VALŨA KWA AEVELANIA

1 Tene mũno Ngai nĩwaneenie na aa-ũmae maitũ mavinda maingĩ na kwa nzĩa mbingĩ kwĩsĩla athani. 2 Ĩndĩ yu mũthyanĩ wa mĩthenya ĩno nũneenete naitũ kwĩsĩla Mwana, ũla wamũnyuvie ethĩwe mũtiĩwa wa syĩndũ syonthe, na ũla kwĩsĩla kwake watw’ĩkĩthisye mavinda. 3 Nĩwe wonany’o wa ũtheu mũtisu wa Ngai na nĩwe mũvw’ano vyũ wa ũndũ Ngai ũilye, na nũtumaa syĩndũ syonthe iendeea kwĩthĩwa vo kwĩsĩla ndeto ya vinya wake. Na ĩtina wa kũtũthesya naĩ sitũ, nĩwekalile nthĩ kw’okonĩ kwa aũme kwa ũla Mũnene na wĩ ĩũlũ mũno. 4 Kwoou nũtw’ĩkĩte mũseo kwĩ alaĩka nũndũ nũkwatĩte ĩsyĩtwa ĩseo mũno kwĩ mo.

5 Kwa ngelekany’o, nĩ wĩva katĩ wa alaĩka Ngai waaneena ũũ ĩũlũ wake: “We wĩ mwana wakwa; ũmũnthĩ nĩnatw’ĩka ĩthe waku”? O na ĩngĩ: “Ngatw’ĩka ĩthe wake, nake akatw’ĩka mwana wakwa”? 6 Ĩndĩ ĩvinda ya kũtũma Mũsyawa wake wa Mbee kũũ nthĩ, easya: “Na alaĩka onthe ma Ngai mamũkumanĩe.”

7 O na ĩngĩ, easya ũũ ĩũlũ wa alaĩka: “Nũtw’ĩkĩthasya alaĩka make veva, na athũkũmi make * ũlĩlĩnzĩ wa mwaki.” 8 Ĩndĩ ĩũlũ wa Mwana, aĩtye ũũ: “Ngai nĩ kĩvĩla kyaku kya ũsumbĩ tene na tene, na ndata ya Ũsumbĩ waku nĩ ndata ya ũlũngalu. * 9 Nĩwendie ũlũngalu na wamena ũtũli wa mĩao. Nĩkyo kĩtumi Ngai, Ngai waku, wakũnyuvie kwa kũkwĩtĩkĩsya mauta na atuma wĩthĩwa na ũtanu mwingĩ kwĩ atindany’a maku.” 10 Na: “Mwambĩlĩlyonĩ, we Mwĩaĩi, nĩweekĩie mĩsingi ya nthĩ, na matu nĩ wĩa wa moko maku. 11 Na nthĩ na matu ikathela, na o ta ngũa, syonthe ikakũa, ĩndĩ we ũkaendeea kwĩthĩwa vo, 12 na ũkaikũnza ta kanzũ, o ta ngũa, na ikavĩndũwa. Ĩndĩ we ndũkaalyũka, na myaka yaku ndĩkathela.”

13 Ĩndĩ nĩ mũlaĩka wĩva Ngai waaneena ũũ ĩũlũ wake: “Ĩkala kw’okonĩ kwakwa kwa aũme nginya yĩla ngamatw’a amaitha maku kavĩla ka nyaaĩ syaku”? 14 Alaĩka onthe nĩ veva kwondũ wa ũthũkũmi mũtheu, * na matũmĩtwe kũmathũkũma ala makakwata ũtangĩĩo.

2 Nĩkyo kĩtumi nĩ ũndũ wa vata kũmasũvĩa mũno maũndũ ala twĩw’ĩte, nĩ kana tũikese kwelelũka. 2 Ethĩwa ndeto ĩla yaneeniwe kwĩsĩla alaĩka yaĩ ndũmu, na kĩla mũvĩtany’a na mũndũ ũte mwĩwi nĩwakwatie ũĩvanĩsyo kwosana na ũsili wa katĩ, 3 tũkavonoka ata ethĩwa nĩtũũvũthĩĩsya ũtangĩĩo ũũ ũnenevete ũu? Nũndũ ũtangĩĩo ũsu wambĩĩie kũtavanw’a kwĩsĩla Mwĩaĩi waitũ na andũ onthe ala mawĩwie matũĩkĩĩthya kana nĩ wa w’o, 4 o nake Ngai nĩwaumisye ũkũsĩ vamwe namo kwĩsĩla syama na maũndũ ma ũsengy’o na mawĩa manene o vamwe na veva mũtheu ũla wanenganiwe kwosana na kwenda kwake.

5 Nĩkwĩthĩwa nthĩ ĩla yũkĩte ndaamĩia ungu wa alaĩka, na nĩyo tũũneena ĩũlũ wayo. 6 Ĩndĩ ve vandũ ngũsĩ ĩmwe yaĩtye: “Mũndũ nĩ kyaũ nĩ kana ũmũlilikane, kana mwana wa mũndũ nĩ kyaũ nĩ kana ũmũsũvĩe? 7 Nĩwamũtwie mũnini kwĩ alaĩka; nĩwamwĩkĩie ngovia ya nguma na ndaĩa, na wamũnyuva ethĩwe ĩũlũ wa wĩa wa moko maku. 8 Nĩwaiie syĩndũ syonthe ungu wa nyaaĩ syake.” Na yĩla waiie syĩndũ syonthe ungu wake, Ngai ndaatia kĩndũ o na kĩmwe kĩte ungu wake. O na kau yu tũikwona syĩndũ syonthe siĩtwe ungu wake. 9 Ĩndĩ nĩtũũmwona Yesũ, ũla watw’ĩkĩthĩtw’e mũnini kwĩ alaĩka, yu ekĩĩtwe ngovia ya ũnene na ndaĩa nĩkwĩthĩwa nĩwakwie, nĩ kana kwĩsĩla ũseo mwingĩ asame kĩkw’ũ kwondũ wa kĩla ũmwe.

10 Nĩkwĩthĩwa ũla kwondũ wake na kwĩsĩla kwake syĩndũ syonthe syeethĩiwe vo nĩwoonie nĩ ũndũ waĩle, ĩvinda ya kũete ana aingĩ ũtheunĩ mũtisu, amũtw’ĩkĩthye kwĩthĩwa e mwĩanĩu ũla Mũtongoi Mũnene wa ũtangĩĩo woo kwĩsĩla mathĩna. 11 Nũndũ ũla ũkũmathesya na ala meũthew’a onthe maumĩte kwa ĩthe ũmwe, na kwa kĩtumi kĩu ndew’aa nthoni kũmeta ana-a-asa, 12 nũndũ aĩtye: “Ngatavany’a ĩsyĩtwa yaku kwa ana-a-asa makwa; ngaũtaĩa na mbathi katĩ wa kĩkundi.” 13 O na ĩngĩ aĩtye: “Ngamwĩkwatya.” Na akasyoka akasya: “Sisya! nyie na syana nini ila Yeova wanengie.”

14 Kwoou, nĩkwĩthĩwa “syana nini” nĩ andũ me na mwĩĩ na nthakame, o nake nĩwatw’ĩkie mũndũ wĩ na mwĩĩ na nthakame, nĩ kana kwĩsĩla kĩkw’ũ kyake atonye kũmũmina ũla wĩ na ũtonyi wa kũete kĩkw’ũ, nake nĩ Ndevili, 15 na atonye kũmathasya onthe ala methĩĩtwe ũkombonĩ thayũnĩ woo w’onthe nũndũ wa kũkĩa kĩkw’ũ. 16 Nũndũ ti alaĩka ũkũtetheesya, ĩndĩ etetheesya ũsyao wa Avalaamu. 17 Na nũndũ wa ũu, yaĩ no nginya ethĩwe ailye ta “ana-a-asa” make maũndũnĩ onthe, nĩ kana atw’ĩke mũthembi mũnene wĩ tei na mũĩkĩĩku maũndũnĩ ala makonetye Ngai, na ayumya nthembo ya wĩw’anĩthyo kwondũ wa naĩ sya andũ. 18 Na nũndũ we mwene nĩwathĩnie yĩla watatawa, nũtonya kũmatetheesya ala meũtatwa.

3 Kwondũ wa ũu, ana-a-asa atheu, ala mwĩtĩtwe mũthi ĩtunĩ, sũanĩai ĩũlũ wa Yesũ, ũla nĩwe mũtũmwa na mũthembi mũnene ũla twĩtĩkĩlĩte. * 2 Aĩ mũĩkĩĩku kwa Ngai ũla wamũnyuvie, o tondũ Mose waĩ mũĩkĩĩku nyũmbanĩ yonthe ya Ngai. 3 Nũndũ we * nũtalĩtwe kwĩthĩwa nĩ mũnene kwĩ Mose, nĩkwĩthĩwa ũla wakaa nyũmba ethĩawa na ndaĩa nene kwĩ ĩ nyũmba. 4 Nĩ w’o kana kĩla nyũmba yakawa nĩ mũndũ, ĩndĩ ũla woombie syĩndũ syonthe nĩ Ngai. 5 Na Mose aĩ mũĩkĩĩku e mũthũkũmi nyũmbanĩ yonthe ya Ngai na ũu weethĩwa ũkũsĩ wa maũndũ ala maĩ mawetwe ĩtina, 6 ĩndĩ Klĩsto aĩ mũĩkĩĩku e Mwana ĩũlũ wa nyũmba ya Ngai. Ithyĩ twĩ nyũmba ya Ngai, ethĩwa kwa w’o nĩtũlũmĩtye vyũ ũthasyo witũ wa kũneena, na wĩkwatyo ũla tũtanĩaa kũvika mũthya.

