Ũtavanyʼa wa Yesũ Kĩsionĩ kya Velea

Kwa ĩvinda yĩana ũna, Yesũ eethĩĩtwe aimanyĩsya na aivosya andũ kĩsionĩ kya Yutia na ndũanĩ ya Yelusaleme. Nĩwasyokie athi mũingo wa Ũsĩ wa Yolotani aimanyĩsya kuma ndũa ĩmwe kũthi ĩla ĩngĩ kĩsionĩ kya Velea. Ĩndĩ, ĩtina wa ĩvinda ĩnini nĩwesaa kũsyoka ĩngĩ Yelusaleme.

Yesũ e kĩsionĩ kĩu kya Velea, mũndũũme ũmwe amũkũlilye: “Mwĩaĩi, andũ ala makatangĩĩwa makethĩwa me anini?” Mũndũũme ũsu nũtonya kwĩthĩwa eesĩ ũndũ atongoi ma ndĩni makũlanasya ĩũlũ wa nĩ aingĩ makatangĩĩwa kana nĩ anini. Vandũ va Yesũ kũweta nĩ andũ meana makatangĩĩwa, awetie kĩla andũ maĩle kwĩka nĩ kana matangĩĩwe. Aisye: “Ĩkĩai kĩthito kingĩ mũlikĩle mũomonĩ ũla mũtheke.” Kwa wʼo mũndũ nĩwaĩle kwĩkĩa kĩthito kingĩ mũno. Ĩndĩ nĩkĩ twaĩle kwĩka ũu? Yesũ aisye: “Aingĩ makatata kũlika ĩndĩ maikatonya.”—Luka 13:23, 24.

Nĩ kana Yesũ onanyʼe kana ve vata wa kwĩkĩa kĩthito kingĩ, aisye atĩĩ: “Yĩla mwene nyũmba wĩũkĩla na aivinga mũomo, mũkaũngama nza na kũkũnanga mũomo ũsu, mũkyasya, ‘Mwĩaĩi, tũvingũĩe.’ . . . Ĩndĩ akamwĩa, ‘Ndyĩsĩ kũla mumĩte. Umai vaa nĩĩ inywʼonthe eki ma maũndũ mate malũngalu!’”—Luka 13:25-27.

Ndeto isu syĩonanyʼa mathĩna ala makwataa mũndũ nũndũ wa kũvika vandũ e mũselee, na ayĩthĩa mũomo wĩ mũvinge, o na kau eĩ o atonya kũvika tene. Mũndũ ũsu aĩlĩte kũvika tene, o na ethĩwa ũndũ ũsu ndwĩ laisi kwake. No ta ũu kwa Ayuti aingĩ ala maĩle kwĩthĩwa matethekie nũndũ Yesũ aĩ vau aimamanyĩsya. Ĩndĩ mayaatũmĩa mwanya ũsu kwonanyʼa kana ũthaithi wa wʼo nĩwʼo ũndũ ũla wa vata vyũ thayũnĩ woo. Andũ aingĩ ala Yesũ watũmĩtwe kwoo mayaaĩtĩkĩla nzĩa ĩla Ngai waumĩtye ya kũtangĩĩwa. Yesũ aisye kana andũ asu ‘makaĩa na kũvevetanyʼa maeo moo’ yĩla makekwʼa nza. O na ĩngĩ, andũ nĩmakoka “kuma wumĩlonĩ wa syũa na ũthũĩlonĩ wa syũa na kuma ngalĩko ya ĩũlũ na ngalĩko ya ĩtheo,” kana kuma mbaĩnĩ syonthe na “makekala mesanĩ Ũsumbĩnĩ wa Ngai.”—Luka 13:28, 29.

Yesũ aendeeie kũelesya asya: “Ve ala me ĩtina [andũ ala mataĩ Ayuti na Ayuti ala moonekaa me ma kĩlasi kya nthĩ] makethĩwa me mbee, na ve ala me mbee [atongoi ma ndĩni ala moonaa me ma vata nũndũ nĩ nzyawa sya Avalaamu] makethĩwa me ĩtina.” (Luka 13:30) Ndeto ala makethĩwa “me ĩtina” syĩonanyʼa kana andũ asu mate mũvea maikalika Ũsumbĩnĩ wa Ngai.

