NASA Photo
ENDEEAI KŨSYAĨĨSYA!
Ve Silikalĩ Ndũmu Ĩtonya Kũtongoesya Nthĩ Yitũ?—Mbivilia Ĩmanyĩasya Ata?
Silikalĩ ĩũlũ wa nthĩ syĩ na moalyũku maingĩ mũno mate ma kwendeesya. O na nthĩnĩ wa nthĩ ila itonya kwoneka ta ndũmu, silikalĩ nĩsyĩthĩĩtwe iiwetwa maũndũ mate maseo, ta kwa ngelekanyʼo, ĩvinda ya kula wĩthĩaa vaiũmanyĩka nesa ũla wasinda, nĩkwĩthĩawa na mĩaanĩko maũndũnĩ ma siasa, na kaũ wa ene kwa ene.
Mbivilia nĩyonanĩtye kana ve silikalĩ ĩmwe ndũmu vyũ. Nĩvatonyeka ũkethĩwa wĩwʼĩte ĩũlũ wa silikalĩ ĩsu. Nĩ ĩla Yesũ Klĩsto wawetie ĩla mboyanĩ ya ngelekanyʼo.
“Inywʼĩ ĩndĩ voyaai atĩĩ: ‘Asa waitũ ũla wĩ ĩtunĩ, ĩsyĩtwa yaku yĩtaĩwe. Ũsumbĩ waku wũke. Kwenda kwaku kwĩke kũũ nthĩ o ta kũya ĩtunĩ.’”—Mathayo 6:9, 10.
Mbivilia yaĩtye ata ĩũlũ wa Ũsumbĩ ũsu?
Ũsumbĩ ũsu nĩ silikalĩ ndũmu vyũ
Ũsumbĩ ũsu ũsumbĩkaa kuma ĩtunĩ.
Yesũ eetie silikalĩ ĩsu “Ũsumbĩ wa ĩtu.” (Mathayo 4:17; 5:3, 10, 19, 20) Na nũndũ wa kĩtumi kĩu, aisye atĩĩ: “Ũsumbĩ wakwa ti wa nthĩ ĩno.”—Yoana 18:36.
Ũsumbĩ ũsu ũkamina silikalĩ sya andũ.
Mbivilia yaĩtye kana “Ũsumbĩ [ũsu] . . . ũkatilanga ilungu na kũmina mosumbĩ asu onthe [ma andũ], nawʼo ũkekalaa tene na tene.”—Ndanieli 2:44.
Ũsumbĩ ũsu, ũtongoewʼe nĩ Yesũ Klĩsto, ndũkanangwa.
Mbivilia yaĩtye: “Ũsumbĩko wake nĩ ũsumbĩko wa tene na tene, ũla ũtakavĩta, na ũsumbĩ wake ũla ũtakanangĩka.”—Ndanieli 7:13, 14.
Ũsumbĩ ũsu ũkaete mũuo ĩũlũ wa nthĩ na andũ mayĩkala me asũvĩĩku.
Mbivilia yaĩtye: “Kĩla mũndũ akekalaa na mũuo ĩtina wa mũsavivũ wake na ĩtina wa mũkũyũ wake; na vai ũmwe ũkatuma makĩa.”—Mika 4:4, Good News Translation.
Ĩmanyĩsye mũnango ĩũlũ wa Ũsumbĩ ũsu
Yĩla Yesũ waĩ ĩũlũ wa nthĩ, atũmĩaa ĩvinda yake yingĩ “kũtavanyʼa ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ.” (Mathayo 9:35) O na nĩwathanie ũũ:
“Ũvoo ũũ mũseo wa Ũsumbĩ ũkatavanwʼa nthĩ yonthe wĩthĩwe ũkũsĩ kwa mbaĩ syonthe, na ĩndĩ mũthya ũivika.”—Mathayo 24:14.
Ũmũnthĩ, ũvoo mũseo wa ũsumbĩ nũendeee kũtavanwʼa nthĩnĩ wa nthĩ mbee wa 240. Nĩtũũkũthokya wĩmanyĩsye maũndũ maingangĩ ĩũlũ wa Ũsumbĩ ũsu, na ũndũ ũtonya kũũtethya.
Ĩloele vitio yĩ na kyongo, Ũsumbĩ wa Ngai Nĩ Kyaũ?