Samɩyɛɛlɩ takayaɣ naalɛ ñɩŋga

13 Daviid pɩyalʋ Absalɔm kaawɛnɩ neu nɔɔyʋ, eeɖewa nɛ payaɣ-ɩ se Tamaarɩ;+ nɛ Amnɔɔnɩ,+ Daviid pɩyalʋ lɛlʋ sɔɔlɩ-ɩ. 2 Amnɔɔnɩ kaawɛ ɛsɩñɩŋɩyɛ taa siŋŋ nɛ pɩpɩsɩ-ɩ kʋdɔŋ e-neu Tamaarɩ yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlɛ kaakɛ pɛlɛ weyi ɛtɩtɩlɩ abalʋ yɔ, nɛ Amnɔɔnɩ taanaɣ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɛtɩŋna nɛ ɛlabɩ-ɩ nabʋyʋ yɔ. 3 Amnɔɔnɩ kaawɛnɩ taabalʋ nɔɔyʋ nɛ payaɣ-ɩ se Yehonadaabɩ,+ Daviid ɖalʋ Simeyaa+ pɩyalʋ; nɛ Yehonadaabɩ kaakɛ abalʋ weyi ɛwɛ lɛɣtʋ pɩdɩɩfɛyɩ yɔ. 4 Nɛ ɛpɔzɩ Amnɔɔnɩ se: «Ŋkɛ wiyaʋ pɩyalʋ lɛ, ɛbɛ yɔɔ ŋwɛ ɛsɩñɩŋɩyɛ taa siŋŋ mbʋ paa tanaŋ ŋgʋ lɛ kɩ-tɛɛ? Ɛbɛ yɔɔ ŋŋheyiɣ-m mbʋ pɩcɛyɩɣ-ŋ yɔ?» Amnɔɔnɩ cosi-i se: «Mɔnsɔɔlɩ Tamaarɩ, me-neu Absalɔm neu.»+ 5 Yehonadaabɩ heyi-i se: «Hɩnɩ ña-kaɖʋ yɔɔ nɛ ŋla ɛzɩ pɩwɩɣ-ŋ yɔ. Ña-caa kɔŋ se ɛna-ŋ lɛ, ŋheyi-i se: “Mentendi-ŋ, yele nɛ me-neu Tamaarɩ kɔɔ nɛ ɛlabɩ-m tɔɔnaɣ. Ye ɛ-maɣmaɣ ɛlabɩ tɔɔnaɣ ŋga pahaɣ kʋdɔndʋ yɔ* nɛ ɛɖʋ-m yɔ, mankaɣ-kɛ tɔɔʋ.”»

6 Nɛ Amnɔɔnɩ hɩnɩ nɛ ɛla ɛzɩ pɩwɩɣ-ɩ yɔ, nɛ wiyaʋ sʋʋ se ɛna-ɩ. Peeɖe Amnɔɔnɩ heyi wiyaʋ se: «Mentendi-ŋ, yele nɛ me-neu Tamaarɩ kɔɔ ɛ-maɣmaɣ nɛ ɛla kakayɩsɩ* 2 nɛ ɛɖʋ-m nɛ mɔntɔɔ.» 7 Peeɖe lɛ, Daviid tiyi nɔɔyʋ Tamaarɩ cɔlɔ ɖɩɣa taa se eheyi-i se: «Mentendi-ŋ, wolo ña-ɖalʋ Amnɔɔnɩ ɖɩɣa taa nɛ ŋlabɩ-ɩ tɔɔnaɣ.»* 8 Nɛ Tamaarɩ wolo ɛ-ɖalʋ Amnɔɔnɩ ɖɩɣa taa, ɖenɖe ɛlɛ kaahɩnaa yɔ. Ɛkpaɣ mʋlʋm nɛ enuuti-pʋ nɛ ɛma kakayɩsɩ ɛlɛ ɛsɩndaa nɛ ɛɖʋzɩ-sɩ. 9 Pʋwayɩ lɛ, ɛkpaɣnɩ mbʋ pɩ-taa ɛɖʋzɩ-sɩ yɔ nɛ ewoni-i. Ɛlɛ Amnɔɔnɩ kizi se ɛɛtɔkɩ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Ɛyaa tɩŋa ɩlɩɩ mɔn-cɔlɔ!» Nɛ ɛyaa tɩŋa lɩɩ ɛ-cɔlɔ.

