Watchtower tɛ INTƐRNƐƐTƖ YƆƆ TAKAYƖSƖ ƉƖZƖYƐ
Watchtower
INTƐRNƐƐTƖ YƆƆ TAKAYƖSƖ ƉƖZƖYƐ
Kabɩyɛ
ŋ
  • ɛ
  • ɩ
  • ŋ
  • ñ
  • ɔ
  • ʋ
  • ɣ
  • BIBL
  • TAKAYƖSƖ
  • KEDIƔZISI
  • nwt Yɔɔb 1:1-42:17
  • Yɔɔb

Video nakʋyʋ fɛyɩ hɔɔlʋʋ kʋnɛ kɩ-taa.

Hayɩ, pɩcaɣ mabʋ video ɛlɛ nabʋyʋ tɩɖɔ camɩyɛ.

  • Yɔɔb
  • Bibl—Ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ tɔm ɖɛzʋʋ
Bibl—Ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ tɔm ɖɛzʋʋ
Yɔɔb

YƆƆB

1 Abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ Uzi ɛjaɖɛ taa, payaɣaɣ-ɩ se Yɔɔb.*+ Ɛtaawɛɛnɩ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ nɛ ɛɛwɛ siɣsiɣ;*+ eseɣaɣ Ɛsɔ sɔɔndʋ nɛ ekiziɣ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ.+ 2 Ɛɛwɛnɩ abalɩbiya lʋbɛ nɛ halɩbiya naadozo. 3 Ɛɛwɛnɩ heŋ 7 000, aɖaaɖaanaa 3 000, naŋ 1 000* nɛ kpaŋasɩ* 500; ɛɛwɛnɩ ɖɔɖɔ lɩmɖʋyaa sakɩyɛ kpem, piiyeba nɛ ɛkɩlɩ Wɩsɩ Ðɩlɩyɛ taa ɛyaa kpeekpe.

4 Paa ɛ-pɩyalʋ weyi lɛ, ɛlakaɣ kazandʋ ɛ-ɖɩɣa taa, ɛ-kɩyakʋ talɩɣ lɛ.* Payaɣaɣ pe-newaa halɩñɩma* mba pa-naadozo nɛ pɔkɔŋ nɛ pa nɛ wɛ pɔtɔkɩ nɛ pɔñɔʋ. 5 Paa ɛzɩmtaa pɔtɔkɩ kazandʋ nɛ pisiɣli lɛ, Yɔɔb tiyaɣ nɛ payaɣ-wɛ se pɩsa nɛ ɛpɩsɩ-wɛ kele kele. Nɛ ɛkʋyaɣ tanaŋ tɛɛ cu nɛ ɛlaɣ kɩlaŋ kɩñaɣzɩŋ+ pa-taa paa weyi lɛ ɛ-ñʋʋ taa. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yɔɔb tɔŋaɣ se: «Pɩtɩla yɔ man-pɩyalaa labɩ kɩwɛɛkɩm nɛ patʋʋ Ɛsɔ pa-laŋa taa.» Mbʋ Yɔɔb lakaɣ paa ɛzɩmtaa.+

6 Kɩyakʋ nakʋyʋ lɛ, Ɛsɔ toovenim tʋ pɩyalaa*+ sʋʋ nɛ pasɩŋ Yehowa ɛsɩndaa,+ nɛ Sataŋ+ ɖɔɖɔ sʋʋ pɛ-hɛkʋ taa.+

7 Ðɩnɛ ɛlɛ Yehowa pɔzɩ Sataŋ se: «Le ŋlɩnaa?» Sataŋ cosi Yehowa se: «Mowoba nɛ mɔncɔɔ tɛtʋ yɔɔ nɛ mɛyɛlɩ tɩ-yɔɔ.»+ 8 Nɛ Yehowa kitini Sataŋ se: «Ŋcɔnaa nɛ ŋna ma-lɩmɖʋyʋ Yɔɔb camɩyɛ* na? Nɔɔyʋ fɛyɩ ɛzɩ ɛnʋ yɔ tɛtʋ yɔɔ. Ɛfɛyɩnɩ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ nɛ ɛwɛ siɣsiɣ;*+ eseɣ Ɛsɔ sɔɔndʋ nɛ ekiziɣ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ.» 9 Ðɩnɛ ɛlɛ Sataŋ cosi Yehowa se: «Yɔɔb seɣ Ɛsɔ sɔɔndʋ falaa yem?+ 10 Ŋtɩcɔzɩ koloŋa nɛ pɩcɔɔ ɛ nɛ ɛ-ɖɩɣa nɛ e-wondu kpeekpe nɛ pɩta se ŋhuuzini ɛ-yɔɔ+ yaa we? Ŋwazɩ e-nesi tɛɛ tʋmɩyɛ,+ nɛ ɛ-kpɩna huu ɛjaɖɛ taa yem. 11 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ, ye ŋsezi ñe-nesi nɛ ŋwɛɛkɩ mbʋ payɩ ɛwɛna yɔ, paa pɩɩkpawa nɛ pitii yɔ, ɛkaɣ-ŋ tʋʋ ña-maɣmaɣ ñɛ-ɛsɩndaa.» 12 Peeɖe Yehowa heyi Sataŋ se: «Na! Mbʋ payɩ ɛwɛna yɔ pɩwɛ ñe-nesi* tɛɛ. Ɛlɛ taakpazɩ ñe-nesi ɛ-maɣmaɣ ɛ-yɔɔ!» Ðɩnɛ ɛlɛ Sataŋ lɩɩ Yehowa ɛsɩndaa nɛ ɛɖɛɛ.+

13 Kɩyakʋ nakʋyʋ, Yɔɔb pɩyalaa nɛ ɛ-pɛlaa paawɛɛ nɛ pɔtɔkɩ tɔɔnaɣ nɛ pɔñɔʋ vɛɛ pa-ɖalʋ sɔsɔ ɖɩɣa taa lɛ,+ 14 ɛyʋ nɔɔyʋ tanɩ tɔm Yɔɔb se: «Naŋ hayaɣ nɛ kpaŋasɩ ñɛwɛɛ nɛ sɩtɔkɩ ñɩtʋ ɩ-cɔlɔ, 15 pɩkɛdaa lɛ, Seeba mba kɔɔ ɖa-wayɩ nɛ pakpa kpɩna ana nɛ pɛɖɛna, nɛ pakʋ lɩmɖʋyaa nɛ laɣɖɛ. Men-ɖeke manpɩzɩna nɛ mantʋlɩ nɛ mɔnkɔɔ se meheyi-ŋ.»

16 Eɖiɣni yɔɔdʋʋ mbʋ lɛ, lɛlʋ talɩ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Miŋ lɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ nɛ etii nɛ ɛpaɣzɩ* mʋʋ heŋ nɛ lɩmɖʋyaa hɛkʋ taa nɛ ɛñaɣ-wɛ! Men-ɖeke manpɩzɩna nɛ mantʋlɩ nɛ mɔnkɔɔ se meheyi-ŋ.»

17 Eɖiɣni yɔɔdʋʋ mbʋ lɛ, lɛlʋ talɩ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Kalɩdee mba+ tayɩ pa-tɩ tindima 3 taa nɛ pɔkɔɔ aɖaaɖaanaa wayɩ nɛ pakpa-wɛ nɛ pɛɖɛna, nɛ pakʋ lɩmɖʋyaa nɛ laɣɖɛ. Men-ɖeke manpɩzɩna nɛ mantʋlɩ nɛ mɔnkɔɔ se meheyi-ŋ.»

18 Eɖiɣni yɔɔdʋʋ mbʋ lɛ, lɛlʋ talɩ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Ña-pɩyalaa nɛ ñɛ-pɛlaa paawɛɛ nɛ pɔtɔkɩ tɔɔnaɣ nɛ pɔñɔʋ vɛɛ pa-ɖalʋ sɔsɔ ɖɩɣa taa. 19 Tuda lɛ, helim sɔsɔm nabʋyʋ lɩɩnɩ kañɩmbusuu taa, nɛ pɩma ɖɩɣa kɔnanaa mba pa-naanza, nɛ kaɖa piya yɔɔ nɛ sɩsɩ. Men-ɖeke manpɩzɩna nɛ mantʋlɩ nɛ mɔnkɔɔ se meheyi-ŋ.»

20 Peeɖe Yɔɔb kʋyaa nɛ ɛcɩyɩ e-toko nɛ ɛhʋ ɛ-ñʋʋ taa ñɔsɩ; nɛ ɛtɔlɩ tataa nɛ eluŋ 21 nɛ ɛyɔɔdɩ se:

«Ndaakpeɖe malɩnɩ mon-ɖoo lotu taa,

nɛ ndaakpeɖe mankaɣ pɩsʋʋ.+

Yehowa hana,+ nɛ Yehowa mʋna.

Pɛwɛɛ Yehowa hɩɖɛ sam yɔɔ.»

22 Pɩtɩŋa payɩ mbʋ yɔ pɩ-taa lɛ, Yɔɔb tɩla kɩdɛkɛdɩm nɛ ɛtɩkʋ Ɛsɔ tɔm ɖɔɖɔ se ɛlabɩ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ.*

2 Pʋwayɩ lɛ, Ɛsɔ toovenim tʋ pɩyalaa*+ sʋʋ nɛ pasɩŋ Yehowa ɛsɩndaa+ kɩyakʋ nakʋyʋ, nɛ Sataŋ ɖɔɖɔ sʋʋ pɛ-hɛkʋ taa nɛ ɛsɩŋ Yehowa ɛsɩndaa.+

2 Ðɩnɛ ɛlɛ Yehowa pɔzɩ Sataŋ se: «Le ŋlɩnaa?» Sataŋ cosi Yehowa se: «Mowoba nɛ mɔncɔɔ tɛtʋ yɔɔ nɛ mɛyɛlɩ tɩ-yɔɔ.»+ 3 Nɛ Yehowa kitini Sataŋ se: «Ŋcɔnaa nɛ ŋna ma-lɩmɖʋyʋ Yɔɔb camɩyɛ* na? Nɔɔyʋ fɛyɩ ɛzɩ ɛnʋ yɔ tɛtʋ yɔɔ. Ɛfɛyɩnɩ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ nɛ ɛwɛ siɣsiɣ;*+ eseɣ Ɛsɔ sɔɔndʋ nɛ ekiziɣ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ. Paa ŋñakɩ pana se ŋseɣti-m nɛ mankʋyɩ ɛ-yɔɔ+ nɛ manɖɩzɩ-ɩ* falaa yem yɔ, etiyele ɖɔkʋʋ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ kpam.»+ 4 Ɛlɛ Sataŋ cosi Yehowa se: «Tomnaɣ tomnaɣ lone taa. Ɛyʋ kɛyɩɣ mbʋ payɩ ɛwɛna yɔ nɛ ɛcɛlɩ e-wezuu* yɔɔ. 5 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ, ye ŋsezi ñe-nesi nɛ ŋɖʋ heŋ ɛ-mɔɔyɛ nɛ e-tomnaɣ nandʋ yɔ, paa pɩɩkpawa nɛ pitii yɔ, ɛkaɣ-ŋ tʋʋ ña-maɣmaɣ ñɛ-ɛsɩndaa.»+

6 Peeɖe Yehowa heyi Sataŋ se: «Na! Ɛwɛ ñe-nesi* tɛɛ! Ɛlɛ taalɩzɩ e-wezuu!»* 7 Ðɩnɛ ɛlɛ Sataŋ lɩɩ Yehowa ɛsɩndaa nɛ ɛɖɛɛ, nɛ ɛla nɛ mʋya wena awɩɣ siŋŋ yɔ alɩɩ Yɔɔb yɔɔ,*+ kpaɣnɩ ɛ-naataŋ tɛɛ nɛ pɩɖɛɛ pɩkpa ɛ-ñʋdaka taa. 8 Nɛ Yɔɔb caɣ tɔlɩma taa+ nɛ ɛkpaɣ cʋʋ tataɣ nakɛyɛ nɛ ɛsaɣnɩ ɛ-yɔɔ.

9 Pʋwayɩ lɛ, ɛ-halʋ heyi-i se: «Ŋkpɛndɩ ŋɖɔkɩ ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ kpam mbʋ? Tʋʋ Ɛsɔ nɛ ŋsɩ!» 10 Ɛlɛ Yɔɔb heyi-i se: «Ŋyɔɔdʋʋ ɛzɩ halʋ kɩmɛlɛŋ yɔ. Mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ pi-ɖeke pɩwɛɛ se ɖɩmʋ Ɛsɔ toovenim tʋ cɔlɔ nɛ ɖikizi mʋʋ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ?»+ Pɩtɩŋa payɩ mbʋ yɔ pɩ-taa lɛ, Yɔɔb tɩla kɩdɛkɛdɩm nɛ e-ndomee.+

11 Yɔɔb taabalaa* 3 nɩ kʋñɔmɩŋ weyi payɩ ɩtalɩ-ɩ yɔ ɩ-taŋ, nɛ pa-taa paa weyi lɩɩnɩ ɛ-tɛ nɛ ɛkɔɔ: Temaanɩ tʋ Eliifaazɩ,+ Suwaa tʋ+ Bilɩdaadɩ+ nɛ Naama tʋ Zofaarɩ.+ Panɩnɩ ɖama se pakatɩɣ nɛ powolo nɛ pewii Yɔɔb kʋñɔŋ nɛ pɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ. 12 Pana-ɩ poliŋ taa lɛ patɩtɩlɩ-ɩ. Nɛ papaɣzɩ wiu ɖoŋ nɛ pacɩyɩɣ po-tokonaa, nɛ pokuu tɛtʋ nɛ pɔlɔʋ ɛsɔdaa nɛ pa-ñʋŋ taa.+ 13 Nɛ pacaɣ ɛ-cɔlɔ tataa kɩyakɩŋ 7 nɛ ɖoo 7. Pa-taa nɔɔyʋ taaheyi-i natʋyʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paanawa se ɛnɩɣaɣ siziŋ siŋŋ.+

3 Pʋwayɩ lɛ, Yɔɔb paɣzɩ yɔɔdʋʋ nɛ ɛlɔʋ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ ɛ-lʋlʋʋ kɩyakʋ* yɔɔ.+ 2 Yɔɔb yɔɔdaa se:

 3 «Kɩyakʋ ŋgʋ palʋlɩ-m yɔ kɩɖɩ,+

nɛ pɩkpɛndɩnɩ ɖoo wena nɔɔyʋ yɔɔdaa se: “Pahaɣ abalʋ nɔɔyʋ hoɣa!” yɔ.

 4 Kɩyakʋ ŋgʋ kiyu cɩkpɛndʋʋ.

Ɛsɔdaa Ɛsɔ etaakemni-kʋ;

ñalɩmɩyɛ ɛtaañandɩ kɩ-yɔɔ.

 5 Cɩkpɛndʋʋ ŋgʋ kɩ-wayɩ fɛyɩ yɔ* kɩmʋ-kʋ.

Tɛʋ mɩndʋ ehuuzi kɩ-yɔɔ.

Mbʋ payɩ piyeki nɛ piyuu evemiye taa yɔ pɩñazɩ-kʋ.

 6 Ðoo ana, cɩkpɛndʋʋ ɛmʋ-yɛ;+

kɩyakʋ ŋgʋ, kɩ-taa ɛtaala leleŋ pɩnaɣ taa kɩyakɩŋ taa,

nɛ paakalɩɣ fenasɩ taa kɩyakɩŋ lɛ, pataakpɛndɩnɩ-kʋ.

 7 Ɛɛɛ! Ðoo ana, apɩsɩ kaalʋlaɣ;

pataanɩɩ taa leleŋ kubuka nakɛyɛ a-taa.

 8 Mba pɔlɔʋ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ evemiye yɔɔ yɔ, pɔlɔ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ a-yɔɔ,

mba papɩzɩɣ nɛ pefezi Leviyataŋ*+ yɔ.

