Ọwariẹ-yẹ Oye U re Su Ohwo Kpohọ Esiwo?

ẸVẸ whọ rẹ k’uyo nọ a tẹ nọ owhẹ nọ, “Kọ a wariẹ owhẹ yẹ no?” Wariẹ akpọ-soso họ, ima ahwo buobu nọ i bi kpohọ ichọche a rẹ kuyo na ududu inọ “Ee!” A rọwo nọ ọwariẹ-yẹ yọ oka nọ u re dhesẹ nọ ohwo yọ uvi Oleleikristi, yọ oye họ edhere ọvo nọ a sai ro wo esiwo. A wo eriwo otu iwuhrẹ-egagọ sa-sa wọhọ Robert C. Sproul, ọnọ o kere nọ: “A gbẹ wariẹ ohwo yẹ hẹ, . . . kiyọ Oleleikristi hi.”

Kọ whọ rrọ usu ahwo nọ a wo eriwo na inọ ọwariẹ-yẹ u re fi ohwo họ edhere esiwo? O tẹ rrọ ere, kiyọ whọ te gwọlọ fi obọ họ kẹ imoni gbe egbẹnyusu ra duku edhere yena re a nyae. Dede na, re a sai ru onana, o gwọlọ nọ a re vuhu ohẹriẹ nọ o rrọ ohwo nọ a wariẹ yẹ gbe ọnọ a wariẹ yẹ hẹ. Kọ ẹvẹ whọ sai ro dhesẹ oware nọ ọwariẹ-yẹ ọ rrọ kẹ ae vevẹ?

Ahwo buobu a roro nọ “ọwariẹ yẹ” u dhesẹ eyaa nọ ohwo ọ rẹ ya no udu kpobi ze inọ ọ rẹ gọ Ọghẹnẹ je lele Kristi, onọ u re ru ei nọ o je wo emamọ usu kugbe Ọghẹnẹ. Obe-ofeme jọ o kẹ otofa ohwo nọ a wariẹ yẹ inọ “Oleleikristi nọ o ru ọtavia ẹrọwọ riẹ maero nọ ọ tẹ jọ omariẹ roro inọ ẹzi o te rie obọ.”—Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary—Eleventh.

Kọ u ti gbe owhẹ unu whọ tẹ riẹ nọ Ebaibol e rọwo kugbe otofa yena ha? Kọ whọ gwọlọ riẹ oware nọ Ẹme Ọghẹnẹ o gine wuhrẹ kpahe ọwariẹ-yẹ? U muẹro inọ who ti wo erere otẹrọnọ whọ roma totọ kiẹ ẹme nana riwi. Fikieme? Keme ewo otoriẹ ogbagba orọ oware nọ u dhesẹ re a wariẹ ohwo yẹ, u ti kpomahọ uzuazọ ra enẹna gbe ẹruore ra.

Eme Ebaibol na O Wuhrẹ?

Oria jọ nọ ma sae jọ ruẹ ẹme na “ọwariẹ yẹ” evaọ Ebaibol na họ Jọn 3:1-12, onọ u dhesẹ eme isiuru nọ Jesu o lele osu egagọ jọ evaọ Jerusalẹm ta. Whọ te ruẹ eme ọ oria Ebaibol yena kpobi evaọ ẹkpẹti nọ ọ rrọ uzoẹme nana. Ma ta udu họ owhẹ awọ nọ whọ roma totọ sei.

Jesu ọ jọ etẹe fodẹ eware sa-sa nọ i ru “ọwariẹ yẹ” na via.a Evaọ uzẹme, eme nọ Jesu ọ ta i re fi obọ họ kẹ omai riẹ iyo enọ isoi nana:

◼ Ẹvẹ ọwariẹ-yẹ na o wuzou te?

◼ Kọ mai ma rẹ salọ nọ a wariẹ omai yẹ?

◼ Eme họ ẹjiroro ọwariẹ-yẹ na?

◼ Ẹvẹ a rẹ rọ wariẹ ohwo yẹ?

◼ Usu okpokpọ vẹ ọwariẹ-yẹ na o rẹ lẹliẹ ohwo wo?

Joma ta ẹme kpahe enọ nana unọjọ utọjọ.