10 Nɛ Amnɔɔnɩ heyi Tamaarɩ se: «Kɔnɩ tɔɔnaɣ* kuduyuu ŋgʋ kɩ-tɛɛ mahɩnɩɣ yɔ nɛ ŋɖʋ-m nɛ mɔntɔɔ.» Nɛ Tamaarɩ kpaɣ kakayɩsɩ nzɩ ɛlaba yɔ nɛ ewoni-sɩ ɛ-ɖalʋ Amnɔɔnɩ kuduyuu ŋgʋ kɩ-tɛɛ ɛlɛ hɩnɩɣ yɔ. 11 Ewoni-i kakayɩsɩ se ɛtɔɔ lɛ, ɛkpa-ɩ nɛ eheyi-i se: «Me-neu, kɔɔ nɛ ma nɛ ŋ ɖɩsʋʋ.» 12 Ɛlɛ e-neu cosi-i se: «Aayɩ, man-ɖalʋ! Taaɖʋ-m fɛyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paalakɩ lakasɩ nzɩ Izrayɛɛlɩ taa.+ Taala fɛyɛ lakasɩ nzɩ.+ 13 Le mansɩɣ mɛn-fɛyɛ? Nɛ pakaɣ-ŋ cɔnʋʋ se ŋkɛ mba palakɩ fɛyɛ lakasɩ Izrayɛɛlɩ taa yɔ pa-taa nɔɔyʋ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, mentendi-ŋ, yɔɔdɩnɩ wiyaʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛkaɣ kizuu se ɛkpaɣ-m nɛ ɛcɛlɩ-ŋ.» 14 Ɛlɛ Amnɔɔnɩ kizi se eewelisiɣni-i, nɛ ɛkɩlɩ-ɩ ɖoŋ lɛ, ɛkpa-ɩ nɛ ɖoŋ nɛ ɛsʋʋnɩ-ɩ nɛ ɛɖʋ-ɩ fɛyɛ. 15 Pʋwayɩ lɛ, Amnɔɔnɩ paɣzɩ-ɩ paɖʋʋ siŋŋ, nɛ ɛzɩma ɛpaɖaɣ-ɩ yɔ pɩkpaɖɩ sɔɔlɩm mbʋ ɛɛsɔɔlɩnɩ-ɩ yɔ. Amnɔɔnɩ heyi-i se: «Kʋyɩ; ɖɛɛ cɩnɛ!» 16 Peeɖe Tamaarɩ cosi-i se: «Aayɩ, man-ɖalʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye ŋɖɔɔnʋʋ-m lɛɛlɛɛyɔ se mɛnɖɛɛ yɔ, pɩkɛ kɩdɛkɛdɩm nɛ pɩkpaɖɩ mbʋ ŋlabɩ-m yɔ!» Ɛlɛ Amnɔɔnɩ kizi se eewelisiɣni-i.

17 Ðɩnɛ ɛlɛ Amnɔɔnɩ yaa ɛ-lɩmɖʋyʋ evebu nɔɔyʋ nɛ eheyi-i se: «Mentendi-ŋ, lɩzɩ ɛyʋ ɛnɛ yɔ mɛ-ɛsɩndaa, nɛ ŋkaɖɩ nɔnɔɔ.» 18 (Tamaarɩ kaasu ŋgee toko kɩɖaɣlʋʋ nakʋyʋ,* mbʋ pʋyɔɔ yɔ wondu ndʋ wiyaʋ pɛlaa mba patɩtɩlɩ abalʋ yɔ posuwaɣ.) Peeɖe Amnɔɔnɩ lɩmɖʋyʋ lɩzɩ-ɩ awayɩ, nɛ ɛkaɖɩ nɔnɔɔ. 19 Nɛ Tamaarɩ ɖʋ tɔlɩma ɛ-ñʋʋ taa,+ nɛ ɛcɩyɩ toko kɩɖaɣlʋʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ eesuwa yɔ; nɛ ete ɛ-ñʋʋ nesi nɛ ɛɖɛɣ, ɛɖɔŋaɣ nɛ ewiliɣ.

