2. Didi enọ ma te ta ẹme kpahe evaọ ẹda udi ogaga?

² A tẹ rehọ emamọ okẹ ruiruo ziezi ọvo a jẹ sae ta nnọ u woma. Wọhọ oriruo, ọnyọ “o re wowoma,” rekọ “uwoma re a lalọ ọnyọ bu hrọ họ.” (Itẹ 24:13; 25:27) Dede nọ u re woma re a “da udi kakao,” re a da udi vrẹ oma yọ ẹbẹbẹ ologbo. (1 Timoti 5:23) Ebaibol na e vẹvẹ unu nọ: “Udi o rẹ rọ ohwo se ọliọ, udi ogaga o rẹ lẹliẹ ohwo do enu, ohwo kpobi nọ udi usuthọ yọ o wo areghẹ hẹ.” (Itẹ 20:1) Rekọ eme u dhesẹ re a ta nọ udi u bi su ohwo thọ?a Ẹvẹ ohwo ọ rẹ da te nọ o jẹ jọnọ ọ be da bu hrọ? Ovẹ họ eriwo owowa evaọ ẹme nana?

Ẹvẹ Udi U re ro ‘Su Ohwo Thọ’?

3, 4. (a) Eme u dhesẹ nnọ Ebaibol na e ghọ idi nọ a rẹ da te epanọ i re ro mu ohwo? (b) Eme họ eka jọ erọ idieda-thomawa?

³ Evaọ Izrẹl anwae, ọmọ nọ ọ rrọ ọgba-emuọriọ gbe ọgba-udi nọ ọ rọwo nwene he a rẹ rehọ itho fi ei kpe. (Iziewariẹ 21:18-21) Pọl ukọ na ọ hrẹ Ileleikristi nọ: “Wha sioma no ahwo nọ a se oma rai ahwo Kristi nọ i bi bruẹnwae, hayo e nọ e be gbọ oke, hayo e nọ e be gọ edhọ, hayo enọ e be ta erue, egba-idieda hayo ijihẹ—wha lele ohwo otiọye na re-emu dede he.” U re vevẹ, a jọ Ikereakere na ghọ idi nọ ohwo ọ rẹ da thomawa.—1 Ahwo Kọrint 5:11; 6:9, 10.

⁴ Bi dhesẹ eka ọ idieda-thomawa, Ebaibol na e ta nọ: “Nọ udi otẹ be wara who ri yei hi, nọ ubi fi egẹ evaọ egho, u ve kiekpotọ [wolẹ]. Urere riẹ ọ rẹ rowa wọhọ arao-omuomu, o ve wo obi wọhọ ọwẹiwhẹ. Ibiaro ra e rẹte ruẹ eware ekpokpọ iroro ra i veti roro ogberoro.” (Itẹ 23:31-33) Idi nọ a rẹ da thomawa o rẹ rowa wọhọ araomuomu nọ o wo obi, o rẹ wha ẹyao ze, wha ozighi fihọ iroro na, tubẹ lẹliẹ ohwo whu fithọ dede. Ọgba-udi ọ rẹ ruẹ “eware ekpokpọ” keme ọ rẹ jọ iroro riẹ ruẹ eware nọ e rrọ aruakpọ họ. Yọ ọ rẹ sae gba oma riẹ hẹ evaọ ẹta eme gbe isiuru iyoma nọ ọ rẹ bọwo unu ta vẹre he.

5. Edhere vẹ idi nọ a rẹ da thomawa ọ rọ rrọ enwoma?

⁵ Kọ ẹvẹ otẹrọnọ ohwo ọ rẹ da udi rekọ ọ vẹ yọrọ oma re ọ seba ẹda te epanọ o re ro kpo geligeli? Ahwo jọ a tẹ make da no ohiohiẹ rite owọwọ, u re nuhu ai hi. Rekọ, ohwo o te roro nnọ re ọ da idi buobu o kare enwoma yọ ọ be viẹ omobọ riẹ họ. (Jerimaya 17:9) Ẹmẹrera na, ọ gbẹ da udi hi, oma o rẹ riẹe ru hu, o ve ti mu ‘oma họ ẹrọkẹ idi-eda.’ (Taitọs 2:3) Kpahe epanọ ohwo o re ro zihe ruọ ọgbidi, okere-ebe na Caroline Knapp, ọ ta nọ: “Ẹmẹrera uruemu na u re ro muhọ, avọ ẹghẹ, nọ a rẹ kaki rri mu hu.” Idieda-thomawa ghinọ agbefẹ oyoma!

6. Fikieme ohwo ọ jẹ whaha idi nọ a rẹ da vrẹta gbe emu nọ a rẹ re bu hrọ?

⁶ Je roro kpahe unuovẹvẹ Jesu: “Wha yọrọ oma rai ogbẹrọ ere he emuọriọ obuobu gbe edada ibuobu, gbe iroro akpọ na, i ve ti ru owhai zoruẹ, re ẹdẹ ọyena ọ se owhai ba emu idudhe wọhọ agbefẹ. Keme ere o re zi mu ai kpobi nọ erọ evaọ akpọ na soso.” (Luk 21:34, 35) Ohwo o re du kpo geligeli tao ho re udi u te ru ei jọ dokpodokpo gbe ọyẹlẹ—evaọ abọ-iwo gbe abọ-ẹzi. Kọ ẹvẹ otẹrọnọ ẹdẹ Jihova o du lahwe ẹsiẹsiẹ yena u je di ei fihọ uyero yena?

10. Ẹvẹ udi o rẹ sai kpomahọ iroro mai, kọ fikieme oyena o rọ rrọ enwoma?

¹⁰ Idieda-thomawa o rẹ nwa ohwo oma orọnikọ evaọ abọ-iwo ọvo ho rekọ te abọ-ẹzi. Ebaibol na e ta nọ: ‘Udi gbe udi okpokpọ u re mi ohwo eriariẹ.’ (Hosia 4:11) Udi o rẹ raha iroro na. Obe jọ nọ U.S. National Institute on Drug Abuse u kere o ta nọ: “Okenọ ohwo ọ tẹ da udi, udi na o rẹ ghra ruọ oma na rueva ighogho azẹ na je kpohọ ẹvori na vẹrẹ vẹrẹ. U ve muọ abọ ẹvori na nọ ọ rẹ kpọ iroro gbe ọwhọ họ eru kpotọ. Ohwo na ọ gbẹ sae kpọ oma riẹ tere he.” Evaọ otọ uyero utioye na, o rẹ lọhọ gaga re ma ‘nya thọ,’ re ohwo ọ rehọ abọ te ugbete, je kpoma fihọ kẹ edawọ buobu.—Itẹ 20:1.