Fiobọhọ kẹ Ahwo nọ Who bi Wuhrẹ re A Daoma Kurẹriẹ Ze

1-2. (a) Fikieme ahwo jọ nọ ma bi wuhrẹ Ebaibol a gbẹ kake kpama ze ti lele omai gọ Jihova ha? (b) Eme ma ti wuhrẹ evaọ uzoẹme nana?

KỌ EWARE jọ e riẹ nọ ozọ rai u je mu owhẹ evaọ okenọ who je kurẹriẹ ziọ ukoko Isẹri Jihova? Ẹsejọhọ ozọ u je mu owhẹ nọ ahwo nọ wha gbe bi ru iruo gbe egbẹnyusu ra a ti mukpahe owhẹ. Yọ ẹsejọ who je roro nọ ahwo uwou ra a ti mukpahe owhẹ re. O sae jọ re nọ ozọ u je mu owhẹ nọ whọ te sai koko izi Ọghẹnẹ ziezi hi. O tẹ rrọ ere, enẹna whọ tẹ ruẹ nọ ohwo nọ who bi wuhrẹ Ebaibol ọ riẹ uzẹme na no, rekọ ọ be sae kpama ha, whọ te riẹ nọ o lọhọ họ re ohwo ọ kpama ze keme ere o jọ kẹ owhẹ ẹdẹ.

² Evaọ okenọ Jesu ọ jọ otọakpọ, ọ ta eme jọ nọ i dhesẹ nọ eware itieye na e te lẹliẹ ozọ ekurẹriẹ mu ahwo jọ. (Mat. 13:20-22) Rekọ ahwo nọ a jẹ kake kpama re a lele Jesu hu, Jesu ọ nwane kpairoro vrẹ rai hi. O wuhrẹ ilele riẹ epanọ a sai ro fiobọhọ kẹ ahwo otiọye na ru eware ene nana. Orọ ọsosuọ, re a riẹ oware nọ u gbe bi kru rai kpemu na. Orọ avọ ivẹ, re a you Jihova ziezi. Orọ avọ esa, re a rọ eware nọ e mai wuzou karo. Orọ avọ ene, re a fi ebẹbẹ nọ a wo kparobọ. Kọ ẹvẹ ma sai ro ru eware nọ Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ na nọ ma tẹ be rọ obe Reawere Uzuazọ Bẹdẹ Bẹdẹ! na wuhrẹ ohwo re ọ sae kpama ze te gọ Jihova?

FIOBỌHỌ KẸ OHWO NA RIẸ EWARE NỌ I GBE BI SI RIE KPEMU

3. Eme o sae jọ nọ o jẹ whae ze nọ Nikodimọs o gbe je ro lele Jesu hu?

³ Nikodimọs yọ ohwo nọ a riẹ ziezi nọ ọ jọ omọvo isu ahwo Ju. O jẹ lọhọ kẹe he re ọ jọ olele Jesu. Nọ Jesu o mu usi uwoma họ ẹta no, u kri hi re Nikodimọs ọ tẹ te ruẹ vuhumu nọ Ọghẹnẹ o vi Jesu ze. Emerae ezeza ọvo e vrẹ. (Jọn 3:1, 2) Rekọ nọ Nikodimọs ọ jẹ nyae ruẹ Jesu, ọ lẹlẹ nyabru ei “fiki ozọ ahwo Ju na.” (Jọn 7:13; 12:42) Ẹsejọhọ o je roro nọ, ‘Mẹ tẹ ta nọ mẹ rẹ jọ olele Jesu obọnana, eware buobu e te raha ku omẹ.’a

4. Oghẹrẹ vẹ Jesu o ro fiobọhọ kẹ Nikodimọs re ọ riẹ oware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ o ru?

⁴ Nikodimọs ọ riẹ izi Ọghẹnẹ ziezi. Rekọ u wo eware jọ nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ o re ru nọ ọ riẹ ziezi hi. Kọ ẹvẹ Jesu o ro wuhrẹ iẹe eware yena? Jesu o rri omariẹ nọ o wo uvẹ nọ o ti ro wuhrẹ iẹe he he. O wuhrẹ Nikodimọs dede nọ aso ọ rọ nyabru ei ze. Jesu o wuhrẹ i riẹ oware nọ u fo nọ o re ru vevẹ. Ọ vuẹ riẹ nọ u fo nọ o re kurẹriẹ no izieraha riẹ, ọ vẹ họ-ame, o ve fi ẹrọwọ họ Ọmọ Ọghẹnẹ.—Jọn 3:5, 14-21.