 9 A-hadɛ lɛdʋʋ tɩɩnzɩ iyu cɩkpɛndʋʋ;

tɛtɛ nɛ aɖaŋ tanaŋ tɛɛ ñalɩmɩyɛ nɛ awɩɩ,

nɛ ataana tɛbɩyɛ tɛɛ ñalɩmɩyɛ.

10 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ atɩɖɩɣ mon-ɖoo lotu nɔnɔsɩ;+

nɛ atɩmɛsɩ ɖɔɖɔ kʋñɔŋ mɛ-ɛsa.

11 Ɛbɛ yɔɔ mantɩsɩ ma-lʋlʋʋ alɩwaatʋ taa?

Ɛbɛ yɔɔ mantɩtɛŋɩlɩ alɩwaatʋ ndʋ malɩnɩ lotu taa yɔ?+

12 Ɛbɛ yɔɔ paamʋ-m tala* yɔɔ?

Nɛ ɛbɛ yɔɔ paaha-m hɩɖɛ se mamʋzɩ?

13 Ɛzʋnɔ maahɩnɩ ɖiɣ ɖiɣ;+

ɛzʋnɔ maaɖowa nɛ mɛhɛzɩɣ+

14 ma nɛ tataa awiya nɛ a-lɔŋ tasɩyaa,

mba pama pa-tɩ lona wena apɩsɩ njaa lɛɛlɛɛyɔ yɔ,*

15 yaa ma nɛ awumbiya mba paawɛnɩ sika yɔ,

mba liidiye kaasu pa-ɖɩsɩ taa yɔ.

16 Yaa ɛbɛ yɔɔ mantaawɛɛ ɛzɩ pɩɣa ŋga palʋlɩ-kɛ kɩdɩtalʋʋ nɛ kasɩba nɛ pɛmɛsɩ-kɛ yɔ,

yaa ɛzɩ piya nzɩ sɩtɩna ñalɩmɩyɛ wiɖiyi yɔ?

17 Halɩ kañatʋ tɩnaa maɣmaɣ yebi peenduu peeɖe;

mba pɩnɩ-wɛ yɔ pɛhɛzɩɣ peeɖe.+

18 Salaka tɩnaa tɩŋa hɛzɩ peeɖe;

weyi ɛkpaɣ-wɛ nɛ ɖoŋ se pala tʋmɩyɛ yɔ, paanɩɣ ɛ-nɔɔ.

19 Ajamaa nɛ sɔsaa pɛwɛ kɩmaŋ peeɖe,+

poholi yom ɛ-caa nesi taa.

20 Ɛbɛ yɔɔ ɛhaɣ ñalɩmɩyɛ weyi ɛtɔkɩ kʋñɔŋ yɔ?

Nɛ ɛbɛ yɔɔ ɛhaɣ wezuu mba panɩɣ siziŋ siŋŋ yɔ?*+

21 Ɛbɛ yɔɔ pañɩnɩɣ sɩm ɛlɛ pʋbʋ ñaakɔŋ?+

Pohuyuu nɛ pañɩnɩɣ-pʋ nɛ pɩkɩlɩɣ pohuyuu nɛ pañɩnɩɣ tɛtɛɛ ñɩm yɔ,

22 mba pɛwɛ laŋhʋlʋmɩyɛ taa siŋŋ yɔ,

mba pa-taa lakɩ leleŋ alɩwaatʋ ndʋ palɩɣ pɩlaʋ yɔɔ yɔ.

23 Ɛbɛ yɔɔ ɛhaɣ ñalɩmɩyɛ abalʋ weyi elebi nʋmɔʋ yɔ,

weyi Ɛsɔ ɖɩɣ-ɩ nɔnɔsɩ kpeekpe yɔ?+

24 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɔn-tɔɔnaɣ lone taa lɛ, men-sizuu kɔŋna,+

nɛ mɔ-mɔla+ kpeŋ ɛzɩ lɩm yɔ.

25 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ pɩlɩzaɣ ma-laŋɩyɛ yɔ pɩkɔm mɔ-yɔɔ,

nɛ mbʋ menseɣaɣ sɔɔndʋ yɔ pɩtalɩ-m.

26 Mantihiɣ laŋhɛzɩyɛ, ɖiɣ ɖiɣ caɣʋ yaa hɛzʋʋ,

ɛlɛ kʋñɔŋ tiyele kɔm.»

4 Ðɩnɛ ɛlɛ Temaanɩ tʋ Eliifaazɩ+ cosi se:

 2 «Ye nɔɔyʋ ɛcaɣ se ɛyɔɔdɩnɩ-ŋ, pɩkaɣ-ŋ nɩʋ nɛ welisuu na?

Mbʋ pʋyɔɔ yɔ apɩzɩɣ nɛ ekizi yɔɔdʋʋ?

 3 Pɩkɛ toovenim se ŋŋwɩlɩ tɔm ɛyaa sakɩyɛ,

nɛ ŋkpazaɣ ɖoŋ nesi nzɩ sɩyɔba yɔ.

 4 Ñɔ-tɔm pee kʋsaɣ mba payɩ pituulaɣ-wɛ yɔ,

nɛ ŋkpazaɣ ɖoŋ mba pa-nʋmbɔla yɔba yɔ.

 5 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, pɩtalɩ-ŋ nɛ pɩɖɛ-ŋ;*

pitukuni-ŋ nɛ ŋwɛɛ sɔɔndʋ taa.

 6 Ŋseɣ Ɛsɔ sɔɔndʋ seu mbʋ yɔ, pɩɩhaɣ-ŋ abalɩtʋ na?

Ña-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ+ ɛɛhaɣ-ŋ lidaʋ na?

 7 Mentendi-ŋ tɔzɩ: Wiɖiyi ɛyʋ weyi ɛtɩɖɔɔ wɛɛ naayɛ yɔ ɛtɛm tɛŋɩlʋʋ nɛ ŋna?

Wiɖiyi pɛtɛm ɖɩzʋʋ ɛyʋ siɣsiɣ tʋ nɛ ŋna?

 8 Mbʋ manawa yɔ lɛ se mba pahayɩɣ kɩdɛkɛdɩm*

nɛ mba poɖuu kʋñɔŋ yɔ pʋyʋ kʋɖʋm ɛnʋ pakaɣ kʋm.

 9 Ɛsɔ feziɣ pɔ-yɔɔ lɛ pasɩkɩ,

nɛ ɛ-pana kpaɣ lɛ, pɛtɛŋɩlɩɣ.

10 Mʋʋzʋʋ mʋdʋʋ, nɛ mʋʋzʋʋ pɩɣa* ñɩzɩɣ,

ɛlɛ halɩ pɛpɛlɩ mʋʋzɩŋ ɖoŋ ñɩŋ* kela.

11 Ye mʋʋzʋʋ ɛɛnaɣ nabʋyʋ se kɩkpa nɛ kɩtɔɔ yɔ kɩsɩkɩ,

nɛ mʋʋzʋʋ piya mɩzɩ ɖama.

12 Pɔkɔnɩ-m tɔm natʋyʋ mɛsaɣ tɛɛ,

pɛwɛɛtɩ-tʋ nɛ ma-nɩŋgbaŋʋʋ nɩɩ.

13 Ðoo taa, alɩwaatʋ ndʋ ɖom cukaŋ ñɩmbʋ kpakɩɣ ɛyaa yɔ,

mana natʋ natʋyʋ nɛ tisidi ma-lɩmaɣza,

14 nɛ menseli pɩfɛyɩ yɔɔdʋʋ,

nɛ sɔɔndʋ su mɔ-mɔɔ kpeekpe taa.

15 Nɛ fezuu nakʋyʋ kɔɔ nɛ kɩɖɛɛ mɛ-ɛsɩndaa;

nɛ mon-tomnaɣ yɔɔ hʋndʋ kʋyɩ nɛ tɩsɩŋ.

16 Pʋwayɩ lɛ kɩsɩŋ ɖiɣ ɖiɣ,

ɛlɛ mantɩpɩzɩ nɛ menɖiɣzini kɩ-wɛtʋ.

Nabʋyʋ kaawɛ mɛ-ɛsɩndaa;

pisu ɖiɣ ɖiɣ nɛ manɩɩ nɔɔ nakɛyɛ se:

17 “Ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛ siɣsiɣ nɛ pɩkɩlɩ Ɛsɔ?

Ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛ kele kele nɛ pɩkɩlɩ ɛ-Mayʋ na?”

18 Na! Ɛɛtaɣ ɛ-lɩmɖʋyaa liu,

nɛ ɛnaɣ kɩwɛɛkɩm e-tiyiyaa yɔɔ.

19 Nɛ pɩcandɩnɩ mba pɛwɛ cʋʋ ɖɩsɩ taa yɔ,

mba pe-tigiɖe wɛ mʋzʋʋ taa yɔ,+

mba pɔtɔyɩtʋʋ-wɛ kɛlɛʋ yem ɛzɩ pɔtɔyɩtʋʋ fiidiviu yɔ!

20 Pɔtɔyɩtʋʋ-wɛ caɣ caɣ kpaɣnɩ tanaŋ tɛɛ nɛ piwolo ɖanaɣ;

paɖɩŋ kpaagbaa ɖɩm nɛ nɔɔyʋ ɛɛnaɣ.

21 Pɛfɛyɩ ɛzɩ kizinziku ŋgʋ palɩzɩ ki-nimiye yɔ?

Pasɩkɩ paawɛɣnɩ lɔŋsɩnɖɛ.

5 «Mentendi-ŋ, ma kubuka nɛ ŋyaa! Nɔɔyʋ wɛɛ se ecosuu-ŋ?

Kiɖeɖema taa a-yɔɔ ŋkaɣ pɩsɩnʋʋ?

 2 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyʋ caɣnʋʋ kaɣ kʋʋ kɩmɛlɛŋ,

nɛ ɛsɩsɛmɩyɛ kaɣ kʋʋ ɛyʋ weyi ɛfɛyɩ lɛɣtʋ yɔ.

 3 Mana kɩmɛlɛŋ kɩkaŋaɣ hosi,

ɛlɛ tuda lɛ, pɔlɔ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ kɩ-ɖɩjaɣyɛ yɔɔ.

 4 Pɛɛyɛ posini kɩ-pɩyalaa,

nɛ panaŋ-wɛ tɛtʋ nɔnɔɔ taa+ nɛ nɔɔyʋ tɩya pa-ñʋʋ.

 5 Weyi ñɔɔsɩ wɩɣ-ɩ yɔ, ɛtɔkɩ mbʋ kɩmɛlɛŋ kʋma yɔ,

ɛkpakɩɣ-pʋ paa pɩɩwɛ sɔɔ taa yɔ,

nɛ kpaca kpa kɩ nɛ kɩ-pɩyalaa pa-ñɩm.

 6 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ pɩlakɩ ɛyʋ kɩdɛkɛdɩm yɔ, pɩɩñɔʋnɩ puuyuu taa,

nɛ kʋñɔŋ ɛɛlɩɣnɩ tɛtɛɛ.

 7 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛzɩma mamacɩsɩ iiyeki kʋyʋʋ ɛsɔdaa yɔ,

mbʋ ɖɔɖɔ palʋlɩ ɛyʋ se ɛla kʋñɔŋ.

 8 Ɛlɛ ye maawɛnɩ ño-lone taa yɔ, Ɛsɔ yɔɔ maapɩsɩnaa,

nɛ Ɛsɔ nesi tɛɛ maaɖʋzɩ mɔn-tɔm,

 9 ɛnʋ weyi ɛlakɩ wondu sɔsɔtʋ ndʋ paapɩzɩɣ nɛ patazɩ tɩ-taa yɔ,

piti lakasɩ nzɩ sɩfɛyɩ kalʋʋ yɔ.

10 Ɛhaɣ tɛtʋ tɛʋ

nɛ etiyiɣni lɩm hayɩm taa.

11 Ɛkʋsʋʋ ɛjam nɛ ɛkpazɩɣ-ɩ ɖooo ɛsɔdaa,

nɛ ɛkʋsʋʋ weyi pitibi-i yɔɔɔ yɔ nɛ ɛkpazɩɣ-ɩ ñʋʋ yabʋ ɖeɖe.

12 Ɛwɛɛkɩɣ ajitu tɩnaa ɖʋtʋ,

nɛ pe-nesi tɛɛ tʋma ɖʋʋ lɩm.

13 Ɛkpaɣ lɔŋsɩnɖaa pa-maɣmaɣ pa-ajitu taa,+

nɛ lɛɣtʋ tɩnaa ɖʋtʋ wɛɛkɩɣ.

14 Pakatɩɣ cɩkpɛndʋʋ wɩsɩ taa,

patakɩɣ wɩsɩ kaalaŋa taa ɛzɩ ɖoo yuna yɔ.

15 Ɛyakɩ ñʋʋ laɣɖɛ nɖɩ ɖɩwɛ pɔ-nɔɔ taa yɔ ɖi-nesi tɛɛ,

ɛyakɩ kʋñɔndʋ ñʋʋ ɖoŋ tʋ nesi tɛɛ,

16 piyeba nɛ ɛjam wɛɛnɩ lidaʋ,

ɛlɛ posuli weyi ɛfɛyɩ siɣsiɣ yɔ ɛ-nɔɔ.

17 Na! Koboyaɣ tʋ lɛ weyi Ɛsɔ kalɩɣ-ɩ yɔ;

pʋyɔɔ lɛ, taakizi lɔŋ weyi Ðoŋ Tɩŋa Tʋ sɩɣzɩɣ-ŋ yɔ!

18 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlakɩ nɛ ɛyʋ nɩɣ siziŋ, ɛlɛ ɛhɔkʋʋ heŋ taa;

ɛpɛlɩɣ, ɛlɛ ɛ-maɣmaɣ e-nesi ɛwaɣna.

19 Ɛkaɣ-ŋ lɩzʋʋ asɛyɩŋ 6 taa,

halɩ 7 ñɩŋgʋ ɛɛkaɣ-ŋ kɔnʋʋ kaɖɛ naɖɩyɛ.

20 Ɛkaɣ-ŋ holuu sɩm nesi tɛɛ ñɔɔsɩ alɩwaatʋ taa,

nɛ ɛkaɣ-ŋ holuu laɣɖɛ ɖoŋ tɛɛ you alɩwaatʋ taa.

21 Ɛkaɣ ñɔ-yɔɔ kandɩyʋʋ nɛ nzʋlʋmɩyɛ ɛgbazɩyɛ eehikiɣ-ŋ,+

nɛ ŋŋkaɣ seu asɛyʋʋ alɩwaatʋ ndʋ kɩtalɩɣ yɔ.

22 Ŋkaɣ woŋuu ɖɩzʋʋ nɛ ŋkaɣ woŋuu ñɔɔsɩ,

nɛ ŋŋkaɣ seu tɛtɛgbɩna.

23 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ hayɩm taa pɛɛ ɩɩkaɣ-ŋ kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ labʋ,*

nɛ ña nɛ hayɩm taa tɛtɛgbɩna ɩkaɣ wɛʋ laŋhɛzɩyɛ taa.

24 Ŋkaɣ naʋ se ñe-kizinziku wɛ pɛɛyɛ taa,*

nɛ ŋcɔŋnɩ camɩyɛ ña-kpɩna ñɩtʋ ɖɩdɔɔyɛ lɛ, ŋnaɣ se pɩtɩŋa pɩwɛ pi-ɖeɖe.

25 Ŋkaɣ wɛnʋʋ piya sakɩyɛ,

nɛ ña-lʋlʋʋ taa mba kaɣ ɖɔʋ ɛzɩ tɛtʋ yɔɔ ñɩtʋ yɔ.

