Danɩyɛɛlɩ
6 Pɩkɛdɩnɩ Dariyusi se ɛlɩzɩ kaɖɩsɩ sɔsɔsɩ 120 nɛ sɩcɔnɩ kewiyaɣ kpeekpe yɔɔ.+ 2 Komina tʋmlaɖaa sɔsaa 3 kaawɛ sɩ-ñʋʋ yɔɔ, pa-taa nɔɔyʋ lɛ Danɩyɛɛlɩ;+ nɛ pɩɩwɛɛ se kaɖɩsɩ sɔsɔsɩ+ iheyiɣ-wɛ ɛzɩma pɩtɩŋa payɩ pɩɖɔŋ yɔ, se pɩsa nɛ wiyaʋ etaalesi nabʋyʋ. 3 Nɛ Danɩyɛɛlɩ wɩlaɣ se ɛkpaɖɩ komina tʋmlaɖaa sɔsaa lalaa nɛ kaɖɩsɩ sɔsɔsɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-taa kaawɛ fezuu ŋgʋ kɩ-wayɩ fɛyɩ yɔ,+ nɛ wiyaʋ kaaɖʋ ɛ-taa se ɛkpazɩɣ-ɩ kewiyaɣ kpeekpe yɔɔ.
4 Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, komina tʋmlaɖaa sɔsaa nɛ kaɖɩsɩ sɔsɔsɩ wɛɛ nɛ pañɩnɩɣ kawanaɣ nakɛyɛ se pakʋ Danɩyɛɛlɩ tɔm, ɛzɩma ɛcɔŋnɩ ɛjaɖɛ* taa tʋma yɔɔ yɔ pɩ-hɔɔlʋʋ taa. Ɛlɛ patɩpɩzɩ nɛ pehiɣ kawanaɣ nakɛyɛ nɛ patɩna ɛ-yɔɔ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ ɛyʋ weyi pataɣ-ɩ liu yɔ nɛ pataanaɣ kaakendu natʋyʋ yaa kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ ɛ-yɔɔ. 5 Peeɖe abalaa mba pɔyɔɔdaa se: «Ðɩɩkaɣ hiɣu kawanaɣ nakɛyɛ kaaʋ Danɩyɛɛlɩ ɛnɛ ɛ-yɔɔ se ɖɩkʋ ɛ-tɔm, ye pɩtɩkɛ ɛ-Ɛsɔ paɣtʋ hɔɔlʋʋ taa yɔ.»+
6 Nɛ komina tʋmlaɖaa sɔsaa mba nɛ kaɖɩsɩ sɔsɔsɩ nzɩ, pokuu ɖama nɛ powolo wiyaʋ cɔlɔ nɛ peheyi-i se: «Oo Wiyaʋ Dariyusi, caɣ wezuu tam. 7 Kewiyaɣ taa kaɖɩsɩ, ageeta ñʋndɩnaa, kaɖɩsɩ sɔsɔsɩ, wiyaʋ lɔŋ tasɩyaa nɛ komina ñʋndɩnaa kpeekpe, panɩnɩ ɖama se paɖʋ paɣtʋ natʋyʋ wiyaʋ hɩɖɛ taa; nɛ paɣtʋ ndʋ tɩpɔzʋʋ ɛyaa se pɔɖɔ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: Oo wiyaʋ, kɩyakɩŋ 30 taa, ye ɛyʋ nɔɔyʋ ɛpɔzɩ nabʋyʋ ɛsɔ nɔɔyʋ yaa ɛyʋ nɔɔyʋ nɛ pɩtɩkɛ ña ɛpɔzaa yɔ, pɩwɛɛ se pɛpɛɖɩ-ɩ mʋʋzɩŋ pɔʋ taa.+ 8 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, Oo wiyaʋ, ɖʋ paɣtʋ ndʋ nɛ ŋñɩɣ niye tɩ-yɔɔ,+ nɛ pataapɩzɩ nɛ pɛlɛɣzɩ-tʋ, ɛzɩ Medii mba nɛ Pɛrɩsɩ mba paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ, ndʋ paapɩzɩɣ nɛ pahɩzɩ-tʋ yɔ.»+