7 Kwoou, o tondũ veva mũtheu waĩtye, “Ũmũnthĩ ethĩwa nĩmũkwĩthukĩĩsya wasya wake, 8 mũikomye ngoo syenyu ta ĩvinda yĩla aa-ũmae menyu manthatisye mũno, ta ũla mũthenya wa kũtatwa weũnĩ, 9 vala aa-ũmae menyu mandatie, o na kau nĩmoonete mawĩa makwa kwa ĩvinda ya myaka 40. 10 Nĩkyo kĩtumi nathatiw’e nĩ nzyawa ĩsu, na nasya: ‘Mavinda onthe nĩmelelũkaa ngoonĩ syoo, na mayaaĩsa kũmanya nzĩa syakwa.’ 11 Kwoou nĩneevĩtie ũthatunĩ wakwa, nasya: ‘Maikalika ũthũmũonĩ wakwa.’”

12 Ana-a-asa, ĩsũvĩei vaikese kwĩthĩwa ũmwe wenyu wĩ na ngoo nthũku ĩte na mũĩkĩĩo nũndũ wa kũmũtia Ngai ũla wĩ thayũ; 13 ĩndĩ endeeai kũthangaany’a kĩla mũthenya, ĩvindanĩ yĩla yĩtonya kwĩtwa “Ũmũnthĩ,” nĩ kana vaikese kwĩthĩwa o na ũmwe ũmĩthĩtw’e ngoo nĩ ũkengani wa naĩ. 14 Nũndũ tũkakwata kĩla Klĩsto ũkwatĩte ethĩwa nĩtũũlũmya vyũ mũĩkĩĩo ũla twaĩ naw’o mwambĩlĩlyonĩ. 15 O tondũ kũwetetwe: “Ũmũnthĩ ethĩwa nĩmũkwĩthukĩĩsya wasya wake, mũikomye ngoo syenyu ta ĩvinda yĩla aa-ũmae menyu manthatisye mũno.”

16 Mo naaũ ala meewie na mamũthatya mũno? Tyo ala maumie Misili matongoew’e nĩ Mose? 17 O na ĩngĩ, naaũ ala mamũthatisye Ngai kwa ĩvinda ya myaka 40? Tyo ala meekie naĩ na mĩĩ yoo yavalũkanga weũnĩ? 18 Na naaũ ala weevĩtie amea kana maikalika ũthũmũonĩ wake? Tyo ala mataĩ ewi? 19 Kwoou nĩtũkwona kana mayaĩ matonya kũlika nũndũ mayaĩ na mũĩkĩĩo.

4 Kwoou nũndũ watho wa kũlika ũthũmũonĩ wake wĩ o vo, twĩsũvĩei vaikese kwĩthĩwa o na ũmwe witũ ũtaĩlĩte kũlika ũthũmũonĩ ũsu. 2 Nĩkwĩthĩwa o naitũ nĩtwataviw’e ũvoo mũseo, o ta ũla matavĩtw’e; ĩndĩ ndeto ĩla meewie ndyaamatethya, nũndũ mayaĩ na mũĩkĩĩo ta wa ala meethukĩĩisye. 3 Nũndũ ithyĩ ala twĩ na mũĩkĩĩo nĩtũlikaa ũthũmũonĩ ũsu, o tondũ we waisye: “Kwoou nĩneevĩtie ũthatunĩ wakwa, nasya, ‘Maikalika ũthũmũonĩ wakwa,’” o na kau wĩa wake wathelile kuma mwambĩlĩlyonĩ wa nthĩ. 4 Nũndũ ve vandũ waĩtye ũũ ĩũlũ wa mũthenya wa mũonza: “Na Ngai athũmũa mũthenya wa mũonza kumana na wĩa wake w’onthe,” 5 na vaa aĩtye: “Maikalika ũthũmũonĩ wakwa.”

6 Kwoou nũndũ o na yu kwĩ amwe makalika ũthũmũonĩ ũsu, na ala mataviw’e ũvoo mũseo mbee mayaalika nũndũ wa kwĩthĩwa mate ewi, 7 nũtw’ĩte ĩngĩ mũthenya mũna kwa kũweta ĩtina wa ĩvinda yĩasa nthĩnĩ wa savuli ya Ndaviti, “Ũmũnthĩ”; o tondũ vawetetwe vau ĩũlũ, “Ũmũnthĩ ethĩwa nĩmũkwĩw’a wasya wake, mũikomye ngoo syenyu.” 8 Nũndũ ta kethĩwa Yosua nĩwamavikisye ũthũmũonĩ, Ngai ndethĩwa aaneena ĩũlũ wa mũthenya ũngĩ. 9 Kwoou vatialĩte ũthũmũo ũmwe wa savato kwondũ wa andũ ma Ngai. 10 Nũndũ mũndũ ũla walikile ũthũmũonĩ wa Ngai nĩwathũmũie kũmana na wĩa wake mwene, o tondũ Ngai wathũmũie kumana na wĩa wake mwene.

11 Kwoou tũtatei ũndũ tũtonya nĩ kana tũlike ũthũmũonĩ ũsu, nĩ kana kũikethĩwe o na ũmwe ũtonya kũatĩĩa ngelekany’o ĩsu ya kũlea kwĩw’a. 12 Nũndũ ndeto ya Ngai yĩ thayũ na yĩ ũtonyi na nĩ mbũĩ kwĩ ũvyũ mũĩ ngalĩ syelĩ na nĩtonyaa na kũaany’a thayũ * na veva, * na maleenyũ na mũthungo, na nĩtonya kũmanya mosũanĩo na kwenda kwa ngoo. 13 Na methonĩ make vaiĩ kyũmbe kĩvithe, ĩndĩ syĩndũ syonthe nĩ nthei na syĩ ũtheinĩ methonĩ ma ũla tũkaumya ũtalo kwake.

14 Kwoou nũndũ twĩ na mũthembi mũnene mũno ũla walikile ĩtunĩ, nake nĩ Yesũ, Mwana wa Ngai, ekai tũendeee kũtavany’a ũtheinĩ ĩũlũ wake. 15 Nũndũ tũi na mũthembi mũnene ũla ũtatonya kũtwĩw’ĩa tei mawonzunĩ maitũ, ĩndĩ twĩ na mũthembi mũnene ũla watatiwe maũndũnĩ onthe o taitũ, ĩndĩ ndaaĩka naĩ. 16 Kwoou, nĩtũthengeee kĩvĩla kya ũsumbĩ kya ũseo mwingĩ twĩ na ũthasyo mwingĩ wa kũneena, nĩ kana twĩw’ĩwe tei na tũikwata ũseo mwingĩ ũtũtetheesye ĩvinda yĩla yaĩle.

5 Nũndũ kĩla mũthembi mũnene ũnyuvĩtwe kuma andũnĩ ethĩawa anyuvĩtwe kwondũ woo nũndũ wa maũndũ ala makonetye Ngai, nĩ kana aumye mĩthĩnzĩo na nthembo kwondũ wa naĩ. 2 Ethĩawa atonya kũmew’ĩa tei ala mate na ũmanyi na mavĩtasya, * nũndũ o nake mwene e na wonzu wake, 3 na nũndũ wa ũu, no nginya aumye nthembo kwondũ wa naĩ syake o ũndũ wĩkaa kwondũ wa naĩ sya andũ.

4 Vaiĩ mũndũ ũtonya kwĩyosea mwene ndaĩa ĩsu, ĩndĩ no etĩtwe nĩ Ngai, o tondũ Aluni weetiwe. 5 O ta ũu, Klĩsto ndaaĩnenevya we mwene akatw’ĩka mũthembi mũnene, ĩndĩ aneneviw’e nĩ Ũla wamwĩie ũũ: “We wĩ mwana wakwa; ũmũnthĩ nĩnatw’ĩka ĩthe waku.” 6 O tondũ ũwetete vandũ vangĩ, akyasya, “We wĩ mũthembi tene na tene o ta Melikiseteki.”

7 Yĩla waĩ kũũ ĩũlũ wa nthĩ, Klĩsto nĩwavoyie na kĩthing’ĩĩsyo o vamwe na kwĩsũvana na kĩĩo kĩnene na methoi, kwa Ũla waĩ atonya kũmũtangĩĩa kumana na kĩkw’ũ, na nĩweethukĩĩiw’e nesa nũndũ wa kũmũkĩa Ngai. 8 O na kau aĩ mwana, nĩweemanyĩisye kwĩthĩwa e mwĩwi kumana na maũndũ ala mamũkwatie. 9 Na ĩtina wa kwĩthĩwa e mwĩanĩu, nĩweethĩiwe atonya kũmatangĩĩa tene na tene onthe ala mamwĩw’aa, 10 nũndũ nĩwanyuviwe nĩ Ngai ethĩwe mũthembi mũnene o ta Melikiseteki.