26 Ŋkaɣ tibu pɩlaʋ taa nɛ ño-ɖoŋ,

ɛzɩ tɔɔnaɣ pee wena pakʋm alɩwaatʋ yɔɔ yɔ a-hɔɔ yɔ.

27 Na! Ðɩtazɩ tɔm ndʋ tɩ-taa, nɛ mbʋ pɩkɛwa.

Welisi nɛ ŋtisi tɩ-yɔɔ.»

6 Ðɩnɛ ɛlɛ Yɔɔb cosi se:

2 «Ye paapɩzaɣ se pamaɣzɩ ma-wɩzasɩ+ tɩŋa

nɛ pasɩɩ sɩ nɛ asɛyʋʋ ŋgʋ kɩtalɩ-m yɔ kɩmaɣzʋʋ yɔɔ!

 3 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ lɛɛlɛɛyɔ, ma-wɩzasɩ kɩlɩ teŋgunaa taa kañɩŋa yuŋ.

Pʋyɔɔ mɔn-tɔm kɛ kpaanzɩyʋ tɔm.*+

 4 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ tɔʋ ñɩma tʋlɩ-m pɔŋ,

nɛ men-fezuu ñɔʋ a-sɔtʋ;+

sɔɔndʋ ndʋ tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ, tɩpɩlaa nɛ tɩkaɖɩnɩ-m.

 5 Tɛyɛ kpaŋaɣ+ wiɣ alɩwaatʋ ndʋ kɛwɛnɩ ñɩtʋ yɔ?

Yaa nɔ abalɩñɩnʋ wiɣ alɩwaatʋ ndʋ ɛwɛnɩ tɔɔnaɣ yɔ?

 6 Ɛzɩ pɔtɔkɩ tɔɔnaɣ ŋga kɛfɛyɩ tɔdɔka yɔ nɛ paaɖʋʋ ɖɔm ka-taa?

Yaa mbʋ pɩfɛyɩ leleŋ nɩɩyɩ yɔ, pɩ-tɔɔʋ pɩzɩɣ nɛ pɩha ɛyʋ leleŋ na?

 7 Menkizaa* se maatukuuni wondu ndʋ.

Tɩwɛ ɛzɩ mbʋ pɩhaɣ kʋdɔŋ yɔ mɔn-tɔɔnaɣ taa.

 8 Oo, ye paacɛlaɣ-m mbʋ mɔnpɔzʋʋ yɔ

nɛ ye Ɛsɔ ɛɛcɛlaɣ-m mbʋ me-liu wɛɛ yɔ!

 9 Ye Ɛsɔ eetisaɣ se ɛtɔyɩtɩ-m,

nɛ ye eesezaɣ e-nesi se ɛkʋ-m!+

10 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye pɩɩlabɩ mbʋ yɔ halɩ pɩɩkɔnɩ-m laŋɩyɛ hɛzʋʋ;

maamanɩ taa leleŋ paa men-siziŋ ɛwɛ tam yɔ,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantikizi Kiɖeɖeu tɔm.+

11 Mɛwɛnɩ ɖoŋ se mɛwɛɛ ɖaŋʋʋ yɔɔ yaa we?+

Nɛ ɛbɛ pɩkaɣ-m tɛmnʋʋ nɛ pɩpɔzʋʋ se mantasɩ wezuu caɣʋ?*

12 Ɛzɩ mon-ɖoŋ wɛ ɛzɩ kaaʋ ñɩŋ yɔ?

Yaa ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ palabɩnɩ mon-tomnaɣ na?

13 Ɛbɛ manpɩzɩɣ mala nɛ mansɩnɩ man-tɩ,

ŋgʋ pamʋ sɩnʋʋ kpeekpe mɔn-cɔlɔ?

14 Weyi ekiziɣ wɩlʋʋ sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ ɛyʋ lɛlʋ yɔ+

ɛɛkaɣ tasʋʋ seu sɔɔndʋ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ.+

15 Mon-koobiya kɛ pɩ-tɛɛ nɛ pɩ-yɔɔ tɩnaa+ ɛzɩ nikaɣ alɩwaatʋ taa lemeɣa yɔ,

ɛzɩ nikaɣ alɩwaatʋ taa lemisi taa lɩm mbʋ pɩsɔʋ yɔ.

16 Ðɔmbɛɛ yeba nɛ sɩ-taa piyi,

nɛ ɖɔmbɛɛ wena ayɔlʋʋ yɔ, amɛlɩ sɩ-taa.

17 Ɛlɛ alɩwaatʋ talɩɣ lɛ, sɩ-taa lɩm sɔʋ nɛ sɩɩtasɩɣ wɛʋ;

soŋaɣ talɩɣ lɛ sɩsɔʋ.

18 Pɛkɛzɩ-sɩ nʋmɔʋ;

sikpeŋ kañɩmbusuu taa nɛ sɩsɔʋ.

19 Teema+ nʋmɔɖɔnaa ñɩnɩɣ-sɩ;

nʋmɔɖɔnaa mba palɩnɩ Seeba+ yɔ* paɖaŋ-sɩ.

20 Fɛyɛ kpa-wɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pata liu mbʋ pɩtaapɔzɩ yɔ;

powobi peeɖe lɛ, pitibi-wɛ yɔɔɔ.

21 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛ-ɛsɩndaa lɛ, mbʋ ɩpɩsaa;+

ɩna ma-asɛyʋʋ caɣ sɔɔndʋ caɣʋ mbʋ yɔ lɛ, sɔɔndʋ kpa-mɩ.+

22 Ɛzɩ mɔntɔm se: “Ɩha-m nabʋyʋ,”

yaa mɔnpɔzɩ-mɩ se ɩlɩzɩ mɩ-ñɩm nabʋyʋ nɛ ɩlabɩnɩ-m kʋjɔʋ na?

23 Mɔnpɔzaa se poholi-m koyindu nesi tɛɛ

yaa paya ma-ñʋʋ nazɩyaa nesi tɛɛ?

24 Ɩwɩlɩ-m tɔm, nɛ mankaɣ sum ɖiɣ ɖiɣ;+

ɩsɩnɩ-m nɛ mantɩlɩ man-kɩwɛɛkɩm.

25 Toovenim tɔm ɛɛɖʋʋ ɛyʋ wɩzasɩ!+

Ɛlɛ ɩkʋʋ mɔn-tɔm kʋʋ mbʋ yɔ wazaɣ ŋga pɩwɛna?+

26 Ɩwɛɛ nɛ ɩkpɛyɩɣ se ɩkʋ mɔn-tɔm yaa we,

se ɩkʋ abalʋ weyi ɛlɔ lidaʋ yɔ ɛ-tɔm+ ndʋ helim kpakɩɣ yɔ?

27 Ɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ɩtɔ piye soliɣa yɔɔ+

nɛ ɩpɛdɩ mɩ-taabalʋ maɣmaɣ.*+

28 Pʋyɔɔ lɛ, lɛɛlɛɛyɔ ɩkɛzɩ mɩ-tɩ nɛ ɩcɔnɩ-m,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ maakaɣ cɛtʋʋ mɩ-ɛsɩndaa.

29 Mentendi-mɩ, ɩɖaɣnɩ pɩ-yɔɔ maɣzʋʋ, ɩtaakʋ mɔn-tɔm ɖulum,

ɛɛɛ, ɩɖaɣnɩ pɩ-yɔɔ maɣzʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ men-siɣsiɣ wɛtʋ wɛ ti-ɖeɖe.

30 Ɛzɩ ma-nzʋlʋmɩyɛ yɔɔdʋʋ tɔm ndʋ tɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ?

Ye manɖɩkɩ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ ɛzɩ maapɩzɩɣ nɛ menɖiɣzini-pʋ?

7 «Ɛzɩ wezuu ŋgʋ ɛyʋ cakɩ tɛtʋ yɔɔ yɔ kɩfɛyɩ ɛzɩ tʋmɩyɛ nɖɩ pakpaɣ ɛyʋ nɛ ɖoŋ nɛ ɛlakɩ yɔ?

Nɛ ɛ-kɩyakɩŋ fɛyɩ ɛzɩ abaa tʋ kɩyakɩŋ yɔ?+

 2 Ɛñɩnɩɣ kuzotuu kpem ɛzɩ yom yɔ,

nɛ ɛɖaŋ ɛ-kɩhɛyʋʋ ɛzɩ abaa tʋ yɔ.+

 3 Mbʋ pɛcɛlɩ-m mbʋ pɩɩwazɩɣ pʋyʋ yɔ pi-fenasɩ

nɛ pakalɩ kʋñɔŋ ɖoo nɛ pɛcɛlɩ-m.+

 4 Mahɩnɩɣ lɛ, mɔnpɔzʋʋ se: “Ɛzɩmtaa mankaɣ kʋyʋʋ?”+

Ɛlɛ ɖoo kɩlɩɣ ɖaɣlʋʋ lɛ, mɛwɛɣ pɩsʋʋ yɔɔ yem nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ tɛbɩyɛ tɛɛ.

 5 Sonzoowa nɛ tambaɣ su mon-tomnaɣ yɔɔ;+

heŋ su mɔn-tɔnʋʋ yɔɔ nɛ kikpeŋ lɩm yem.+

 6 Man-kɩyakɩŋ ɖɛɣ lɛɛ lɛɛ nɛ pɩkɩlɩɣ ɛzɩma pɩsaŋ lʋyʋ lakɩnɩ tʋmɩyɛ ɛ-ɛjɔʋ yɔ,+

nɛ ɩtɛŋ lɛ, lidaʋ nakʋyʋ fɛyɩ.+

 7 Tɔzɩ se me-wezuu kɛ helim,+

se mɛ-ɛsɩyɛ ɛɛkaɣ tasʋʋ naʋ koboyaɣ* kpa.

 8 Ɛsɩyɛ nɖɩ ɖɩnaɣ-m lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ɖɩɩkaɣ-m tasʋʋ naʋ;

ñɛ-ɛsa kaɣ-m ñɩnʋʋ, ɛlɛ mɛntɛm ɖɛʋ.+

 9 Ɛzɩ mɩndʋ mɩzʋʋ nɛ tɩmʋkɩ yɔ,

mbʋ ɖɔɖɔ weyi etiki Pɩlaʋ* taa yɔ, ɛɛtasɩɣ pɩsʋʋ nɛ ɛlɩɩ.+

10 Ɛɛkaɣ tasʋʋ pɩsʋʋ ɛ-ɖɩɣa taa,

nɛ e-lone ɛɛkaɣ-ɩ tasʋʋ sɩm.+

11 Pʋyɔɔ lɛ maakaɣ mɔ-nɔɔ kpaʋ.

Mankaɣ yɔɔdʋʋ men-fezuu wɩzasɩ taa;

men-siziŋ sɔsɔŋ* taa mankaɣ wiu man-kʋñɔŋ!+

12 Ɛzɩ mɛnkɛ teŋgu yaa teŋgu taa coojo

nɛ ŋsɩɣ feŋiyu mɔ-yɔɔ?

13 Alɩwaatʋ ndʋ mɔyɔɔdʋʋ se: “Ma-ñalʋʋ kaɣ hɛzʋʋ ma-laŋɩyɛ;

man-kaɖʋ kaɣ-m sɩnʋʋ nɛ man-kʋñɔŋ pasɩ” lɛ,

14 ɖɩnɛ ɛlɛ ŋñazɩɣ-m nɛ ɖoza

nɛ ŋɖʋʋ-m sɔɔndʋ nɛ natʋ,

15 nɛ piyele nɛ malɩzɩ* se men-feziŋ ili,

ɛɛɛ, sɩm wɛ-m weewee nɛ pɩkɩlɩ mon-tomnaɣ* kanɛ.+

16 Me-wezuu lɩ-m sɔŋ;+ mantɩsɔɔlɩ se mantasɩ caɣʋ wezuu.

Yebi-m ɖiɣ ɖiɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ man-kɩyakɩŋ wɛ ɛzɩ ɛyʋ mɔɔŋ tɛɛ helim yɔ.+

17 Ɛbɛ ɛyʋ kɛnaa nɛ ŋkeŋni-i

nɛ ŋkaŋ ña-lɩmaɣza* ɛ-yɔɔ?+

18 Ɛbɛ yɔɔ ŋkilimiɣ ɛ-yɔɔ paa tanaŋ ŋgʋ

nɛ ŋtakɩɣ-ɩ paa ɛzɩmtaa?+

19 Ŋŋkɛzɩɣ ñɛ-ɛsa nɛ hɔɔlʋʋ nɛ ŋyebi-m cɔnʋʋ,

nɛ ŋyebi-m ɖiɣ ɖiɣ nɛ mehiɣ alɩwaatʋ nɛ meli ma-ndaatʋ na?+

20 Ye malabɩ kɩdɛkɛdɩm, ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ mɔnkɔnɩ-ŋ kaɖɛ, ña weyi ŋkɛ ɛyaa kpeekpe Cɔnɩyʋ yɔ?+

Ɛbɛ yɔɔ ŋkamɩ-m nɛ ɛsa?

Manpɩsɩ-ŋ sʋʋtʋ na?

21 Ɛbɛ yɔɔ ŋŋkpeɣu man-kɩdɛkɛdɩm

nɛ ŋŋhuuzuu ɛsɩyɛ man-kɩwɛɛkɩm yɔɔ?

Mbʋ pʋyɔɔ yɔ piileɖiɣ lɛ, mankaɣ hɩnʋʋ puuyuu taa,+

nɛ ŋkaɣ-m ñɩnʋʋ, ɛlɛ mɛntɛm ɖɛʋ.»

8 Ðɩnɛ ɛlɛ Suwaa tʋ+ Bilɩdaadɩ+ cosi se:

 2 «Ŋwɛɣ nɛ ŋyɔɔdʋʋ ɛzʋnɔ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ ɖooye?+

Ñɔ-nɔɔ taa tɔm kɛ helim ɖoŋ ñɩmbʋ yem!

 3 Ɛzɩ Ɛsɔ kaɣ kɛzʋʋ siɣsiɣ tɔm kiŋgiɖe na,

yaa Ðoŋ Tɩŋa Tʋ kaɣ kɛzʋʋ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ kiŋgiɖe na?

 4 Ye ña-pɩyalaa ɩyʋsɩnɩ-ɩ yɔ,

eyeba nɛ pɔhɔ pa-nɩŋgbaŋʋʋ pa-kaañamtʋ yɔɔ;*

 5 ɛlɛ ye ŋŋpɩsɩnɩ Ɛsɔ yɔɔ+

nɛ ŋtendi Ðoŋ Tɩŋa Tʋ se ɛna ña-pʋtɔdɩyɛ,

 6 nɛ ye toovenim taa, ŋŋwɛ kele kele nɛ ŋkɛ ɛyʋ siɣsiɣ tʋ yɔ,+

ɛɛnɩnɩ-ŋ nɛ ɛpɩsɩnɩ-ŋ ño-lone taa.

 7 Nɛ paa ŋŋkɛ ɛjam ɖɩbazɩyɛ taa yɔ,

ŋkaɣ kɛʋ sɔsɔ cee wayɩ.+

 8 Mentendi-ŋ, pɔzɩ kpaɖʋʋ ŋgʋ kɩɖɛwa yɔ kɩ-taa mba,

nɛ ŋka ña-lɩmaɣza wondu ndʋ tɩ-yɔɔ pa-caanaa lɩwa yɔ tɩ-yɔɔ.+

 9 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖeɖe ɖeke palʋlɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɩsɩŋ natʋyʋ,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ kɩyakɩŋ weyi ɖɩcakɩ wezuu tɛtʋ yɔɔ yɔ ɩkɛ kuzotuu.

10 Ɛzɩ paakaɣ-ŋ tɔm wɩlʋʋ

nɛ peheyi-ŋ ndʋ pasɩma yɔ?*

11 Papiruusi ñɩyʋʋ pɩzɩɣ nɛ kɩpaɣlɩ ɖoli nɛ pɩtɩkɛ lɩm fɛɛʋ taa?

Kañɩŋgbayaɣ ñɩyʋʋ pɩzɩɣ nɛ kɩpaɣlɩ ɖenɖe lɩm fɛyɩ yɔ?