5. Oghẹrẹ vẹ ma sai ro fiobọhọ kẹ ohwo nọ ma bi wuhrẹ re ọ riẹ oware nọ u gbe bi kru rie kpemu?

⁵ Ohwo nọ ma bi wuhrẹ Ebaibol ọ tẹ make riẹ oware nọ Ebaibol ọ ta ziezi no, ẹsejọ u fo nọ ma rẹ gbẹ vuẹe oware nọ u bi si rie kpemu nọ ọ gbẹ be sai ro kurẹriẹ ze he. Ẹsejọhọ okọ nọ ọ be kọ hayo ahwo uviuwou riẹ nọ a be wọso ẹe oye o be whae ze nọ ọ gbẹ be sai ro kurẹriẹ hẹ na. Fikiere ru uvẹ fihọ nọ who re ro lele iei ta ẹme kpahe eware itieye na. Whai imava wha sae keria re omoware jọ kugbe hayo whọ sae vuẹe nọ whai imava wha gbe kpohọ ore. Whọ vẹ rọ uvẹ yena lele iei ta ẹme jẹ nọe enọ nọ e rẹ lẹliẹe ta ẹbẹbẹ nọ o wo kẹ owhẹ. Vuẹe oghẹrẹ nọ ọ sai ro ru oware nọ u fo nọ o re ru, o ve je ru ei fikinọ o you Jihova, orọnikọ o re ru ei re eva e were owhẹ hẹ.

6. Eme who re ru re ohwo nọ who bi wuhrẹ Ebaibol ọ sai kru udu ga re ọ gọ Jihova? (1 Ahwo Kọrint 16:13)

⁶ Ohwo nọ who bi wuhrẹ ọ tẹ ginẹ ruẹ nọ Jihova o ti fiobọhọ kẹe re ọ sai ru eware nọ Ebaibol ọ ta, ọ te daoma ru eware nọ o bi wuhrẹ na. (Se 1 Ahwo Kọrint 16:13.) Whẹ nọ o bi wuhrẹ iẹe na, whọ wọhọ iticha. Kọ whọ kareghẹhọ iticha nọ ewuhrẹ riẹ ọ mae were owhẹ okenọ who je kpohọ isukulu? Oghẹrẹ vẹ ọ jẹ hai ro wuhrẹ owhẹ nọ o lẹliẹ ewuhrẹ riẹ were owhẹ? Ẹsejọhọ ọ jẹ hai thihakọ kẹ owhẹ nọ whọ gbẹ be kake riẹ oware jọ họ, yọ ọ jẹ hae tuduhọ owhẹ awọ nọ, ‘Whọ daezọ họ, oware na o make ga, whọ te riẹe.’ Ere ọvona re, re whọ sae jọ emamọ iticha nọ o bi wuhrẹ ohwo Ebaibol, orọnikọ thakpinọ who wuhrẹ i riẹ oware nọ Ebaibol ọ ta ọvo ho. Rekọ whọ rẹ jẹ tuduhọ iẹe awọ inọ Jihova o ti fiobọhọ kẹe re ọ sai nwene eware nọ u fo nọ o re nwene evaọ uzuazọ riẹ. Kọ ẹvẹ whọ sai ro ru ei?