11 Twĩ na maũndũ maingĩ ma kũweta ĩũlũ wake ĩndĩ ti laisi kũmaelesya, nĩkwĩthĩwa mũtw’ĩkĩte andũ matew’aa nthĩ nesa. 12 Nũndũ o na kau yu mwaĩlĩte kwĩthĩwa amanyĩsya, nĩmũkwenda mũndũ amũmanyĩsye ĩngĩ kuma mwambĩlĩlyo maũndũ ma mũsingi ma ndeto ntheu sya Ngai, na mũsyokete mũkatw’ĩka andũ mekwenda ĩia na ti lĩu mũmũ. 13 Nũndũ mũndũ o na wĩva ũla ũendeeaa kũnyw’a ĩia yoka ndesĩ ĩla ndeto ya ũlũngalu, nũndũ we nĩ kana kanini. 14 Ĩndĩ lĩu mũmũ nĩ wa andũ aima ala mamanyĩĩtye ilĩko syoo kwa kũitũmĩa, nĩ kana methĩwe matonya kũvathũkany’a ũseo na ũthũku.

6 Kwoou nũndũ yu nĩtũtiĩte momanyĩsyo ma mũsingi ĩũlũ wa Klĩsto, ekai tũendeee kwĩka maendeeo twĩthĩwe aimu, na tũieka kwĩkĩa ĩngĩ mũsingi, naw’o nĩ: kwĩlila kumana na mawĩa makw’ũ na kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo kwa Ngai, 2 momanyĩsyo ma ũvatiso na kwilĩĩlwa moko, ũthayũũkyo wa akw’ũ na ũsilĩlo wa tene na tene. 3 Na tũkeeka maendeeo twĩthĩwe aimu Ngai atwĩtĩkĩlya.

4 Na ĩũlũ wa ala ĩvinda yĩmwe maĩ na kyeni na masamĩte mũthĩnzĩo wa ĩtunĩ na makakwata veva mũtheu 5 na ala masamĩte ndeto nzeo ya Ngai na maũndũ maseo * ma nthĩ ĩla yũkĩte, * 6 ĩndĩ nĩmatiĩte mũĩkĩĩo, vaitonyeka kũmatetheesya ĩngĩ melile, nũndũ memũathĩĩa ĩngĩ mũtĩnĩ Mwana wa Ngai kwondũ woo ene na kũmwĩkĩĩthya nthoni ũtheinĩ. 7 Nũndũ nthĩ nĩkwataa ũathimo kuma kwa Ngai yĩla yanyw’a kĩw’ũ kya mbua na ĩimesya mĩtĩ, na mĩtĩ ĩsu nĩtethasya ũla ũmĩvandĩte. 8 Ĩndĩ nthĩ yamesya mĩw’a na thangila, nĩleawa na yĩthĩawa yelekele kũumanĩwa na mũthya ĩkavĩvw’a.

9 Ĩndĩ ĩũlũ wenyu endwa, tũi na nzika kana nĩmũendeee nesa maũndũnĩ ala makonetye ũtangĩĩo o na kau nĩtũũneena ũu. 10 Nũndũ Ngai nĩ mũlũngalu, ndesa kũlwa nĩ wĩa wenyu na wendo ũla mwoonanisye kwondũ wa ĩsyĩtwa yake na kwa kũthũkũma na kũendeea kũmathũkũma atheu. 11 Ĩndĩ twĩenda kĩla ũmwe wenyu aendeee kwĩthĩwa na kĩthito o kĩu nĩ kana ethĩwe na wĩkwatyo mũlũmu vyũ kũvika mũthya, 12 nĩ kana mũikethĩwe atulu, ĩndĩ mwĩthĩwe mũyĩatĩĩa ngelekany’o ya ala makwataa mawatho nũndũ wa mũĩkĩĩo na wũmĩĩsyo.

13 Nũndũ yĩla Ngai wamwathie Avalaamu watho ndaĩ atonya kwĩvĩta na ũngĩ mũnene ĩndĩ eevĩtie nake mwene, 14 akyasya: “Vate ndĩi nyie ngakũathima na vate ndĩi ngaingĩvya ũsyao waku.” 15 Kwoou ĩtina wa Avalaamu kwĩthĩwa na wũmĩĩsyo, nĩwakwatie kĩla wathĩtwe. 16 Nũndũ andũ mevĩtaa na mũndũ mũnene, kwĩka ũu kũsiĩĩaa vaikethĩwe na ngusanĩsyo nũndũ wĩvĩto ũsu ũĩkĩĩthasya kana kĩla meũweta nĩ kya w’o. 17 Kwa nzĩa ĩsu, yĩla Ngai wavangie kwonany’a nesa kwa ala maĩ makwate mawatho kana mawatho make maitonya kũalyũka, nĩwaĩkĩĩthisye ũndũ ũsu na wĩvĩto, 18 nĩ kana kwĩsĩla maũndũ elĩ matesa kũalyũka ala nthĩnĩ wamo Ngai ũtesa kũneena ũvũngũ, ithyĩ ala twakĩĩie nthĩnĩ wa wĩvitho tũtonye kũthangaaw’a mũno nĩ kana tũlũmye vyũ wĩkwatyo ũla wiĩtwe mbee witũ. 19 Twĩ na wĩkwatyo ũũ ta nanga ya thayũ witũ, na nĩ wĩkwatyo wa w’o na mũlũmu na ũtũtongoeasya tũkalika ũla vasianĩ, 20 vala Yesũ walikile mbee witũ na avingũa nzĩa na amĩseũvya kwondũ witũ, na atw’ĩka mũthembi mũnene wa tene na tene o ta Melikiseteki.

7 Nũndũ Melikiseteki ũsu, mũsumbĩ wa Saleme, mũthembi wa Ngai Ũla wĩ Ĩũlũ wa Onthe, nĩwakomanie na Avalaamu aumĩte kũaa asumbĩ na amũathima, 2 na Avalaamu amũnenga kĩlungu kya ĩkũmi kya syĩndũ syonthe. Mbee, ũalyũlo wa ĩsyĩtwa yake nĩ, “Mũsumbĩ wa Ũlũngalu,” na ĩngĩ, mũsumbĩ wa Saleme, na ũu nĩ kwasya, “Mũsumbĩ wa Mũuo.” 3 Na ndaĩ ĩthe, ndaĩ inyia, ndaĩ na mosyaanĩo ma mbaĩ yake, na ndesĩkĩe yĩla wasyaiwe na yĩla wakwie, ĩndĩ ailye ta Mwana wa Ngai, kwoou aendeeaa kwĩthĩwa mũthembi ĩvinda yonthe.

4 Kwasũanĩai ũndũ mũndũ ũsu wanenevete, ũla Avalaamu, ũmae waitũ, wamũnengie kĩlungu kya ĩkũmi kya syĩndũ ila nzeo vyũ watavĩte. 5 Nĩ w’o kana kwosana na Mĩao, ana ma Livai ala matw’ĩka athembi me na mwĩao wa kwosa ilungu sya ĩkũmi kuma andũnĩ, na ũu nĩ kwasya kuma kwa ana-a-ĩthe moo, o na kau asu nĩ nzyawa sya Avalaamu. 6 Ĩndĩ mũndũ ũsu ũtaĩ wa nzyawa yoo nĩwoosie ilungu sya ĩkũmi kuma kwa Avalaamu na amũathima ũla waĩ na ala mawatho. 7 Kwoou vaiĩ nzika kana ũla mũnini nũathimawa nĩ ũla mũnene. 8 Alivai nĩmoosie ilungu sya ĩkũmi na nĩ andũ makusaa, ĩndĩ mũndũ ũsu ũngĩ woosie ilungu sya ĩkũmi, Maandĩko maĩtye ndakusaa. 9 Na no twasye kana, Livai, ũla waĩle kwosa ilungu sya ĩkũmi, nĩwaumisye ilungu sya ĩkũmi kwĩsĩla Avalaamu, 10 nũndũ aĩ nzyawa ya ĩvinda yũkĩte ya ũ Avalaamu ĩvinda yĩla wakomanie na Melikiseteki.

11 Kwoou ta kethĩwa wĩanĩu waĩ ũtonya kũkwatĩkana kwĩsĩla ũthembi wa Alivai (nũndũ ũndũ ũsu nĩ ũmwe katĩ wa maũndũ ala maĩ Mĩaonĩ ĩla andũ manengiwe), vethĩwa vaĩ na vata ũngĩ mwaũ wa kwĩthĩwa na mũthembi ũngĩ o ta Melikiseteki na ti ta Aluni? 12 Nũndũ ethĩwa ũthembi nũkũalyũlwa, ve vata wa kũalyũla Mĩao o nayo. 13 Nĩkwĩthĩwa mũndũ ũla maũndũ asu maneenetwe ĩũlũ wake aumĩte mbaĩnĩ ĩngĩ, na vaiĩ mũndũ wa mbaĩ ĩsu waathũkũma kĩthembeonĩ. 14 Nĩkwĩthĩwa nĩ ũndũ wĩsĩkĩe nesa kana Mwĩaĩi waitũ aĩ ũsyao wa Yuta, ĩndĩ Mose ndaaweta kana ve mũthembi ũkauma mbaĩnĩ ĩsu.

