Dhesẹ Ohrọ-oriọ—Oghẹrẹ Vẹ?
“Joma ru iruo ezi kẹ ahwo kpobi, onọ o mae ro kọ rọ kẹ otu nọ ọrọ ẹgba orọwọ na.”—AHWO GALESHA 6:10.
1, 2. Eme ma jọ iku ohwo Sameria emamọ ọrivẹ na wuhrẹ kpahe ohrọ?
ẸDẸJỌ nọ ọzae jọ nọ ọ rrọ ọriẹ-izi o je lele Jesu t’ẹme, ọzae na ọ tẹ nọe nọ: “Ono họ ọrivẹ mẹ?” Jesu o te gbiku nana rọ kẹ ọzae na uyo: “Ohwo jọ o je no Jerusalem kpobọ Jeriko, o te kie ruọ udevie igbulegbu, enọ e ba riẹ fihọ, a te kpe i, nọ o te uwhu no, a tẹ nya siẹ e ba. Whaọ ozerẹ jọ ọ tẹ nya edhere ọyena idudhe; nọ ọ rue riẹ ọ tẹ nya akotọ ọdekọ vrẹ. Epaọvona nọ ohwo Livae jọ, nọ o te oria na, nọ ọ rue riẹ, ọ tẹ nya akotọ ọdekọ vrẹ. Rekọ ohwo Sameria jọ, nọ o je kpo erẹ, nọ o te oria nọ, ọ jọ; nọ ọ rue riẹ ohrọ riẹ o tẹ re iẹe, ọ tẹ nya bru ei, ọ tẹ gba emela riẹ, je fi ewhri gbe udi họ ae; kẹsena ọ tẹ wọ e fihọ ehru arao riẹ, ọ jẹ rehọ iẹ ze uwou erara, o je ri ye i. Okeokiọ riẹ, ọ tẹ rehọ isele ivẹ, ọ tẹ rehọ ae kẹ ọnọ ọ be sẹro uwouerara na, anọ, ‘Sẹro riẹ; whọ tẹ raha vi eree, no me ziheze mẹ rẹ hwa kẹ owhẹ.’ ” Kẹsena Jesu ọ tẹ nọ ọzae na nọ: ‘Imasa nana, ọvẹ who roro nọ, o ru omariẹ ọrivẹ kẹ ọnọ o kie ruọ udevie igbulegbu na?’ Ọzae na o te yo nọ: “Ọnọ o dhesẹ ohrọ kẹ e na.”—Luk 10:25, 29-37a.
2 Oware nọ ohwo Sameria na o ru kẹ ohwo nọ a nwa-oma na u dhesẹ oware nọ uvi ohrọ o rrọ vevẹ. Ohrọ hayo ọdawẹ o wọ ohwo Sameria na fi obọ họ kẹ ohwo nọ a nwa-oma na. Ofariẹ, ohwo nọ a nwa-oma na yọ ọrara kẹ ohwo Sameria na. Orẹwho nọ ohwo o no ze, egagọ, gbe iruemu-ẹwho e rrọ ọzadhe kẹ ohrọ udhesẹ hẹ. Nọ Jesu o gbiku ohwo Sameria emamọ orivẹ na no, ọ tẹ kẹ ọnọ ọ be t’ẹme kẹ na ohrẹ anọ: “Nya i ru ere re.” (Luk 10:37b) Ma re si ohrẹ yena tudu re ma daoma dhesẹ ohrọ kẹ amọfa. Rekọ evaọ oghẹrẹ vẹ? Idhere vẹ ma sai ro dhesẹ ohrọ evaọ uzuazọ mai kẹdẹ kẹdẹ?
‘Otẹrọnọ Oniọvo Jọ Ọ Rọ Inwhrehọ Zuo’
3, 4. Fikieme o mae rrọ jọ omai oja re ma dhesẹ ohrọ eva ukoko Ileleikristi na?
3 Pọl ukọ na ọ ta nọ: “Nọ uvẹ o gbẹrọ na, joma ru iruo ezi kẹ ahwo kpobi, onọ o mae ro kọ rọ kẹ otu nọ ọrọ ẹgba orọwọ na.” (Ahwo Galesha 6:10) Whaọ enẹna, joma kake t’ẹme kpahe epanọ ma sai ro dhesẹ ohrọ ziezi kẹ otu nọ ma gbẹ rọ orọwọ na.