[Oruvẹ-obotọ]

[Ẹkpẹti/Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 4]

“A Rẹ Wariẹ Owhẹ Yẹ Hrọ”

“Ohwo otu Farisi jọ ọ jarọ, odẹ riẹ Nikọdimọs, omọvo osu ahwo Ju jọ. Ọye ọ nya bru Jesu aso, ọ jẹ ta kẹ e nọ, ‘Rabae, ma riẹ nọ whẹ [owuhrẹ] nọ ono obọ Ọghẹnẹ ze; keme ohwo ọvo ọ sai ru eware enana no who bi ruẹ na ha, ajokpa nọ Ọghẹnẹ avọ iẹ a rọ.’ Jesu o te yo kẹ e nọ, ‘Uzẹme, uzẹme, mẹ ta kẹ owhẹ, ajokpa ọwariẹ yẹ ohwo hayo, ọ sae ruọ uvie Ọghẹnẹ hẹ.’ Nikọdimọs ọ tẹ ta kẹ e nọ, ‘Ẹvẹ a re ro yẹ ohwo nọ ọ kpako uno? Kọ ọ jẹ sae ruọ eva edhede oni riẹ orọ avivẹ re a yẹ i?’ Jesu o te yo, ‘Uzẹme, uzẹme, mẹ ta kẹ owhẹ, ajokpa ame gbe Ẹzi i gbe yẹ ohwo ho ọ sae ruọ uvie Ọghẹnẹ hẹ. Onọ ohwo o yẹ yọ ohwo, onọ Ẹzi o yẹ yọ ẹzi. U gbe owhẹ unu hu epanọ mẹ ta kẹ owhẹ nọ, a rẹ wariẹ owhẹ yẹ hrọ. Ofou o re fowẹ kpobonọ u je rie i, who re yo uru riẹ, rekọ whọ riẹ obonọ o nọze he hayo obonọ ọ rẹ nya; ere kohwo kohwo nọ Ẹzi o yẹ ọ rọ.’ Nikodimọs ọ tẹ ta kẹ e nọ, ‘Ẹvẹ onana o sae te jọ?’ Jesu o te yo kẹ e nọ, ‘Whẹ owuhrẹ Izrẹl, whọ gbẹ riẹ onana ha? Uzẹme, uzẹme, mẹ ta kẹ owhẹ, onọ ma riẹ ma rẹ ta, onọ ma ruẹ ma re se isẹi riẹ; rekọ wha rọwo isẹi mai hi. Re mẹ tẹ ta eware akpọ na kẹ owhai wha rọwo ho, kẹvẹ wha rẹ sae te rọwa mẹ tẹ ta eware obọ ehru kẹ owhai?’”—Jọn 3:1-12.

Ọwariẹ-yẹ Ẹvẹ U Wuzou Te?

NO EMUHỌ rite ekuhọ ẹme nọ Jesu o lele Nikodimọs ta, o ru rie vẹ inọ re a wariẹ ohwo yẹ u wuzou gaga. Oghẹrẹ vẹ o ro ru ei vẹ?

Muẹrohọ oghẹrẹ nọ Jesu ọ rọ jọ ẹmeọta riẹ kugbe Nikodimọs dhesẹ epanọ ọwariẹ-yẹ o wuzou te. Ọ ta nọ: ‘Ajokpa ọwariẹ yẹ ohwo hayo, ọ sae ruọ uvie Ọghẹnẹ hẹ.’ (Jọn 3:3) Ẹme na “ajokpa,” o fi ẹgba họ epanọ ọwariẹ-yẹ o wuzou te. Wọhọ oriruo: Otẹrọnọ ohwo jọ ọ ta nọ, “Ajokpa nọ ọre ọ bẹre ze, uvo o rẹ sae jariẹ hẹ,” koyehọ ọ be ta nọ ọre ọ rẹ jariẹ hrọ re ma sae ruẹ uvo. Epọvo na re, ẹme Jesu na họ re ohwo ọ sae ruọ uvie Ọghẹnẹ, a rẹ wariẹ yẹi hrọ.

Kẹsena, re o ruẹse whaha avro kpobi nọ ohwo ọ rẹ sai wo kpahe ẹme na, Jesu ọ tẹ ta nọ: ‘A rẹ wariẹ owhẹ yẹ hrọ.’ (Jọn 3:7) O rrọ vevẹ, wọhọ epanọ Jesu ọ ta, o gba họ nọ a rẹ wariẹ ohwo yẹ re ọ tẹ sae “ruọ uvie Ọghẹnẹ.”—Jọn 3:5.

Nọ orọnọ Jesu o rri ọwariẹ-yẹ wọhọ oware nọ u wuzou gaga na, u fo nọ Ileleikristi a re wo otoriẹ ogbagba oware nọ onana o rrọ. Wọhọ oriruo, kọ who roro nọ Oleleikristi ọ rẹ salọ kẹ omariẹ inọ a wariẹe yẹ?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]

“Ajokpa nọ ọre ọ bẹre ze, uvo o rẹ sae jariẹ hẹ”

Ọwariẹ-yẹ Yọ Oware nọ Ohwo Ọvo Ọ rẹ Salọ kẹ Omariẹ?