15 Na ũndũ ũsu nũmanyĩkaa nesanga yĩla veethĩwa mũthembi ũngĩ ta Melikiseteki, 16 ũla ũtw’ĩkĩte mũthembi, na ti kumana na mbaĩ ĩla kwosana na mĩao waĩlĩte kwĩthĩwa aumĩte kwayo, ĩndĩ nũndũ e na ũtonyi ũla ũtumaa ethĩwa na thayũ ũtatonya kwanangĩka. 17 Nũndũ ũkũsĩ ĩũlũ wake waĩtye: “We wĩ mũthembi tene na tene o ta Melikiseteki.”

18 Kwoou, mĩao ĩla yaĩ vo mbeenĩ nĩyavetiwe nũndũ nĩ myonzu na ndĩtethya. 19 Nũndũ Mĩao ndyaĩ ĩtonya kwĩanĩsya kyonthe kĩla Ngai wendaa kĩanĩw’e, ĩndĩ kũetwe kwa wĩkwatyo ũngĩ mũseo nĩkweanĩisye kĩu Ngai wendaa kĩanĩw’e, na wĩkwatyo ũsu nĩw’o ũtumaa tũmũthengeea Ngai. 20 O na ĩngĩ, nũndũ ũndũ ũsu ndwaaĩkwa vate wĩvĩto 21 (nĩkwĩthĩwa vate nzika, ve aũme matw’ĩkie athembi vate wĩvĩto, ĩndĩ ũũ nũtw’ĩkĩte mũthembi kwĩsĩla wĩvĩto ũla weevĩtiwe ĩũlũ wake nĩ Ũla waisye: “Yeova nĩwĩvĩtĩte na ndakaalyũka, * ‘We wĩ mũthembi tene na tene’”), 22 kwoou Yesũ nũtw’ĩkĩte mũĩkĩĩthya wa ũtianĩo ũla mũseo. 23 O na ĩngĩ, nũndũ wa kĩkw’ũ, athembi mayaĩ matonya kũendeea kwĩthĩwa me athembi, nĩkyo kĩtumi angĩ matw’ĩkaa athembi vandũ voo, 24 ĩndĩ nũndũ eendeea kwĩthĩwa mũthembi tene na tene, ũthembi wake ndũkatiĩwa angĩ. 25 Kwoou o na nũtonya kũmatangĩĩa vyũ ala mamũthengeea Ngai kwĩsĩla kwake, nũndũ ĩvinda yonthe e thayũ na nĩwĩsũvanaa kwondũ woo.

26 Nũndũ nĩ ũndũ waĩle twĩthĩwe na mũthembi mũnene na mũĩkĩĩku ũu, ũte na ĩvĩtyo, ũte mũvuku, ũvathanĩtw’e na eki ma naĩ, na waneneviw’e ĩũlũ ĩtunĩ. 27 Kĩvathũkany’o na athembi asu anene, we nde na vata wa kumasya nthembo kĩla mũthenya, mbee aumye kwondũ wa naĩ syake mwene na aisyoka aumye kwondũ wa andũ, nũndũ yĩla weeyumisye akw’e, eekie ũu ĩvinda o yĩmwe atakeka ũu ĩngĩ. 28 Nũndũ Mĩao ĩnyuvaa andũ me na mawonzu me kĩvathũkany’o methĩwe athembi, ĩndĩ ndeto ya wĩvĩto ũla weevĩtiwe ĩtina wa ĩla Mĩao nĩnyuvĩte Mwana, ũla weethĩiwe e mwĩanĩu tene na tene.

8 Na yu ũũ nĩw’o ũndũ wa vata ũla tũũweta: Twĩ na mũthembi mũnene ũu, ũla wĩkalĩte kw’okonĩ kwa aũme kwa kĩvĩla kya ũsumbĩ kya ũla Mũnene ĩtunĩ, 2 nake nĩ mũthũkũmi * wa vala vandũ vatheu na wa yĩla ĩeema ya w’o, yĩla yaseũviw’e nĩ Yeova, ĩndĩ ti mũndũ. 3 Nũndũ kĩla mũthembi mũnene anyuvawa nĩ kana aumye mĩthĩnzĩo na nthembo; kwoou yaĩ no nginya ũũ nake ethĩwe na kĩndũ kya kumya. 4 Ta kethĩwa e kũũ nthĩ, ndethĩwa e mũthembi, nũndũ kwĩ andũ ala maumasya mĩthĩnzĩo kwosana na ĩla Mĩao. 5 Andũ asu mathũkũmaa ũthũkũmi mũtheu ta ngelekany’o na kyuu kya maũndũ ma ĩtunĩ; o tondũ Mose weaĩwe nĩ Ngai yĩla waĩ vakuvĩ kũseũvya yĩla ĩeema. Ngai amwĩie: “Ĩkĩĩthya kana nĩwaseũvya syĩndũ syonthe kwosana na ngelekany’o ĩla wooniw’e wĩ kĩĩmanĩ.” 6 Ĩndĩ yu Yesũ nũnengetwe ũthũkũmi mũseo mũno * nũndũ nĩwe mwĩw’anĩthya wa ũtianĩo ũla mũseo, ũla watianĩiwe kwosana na mĩao na wĩ na mawatho maseo.

7 Ta kethĩwa ũtianĩo wa mbee ndwaĩ mavĩtyo, vayĩthĩwa vaĩ na vata wa ũtianĩo ũngĩ. 8 Nũndũ nĩwonanĩtye kana andũ asu me na mavĩtyo yĩla ũkwasya: “‘Sisyai! Mĩthenya nĩyũkĩte,’ easya ũu Yeova, ‘yĩla ngatianĩa ũtianĩo mweũ na nyũmba ya Isilaeli na nyũmba ya Yuta. 9 Ndũkethĩwa ũilye ta ũtianĩo ũla natianĩe na aa-ũmae moo mũthenya ũla nakwatie kw’oko kwoo na kũmaumya nthĩ ya Misili, nũndũ mayaatĩĩa ũtianĩo wakwa, na kwoou nĩnaekie kũmasũvĩa,’ easya ũu Yeova.

10 “‘Nũndũ ũũ nĩw’o ũtianĩo ũla ngatianĩa na nyũmba ya Isilaeli ĩtina wa mĩthenya ĩsu,’ easya ũu Yeova. ‘Ngeekĩa mĩao yakwa ilĩkonĩ syoo na ngamĩandĩka ngoonĩ syoo. Na ngatw’ĩka Ngai woo, namo makatw’ĩka andũ makwa.

11 “‘Na maikamanyĩany’a ĩngĩ mũndũ na ũngĩ wa nthĩ yake na mũndũ na mwana-a-ĩthe, makyasya: “Mũmanye Yeova!” Nũndũ onthe makamanya nyie, kuma ũla mũnini kũvika ũla mũnene vyũ katĩ woo. 12 Nĩkwĩthĩwa ngamew’ĩa tei nũndũ wa meko moo mate malũngalu, na ndikalilikana naĩ syoo ĩngĩ.’”

13 Kwa kũweta “ũtianĩo mweũ,” eonany’a kana nũvetete ũla mũkũũ. Na yu kĩla kĩvetetwe na kĩendeee na kũkũa kĩ vakuvĩ kũthela vyũ.

9 Nũndũ ũtianĩo wa mbee waĩ na mĩao yoonanĩtye ũndũ maũndũ maaĩlĩte kwĩkwa kwondũ wa ũthũkũmi mũtheu na vala vandũ vaw’o vatheu vaĩ kũũ nthĩ. 2 Nũndũ kasũmba ka mbee ka ĩeema nĩkaseũviw’e, na nthĩnĩ wako vaĩ kĩndũ kya kwilĩĩla taa, mesa, na mĩkate ya wonany’o; nako keetawa Vandũ Vatheu. 3 Ĩndĩ ĩtina wa ũla vasia wa kelĩ vaĩ kasũmba ĩeemanĩ yĩu kala keetawa vala Vandũ Vatheu Vyũ. 4 Na kasũmbanĩ kau vaĩ kĩndũ kya kũtoeesya ũvani kya thaavu na ĩsandũkũ ya ũtianĩo yavw’ĩkĩtwe na thaavu ngalĩ syonthe, na yaĩ na mbisũ ya thaavu ĩla yaĩ na mana, na ndata ya Aluni ĩla yaĩ na nthongooo, na vaĩ ala masengea ma ũtianĩo; 5 na ĩũlũ wa ĩsandũkũ yĩu vaĩ akelũvi atheu ala mavw’ĩkĩte ngunĩko yayo ya wĩw’anĩthyo. Ĩndĩ yĩĩ tiyo ĩvinda ya kũneenea maũndũ asu kwa ũliku.

