Ngũsĩ sya Yeova Ikuaa Ata Ala Maĩ ma Ndĩni Yoo Tene?

Nĩtũtataa kũkua andũ onthe na ndaĩa, wendo, na kũmeka nesa. Ethĩwa ũmwe wa Ngũsĩ sya Yeova nĩwaeka kũthaitha naitũ kana aola kĩthito kyake, nĩtũmũmanthaa, tũkamũĩkĩĩthya kana nĩtũmwendete, na tũitata kũmũtetheesya amũthengeee Ngai ĩngĩ.—Lũka 15:4-7.

Mavinda amwe, meko ma mũndũ no matume avetwa kĩkundinĩ. (1 Akolintho 5:13) Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, nũndũ nĩtwendete mũno ala tũthaithaa namo, nĩtũtataa kũtetheesya mũndũ atanamba kũvetwa, nĩ kana twone kana no aalyũke na ailea kwosewa ĩtambya yĩu. O na yĩla mũndũ wavetwa kĩkundinĩ, nĩtũendeeaa kũmwonyʼa wendo na ndaĩa, o tondũ Mbivilia ĩtwĩkĩĩte vinya twĩke.—Maliko 12:31; 1 Vetelo 2:17.

Nĩ kyaũ kĩtonya kũtuma mũndũ avetwa kĩkundinĩ?

Mbivilia nĩwetete ũtheinĩ kana mũndũ eeka naĩ ngito na ailea kũalyũka, nĩwaĩle kũvetwa kĩkundinĩ.a (1 Akolintho 5:11-13) O na nĩyonanĩtye nĩ naĩ syĩva italawa ta ngito, itonya kũtuma mũndũ avetwa kĩkundinĩ. Kwa ngelekanyʼo, nĩwetete mathaaa, anywi, oaani, ala mathĩnasya andũ moo ma mũsyĩ, na ala moyaa kana kũngʼea.—1 Akolintho 6:9, 10; Akalatia 5:19-21; 1 Timotheo 1:9, 10.

Ĩndĩ tũyĩkaa o kũveta mũndũ ũla weeka naĩ ngito kĩkundinĩ vau kwa vau. Atumĩa ma kĩkundib nĩmatataa kwamba kũmũtetheesya avĩndũe mũendele wake. (Alomi 2:4) Nĩmatataa kũvikĩa ngoo yake me auu, menyivĩtye, na me na ĩnee. (Akalatia 6:1) Kwĩka ũu no kũtetheesye mwĩki wa naĩ akamanya mavĩtyo make na ayĩlila. (2 Timotheo 2:24-26) Ethĩwa o na ĩtina wa kũtetheewʼa ĩngĩ na ĩngĩ, no ũendeee na kĩmanyĩo kya kũtũla myolooto ya Mbivilia na ndekwĩlila, no nginya avetwe kĩkundinĩ. Atumĩa nĩmatangaasaa kĩkundinĩ kana mũndũ ũsu ti ũmwe wa Ngũsĩ sya Yeova.

Ngũsĩ sya Yeova iiea ngewa syĩ na ũtanu syĩ nza wa Nyũmba ya Ũsumbĩ.

Ve ũseo mwaũ wa kũveta kĩkundinĩ mũndũ ũnyuvĩte kũendeea kwĩka naĩ? Ũndũ ũmwe nĩ kana, kĩkundi kyonanasya nĩkĩkwataa mbau myolooto ya Ngai ya mwĩkalĩle, na ala angĩ kĩkundinĩ nĩmasũvĩanawa na mwĩkalĩle ũtaĩle wa mũndũ ũsu. (1 Akolintho 5:6; 15:33; 1 Vetelo 1:16) Kwongela kĩu, ũsu wĩkĩte naĩ nũtonya kwona ũito wa naĩ yake na ayĩlila.—Aevelania 12:11.

Ngũsĩ sya Yeova ikuaa ata ala mavetetwe kĩkundinĩ?

Mbivilia yaĩtye kana Aklĩsto nĩmaĩle ‘kũeka kũtindanyʼa’ na mũndũ ũvetetwe kĩkundinĩ, o na mayaĩle ‘kũya na mũndũ ta ũsu.’ (1 Akolintho 5:11) Kwoou tũitindanasya na mũndũ ũvetetwe kĩkundinĩ. Ĩndĩ tũyĩekaa vyũ kũmwona e wa vata. Nĩtũmũkuaa na ndaĩa. Ethĩawa e mũthokye maũmbanonĩ maitũ, vala wĩthĩawa atonya o na kũkethwʼa nĩ Ngũsĩ sya Yeova.c O na no akũlye atumĩa mamũtetheesye kĩ-veva nĩ kana asyoke kĩkundinĩ.

Mũndũ na mũka ala nĩ Ngũsĩ sya Yeova, me nza wa Nyũmba ya Ũsumbĩ maikethanyʼa na mũndũ mũka wavetetwe kĩkundinĩ me atanu.

Nata ethĩwa ũla ũvetetwe kĩkundinĩ e na mũsyĩ, na ũla ũtwaanĩte nake vamwe na syana syoo nini nĩ Ngũsĩ sya Yeova? Nĩmaekaa kwĩka maũndũ makonetye ũthaithi vamwe nake, ĩndĩ ngwatanĩo ĩla ĩngĩ ya mũsyĩ ndĩvĩndũkaa. Nũndũ meĩkala nyũmba ĩmwe, ngwatanĩo yake vamwe na ũla ũtwaanĩte nake na syana syake nĩendeeaa, na nĩmaĩlĩte kũendeeaa kwĩkalanyʼa na wendo na kũkuana nesa.

