwou mẹ ba kpohọ orẹwho ofa nyai ru iruo, ẹvẹ onana u ti kpomahọ uviuwou mẹ evaọ abọ-ẹzi gbe abọ efa?—Ahwo Ẹfẹsọs 5:28–6:4.

[Etehe nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 180]

“IRORO NỌ MẸ JẸ E BE LẸLIẸ OMẸ WO EVAWERE GBE EDẸRO”

“Mẹ jẹ riobe gaga, fikiere a tẹ kẹ omẹ okẹ ewuhrẹ ọvọvẹ re me kpohọ emamọ isukulu jọ evaọ New York City. Ọsẹ mẹ ọ tudu họ omẹ awọ inọ me fi obe họ kẹ yunivasiti sa-sa nọ e viodẹ. Ejọ rai a rehọ omẹ, yọ a tubẹ kẹ omẹ uvẹ orọ ewuhrẹ ọvọvẹ evaọ yunivasiti jọ nọ a riẹ gaga evaọ America. Rekọ, mẹ siọ uvẹ nana fiki ẹjiroro ivẹ. Mẹ kparo ruẹ enwoma ọfariẹ-ogbe nọ e rẹ sai te omẹ evaọ obọ yunivasiti, yọ me wo isiuru inọ mẹ rẹ jọ ọkobaro.

“Enẹna me ru iruo ọkobaro oke-kpobi vrẹ ikpe 20 no. Me w’obọ ziezi no evaọ abọ sa-sa odibọgba na, wọhọ ekpohọ oria nọ a mae jọ gwọlọ iwhowho-uvie, ebabọ Ọgwa Uvie, gbe obufihọ kẹ ahwo nọ okpẹtu idudhe o te oma. Ma be t’ẹme na, mẹ be rehọ evawere fi obọ họ kẹ utu ẹvẹrẹ ọfa evaọ New York City.

“Mẹ tẹ kareghẹhọ iruo nọ me ru no evaọ odibọgba oke-kpobi na, mẹ ruẹ nọ me wo eghale buobu no. Iroro nọ mẹ jẹ e be lẹliẹ omẹ wo evawere gbe edẹro. Oware ovo o riẹ nọ a rẹ sai kele dhe egbẹnyusu nọ me wo gbe eware nọ mẹ reawere rai no ho.”—Zenaida o gbiku nana.

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 175]

Ehri-izi Ebaibol nọ who re fihọ iruo i re fi obọ họ kẹ owhẹ wo evawere evaọ iruo ra

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 178]

Ma rẹ sai dhesẹ nọ ma you Jihova ẹkwoma iruo usiuwoma ota na nọ ma rẹ rọ karo