6. როგორ გამოეხმაურნენ რომაელები ებრაელთა აჯანყებას?

⁶ რომაელთა მეთორმეტე ლეგიონი ცესტიუს გალუსის ხელმძღვანელობით დაიძრა სირიიდან, ააოხრა გალილეა და იუდეა და, შემდეგ, დედაქალაქზე მიიტანა იერიში და დაიპყრო ‘იერუსალიმის — წმინდა ქალაქის’ ზემოთა ნაწილი (ნეემია 11:1; მათე 4:5; 5:35; 27:53). ერთ-ერთი ტომი (The Roman Siege of Jerusalem) აჯამებს მთელ მოვლენებს და აღნიშნავს: „ხუთი დღის მანძილზე ცდილობდნენ კედლის აღებას, დროდადრო უკუგდებული იყვნენ. საბოლოოდ, დამცველები, რომლებსაც სძლიეს სეტყვასავის დაყრილი ლოდებით, დანებდნენ. რომაელმა ჯარისკაცებმა მიმართეს „კუ“-ს მეთოდს — ეს იყო მეთოდი, როდესაც თავდასაცავად თავზე ფარებს იფარებდნენ — დაანგრიეს კედელი და შეეცადნენ კარიბჭისთვის ცეცხლის წაკიდებას. დამცველები საშინელ პანიკაში ჩაცვივდნენ“. ქალაქში მყოფ ქრისტიანებს გაახსენდებოდათ ქრისტეს სიტყვები და მიხვდებოდნენ, რომ გატიალების სიბილწე წმინდა ადგილზე იდგაa. მაგრამ, როგორ შეეძლოთ ამ ქრისტიანებს ალყაშემორტყმული ქალაქიდან გაქცევა, როგორც იესომ ურჩია?

7. როგორ მოიქცნენ რომაელები ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს, როდესაც გამარჯვება ძალიან ახლოს იყო?

⁷ ისტორიკოსი იოსებ ფლავიუსი წერდა: „ცესტიუსმა [გალუსმა] ალყაშემორტყმულთა სასოწარკვეთილებისა და პანიკის მიუხედავად, უეცრად მოხსნა ალყა, მას გამარჯვების იმედი გადაეწურა, მიუხედავად იმისა, რომ არ დამარცხებულა, ეს კი მისი მხრიდან ყოველგვარ აზრს მოკლებული მოქმედება იყო“. რატომ გასცილდა იქაურობას გალუსი? რაც არ უნდა ყოფილიყო მიზეზი, მისმა წასვლამ ქრისტიანებს საშუალება მისცა, დამორჩილებოდნენ იესოს ბრძანებას, გაქცეულიყვნენ უსაფრთხო ადგილებში, მთებში.

14. როგორ გადარჩა „ძე ხორციელი“, როდესაც ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს რომაელთა ჯარმა, მოულოდნელად, უკან დაიხია?

¹⁴ გავიხსენოთ, რომ ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს რომაელები შეიჭრნენ ისრაელის მიწაზე, დაიპყრეს იერუსალიმის ზემოთა ნაწილი და დაიწყეს კედლის ნგრევა. იოსებ ფლავიუსი წერს: „კიდევ ცოტა ხანს რომ დაეტოვებინა ქალაქი ალყაში, ელვისებური სისწრაფით დაიპყრობდა“. დაუსვი საკუთარ თავს კითხვა: «რატომ უნდა შეეწყვიტა რომის ძლევამოსილ ჯარს მოულოდნელად ლაშქრობა და, „რაც ყოველგვარ აზრს მოკლებული იყო“, უკან დაეხია?» რიუპერ ფიურნო, მილიტარისტული ისტორიის განმარტების სპეციალისტი, წერს: „ვერც ერთმა ისტორიკოსმა ვერ დაასახელა გალუსის საკმაოდ უცნაური, კატასტროფული გადაწყვეტილების მიღების ნამდვილი მიზეზი“. რაც არ უნდა იყოს მიზეზი, შედეგი იყო გასაჭირის დღეების შემოკლება. რომაელებმა უკან დაიხიეს, უკან წასულებს კი იუდეველებმა შეუტიეს. რა დაემართათ სულითცხებულ ‘რჩეულ’ ქრისტიანებს, რომლებიც იერუსალიმში იყვნენ? ალყის მოხსნა მათთვის ხსნას ნიშნავდა, ისინი გადაურჩებოდნენ იმ ხოცვა-ჟლეტას, რაც გასაჭირის დროს იყო. ამგვარად, ის ქრისტიანები, რომლებმაც ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს გასაჭირის დღეების შემოკლებით ისარგებლეს, იყვნენ მათეს 24:22-ში აღწერილი გადარჩენილი ‘ძე ხორციელნი’.