4 Nọ ọ jẹ tudu họ Ileleikristi uzẹme awọ re a riohrọ ohwohwo, Jemis olele na o kere nọ: “Keme ohwo nọ ọ rọ ababọ ohrọ oriọ, a rẹ sae te re ohrọ riẹ eva oziẹ-obro na ha.” (Jemis 2:13) Eme nọ e wariẹ ẹme nọ ọ rrọ owọ Ebaibol nana họ i dhesẹ idhere jọ nọ ma re ro dhesẹ ohrọ-oriọ. Wọhọ oriruo, ma jọ Jemis 1:27 se nọ: “Egagọ efuafo nọ a rẹ jọ zue-oma obaro Ọghẹnẹ gbe Ọsẹ na ha, ena: nnọ, a re riwẹ imiwhrori avọ eyaukuotọ nọ uye o rẹbẹ, je riwi oma-obọriẹ kare epe eva akpọ na.” Jemis 2:15, 16 o ta nọ: “Otẹrọnọ omoni-ọmọzae hayo omoni-ọmọtẹ ọrọ inwhrehọ zuo, o gbeje wo emu nọ ọ rẹ ria okpokpẹdẹ hẹ, ohwo jọ udevie rai ọ vẹ ta kẹ ae nọ, ‘Wha kpo tou, wha sasa oma jẹ re eva vọ,’ yọ wha kẹ rae eware nọ a guọlọ kẹ oma rai hi, kọ didi erere o norie ze?”
5, 6. Ẹvẹ ma sae rọ jọ ukoko nọ ma rrọ dhesẹ ohrọ-oriọ?
5 Ẹro nọ ma re ro te amọfa gbe obọ nọ ma re fihọ kẹ ai yọ abọjọ egagọ uzẹme. Egagọ mai e rrọ egagọ nọ a rẹ jọ rehọ ẹmeunu ọvo dhesẹ ọdawẹ kẹ amọfa ha, re ma rọ unu ọvo ta kẹ ai nọ jọ u woma kẹ ai. Ikpoye, ọdawẹ o rẹ wọ omai fi obọ họ kẹ enọ akpọ ọ be bẹ. (1 Jọn 3:17, 18) Emu nọ ma re there kẹ ohwo nọ ọ be mọ, iruo nọ ma re fi obọ họ kẹ ohwo nọ ọ kpako no ru evaọ uwou, obufihọ kẹ ohwo jọ re ọ sai te oria nọ a re jo ru iwuhrẹ Ileleikristi, gbe obọ nọ ma rẹ keke he kẹ enọ akpọ ọ be bẹ yọ idhere jọ nọ ma re ro dhesẹ ohrọ-oriọ.—Iziewariẹ 15:7-10.
6 Dede nọ u wuzou re ma rehọ eware abọ-iwo ro fi obọ họ kẹ ahwo ukoko Ileleikristi nọ u bi dhe ebuebu na, obufihọ nọ o mai wuzou họ orọ abọ-ẹzi. A vuẹ omai inọ ma “ta udu họ enọ udu u re bro awọ, . . . fiobọhọ kẹ enọ e ko.” (1 Ahwo Tẹsalonika 5:14) A tudu họ “eyae nọ ekpako na” awọ inọ a “wuhrẹ ahwo onọ uwoma.” (Taitọs 2:3) Ebaibol e ta kpahe ekpako ukoko nọ: “[Omomọvo] ọ vẹ te jọ wọhọ oria nọ u sioma no ofou, oria nọ [u dhere] no ẹkporo.”—Aizaya 32:2.