12 Kɩtɩtɛmtɩ hɔʋ hɛtʋ nɛ kɩtɩtalɩtɩ cɛbʋ lɛ,

kɩkaɣ wɩlʋʋ pʋcɔ nɛ ñɩtʋ lɛɛtʋ tɩŋa wɩlɩ.

13 Mba payɩ pɔsɔʋ Ɛsɔ yɔɔ yɔ, mbʋ pɩtɛŋnɩ-wɛ,*

mbʋ pʋyɔɔ yɔ, weyi ɛɛñaŋ Ɛsɔ yɔ,* e-lidaʋ kaɣ ɖʋʋ lɩm,

14 mbʋ ɛtaɣ liu yɔ pɩkɛ falaa

nɛ e-lidaʋ wɛ ɖaaa ɛzɩ ajaɣ ñɛyɩtʋ* yɔ.

15 Ɛkaɣ tɩlɩsɩnʋʋ ɛ-ɖɩɣa, ɛlɛ kaakaɣ sɩŋʋʋ;

ɛkaɣ ñaɣʋ pana se ɛñɔɔnɩ-kɛ, ɛlɛ kaakaɣ leɖuu.

16 Ɛkɛ tɩʋ lɛŋ ñɩŋgʋ wɩsɩ ñalɩmɩyɛ taa,

ɛyɛzɩɣ pilinzi camɩyɛ kaɖaɣ kpeekpe taa.+

17 E-lila lɛɣtɩɣ ɖama taa pɛɛ huuye taa;

ɛñɩnɩɣ ɖɩɣa pɛɛ taa.*

18 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ pɛkpɛzɩɣ-ɩ* e-lone taa yɔ,

lone nɖɩ ɖɩkaɣ-ɩ kizuu nɛ ɖɩyɔɔdɩ se: “Mantɩna-ŋ wiɖiyi nɛ mana.”+

19 Ɛɛɛ, mbʋ ɛkaɣ mʋʋʋ;*+

nɛ lalaa kaɣ ñɔʋ nɛ puuyuu taa.

20 Paa pɩɩlabɩ ɛzɩma yɔ, Ɛsɔ ɛɛkaɣ lɔʋ mba pɔɖɔkʋʋ pa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ;*

nɛ ɛɛkaɣ sɩnʋʋ ɛyaa kɩdɛkɛdaa,*

21 mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkaɣ tasʋʋ labʋ nɛ woŋa su ñɔ-nɔɔ taa

nɛ taa leleŋ kubusi su ño-ndomee yɔɔ.

22 Mba papaɖɩɣ-ŋ yɔ, fɛyɛ kaɣ-wɛ kpaʋ kʋɖɩɩɩ,

nɛ kañatʋ tɩnaa kizinziku ɛɛkaɣ tasʋʋ wɛʋ.»

9 Yɔɔb cosi se:

2 «Toovenim taa lɛ manawa se mbʋ pɩwɛɛ.

Ɛlɛ ye tɔm ɛkɔm ɛyʋ nɛ Ɛsɔ pɛ-hɛkʋ taa yɔ, ɛzɩma ɛyʋ ɛnʋ ɛ-tɔm pɩzɩɣ nɛ tiɖe?+

 3 Ye nɔɔyʋ ɛcaɣ se ɛhɔmnɩ* Ɛsɔ tɔm yɔ,+

Ɛsɔ ɛpɔzɩ tɔm kudoku yɔ, ɛyʋ ɛnʋ ɛɛkaɣ pɩzʋʋ nɛ ecosi kʋɖʋmtʋ maɣmaɣ.

 4 Ɛkɛ lɔŋsɩnɖʋ ɛ-laŋɩyɛ taa nɛ e-ɖoŋ wayɩ fɛyɩ.+

Apɩzɩɣ nɛ ɛkaɖɩnɩ-ɩ nɛ ɛlɩɩ cɩŋgɩlɩm?+

 5 Ɛkɛzɩɣ pʋŋ lona* nɛ nɔɔyʋ eeɖiɣziɣna;

ɛpɩsɩɣ-ɩ kpɛlɩ kpɛlɩ ɛ-pana taa.

 6 Ɛñamsɩɣ tɛtʋ ti-lone taa,

nɛ ti-tilima seliɣ.+

 7 Ɛɖʋʋ paɣtʋ wɩsɩ se sɩtaañaɣ

nɛ ɛɖɩkɩ tɩɩnzɩ ñalɩmɩyɛ yɔɔ;+

 8 eposuu ɛsɔdaa e-ɖeke,+

ɛɖɔŋ teŋgu lɩm hola kʋkʋya yɔɔ.+

 9 Ɛlabɩ Asɩ tɩɩnzɩ tindimiye,* Kesil tɩɩnzɩ tindimiye* nɛ Kima tɩɩnzɩ tindimiye,*+

nɛ hadɛ kiŋ ɛsɔdaa tɩɩnzɩ tindima;*

10 ɛlakɩ wondu sɔsɔtʋ ndʋ paapɩzɩɣ nɛ panɩɩ tɩ-taa yɔ,+

wondu ndʋ tɩwɛ piti nɛ paapɩzɩɣ nɛ pakalɩ-tʋ yɔ.+

11 Ɛtɩŋnɩ mɔn-cɔlɔ, nɛ mantɩpɩzɩ nɛ mana-ɩ;

ɛɖɛ mɛ-ɛsɩndaa, ɛlɛ mantɩtɩlɩ-ɩ.

12 Ye ecobi nabʋyʋ, apɩzɩɣ nɛ ɛkaɖɩnɩ-ɩ?

Apɩzɩɣ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: “Ɛbɛ ŋlakɩ mbʋ yɔ?”+

13 Ɛsɔ ɛɛkaɣ kpaʋ ɛ-pana;+

Rahaabɩ*+ sɩnɩyaa maɣmaɣ kaɣ luŋuu ɛ-tɛɛ.

14 Pʋyɔɔ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ moncosuu-i yɔ,

pɩwɛɛ se malɩzɩ mɔn-tɔm pee camɩyɛ pʋcɔ nɛ mɔhɔmnɩ-ɩ tɔm!

15 Paa mɔn-tɔm eeɖewa yɔ, maakaɣ-ɩ cosuu.+

Mbʋ pi-ɖeke manpɩzɩɣ nɛ mala yɔ lɛ se mentendi mɔn-tɔm hʋyʋ* nɛ ɛna man-pʋtɔdɩyɛ.

16 Ye maya-ɩ, ɛkaɣ-m cosuu na?

Mantɩsa se ɛkaɣ mɔ-nɔɔ welisuu,

17 mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɔyɩtʋʋ-m nɛ tɛʋ ŋgʋ kɩnɩɣnɩ helim sɔsɔm yɔ

nɛ ɛɖʋʋ-m heŋ sakɩyɛ falaa yem.+

18 Eeyeki-m se men-feziŋ ɩkpa;

eeyeki-m haɣzʋʋ mbʋ pɩwɛ ñaŋ yɔ.

19 Ye pɩkɛ ɖoŋ tɔm yɔ, ɛnʋ yɔ ɖoŋ tʋ.+

Ye pɩkɛ siɣsiɣ wɛtʋ tɔm yɔ, ɛtɔŋ se: “Apɩzɩɣ nɛ ɛpɔzɩ-m akɔnta?”*

20 Ye mɔn-tɔm eeɖewa yɔ, mɔ-nɔɔ maɣmaɣ kaakʋ mɔn-tɔm;

paa mɔnɖɔkɩ man-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ,* ɛkaɣ yɔɔdʋʋ se mɔn-tɔm sɩba.*

21 Paa mɔnɖɔkɩ man-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ,* maataɣ man-tɩ liu;*

menkiziɣ* me-wezuu kʋnɛ.

22 Tʋkaɣ nakɛyɛ fɛyɩ. Pʋyɔɔ mɔntɔŋ se:

“Ɛzɩ ɛɖɩzʋʋ kɩdɛkɛdʋ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɛɖɩzɩɣ weyi ɛtɩwɛɛkɩ nabʋyʋ yɔ.”*

23 Ye lɩm ɛwadɩ tuda nɛ pɩkɔnɩ sɩm tuda yɔ,

ɛkaɣ woŋuu weyi ɛtɩwɛɛkɩ nabʋyʋ nɛ ɛfɛyɩnɩ lidaʋ yɔ.

24 Paɖʋzɩ tɛtʋ kañatʋ tɩnaa nesi tɛɛ;+

ehuuzuu tɩ-tɔm hʋyaa ɛsa yɔɔ.*

Ye pɩtɩkɛ ɛnʋ, ɖɩnɛ anɩ pʋdʋ?

25 Man-kɩyakɩŋ seɣ lɛɛ lɛɛ nɛ pɩkɩlɩɣ ɛyʋ weyi eseɣ yɔ;+

iseɣ nɛ ɩɖɛɣ, ɛlɛ ɩɩnaɣ kɩbandʋ.

26 Iseɣ lɛɛ lɛɛ ɛzɩ kañɩŋgbayaɣ kpɩyɩŋ yɔ,

ɛzɩ kpeluu* tikuu fɩɩɩ se kɩkpa nabʋyʋ yɔ.

27 Ye mɔntɔm se: “Maakaɣ tasʋʋ wiu man-kʋñɔŋ,

mankaɣ lɛɣzʋʋ mɛ-ɛsɩndaa nɛ mɛwɛɛ taa leleŋ taa” yɔ,

28 ma-wɩzasɩ kpeekpe yɔɔ lɛ, mɛwɛɣ sɔɔndʋ taa mbʋ,+

nɛ manawa se ŋŋkaɣ mɔn-tɔm ɖezuu.

29 Pakaɣ mɔn-tɔm kʋʋ.

Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se malʋ falaa yem?+

30 Ye mɔnsɔ ɖɔmbɛɛ wena ayɔlaa yɔ a-lɩm,

nɛ mansaŋ me-nesi fɔɔfɔɔ lɩm taa* yɔ,+

31 ɖɩnɛ ɛlɛ ŋkaɣ-m tisuu pɔʋ taa,

nɛ halɩ mon-tokonaa maɣmaɣ kaɣ-m paɖʋʋ.

32 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɩkɛ ɛyʋ ɛzɩ ma yɔ se maapɩzɩ nɛ moncosi-i,

se ma nɛ ɩ ɖiwolo tɔm ɖɩhʋyɛ.+

33 Ɛyʋ nɔɔyʋ fɛyɩ se ɛyasɩ-ɖʋ tɔm,*

se ɛkɛ-ɖʋ tɔm hʋyʋ.*

34 Ye eeyekaɣ-m mabʋ*

nɛ eyebi-m ñazʋʋ nɛ e-wondu ndʋ tɩcaɣ sɔɔndʋ yɔ,+

35 ɖɩnɛ ɛlɛ maayɔɔdɩnɩ-ɩ nɛ kaalɛyɩtʋ,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantɩkɛ ɛyʋ weyi ɛyɔɔdʋʋnɩ sɔɔndʋ yɔ.

10 «Me-wezuu lɩ-m* sɔŋ.+

Mankaɣ wiu man-kʋñɔŋ nɛ mɛntɛ man-taa.

Mankaɣ yɔɔdʋʋ men-siziŋ sɔsɔŋ* taa!

 2 Mankaɣ Ɛsɔ heyuu se: “Taakʋ mɔn-tɔm.

Heyi-m mbʋ pʋyɔɔ ŋlʋkɩnɩ-m yɔ.

 3 Ŋnazɩɣ-m nɛ ŋpaɖɩɣ ñe-nesi tɛɛ tʋmɩyɛ+

nɛ ŋnɩɣ leleŋ kɩdɛkɛdaa lɩmaɣza yɔɔ nɛ pɩkpaɖɩɣ se pɩwazɩ-ŋ we?

 4 Tomnaɣ nandʋ ɛsa ŋwɛna?

Yaa ŋnaɣ ɛzɩ ɛyʋ naɣʋ yɔ?

 5 Ña-kɩyakɩŋ wɛ ɛzɩ ɛyaa ñɩŋ yɔ?

Yaa ña-pɩnzɩ wɛ ɛzɩ ɛyʋ ñɩnzɩ yɔ+

 6 nɛ pɩwɛɛ se ŋñɩnɩɣ man-kɩwɛɛkɩm nɛ ŋlɛlɩɣ

nɛ ŋwɛɛ man-kɩdɛkɛdɩm ñɩnʋʋ yɔɔ?+

 7 Ŋnawa se mantɩɖɔɔ wɛɛ naayɛ;+

nɛ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛya ma-ñʋʋ ñe-nesi tɛɛ.+

 8 Ña-maɣmaɣ ñe-nesi manɩ-m nɛ sɩlabɩ-m,+

ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ, ŋcaɣ se ŋɖɩzɩ-m caɣ caɣ.

 9 Mentendi-ŋ, tɔzɩ se cʋʋ ŋmanɩ-m,+

ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ŋlakɩ se manɖaɣnɩ pɩsʋʋ mʋzʋʋ.+

10 Ŋtɩpɩyɩ-m ɛzɩ naalɩm yɔ

nɛ ŋla nɛ menkii ɛzɩ waagaasɩ yɔ?

11 Ŋsu-m tɔnʋʋ nɛ tomnaɣ nandʋ,

nɛ mɔɔ nɛ hola ŋlʋnɩ-m.+

12 Ŋha-m wezuu nɛ ŋwɩlɩ-m sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ;

ŋcɔnɩ mɔ-yɔɔ nɛ ŋkandɩyɩnɩ men-fezuu* yɔɔ.+

13 Ɛlɛ ŋŋɖʋ ña-taa mɛsaɣ tɛɛ se ŋlakɩ lakasɩ nzɩ.*

Manawa se ñɔ-cɔlɔ lakasɩ nzɩ sɩlɩnaa.

14 Ye maalabɩ kɩdɛkɛdɩm yɔ ŋŋna-m,+

nɛ ŋtaakpeɣ-m man-kɩwɛɛkɩm.

15 Ye mɔnɖɔ wɛɛ yɔ, pɩtɔɔ-m!

Nɛ paa mantɩwɛɛkɩ nabʋyʋ yɔ, maapɩzɩɣ nɛ mankʋsɩ ma-ñʋʋ,+

mbʋ pʋyɔɔ yɔ fɛyɛ nɛ kʋñɔŋ suni man-taa.+

16 Ye mankʋsɩ ma-ñʋʋ yɔ, ŋɖʋʋ ma-wayɩ ɛzɩ mʋʋzʋʋ yɔ+

nɛ ŋtasɩ ño-ɖoŋ tʋmɩyɛ labɩnʋʋ se ŋnazɩ-m.

17 Kʋñɔŋ wɛɛ nɛ kɩtɩnɩɣ kʋñɔŋ yɔɔ mɔ-yɔɔ lɛ,

ŋkɔnɩ aseɣɖe tɩnaa kɩfama se pakaɖɩnɩ-m

nɛ ŋyele nɛ pana wena ŋkɔnɩ-m yɔ akpa ɖoŋ.

18 Pʋyɔɔ lɛ, ɛbɛ yɔɔ ŋlɩzɩ-m mon-ɖoo lotu taa?+

Pɩɩwɛɛ se mansɩ pʋcɔ nɛ ɛsɩyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ maɣmaɣ na-m.

19 Ɛzʋnɔ, maamʋʋ yem ɛzɩ mantaacaɣ wezuu wiɖiyi nɛ mana yɔ;

paakpaɣ-m nɛ mon-ɖoo lotu taa nɛ pɛɖɛnɩ-m pɩlaʋ taa kpaagbaa.”