OBỌ ono ọwariẹ-yẹ u re no ze? Nọ a tẹ be ta udu họ ahwo awọ inọ a zihe ruọ Ileleikristi nọ a wariẹ yẹ no, otu-iwuhrẹ egagọ jọ a rẹ riobọhọ ẹme Jesu na: “A rẹ wariẹ owhẹ yẹ hrọ.” (Jọn 3:7) Otu-iwuhrẹ yena a rẹ ta ẹme nana wọhọ ẹsenọ o rrọ ọgbahọ, inọ “Jọ a wariẹ owhẹ yẹ!” A be rọ ẹkwoma uwuhrẹ yena ta nọ ẹme obọ ohwo o rrọ re o yoẹme kẹ Jesu jẹ jowọ nọ u fo nọ a rẹ rọ wariẹe yẹ. Oware nọ a be ta na họ ẹme obọ ohwo o rrọ re ọ salọ nọ a wariẹe yẹ. Kọ eriwo yena ọ rọwo kugbe ẹme nọ Jesu ọ ta kẹ Nikodimọs na?

Ohwo ọ tẹ roma totọ se eme Jesu na, ọ rẹ ruẹ nọ orọnikọ Jesu o wuhrẹ nọ ohwo ọ rẹ salọ kẹ omariẹ inọ a wariẹe yẹ hẹ. Fikieme ma jẹ ta ere? Ẹme Griki nọ a fa “wariẹ yẹ” na a sae jẹ fae nọ “ọnọ a yẹ no obọ ehru ze.”a Fikiere, nya lele otofa avivẹ nana, ọwariẹ-yẹ o re no “obọ ehru” koyehọ “odhiwu,” hayo “obọ Ọsẹ” na ze. (Jọn 19:11; Jemis 1:17) Ẹhẹ, obọ Ọghẹnẹ ọwariẹ-yẹ u re no ze.—1 Jọn 3:9.

Ma te roro kpahe ẹme nana, “no obọ ehru ze,” o rẹ bẹ hẹ re ma wo otoriẹ oware nọ ohwo ọvo ọ gbẹ sae salọ nọ a wariẹe yẹ hẹ. Dai roro kpahe epanọ oni ra o ro yẹ owhẹ. Kọ whẹ omara whọ ta nọ a yẹ owhẹ? Vievie! Ọsẹ ra o ru nọ a ro yẹ owhẹ. Epọvo na re, Ọghẹnẹ, Ọsẹ obọ odhiwu mai ọvo ọ rẹ sae wariẹ omai yẹ. (Jọn 1:13) Fikiere Pita ukọ na ọ ginẹ ta gba inọ: ‘Oghale u te Ọghẹnẹ na gbe Ọsẹ Ọnowo mai Jesu Kristi; fiki ohrọ ulogbo riẹ a rọ wariẹ omai yẹ.’—1 Pita 1:3.

Kọ Ujaje O Rrọ?

Ahwo jọ a rẹ sae nọ inọ, ‘Otẹrọnọ uzẹme o rrọ inọ ohwo ọvo ọ rẹ salọ kẹ omariẹ inọ a wariẹe yẹ hẹ, kọ fikieme Jesu ọ jẹ kẹ ujaje na nọ: “A rẹ wariẹ owhẹ yẹ hrọ”?’ Oyena yọ emamọ onọ. Keme ma te gine rri rie, otẹrọnọ eme Jesu nana ginọ ujaje, kiyọ ọ be ta nọ ma ru oware nọ ẹgba mai o te he. Yọ ọ te sae yare oware utioye mi omai hi. Fikiere, ginọ eme họ otofa ẹme na inọ a rẹ “wariẹ owhẹ yẹ” hrọ?

Whọ tẹ roma totọ se ẹme na evaọ ẹvẹrẹ ọsosuọ nọ a ro kere iei, whọ te ruẹ nọ orọnikọ ọgbahọ hayo ujaje o rrọ họ re a wariẹ ohwo yẹ. Ukpoye, onana u dhesẹ epanọ a rẹ ta uzẹme ẹme. Koyehọ, nọ Jesu ọ ta nọ a rẹ “wariẹ owhẹ yẹ” hrọ, ọ jẹ rọ oyena dhesẹ ugogo uzẹme jọ via, orọnikọ ujaje ọ jẹ kẹ hẹ. Ọ ta nọ: “O roja nọ a re yẹ owhẹ no obọ ehru ze.”—Jọn 3:7, Modern Young’s Literal Translation.