7. Eme ma jọ oriruo Ileleikristi obọ Antiọk ọrọ Siria wuhrẹ kpahe edhesẹ ohrọ?
7 U te no ẹro nọ a je ro te eyae-uku, emọ nọ i wo esẹ hẹ, enọ akpọ ọ be bẹ, gbe enọ e gwọlọ uduotahawọ no, ẹsejọ ukoko Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na a jẹ zọhọ eware rọ dhogbo bru inievo nọ e rrọ eria efa. Wọhọ oriruo, nọ Agabọs ọruẹaro na ọ ruẹaro nọ, “ohọwo ulogbo jọ u bi ti muẹ evaọ akpọ na ọsoso,” inievo obọ Antiọk ọrọ Siria a gba riẹ mu inọ “duohwo duepanọ omomọvo ọ rẹ sai ruẹ, . . . a re kpeze uko obufihọ se imoni nọ e rọ obọ Judia ria.” A tẹ “rehọ ai kẹ Banabas avọ Sọl re a rehọ ai se” ekpako ukoko nọ o jọ obei. (Iruẹru 11:28-30) Kọ ẹvẹ o rrọ nẹnẹ? ‘Ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ọ rehọ egbẹgwae obufihọ mu no nọ e rẹ rẹrote ẹgwọlọ inievo nọ eware okpẹtu idudhe e via kẹ, wọhọ ofou-ọwhibo, etọ-inuho, gbe ẹvo. (Matiu 24:45) Unevaze nọ ma rẹ rọ rehọ oke, ẹgba, gbe eyero mai ro fi obọ họ evaọ abọ nana yọ edhere owoma jọ nọ ma re ro dhesẹ ohrọ.
‘Otẹrọnọ Wha Ruabọhọ Ọriẹwẹ’
8. Edhere vẹ ọriẹwẹ o re ro ru ei bẹbẹ re a dhesẹ ohrọ?
8 Nọ ọ jẹ vẹvẹ unu kpahe uruemu jọ nọ u re ru ei bẹbẹ re a dhesẹ ohrọ gbe uyoyou onọ o rrọ “uzi uvie na,” Jemis o kere nọ: “Otẹrọnọ wha ru ọriẹwẹ, yọ wha raha uzi, koyehọ wha riabe uzi na wọhọ iruoware-uyoma.” (Jemis 2:8, 9) Ma te bi dhesẹ aruoriwo kẹ ahwo jọ fikinọ a fe hayo a rrọ emamọ ọkwa, o sae lẹliẹ omai tehe ezọ di kẹ “oviẹ oruori” na. (Itẹ 21:13) Ọriẹwẹ o re gbe ẹzi ohrọ-oriọ hotọ. Ma re dhesẹ ohrọ ẹkwoma ababọ ọriẹwẹ nọ ma re ro yeri kugbe ahwo kpobi.
9. Fikieme o gbẹ rọ thọ họ re a rọ obọdẹ adhẹẹ kẹ enọ i te kẹ adhẹẹ otiọye na?
9 Kọ ababọ ọriẹwẹ u dhesẹ nọ ma re rri ohwo ọvo inọ o te kẹ obọdẹ adhẹẹ hẹ? Vievie. Pọl o kere se Ileleikristi obọ Filipai kpahe ibe oruiruo riẹ Epafrodaitọs, inọ: “Wha vẹ jẹ kẹ eghẹrẹ ahwo otiọye adhẹẹ.” Fikieme? “Keme o je ti whu no eva iruo Kristi, je he fi uzuazọ riẹ họ ọza ru iruo odibo-ọgba rai gbunu kẹ omẹ.” (Ahwo Filipai 2:25, 29, 30) Ẹhẹ, iruo ezi nọ Epafrodaitọs o ru i fo oware nọ a rẹ fodẹ. Ofariẹ, ma se eva 1 Timoti 5:17 nọ: “U fo re ekpako nọ i bi suẹ ziezi na a kẹ ae adhẹ akuava, o nọ-omaero kọ otu nọ ọ be ruẹ uye ta usiuwoma a ve je wuhrẹ ahwo.” U te je fo re ma jiri enọ i wo iruemu-ezi evaọ Ọghẹnẹ ọgọ. Adhẹẹ nọ a rẹ rọ kẹ ahwo otiọye na yọ ọriẹwẹ hẹ.
“Areghẹ nọ O Nehru Ze . . . Ọrẹ Vọ avọ Ohrọ”