20 Man-kɩyakɩŋ fɛyɩ pazɩ yem yaa we?+ Ɛsɔ eyebi-m ɖiɣ ɖiɣ;

Ɛsɔ ɛkɛzɩ ɛ-ɛsa nɛ ɛtaatasɩ-m cɔnʋʋ, nɛ mɛhɛzɩ* pazɩ+

21 pʋcɔ nɛ mɛnɖɛɛ (nɛ maakaɣ tasʋʋ pɩsʋʋ)+

cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ* ɛjaɖɛ taa,+

22 cɩkpɛndʋʋ kiya ɛjaɖɛ taa,

cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ ɛjaɖɛ nɛ siduu siduu ɛjaɖɛ,

ɖenɖe ñalɩmɩyɛ maɣmaɣ wɛ ɛzɩ cɩkpɛndʋʋ yɔ.»

11 Naama tʋ Zofaarɩ+ cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Ɛzɩ paacosuu tɔm ndʋ tɩ-tɩŋa tɩ-yɔɔ?

Yaa tɔm sakɩyɛ yɔɔdʋʋ kaɣnɩ yebu nɛ ɛyʋ tɔm ɖe?*

 3 Ña-falaa tɔm kaɣ yebu nɛ ɛyaa su tamɩyɛ na?

Nɔɔyʋ ɛɛkaɣ-ŋ kalʋʋ ñɛ-tɛtɛ pɛŋɩyɛ tɔm yɔɔ?+

 4 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋtɔm se: “Tɔm ndʋ mawɩlɩɣ yɔ tɩwɛ kele kele,+

mɛwɛ cɩɖɩ cɩɖɩ ñɛ-ɛsɩndaa.”+

 5 Ɛlɛ ye Ɛsɔ ɛɛpɩzaɣ se ɛyɔɔdɩ

nɛ ekuli e-ndomee nɛ ɛyɔɔdɩnɩ-ŋ yɔ!+

 6 Ðɩnɛ ɛlɛ eekuli lɔŋsɩnɖɛ tɛ mɛsaɣ tɛɛ tɔm yɔɔ nɛ eheyi-ŋ,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ lɔŋsɩnɖɛ nɖɩ ɖɩwazɩɣ yɔ ɖɩwɛ cukaŋ.

Nɛ ŋŋɖiɣzinaa se Ɛsɔ ha nʋmɔʋ se pɔsɔɔ ña-kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ yɔɔ.

 7 Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlɩɩ Ɛsɔ wondu cukaŋ ñɩndʋ yɔɔ?

Yaa ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlɩɩ mbʋ payɩ pitukuuni Ðoŋ Tɩŋa Tʋ yɔ pɩ-yɔɔ?*

 8 Lɔŋsɩnɖɛ kʋyaa nɛ pɩkpaɖɩ ɛsɔdaa. Ɛbɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla?

Ðɩwɛ cukaŋ nɛ pɩkpaɖɩ Pɩlaʋ.* Ɛbɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtɩlɩ?

 9 Ðɩkɩlɩ tɛtʋ ɖaɣlʋʋ,

nɛ ɖɩwalaa nɛ pɩkɩlɩ teŋgu.

10 Ye ɛkɔm nɛ ɛɖɛɣ nɛ ɛkpa nɔɔyʋ nɛ ewoni-i tɔm ɖɩhʋyɛ,

apɩzɩɣ nɛ ɛkaɖɩnɩ-ɩ?

11 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɩlɩɣ ɛyaa mba pɛkɛ peɣziyaa yɔ.

Ye ɛna kɩdɛkɛdɩm yɔ, ɛɛkaɣ-pʋ ɖiɣzinuu yaa we?

12 Ɛlɛ kɩyakʋ ŋgʋ tɛyɛ kpaŋaɣ kaɣ ɛyʋ lʋlʋʋ yɔ,*

puwiye kɩmɛlɛŋ kaɣ tɔm taa nɩʋ.

13 Ye ŋŋñɔɔzaɣ ña-laŋɩyɛ

nɛ ŋposi ñe-nesi nɛ ɛ-cɔlɔ kiŋ yɔ.

14 Ye ñe-nesi ɛlakɩ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ, ɖɛnɩ-pʋ ɖooo poliŋ,

nɛ taayele nɛ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ pɩwɛɛ ñe-kizinzikiŋ tɛɛ.

15 Ðɩnɛ ɛlɛ ŋkaɣ pɩzʋʋ nɛ ŋkpazɩ ñɛ-ɛsa nɛ fɛyɛ ɛɛkpaɣ-ŋ;

ŋpɩzɩɣ nɛ ŋka camɩyɛ nɛ sɔɔndʋ ɛɛkpaɣ-ŋ nɛ nabʋyʋ.

16 Ðɩnɛ ɛlɛ ŋkaɣ sɔʋ ña-kʋñɔŋ yɔɔ;

ŋkaɣ kɩ-yɔɔ tɔzʋʋ ɛzɩ lɩm mbʋ pɩtɩŋnɩ ñɔ-cɔlɔ nɛ pɩɖɛɛ yɔ.

17 Ñe-wezuu kaɣ ñandʋʋ ñamm nɛ pɩkɩlɩ wɩsɩ kaalaŋa;

halɩ kɩ-cɩkpɛndʋʋ kaɣ wɛʋ ɛzɩ tanaŋ yɔ.

18 Ña-laŋɩyɛ ɛɛkaɣ tɔʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ lidaʋ wɛɛ,

nɛ ŋkaɣ cɔnʋʋ kpɛɛɛ nɛ ŋhɩnɩ pɛɛyɛ taa.

19 Ŋkaɣ hɩnʋʋ nɛ nɔɔyʋ ɛɛkaɣ-ŋ ɖʋʋ sɔɔndʋ,

nɛ ɛyaa sakɩyɛ kaɣ ñɩnʋʋ se ŋna pa-pʋtɔdɩyɛ.

20 Ɛlɛ kɩdɛkɛdaa ɛsa kaɣ camʋʋ;

nɛ paakaɣ naʋ lone naɖɩyɛ se pese nɛ pɛɖɛɛ peeɖe,

nɛ sɩm* ɖeke kaɣnɩ kɛʋ pe-lidaʋ.»+

12 Ðɩnɛ ɛlɛ Yɔɔb cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Toovenim, mɩ yɔ sɩnɖaa,*

nɛ mɩ-cɔlɔ lɔŋsɩnɖɛ kaɣ sɩbʋ!

 3 Ɛlɛ ma ɖɔɖɔ mɛwɛnɩ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ.*

Ɩtɩkɩlɩ-m.

Aasɩŋ tɔm ndʋ?

 4 Manpɩsɩ woŋa pʋyʋ man-taabalaa,+

ma weyi mayaɣ Ɛsɔ se ecosi-m yɔ.+

Ɛyʋ siɣsiɣ tʋ, weyi ɛfɛyɩnɩ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ yɔ ɛkɛ woŋa pʋyʋ.

 5 Ɛyʋ weyi ɛ-paa fɛyɩnɩ nabʋyʋ yɔ eniŋ asɛyʋʋ,

ɛmaɣzɩɣ se mba pa-nɩŋgbanzɩ tɩka camɩyɛ yɔ* pe-ɖeke kɩtalɩɣ.

 6 Mɩlaa kizinzikiŋ wɛ laŋhɛzɩyɛ taa,+

nɛ mba pacaɣ tɔm Ɛsɔ yɔ pɛwɛ pɛɛyɛ taa,+

mba pɛ-ɛsɔ wɛ pe-nesi taa yɔ.

 7 Ɛlɛ mentendi-ŋ, pɔzɩ kpɩna nɛ akaɣ-ŋ tɔm wɩlʋʋ;

pɔzɩ ɖɔɖɔ ɛsɔdaa sumasɩ, nɛ sɩkaɣ-ŋ heyuu.

 8 Yaa kɛzɩ ña-lɩmaɣza nɛ tɛtʋ yɔɔ kiŋ,* nɛ tɩkaɣ-ŋ tɔm wɩlʋʋ;

nɛ teŋgu taa kpakpasɩ kaɣ-ŋ tʋ heyuu.

 9 Wondu ndʋ ti-kpeekpe tɩ-taa ŋgʋ ɛɛsɩŋ

se Yehowa nesi labɩnɩ pɩtɩŋa mbʋ yɔ?

10 Mbʋ payɩ pɩwɛ wezuu yɔ e-nesi taa pi-wezuu* wɛɛ,

nɛ e-nesi taa paa ɛyʋ weyi lɛ* e-fezuu wɛɛ.+

11 Nɩŋgbaŋʋʋ ɛɛtakɩɣ tɔm pee se kɩna

ɛzɩ nzʋlʋmɩyɛ ɖɩkʋʋ tɔɔnaɣ se ɖɩna yɔ?+

12 Pɩtɩkɛ akpadɩyaa cɔlɔ panaɣ lɔŋsɩnɖɛ na?+

Nɛ pɩtɩkɛ wezuu kɩɖaɣlʋʋ kɔŋnɩnɩ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ na?

13 Ɛ-cɔlɔ lɔŋsɩnɖɛ nɛ ɖoŋ pɛwɛɛ;+

ɛwɛnɩ lɔŋ tasʋʋ nɛ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ.+

14 Ye ɛyɔkɩ nabʋyʋ yɔ, paapɩzɩɣ nɛ paɖaɣnɩ-pʋ maʋ;+

ye ɛɖɩɣaa yɔ, ɛyʋ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛtʋlɩ.

15 Ye ɛkpa lɩm yɔ, pɩtɩŋa pɩwɩlɩɣ;+

etiyiɣni-pʋ lɛ, pɩwadɩɣ tɛtʋ yɔɔ.+

16 Ɛ-cɔlɔ ɖoŋ nɛ lɔŋsɩnɖɛ nɖɩ ɖɩwazɩɣ yɔ pɛwɛɛ;+

ɛnʋ tɩnɩ ɛyʋ weyi eleki yɔ nɛ ɛyʋ weyi elesiɣ lɛlʋ yɔ;

17 ɛlakɩ nɛ lɔŋ tasɩyaa ɖɔŋ naataŋ,*

nɛ ɛsʋzʋʋ tɔm hʋyaa kpaaŋ.+

18 Ɛhɛɖɩɣ kpasɩ nzɩ awiya ɖɩɣ ɛyaa yɔ,+

nɛ ɛɖɩɣ a-tɩnzɩ taa tambaɖɛ.

19 Ɛlakɩ nɛ cɔjɔnaa ɖɔŋ naataŋ,+

etuzuu mba po-ɖoŋ kam camɩyɛ yɔ nɛ ɛpɛɖɩɣ;+

20 eyeki nɛ tɔm tɛŋ lɔŋsɩnɖaa mba pataɣ-wɛ liu yɔ pɔ-nɔsɩ taa

nɛ ɛmʋʋ lɛɣtʋ akpadɩyaa* cɔlɔ;

21 mba pɔ-yɔɔ wɛ ñamtʋ yɔ, ɛpɩyɩɣ fɛyɛ pɔ-yɔɔ,+

nɛ ɛlakɩ nɛ ɖoŋ tɩnaa pɩsɩɣ ajamaa;*

22 ekuluu wondu cukaŋ ñɩndʋ ndʋ tɩwɛ cɩkpɛndʋʋ taa yɔ tɩ-yɔɔ,+

nɛ ɛkɔŋnɩ cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ ñalɩmɩyɛ taa;

23 eyeki nɛ ajɛɛ paɣlɩɣ se piyele nɛ ɛɖɩzɩ-yɛ;

ɛwalɩsɩɣ ajɛɛ se pɩsa nɛ ewoni-yɛ yomiye taa.

24 Ɛmʋʋ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ* samaɣ ɖiyiyaa cɔlɔ

nɛ ɛlakɩ nɛ poyotuu kañɩmbusiŋ weyi ɩ-taa nʋmɔŋ fɛyɩ yɔ ɩ-taa.+

25 Patakɩɣ cɩkpɛndʋʋ taa,+ ɖenɖe ñalɩmɩyɛ fɛyɩ yɔ;

ɛlakɩ nɛ poyotuu ɛzɩ mba sʋlʋm kʋʋ-wɛ yɔ.+

13 «Ɛɛɛ, mɛ-ɛsɩyɛ na pɩtɩŋa mbʋ yɔ,

ma-nɩŋgbaŋʋʋ nɩwa nɛ kɩnɩɩ pʋ-tɔbʋʋ.

 2 Mbʋ ɩsɩma yɔ, ma ɖɔɖɔ mansɩm-pʋ;

ɩtɩkɩlɩ-m.

 3 Piyele nɛ ma lɛ, Ðoŋ Tɩŋa Tʋ maɣmaɣ mankaɣ yɔɔdɩnʋʋ;

mɔnsɔɔlaa se malʋ man-tɩ yɔɔ Ɛsɔ ɛsɩndaa.+

 4 Ɛlɛ ɩwɛɛ nɛ ɩpɔʋ mɔ-yɔɔ cɛtɩm;

mɩ-tɩŋa ɩkɛ fɛɖaa mba paawazɩɣ pʋyʋ yɔ.+

 5 Ye iisuŋaɣ tamɩyɛ yɔ,

pɩɩwɩlaa se ɩwɛnɩ lɔŋsɩnɖɛ.+

 6 Mentendi-mɩ, iwelisi tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ se malʋbɩnɩ man-tɩ yɔɔ yɔ,

nɛ ikemsi mo-ndomee lʋkɩ mɔ-yɔɔ lʋbʋ mbʋ yɔ.

 7 Ɩkaɣ yɔɔdʋʋ tɔm ndʋ tɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ Ɛsɔ hɩɖɛ taa?

Nɛ ɩkaɣ yɔɔdʋʋ cɛtɩm tɔm nɛ ɛ-nɔɔ na?

 8 Ɩkaɣ tɩnʋʋ ɛ-yɔɔ?

Ɩkaɣ ñaɣʋ pana se ɩlʋ Ɛsɔ toovenim tʋ yɔɔ?

 9 Ye ewili-mɩ yɔ, pɩkaɣ-mɩ tɛmnʋʋ camɩyɛ na?+

Ɩkaɣ-ɩ peɣzuu ɛzɩ pepeɣzuu ɛyʋ yɔ?

10 Ye ɩñakɩ pana mɛsaɣ tɛɛ se ɩla tɛ yɔɔ tɛ yɔɔ lakasɩ yɔ

paa pɩɩla ɛzɩma yɔ, ɛkaɣ mɩ-nɩŋgbaŋʋʋ hɔm.+

11 Ɛzɩ ɛ-sɔsɔtʋ maɣmaɣ ɛɛkaɣ yebu nɛ iseli,

nɛ sɔɔndʋ ndʋ tɩlɩnɩ ɛ-cɔlɔ yɔ tɩɩkaɣ tibu mɩ-yɔɔ?

12 Mɩ-lɔŋsɩnɖɛ tɔm kɛ tɔlɩma aduwa;

tɔm ndʋ ɩlʋkɩnɩ mɩ-tɩ yɔɔ yɔ, tɩkɛ falaa pʋyʋ ɛzɩ cʋʋ kpayɩŋ yɔ.

13 Isu tamɩyɛ mɛ-ɛsɩndaa nɛ manpɩzɩ nɛ mɔyɔɔdɩ.

Nɛ paa ɛbɛ ɛtalɩɣ-m yɔ pɩtalɩ-m!

14 Ɛbɛ yɔɔ manɖʋʋ man-tɩ kaɖɛ taa*

nɛ mɔnɖɔkʋʋ me-wezuu* me-nesi taa?

15 Paa ɛkʋʋ-m yɔ, mankaɣ ɖaŋʋʋ mbʋ;+

mankaɣ lʋbʋ man-tɩ* yɔɔ ɛ-ɛsɩndaa.