FIOBỌHỌ KẸ OHWO NỌ WHO BI WUHRẸ RE O YOU JIHOVA GAGA

7. Oghẹrẹ vẹ Jesu o ro wuhrẹ ahwo nọ a jẹ gaviezọ kẹe re a sai you Jihova ziezi?

⁷ Jesu ọ riẹ nọ ohwo o te gine you Ọghẹnẹ, ọ rẹ daoma ru eware nọ o bi wuhrẹ re ọ jọ olele riẹ. Oyejabọ Jesu ọ jẹ hai ro wuhrẹ ilele riẹ eware nọ e rẹ lẹliẹ ae you Jihova Ọsẹ obọ odhiwu rai gaga. Wọhọ oriruo, ọ rọ Jihova dhesẹ ọsẹ nọ ọ rẹ kẹ emọ riẹ emamọ eware. (Mat. 7:9-11) Ẹsejọhọ ahwo jọ nọ a je yo ẹme nọ Jesu ọ jẹ ta, a wo ọsẹ nọ o you rai tere he. O tẹ rrọ ere, kiyọ okenọ Jesu ọ rọ kẹ oriruo ọsẹ oyoyou nọ ọ dhẹ nyai dede ọmọ riẹ nọ o je yeri ekpehre uzuazọ nọ o zihe bru ei ze na, eva e te were ahwo otiọye na gaga. Eva e te were ae inọ Jihova yọ Ọsẹ nọ ọ rẹ re ohrọ ahwo-akpọ gaga keme emọ riẹ a rrọ.—Luk 15:20-24.

8. Ẹvẹ whọ sai ro wuhrẹ ohwo re o you Jihova no udu ze?

⁸ Whọ sae vuẹ ohwo nọ who bi wuhrẹ Ebaibol eware nọ e rẹ lẹliẹe you Jihova gaga re. Hae ta ẹme kpahe emamọ uruemu nọ Jihova o wo. Evaọ oke kpobi nọ wha bi wuhrẹ, hai ru re ọ ruẹ nọ eware nọ o bi wuhrẹ na i dhesẹ nọ Jihova o you omai gaga. Nọ wha tẹ be ta ẹme kpahe ẹtanigbo na, wuhrẹ iẹe re ọ ruẹ nọ ẹtanigbo na u dhesẹ nọ Jihova o you rie, orọnọ thakpinọ o you omai kpobi ọvo ho. (Rom 5:8; 1 Jọn 4:10) Ẹsejọhọ nọ ohwo nọ who bi wuhrẹ Ebaibol ọ tẹ ruẹ nọ Jihova o gine you ọyomariẹ na, ọ te gwọlọ nọ o re you Jihova re.—Gal. 2:20.

9. Eme o lẹliẹ ọzae jọ nọ a re se Michael nwene?

⁹ Joma ta ẹme kpahe Michael nọ ọ rrọ obọ Indonesia. Ukoko na a jọ yọrọ iẹe, rekọ ọ họ-ame he. Okenọ ọ jọ ikpe ikpegberee, ọ tẹ kwa kpohọ orẹwho ọfa. Ọ tẹ jẹ hae dhẹ imoto ilogbo. O te ti wo aye je wo uviuwou obọriẹ. Rekọ ọ tẹ nyasiọ uviuwou riẹ ba kpohọ orẹwho ọfa nyae kọ okọ. Isẹri Jihova a te ti mu aye gbe ọmọtẹ riẹ Ebaibol họ ewuhrẹ. Yọ a jẹ nyaharo. Nọ oni Michael o whu no, ọ tẹ ta nọ o re dhugbe zihe kpobọ orẹwho riẹ re ọ rẹrote ọsẹ riẹ. Ọ tẹ rọwo nọ Isẹri Jihova a wuhrẹ iẹe Ebaibol. Okenọ a je wuhrẹ iẹe uwuhrẹ avọ 27 evaọ obe Reawere Uzuazọ Bẹdẹ Bẹdẹ! na, nọ a jẹ be ta ẹme kpahe ofẹ “Gbe Wuhrẹ Eware Efa” na, eware nọ ọ jọ etẹe wuhrẹ i te rie udu gaga. Nọ o roro kpahe epanọ o te da Jihova te okenọ a je gboja kẹ Ọmọ riẹ na, irui-oviẹ i te su no Michael aro ze. O wha riẹ ze nọ o ro rri idhe ẹtanigbo na ruaro gaga. O tẹ lẹliẹe kurẹriẹ jẹ họ-ame.