10. Fikieme ma je su ẹrọo mai?
10 Jemis ọ ta kpahe ẹrọo na nọ: “Ẹrọo họ umuomu nọ oma o rẹ rọ họ, ọ vọe avọ enua nọ i re kpe ohwo. Ẹrọo na ma re ro jiri Ọnowo Ọsẹ na, ọye ọvona, ma rẹ rọ bọwo ahwo ehao, enọ a ma tho Ọghẹnẹ. Unu ovona ajiri gbe ekela i re notha.” Jemis ọ tẹ gbẹ ta haro nọ: “Rekọ wha te wo ihri-eriọ ewhawha avọ oma-uhrowo oriobọ eva rai, wha seha areghẹ re wha jẹ uzẹme fiẹ hẹ. Areghẹ ọnana ọ rọ otiọye nọ o no ehru ze he, rekọ ọ rọ akpọ, orọ ababọ ẹzi, ọrọ ẹzi omuomu. Keme oria nọ ihri-eriọ avọ mọvuowo e rọ, etẹe eghẹrẹ umuemu avọ ọdhaze kpobi e jẹ whẹgbe. Rekọ areghẹ nọ o nehru ze o re muhọ avọ ẹfuọ, kẹsena udhedhẹ, omaurokpotọ, o re roro didi, ọrẹ vọ avọ ohrọ gbe emamọ ibi, o re fiabọ ọriẹwẹ gbe eviẹhọ.”—Jemis 3:8-10a, 14-17.
11. Ẹvẹ ma sae rọ rehọ ẹmeunu mai dhesẹ ohrọ?
11 Fikiere, oghẹrẹ nọ ma be rọ ẹrọo mai ruiruo u re dhesẹ sọ ma wo areghẹ nọ o “vọ avọ ohrọ.” Rekọ ẹvẹ o rẹ jọ otẹrọnọ ma re seha, ta ọrue, hayo vaha iguẹgu fiki ihri-eriọ gbe egrẹ? Olezi 94:4 o ta nọ: ‘Itu iru-umuomu kpobi a rẹ ta eme omoya.’ Yọ o rẹ raha oke he re eme iyoma nọ a rẹ ta e tẹ raha odẹ ezi ohwo. (Olezi 64:2-4) Ofariẹ, roro kpahe enwoma nọ “ose-isẹri erue [nọ] o re kuẹwẹ erue” ọ rẹ wha ze. (Itẹ 14:5; 1 Ivie 21:7-13) Nọ ọ ta kpahe ẹrọo nọ a re ro ruiruo thọthọ no, Jemis ọ tẹ ta nọ: “Imoni mẹ, u fore onana o jọ ere he.” (Jemis 3:10b) Uvi ohrọ o gwọlọ nọ ma rẹ rọ unu mai ta eme nọ i re dhesẹ areghẹ, ẹfuọ, gbe udhedhẹ. Jesu ọ ta nọ: “Mẹ ta kẹ owhai, ẹme ozuehọ nọ ahwo rẹ ta, a re ti kele ai eva ẹdẹ ẹdhọ na.” (Matiu 12:36) U gine wuzou gaga re ma rọ ẹmeunu mai dhesẹ ohrọ!
‘Wha Rọ Vrẹ Enọ I Ru Owhai Thọ’
12, 13. (a) Eme ma wuhrẹ no ọtadhesẹ ọrigbo nọ ọ riosa olori riẹ igho buobu na ze? (b) Eme u dhesẹ re ma rọ vrẹ omoni mai ‘te udhẹse-osa gbe ikpegbihrẹ’?
12 Ọtadhesẹ Jesu orọ ọrigbo nọ ọ riosa olori riẹ nọ ọ jọ ovie, dinarii nọ i bu te 60,000,000 na o dhesẹ edhere ọfa nọ ma re ro dhesẹ ohrọ. Fikinọ o wo edhere ọvo nọ ọ sae rọ hwa osa na ha, ọrigbo na ọ tẹ lẹe re ọ riohrọ riẹ. “Nọ ọ re iẹ ohrọ,” olori na ọ tẹ rọ osa nọ ọ re na vrẹ riẹ. Rekọ nọ ọrigbo na ọ jẹ nyavrẹ ọ tẹ ruẹ ibe ọrigbo riẹ nọ ọ riosa riẹ dinarii udhusoi gheghe, ababọ ohrọ o te gbolo iei fihọ uwou-odi. Nọ olori na o yo oware nọ o via, o te se ọrigbo nọ ọ rọ vrẹ na ze inọ: “Whẹ odibo omuomu! Mẹ rehọ osa oyena kpobi vrẹ owhẹ fiki epanọ whọ lẹ omẹ; Kọ whọ gbẹ hae re ohrọ ibẹ odibo ra, epanọ mẹ re ohrọ ra?” Olori riẹ ọ tẹ bueva rehọ iẹe kẹ enọ e rẹ kare ahwo. Jesu o te ku ọtadhesẹ na họ nọ: “Ere Ọsẹ mẹ nọ ọ rọ obọ odhiwu o re ru owhai omomọvo u re, wha gbẹ rọ vrẹ ọvuọ omoni riẹ no eva ha.”—Matiu 18:23-35.