16 Ðɩnɛ ɛlɛ ɛkaɣ pɩsʋʋ ma-ñʋʋ yaɖʋ,+

mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyaa mba paañaŋ Ɛsɔ yɔ* pa-taa nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛsʋʋ ɛ-ɛsɩndaa.+

17 Iwelisi mɔn-tɔm camɩyɛ;

ikemsi tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ.

18 Ɩna, lɛɛlɛɛyɔ, mɔñɔɔzɩ tɔm ndʋ mɛwɛna se pahʋ-m tʋ yɔ;

manawa se mɔn-tɔm ɖewa.

19 Akaɣ-m lʋbɩnʋʋ?

Ye pɩwɛɛ se monsu tamɩyɛ yɔ mansɩkɩ!*

20 Hayɩ Ɛsɔ, wondu 2 ɖeke mɔnpɔzʋʋ-ŋ,*

se pɩsa nɛ mantaamɛlɩ ñɛ-ɛsɩndaa:

21 Kʋsɩ ñe-nesi yuŋ ñɩnzɩ mɔ-yɔɔ,

nɛ taayele nɛ sɔɔndʋ ndʋ tɩlɩnɩ ñɔ-cɔlɔ yɔ tɩla nɛ menseli.+

22 Yɔɔdɩ nɛ mankaɣ-ŋ cosuu,

yaa yɔ, yele nɛ mɔyɔɔdɩ nɛ ŋcosi-m.

23 Le nɛ le picoɖi-m nɛ man-kɩdɛkɛdɩm lɛ mbʋ?

Wɩlɩ-m mbʋ mɛwɛɛkaa yɔ nɛ ŋwɩlɩ-m man-kɩdɛkɛdɩm.

24 Ɛbɛ yɔɔ ŋkiziɣ se mantaana ñɛ-ɛsɩndaa*+

nɛ ŋkpakɩɣ-m ɛzɩ ño-koyindu yɔ?+

25 Ŋkaɣ ñaɣʋ pana se ŋɖʋ sɔɔndʋ tɩʋ hayʋʋ ŋgʋ helim kpaɣaa yɔ?

Yaa ŋkaɣ ɖʋʋ ñɩtʋ kɩwɩtʋ wayɩ?

26 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋtiyele mɔ-yɔɔ cɛtɩm tɔm sɔsɔtʋ maʋ nɛ ŋsɩɣ,

nɛ kɩdɛkɛdɩm mbʋ maalabɩ me-evebitu taa yɔ, ŋpɔzʋʋ-m pɩ-tɛ akɔnta.

27 Ŋsʋzɩ ma-nɩŋgbanzɩ kpoŋgbolonaa pɔŋ* taa,

ŋwili ma-nʋmɔŋ kpeekpe tete,

nɛ ŋyʋsɩ paa ma-nɩŋgbaŋaɣ ɛgbaɖɛ nɖɩ.

28 Pʋyɔɔ lɛ, ɛyʋ ɖazɩɣ* ɛzɩ mbʋ pɩwɛɛkaa yɔ,

ɛzɩ toko ŋgʋ ŋgbam* tɔwaa yɔ.

14 «Ɛyʋ weyi halʋ lʋlaa yɔ,

e-wezuu wɛ tobi+ nɛ kisuni kʋñɔmɩŋ.*+

 2 Ɛlɩɣ ɛzɩ hɛɖʋʋ yɔ nɛ pʋwayɩ lɛ eloo;*+

eseɣ nɛ ɛɖɛɣ ɛzɩ kuzotuu yɔ nɛ ɛmʋkɩ.+

 3 Ɛɛɛ, ŋkam ñɛ-ɛsa ɛ-yɔɔ,

nɛ ŋyaa-ɩ* tɔm se ña nɛ ɩ ɩhʋʋ.+

 4 Apɩzɩɣ ɛla nɛ ɛyʋ weyi ɛwɛ kele kele yɔ ɛlɩɩnɩ ɛyʋ weyi ɛfɛyɩ kele kele yɔ ɛ-taa?+

Nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ!

 5 Ye paɖʋ ɛ-kɩyakɩŋ yɔ,

e-fenasɩ ñʋʋ wɛ ñɔ-cɔlɔ;

ŋɖʋ-ɩ kamaɣ ŋga ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛtɛzɩ yɔ.+

 6 Kɛzɩ ñɛ-ɛsa nɛ ŋyebi-i cɔnʋʋ nɛ ɛpɩzɩ nɛ ɛhɛzɩ,

pɩkɔɔ nɛ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛtɛŋ e-evemiye ɛzɩ abaa tʋ yɔ.+

 7 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ halɩ tɩʋ maɣmaɣ wɛnɩ lidaʋ.

Ye pɛsɛtɩ-kʋ yɔ, kɩkaɣ ɖaɣnʋʋ hɔʋ,

nɛ ki-pilinzi ɩɩkaɣ yebu paɣlʋʋ.

 8 Ye ki-liɖe ɛkpadɩyɩ tɛtɛɛ

nɛ ki-kiɖe sɩ tɛtɛɛ yɔ,

 9 kɩnɩɣ lɩm sɔŋ lɛ, kɩɖaɣnɩɣ hɔʋ;

nɛ kɩkaɣ lɩʋ pilinzi ɛzɩ tɩʋ kɩfalʋʋ yɔ.

10 Ɛlɛ ɛyʋ sɩkɩ nɛ pahɩzɩ-ɩ nɛ ɛɛtasɩɣ wɛnʋʋ ɖoŋ nɩɩyɩ;

ɛyʋ tisiɣ fezuu lɛ,* le ɛwɛɣ?+

11 Lɩm mʋkɩ teŋgu taa,

nɛ lɩm sɔʋ pɔɔ taa nɛ ka-taa wɩlɩɣ.

12 Ɛyʋ ɖɔɖɔ hɩnɩɣ nɛ ɛɛkʋyʋʋ.+

Paakaɣ fem, pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛsɔdaa ɛɛtasɩɣ wɛʋ yɔ,

nɛ paakaɣ fem ɖɔɖɔ nɛ po-ɖom yɔɔ.+

13 Hayɩ, ye ŋŋmɛsaɣ-m Pɩlaʋ* taa,+

ye ŋŋmɛsaɣ-m nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ña-pana ɖɛɣ yɔ,

ye ŋŋɖʋwaɣ-m alɩwaatʋ natʋyʋ se ŋŋtɔzɩ mɔ-yɔɔ!+

14 Ye ɛyʋ ɛsɩba yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛtasɩ caɣʋ wezuu na?+

Mankaɣ ɖaŋʋʋ tʋmɩyɛ nɖɩ paɖʋ-m yɔ* ɖɩ-kɩyakɩŋ kpeekpe taa

pɩkɔɔ nɛ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ mehiɣ hɛzɩyɛ yɔ.+

15 Ŋkaɣ yaʋ, nɛ mankaɣ-ŋ cosuu.+

Ñe-liu kaɣ wɛʋ ñe-nesi tɛɛ tʋmɩyɛ pɩŋŋ.*

16 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, nɩŋgbanzɩ nzɩ mɛnkpɛzɩɣ yɔ ŋwɛ sɩ-tɩŋa sɩ-kalʋʋ yɔɔ;

man-kɩdɛkɛdɩm ɖeke ŋcɔŋna.

17 Pɔhɔkɩ man-kɩwɛɛkɩm huyuu taa,

nɛ ŋtaaɖɩ man-kɩdɛkɛdɩm nɛ kɩtaaɖʋʋ.

18 Ɛzɩ pʋʋ tɔlʋʋ nɛ kɩyɔlʋʋ yɔ,

nɛ ɛzɩ pɛkpɛzʋʋ kaaʋ ki-lone taa yɔ,

19 ɛzɩ lɩm tɔkʋʋ kaaŋ yɔ,

nɛ ɛzɩ lɩm kpeŋuu nɛ pɩkpakɩɣ tɛtʋ yɔ,

mbʋ ɖɔɖɔ ŋɖɩzɩ ɛyʋ lidaʋ.

20 Ŋŋyeki-i wizuu nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛtɛŋɩlaa yɔ;+

ŋlɛɣzɩɣ ɛ-wɛtʋ nɛ ŋɖɔɔnʋʋ-ɩ.

21 Paɖʋ hɩɖɛ ɛ-pɩyalaa, ɛlɛ ɛtɩna;

papɩsɩ mba patɩlɩɩ pʋyʋ yɔ, ɛlɛ etiɖiɣzina.+

22 Alɩwaatʋ ndʋ ɛwɛ e-tomnaɣ taa yɔ ti-ɖeke tɩ-taa ɛnɩɣ siziŋ;

alɩwaatʋ ndʋ ɛwɛ wezuu yɔ ti-ɖeke tɩ-taa ɛcakɩ* kʋñɔwiye.»

15 Temaanɩ tʋ Eliifaazɩ+ cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Ɛzɩ lɔŋsɩnɖʋ kaɣ cosuu nɛ falaa tɔm na?*

Yaa ɛkaɣ e-lotu haɣzʋʋ nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa helim na?

 3 Ye pakalɩ ɛyʋ nɛ tɔm pee yem yɔ, pɩɩwazɩɣ pʋyʋ;

nɛ tɔm yɔɔdʋʋ ɖeke fɛyɩ wazaɣ nakɛyɛ.

 4 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋlakɩ nɛ Ɛsɔ sɔɔndʋ seu ɛɛtasɩɣ wɛnʋʋ ɖoŋ nɩɩyɩ,

nɛ ŋlakɩ nɛ Ɛsɔ yɔɔ maɣzʋʋ pasɩɣ.

 5 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ña-kɩwɛɛkɩm heyiɣni-ŋ tɔm ndʋ ŋyɔɔdʋʋ yɔ,*

nɛ ŋɖʋ* se ŋyɔɔdʋʋ ajitu yɔɔdaɣ.

 6 Ñɔ-nɔɔ maɣmaɣ kʋʋnɩ ñɔ-tɔm, pɩtɩkɛ ma;

ño-ndomee maɣmaɣ lɩzɩɣnɩ aseɣɖe nɛ akʋʋ ñɔ-tɔm.+

 7 Ñɛkɛnɩ ɛyʋ kajalaɣ tʋ weyi palʋlaa yɔ?

Yaa palʋlɩ-ŋ pʋcɔ nɛ piyisi wɛɣ?

 8 Ŋwelisiɣ Ɛsɔ mɛsaɣ tɛɛ tɔm na?

Yaa ŋmaɣzɩɣ se ñe-ɖeke ŋwɛnɩnɩ lɔŋsɩnɖɛ na?

 9 Ɛbɛ ŋsɩma nɛ ɖɩɩsɩŋ-pʋ?+

Nɛ ɛbɛ taa ŋnɩɣ nɛ ɖa ɖaanɩɣ pɩ-taa?

10 Ñʋʋ nɛ panzɩ tɩnaa nɛ akpadɩyaa wɛ ɖɛ-hɛkʋ taa,+

abalaa mba pakɩlɩ ña-caa pɩŋŋ yɔ.

11 Ɛzɩ laŋɩyɛ hɛzʋʋ mbʋ pɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ,

yaa tɔm ndʋ peheyi-ŋ nɛ nɔɔ kɩbaŋa yɔ tɩtɩmaɣ-ŋ?

12 Ɛbɛ yɔɔ ña-laŋɩyɛ ɛɛsɩɣ-ŋ pɩ-cɔlɔ,

nɛ ɛbɛ yɔɔ ñɛ-ɛsa ñɩlɩsɩɣnɩ pana?

13 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋkɔ pana nɛ Ɛsɔ maɣmaɣ,

nɛ ŋyele nɛ tɔm tʋnɛ tɩ-ɖɔndɩ lɩɩnɩ ñɔ-nɔɔ taa.

14 Ɛyʋ kɛ we nɛ ɛwɛɣ kele kele,

yaa ɛyʋ weyi halʋ lʋlaa yɔ ɛkɛ we nɛ ɛwɛɣ siɣsiɣ?+

15 Na! Ɛɛtaɣ liu e-kiɖeɖema,

nɛ halɩ ɛsɔdaa maɣmaɣ fɛyɩ kele kele ɛ-ɛsɩndaa.+

16 Nɛ pɩcandɩnɩ ɛyʋ weyi ɛcaɣ kʋzɔɔtʋ nɛ ɛkɛ kɩdɛkɛdʋ yɔ,+

ɛyʋ weyi ɛñɔʋ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ ɛzɩ pɔñɔɔʋ lɩm yɔ!

17 Mankaɣ-ŋ heyuu; welisini-m!

Mankaɣ kɛdʋʋ mbʋ manawa yɔ,

18 ndʋ lɔŋsɩnɖaa nɩ pa-caanaa cɔlɔ nɛ pɛkɛdɩ yɔ,+

ndʋ patɩmɛsɩ-tʋ yɔ.

19 Pe-ɖeke paacɛlɩ ɛjaɖɛ,

nɛ ɛgɔm nɔɔyʋ tɩtɩŋnɩ pɛ-hɛkʋ taa.

20 Kañatʋ tʋ nɩɣ siziŋ siŋŋ ɛ-kɩyakɩŋ kpeekpe taa,

pɩnzɩ nzɩ pɔñɔɔzaa nɛ pasɩɩ nazɩyʋ yɔ si-kpeekpe sɩ-taa.

21 Ɛ-nɩŋgbaaŋ nɩɣ mbʋ pɩcaɣ sɔɔndʋ yɔ pɩ-taŋ;+

lazɩyaa kɔŋ ɛ-wayɩ laŋhɛzɩyɛ alɩwaatʋ taa.

22 Eetisiɣ se ɛkaɣ lɩʋ cɩkpɛndʋʋ nesi tɛɛ;+

laɣɖɛ ɖaŋnɩ-ɩ.

23 Eyotuu nɛ ɛñɩnɩɣ tɔɔnaɣ,* le kɛwɛɛ?

Ɛsɩm camɩyɛ se cɩkpɛndʋʋ kɩyakʋ ñɔtɩ kpam.

24 Kʋñɔŋ nɛ siziŋ paɖʋʋ-ɩ sɔɔndʋ;

iwiziɣ-i ɛzɩ wiyaʋ weyi ɛñɔɔzɩ ɛ-tɩ se ɛpaɣzɩ you yɔ.

25 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkpazɩ e-nesi se ɛkʋyɩ Ɛsɔ maɣmaɣ yɔɔ

nɛ ɛñakɩ pana se ɛkaɖɩnɩ* Ðoŋ Tɩŋa Tʋ;

26 ɛɖɔkɩ kpayʋʋ ŋgʋ kɩkpɩndaa nɛ kɩwɛɛ ɖoŋ yɔ

nɛ ewoki Ɛsɔ wayɩ lɛɛ lɛɛ nɛ ñʋʋ taa ɖoŋ;

27 ɛ-ɛsɩndaa ɖʋ num yem,

num pɔ ɛ-tɩnaɣ taa yem;

28 ɛcaɣ tɛtʋ ndʋ pakaɣ-tʋ yɔkʋʋ yɔ tɩ-taa,

ɛcaɣ ɖɩsɩ nzɩ sɩ-taa nɔɔyʋ ɛɛkaɣ caɣʋ yɔ sɩ-taa,

nzɩ sɩkaɣ pɩsʋʋ pɛɛ huwa yɔ.

29 Ɛɛkaɣ pɩsʋʋ ñɩm tʋ, ɛ-ñɩm ɛɛkaɣ huuu,

nɛ mbʋ mbʋ ɛwɛna yɔ pɩɩkaɣ suu ɖɔɖɔ tɛtʋ yɔɔ.

