Ọzae Uwou-Orọo Gbe Ọkpako-Ukoko—E Ru Ewha-Iruo Na Owowa
‘Ọsẹro na ọ rẹ jọ ọzae aye ọvo.’—1 TIMOTI 3:2.
1, 2. Fikieme seba-ẹrọo ozerẹ o gbẹ rọwo kugbe Ikereakere na ha?
EVAỌ ikpe-udhusoi ọsosuọ, Ileleikristi ẹrọwọ a jẹ ruawa epanọ a re ro ru ewha-iruo rai kpobi kpatiẹ. Okenọ Pọl ukọ na ọ ta nọ Oleleikristi nọ ọ rọo ho ọ rẹ ‘mai ru woma,’ kọ o je dhesẹ nọ ọzae ọyena ọ rẹ mae riẹ gọ wọhọ ọsẹro evaọ ukoko Ileleikristi? Kọ ọ jẹ ta nọ uzuazọ seba-ẹrọo họ ute nọ a re ro te ọkpako? (1 Ahwo Kọrint 7:38) Isu-egagọ Kathọlik a rẹ rọo ho. Rekọ inọ ozerẹ ọ rẹ rọo ho u no Ikereakere na ze? Ichọche Orthodox Ovatha-Ọre a rẹ kuvẹ re izerẹ rai a jọ ezae nọ e rọo, rekọ orọnikọ ibishọpo rai hi. Kọ oyena o rọwo kugbe Ebaibol na?
2 Ibuobu evaọ udevie ikọ 12 Kristi na, enọ e jọ otọhotọ ukoko Ileleikristi na, a jọ ezae nọ e rọo. (Matiu 8:14, 15; Ahwo Ẹfẹsọs 2:20) Pọl o kere nọ: “Ma wo udu nọ ma re ro su oniọvo ọmọtẹ wọhọ aye, nwane wọhọ epanọ ikọ edekọ na gbe inievo Olori na gbe Sifas [Pita] a ru, ogbẹrọ ere?” (1 Ahwo Kọrint 9:5, NW ) New Catholic Encyclopedia ọ rọwo inọ “uzi seba-ẹrọo na o no ehri izi ichọche ze he” gbe nọ “o jọ ọgbahọ kẹ egbodibo Ọ[vọ] Ọ[kpokpọ] na re a seba-ẹrọo ho.” Isẹri Jihova a re lele oriruo Ikereakere na vi izi ichọche.—1 Timoti 4:1-3.
Ọkwa-Ọkpako gbe Orọo E Rọwo Kugbe
3. Didi izẹme Ikereakere na i dhesẹ nọ esẹro Ileleikristi a rẹ sae jọ ezae uwou-orọo?
3 Thabọ no ẹgwọlọ inọ ezae nọ a re ro mu esẹro a rẹ rọo ho, Pọl o kere se Taitọs nọ: “Oware nọ me je vu owhẹ wa obọ Kriti ona, re whọ kpọ eware nọ e thọe vi, re whọ rehọ ekpako mu [Grik, pre·sbyʹte·ros] evaọ kẹwho kẹwho wọhọ epanọ me dhesẹ kẹ owhẹ. Ezae nọ e kare afuẹwẹ, enọ e rehọ aye ọvo, enọ emọ rai e rọwo, nọ a bọomasa ọfariẹogbe hayo ọjẹfiẹ hẹ. Keme wọhọ oruiruo Ọghẹnẹ [ọsẹro, Grik, e·piʹsko·pos, nọ a fa no “ibishọpo” ze] ọ rẹ jọ kare epe.”—Taitọs 1:5-7.
4. (a) Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ orọo o rọ ute kẹ esẹro Ileleikristi hi? (b) Didi erere oniọvo nọ ọ re rọo ho nọ ọ rọ ọkpako o wo?
4 Evaọ abọdekọ riẹ, orọo o rọ ẹgwọlọ Ikereakere na rọ kẹ ọkwa-ọkpako ho. Jesu ọ rọo ho. (Ahwo Ẹfẹsọs 1:22) Pọl, ọsẹro nọ ọ viodẹ evaọ ukoko Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na, ọ rọo evaọ oke oyena ha. (1 Ahwo Kọrint 7:7-9) Nẹnẹ, Ileleikristi buobu e riẹ nọ e rọo ho nọ e rọ ekpako. Ababọ avro, eyero ababọ orọo rai o kẹ rai uvẹ buobu nọ a be rọ wha iruo rai haro wọhọ esẹro.