20 Peeɖe ɛ-ɖalʋ Absalɔm+ pɔzɩ-ɩ se: «Ña-ɖalʋ Amnɔɔnɩ labɩnɩ-ŋ mbʋ? Lɛɛlɛɛyɔ, su ɖiɣ ɖiɣ, me-neu. Ɛkɛ ña-ɖalʋ.+ Taaka ña-lɩmaɣza tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ.» Nɛ Tamaarɩ caɣ kɩjaʋ ɛ-ɖalʋ Absalɔm ɖɩɣa taa. 21 Wiyaʋ Daviid nɩ tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa lɛ, ɛmʋ pana siŋŋ.+ Ɛlɛ ɛtaasɔɔlɩ se ɛɖʋ ɛ-pɩyalʋ Amnɔɔnɩ ɖɩwɩzɩyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛsɔɔlɩ-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛkɛ ɛ-kajalaɣ pɩɣa. 22 Nɛ Absalɔm tiheyi tɔm natʋyʋ Amnɔɔnɩ, paa pɩtɩɩkɛ kɩdɛkɛdɩtʋ yaa kɩbandʋ yɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ Absalɔm paɖaɣ+ Amnɔɔnɩ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɖʋ fɛyɛ e-neu Tamaarɩ.+

23 Pɩnzɩ 2 kiya wayɩ lɛ, Absalɔm heŋ hʋndʋ kɔyaa kaawɛ Baalɩ-Hazɔɔrɩ, pɩñɔtɩnɩ Efrayim,+ nɛ Absalɔm yaa kazandʋ wiyaʋ pɩyalaa kpeekpe.+ 24 Nɛ Absalɔm sʋʋ wiyaʋ cɔlɔ nɛ eheyi-i se: «Peɖiɣni kɔʋ ña-lɩmɖʋyʋ heŋ hʋndʋ. Mentendi-ŋ, wiyaʋ nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa pɔkɔɔ nɛ ma nɛ wɛ ɖiwolo.» 25 Ɛlɛ wiyaʋ heyi Absalɔm se: «Aayɩ, man-pɩyalʋ. Ye ɖa-tɩŋa ɖiwoba yɔ, ɖɩkaɣ-ŋ kɛʋ sʋʋtʋ.» Paa Absalɔm kaawɛɛ nɛ ɛcɛyɩɣ wiyaʋ yɔ, ɛlɛ titisi nɛ ewolo, ɛlɛ ɛwazɩ ɛ-yɔɔ. 26 Peeɖe Absalɔm heyi-i se: «Ye ŋŋwoki yɔ, mentendi-ŋ, yele nɛ man-ɖalʋ Amnɔɔnɩ tɩŋ-ɖʋ.»+ Wiyaʋ cosi-i se: «Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se ña nɛ ɩ iwolo?» 27 Ɛlɛ Absalɔm cɛyɩ wiyaʋ siŋŋ lɛ, ɛlɛ yele nɛ ɛ nɛ Amnɔɔnɩ nɛ wiyaʋ pɩyalaa tɩŋa powolo.