9 Peeɖe Wiyaʋ Dariyusi ñɩɣ niye paɣtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ.
10 Ɛlɛ Danɩyɛɛlɩ tɩɩnawa se pañɩɣ niye paɣtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ lɛ, ewolo ɛ-ɖɩɣa taa, ɛsɔdaa kuduyuu ŋgʋ paatʋlɩ ki-mondoɖebɔŋ nɛ Yeruzalɛm yɔɔ yɔ kɩ-taa.+ Nɛ eluŋaɣ ɛ-nʋmbɔla yɔɔ tam nabudozo evemiye taa nɛ ɛtɩmɩɣ nɛ ɛsaŋ ɛ-Ɛsɔ, ɛzɩ ɛtɩɩlakʋʋ ɖoŋ ɖoŋ yɔ. 11 Ðɩnɛ ɛlɛ abalaa mba pasʋʋ Danɩyɛɛlɩ yɔɔ wou, nɛ pamaɣnɩ-ɩ eɖiɣni tɩmʋʋ nɛ etendiɣ ɛ-Ɛsɔ se ɛna ɛ-pʋtɔdɩyɛ.
12 Peeɖe pɔñɔtɩnɩ wiyaʋ nɛ pɔtɔzɩ-ɩ paɣtʋ ndʋ paaɖʋ ɛ-hɩɖɛ taa yɔ tɩ-yɔɔ; pɔpɔzɩ-ɩ se: «Oo wiyaʋ, ŋtɩñɩɣ niye paɣtʋ natʋyʋ yɔɔ nɛ tɩtɔŋ se kɩyakɩŋ 30 taa, ye ɛyʋ nɔɔyʋ ɛpɔzɩ nabʋyʋ ɛsɔ nɔɔyʋ yaa ɛyʋ nɔɔyʋ nɛ pɩtɩkɛ ña ɛpɔzaa yɔ, pɩwɛɛ se pɛpɛɖɩ-ɩ mʋʋzɩŋ pɔʋ taa?» Wiyaʋ cosi-wɛ se: «Ɛɛɛ, pɩkɛ toovenim, ɛzɩ Medii mba nɛ Pɛrɩsɩ mba paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ, ndʋ paapɩzɩɣ nɛ pahɩzɩ-tʋ yɔ.»+ 13 Pacaŋ nɛ peheyi wiyaʋ se: «Oo wiyaʋ, Danɩyɛɛlɩ weyi ɛkɛ Yuuda ñɩma mba pɛkɛzɩ-wɛ tɛtʋ yɔ+ pa-taa nɔɔyʋ yɔ, ɛ-paa fɛyɩnɩ-ŋ, nɛ ɛ-paa fɛyɩnɩ ɖɔɖɔ paɣtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ ŋñɩɣ niye yɔ, ɛlɛ ɛtɩmɩɣ tam nabudozo evemiye taa.»+ 14 Wiyaʋ tɩɩnɩ tɔm ndʋ lɛ, pɩha-ɩ nɩɣzɛ siŋŋ, nɛ ɛmaɣzɩɣ se ɛna nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɛpɩzɩɣ ɛtɩŋna nɛ ɛya Danɩyɛɛlɩ ñʋʋ yɔ; ɛlakaɣ mbʋ payɩ ɛpɩzɩɣ yɔ se ɛya ɛ-ñʋʋ nɛ pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ wɩsɩ ɖʋʋ. 15 Pɩtɛmna se abalaa mba poku ɖama nɛ powolo wiyaʋ cɔlɔ nɛ peheyi-i se: «Oo wiyaʋ, tɩlɩ se Medii mba nɛ Pɛrɩsɩ mba paɣtʋ lɛ se, paɣtʋ ndʋ payɩ wiyaʋ ɖʋʋ yɔ, paapɩzɩɣ nɛ pɛlɛɣzɩ-tʋ.»+
16 Ðɩnɛ ɛlɛ, wiyaʋ ɖʋ paɣtʋ nɛ powoni Danɩyɛɛlɩ nɛ pɛpɛɖɩ-ɩ mʋʋzɩŋ pɔʋ taa.+ Wiyaʋ heyi Danɩyɛɛlɩ se: «Ñɛ-Ɛsɔ weyi ŋsɛɣ-ɩ tam yɔ, ɛkaɣ yabʋ ña-ñʋʋ.» 17 Nɛ powoni kaaʋ nakʋyʋ nɛ posuli pɔʋ ŋgʋ kɩ-nɔɔ, nɛ wiyaʋ ñɩɣ kɩ-yɔɔ e-niye ñɩɣʋ kokooye nɛ ɛ-ɛyaa mba pa-hɩla sɛwa yɔ, pe-niye ñɩɣʋ kokooye, se pɩsa nɛ pataalɛɣzɩ natʋyʋ lɩmaɣza wena pakpaɣ Danɩyɛɛlɩ yɔɔ yɔ a-yɔɔ.