Re ma dhesẹ ohẹriẹ nọ o rrọ ujaje gbe ẹtavia ugogo ẹme, muẹrohọ oriruo jọ. Roro kpahe okpẹwho nọ o wo isukulu buobu. Egọmeti ọ salọ isukulu ọvo jọ evaọ okpẹwho na jẹ ta nọ emotọ-ẹwho na nọ e be rria ugbothabọ ọvo a rẹ rehọ fihọ isukulu na. Ẹdẹjọ, ọmoha jọ nọ ọ rrọ ọmotọ-ẹwho na ha ọ tẹ nyabru ọnọ o wuzou isukulu na jẹ ta kẹe inọ, “Mẹ gwọlọ ruọ isukulu ra.” Ọnọ o wuzou isukulu na ọ tẹ vuẹe nọ, “Re whọ sae ruọ isukulu na, whọ rẹ jọ ọmotọ hrọ.” Whaọ, orọnọ ujaje ọnọ o wuzou isukulu na ọ be kẹ na ha. Orọnikọ uzi ọ kẹ ọmoha na ha inọ “Zihe ruọ ọmotọ!” Ọnọ o wuzou isukulu na ọ ta uzẹme na kẹe ọvo—oware nọ o gwọlọ re ohwo ọ sae ruọ isukulu yena. Ere ọvona, okenọ Jesu ọ ta nọ: “A rẹ wariẹ owhẹ yẹ hrọ,” ọ jẹ rọ ere fodẹ ugogo uzẹme jọ—oware nọ o gwọlọ re ohwo ọ sae “ruọ uvie Ọghẹnẹ.”

Ẹme na—Uvie Ọghẹnẹ—u wo obọ kugbe abọ ọfa jọ ọrọ ọwariẹ-yẹ na. Abọ nọ o kiekpahe onọ na, Eme họ ẹjiroro ọwariẹ-yẹ na? Whọ tẹ riẹ uyo onọ yena u re fi obọ họ kẹ owhẹ wo otoriẹ ogbagba orọ oware nọ u dhesẹ re a wariẹ ohwo yẹ.

[Oruvẹ-obotọ]

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 6]

Ẹvẹ ọwariẹ-yẹ o ro tho eyẹ nọ oni o re yẹ ọmọ?

Ọwariẹ-yẹ Eme Họ Ẹjiroro Riẹ?

AHWO buobu a rọwo inọ re ohwo ọ sai wo esiwo ebẹdẹ bẹdẹ, a rẹ wariẹe yẹ. Rekọ muẹrohọ oware nọ Jesu ọ ta kpahe ẹjiroro nọ a rẹ rọ wariẹ ohwo yẹ. Ọ ta nọ: “Ajokpa ọwariẹ yẹ ohwo hayo, ọ sae ruọ uvie Ọghẹnẹ hẹ.” (Jọn 3:3) Fikiere, o gwọlọ ọwariẹ yẹ re ohwo ọ sae ruọ Uvie Ọghẹnẹ, orọnikọ re ọ sai wo esiwo ho. Rekọ ahwo jọ a rẹ sae nọ inọ ‘Kọ eme ivẹ nana—ẹruọ Uvie na gbe esiwo nọ a re wo—o gbẹ rọnọ oware ovona?’ Ijo, o rrọ oware ovona ha. Re ma sae riẹ ohẹriẹ nọ o rrọ eme ivẹ na, joma kake ta kpahe oware nọ ẹme na “Uvie Ọghẹnẹ” u dhesẹ.

Uvie yọ isuẹsu hayo egọmeti. Fikiere, ẹme na “Uvie Ọghẹnẹ” u dhesẹ “egọmeti Ọghẹnẹ.” Ebaibol na i wuhrẹ inọ Jesu Kristi, ọnọ a se “ọmọ ohwo,” họ Ovie ọrọ Uvie Ọghẹnẹ gbe inọ Kristi o wo ibe isu. (Daniẹl 7:1, 13, 14; Matiu 26:63, 64) Ofariẹ, eruẹaruẹ nọ Jọn ukọ na ọ ruẹ u dhesẹ nọ ibe isu Kristi yọ ahwo-akpọ, enọ a salọ “ronọ k’oria k’oria gbe evẹrẹ gbe ahwo gbe orẹwho [kpobi] ze,” gbe inọ a te “re uvie [hayo, su] akpọ na.” (Eviavia 5:9, 10; 20:6) Ebaibol na i gbe dhesẹ via inọ ahwo nọ a ti su wọhọ ivie na yọ “uthuru okakao” orọ ahwo 144,000 enọ “a ta no obọ otọ akpọ na ze.”—Luk 12:32; Eviavia 14:1, 3.

Bovẹ Uvie Ọghẹnẹ u ti su noze? A se “Uvie Ọghẹnẹ” na “uvie odhiwu” re, onọ u dhesẹ nọ Jesu avọ ibe isu riẹ a ti su no obọ odhiwu ze. (Luk 8:10; Matiu 13:11) Fikiere, Uvie Ọghẹnẹ yọ egọmeti obọ odhiwu, onọ Jesu Kristi gbe ibe isu riẹ nọ a salọ no udevie ahwo-akpọ ze a ru via.