6 Ĩtina wa syĩndũ isu kũseũvw’a kwa nzĩa ĩsu, athembi nĩmalikaa kĩla ĩvinda kasũmbanĩ ka mbee ka ĩeema nĩ kana mathũkũme ũthũkũmi mũtheu; 7 ĩndĩ mũthembi mũnene nĩwalikaa e weka kasũmbanĩ ka kelĩ ĩvinda yĩmwe kwa mwaka, e na nthakame, ĩla waumasya kwondũ wake mwene na kwondũ wa naĩ sya andũ ila meekaa nũndũ wa kũlea kũmanya. 8 Kwoou veva mũtheu nĩwonanasya nesa kana nzĩa ya kũlika vala vandũ vatheu ndyaĩ ĩnamba kũvuanw’a ĩvinda yĩla ĩeema ya mbee yaĩ vo. 9 Ĩeema yĩu nĩ ngelekany’o ya ĩvinda yĩĩ, na kwosana na mũvango ũsu, mĩthĩnzĩo na nthembo nĩsyumaw’a. Ĩndĩ syĩndũ isu iitonya kũthesya vyũ wasya wa ngoo wa mũndũ ũla ũkũthũkũma ũthũkũmi mũtheu. 10 Syĩndũ isu no lĩu na syĩndũ sya kũnyw’a na nzĩa sya kwĩthesya. Asu maĩ maũndũ ala mĩao yoonanĩtye ũndũ maaĩlĩte kwĩkwa na makonetye mwĩĩ, na maĩ no nginya mekwe mũvaka ĩvinda yĩla yanyuvĩtwe ya kũlũnga maũndũ.

11 Ĩndĩ yĩla Klĩsto wookie e mũthembi mũnene wa maũndũ maseo ala meekĩkĩte, nĩwalikile ĩeemanĩ ĩnene na ĩseo vyũ yĩtaseũvĩtw’e na moko, na ũu nĩ kwasya, ti ya kũũ nthĩ. 12 Alikile vala vandũ vatheu, na ndaalika na nthakame ya mbũi kana ya tũsalũ, ĩndĩ alikile na nthakame yake mwene, ĩvinda o yĩmwe atakalika ĩngĩ, na atuma twĩthĩwa tũtonya kwovow’a tene na tene. 13 Nũndũ ethĩwa ala avuku nĩmatheaw’a mwĩĩ nũndũ wa kũminzangĩw’a nthakame ya mbũi na ya nzaũ na kũlũũlĩlw’a mũu wa moi, * 14 nthakame ya Klĩsto ĩkeeka maũndũ maingĩ kwĩ asu, nũndũ kwĩsĩla veva wa tene na tene, nĩweeyumisye we mwene ate ĩlanga kwa Ngai athesye wasya witũ wa ngoo kumana na mawĩa makw’ũ, nĩ kana tũmũthũkũme Ngai ũla wĩ thayũ ũthũkũmi mũtheu.

15 Nĩkyo kĩtumi nĩwe mwĩw’anĩthya wa ũtianĩo mweũ, na nĩwakwie nĩ kana ala meekaa mavĩtyo yĩla maĩ ũtianĩonĩ ũla wa tene mathaw’e kwĩsĩla wovosyo, na nĩmo meetiwe nĩ kana makwate ũtiĩwa wa tene na tene ũla mathiwe. 16 Nũndũ vala ve ũtianĩo, mũndũ ũla wĩ ũtianĩonĩ ũsu ethĩawa aĩle kũkw’a, 17 nĩkwĩthĩwa ũtianĩo ũlũlũmĩĩlaw’a yĩla kĩkw’ũ kyeethĩwa, nũndũ ndũthũkũmaa yĩla mũndũ ũla wĩ ũtianĩonĩ ũsu wĩ thayũ. 18 O ta ũu, ũtianĩo wa mbee ndwaambĩĩa kũthũkũma vate nthakame. 19 Nũndũ ĩtina wa Mose kũmatavya andũ onthe ĩla Mĩao, nĩwoosie nthakame ya kasalũ na ya mbũi, vamwe na kĩw’ũ na w’ĩa mũtune mũno na ĩsovo, na aminzangĩsya yĩla ĩvuku na andũ onthe, 20 akyasya: “Ĩĩ nĩ nthakame ya ũtianĩo ũla Ngai ũmwĩaĩe mũũlũmye.” 21 O na ĩngĩ, nĩwaminzangĩisye yĩla ĩeema nthakame vamwe na mĩio yonthe ya ũthũkũmi mũtheu. * 22 Ĩĩ, kwosana na Mĩao vakuvĩ syĩndũ syonthe itheaw’a na nthakame, na nthakame ĩtetĩkĩtw’e vaiĩ ũekeo.

23 Kwoou, waĩ ũndũ wa vata syĩndũ isu syatũmĩawa ta ngelekany’o ya syĩndũ sya ĩtunĩ ithew’e kwa nzĩa ĩsu, ĩndĩ syĩndũ sya ĩtunĩ syendaa nthembo nzeo mũno kwĩ isu. 24 Nũndũ Klĩsto ndaalika vandũ vatheu vaseũvĩtw’e na moko, navo nĩ ngelekany’o ya vala va w’o, ĩndĩ alikile ĩtunĩ mbene, nĩ kana aũngame mbee wa Ngai kwondũ witũ. 25 Ndaaĩka ũu nĩ kana ethembae kĩla ĩvinda, ta ũndũ mũthembi mũnene walikaa vala vandũ vatheu kĩla mwaka e na nthakame ĩte yake. 26 Ta kethĩwa ti ũu, ethĩwa athĩnaa kĩla ĩvinda kuma mwambĩlĩlyo wa nthĩ. Ĩndĩ yu nĩwĩyonanĩtye ĩvinda o yĩmwe mũminũkĩlyonĩ wa ĩvinda yĩĩ * atakeka ũu ĩngĩ, nĩ kana amine naĩ kwĩsĩla nthembo yake mwene. 27 Na tondũ andũ makusaa ĩvinda o yĩmwe matakakw’a ĩngĩ, na ĩtina wa vau ũsilĩlo, 28 o ta ũu Klĩsto athembiwe ĩvinda o yĩmwe nĩ kana akue naĩ sya aingĩ, na ndakathembwa ĩngĩ; na yĩla ũkaumĩla ĩngĩ ndakeka ũu nũndũ wa naĩ, ĩndĩ akooneka nĩ ala mamũmanthaa nĩ kana makwate ũtangĩĩo.

10 Nũndũ Mĩao yaĩ na kyuu kya maũndũ maseo ala makoka, ĩndĩ ti a maũndũ mbene, nũndũ vayaĩ vatonyeka nthembo ila syaumaw’a kĩla mwaka ikatuma andũ ala mamũthengeeaa Ngai methĩwa mate na naĩ. 2 Ta kethĩwa ti ũu, nthembo isu iyĩthĩwa syaaeka kumw’a, nũndũ ala mathũkũmaa ũthũkũmi mũtheu mayesaa kwĩthĩwa na naĩ ĩngĩ mamina kũthew’a. 3 Vandũ va ũu, nthembo isu syamalilikanasya naĩ kĩla mwaka, 4 nũndũ vaitonyeka nthakame ya nzaũ na ya mbũi ĩkamina naĩ.

5 Kwoou ayũka ĩũlũ wa nthĩ aisye: “‘Ndwaaenda nthembo sya nyamũ na nthembo ila ingĩ, ĩndĩ nĩwaseũvisye mwĩĩ kwondũ wakwa. 6 Ndwaaendeew’a nĩ nthembo sya kũvĩvw’a na nthembo sya naĩ.’ 7 Na ĩndĩ nasya: ‘Sisya! Nĩnooka (nthĩnĩ wa ĩvuku ya kũkũnzwa nĩkũandĩkĩtwe ĩũlũ wakwa) kwĩka kwenda kwaku, we Ngai.’” 8 Ĩtina wa kwasya: “We ndwaaenda o na ndwaaendeew’a nĩ nthembo sya nyamũ na nthembo ila ingĩ na nthembo sya kũvĩvw’a na nthembo sya naĩ,” ila syaumaw’a kwosana na Mĩao, 9 nũsyokete akasya: “Sisya! Nĩnooka kwĩka kwenda kwaku we Ngai.” Nũvetete kĩla kya mbee nĩ kana ambĩĩsye kĩla kya kelĩ. 10 Kwondũ wa “kwenda” kũu kwake, nĩtũtheetw’e kwĩsĩla nthembo ya mwĩĩ wa Yesũ Klĩsto ĩvinda o yĩmwe vate kũsyokea.

11 O na ĩngĩ, kĩla mũthembi aũngamaa vandũ vake kĩla mũthenya nĩ kana athũkũme ũthũkũmi mũtheu * na ayumya nthembo, na nthembo ndĩsa kũveta naĩ vyũ. 12 Ĩndĩ mũndũ ũũ aumisye nthembo ĩmwe kwondũ wa naĩ atakaumya ĩngĩ, na ekala nthĩ kw’okonĩ kwa aũme kwa Ngai, 13 na kuma ĩvinda yĩu eteele amaitha make matuwe kavĩla ka nyaaĩ syake. 14 Nũndũ aumisye nthembo ĩmwe na atuma ala meũthew’a methĩwa mate na naĩ na matakethĩwa nayo ĩngĩ. 15 O na ĩngĩ, veva mũtheu o naw’o nũtumĩasya ũkũsĩ nũndũ ĩtina wa kwasya: 16 “‘Ũũ nĩw’o ũtianĩo ũla ngatianĩa na nyũmba ya Isilaeli ĩtina wa mĩthenya ĩsu,’ easya ũu Yeova. ‘Ngeekĩa mĩao yakwa ngoonĩ syoo na ngamĩandĩka ilĩkonĩ syoo.’” 17 Na ũsyokete ũkasya: “Na ndikalilikana naĩ syoo ĩngĩ na meko moo ma ũtũli wa mĩao.” 18 Yĩla mũndũ waekewa maũndũ asu, nde na vata ĩngĩ wa nthembo ya naĩ.