13 Ọtadhesẹ na u dhesẹ vẹvẹ inọ ohrọ-oriọ o gwọlọ nọ ma rẹ rọ vrẹ amọfa no eva ze. Jihova ọ rọ izieraha buobu vrẹ omai no. Kọ ma gbẹ “rọ iruthọ ahwo vrẹ ae” epọvo na re? (Matiu 6:14, 15) Taure Jesu ọ tẹ te kẹ ọtadhesẹ ọrigbo nọ ọ kare ohrọ na, Pita ọ nọ riẹ nọ: “Olori, bro ẹse omoni mẹ o re ru omẹ thọ no mẹ jẹ rọ vrẹ e? Kọ u re te asiahrẹ?” Jesu o te yo kẹe nọ: “Mẹ ta kẹ owhẹ nọ, asiahrẹ hẹ, rekọ ri te [udhẹse-osa gbe ikpegbihrẹ].” (Matiu 18:21, 22) Ẹhẹ, ohwo ohrọ-oriọ ọ rẹ rọ vrẹ te ‘udhẹse-osa gbe ikpegbihrẹ,’ koyehọ, ọ rẹ seba ẹrọvrẹ hẹ.
14. Wọhọ epanọ Matiu 7:1-4 o ta, edhere vẹ ma sai ro dhesẹ ohrọ kẹdẹ kẹdẹ?
14 Gbe bi dhesẹ edhere ọfa nọ a re ro dhesẹ ohrọ, Jesu ọ tẹ ta evaọ Ovuẹ obọ Ugbehru riẹ na nọ: “Wha gu ahwo ho, re a se owhai ba eguo. Keme oziẹ nọ owha ro bru a je ro bru owhai re, . . . Fikieme who je bi riwi orara nọ o rọ ẹro omoni ra, yọ who bi roro ubro nọ o rọ ẹro ra ha? Hayo ẹvẹ whọ rẹ ta kẹ omoni ra nọ, ‘Ru re me si orara no ẹro ra’, yọ ubro na o rọ ẹro ra?” (Matiu 7:1-4) Fikiere, ma rẹ sae riohrọ amọfa ẹkwoma ethobọ rai nọ ma rẹ kpairoro vrẹ, ma gbẹ nwane rehọ ai guẹdhọ evaọ omoware kpobi hayo jọ oma rai gwọlọ afuẹwẹ hẹ.
“Ru Iruo Ezi Kẹ Ahwo Kpobi”
15. Fikieme o gbẹ jọ nọ ibe egegagọ mai ọvo ma rẹ riohrọ họ?
15 Dede nọ obe Jemis o ta kpahe epanọ ma rẹ rọ riohrọ ibe egegagọ mai, orọnikọ onana o nwani dhesẹ nọ enọ e rrọ ukoko na ọvo ma rẹ riohrọ họ. Olezi 145:9 o ta nọ: “ỌNOWO na owoma kẹ ahwo kpobi, ohrọ riẹ o rọ kẹ enọ ọ ma kpobi.” A tudu họ omai awọ inọ ma “jọ ahwo nọ a bi lele Ọghẹnẹ” re ma je “ru iruo ezi kẹ ahwo kpobi.” (Ahwo Ẹfẹsọs 5:1; Ahwo Galesha 6:10) Dede nọ ma re “you akpọ na hayo eware nọ e rọ eva akpọ na ha,” ma rẹ tehe ezọ di kẹ ebẹbẹ ahwo nọ e rrọ akpọ na ha.—1 Jọn 2:15.