FIOBỌHỌ KẸ OHWO NỌ WHO BI WUHRẸ RE Ọ RỌ EWARE NỌ E ROJA KARO

10. Eme Jesu o ru re ilele ọsosuọ riẹ a rọ oware nọ o mae roja karo evaọ uzuazọ rai? (Luk 5:5-11) (Rri uwoho na re.)

¹⁰ O raha oke he re ilele ọsosuọ Jesu a tẹ te ruẹ vuhumu nọ Jesu họ Mesaya nọ a ta nọ ọ te ze na. Rekọ a rẹ daoma rọ iruo usi uwoma na karo nọ a vuhu Jesu mu no na. Pita avọ Andru a je lele Jesu no vẹre taure Jesu o te ti se ai nọ jọ a hai lele iei ẹsikpobi. (Mat. 4:18, 19) Okọ iyei nọ a jẹ kọ na o jẹ nya gaga. Yọ o wọhọ nọ avọ amọ Jemis gbe Jọn a gbẹ jẹ kọ okọ na kugbe. (Mak 1:16-20) Pita avọ Andru a nyasiọ okọ rai ba, a te lele Jesu. O wọhọ nọ a jẹ hai ru emeware jọ nọ a sae rọ rẹrote uviuwou rai nọ a bi lele Jesu na. Kọ eme o fiobọhọ kẹ ae nọ a rọ rehọ iruo usi uwoma na karo? Obe Luk o ta nọ Jesu o ru iruo igbunu jọ nọ u ro mu ae ẹro nọ Jihova ọ te rẹrote ae.—Se Luk 5:5-11.

11. Ẹvẹ iku omamai nọ ma re gbe kẹ ohwo nọ ma bi wuhrẹ Ebaibol o sai ro fiobọhọ kẹe?

¹¹ Ma sai ru igbunu wọhọ epanọ Jesu o je ru na ha. Rekọ ma sai gbiku epanọ Jihova ọ rọ rẹrote ahwo nọ a rehọ egagọ riẹ karo evaọ uzuazọ rai. Kọ whọ kareghẹhọ oghẹrẹ nọ Jihova o ro fiobọhọ kẹ owhẹ oke ọsosuọ nọ who ro mu ewuhrẹ họ ẹnya? Ẹsejọhọ oke yena whọ vuẹ ọga iruo ra inọ ẹsenọ iruo e tẹ make vọ otọ, whọ te hai kpohọ ewuhrẹ no nọ u te te oke ewuhrẹ. Nọ who bi gbiku itienana kẹ ohwo nọ who bi wuhrẹ na, vuẹe epanọ ẹrọwọ ra ọ ga te nọ whọ ruẹ nọ Jihova o fiobọhọ kẹ owhẹ fikinọ whọ rọ egagọ riẹ karo.

12. (a) Eme u je fo re ma wha inievo sa-sa lele oma nọ ma tẹ be nyai wuhrẹ ohwo mai jọ? (b) Ẹvẹ whọ sae rọ rehọ ividio wuhrẹ ohwo ziezi? Kẹ oriruo jọ.

¹² Nọ ohwo nọ who bi wuhrẹ Ebaibol ọ tẹ be hai yo iku epanọ inievo efa a ro siobọno eware jọ re a sae rọ egagọ Ọghẹnẹ karo, u ti fiobọhọ kẹe. Fikiere nọ whọ tẹ be nyai wuhrẹ ohwo na, hae wha inievo efa lele oma, inievo nọ i yeri ọvuọ oghẹrẹ uzuazọ riẹ no taure a te ti kurẹriẹ. Nọ ae epanọ a ro kurẹriẹ ziọ ukoko na, gbe oware nọ a ru re a sae rọ egagọ Ọghẹnẹ karo evaọ uzuazọ rai. Ere ọvo ho, whẹ avọ ohwo nọ who bi wuhrẹ na wha romatotọ rri ividio nọ e rrọ ofẹ “Gbe Wuhrẹ Eware Efa” na hayo abọ “Kiẹ Kpahe Efa” na evaọ obe Reawere Uzuazọ Bẹdẹ Bẹdẹ! na. Ma rehọ iẹe nọ who bi wuhrẹ ohwo na uwuhrẹ avọ 37 evaọ obe na. Nọ wha te rri ividio na Jihova Ọ te Rẹrote Ẹgwọlọ Mai no, whọ sai dhunu te eware jọ evaọ ividio na rọ tuduhọ ohwo na awọ.

