Kũmanya “Mbaviloni ĩla Nene”

NHĨNĨ wa ĩvuku ya Ũvuanʼyo ve maũndũ maandĩkĩtwe kwa nzĩa ya ngelekanyʼo. (Ũvuanʼyo 1:⁠1) Ũndũ ũmwe ũwetetwe vo ũkonetye mũndũ mũka wĩna syĩtwa yĩandĩkĩtwe kĩtulyanĩ kyake, “Mbaviloni ĩla nene.” Mũndũ mũka ũsu ekalĩle “ngo sya andũ na makomano.” (Ũvuanʼyo 17:​1, 5, 15) Nũndũ vai mũndũ mũka kũũ nthĩ ũtonya kwĩka ũu, no nginya Mbaviloni ĩla Nene yĩthĩwe ne mũndũ mũka wa ngelekanyʼo. Kwoou ĩlwaya yĩu ya ngelekanyʼo yonanasya kyaũ?

Nthĩnĩ wa Ũvuanʼyo 17:​18, mũndũ mũka o ũsu etĩtwe “ĩla ndũa nene ĩla ĩsumbĩkaa ĩũlũ wa asumbĩ ma nthĩ.” Ndeto “ndũa” yonanasya kĩkundi kya andũ. Nũndũ ‘ndũa ĩsu nene’ ĩsumbĩkĩte “asumbĩ ma nthĩ,” mũndũ mũka ũsu wĩtĩtwe Mbaviloni ĩla Nene no nginya ethĩwe ne ũseũvyo wĩna vinya nthĩ yonthe. No yĩtwe ũsumbĩ wa nthĩ yonthe. Ũsumbĩ wa mũthemba mwaũ? Wa ndĩni. Sisya ũndũ maandĩko angĩ ĩvukunĩ ya Ũvuanʼyo matumaa twasya ũu.

Ũsumbĩ nũtonya kwĩthĩwa wĩ wa siasa, viasala, kana ndĩni. Mũndũ mũka ũsu wĩtĩtwe Mbaviloni ĩla Nene ti ũsumbĩ wa siasa nũndũ Ndeto ya Ngai yaĩtye kana “asumbĩ ma nthĩ,” kana andũ ma siasa ma nthĩ ĩno ‘nĩmalaalaĩte’ nake. Ũlaalai wake nĩ ngwatanĩo yake na asumbĩ ma nthĩ na nĩkyo kĩtumi wĩtĩtwe “yĩla ĩlwaya ĩnene.”​—Ũvuanʼyo 17:​1, 2; Yakovo 4:⁠4.

Mbaviloni ĩla Nene ti ũsumbĩ wa viasala nũndũ “atandĩthya ma nthĩ,” kana aviasala makameta na kũmũĩĩa ayanangwa. O na asumbĩ na atandĩthya mawetetwe kana ‘maũngeme kũasa’ masyaaĩsye Mbaviloni ĩla Nene ĩyanangwa. (Ũvuanʼyo 18:​3, 9, 10, 15-​17) Kwoou nĩtũtonya kwasya kana Mbaviloni ĩla Nene ti ũseũvyo wa siasa, kana viasala ĩndĩ nĩ ũseũvyo wa ndĩni.

Ũndũ ũngĩ wonanasya kana Mbaviloni ĩla Nene nĩ ũseũvyo wa ndĩni nĩ kũkenga mbaĩ syonthe na “ũoi” wake. (Ũvuanʼyo 18:23) Nũndũ ũoi wʼonthe wumanaa na ndĩni na ndaimoni, ti ũndũ wa ũsengyʼa Mbivilia kũmĩta Mbaviloni “ũtũo wa ndaimoni.” (Ũvuanʼyo 18:2; Kũtungĩlĩlwa Kwa Mĩao 18:​10-12) Ũsumbĩ ũsu ũeleetwʼe kana nũvĩngaa ndĩni ya wʼo na kũnyamasya “athani” na “atheu.” (Ũvuanʼyo 18:24) Mbaviloni ĩla Nene nĩmenete ndĩni ya wʼo vyũ, nĩkyo kĩtumi ĩnyamaasya o na kũwaa “ngũsĩ sya Yesũ.” (Ũvuanʼyo 17:⁠6) Kwoou mũndũ mũka ũũ wĩtĩtwe Mbaviloni ĩla Nene nĩ ũsumbĩ wa nthĩ yonthe wa ndĩni sya ũvũngũ, ndĩni syonthe ila imũvĩngaa Yeova Ngai.