‘Ọzae nọ Ọ Rọo na O wo Iroro Ivẹ’
5. Didi uzẹme Ikereakere na inievo nọ e rọo no a re vuhumu?
5 Okenọ ọzae Oleleikristi ọ tẹ rọo, o re vuhumu nọ ọ be rehọ owha-iruo ọkpokpọ nọ o te rehọ oke gbe iroro riẹ. Ebaibol na ọ ta nọ: “Ọ nọ o wo aye he ọ rẹ rọ ẹro te iruo Ọnowo, iroro riẹ kpobi epanọ o re ro ru Ọnowo eva wera. Rekọ ọzae nọ o wo aye i no, ọ rẹ ruawa eware akpọ na, epanọ o re ro ru aye riẹ eva wera, o te je wo iroro ivẹ.” (1 Ahwo Kọrint 7:32-34) Edhere vẹ o ro wo iroro ivẹ?
6, 7. (a) Didi edhere jọ ọzae nọ ọ rọo no o ro wo “iroro ivẹ”? (b) Didi ohrẹ Pọl ọ kẹ Ileleikristi nọ e rọo no? (c) Ẹvẹ onana u re kpomahọ ẹjiroro ohwo re ọ jẹ iruo rehọ?
6 Evaọ emuhọ, ọzae nọ ọ rọo no o siobọno udu nọ o wo kpahe oma obọ riẹ no. Pọl o ru onana vevẹ nọ: “Keme aye o wo ogaga oma obọ riẹ hẹ, rekọ ọzae ọye o wo [rie]; epọvo na ọzae o wo oma obọ riẹ hẹ, rekọ aye o wo rie.” (1 Ahwo Kọrint 7:4) Ahwo jọ nọ a bi roro kpahe orọo a rẹ sai roro nọ onana u te ẹme ọvo ho keme owezẹ họ okpoware nọ o rọ orọo rai hi. Ghele, nọ o rọ ẹgwọlọ Ikereakere nọ ohwo ọ rẹ jọ fuafo taure ọ tẹ te rọo na, Ileleikristi a sae ghinẹ riẹ ẹgwọlọ owezẹ ohwo nọ a be te rọo ho.
7 Pọl o dhesẹ nọ makọ imava nọ e rọo no nọ ‘i fi iroro rai họ eware ẹzi’ a re roro kpahe ẹgwọlọ owezẹ ohwohwo. Ọ hrẹ Ileleikristi evaọ Kọrint nọ: ‘Jọ ọzae ọ rehọ ẹgwọlọ aye riẹ kẹe; rekọ jọ aye o ru epavo na kẹ ọzae riẹ. Wha rehọ iẹe gbọ ohwohwo ogbọ họ, ajokpanọ a rọwo kpahiẹe fihọ oke jọ, re wha raha oke kẹ olẹ re wha jẹ wariẹ kugbe, re Setan ọ se owhai ba ẹdawọ fiki ababọ ẹkpọ oma rai.’ (Ahwo Rom 8:5; 1 Ahwo Kọrint 7:3, 5) Avọ uweri, ẹnwae-obro buobu eroma via no okenọ a bi lele ohrẹ onana ha. Otẹrọ ere, Oleleikristi nọ ọ rọo no ọ rẹ wawo ẹme na ziezi taure ọ tẹ te jẹ iruo nọ o rẹ hẹriẹe no aye riẹ evaọ oke thethei. O gbe wo ufuoma onya wọhọ epanọ o wo vẹre okenọ ọ re rọo ho ho.
8, 9. (a) Eme họ otofa ẹme Pọl nọ ọ ta nọ Ileleikristi nọ e rọo no a be “ruawa eware akpọ na”? (b) Eme Ileleikristi nọ e rọo no u fo nọ a rẹ ruawa nọ a re ru?