19 Kwoou, ana-a-asa, nũndũ twĩ na ũkũmbaũ wa kũendela ĩla nzĩanĩ ĩlikĩte vala vandũ vatheu kwĩsĩla nthakame ya Yesũ, 20 nayo nĩ nzĩa nzaũ na yĩ thayũ ĩla watũvingũĩie kwĩsĩla mwĩĩ wake, naw’o nĩw’o ũelekanĩtw’e na vasia, 21 na nũndũ twĩ na mũthembi mũnene ũla ũũngamĩe nyũmba ya Ngai, 22 ekai tũthengeee Ngai twĩ na ngoo ntheu na mũĩkĩĩo mũlũmu, nũndũ ngoo sitũ nitheetw’e * kumana na wasya mũthũku wa ngoo na mĩĩ yitũ ĩkathambw’a na kĩw’ũ kĩtheu. 23 Ekai twose kwa ũito mwanya ũla twĩ naw’o wa kũtavany’a ũtheinĩ wĩkwatyo ũla twĩ naw’o tũte kwelelũkw’a, nũndũ ũla wumĩtye watho ũsu nĩ mũĩkĩĩku. 24 Ekai tũendeee kũthĩnĩkĩa ala angĩ nĩ kana tũmathuthye methĩwe na wendo na meko maseo, 25 tũte kũeka kũmbana vamwe o tondũ amwe mekaa, ĩndĩ tũkĩthangaany’a na mũno mũno tũyĩka ũu nũndũ nĩmũkwona mũthenya ũsu nũthengeee.

26 Nũndũ twaendeea kwĩka naĩ na ngũlũ ĩtina wa kũkwata ũmanyi wa ũla w’o, vaiĩ nthembo ĩngĩ ĩtialĩte kwondũ wa naĩ, 27 ĩndĩ ve na ũsilĩlo wa kũtelemya na ũthatu mwai ũla ũkamina ala mavĩngaa. 28 Mũndũ o na wĩva ũla waleana na Mĩao ya Mose nĩ ũaawa ate kwĩw’ĩwa tei ethĩwa ve ũkũsĩ wa andũ elĩ kana atatũ. 29 Ethĩwa ũu nĩw’o vailye, mwĩona ũsilĩlo ta ũnenevete ata wa mũndũ ũla ũkinyangaa Mwana wa Ngai na ũla wonaa nthakame yake ya ũtianĩo ĩla watheiw’e nayo ta ĩte ya vata, kana ũla ũneeneaa na kĩvũthya veva wa ũseo mwingĩ? 30 Nũndũ nĩtũmwĩsĩ Ũla waisye: “Ũĩvanĩsyo nĩ wakwa; ngaĩvanĩsya.” O na ĩngĩ: “Yeova akasilĩla andũ make.” 31 Nũndũ nĩ ũndũ wa kũtelemya kũvalũka mokonĩ ma Ngai ũla wĩ thayũ.

32 Ĩndĩ endeeai kũlilikana mĩthenya ya tene, ĩvinda yĩla ĩtina wa kwona kyeni mwoomĩĩisye maũndũ maito na mathĩna. 33 Mavinda amwe nĩmwaumangawa na kũthĩnw’a ũtheinĩ, o na mavinda angĩ nĩmwatetheeasya ala makwatawa nĩ mathĩna o tenyu. 34 Nũndũ nĩmwamew’ĩie tei ala maĩ yela na mweetĩkĩla mwĩ na ũtanu kũvenwa syĩndũ syenyu, nũndũ nĩmwĩsĩ kana mwĩ na syĩndũ nzeo na itesa kwanangĩka.

35 Kwoou mũikaeke kũneena na ũkũmbaũ, nũndũ ũu ũkatuma mũkwata ĩtuvi ĩnene. 36 Nũndũ no nginya mwĩthĩwe na wũmĩĩsyo nĩ kana ĩtina wa kwĩka kwenda kwa Ngai mwĩona mawatho ala mwathĩtwe mayĩanĩa. 37 Nĩkwĩthĩwa vatiele “ĩvinda ĩnini mũno” na “ũla wũkĩte nũkũvika na ndeselewa.” 38 “Ĩndĩ ũla mũlũngalu wakwa akekala thayũ nũndũ wa mũĩkĩĩo,” na “ethĩwa akasyoka na ĩtina, nyie ndikendeew’a nĩwe.” 39 Ithyĩ tũi ala masyokaa na ĩtina nginya wanangĩkonĩ, ĩndĩ twĩ ala me na mũĩkĩĩo ũtonya kũtuma twĩkala thayũ.

11 Mũĩkĩĩo nĩ kĩla kĩtumaa mũndũ ethĩwa ate na nzika o na vanini kana kĩla kĩkwatĩtw’e kĩkeanĩa, nĩ wonany’o mũlũmu wa maũndũ ma w’o ala matonekaa. 2 Nũndũ kwĩsĩla mũĩkĩĩo, andũ ma tene * nĩmaumĩiw’e ũkũsĩ.

3 Kwondũ wa mũĩkĩĩo nĩtwĩsĩ kana mavinda * nĩmavangiwe nesa kwĩsĩla ndeto ya Ngai, na kwoou syĩndũ ila syonekaa syeethĩiwe vo kumana na syĩndũ ila itonekaa.

4 Kwondũ wa mũĩkĩĩo Aveli nĩwathembeie Ngai nthembo nzeo kwĩ ĩla ya Kaini, na kwĩsĩla mũĩkĩĩo ũsu nĩwakũsĩĩiwe kana aĩ mũlũngalu, nũndũ Ngai nĩweetĩkĩlile mĩthĩnzĩo yake, ĩndĩ o na kau nĩwakwie, o na yu nũneenaa kwĩsĩla mũĩkĩĩo wake.

5 Kwondũ wa mũĩkĩĩo Enoko nĩwathamiw’e nĩ kana ndakone kĩkw’ũ, na ndaaoneka vandũ o na vamwe nũndũ Ngai aĩ anamũthamya; nũndũ atanamba kũthamw’a nĩwakũsĩĩiwe kana nĩwamwendeeisye Ngai mũno. 6 O na ĩngĩ, vate mũĩkĩĩo vaitonyeka kũmwendeesya Ngai, nũndũ mũndũ o na wĩva ũla ũmũthengeeaa Ngai no nginya aĩkĩĩe kana e kw’o na nũmanengae ĩtuvi ala mamũmanthaa na kĩthito.

7 Kwondũ wa mũĩkĩĩo Noa, ĩtina wa kũtavw’a maũndũ ala matanamba kwoneka, nĩweethĩiwe na kĩkĩo kya Ngai na aaka ngalawa nĩ kana atangĩĩe andũ ma nyũmba yake; na kwĩsĩla mũĩkĩĩo ũsu nĩwasilĩile nthĩ, na atw’ĩka mũtiĩwa wa ũlũngalu ũla wumanaa na mũĩkĩĩo.

8 Kwondũ wa mũĩkĩĩo, yĩla Avalaamu weetiwe, nĩweethĩiwe e mwĩwi na athi vandũ vala waĩ anengwe ta ũtiĩwa; ĩĩ, nĩwaumie na athi, o na kau ndeesĩ kũla waendete. 9 Kwondũ wa mũĩkĩĩo nĩwekalile ĩla nthĩ ya watho e mũeni, ta wĩ nthĩ ya ũeninĩ, ayĩkala maeemanĩ vamwe na Isaka na Yakovo, atiĩwa vamwe nake ma ũla watho. 10 Nũndũ nĩweeteele ndũa yĩ na mĩsingi ya w’o, ĩla mwambĩlĩlya na mwaki wayo nĩ Ngai.

11 Kwondũ wa mũĩkĩĩo Sala nĩwakwatie vinya wa kũitava ũsyao, o na kau nĩwavĩtũkĩte myaka ya kũsyaa, nũndũ nĩwaĩkĩĩĩte kana Ũla wanenganie watho nĩ mũĩkĩĩku. 12 Nũndũ wa kĩtumi kĩu, kwĩsĩla mũndũ ũmwe ũla waĩ o ta mũkw’ũ, syana nĩsyasyaiwe mbingĩ ta ndata sya ĩtunĩ na itatalĩka ta kĩthangathĩ kĩla kĩ ũtee wa ũkanga.

13 Asu onthe nĩmakwie me na mũĩkĩĩo mũlũmu, o na kau mayaaona ala mawatho mayĩanĩa; ĩndĩ nĩmamonete me vaasa na makametĩkĩla na matavany’a ũtheinĩ kana mo maĩ aeni na ekali ma ĩvinda ĩũlũ wa nthĩ. 14 Nũndũ ala maneenaa kwa nzĩa ĩsu nĩmonanasya kana memantha na kĩthito vandũ voo ene. 15 Ĩndĩ ta kethĩwa nĩmaendeeie kũsũanĩa kũla maumĩte, methĩwa makwatie mwanya wa kũsyoka. 16 Ĩndĩ yu memantha na kĩthing’ĩĩsyo vandũ vaseo mbee wa vau, navo nĩ vala vakonanĩtye na ĩtu. Kwoou Ngai ndew’aa nthoni kwĩtwa Ngai woo, nũndũ nũmaseũvĩsye ndũa.