FIOBỌHỌ KẸ OHWO NỌ WHO BI WUHRẸ RE Ọ GỌ JIHOVA GHELỌ EBẸBẸ NỌ O WO

13. Ẹvẹ Jesu o ro fiobọhọ kẹ ilele riẹ ruẹrẹ oma kpahe kẹ ukpokpoma nọ u ti te ae?

¹³ Ẹtẹta Jesu ọ jẹ hae ta kẹ ilele riẹ nọ imoni rai gbe amọfa a ti mukpahe ae. (Mat. 5:11; 10:22, 36) Nọ okenọ Jesu o ti ro ku iruo usi uwoma na họ evaọ otọakpọ o be kẹle no, ọ tẹ ta kẹ ilele riẹ nọ a sai kpe ai no fikinọ a be gọ Jihova. (Mat. 24:9; Jọn 15:20; 16:2) Ọ ta kẹ ae re nọ a yọroma nọ a te kpohọ usi uwoma. Anọ a lele ahwo nọ a bi kpokpo ai si ikẹ hẹ. Ukpoye a wo areghẹ te oma re a kẹnoma kẹ ahwo nọ a bi kpokpo ai re a sae gbẹ ta usi uwoma na.

14. Ẹvẹ ma sai ro fiobọhọ kẹ ohwo nọ ma bi wuhrẹ re ọ ruẹrẹ oma kpahe kẹ ukpokpoma? (2 Timoti 3:12)

¹⁴ Ma sai fiobọhọ kẹ ohwo nọ ma bi wuhrẹ Ebaibol re ọ ruẹrẹ oma kpahe kẹ ukpokpoma. Ma rẹ vuẹe nọ ahwo nọ a gbe bi ru iruo, egbẹnyusu riẹ, gbe imoni riẹ a sae ta oghẹrẹ eme jọ kẹe fikinọ o bi wuhrẹ Ebaibol. (Se 2 Timoti 3:12.) Ẹsejọhọ ahwo nọ a gbe bi ru iruo a ti sei ẹkoko fikinọ o mu izi Ọghẹnẹ họ ekoko no. Ẹsejọhọ eware nọ ọ be jọ Ebaibol wuhrẹ na i ti kiehọ imoni riẹ gbe amọfa jọ oma ha. Nọ ma tẹ kake vuẹ ohwo nọ ma bi wuhrẹ fihotọ no inọ a ti kpokpo iei, ẹsiẹe ọ te mai ro kru udu ga nọ a te mu ei họ ekpokpo no.

15. Eme o sai fiobọhọ kẹ ohwo nọ ma bi wuhrẹ re ọ sai dikihẹ ga nọ ahwo uviuwou riẹ a te bi kpokpo iei?

¹⁵ Nọ ahwo uviuwou ohwo nọ who bi wuhrẹ Ebaibol a te bi kpokpo iei, ta kẹe nọ o roro kpahe oware nọ o sae jọ nọ o be ginẹ lẹliẹ eva dha ae na. Ẹsejọhọ eva e be dha ahwo uviuwou riẹ inọ Isẹri Jihova a lẹliẹ ohwo rai họ no. Hayo o sae jọ nọ a mukpahe Isẹri Jihova. Makọ Jesu dede, ahwo obọriẹ a je rri rie oghẹrẹ jọ fiki iruo Ọghẹnẹ nọ o je ru. (Mak 3:21; Jọn 7:5) Fikiere wuhrẹ ohwo na epanọ ọ sai ro wo odiri nọ ahwo uviuwou riẹ hayo amọfa a te bi kpokpo iei, ọ vẹ sae jẹ rọ areghẹ lele ae ta ẹme.

16. Ẹvẹ ma sai ro wuhrẹ ohwo nọ ma bi wuhrẹ Ebaibol re ọ sae rọ areghẹ gbe onaa ta eware nọ o wuhrẹ?