18 Pʋwayɩ lɛ, wiyaʋ wolo ɛ-ɖɩɣa taa. Ɛhɔkɩ nɔɔ ɖoo ana nɛ ekizi paa aleɣya wena,* nɛ ɛtɩpɩzɩ nɛ eɖoo. 19 Pɩtɩɩpaɣzɩ ñandʋʋ lɛ, wiyaʋ kʋyɩ lɛɛ lɛɛ nɛ ewolo mʋʋzɩŋ pɔʋ cɔlɔ. 20 Ɛñɔtɩnɩ pɔʋ lɛ, ɛyaa Danɩyɛɛlɩ nɛ ɛsɩtɛɣlɩm. Wiyaʋ pɔzɩ Danɩyɛɛlɩ se: «Oo Danɩyɛɛlɩ, Ɛsɔ ɛsadʋ lɩmɖʋyʋ, ñɛ-Ɛsɔ weyi ŋsɛɣ-ɩ tam yɔ, ɛpɩzaa nɛ ɛya ña-ñʋʋ nɛ ɛlɩzɩ-ŋ mʋʋzɩŋ cɩkpaŋ tɛɛ?» 21 Kpaagbaa mbʋ lɛ, Danɩyɛɛlɩ cosi wiyaʋ se: «Oo wiyaʋ, caɣ wezuu tam. 22 Mɛ-Ɛsɔ tiyi e-tiyiyu nɛ ɛɖɩɣ mʋʋzɩŋ nɔsɩ,+ nɛ ɩtɩlabɩ-m kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɩna kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ mɔ-yɔɔ; nɛ mantɩlabɩ-ŋ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ ɖɔɖɔ, Oo wiyaʋ.»
23 Wiyaʋ taa kaaɖɛlɛsɩ labʋ leleŋ, nɛ ɛɖʋ paɣtʋ se palɩzɩ Danɩyɛɛlɩ pɔʋ taa. Palɩzɩ Danɩyɛɛlɩ pɔʋ taa lɛ, nabʋyʋ tɩlabɩ-ɩ paa ññɩɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛta ɛ-Ɛsɔ liu.+
24 Pʋwayɩ lɛ, wiyaʋ ɖʋ paɣtʋ nɛ powoni abalaa mba paakʋ Danɩyɛɛlɩ tɔm* yɔ, nɛ pɛpɛɖɩ-wɛ mʋʋzɩŋ pɔʋ taa, pa nɛ pe-piya nɛ pa-halaa. Patɩtalɩ pɔʋ tɩnaɣ yɔɔ pʋcɔ nɛ mʋʋzɩŋ tem-wɛ nɛ ɩsalɩ pɔ-mɔɔ tɩŋa.+
25 Peeɖe Wiyaʋ Dariyusi ma tɔm tʋnɛ samasɩ kpeekpe, ajɛɛ kpeekpe nɛ kʋnʋmɩŋ ndɩ ndɩ taa ñɩma kpeekpe mba pɛwɛ tɛtʋ kpeekpe yɔɔ yɔ se:+ «Mɩ-laŋhɛzɩyɛ ɛɖɔɔ! 26 Manɖʋʋ paɣtʋ se tɛtʋ ndʋ payɩ tɩwɛ men-kewiyaɣ taa yɔ tɩ-taa, pɩwɛɛ se sɔɔndʋ ɛkpa ɛyaa nɛ peseli Danɩyɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ ɛsɩndaa.+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnʋ kɛnɩ Ɛsɔ ɛsadʋ nɛ ɛwɛ tam. Paakaɣ ɖɩzʋʋ e-kewiyaɣ wiɖiyi, nɛ e-kewiyitu tɔɔʋ wɛɣ tam.+ 27 Eholuu ɛyaa,+ ɛyakɩ ɛyaa ñʋʋ, nɛ ɛlakɩ yʋsasɩ nɛ piti lakasɩ ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ yɔɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ eholi Danɩyɛɛlɩ nɛ ɛlɩzɩ mʋʋzɩŋ cɩkpaŋ tɛɛ.»
28 Nɛ piɖeni Danɩyɛɛlɩ ɛnʋ Dariyusi kewiyaɣ taa+ nɛ Pɛrɩsɩ tʋ Siiruusi kewiyaɣ taa.+