17 Kwondũ wa mũĩkĩĩo, yĩla Avalaamu watatiwe, mũndũũme ũsu weetĩkĩlĩte ala mawatho e mũtanu nĩwatatie kũmũthemba Isaka, mwana wake e ũmwe, o na no ta wamũthembie 18 o na kau nĩwatavĩtw’e ũũ: “Ũla ũketwa ũsyao waku ũkeethĩwa kwĩsĩla Isaka.” 19 Ĩndĩ asũanĩie kana Ngai e na ũtonyi wa kũmũthayũũkya, na nĩwamwosie kuma vo kwa nzĩa ya ngelekany’o.

20 Kwondũ wa mũĩkĩĩo Isaka nĩwaathimie Yakovo na Esau ũvoonĩ wa maũndũ ala makoka.

21 Kwondũ wa mũĩkĩĩo, yĩla Yakovo waĩ vakuvĩ kũkw’a, nĩwaathimie ana elĩ ma Yosevu na athaitha etw’ĩĩkĩte na mũthya wa ndata yake.

22 Kwondũ wa mũĩkĩĩo, yĩla Yosevu waĩ vakuvĩ kũkw’a, nĩwaneenie ĩũlũ wa kuma kwa ana ma Isilaeli nthĩ ya Misili, na eeĩaa * ĩũlũ wa mavĩndĩ make. *

23 Kwondũ wa mũĩkĩĩo Mose nĩwavithiwe nĩ asyai make vandũ va myei ĩtatũ ĩtina wa kũsyawa, nũndũ nĩmoonie kana kau ke kanake mũno na mayaakĩa mwĩao wa mũsumbĩ. 24 Kwondũ wa mũĩkĩĩo, yĩla Mose watw’ĩkie mũndũ mũima, nĩwaleile kwĩtwa mwana wa mwĩĩtu wa Valao, 25 na anyuva kũthĩnw’a vamwe na andũ ma Ngai vandũ va kũtanĩa naĩ kwa kavinda kanini, 26 nĩkwĩthĩwa nĩwoonie kũvũthw’a kwa Klĩsto nĩ ũthwii mwingĩ kwĩ ũthwii wa Misili, nũndũ nĩweeteele na mea kũkwata ĩtuvi yĩla yĩkanenganwe. 27 Kwondũ wa mũĩkĩĩo nĩwaumie Misili, na ndaakĩa ũthatu wa mũsumbĩ, nũndũ nĩwaendeeie kwĩthĩwa e mũlũmu ta wene Ũla ũtonekaa. 28 Kwondũ wa mũĩkĩĩo nĩwalilikanile Vasaka na kũminzangw’a kwa nthakame nĩ kana mwanangi ndakakiite makithathi moo.

29 Kwondũ wa mũĩkĩĩo nĩmaingie Ũkanga Mũtune ta mesĩle nthĩ nyũmũ, ĩndĩ yĩla Amisili matatie kwĩka ũu, nĩmamelilw’e.

30 Kwondũ wa mũĩkĩĩo ngũta sya Yeliko nĩsyavalũkile ĩtina wa Aisilaeli kũithyũlũlũka mĩthenya mũonza. 31 Kwondũ wa mũĩkĩĩo Laavi ũla waĩ ĩlwaya ndaanangwa vamwe na ala maleile kwĩthĩwa me ewi, nũndũ nĩwamathokisye ala athiani kwa nzĩa ya mũuo.

32 Na nĩneena maũndũ angĩ meva? Nũndũ ndiĩthĩwa na ĩvinda ya kũelesya ĩũlũ wa Ngiteoni, Mbalaka, Samusoni, Yevitha, Ndaviti, o vamwe na Samueli na athani angĩ. 33 Nũndũ wa mũĩkĩĩo nĩmasindie mosumbĩ, nĩmatumie kwĩthĩwa na ũlũngalu, nĩmakwatie mawatho, nĩmatumisye makanyw’a ma mĩnyambũ, 34 nĩmakĩlilye mwaki vinya, nĩmavonokie ũvyũ, nĩmanengiwe vinya yĩla maĩ onzu, nĩmeethĩiwe ngũmbaũ kaũnĩ, na nĩmasindie ita ila syamavithũkĩaa. 35 Aka nĩmakwatie akw’ũ moo kwĩsĩla ũthayũũkyo, ĩndĩ aũme aingĩ nĩmathĩniw’e nũndũ mayaaĩtĩkĩla kũthaw’a kwĩsĩla wovosyo mũna, nĩ kana mekwata ũthayũũkyo ũla mũseo. 36 Ĩĩ, angĩ nĩmatatiwe kwa kũthekeewa na kũvũwa, o na eka ũu, nĩmooviwe nyololo na nĩmekiw’e yela. 37 Nĩmakimangiwe na mavia, nĩmakwatiwe nĩ motato, nĩmatilanilw’e na mũsumeno, nĩmooaiwe na ũvyũ, nĩmangangaa mekĩĩte ithuma sya malondu, ithuma sya mbũi, maĩ anyivĩe, maĩ na thĩna, nĩmanyamaiw’e; 38 na nthĩ ndyaĩ mbaĩlu kwĩkalwa nĩmo. Nĩmangangie kũũ na kũũ weũnĩ na iĩmanĩ na ngunganĩ na maimanĩ ma nthĩ.

39 Na andũ asu onthe, o na kau nĩmakũsĩĩiwe ũkũsĩ mũseo nũndũ wa mũĩkĩĩo woo, mayaaona maũndũ ala mathanĩtwe mayĩanĩa, 40 nĩkwĩthĩwa Ngai nĩwoonete tene kĩndũ kĩseo kwondũ witũ, nĩ kana maikethĩwe me eanĩu me oka ithyĩ tũte vo.

12 Kwoou nũndũ nĩtũthyũlũlũkĩtwe nĩ ngũsĩ singĩvĩte ũu, * ekai twĩkye ũtee kĩla ũito na naĩ ĩla ĩtũvĩngĩsaa na mĩtũkĩ, na ekai tũsembe na wũmĩĩsyo masindanonĩ ma kũsemba ala me mbee witũ, 2 tũmũsyaĩtye nesa Mũtongoi Mũnene na Mwĩanĩsya wa mũĩkĩĩo witũ, Yesũ. Ũla kwondũ wa ũtanu ũla waiĩtwe mbee wake woomĩĩisye mũtĩ wa mathĩna, * avũthya nthoni, na yu ekalĩte nthĩ kw’okonĩ kwa aũme kwa kĩvĩla kya ũsumbĩ kya Ngai. 3 Sũanĩai mũno ĩũlũ wa ũla woomĩĩisye ndeto ithũkĩte ũu kuma kwa eki ma naĩ, maineena ndeto itonya kũmasilĩla mo ene, nĩ kana mũikanoe na kũkw’a ngoo.

4 Nthĩnĩ wa kũng’ang’ana kwenyu na naĩ ĩsu, mũinamba kũng’ang’ana nginya mũketĩkya nthakame. 5 Na nĩmũlĩtwe vyũ nĩ ũtao ũla ũneenaa nenyu ta ana, ũkyasya: “Mwana wakwa, ndũkavũthĩĩsye ũkany’o kuma kwa Yeova, o na ndũkakw’e ngoo yĩla ũũlũngwa nĩwe; 6 nũndũ ala Yeova wendete nũmakanasya, ĩĩ, nũmũkũnaa kĩvoko mũndũ o na wĩva ũla we wamwosa ethĩwe mwana wake.”

7 Nĩmwaĩle kũmĩĩsya na mũyona ĩsu ta nzĩa ĩmwe ya kũlũngwa. * Ngai amwosaa inyw’ĩ ta ana. Nũndũ nĩ mwana wĩva ũtakanaw’a nĩ ĩthe wake? 8 Ĩndĩ ethĩwa inyw’onthe mũyaakanw’a kwa nzĩa ĩsu, mũi ana make ma w’o, ĩndĩ mwĩ syana sya ũngĩ. 9 O na ĩngĩ, aa-ĩthe maitũ nĩmatũkanasya na nĩtwamanengae ndaĩa. Ithyĩ tyo twaĩle kũmwĩnyivĩsya na ngenda Ĩthe waitũ wa kĩ-veva * na tũyĩthĩwa thayũ? 10 Nũndũ nĩmatũkanisye o kwa ĩvinda ĩkuvĩ kwosana na maũndũ ala moonaa me maseo, ĩndĩ we atũkanasya nĩ kana tũtetheke na tũyĩthĩwa twĩ atheu o take. 11 Nĩ w’o kana tũitanaa yĩla tũũkanw’a, vandũ va ũu nĩtwĩw’aa woo; ĩndĩ ĩtina ũkany’o ũetae mũuo na ũlũngalu kwa ala mamanyĩĩtw’e nĩw’o.