Kọ o tẹ rrọ ere, eme Jesu o wo họ iroro okenọ ọ ta nọ a rẹ wariẹ yẹ ohwo hrọ re ọ sae “ruọ uvie Ọghẹnẹ”? Koyehọ, ọ be ta nọ re ohwo ọ sai zihe ruọ omọvo enọ i ti lele ọyomariẹ su evaọ obọ odhiwu, a rẹ wariẹ ohwo na yẹ hrọ. Re a tae kpẹkpẹe, ẹjiroro ọwariẹ-yẹ na họ re o ruẹrẹ umutho ahwo-akpọ jọ họ kẹ isuẹsu evaọ obọ odhiwu.

Whaọ enẹna, ma ruẹ no inọ ọwariẹ-yẹ o wuzou gaga, jẹ ruẹ nọ Ọghẹnẹ ọye ọ rẹ salọ ahwo nọ a rẹ wariẹ yẹ, gbe inọ ọ be rehọ iẹe salọ utu ahwo-akpọ jọ kẹ isuẹsu evaọ obọ odhiwu. Rekọ oghẹrẹ vẹ ọwariẹ-yẹ na o be rọ via?

[Ẹme nọ a fi ẹgba họ nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]

Ẹjiroro ọwariẹ-yẹ na họ re o ruẹrẹ umutho ahwo-akpọ jọ họ kẹ isuẹsu evaọ obọ odhiwu

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]

Jesu Kristi gbe utu ibe isu riẹ nọ a salọ no udevie ahwo-akpọ ze a ru Uvie Ọghẹnẹ via

Ọwariẹ-yẹ Oghẹrẹ Vẹ O rẹ Rọ Via?

EVAỌ ẹme nọ o lele Nikodimọs ta, Jesu ọ ta epanọ ọwariẹ-yẹ na o wuzou te, obọ ohwo nọ u re no ze gbe ẹjiroro ọwariẹ-yẹ na, ọ tẹ jẹ ta kpahe oghẹrẹ nọ o rẹ rọ via. Jesu ọ ta nọ: “Ajokpa ame gbe Ẹzi i gbe yẹ ohwo ho ọ sae ruọ uvie Ọghẹnẹ hẹ.” (Jọn 3:5) Fikiere, ẹkwoma ame gbe ẹzi a rẹ rọ wariẹ ohwo yẹ. Rekọ eme họ otofa ẹme na “ame gbe ẹzi”?

Eme Họ “Ame gbe Ẹzi” Na?

Nọ Nikodimọs ọ jọ ọgba-uwuhrẹ egagọ ahwo Ju na, avro ọ riẹ hẹ sọ o wo otoriẹ epanọ a jọ Ikereakere Hibru na ta ẹme kpahe “ẹzi Ọghẹnẹ”—ogaga iruo Ọghẹnẹ, onọ o rẹ sai fi obọ họ kẹ ahwo ru ikpeware. (Emuhọ 41:38; Ọnyano 31:3; 1 Samuẹle 10:6) Fikiere, nọ Jesu ọ fodẹ “ẹzi” na, Nikodimọs ọ te nwane riẹ nọ ẹzi ọfuafo na, onọ o rrọ ogaga iruo Ọghẹnẹ oye Jesu ọ be ta kpahe na.

Kọ eme họ ame nọ Jesu ọ ta ẹme te na? Muẹrohọ eware jọ nọ e jẹ roma via nọ a gbiku rai taure a te dhunu te ẹme nọ Jesu o lele Nikodimọs ta na, gbe efa nọ i lele i rie. Ikuigbe na i dhesẹ nọ Jọn Ọhọahwo-Ame na gbe ilele Jesu a jẹ họ ahwo ame. (Jọn 1:19, 31; 3:22; 4:1-3) Uruemu ame-ọhọ na o jọ oware nọ a riẹ ziezi evaọ Jerusalẹm. Fikiere, nọ Jesu ọ ta kpahe ame, Nikodimọs ọ rẹ nwane riẹ inọ ame-ọhọ oye Jesu ọ be ta kpahe na, orọnikọ ame nọ u wo otofa ofa jọ họ.