¹⁶ Nọ imoni ohwo nọ who bi wuhrẹ Ebaibol a tẹ gwọlọ nọ a rẹ riẹ kpahe egagọ riẹ, orọnọ nwanọ eware kpobi nọ o wuhrẹ no ọ rẹ vuẹ ae ẹsiẹvo ho. O gbẹ rrọ ere he, eware na i ti bu hrọ kẹ ae. Ẹdẹfa a te gbẹ gwọlọ lele iei ta ẹme kpahe eware nọ o bi wuhrẹ hẹ. Fikiere vuẹ ohwo nọ who bi wuhrẹ na inọ ọ tẹ be ta ẹme Ebaibol kẹ imoni riẹ, jọ ọ tae evaọ oghẹrẹ nọ a te rọ gwọlọ gbe yo ẹme na ẹdẹfa. (Kọl. 4:6) Ọ sae kpọ ovao rai rri jw.org. A te kpohọ etẹe, a sae romatotọ riẹ eware buobu kpahe Isẹri Jihova.

17. Ẹvẹ whọ sai fiobọhọ kẹ ohwo nọ who bi wuhrẹ re ọ riẹ ẹme nọ ọ rẹ ta kẹ ahwo nọ a bi rri omai Isẹri Jihova oghẹrẹ jọ? (Rri uwoho na re.)

¹⁷ U wo oria jọ evaọ jw.org nọ a re se “Enọ nọ Ahwo A rẹ Nọ Kẹse Kẹse.” Whọ sae rọ oria yena fiobọhọ kẹ ohwo nọ who bi wuhrẹ Ebaibol re ọ riẹ uyo olọlọhọ nọ ọ sae kẹ nọ imoni riẹ hayo ahwo nọ a gbe bi ru iruo a tẹ nọe enọ. (2 Tim. 2:24, 25) Nọ wha te wuhrẹ uwuhrẹ jọ re no evaọ obe Reawere Uzuazọ Bẹdẹ Bẹdẹ! na, rọ oria “Ahwo Jọ A rẹ Ta Nọ” na lele ohwo na ta ẹme. Wuhrẹ iẹe oghẹrẹ nọ ọ sae rọ rehọ ẹme obọriẹ ta eware nọ o wuhrẹ. Nọ ọ gbẹ riẹ ẹme na ta ziezi hi, vuẹe epanọ ọ sae rọ riẹ ẹme na ta ziezi nọ a tẹ nọe onọ jọ. Nọ ọ tẹ be hae tae kẹ owhẹ ere yọ whọ be kpọe họ, ọ te sae ta eware nọ o wuhrẹ kẹ ahwo ududu.

18. Ẹvẹ whọ sai ro fiobọhọ kẹ ohwo nọ who bi wuhrẹ re ọ sai mu usi uwoma họ? (Matiu 10:27)

¹⁸ Jesu ọ vuẹ ilele riẹ nọ jọ a ta usi uwoma kẹ ahwo evaọ ẹgbede. (Se Matiu 10:27.) Nọ ohwo nọ a bi wuhrẹ Ebaibol ọ tẹ kaki mu usi uwoma họ ẹta, ẹsiẹe ọ te rọ kake daoma rẹroso Jihova. Ẹvẹ whọ sai ro fiobọhọ kẹe re o ru ere? Nọ a tẹ jọ obọ ewuhrẹ woro nọ ma ti ru usi-uwhowho obọdẹ evaọ amara jọ, ta kẹ ohwo nọ who bi wuhrẹ na re o roro kpahe epanọ ọ sai ro te owhowho-uvie. Vuẹe nọ ohwo o te te owhowho-uvie evaọ amara otiọye na, ẹsiẹe o rẹ mae lọhọ kẹe re o mu usi uwoma họ ẹta. Ọ sae jẹ daoma te ohwo nọ ọ rẹ hai ru ẹme evaọ ewuhrẹ udevie-oka keme u ti fiobọhọ kẹe gaga. U ti ru nọ ọ te sae rọ ta eware nọ o wuhrẹ ziezi keme i mu rie ẹro.