30 Ɛɛkaɣ lɩʋ cɩkpɛndʋʋ nesi tɛɛ;

miŋ nzʋlʋmɩyɛ kaɣ yebu nɛ e-piliŋa wɩlɩ,*

Ɛsɔ hosuu* helim nɛ ɛ-nɔɔ taa lɛ, ɛɛtasɩɣ wɛʋ.+

31 Pɩfɛyɩ se epeɣzi ɛ-tɩ nɛ ɛtaa liu mbʋ pɩfɛyɩ wazaɣ yɔ,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ pɩfɛyɩ wazaɣ yɔ, mbʋ kaɣnɩ kɛʋ ɛ-kɩhɛyʋʋ;

32 pɩkaɣ labʋ mbʋ pʋcɔ nɛ ɛ-kɩyakʋ talɩ,

nɛ e-pilinzi ɩɩkaɣ hɛtʋ lɩʋ wiɖiyi kpa.+

33 Ɛkaɣ wɛʋ ɛzɩ viiñi tɩʋ ŋgʋ kɩlakɩ nɛ ki-pee wena atɩsɛta yɔ atɔʋ yɔ,

nɛ ɛzɩ oliivi tɩʋ ŋgʋ kɩlakɩ nɛ kɩ-hɛtʋ tɔʋ yɔ.

34 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyaa mba paañaŋ Ɛsɔ yɔ* pɛ-ɛgbɛyɛ ɛɛlʋlʋʋ pʋyʋ,+

nɛ miŋ kaɣ ñaɣʋ mba pamʋʋ kʋjɔŋ se pomuli lalaa yɔ pe-kizinzikiŋ.

35 Pahakɩ kʋñɔŋ hoɣa nɛ palʋlʋʋ kɩdɛkɛdɩm,

nɛ po-lotu lʋlʋʋ cɛtɩm.»

16 Yɔɔb cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Maatɛm nɩʋ tɔm sakɩyɛ ɛzʋnɔ.

Mɩ-tɩŋa ɩkɛ laŋɩyɛ hɛzɩyaa mba paɖʋʋ wɩzasɩ yɔ!+

 3 Tɔm ndʋ tɩɩwazɩɣ pʋyʋ yɔ,* tɩwɛnɩ tɩnaɣ yaa we?

Ɛbɛ seɣtiɣ-ŋ nɛ ŋcosuu mbʋ?

 4 Ma ɖɔɖɔ manpɩzaɣ se mɔyɔɔdɩ ɛzɩ mɩ yɔ.

Ye ɩɩwɛ mo-lone taa yɔ,*

manpɩzaɣ se mɔyɔɔdɩ tɔm sakɩyɛ nɛ mankaɖɩnɩ-mɩ

nɛ menkpiɣyi ma-ñʋʋ mɩ-yɔɔ.+

 5 Ɛlɛ ye pɩɩkɛ ma yɔ, maakpazɩ-mɩ ɖoŋ nɛ mɔ-nɔɔ taa tɔm,

nɛ laŋhɛzɩyɛ tɔm ndʋ tɩɩlɩnɩ mo-ndomee yɔɔ yɔ tɩɩhɛzɩ mɩ-laŋa.+

 6 Ye mɔyɔɔdʋʋ yɔ, ma-wɩzasɩ ɛɛhɛɣ,+

nɛ ye meyebi yɔɔdʋʋ yɔ, ma-wɩzasɩ nzɩ, sɩkaɣ pasʋʋ nɛ pɩtalɩ le?

 7 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ, eyeba nɛ pɩɖɛ-m;+

ɛɖɩzɩ man-ɖɩɣa taa mba kpeekpe.*

 8 Ŋɖɔkɩ-m ɖɔɖɔ, nɛ pɩpɩsɩ aseɣɖe,

piyeba nɛ ɖanzɩ nzɩ mɛntɛma yɔ, sɩkʋyɩ nɛ sɩlɩzɩɣ aseɣɖe nɛ sɩkaɖɩɣnɩ-m.

 9 Ɛ-pana cɩyɩ-m hɔɔlasɩ hɔɔlasɩ, nɛ ɛɛnaɣ-m nɛ ɛsɩyɛ.+

Mɔ-yɔɔ lɛ, ɛsalɩɣ e-kela.

Mon-koyindu hɛɣ-m ɛsa.+

10 Paha pɔ-nɔsɩ haaa mɔ-yɔɔ,+

nɛ pɛcɛbɩ-m kadanzɩ se penimi-m;

pekpeɣli ɖama sakɩyɛ mɔ-yɔɔ.+

11 Ɛsɔ ɖʋzɩ-m piya evelisi nesi taa,

nɛ ɛpɛɖɩ-m kɩdɛkɛdaa nesi taa.+

12 Maahɛzɩ yem, ɛlɛ ɛpʋʋtɩ-m;+

ɛɖɔkɩ me-nimaɣ wayɩ nɛ ɛtɔyɩtɩ-m;

pʋwayɩ lɛ, ɛpamɩ-m nɛ ɛsa.

13 Ɛ-tɔŋ tɔyaa cɔ-m nɛ pata;+

ɛtʋlɩ man-kataŋgayɩsɩ+ nɛ ɛtɩna man-pʋtɔdɩyɛ paa ññɩɩ;

ɛpɩyɩ mo-hoyosaɣ tataa.

14 Ɛtʋlɩ-m pɔŋ yʋʋʋ;

ɛɖabɩ-m ɛzɩ you laɖʋ yɔ.

15 Mɛñɛyɩ fɔlɔtɔ nɛ mohuuzini mon-tomnaɣ yɔɔ,+

nɛ menpim ñamtʋ ndʋ pahaɣ-m yɔ* puuyuu taa.+

16 Mewiwa nɛ mɛ-ɛsɩndaa yu cɩkpɛndʋʋ,+

nɛ cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ* tibi mɛ-ɛsa hutu yɔɔ,

17 ŋgʋ me-nesi tɩla puuyaɣ lakasɩ nasɩyɩ

nɛ ma-adɩma wɛ kele kele.

18 Oo tɛtʋ, taahuuzi man-calɩm yɔɔ!+

Nɛ mon-kubusi mabʋ etaahiɣ ɖɩhɛzɩyɛ naɖɩyɛ!

19 Halɩ lɛɛlɛɛyɔ, ma-aseɣɖe tʋ wɛ ɛsɔdaa;

weyi ɛpɩzɩɣ nɛ ɛlɩzɩ mɔ-yɔɔ aseɣɖe yɔ, ɛwɛ ɖooo hayo.

20 Man-taabalaa woŋuu-m+

alɩwaatʋ ndʋ mɛ-ɛsɩyɛ pɩyɩɣ ɛsɩtɛɣlɩm* Ɛsɔ ɛsɩndaa yɔ.+

21 Nɔɔyʋ ɛhʋʋ ɛyʋ nɛ Ɛsɔ pɛ-hɛkʋ taa tɔm,

ɛzɩ pahʋʋ ɛyaa 2 hɛkʋ taa tɔm yɔ.+

22 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩnzɩ nzɩ sɩkɔŋ yɔ sɩtɩɖɔɔ,

nɛ mankaɣ ɖʋʋ nʋmɔʋ ŋgʋ pɔɖɔŋ nɛ paapɩsɩɣ yɔ kɩ-taa.+

17 «Mon-ɖoŋ tɛma, man-kɩyakɩŋ ɖɩma;

pɩlaʋ ɖaŋnɩ-m.+

 2 Woŋiyaa cɔ-m nɛ pata,+

nɛ pɩwɛɛ se mɛ-ɛsɩyɛ ɛcɔŋnɩ pa-ñʋʋ taa ɖoŋ lakasɩ.*

 3 Mentendi-ŋ, tisi nɛ ŋlʋ mɔ-yɔɔ.

Anɩ ɖɔɖɔ pɩzɩɣ nɛ ɛha-m nesi nɛ ɛlʋ mɔ-yɔɔ?+

 4 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋmɛsɩ lɛɣtʋ pa-laŋa;+

pʋyɔɔ ŋtɩkpazɩ-wɛ.

 5 Ɛpɩzɩɣ nɛ ɛla kʋjɔʋ ɛ-taabalaa,

ŋgʋ e-piya ɛsa ɖiɣni piyuu.

 6 Eyeba nɛ manpɩsɩ mbʋ peniŋ yɔ* ɛyaa hɛkʋ taa,+

nɛ manpɩsɩ weyi ɛ-ɛsɩndaa pɔtɔʋ ndaatʋ yɔ.+

 7 Wɩzasɩ yeba nɛ mɛ-ɛsa yu cɩkpɛndʋʋ,+

nɛ kuzotuu mon-tomnaɣ pilinzi kpeekpe kɛnaa.

 8 Ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa naɣ mbʋ nɛ pɩɖɩɣzɩɣ-wɛ,

nɛ ɛyʋ weyi ɛɛñaŋ Ɛsɔ yɔ* ɛ-yɔɔ lɛ, ɛyʋ weyi ɛtɩɖɔɔ wɛɛ yɔ ɛ-taa wɩɣ.

 9 Ɛyʋ siɣsiɣ tʋ ñɔʋnɩ ɛ-nʋmɔʋ kpam,+

nɛ ɛyʋ weyi e-nesi wɛ kele kele yɔ ɛkpaɣ ɖoŋ kpaʋ yɔɔ.+

10 Ɛlɛ mɩ-tɩŋa ɩpɩzɩɣ nɛ ɩɖaɣnɩ pɩsʋʋ mɩ-tɔm hɔm yɔɔ,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantɩna lɔŋsɩnɖʋ nɔɔyʋ mɩ-taa.+

11 Man-kɩyakɩŋ tɛma;+

man-tamasɩ, mbʋ mbʋ ma-laŋɩyɛ sɔɔlaa yɔ, pɩtɩŋa pɩwɛɛkaa.+

12 Pɛwɛɛ nɛ papɩsɩɣ ɖoo wɩsɩ,

nɛ pɔtɔŋ se: “Ñalɩmɩyɛ ɛɛwɛɣ poliŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ piyu cɩkpɛndʋʋ.”

13 Ye manɖaŋaa yɔ, Pɩlaʋ* kaɣnɩ pɩsʋʋ man-ɖɩɣa;+

mankaɣ ma-ñalʋʋ pɔʋ cɩkpɛndʋʋ taa.+

14 Mankaɣ mabʋ kubuka nɛ meheyi pɔʋ*+ se: “Ña yɔ man-caa!”

Nɛ mayaa sonzooye se: “Mon-ɖoo nɛ mɔn-kɔɔ!”*

15 Ye mbʋ, le me-lidaʋ wɛɛ?+

Nɔɔyʋ maɣzɩɣ se mɛwɛnɩ lidaʋ nakʋyʋ yaa we?

16 Kɩkaɣ* tibu Pɩlaʋ* nɔnɔsɩ cɔlɔ

alɩwaatʋ ndʋ ma nɛ kʋ ɖitiki puuyuu taa yɔ.»+

18 Suwaa tʋ Bilɩdaadɩ+ cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Ɛzɩmtaa ɩkaɣ yebu yɔɔdʋʋ tɔm tʋnɛ?

Ɩnɩɩ tɔm taa, ɖɩnɛ ɛlɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩyɔɔdɩ.

 3 Ɛbɛ yɔɔ ɩcɔŋnɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩkɛ kpɩna yɔ+

nɛ ɩkpakɩɣ-ɖʋ ɛzɩ kɩmɛlɛmɩŋ* yɔ?

 4 Paa ŋcɩyɩ ña-tɩ* hɔɔlasɩ hɔɔlasɩ ña-pana taa yɔ,

ɛzɩ ñɔ-yɔɔ lɛ, pakaɣ tɛtʋ lɔʋ na?

Yaa kaaʋ kaɣ lɛɣzʋʋ lone?

 5 Ɛɛɛ, ɛyʋ kɩdɛkɛdʋ ñalɩmɩyɛ kaɣ ɖɩm,

nɛ e-miŋ nzʋlʋmɩyɛ ɛɛkaɣ ñandʋʋ.+

 6 Pɩtʋʋ fɛyɩ se e-kizinziku tɛɛ ñalɩmɩyɛ kaɣ pɩsʋʋ cɩkpɛndʋʋ,

nɛ kanɖʋ ŋgʋ kɩwɛ ɛ-ñʋʋ yɔɔ yɔ kɩkaɣ ɖɩm.

 7 Ɛɛtasɩɣ wɛnʋʋ ɖoŋ se ɛɖɔ lɛɛ lɛɛ,

nɛ ɛ-maɣmaɣ ɛ-lɔŋ tasʋʋ kaɣnɩ-ɩ tɔlɩsʋʋ.+

 8 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-nɩŋgbanzɩ kaɣ-ɩ ɖʋzʋʋ piyuu taa,

nɛ ɛkaɣ yotuu ki-nimasɩ taa.

 9 Kpaca kaɣ kpaʋ ɛ-naakiɖe;

kaamʋʋ kaɣ-ɩ kpaʋ.+

10 Pañɩbɩ-ɩ nimaɣ tataa,

pañɩbɩ kpaca ɛ-nʋmɔʋ taa.

11 Mbʋ pɩcaɣ sɔɔndʋ yɔ pɩñazɩɣ-ɩ hɔɔlɩŋ tɩŋa taa+

nɛ pɩɖʋʋ ɛ-wayɩ kpam.

12 E-ɖoŋ tɛŋ,

nɛ asɛyʋʋ+ kaɣ yebu nɛ pɩcɛŋɛsɩ-ɩ.*

13 Pɩtɔɔ ɛ-tɔnʋʋ payɩ;

kʋdɔŋ ŋgʋ kɩkɩlɩɣ ɛyaa kʋʋ yɔ* kɩtɔɔ e-nesi nɛ ɛ-nɩŋgbanzɩ.

14 Palɩzɩ-ɩ e-kizinziku ŋgʋ kɩ-tɛɛ ɛɛwɛ pɛɛyɛ taa yɔ kɩ-tɛɛ+

nɛ powoni-i mbʋ pɩcaɣ sɔɔndʋ yɔ pi-wiyaʋ cɔlɔ.*

15 Agɔma* kaɣ caɣʋ e-kizinziku tɛɛ;

pakaɣ mɩzʋʋ tɩm ɛ-ɖɩɣa yɔɔ.+

16 E-lila kaɣ wɩlʋʋ ɛ-tɛɛ,

nɛ e-pilinzi kaɣ lou ɛ-ñʋʋ yɔɔ.

17 Pakaɣ ɛ-yɔɔ sɔʋ tɛtʋ yɔɔ,

nɛ paakaɣ tɩlʋʋ ɛ-hɩɖɛ* habɩyɛ yɔɔ.

18 Pakaɣ-ɩ tuzuu nɛ ñalɩmɩyɛ taa nɛ powoni-i cɩkpɛndʋʋ taa

nɛ pakaɣ-ɩ ɖɔɔnʋʋ tɛtʋ yɔɔ.

19 Ɛɛkaɣ wɛnʋʋ piya nɛ sayɩnaa ɛ-samaɣ taa,

nɛ ɖenɖe ɛwɛɛ yɔ,* pɩɩkaɣ-ɩ kazʋʋ ɛyʋ nɔɔyʋ se ɛtʋlaa.

20 Ɛ-kɩyakʋ talɩɣ lɛ, sɔɔndʋ kaɣ kpaʋ Wɩsɩ Ðɩɖʋyɛ taa mba

nɛ Wɩsɩ Ðɩlɩyɛ taa mba kaɣ seluu.

21 Mbʋ pɩtɛŋnɩ kɩwɛɛkɩm laɖʋ kizinzikiŋ,

nɛ mbʋ pɩtɛŋnɩ ɖɔɖɔ weyi ɛɛsɩŋ Ɛsɔ yɔ e-lone.»

19 Yɔɔb cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Ɩwɛɣ nɛ ɩɖʋʋ man-kalɩzaɣ* ɖɩwɩzɩyɛ+

nɛ ɩtɔyɩtʋʋ-m nɛ mɩ-tɔm pee+ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ ɖooye?