8 Evaọ edhere vẹ a sae rọ tae nọ ezae Ileleikristi nọ e rọo no, kugbe ekpako na, a be “ruawa eware akpọ na [koʹsmos]”? (1 Ahwo Kọrint 7:33) Orọnikọ Pọl ọ be t’ẹme kpahe eware iyoma akpọ ọnana ha, enọ Ileleikristi uzẹme kpobi a rẹ whaha. (2 Pita 1:4; 2:18-20; 1 Jọn 2:15-17) Ẹme Ọghẹnẹ ọ hrẹ omai inọ “ma se edhọ-egọ avọ urusio akpọ [ko·smi·kosʹ] na ba, re ma yeri uzuazọ uwowolẹ, avọ ẹrẹreokie, gbe uzuazọ Ọghẹnẹ u yero eva akpọ nana.”—Taitọs 2:12.
9 Fikiere Oleleikristi nọ ọ rọo no ọ rẹ “ruawa eware akpọ na” fikinọ o wo uvi isiuru kpahe eware akpọ nọ i kiehọ evaọ uzuazọ orọo. Onana u kugbe awaọruọ uwou, emuore, emuẹgọ, arozaha—a gbe du ta kpahe awaọruọ efa nọ a re kele he he otẹrọnọ emọ e riẹ. Makọ rọ kẹ ọzae avọ aye nọ i wo emọ họ, otẹrọnọ orọo na o rẹ kparobọ, t’ọzae t’aye na a rẹ ruawa ‘ewo ọjẹrehọ’ ọrivẹ orọo rai. Onana o mae rọ isiuru kẹ ekpako Ileleikristi nọ i re ru owha-iruo rai owowa.
Emamọ Ezae Uwou-Orọo gbe Emamọ Ekpako
10. Re Oleleikristi o te wọhọ ọkpako, eme inievo efa gbe ahwo obọ otafe a rẹ sai muẹrohọ?
10 Nọ orọo o rọ ute kẹ ọkwa-ọkpako ho na, otẹrọnọ ọzae Oleleikristi ọ rọo, taure a tẹ te rehọ iẹe mu ọkpako, ababọ avro o re dhesẹ imuẹro inọ ọ be daoma re ọ jọ emamọ ọzae uwou-orọo, nọ o wo uyoyou, evaọ edhesẹ uzou-uwo riẹ. (Ahwo Ẹfẹsọs 5:23-25, 28-31) Pọl o kere nọ: “Otẹrọnọ ohwo jọ ọ guọlọ ọkwa [ọsẹro], yọ okpiruo ọ guọlọ na. Riẹ nọ [ọsẹro] o re kpehru vi afuẹwẹ, aye ọvo o re wo.” (1 Timoti 3:1, 2) O rẹ jọ vevẹ inọ ọkpako ọ be daoma re ọ jọ emamọ ọzae uwou-orọo, otẹ make rọnọ aye riẹ ọ rọ ibe Oleleikristi hayo ọ rọ họ. Evaọ uzẹme, makọ ahwo nọ a rọ ukoko na ha a re tube vuhumu inọ ọ be rẹro te aye riẹ ziezi gbe ewha-iruo efa riẹ. Pọl o fibae nọ: “Ahwo otafe a rẹ ta ẹme-ezi riẹ, ogbẹrọerehe o ve ti kie ruọ ẹpoviẹ gbe agbefẹ ukumuomu.”—1 Timoti 3:7.
11. Eme họ otofa ẹme na “aye ọvo o re wo,” kọ didi oma ekpako na a rẹ yọrọ?
11 Dede, ẹme na “aye ọvo o re wo” o tẹ ghọ ewo eyae buobu, rekọ o te je dhesẹ awhaha ewo ẹro oyoma evaọ orọo. (Ahwo Hibru 13:4) Maero ekpako na a rẹ yọrọ oma gaga nọ a te bi fiobọhọ kẹ inievo emetẹ evaọ ukoko na. A rẹ whaha ẹjọ kugbe oniọvo ọmọtẹ na ọvo ọnọ o wo ẹgwọlọ ohrẹ gbe omosasọ. U re woma otẹrọnọ ọkpako ọfa ọ rọ usu na, odibo oriruo, hayo makọ aye rai dede otẹrọnọ a be fake kọ kpohọ etẹe ọvo.—1 Timoti 5:1, 2.