28 Nɛ Absalɔm ɖʋ ɛ-lɩmɖʋyaa paɣtʋ se: «Ɩcɔŋna, nɛ alɩwaatʋ ndʋ sʋlʋm yeki nɛ Amnɔɔnɩ taa wɛɛ leleŋ yɔ, mankaɣ-mɩ heyuu se: “Ɩkʋ Amnɔɔnɩ!” Ðɩnɛ ɛlɛ pɩwɛɛ se ɩkʋ-ɩ. Sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ. Pɩtɩkɛ maɖʋʋnɩ-mɩ paɣtʋ yaa we? Ɩwɛɛ ɖoŋ nɛ ɩwɛɛ abalɩtʋ.» 29 Nɛ Absalɔm lɩmɖʋyaa la Amnɔɔnɩ ɖeyi ɖeyi ɛzɩ Absalɔm kaaɖʋʋ-wɛ paɣtʋ yɔ; peeɖe wiyaʋ pɩyalaa lalaa tɩŋa kʋyaa, nɛ paa weyi lɛ ɛkpa ɛ-kpaŋaɣ yɔɔ nɛ ese. 30 Pɛwɛ nʋmɔʋ taa lɛ, tɔm talɩ Daviid se: «Absalɔm kʋ wiyaʋ pɩyalaa tɩŋa, nɛ pɩtɩkazɩ pa-taa paa kʋɖʋm.» 31 Peeɖe wiyaʋ kʋyaa nɛ ɛcɩyɩ e-tokonaa nɛ ɛhɩnɩ tataa, nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa tɩŋa kaasɩŋ ɛ-cɔlɔ, pacɩyɩ po-tokonaa.

32 Ɛlɛ Daviid ɖalʋ Simeyaa+ pɩyalʋ Yehonadaabɩ+ yɔɔdɩ se: «Man-kɩbaɣlʋ ɛtaamaɣzɩ se pakʋ wiyaʋ evebiya tɩŋa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Amnɔɔnɩ ɖeke sɩbɩna.+ Absalɔm ɖʋnɩ paɣtʋ se pɩla mbʋ; ɛɛɖʋ ɛ-taa se ɛkaɣ labʋ mbʋ,+ kpaɣnɩ kɩyakʋ ŋgʋ Amnɔɔnɩ ɖʋ e-neu Tamaarɩ fɛyɛ yɔ.+ 33 Lɛɛlɛɛyɔ, man-kɩbaɣlʋ wiyaʋ ɛtaaka ɛ-lɩmaɣza* tɔm ndʋ pɛkɛdɩɣ se: “Wiyaʋ pɩyalaa tɩŋa sɩba” yɔ tɩ-yɔɔ; Amnɔɔnɩ ɖeke sɩbɩna.»

34 Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Absalɔm kaatɛm seu.+ Pʋwayɩ lɛ, feŋiyu kpazɩ ɛ-ɛsa nɛ ɛna se ɛyaa sakɩyɛ lɩnɩ habɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛnɩ ɛ-wayɩ, pʋʋ cɔlɔ yɔ ɖɩ-yɔɔ nɛ pɔkɔŋ. 35 Peeɖe Yehonadaabɩ+ heyi wiyaʋ se: «Na! Wiyaʋ pɩyalaa pɩsaa. Mbʋ ɖeyi ɖeyi ña-lɩmɖʋyʋ kaayɔɔdaa.» 36 Ɛtɩɩtɛm yɔɔdʋʋ lɛ, wiyaʋ pɩyalaa talɩ, paawɛɛ nɛ pewiliɣ ɖoŋ; wiyaʋ nɛ ɛ-lɩmɖʋyaa ɖɔɖɔ pewili siŋŋ. 37 Ɛlɛ Absalɔm kaasewa nɛ ewolo Gesuur wiyaʋ Talɩmaayɩ,+ Amihuudɩ pɩyalʋ cɔlɔ. Daviid caɣ ɛ-pɩyalʋ kʋñɔwiye kɩyakɩŋ sakɩyɛ. 38 Absalɔm sewa nɛ ewolo Gesuur lɛ,+ ɛcaɣ peeɖe pɩnzɩ 3.

39 Nɛ pɩkɔɔ pɩla Wiyaʋ Daviid liu siŋŋ se ewolo Absalɔm cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-laŋɩyɛ kɔm nɛ ɖɩhɛɛnɩ Amnɔɔnɩ sɩm.*