-
Mũtongoi Mweũ na Aka Elĩ NgũmbaũMaũndũ ũtonya kwĩmanyĩsya Mbivilianĩ
-
-
ĨSOMO YA 32
Mũtongoi Mweũ na Aka Elĩ Ngũmbaũ
Ĩtina wa Yosua kũtongoesya andũ ma Yeova kwa myaka mingĩ, nĩwakwie e na myaka 110. Ĩvinda yonthe yĩla Yosua waĩ thayũ, Aisilaeli mamũthaithaa Yeova. Ĩndĩ yĩla wakwie, nĩmambĩĩe kũthaitha Ngai sya mĩvwʼanano o tondũ Akanaani meekaa. Na nũndũ wa ũu, Yeova nĩweetĩkĩlilye mũsumbĩ wa Akanaani ũla weetawa Yavini amathĩnyʼe. Aisilaeli asu nĩmamwĩsũvie Yeova amatethye. Kwoou Yeova nĩwamanengie mũtongoi mweũ ũla weetawa Mbalaka. Mũtongoi ũsu nĩwatetheeisye andũ asu mamũsyokee Yeova.
Ĩvinda yĩmwe Mbalaka nĩwatũmaniwe nĩ mwathani mũndũ mũka weetawa Ndevola. Mwathani ũsu nĩwatũmĩtwe nĩ Yeova kũla kwĩ Mbalaka. Amwĩie atĩĩ: ‘Endanyʼa na aũme 10,000 mũkakomane na asikalĩ ma Yavini ũsĩnĩ wa Kisoni. Vau nĩ vo mũkũkitĩa na mũnene wa asikalĩ ma Yavini ũla wĩtawa Sisela na mũimũsinda.’ Nake Mbalaka amwĩa Ndevola atĩĩ: ‘Ndithi ethĩwa we ndũũthi.’ Nake Ndevola amwĩa: ‘Nĩtũũthi, ĩndĩ manya kana tiwe ũũmũaa Sisela. Yeova aĩtye kana Sisela eũawa nĩ mũndũ mũka.’
Ndevola nĩwaendie na Mbalaka vamwe na asikalĩ make nginya Kĩĩmanĩ kya Tavoli makeyũmbanĩsye kaũ. Yĩla Sisela weewie ũu, nĩwoombanisye asikalĩ make na matheea mwandanĩ ũla waĩ vau ĩtheo. Ndevola amwĩie Mbalaka atĩĩ: ‘Ũmũnthĩ Yeova nũkũũnenga ũsindi.’ Kwoou Mbalaka na aũme make matheea mwandanĩ makakomane na asikalĩ ma Sisela ala maĩ na vinya mwingĩ.
Yeova nĩwatumie ũsĩ wa Kisoni wĩthĩwa na kĩwʼũ kingĩ. Na ũu watuma makasya ma kaũ ma Sisela malũma ndakanĩ. Yĩla Sisela woonie ũu nĩwatiie ĩkasya yake na asemba. Mbalaka na asikalĩ make nĩmasindie asikalĩ ma Sisela, ĩndĩ Sisela nĩwasembie athi. Aendie kwĩvitha ĩeemanĩ ya mũndũ mũka weetawa Yaeli. Mũndũ mũka ũsu nĩwamũnengie Sisela ĩia anywʼa na amũvwʼĩka ĩvula. Nũndũ Sisela aĩ mũnou mũno, nĩwakomie. Yĩla Yaeli wamanyie kana Sisela nĩwakoma, nĩwookie vala ũĩ kavola na amũathĩĩa kyambo kya ĩeema mũtwe, na Sisela akwʼa.
Mbalaka nĩwaendie nginya kwa Yaeli aimũmantha Sisela. Yĩla Yaeli wamwonie nĩwaumaalile ĩeemanĩ na amwĩa atĩĩ: ‘Lika. Nĩngũkwonyʼa mũndũ ũla ũũmantha.’ Mbalaka nĩwalikile na amwona Sisela avalũkĩte e mũkwʼũ. Nũndũ wa ũu, Mbalaka na Ndevola nĩmamwinĩie Yeova nũndũ wa kũtetheesya Aisilaeli masinde amaitha moo. Myaka 40 ĩla yaatĩĩe, Aisilaeli maĩ na mũuo.
