Kọ O Thọ Re A Rehọ Odẹ Ọghẹnẹ Ru Iruo?

EVAỌ Ikereakere Hibru na, onọ a re se “Ọvọ Anwae” ẹsejọ na, enwenọ unuẹse idu ihrẹ (7,000) odẹ Ọghẹnẹ o jariẹ roma via evaọ ibiẹme nana יהוה (nọ a re se no obọze kpohọ ẹkpẹlobọ). Fikiere, ibiẹme Hibru ene Yohdh, He, Waw, gbe He, i ru odẹ Ọghẹnẹ via, yọ YHWH a rẹ mai kere iei.

Anwọ oke krẹkri ze, o rrọ aghọ kẹ ahwo Ju re a se odẹ Ọghẹnẹ. Fikiere, a re se odẹ na ha, yọ eria nọ u fo nọ odẹ na o rẹ jọ, a tẹ be rehọ eware efa ro nwene iei evaọ ebe rai. Dede na, ahwo buobu nọ a fa Ebaibol na a kere odẹ na “Yahweh,” hayo “Jehovah.” Efafa Ebaibol jọ nọ a jọ se odẹ na họ Jerusalem Bible ọrọ ahwo Kathọlik. Wọhọ epanọ o rrọ efafa Ebaibol yena, okenọ Mosis ọ nọ Ọghẹnẹ ẹme nọ ọ te ta nọ ahwo Izrẹl a tẹ nọe nọ ono o vi rie bru ai ze, Ọghẹnẹ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Whọ rẹ ta kẹ emọ Izrẹl nọ: ‘Yahweh, Ọghẹnẹ esẹ rai, Ọghẹnẹ Abraham, Ọghẹnẹ Aiziki, gbe Ọghẹnẹ Jekọp, ọye o vi omẹ bru owhai ze.’ Odẹ mẹ ona no ebẹdẹ rite ebẹdẹ; odẹ nana a re ro se omẹ no ige te ige.”—Ọnyano 3:15.

Okenọ ọ jẹ lẹ, Jesu ọ ta epanọ ọ rehọ odẹ na ru iruo te, inọ: “Me dhesẹ odẹ ra kẹ ai no yọ me ti gbe dhesẹ iẹe.” Yọ evaọ eme olẹ nọ ma riẹ gaga wọhọ olẹ Ọsẹ mai nọ ọ rrọ obọ Odhiwu na, Jesu ọ ta nọ: “Ọsẹ mai nọ ọ rrọ obọ odhiwu, jọ a ru odẹ ra fuafo.”—Jọn 17:26; Matiu 6:9, Jerusalm Bible.

Fikiere, o rẹ sai gb’owhẹ unu nọ who te yo inọ evaọ obe riẹ jọ kẹle na nọ uzoẹme riẹ o rrọ Jesus of Nazareth, Pope Benedict XVI ọ ta kpahe odẹ Ọghẹnẹ nọ: “Ahwo Izrẹl a . . . riẹ ru nọ a rọ siọ odẹ-oma Ọghẹnẹ nana nọ a rehọ ibiẹme na YHWH kere na ba ese, re a rọ whaha adhẹẹ osino odẹ na nọ o gbẹ rọ jọ wọhọ odẹ emedhọ gheghe he. Fiki ẹjiroro ọvona, efefafa Ebaibol ọgbọna a ru thọ evaọ ekere via odẹ nana wọhọ odẹ evere jọ gheghe—odẹ nana nọ ahwo Izrẹl a tube yiwi nọ a re se he fiki epanọ o rrọ odẹ idudu.”

Ẹvẹ who roro? U fo manikọ u fo ho re a rehọ odẹ Ọghẹnẹ ru iruo? Otẹrọnọ Jihova omariẹ ọ ta nọ: “Odẹ mẹ ona no ebẹdẹ rite ebẹdẹ; odẹ nana a re ro se omẹ no ige te ige,” kọ o gba re ohwo jọ ọ wọso ẹme riẹ?

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 30]

Jesu ọ jẹ hai se odẹ Ọghẹnẹ evaọ olẹ riẹ