Mũndũ ũvetetwe kĩkundinĩ no akũlye atumĩa makamũthokeaa. Na yĩla mamũthokea nĩmamũnengae ũtao wa Maandĩko me na wendo, na maimũthuthya elile na aimũsyokea Ngai. (Nzekalia 1:3) Mũndũ ũsu aekana na mwĩkalĩle wake ũtaĩle na ayonanyʼa e na mea ma kwĩkala kwosana na myolooto ya Mbivilia, ethĩawa atonya kũtũngwa ĩngĩ kĩkundinĩ. Ala me kĩkundinĩ ‘nĩmamũekeaa na maimũkiakisya,’ o tondũ Aklĩsto ma Kolintho meekie mwĩki wa naĩ ũla waalyũlile mwĩkalĩle wake.—2 Akolintho 2:6-8.

Ala navu mbeenĩ mavetetwe kĩkundinĩ mewʼaa ata?

Sisya maelesyo ma amwe ma Ngũsĩ sya Yeova ala mavetiwe kĩkundinĩ na ĩtina mamũsyokea Ngai.

“Yĩla natwie kũsyoka kĩkundinĩ, nasũanĩaa atumĩa makenda kũmanya maũndũ onthe ala neekĩte myakanĩ yonthe ĩla navetetwe kĩkundinĩ. Vandũ va ũu, meekie o kwasya, ‘Twĩenda yu ũsũanĩe maũndũ ala ũkwĩka kuma yu na kũendeea.’ Ĩtina wa ũu, neewie nausya vyũ.”—Maria, Amelika.

“Kĩkundi nĩkyatanie mũno yĩla nasyokie. Neewie nĩ wa vata mũno. Ana-a-asa na eĩtu-a-asa nĩmandetheeisye neewʼa kana nĩnaekeetwe, na naeka kũandũĩka nĩ maũndũ ala neekĩte. Atumĩa meethĩawa vo kĩla ĩvinda mandetheesye kũtũngĩĩa ngwatanĩo yakwa na Yeova. Nĩmangiakiisye na mandetheesya kũmanya kana Yeova ndaaeka kũmbona nĩ wa vata na kũmbenda.”—Malcom, Sierra Leone.

“Nĩndanaa kũmanya kana Yeova nĩwendete andũ make mũno na nĩkyo ũĩkĩĩthasya ũseũvyo wake nĩwekala wĩ mũtheu. O na kau ala matesĩ nĩmatonya kwona kũvetwa kĩkundinĩ kwĩ ũkanyʼo ũtaĩlĩte, kwĩka ũu nĩwʼo ũndũ ũla waĩle vyũ na ũkwonanyʼa wendo. Nĩndanaa nũndũ Ĩthe witũ wa ĩtunĩ nĩ Ngai wĩ wendo na ũekeaa.”—Sandi, Amelika.

Maelesyo ma andũ mate Ngũsĩ sya Yeova masomeete mĩao

Koti na andũ ala masomeete mĩao methĩawa na woni mwaũ ĩũlũ wa Ngũsĩ sya Yeova kũveta kĩkundinĩ eki ma naĩ ala mate kwĩlila? Kwasisya maelesyo aa maatĩĩe.

“Nĩ ũndũ ũkwosana na kĩlĩko kwasya kana, kĩkundi kya ndĩni kĩla kĩlũmanasya na kĩkaatĩĩa myolooto ya maandĩko kĩkeethĩawa na ũtonyi wa [kũvetanga mwĩki wa naĩ ethĩwa ve vata]. Ũndũ ũsu ndwosanĩte na kĩlĩko tũ, ĩndĩ nĩwaĩle, nũndũ ethĩwa mũndũ ndatonya kana ndekwenda kũatĩĩa myolooto ya maandĩko ndaĩlĩte kwĩtwa ũmwe wa kĩkundi ta kĩu, na akalea kũvetwa, no atume ala angĩ aĩkĩĩku methĩwa na mwĩkalĩle ta wake.”—The High Court of Justice, England and Wales, Matukũ 7, Mwei wa 6, 2019.
‘Koti sya Europe na kũndũ kũngĩ nitwʼĩte kana Ngũsĩ sya Yeova syĩ na ũthasyo wa kũveta andũ amwe itũmĩĩte ũthasyo wa ũthaithi ũla inengetwe nĩ mĩao, kana koti isu ikatwʼa iyaĩlĩte kwĩlikya maũndũnĩ ta asu.’—Professor Paulo Pinto de Albuquerque, ũla waĩ mũsili wa makoanĩ wa European Court of Human Rights.

a Navu tene, tũnasasya mũndũ ũla waema kwĩlila ekĩte kũtengwa. Ĩndĩ yu tũtũmĩaa ndeto ĩla ĩtũmĩĩtwe Mbivilianĩ, nayo nĩ kũvetwa kĩkundinĩ.

b Atumĩa nĩ aũme Aklĩsto aimu kĩ-veva, ala mamanyĩasya kuma Maandĩkonĩ na masũvĩaa andũ ma Yeova kwa kũmatetheesya na kũmekĩa vinya. Mayĩĩvawa nĩ kana matethye wĩa woo.—1 Vetelo 5:1-3.

c Mavinda amwe, mũndũ nũtonya kũtia kĩkundi na aitata kũkyanangĩa ĩsyĩtwa, kana aitata kwĩkĩa angĩ vinya methĩwe na mwĩkalĩle mũthũku. Yĩla veethĩwa ũu, tũatĩĩaa mwĩao wa Mbivilia ũla waĩtye, “mũikamũkethye.”—2 Yoana 9-11.

Atumĩa nĩmatataa kũtetheesya mwĩki wa naĩ kwa kũmũneenyʼa me ũuu, me na wĩnyivyo, na me na ĩnee

Ala mavetetwe kĩkundinĩ methĩawa me athokye moke maũmbanonĩ maitũ