Ame-Ọhọ “Ẹzi Ẹri”

Otẹrọnọ re “ame . . . [o] yẹ ohwo” u dhesẹ ame nọ a rẹ rọ họ ohwo ame, kọ re “ẹzi [o] yẹ ohwo,” eme u dhesẹ? Taure Nikodimọs o te ti lele Jesu ta ẹme, Jọn Ọhọahwo-Ame na o je woro kẹ ahwo inọ orọnikọ ame ọvo a te rọ họ ahwo ame he, rekọ te ẹzi re. Jọn ọ ta nọ: “Ame mẹ be hae rọ họ owhai na, rekọ [Jesu] ọ rẹ te rehọ Ẹzi Ẹri họ owhai ame.” (Mak 1:7, 8) Mak, omọvo enọ i kere ebe Usiuwoma na o gbiku oke ọsosuọ nọ a rọ rehọ ẹzi ẹri họ ahwo ame. O kere nọ: “Koyehọ, ezi-ọyena Jesu o ro no Nazarẹt Galili ze, Jọn ọ tẹ họ e ame eva ethẹ Jọdan. Nọ ọ jẹ nwane va no ame ze, ọ tẹ ruẹ ehru nọ o rie fihọ, gbe Ẹzi nọ ọ wọhọ erueruẹ nọ o no ehru ze uzou riẹ.” (Mak 1:9, 10) A rọ ame họ Jesu ame evaọ okenọ a du rie họ ethẹ Jọdan. Nọ ẹzi o no obọ odhiwu ze tei obọ, ẹsiẹe a rọ rehọ ẹzi ẹri họe ame.

Oware wọhọ ikpe esa nọ Jesu ọ họ-ame no, ọ tẹ ya eyaa kẹ ilele riẹ inọ: “U re ti krẹ re [a] tẹ rehọ [Ẹzi] Ẹri rọ họ ahwo ame he.” (Iruẹru Ikọ Na 1:5) Oke vẹ oyena o rọ via?

Evaọ ẹdẹ Pẹntikọst ọrọ ukpe 33 C.E., ilele Jesu nọ i bu te udhozeza (120) a kokohọ uwou jọ evaọ Jerusalẹm. “Koyehọ edo jọ nọ ọwọhọ ofou ologbo o no ehru ze idudhe, ọ tẹ vọ eva uwou ọsoso nọ a keria na. Ikoliko erae nọ e wọhọ ẹrọo erae e tẹ via kẹ ae . . . Ẹzi Ẹri ọ tẹ te vọ ae kpobi oma.” (Iruẹru Ikọ Na 2:1-4) Evaọ ẹdẹ ọvo yena, a ta udu họ amọfa evaọ Jerusalẹm awọ inọ a họ-ame. Pita ukọ na ọ ta udu họ ogbotu na awọ inọ: “Wha kuevarẹriẹ re a họ owhai omomọvo ame fihọ evaọ odẹ Jesu Kristi re a rehọ izieraha rai vrẹ owhai, wha veti wo okẹ Ẹzi Ẹri na.” Didi owọ ahwo na a jẹ? “A tẹ ze họ enọ e rehọ eme riẹ ame, ahwo nọ a kuomagbe ai ẹdẹọyena a te idu ahwo esa.”—Iruẹru Ikọ Na 2:38, 41.

Eware Ivẹ I Ru Ọwariẹ-Yẹ Via

Eme ikuigbe ame-ọhọ nọ ma ta ẹme te no na i dhesẹ kpahe ọwariẹ-yẹ? I dhesẹ nọ ẹko eware ivẹ i ru ọwariẹ-yẹ via. Kareghẹhọ inọ orọ ọsosuọ, Jesu ọ họ-ame. Ofariẹ, o te ti wo ẹzi ẹri na. Epọvo na re, ilele ọsosuọ Jesu a họ-ame re (Jọn Ọhọahwo-Ame na ọ họ ejọ rai ame), kẹsena a te ti wo ẹzi ẹri na. (Jọn 1:26-36) Ere ọvona, ilele ekpokpọ nọ i bu te idu esa (3,000) na a kake họ-ame no tao, kẹsena a te ti wo ẹzi ẹri na.

Nọ ma te roro kpahe ame-ọhọ gbe ẹzi nọ o te ahwo obọ evaọ Pẹntikọst 33 C.E. na, oghẹrẹ vẹ ma re rẹro nọ ọwariẹ-yẹ na ọ te rọ via evaọ oke mai na? Epọvo na nọ o jọ kẹ ikọ Jesu gbe ilele ọsosuọ na ere ọwariẹ-yẹ na ọ rẹ rọ via nẹnẹ rẹ. Orọ ọsosuọ, ohwo o re kurẹriẹ no izieraha riẹ, siobọno uruemu uyoma nọ o wo vẹre, rọ uzuazọ riẹ mudhe kẹ Jihova inọ ọ rẹ gọe, ọ vẹ jẹ jọ ẹgbede whowho omaromudhe riẹ na via ẹkwoma ame nọ ọ rẹ họ. Kẹsena, otẹrọnọ Ọghẹnẹ ọ salọ e riẹ re ọ jọ omọvo isu evaọ Uvie Riẹ, Ọghẹnẹ ọ vẹ rọ ẹzi ẹri wholo iei. Abọ ọsosuọ onana (nọ o rrọ ame-ọhọ orọ ame nọ a re du ohwo họ na) yọ oware nọ ohwo ọ rẹ rọ udu obọ riẹ jiroro riẹ; abọ avivẹ na (ẹzi ẹri nọ a rẹ kẹ ohwo hayo nọ a rẹ rọ họ ohwo ame na) yọ onọ u re no obọ Ọghẹnẹ ze. Nọ ohwo ọ tẹ họ ẹko ame ivẹ nana no oye a sae rọ ta nọ a wariẹ e riẹ yẹ no.