WHO RRI OHWO NỌ WHO BI WUHRẸ NA INỌ Ọ SAE TE GỌ ỌGHẸNẸ HẸ HẸ

19. Eme Jesu o ru nọ u dhesẹ nọ ọ riẹ nọ ilele riẹ na a te daoma, kọ eme ma wuhrẹ no etẹe ze?

¹⁹ Taure Jesu o te ti kpobọ odhiwu, ọ ta kẹ ilele riẹ nọ a ti kuomagbei ẹdẹfa. A riẹ hẹ inọ ẹme nọ Jesu ọ be ta na họ a ti kpobọ odhiwu. Dede nọ eware jọ i ri vẹ ilele na ẹro ho, oware nọ Jesu o je muẹrohọ evaọ omarai họ epanọ a rọ talamu ei gbe bi lele iei. (Jọn 14:1-5, 8) Jesu ọ riẹ nọ a sae te nwane riẹ otọ eware jọ okioke yena ha. Oware utioye jọ họ ẹruore nọ a wo inọ a ti kpobọ odhiwu na. (Jọn 16:12) Mai omamai, ma re ru re ohwo nọ ma bi wuhrẹ ọ riẹ nọ ma rri rie inọ ọ sae gọ Jihova.

20. Eme oniọvo-ọmọtẹ jọ evaọ obọ Malawi o ru nọ u dhesẹ nọ ọ riẹ nọ ohwo nọ o bi wuhrẹ ọ te daoma?

²⁰ Joma hai gbe rẹro nọ ohwo nọ ma bi wuhrẹ na o ti ru oware nọ u fo. Oware utioye na u fiobọhọ kẹ oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Chifundo evaọ obọ Malawi. Ọ jẹ rehọ obe Reawere Uzuazọ Bẹdẹ Bẹdẹ! na wuhrẹ ọmọtẹ jọ nọ a re se Alinafe nọ o je kpohọ ichọche Katọlik. Nọ a wuhrẹ uwuhrẹ avọ 14 no, Chifundo ọ tẹ nọe oghẹrẹ nọ o rri ẹme iwoho gbe emema nọ a rẹ rọ gọ Ọghẹnẹ. Onọ na o dha Alinafe eva. Ọ tẹ ta nọ, “Oware ovo o jọ ẹme yena te owhẹ hẹ.” Chifundo o te je roro nọ ọmọtẹ na ọ te gbẹ rọwo nọ o re wuhrẹ hẹ. Rekọ o gbe je wuhrẹ iẹe ghele, yọ o je thihakọ kẹe, bi rẹro nọ ẹme na o ti vẹ ọmọtẹ na ẹro, o ve ti tei udu. Nọ emerae jọ e vrẹ no, nọ a wuhrẹ te uwuhrẹ avọ 34 no, Chifundo ọ tẹ nọe onọ jọ evaọ etẹe na inọ: “Didi irere who wo no anwẹnọ who bi ro wuhrẹ Ebaibol na je bi wuhrẹ kpahe Jihova Ọghẹnẹ uzẹme na?” Chifundo ọ ta nọ Alinafe “ọ fodẹ emamọ eware buobu nọ o wuhrẹ no. Oware jọ nọ ọ fodẹ họ, Isẹri Jihova a re ru eware nọ Ebaibol ọ ta nọ ma ru hu hu.” U kri hi, Alinafe o te siobọno emema gbe iwoho nọ o wo vẹre na. Ọ tẹ họ-ame.

21. Ẹvẹ ma sai ro fiobọhọ kẹ ohwo nọ ma bi wuhrẹ re ọ sae kpama ze te gọ Jihova?

²¹ Ma riẹ nọ, nọ ma be daoma kọ ẹme Ọghẹnẹ fihọ ahwo udu na, Jihova họ ọnọ “o bi ru ei rro.” (1 Kọr. 3:7) Rekọ ma re ru ẹkabọ mai re ohwo na ọ sae nyaharo. Orọnikọ thakpinọ ma wuhrẹ i riẹ oware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ o ru ọvo ho. Ma re wuhrẹ iẹe epanọ ọ sai ro you Jihova no udu riẹ ze, gbe oghẹrẹ nọ ọ sai ro dhesẹ iẹe via. Edhere nọ ọ sai ro dhesẹ iẹe họ egagọ Jihova nọ ọ rẹ rọ karo. Oware ofa nọ ma re je wuhrẹ iẹe họ, epanọ ọ sae rọ rẹroso Jihova nọ ebẹbẹ i te bi tei. Ma ve je ru re ọ riẹ nọ ma fievahọ iẹe nọ ọ te sae gọ Jihova. Ma te ru ere, u ti mu ei ẹro gaga inọ ọyomariẹ ọ te sai koko izi Jihova je kru ukoko Jihova ga.