16. Eme ma re roro kpahe nọ ma te bi dhesẹ ohrọ kẹ amọfa?
16 Wọhọ Ileleikristi, o rẹ were omai re ma dao utho ẹgba mai ro fi obọ họ kẹ ahwo nọ uye o be bẹ fiki “eware idudhe” nọ e via kẹ ai. (Ọtausiwoma Na 9:11, NW ) Rekọ epanọ eware e rrọ k’omai oye u re dhesẹ oware nọ ma rẹ sai ru gbe epanọ ma re ru te. (Itẹ 3:27) Nọ ma tẹ be rọ eware nọ ma wo ro fi obọ họ kẹ amọfa, ma rẹ yọrọ oma re obọ nọ ma bi fihọ na o gbẹ tudu họ ohwo na awọ re ọ jọ ọyẹlẹ hẹ. (Itẹ 20:1, 4; 2 Ahwo Tẹsalonika 3:10-12) Fikiere, uvi ohrọ o gwọlọ nọ ma re ku orimuo kugbe owojẹ nọ ma bi ti ro dhesẹ ọdawẹ hayo ororokẹ na.
17. Edhere vẹ o mai woma nọ ma re ro dhesẹ ohrọ-oriọ kẹ enọ e rrọ ukoko Ileleikristi na ha?
17 Edhere nọ ọ mai woma nọ ma re ro dhesẹ ohrọ kẹ enọ e rrọ ukoko Ileleikristi na ha họ Ebaibol na nọ ma re ro wuhrẹ ai. Fikieme? Keme ahwo buobu nẹnẹ a bi ghoro evaọ ebi abọ-ẹzi. Fikinọ a riẹ epanọ a re ro ku ebẹbẹ nọ a be rẹriẹ ovao dhe họ họ, yọ a gbe je wo uvi ẹruore kpahe obaro ho, a tẹ rọ “oyoya, a tẹ jẹ vaha wọhọ igodẹ nọ i wo othuru hu.” (Matiu 9:36) Ẹme Ọghẹnẹ o sae jọ “ukpẹ kẹ awọ rai,’ fi obọ họ kẹ ai thihakọ ebẹbẹ uzuazọ. O sae jẹ jọ ‘ukpẹ kẹ edhere rai,’ keme Ebaibol na e ta kpahe oware nọ Ọghẹnẹ o ti ru evaọ obaro, onọ o rẹ sae kẹ ai uvi ẹruore. (Olezi 119:105) Uvẹ-ọghọ riẹ o rro kẹhẹ re ma wha emamọ ovuẹ uzẹme nana se enọ e gwọlọ e riẹ gaga. Epanọ ‘uye ulogbo’ na o nwẹnwẹ te no na, enẹna họ oke nọ ma rẹ rọ rehọ ajọwha ru iruo usiuwoma ota gbe ilele-iruo na. (Matiu 24:3-8, 21, 22, 36-41; 28:19, 20) Oghẹrẹ ohrọ-oriọ ofa nọ o rro vi onana o rrọ họ.
“Wha Ru Ọghọ” Eware nọ E Rrọ Obọ Eva
18, 19. Fikieme ma rẹ rọ daoma re ohrọ u gbe kpomahọ uzuazọ mai?
18 Jesu ọ ta nọ: “Wha ru ọghọ itieware nọ wha wo.” (Luk 11:41) Re oware ezi jọ o sae jọ uvi ohrọ, o rẹ jọ okẹ nọ u no eva ze—onọ uyoyou o wọ ohwo ru. (2 Ahwo Kọrint 9:7) Rri epanọ ohrọ utiọye na o rẹ sasa oma te eva akpọ nana nọ ọ vọ avọ evega, oriobọ, gbe ababọ ọdawẹ kẹ uye-oruẹ gbe ebẹbẹ amọfa na!
19 Fikiere, joma daoma re ohrọ u gbe kpomahọ uzuazọ mai. Epanọ ma wo ohrọ te, ere ma rẹ wọhọ Ọghẹnẹ te. Onana u ti fi obọ họ k’omai yeri uzuazọ nọ o ginẹ vọ avọ evawere gbe edẹro.—Matiu 5:7.
Eme Who Wuhrẹ?
• Fikieme o jẹ mai wuzou re ma riohrọ ibe enọ ma gbẹ be gọ?
• Ẹvẹ ma re ro dhesẹ ohrọ evaọ ukoko Ileleikristi na?
• Ẹvẹ ma re ro ru ewoma kẹ enọ e rrọ ukoko na ha?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 8]
Ohwo Sameria na o dhesẹ ohrọ
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 9]
Ileleikristi a rẹ riohrọ amọfa
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 12]
Edhere nọ o mai woma nọ ma re ro dhesẹ ohrọ kẹ enọ e rrọ ukoko na ha họ Ebaibol na nọ ma re ro wuhrẹ ai