“Aka ala manyaĩĩkasya ũvoo nĩ nguthu nene.” —Savuli 68:11
-
-
Luthi na NaomiMaũndũ ũtonya kwĩmanyĩsya Mbivilianĩ
-
-
ĨSOMO YA 33
Luthi na Naomi
Ĩvinda yĩmwe Isilaeli kwaĩ yũa, mũndũ mũka Mũisilaeli weetawa Naomi e na mũũme na ana moo elĩ nĩmathamĩĩie nthĩ ya Moavi. Ĩtina wa ĩvinda mũũme wa Naomi nĩwakwie. Namo ana ma Naomi nĩmatwaie Luthi na Oliva, ala maumĩte Moavi. Ĩndĩ ũndũ wa kũmakya nĩ kana, ĩtina wa ĩvinda o namo ana ma Naomi nĩmakwie.
Yĩla Naomi weewie kana yũa nĩyathelile nthĩ ya Isilaeli, nĩwavangie kwĩnũka. Luthi na Oliva nĩmaendanisye na Naomi, ĩndĩ me nzĩanĩ Naomi amea atĩĩ: ‘Mũneethĩawa iveti nzeo sya ana makwa na aka-a-mwana aseo. Ĩndĩ nĩenda mũthi mũkatwawe ĩngĩ. Kwoou no mũsyoke mũsyĩ kwenyu Moavi.’ Namo aka asu mamwĩa Naomi atĩĩ: ‘Nĩtũkwendete! Tũikwenda ũkũtia.’ Naomi aendeeie kũmatavya masyoke kwoo. Ĩtina, Oliva nĩwenũkie ĩndĩ Luthi ndaaendanyʼa nake. Naomi amwĩie Luthi atĩĩ: ‘Oliva nĩwasyoka kwa andũ make na kwa ngai syake. Kwoou endanyʼa nake, ũsyoke kwa inyia waku.’ Ĩndĩ Luthi amwĩa Naomi atĩĩ: ‘Nyie ndisyoka ngũtie. Andũ maku makeethĩwa andũ makwa, na Ngai waku akeethĩwa Ngai wakwa.’ We wĩona Naomi ta weewie ata yĩla Luthi waneenie ndeto isu?
Luthi na Naomi mavikie Isilaeli ngetha ya mbaale ĩyambĩĩa. Mũthenya ũmwe, Luthi nĩwaendie kũkolanyʼa mbaale ĩla yatialĩte mũũndanĩ wa mũndũũme weetawa Mboasi, ũla wasyaĩtwe nĩ Laavi. Mboasi nĩwamanyie kana Luthi aumĩte Moavi na nĩwekalanĩtye nesa na Naomi kwa ĩvinda yĩasa. Kwoou Mboasi eea athũkũmi make matialye mbaale nini mũũndanĩ nĩ kana Luthi oke kũkolanyʼa.
Mũthenya ũsu mawĩoo, Naomi amũkũlilye Luthi atĩĩ: ‘Ũmũnthĩ wĩthũkũmaa mũũndanĩ kwaũ?’ Luthi aisye: ‘Nĩthũkũmaa mũũndanĩ kwa mũndũũme wĩtawa Mboasi.’ Nake Naomi amwĩa: ‘Mboasi nĩ wa mũsyĩ kwa mũemewa. Endeea kũthũkũma mũũndanĩ kwake vamwe na aka ala angĩ ma mũika. Ndũkakwatwa nĩ ũthũku wĩ vau.’
Luthi nĩwaendeeie kũthũkũma mũũndanĩ kwa Mboasi nginya ngetha yathela. Mboasi nĩwamanyie kana Luthi athũkũmaa na kĩthito na aĩ mũndũ mũka mũseo. Ĩvinda yĩu, ethĩwa mũndũũme nĩwakwʼa ate na syana sya ivĩsĩ, ũmwe wa andũ make ma mũsyĩ aaĩle kũtwaa kĩveti kĩla kyakwʼĩĩwa. Nĩkyo kĩtumi Mboasi wesie kũtwaa Luthi. Nĩmasyaie kamwana keetawa Oveti, na ĩtina kesa ũtwʼĩka ũmae wa Mũsumbĩ Ndaviti. Anyanyae ma Naomi nĩmatanie mũno. Maisye atĩĩ: ‘Mbee, Yeova nĩwaũnengie Luthi ũla weethĩiwe e mũseo vyũ kwaku, nayu nũkũnengie mwĩsũkũũu. Yeova nataĩwe.’
“Ve mũnyanya ũla ũlũmanasya mũno kwĩ mwana-a-inyia.”—Nthimo 18:24
-