12. Didi edhesẹ eyae ekpako gbe idibo iriruo a rẹ daoma nyate?
12 Nwani fo, nọ a jẹ fodẹ ẹgwọlọ kẹ ekpako gbe idibo iriruo, Pọl ukọ na o te je wo ẹme ohrẹ kẹ eyae ahwo nọ a gwọlọ ro mu kẹ iruo eyena. O kere nọ: “Eyae na omarai a rẹ yọrọ oma, a rẹ jọ egbaẹme he, rekọ a rẹ jọ [wolẹ], a vẹ jẹjọ oruọzewọ eva eware kpobi.” (1 Timoti 3:11) Ọzae uwou-orọo Oleleikristi o re ru iruo buobu re o fiobọhọ kẹ aye riẹ nyate edhesẹ ọyena.
Ẹkẹ-Iruo Ikereakere na nọ A re ru kẹ Aye
13, 14. Otẹrọnọ aye ọkpako ọ gbẹ make rọ ibe Osẹri hi, fikieme ọ jẹ jọ kugbei ọ vẹ jẹ jọ emamọ ọzae uwou-orọo?
13 Dede, ohrẹ onana nọ a rọ kẹ eyae ekpako na hayo idibo iriruo na u dhesẹ nọ eyae na omarai a rẹ jọ Ileleikristi nọ e roma mudhe no re. Notọ ze, ere u fo nọ o rẹ jọ keme a gwọlọ nọ Ileleikristi a rọo “evaọ Ọnowo na” ọvo. (1 Ahwo Kọrint 7:39) Rekọ ẹvẹ kpahe oniọvo ọnọ ọ rọo ohwo nọ ọ rọ ukoko na ha taure ọ tẹ te rehọ uzuazọ riẹ mudhe kẹ Jihova, hayo ọnọ aye riẹ o kie no ukoko na no, nọ ọzae na o wo obọ kpahe he?
14 Onana ovo o rẹ whaha iẹe nọ ọ gbẹ rọ jọ ọkpako ho ho. Hayo kọ onana o rẹ kẹe udu nọ ọ rẹ rọ hẹriẹ no aye riẹ fikinọ o wo orọwọ ọvo kugbei ha ha. Pọl ọ hrẹ nọ: “Wha ruọ orọwo no? Otẹ rọ ere, wha gbẹ hẹriẹ hẹ.” (1 Ahwo Kọrint 7:27) Ọ tẹ gbẹ ta nọ: “Rekọ ohwo jọ ọ tẹ rọ nọ o wo aye nọ ọ rọ ọgẹdhọ, ọ tẹ rọwo nọ aviẹ agbẹ jọ, ọ siẹe he. Otẹrọnọ ọgẹdhọ na ọ guọlọ nọ ọ rẹ fa orọwo na, jọ o ru ere; rekọ evaọ oghẹrẹ utioye na, uzi ovo o gba ọmọzae hayo ọmọtẹ na ha. Keme Ọghẹnẹ o se omai ze ria evaọ udhedhẹ. Whẹ aye, ẹvẹ whọ rọ riẹ nọ who reti siwi ọzae ra? Whẹ ọzae, ẹvẹ whọ rọ riẹ nọ who reti siwi aye ra?” (1 Ahwo Kọrint 7:12, 15, 16) Otẹ make rọnọ aye riẹ ọ rọ Osẹri hi, ọkpako na ọ rẹ daoma jọ emamọ ọzae uwou-orọo.
15. Didi ohrẹ Pita ukọ na ọ rọ kẹ ezae uwou-orọo Ileleikristi, kọ eme o rẹ sai noize otẹrọnọ ọkpako ọ rọ ọzae uwou-orọo nọ ọ rẹ daezọ họ?
15 Dede nọ aye riẹ ọ rọ ukoko na hayo ọ rọ họ, ọkpako Oleleikristi o re vuhumu nọ aye riẹ ọ gwọlọ ẹruorote oyoyou riẹ. Pita ukọ na o kere nọ: “Whai ezae na ere re, wha rọ iroro lele eyae rai yeri, he tete aye na wọhọ oware ohẹhẹ, keme ae omarai avọ owhai a gbẹrọ ereuku aruoriwo uzuazọ na, re elẹ nọ wha rẹ lẹ, oware ovo o se ai ba ebrudhe.” (1 Pita 3:7) Ọzae nọ ọ se nọ ọ rẹ rẹro te ẹgwọlọ aye riẹ hẹ o bi fi usu riẹ kugbe Jihova họ awae; ọ rẹ sae bru ẹnyabru Jihova riẹ dhe wọhọ ‘epaọ ẹgho re olẹ ovuovo o siẹe ba ẹnya lafi.’ (Enuobro 3:44) Onana o rẹ sae whae ze nọ o gbe ro te wọhọ ọsẹro Oleleikristi hi.