12 Kwoou lũlũmĩlyai moko ala maleelu na mau ala mate na vinya, 13 na endeeai kũlũngalya nzĩa kwondũ wa maaũ menyu, nĩ kana ĩmutha yĩla yonzu yĩikakitũke, ĩndĩ yĩvoe. 14 Manthai kwĩthĩwa na mũuo na andũ onthe na ũtheu ũla mũndũ waĩle kwĩthĩwa naw’o nĩ kana emwona Mwĩaĩi. 15 Ĩsũvĩei mũno nĩ kana vaikethĩwe o na ũmwe wenyu ũemwa nĩ kũkwata ũseo mwingĩ wa Ngai, nĩ kana vaikese kumĩla mwĩi wĩ na sumu katĩ wenyu na kũete ithokoo, na aingĩ maivukw’a nĩw’o. 16 Na mũyĩsũvĩa vaikese kwĩthĩwa o na ũmwe wenyu kĩlaalai * kana mũndũ o na wĩva ũtosaa maũndũ ma kĩ-veva kwa ũito, ta Esau, ũla wanenganie ũtiĩwa wake ta we mwana wa mbee nĩ kana akwate kyaũya kĩmwe. 17 Nũndũ nĩmwĩsĩ kana ĩtina yĩla wendie kũkwata ũathimo, ndaaũkwata; nĩkwĩthĩwa o na kau nĩwatatie kũalyũla woni wa ĩthe etĩte methoi, ũu ndwaatonyeka.

18 Nũndũ mũyaathengeea kĩndũ kĩtonya kũkiitwa, kyakanĩte mwaki, kĩ na ĩtu yiũ na kĩvindu kingĩ na kĩuutani, 19 na wasya mũnene wa soo na wasya waneenaa ndeto, ũla andũ mawĩw’a meesũvanie maikatavw’e ũndũ ũngĩ o na ũmwe. 20 Nũndũ mayaĩ matonya kũmĩĩsya mwĩao ũla waĩtye: “O na nyamũ yavũũsya kĩĩma kĩu, no nginya ĩkimangwe na mavia.” 21 O na ĩngĩ, ũndũ ũla woonekie waĩ wa kũtelemya mũno nginya Mose asya atĩĩ: “Nĩ na wia na nĩngũtetema.” 22 Ĩndĩ nĩmũthengeeete Kĩĩma kya Saioni na ndũa ya Ngai ũla wĩ thayũ, Yelusaleme ya ĩtunĩ, na ngili mbingĩ mũno sya alaĩka 23 mombanĩte vamwe, na kĩkundi kya ala masyaiwe mbee na ala maandĩkĩtwe ĩtunĩ, na Ngai Mũsili wa onthe, na thayũ wa kĩ-veva wa alũngalu ala matw’ĩkĩthiw’e eanĩu, 24 na Yesũ mwĩw’anĩthya wa ũtianĩo mweũ, na nthakame ĩla yaminzangiw’e, ĩla ĩneenaa kwa nzĩa nzeo kũvĩtũka nthakame ya Aveli.

25 Sisyai mũikese kũlea kwĩthukĩĩsya ũla ũkũneena. Nũndũ ethĩwa ala maleile kũmwĩthukĩĩsya ũla wanenganae ũkany’o wa Ngai ĩũlũ wa nthĩ mayaavonoka, tũkavonoka ata ethĩwa tũkamũlea ũla ũneenaa kuma ĩtunĩ! 26 Ĩvinda yĩu wasya wake nĩwathingithisye nthĩ, ĩndĩ yu nĩwathanĩte ũũ: “Ngathingithya nthĩ o ĩngĩ, na ti o nthĩ yĩ yoka, ĩndĩ o vamwe na ĩtu.” 27 Yu ndeto, “o ĩngĩ,” syĩonany’a kũvetwa kwa syĩndũ ila iũthingithw’a, ĩĩ, syĩndũ ila syaseũviw’e, nĩ kana syĩndũ ila iteũthingithw’a itiwe. 28 Kwoou, nũndũ tũkanengwa Ũsumbĩ ũla ũtatonya kũthingithw’a, ekai tũendeee kũkwata ũseo mwingĩ, ũla kwĩsĩla kwaw’o tũtonya kũmũthũkũma Ngai ũthũkũmi mũtheu twĩ na kĩkĩo kya Ngai na wia. 29 Nũndũ Ngai waitũ nĩ mwaki ũla ũvĩvasya vyũ.

13 Endeeai kwĩthĩwa na wendo wa ana-a-asa. 2 Mũikolwe nĩ kũthokasya aeni, nũndũ kwa kwĩka ũu amwe nĩmathokisye alaĩka matesĩ. 3 Endeeai kũmalilikana ala me yela, * ta mwovetwe vamwe namo, na ala maendeee kũthĩnw’a, nũndũ o nenyu mwĩ o na mwĩĩ. * 4 Mũtwaano nũnengwe ndaĩa nĩ andũ onthe, na kĩtanda kya mũtwaano kĩthĩwe kĩte kĩvuku, nũndũ Ngai akasilĩla ilaalai * na mathaaa. * 5 Ĩthĩwai mũte na wendi wa mbesa thayũnĩ wenyu, ĩndĩ ĩanĩwai nĩ syĩndũ ila mwĩ nasyo. Nũndũ aĩtye: “Ndikakũtia nongi, na ndikakũeka nongi.” 6 Nĩ kana twĩthĩwe na ũkũmbaũ mũnene, na kwasya: “Yeova nĩwe mũtetheesya wakwa; ndikakĩa kĩndũ. Mũndũ atonya kũmbĩka ata?”

7 Malilikanei ala matongoetye katĩ wenyu, ala mamũtavisye ndeto ya Ngai, na o mũendeee kũsũanĩa ĩũlũ wa maũndũ maseo ala maumanaa na mwĩkalĩle woo, atĩĩai ngelekany’o yoo ya mũĩkĩĩo.

8 Yesũ Klĩsto nowe ũla ĩyoo na ũmũnthĩ, na tene na tene.

9 Mũikelelũkw’e nĩ momanyĩsyo ma mĩthemba mingĩ na maeni, nũndũ nĩ kavaa ngoo kũlũlũmĩlw’a nĩ ũseo mwingĩ kwĩ kũlũlũmĩlw’a nĩ malĩu, * nĩkwĩthĩwa maitethasya ala monaa malĩu tamo syĩndũ ila sya vata.

10 Twĩ na kĩthembeo, na ala mathũkũmaa ũthũkũmi mũtheu ĩeemanĩ mayĩtĩkĩlĩtw’e kũya kuma vo. 11 Nũndũ mĩĩ ya nyamũ ila mũthembi mũnene ũtwaaa nthakame yasyo vala vandũ vatheu yĩthĩwe nthembo ya naĩ ĩvĩvĩaw’a nza wa kambi. 12 Kwoou, Yesũ o nake athĩnĩiw’e nza wa mũvĩa wa ndũa nĩ kana athesye andũ na nthakame yake mwene. 13 Kwondũ wa ũu, tũendei vala ũĩ nza wa kambi, na o tondũ we woomĩĩisye kũvũthw’a o naitũ nĩtũmĩĩsye, 14 nũndũ vaa tũi na ndũa ĩtatonya kwanangĩka, ĩndĩ twĩmantha na kĩthito ĩla ĩkoka. 15 Na kwĩsĩla kwake ekai kĩla ĩvinda tũmumĩasye Ngai nthembo ya ũtaĩo, nayo nĩ ũsyao wa ilomo sitũ ila itavanasya ũtheinĩ ĩsyĩtwa yake. 16 O na ĩngĩ, mũikolwe nĩ kwĩka nesa na kũtetheesya angĩ na syĩndũ ila mwĩ nasyo, nũndũ Ngai nĩwendeeaw’a mũno nĩ nthembo ta isu.

17 Ĩthĩwai mwĩ ewi kwa ala matongoetye katĩ wenyu na mũyĩthĩwa mwĩnyivĩtye, nũndũ nĩmamũsũvĩaa inyw’ĩ * na makaumya ũtalo ũndũnĩ ũsu, nĩ kana meke ũu me na ũtanu na ti me na kyeva, nũndũ ũndũ ũsu ũkatuma mũũmĩa.

18 Endeeai kũtũvoyea, nũndũ nĩtũĩkĩĩĩte kana twĩ na wasya mũseo wa ngoo, na twĩenda kwĩthĩwa twĩ aĩkĩĩku maũndũnĩ onthe. 19 Ĩndĩ mũno mũno nĩngũmwĩsũva mũmboyee nĩ kana nĩsyoke kũla mũĩ mĩtũkĩ.

20 Na yu Ngai wa mũuo, ũla wamũthayũũkisye mũĩthi mũnene wa malondu, Mwĩaĩi waitũ Yesũ, na nthakame ya ũtianĩo wa tene na tene, 21 amũnenge syĩndũ syonthe nzeo nĩ kana mwĩke kwenda kwake, ũla kwĩsĩla Yesũ Klĩsto ũtumaa twĩka maũndũ ala mendeeasya methonĩ make, nake nataĩwe tene na tene. Ameni.

22 Na yu, ana-a-asa, nĩenda mwĩthukĩĩsye nesa ndeto ii sya kũmũthangaasya, nũndũ namũandĩkĩa valũa mũkuvĩ. 23 Nĩenda mũmanye kana mwana-a-asa waitũ Timotheo nũnathaiw’e. Ethĩwa nũkũka mĩtũkĩ, ngeethĩwa vamwe nake yĩla nĩmwona inyw’ĩ.

24 Ngethesyei onthe ala matongoetye katĩ wenyu o vamwe na atheu onthe. Ala me Italia nĩmamũkethya.

25 Ũseo mwingĩ nĩwĩthĩwe vamwe nenyu inyw’onthe.