Ghele na, evaọ ẹmeọta riẹ kugbe Nikodimọs, fikieme Jesu ọ rọ ta nọ a rẹ rehọ ‘ame gbe ẹzi yẹ ohwo’? Ọ rọ oyena dhesẹ inọ ahwo nọ a te rọ ame gbe ẹzi họ-ame a rẹ te rọ ẹro ruẹ enwene ologbo jọ. Uzoẹme nọ u lele onana o te ta kpahe abọ nana ọrọ ọwariẹ-yẹ na.

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 9]

Ame oye Jọn ọ jẹ rọ họ ahwo Izrẹl nọ i kurẹriẹ ame

Ọwariẹ-yẹ Eme O bi Rugba?

FIKIEME Jesu ọ rọ ta nọ ‘ẹzi o re yẹ ohwo’ okenọ ọ jẹ ta kpahe ame-ọhọ ẹzi ọfuafo na? (Jọn 3:5) Nọ a tẹ be tae wọhọ odẹme, ẹme na “eyẹ” o rẹ sai dhesẹ “emuhọ oware.” Fikiere “eyẹ” nana nọ ma be ta ẹme te na u dhesẹ “emuhọ.” Ẹme na “yẹ zihe ruọ ọkpokpọ” u dhesẹ via vevẹ inọ oware okpokpọ jọ o te roma via evaọ usu nọ o rrọ udevie Ọghẹnẹ avọ ahwo nọ a rọ ẹzi ọfuafo họ-ame. Ẹvẹ enwene hayo oware okpokpọ yena o rẹ rọ via?

Pọl ukọ na ọ rehọ uviuwou ohwo-akpọ rọ kẹ ọtadhesẹ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ ọ be rọ ruẹrẹ ahwo-akpọ jọ họ kẹ isuẹsu evaọ obọ odhiwu. O kere se Ileleikristi erọ oke riẹ inọ a be te “ta ae . . . ro ru uvi emọ,” fikiere Ọghẹnẹ ọ te rehọ ae “wọhọ emọ.” (Ahwo Galesha 4:5; Ahwo Hibru 12:7) Re ma ruẹse ruẹ oghẹrẹ nọ oriruo ohwo nọ a dẹ rehọ wọhọ ọmọ u re ro fi obọ họ kẹ ohwo wo otoriẹ oware nọ o rẹ via kẹ ohwo nọ a rọ ẹzi ọfuafo họ-ame, wariẹ roro kpahe ọtadhesẹ ọmoha nọ ọ gwọlọ ruọ isukulu nọ a rovie kẹ emotọ na.

Enwene nọ Ẹdẹ-Rehọ Ohwo O rẹ Wha Ze

Wọhọ epanọ ma ta no vẹre na, ọmoha na ọ rẹ sae ruọ isukulu na ha keme ọ rrọ ọmotọ-ẹwho na ha. Whaọ, ma rehọ iẹe nọ enwene ologbo ọ roma via ẹdẹjọ. Ọzae ẹwho na jọ ọ nya bru egọmeti, je ru oware nọ uzi o gwọlọ re ọmoha na ọ zihe ruọ ọmọ obọriẹ. Ẹvẹ oyena o rẹ sai kpomahọ ọmoha na? Whaọ, fikinọ ọmoha na o zihe ruọ ọmọ ohwo ẹwho na no, o wo uvẹ sa-sa nọ emotọ-ẹwho na efa a wo—ojọ rai họ uvẹ nọ ọ sae rọ ruọ isukulu na. Uvẹ-ọghọ nọ ohwo ẹwho na jọ ọ rọ rehọ iẹe wọhọ ọmọ oboriẹ na u rovie uvẹ okpokpọ kẹe no.