16. Eme họ ugogo ẹme Pọl na, rekọ ẹvẹ ekpako a re roro kpahe onana?
16 Wọhọ epanọ a muẹrohọ no na, ugogo avro Pọl na họ otẹrọnọ ọzae jọ ọ rọo no, yọ o ku ufuoma nọ o wo vẹre wọhọ ohwo nọ ọ rọo ho fiẹ no, onọ o jẹ kẹe uvẹ vẹre jẹ rọ “iroro [riẹ] nọ e hẹriẹ hẹ ro bru Ọnowo” na. (1 Ahwo Kọrint 7:35) Iyẹrẹ i dhesẹ nọ ekpako jọ nọ e rọo no a bi roro kpahe eme Pọl nọ a kẹ ẹzi na owowa ha. Evaọ isiuru rai re a ru oware nọ a roro nọ u fo emamọ ekpako eruo, a rẹ sai gbabọ kẹ owha-iruo rai wọhọ ọzae uwou orọo evaọ abọ jọ. Ahwo jọ a rẹ rueriẹ bẹbẹ re a se iruo ukoko jọ hayo owha-iruo ọkpokpọ jọ, o tẹ make rọnọ ẹjẹrehọ riẹ o te wha enwoma ẹzi se eyae rai. A gwọlọ reawere ọghọ nọ i re lele orọo, kọ a ruẹrẹ oma họ re a nyate ewha-iruo nọ i re lele iei?
17. Eme o via kẹ eyae jọ no, kọ ẹvẹ a hae rọ whaha onana?
17 Uzẹme, re ọkpako o wo ọwhọ yọ omamọ oware. Ghele, kọ Oleleikristi o bi ru owowa otẹrọnọ, evaọ ẹruorote iruo riẹ evaọ ukoko na, o bi gbabọ kẹ ewha-iruo Ikereakere na kpahe aye riẹ? Nọ o wo isiuru nọ ọ rẹ thọ ahwo nọ e rọ evaọ ukoko na, ọkpako nọ ọ kpomamu ọ rẹ jẹ ruawa kpahe edikihẹ ẹzi aye riẹ re. Eyae ekpako jọ a whrehe gaga no evaọ ẹzi, yọ ejọ a “zue okọ” ẹzi rai no dede. (1 Timoti 1:19) Nọ o rọnọ o rọ owha-iruo aye re o ruiruo kẹ esiwo riẹ na, evaọ ẹsibuobu a hae whaha ẹbẹbẹ ẹzi ọnana otẹrọnọ ọkpako na ‘ọ be ko jẹ sẹro’ aye riẹ, ‘wọhọ epanọ Kristi o bi ru ukoko na.’ (Ahwo Ẹfẹsọs 5:28, 29) Re u muẹro, ekpako a rẹ ‘rẹro te omobọ rai gbe uthuru na kpobi.’ (Iruẹru 20:28) Otẹrọnọ a rọo no, onana u kugbe eyae rai.
“Ukpokpoma Akpọ Na”
18. Eme họ abọjọ “ukpokpoma” nọ Ileleikristi nọ e rọo no a rẹ ruẹ, kọ ẹvẹ onana u re ro kpomahọ iruo ọkpako?
18 Ukọ na o te je kere nọ: “Otẹ jẹ rọ nọ ọmọtẹ nọ ọ riẹ ọzae he ọ ruọ orọwo, ọ raha uzi hi. Rekọ e nọ e ruọ orọwo a wo ukpokpoma akpọ na, mẹ kẹ owhai uvẹ.” (1 Ahwo Kọrint 7:28) Pọl ọ gwọlọ nọ ahwo nọ a rẹ sai lele oriruo uzuazọ seba-ẹrọo riẹ a wo ufuoma no awaọruọ nọ a rẹ sae whaha ha nọ orọo o rẹ wha ze. Makọ rọ kẹ ọzae avọ aye nọ i wo emọ họ, awaọruọ enana e rẹ sai kugbe ebẹbẹ omokpokpọ hayo ẹbẹbẹ igho jegbe ewha-iruo Ikereakere na kpahe ọsẹ gbe oni ọrivẹ orọo ohwo. (1 Timoti 5:4, 8) Ọkpako, evaọ edhere oriruo, ọ rẹ rẹriẹ ovao ku ewha-iruo enana, yọ ẹsejọ enana i re bru rie abọ dhe wọhọ ọsẹro Oleleikristi. Avọ evawere, ekpako buobu a be riẹ ru ẹkwoma ẹnyate ewha-iruo uviuwou gbe orọ ukoko na.