Yesũ e o kĩsionĩ kya Velea, Avalisi amwe nĩmookie vala waĩ na mamwĩa: “Uma vaa ũthi, nũndũ Elote [Andiva] nũkwenda ũkũaa.” Noĩthwa Mũsumbĩ Elote nowe wambĩĩie kũweta ũndũ ũsu nĩ kana atume Yesũ akĩa na ayuma kĩsionĩ kĩu. Elote nũtonya kwĩthĩwa akĩaa kũtuma mwathani ũngĩ oawa, o tondũ watumie Yoana Mũvatisi oawa. Ĩndĩ Yesũ eeie Avalisi atĩĩ: “Endai mũkatavye mbĩwa ĩsu, ‘Sisya! nĩumya ndaimoni na kũvosya andũ ũmũnthĩ na ũnĩ, na mũthenya wa katatũ ngĩmina wĩa wakwa.’” (Luka 13:31, 32) Yĩla Yesũ wamwĩtie Elote “mbĩwa,” nĩvatonyeka akethĩwa endaa kwonanyʼa ũndũ Elote watũmĩaa ũseleke na maũĩ yĩla ũkwĩka maũndũ o tondũ mbĩwa yĩthĩawa ĩilyĩ. Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, Yesũ ndesaa kũkengeka eke maũndũ kwosana na kĩla Elote wendaa, o na ndesaa kwĩtĩkĩla kũtongoewʼa nĩ woni wa andũ angĩ. Aĩ eke wĩa ũla Ĩthe wake wamũnengete, na ayĩka ũu kwosana na ĩvinda yĩla Ĩthe wake wavangĩte kĩla ũndũ wĩkwe, ĩndĩ ti kwosana na mĩvango ya andũ.

Yesũ nĩwaendeeie na kyalo kyake kwelekela Yelusaleme nũndũ o tondũ waisye, “vaitonyeka mwathani akoaĩwa nza wa Yelusaleme.” (Luka 13:33) O na kau vaiĩ wathani wa Mbivilia wawetete kana no nginya Masia akwʼĩĩe ndũanĩ ya Yelusaleme, nĩkĩ Yesũ wawetaa kana akooaĩwa kũu? Nũndũ Yelusaleme nĩyo yaĩ ndũa nene ya nthĩ ya Isilaeli vala koti mũnene wa Nzama ya Ayuti ĩla yeethĩawa na andũ 71 yaĩ, na novo ala moonekaa ta athani ma ũvũngũ maendaa kũsilĩlwa. O na ĩngĩ, vau novo nthembo sya nyamũ syaumĩawʼa. Kwoou, Yesũ nĩweesĩ nesa vyũ kana ndaĩ atonya kũaĩwa vandũ vangĩ eka Yelusaleme.

Yesũ ayenda kwonanyʼa ũthũku wa ndũa ĩsu, aisye atĩĩ: “Yelusaleme, Yelusaleme, we ũla wũaaa athani na kũmakimanga na mavia ala matũmĩtwe kwaku—nĩ mavinda meana ata nĩthĩĩtwe ndyenda kũmbanyʼa syana syaku vamwe o ũndũ ngũkũ yũmbanasya tũswii twayo nthwaunĩ syayo! Ĩndĩ inywʼĩ mũyaaĩtĩkĩla. Sisya! Nyũmba yenyu nĩtiĩtwe yĩ nthei.” (Luka 13:34, 35) Mbaĩ ya Isilaeli nĩyamũleile Mwana wa Ngai, na kwoou yaĩ no nginya ĩkwatwe nĩ maũndũ mathũku!

Yesũ atanamba kũvika Yelusaleme, mũtongoi ũmwe wa Avalisi nĩwamũthokisye kwake makaĩsanĩe mũthenya wa Savato. Ala mathoketwʼe nĩmasyaĩĩsye nesa mone ũndũ Yesũ ũkwĩkana na mũndũũme ũmwe waĩ na ũwau wa mwimbo (ũwau wa kwĩthĩwa na kĩwʼũ kingĩ mwĩĩnĩ, na mũno mũno maaũnĩ). Yesũ akũlilye Avalisi na andũ ala meesĩ Mĩao atĩĩ: “Nĩ ũndũ wosanĩte na mĩao kũvosya mũndũ mũthenya wa Savato, kana ti ũndũ wosanĩte na mĩao?”—Luka 14:3.

Vaiĩ mũndũ waasũngĩa ĩkũlyo yĩu. Ĩtina wa ũu, Yesũ nĩwavoisye mũndũ ũsu na ĩndĩ amakũlya: “Nũũ katĩ wenyu ũla nzaũ yake kana mwana wake avalũka kĩthimanĩ mũthenya wa Savato, ũtamũkusasya na mĩtũkĩ akamumya?” (Luka 14:5) O na ĩtina wa Yesũ kũmakũlya ĩkũlyo yĩu ya kũmatetheesya masũanĩe, vai mũndũ waasũngĩa kĩndũ.