Oriruo nana yọ ẹmẹvo gheghe ọrọ oware nọ o rẹ via kẹ enọ a wariẹ yẹ. Roro kpahe ithatho jọ nọ e rrọ eware ivẹ na. Re ọmoha nọ ma rọ kẹ ọtadhesẹ na ọ sae ruọ isukulu na, ọ rẹ nyate ute jọ—ọ rẹ jọ ọmotọ-ẹwho na. Rekọ ọye ọvo ọ sai ru omariẹ họ ọmọ ohwo otọ-ẹwho na jọ họ. Ere ọvona re, a te kẹ ahwo-akpọ jọ uvẹ obọdẹ evaọ Uvie Ọghẹnẹ, rekọ a rẹ nyate ute jọ tao—a rẹ ‘wariẹ ae yẹ.’ Rekọ ae ọvo a rẹ sae wariẹ omarai yẹ hẹ, keme obọ Ọghẹnẹ onana u re no ze.

Eme o nwene uyero ọmoha na? Ẹgwọlọ egọmeti nọ ohwo jọ o rugba nọ ọ rọ rehọ ọmoha na wọhọ ọmọ oboriẹ. Uzẹme, oyena u nwene ọmoha na ha. Nọ ọ maki wo ọsẹ ọkpokpọ no na, ọ gbẹ rrọ oghẹrẹ ohwo nọ ọ jọ vẹre na. Rekọ nọ a ru lele ẹgwọlọ egọmeti nọ o ro zihe ruọ ọmotọ no na, o wo uvẹ okpokpọ. Ẹhẹ, o mu uyero okpokpọ họ—wọhọ ẹsenọ a wariẹe yẹ. O zihe ruọ ọmọ kẹ ọzae na, onọ o kẹ riẹ uvẹ nọ ọ rẹ rọ ruọ isukulu na jẹ jọ omọvo uviuwou ọzae na.

Epọvo na re, Jihova o nwene uyero utu ahwo-akpọ jọ nọ e gba ha ẹkwoma ẹta nọ ọ ta rai rehọ wọhọ emọ riẹ. Pọl ukọ na nọ ọ rrọ omọvo utu yena o kere se ibe Ileleikristi riẹ nọ: ‘Wha mi ẹzi nọ o ru owhai emọ, onọ ma je bo nọ, “Aba! Ọsẹ!” Ukpuzou oma Ẹzi na ọvo ọrọ izi mai isẹri ese kẹ nọ mai yọ emọ Ọghẹnẹ.’ (Ahwo Rom 8:15, 16) Ẹhẹ, ẹkwoma ẹta nọ a ta rai, Ileleikristi yena a zihe ruọ abọjọ uviuwou Ọghẹnẹ, hayo “emọ Ọghẹnẹ.”—1 Jọn 3:1; 2 Ahwo Kọrint 6:18.

Ẹta nọ Ọghẹnẹ ọ ta rai rehọ wọhọ emọ na u nwene otu nana no ahwo-akpọ sebaẹgba ha. (1 Jọn 1:8) Rekọ wọhọ epanọ Pọl ukọ na o ru vẹ, nọ a ru eware kpobi nọ ẹta-rehọ na o gwọlọ no, ahwo na a te wo uvẹ okpokpọ. Ofariẹ, ẹzi Ọghẹnẹ ọ kẹ otu nana nọ ọ ta rehọ no na imuẹro inọ a te jọ kugbe Kristi evaọ obọ odhiwu. (1 Jọn 3:2) Imuẹro egaga yena nọ ẹzi ọfuafo ọ kẹ rai na u ru nọ a ro wo eriwo ọkpokpọ evaọ uzuazọ. (2 Ahwo Kọrint 1:21, 22) Ẹhẹ, a ruọ uyero okpokpọ—epaọ ẹsenọ a wariẹ ae yẹ.

Ebaibol na e ta kpahe otu nana nọ Ọghẹnẹ ọ ta rehọ na inọ: “A rẹ te jọ izerẹ Ọghẹnẹ gbe e rọ Kristi, a ve ti lele Kristi re uvie na odu ikpe.” (Eviavia 20:6) Otu nana nọ Ọghẹnẹ ọ ta rehọ na a ti lele Kristi jọ ivie evaọ Uvie Ọghẹnẹ, hayo egọmeti obọ odhiwu. Pita ukọ na ọ vuẹ ibe Ileleikristi riẹ inọ a ti wo “ukuoriọ nọ o rẹ raha ha, nọ o kare izue, onọ o rẹ hiẹ hẹ, nọ a ruẹrẹ kpahe obọ odhiwu” kẹ ae. (1 Pita 1:3, 4) O ginẹ rrọ ukuoriọ oghaghae!

Rekọ ẹme isuẹsu nana o wha onọ ofa jọ ze. Otẹrọnọ otu nọ a wariẹ yẹ na a te jọ obọ odhiwu su, kọ amono a ti su na? Ma te jọ uzoẹme nọ u lele onana ta kpahe onọ yena.

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]

Eme Pọl ukọ na ọ ta kpahe ẹta nọ a rẹ ta ahwo rehọ wọhọ emọ?