19. Eme họ otofa ẹme Pọl nọ ọ ta nọ: “Jọ e nọ i wo eyae a ru wọhọ ẹsenọ a wo ho”?
19 Pọl o fibae nọ: “Oke nọ a fihọ o rẹ kpẹkpẹe. Enẹna jọ e nọ i wo eyae a ru wọhọ ẹsenọ a wo ho.” (1 Ahwo Kọrint 7:29) Dede, fiki eware nọ o kere no vẹre evaọ uzou onana ro se ahwo Kọrint, orọnikọ ọ be ta nọ Ileleikristi nọ a rọo no a re gbabọ kẹ eyae rai riẹriẹriẹ hẹ. (1 Ahwo Kọrint 7:2, 3, 33) O dhesẹ otofa ẹme riẹ, nọ o kere nọ: ‘Jọ enọ e be rọ akpọ na ruiruo a wọhọ enọ e be rehọ iẹe ruiruo vọvọ họ; keme eyero akpọ na o bi nwene.’ (1 Ahwo Kọrint 7:31) Maero vi edẹ Pọl hayo erọ edẹ Jọn ukọ na dede, ‘akpọ na ọ be vrẹ no.’ (1 Jọn 2:15-17) Fikiere, Ileleikristi nọ e rọo no nọ e be daoma evaọ elele Kristi a re dhoma rai kpobi họ oghọghọ gbe uvẹ orọo vọvọ họ.—1 Ahwo Kọrint 7:5.
Eyae nọ E rẹ Lahiẹ Oma kẹ Amọfa
20, 21. (a) Didi omolahiẹ eyae Ileleikrsti buobu a be rehọ unevaze ru? (b) Eme u fo nọ aye ọ rẹ sae jọ obọ ọzae riẹ gwọlọ, ọ tẹ make rọ ọkpako dede?
20 Wọhọ epanọ ekpako na a rẹ lahiẹ oma re a jọ erere kẹ amọfa na, eyae ekpako buobu a daoma gaga no re a ru ewha-iruo rai evaọ orọo gbe erọ isiuru Uvie na kpomamu re. Idu eyae Ileleikristi buobu a be wereva re a rọ uzou kpotọ re oma o kẹ ezae rai uvẹ wha iruo rai haro wọhọ esẹro. Jihova o you rai rọ kẹ onana, yọ ọ be jẹ ghale emamọ ẹzi nọ a bi dhesẹ re. (Filimọn 25) Ghele, ohrẹ owowa Pọl u dhesẹ nọ eyae esẹro a rẹ sae ghinẹ gwọlọ oke gbe ẹruorote jọ mi ezae rai. O rọ owha-iruo Ikereakere na re ekpako nọ e rọo no a raha oke vọvọ kugbe eyae rai re a ruẹse ru ewha-iruo rai owowa wọhọ ezae uwou-orọo gbe esẹro.
21 Rekọ ẹvẹ otẹrọnọ kugbe ọzae uwou-orọo, ọkpako Oleleikristi ọ rọ ọsẹ? Onana u re fiba ewha-iruo riẹ je rovie ẹko ẹruọsa ọfa kẹe, wọhọ epanọ ma te ruẹ evaọ uwuhrẹ notha na.
[Picture on page 10]
O tẹ make rọnọ iruo ukoko na i bu rie obọ, ọkpako ọ rẹ rẹro te aye riẹ ziezi
[Picture on page 12]
Evaọ Edhere ọ Ọkiẹkpemu
◻ Didi izẹme Ikereakere na i dhesẹ nọ ọsẹro Oleleikristi ọ rẹ sae jọ ọzae uwou-orọo?
◻ Otẹrọnọ ọkpako ọ rọo, eme u fo nọ o re wo họ iroro?
◻ Evaọ idhere vẹ Oleleikristi nọ ọ rọo no ọ be rọ “ruawa eware akpọ na”?
◻ Ẹvẹ eyae esẹro buobu a bi ro dhesẹ emamọ ẹzi omolahiẹ?