 3 Ɩkalʋʋ-m* yɔ pɩlakɩ tam 10 yɔ;

fɛyɛ tɩkpa-mɩ se ɩwɩlɩ-m ñaŋ.+

 4 Nɛ paa picoɖi-m toovenim taa yɔ,

mɔ-yɔɔ man-kɩwɛɛkɩm cakɩ.

 5 Ye ɩtɛŋ mɩ-taa se ɩkpazɩɣ mɩ-tɩ ma-ñʋʋ yɔɔ,

nɛ ɩtɔŋ se mamʋnaa se paɖʋ-m fɛyɛ yɔ,

 6 ɖɩnɛ ɛlɛ, ɩtɩlɩ se Ɛsɔ labɩna nɛ mele,

nɛ ɛkpa-m e-piyuu taa.

 7 Ɩna! Mɛwɛɛ nɛ mamakɩ kubusi se: “Puuyaɣ lakasɩ!” Ɛlɛ nɔɔyʋ ticosi-m;+

mɛwɛɛ nɛ mamakɩ kubusi se pasɩnɩ-m, ɛlɛ siɣsiɣ wɛtʋ fɛyɩ.+

 8 Ɛɖɩɣ ma-nʋmɔʋ nɛ pɛɛ koloŋa, nɛ maapɩzɩɣ se mɛntɛzɩ;

eyeba nɛ ma-nʋmɔŋ taa yu cɩkpɛndʋʋ.+

 9 Ɛhɔzɩ mɔ-yɔɔ hɩɖɛ ɖʋʋ mbʋ mɛwɛna yɔ

nɛ ekuli ma-ñʋʋ yɔɔ awiya hulaɣ.

10 Ɛyɔlɩsɩ-m cɩɖɩ cɩɖɩ nɛ mɛntɛŋɩlɩ;

ɛkpɛzɩ me-lidaʋ ɛzɩ pɛkpɛzʋʋ tɩʋ yɔ.

11 Ɛkɔ-m nɛ pana siŋŋ,

nɛ ɛkpakɩɣ-m ɛzɩ e-koyindu yɔ.+

12 Ɛ-sɔɔjanaa kpɛndaa nɛ pɔkɔɔ nɛ pɛñɛyɩ-m,

pɔcɔ men-kizinziku nɛ pata.

13 Eposi mon-koobiya maɣmaɣ ɖooo poliŋ nɛ m,

nɛ mba pasɩmɩ-m yɔ paha-m siɣye.+

14 Man-taabalaa kɩbama* ɖɛwa,

nɛ mba mansɩm camɩyɛ yɔ pɔsɔ mɔ-yɔɔ.+

15 Man-ɖɩɣa taa agɔma+ nɛ mo-yomaa halɩñɩma pɔcɔŋnɩ-m ɛzɩ paasɩŋɩ-m yɔ;

mɛnkɛ agbaaɣdaa tʋ pɛ-ɛsɩndaa.

16 Maya ma-lɩmɖʋyʋ, ɛlɛ ɛtɩsɛɛ;

monkuli mɔ-nɔɔ nɛ mentendi-i se ɛna man-pʋtɔdɩyɛ.

17 Mɔ-nɔɔ taa lɩɣ sɔŋ ma-halʋ,+

nɛ mɛnkɛ mbʋ pɩlɩɣ sɔŋ yɔ mon-koobiya* maɣmaɣ cɔlɔ.

18 Halɩ piya cikpesi maɣmaɣ niŋi-m;

mankʋyʋʋ lɛ, sɩpaɣzɩɣ-m hoŋuu.

19 Man-taabalaa kɩbama kpeekpe paɖɩɣ-m,+

nɛ mba maasɔɔlaa yɔ, papɩsaa nɛ pakaɖɩɣnɩ-m.+

20 Mɔ-mɔɔ ñɔnɩ mɔn-tɔnʋʋ nɛ mon-tomnaɣ nandʋ,+

malɩɣ pɩ-taa nɛ men-kela yɔɔ tɔnʋʋ.

21 Ɩna man-pʋtɔdɩyɛ, man-taabalaa, ɩna man-pʋtɔdɩyɛ,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ nesi maɣmaɣ tukuni-m.+

22 Ɛbɛ yɔɔ ɩwɛɛ nɛ ɩnazɩɣ-m ɛzɩ Ɛsɔ ɖɔɖɔ lakʋʋ yɔ,+

nɛ iyouni-m kaahɛzaɣ?*+

23 Ɛbɛ kaalaba se pama mɔn-tɔm pee nɛ pasɩɩ,

ɛbɛ kaalaba se pama-yɛ takayaɣ nakɛyɛ taa!

24 Hayɩ, ɛbɛ kaalaba se pama-yɛ nɛ ñɩɣtʋ kɩmamaʋ

nɛ ñɩɣtʋ ndʋ payaɣ se pʋlɔŋ yɔ kaaʋ nakʋyʋ yɔɔ nɛ awɛɛ tam!

25 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mana camɩyɛ se ma-ñʋʋ yaɖʋ*+ wɛ wezuu;

ɛkaɣ kɔm pʋwayɩ nɛ ɛkʋyɩ nɛ ɛsɩŋ tɛtʋ* yɔɔ.

26 Paɖɩzɩɣ mɔn-tɔnʋʋ mbʋ nɛ pɩtɛ,

nɛ alɩwaatʋ ndʋ mɛnkpɛndɩ mɛwɛ mon-tomnaɣ taa yɔ lɛ, mankaɣ naʋ Ɛsɔ,

27 ma-maɣmaɣ mankaɣ-ɩ naʋ,

mɛ-ɛsa maɣmaɣ kaɣnɩ-ɩ naʋ, pɩtɩkɛ nɔɔyʋ ñɩna.+

Ɛlɛ ɖooo man-taa lɛ, pɩɖɛ-m!*

28 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩyɔɔdʋʋ se: “Ɛzɩma tɩyɛ ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩnazɩɣ-ɩ?”+

Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɔn-cɔlɔ tɔm lɩnaa.

29 Mɩ-maɣmaɣ pɩwɛɛ se ise laɣɖɛ sɔɔndʋ,+

mbʋ pʋyɔɔ yɔ laɣɖɛ kɔŋnɩ nɩŋgbaŋʋʋ hɔmtʋ kɩwɛɛkɩm laɖaa yɔɔ;

pɩwɛɛ se ɩtɩlɩ se tɔm hʋyʋ nɔɔyʋ wɛɛ.»+

20 Naama tʋ Zofaarɩ+ cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Pʋyɔɔ pisidi ma-lɩmaɣza taa nɛ piseɣtiɣ-m se moncosi,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩɩcakɩ-m ɖiɣ ɖiɣ.

 3 Manɩ tʋtʋ ndʋ ŋtʋ-m yɔ;

nɛ mɔ-lɔŋsɩnɖɛ* seɣtiɣ-m se moncosi.

 4 Pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋŋtɛm tɔm tʋnɛ sɩm,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ pɩwɛɛ, kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ pasɩ abalʋ* tɛtʋ yɔɔ yɔ,+

 5 se kañatʋ tʋ taa leleŋ kogoye eeleɖiɣ

nɛ weyi ɛɛñaŋ Ɛsɔ yɔ* ɛmɛyɩɣ alɩwaatʋ pazɩ na.+

 6 Paa ɛ-sɔsɔtʋ ɛkpa ɖooo ɛsɔdaa

nɛ ɛ-ñʋʋ tukuni mɩndʋ yɔ,

 7 ɛkaɣ tɛŋɩlʋʋ tam ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-pɩndʋ yɔ;

mba panaɣaɣ-ɩ yɔ pakaɣ pɔzʋʋ se: “Le ɛwɛɛ?”

 8 Ɛkaɣ ɖɛʋ ɛzɩ ɖoziye yɔ, nɛ paakaɣ-ɩ naʋ;

pakaɣ-ɩ ɖɔɔnʋʋ ɛzɩ ɖoo taa natʋ yɔ.

 9 Ɛsɩyɛ nɖɩ ɖɩna-ɩ yɔ ɖɩɩkaɣ-ɩ tasʋʋ naʋ,

nɛ e-lone ɛɛkaɣ-ɩ tasʋʋ naʋ.+

10 E-piya maɣmaɣ kaɣ pɔzʋʋ kʋñɔndʋ se ɛna sɩ-pʋtɔdɩyɛ,

nɛ ɛ-maɣmaɣ e-nesi kaɣ pɩsɩnʋʋ ñɩm mbʋ ɛmʋ lalaa cɔlɔ yɔ.+

11 Evebiɖe ɖoŋ kaasu ɛ-mɔɔ taa,

ɛlɛ e-ɖoŋ ɛnɩ ɛkaɣ hɩnʋʋ ɛ-cɔlɔ puuyuu taa.

12 Ye mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ pɩwɛ leleŋ ɛ-nɔɔ taa yɔ,

ye ɛmɛsɩ-pʋ ɛ-nzʋlʋmɩyɛ tɛɛ yɔ,

13 ye ɛnɩɣ pi-leleŋ nɛ eeyeki-pʋ

ɛlɛ ɛsɩɩ-pʋ ɛ-nɔɔ taa mbʋ yɔ,

14 ɛ-tɔɔnaɣ kaɣ kpaʋ ñɩmɩŋ ɛ-taa;

kakaɣ pɩsʋʋ ɛzɩ ɖalʋ sɔtʋ* yɔ ɛ-taa.

15 Elibi ñɩm, ɛlɛ ɛkaɣ-pʋ tɔʋ;

Ɛsɔ kaɣ-pʋ lazʋʋ e-lotu taa.

16 Ɛkaɣ ñɔʋ ɖalʋ sɔtʋ;

cakpada kela* kaɣ-ɩ kʋʋ.

17 Wiɖiyi ɛɛkaɣ naʋ lɩm lemisi,

tʋŋ num pɔsɩ nɛ naanum pɔsɩ.

18 Ɛkaɣ pɩsɩnʋʋ ɛ-ñɩm nɛ ɛɛkaɣ-pʋ tɔɔʋ;*

ɛɛkaɣ nɩʋ ñɩm mbʋ ehiɣ ɛ-tadɩyɛ taa yɔ pi-leleŋ.+

19 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɔyɩtɩ kʋñɔndɩnaa nɛ ɛlɔ-wɛ;

nɛ ɛmʋnɩ ɖoŋ ɖɩɣa ŋga ɛtɩma yɔ.

20 Ɛlɛ ɛɛkaɣ hiɣu laŋhɛzɩyɛ;

ɛ-ñɩm ɛɛkaɣ-ɩ sɩnʋʋ se ehiɣ ñʋʋ yabʋ.

21 Nabʋyʋ tɩkazɩ se ɛtɔɔ;

pʋyɔɔ pɩɩkaɣ-ɩ ɖenuu nɛ pileɖi.

22 Ɛ-ñɩm kpaɣ huuye siŋŋ lɛ, nɩɣzɛ kaɣ-ɩ hiɣu;

asɛyʋʋ kaɣ-ɩ talʋʋ nɛ ki-ɖoŋ kpeekpe.

23 Ɛwɛɣ nɛ ɛhaɣzɩɣ e-lotu lɛ,

Ɛsɔ kaɣ* tiyinuu ɛ-pana sɔsɔna ɛ-yɔɔ,

eyeki nɛ atii ɛ-yɔɔ nɛ asʋʋ e-lotu taa.

24 Eseɣ ñɩɣtʋ you wondu lɛ,

tɔʋ ŋgʋ palabɩnɩ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ yɔ kɩ-ñɩma kaɣ-ɩ tʋlʋʋ pɔŋ.

25 Ɛkpɛzɩɣ tɔʋ ñɩmɩyɛ e-siɣye taa,

ɛkpɛzɩɣ you wonuu ŋgʋ kiɖeɣ miŋ yɔ e-hoyosaɣ yɔɔ,

nɛ sɔɔndʋ kpaɣ-ɩ.+

26 Cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ ɖaŋnɩ ɛ-ñɩm;

miŋ weyi nɔɔyʋ tɩfɛtɩ yɔ ɛkaɣ-ɩ ñaɣʋ;

asɛyʋʋ ɖaŋnɩ e-kizinziku tɛɛ ɛyaa mba pehiɣ ñʋʋ yabʋ yɔ.

27 Ɛsɔdaa kaɣ kuluu ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ;

tɛtʋ kaɣ-ɩ kaɖɩnʋʋ.

28 Lɩm kaɣ wadʋʋ nɛ pɩkpaɣ ɛ-ɖɩɣa nɛ pɩɖɛna;

pɩkaɣ kɛʋ pɔɔ sɔsɔɔ Ɛsɔ pana* kɩyakʋ wiye.

29 Mbʋ Ɛsɔ ɖʋwa se ɛhaɣ kañatʋ tʋ lɛ lɛ,

ñɩm mbʋ Ɛsɔ ɖʋwa se ɛcɛlɩɣ-ɩ yɔ, mbʋ lɛ.»

21 Yɔɔb cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Iwelisi tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ camɩyɛ;

iyele nɛ pɩkɛnɩ-m laŋɩyɛ hɛzʋʋ mbʋ pɩlɩnɩ mɩ-cɔlɔ yɔ.

 3 Ɩwɛɛ suuɖu alɩwaatʋ ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ;

mɛntɛŋ yɔɔdʋʋ lɛ, ɩpɩzɩɣ nɛ iwoŋi-m.+

 4 Ɛzɩ ɛyʋ mewiɣna?

Ye pɩɩkɛ mbʋ yɔ, mantaayele wɛʋ* suuɖu na?

 5 Ɩcɔnɩ-m nɛ pɩɖɩɣzɩ-mɩ;

ihuuzi mi-nesi mɩ-nɔsɩ yɔɔ.

 6 Mamaɣzɩɣ pɩ-yɔɔ lɛ, pɩcɛyɩɣ-m,

nɛ mon-tomnaɣ kpeekpe seliɣ.

 7 Ɛbɛ yɔɔ ɛyaa kɩdɛkɛdaa cakɩ wezuu,+

pakpadɩyɩɣ, nɛ papɩsɩɣ ñɩm* tɩnaa?+

 8 Pe-piya wɛ pɔ-cɔlɔ tam,

nɛ panaɣ pa-lʋlʋʋ taa mba.

 9 Pa-ɖɩsɩ wɛ pɛɛyɛ taa, sɔɔndʋ ɛɛkpaɣ-wɛ,+

nɛ Ɛsɔ ɛɛhɔŋ pa-nɩŋgbaaŋ nɛ ɛ-ɖaʋ.

10 Pa-naŋ abalɩñɩŋ ɩɩkpaɣ nɛ pɩtɩlʋlɩ;

pa-naŋ halɩñɩŋ lʋlʋʋ nɛ ɩɩhɔlɩsʋʋ.

11 Pa-pɩyalaa seɣ awayɩ ɛzɩ heŋ ewiɖe yɔ,

nɛ pe-piya mɛyɩɣ.

12 Peteɣ hendu nɛ pamakɩ nesi tɛɛ suye* nɛ cɩmʋʋ

nɛ pɛmɛyɩɣ alɩwaatʋ ndʋ panɩɣ hɩlaɣ taŋ yɔ.+

13 Panɩɣ leleŋ pe-wezuu caɣʋ kɩyakɩŋ kpeekpe

nɛ petiki Pɩlaʋ* taa laŋhɛzɩyɛ taa.*

14 Ɛlɛ peheyiɣ Ɛsɔ toovenim tʋ se: “Yebi-ɖʋ!

Ðɩtɩtɩɩsɔɔlʋʋ se ɖɩtɩlɩ ña-nʋmɔŋ.+

15 Anɩ yɔ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ nɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩsɛɛ-ɩ?+

Ye ɖɩsɩmɩ-ɩ yɔ pɩwazɩɣ-ɖʋ we?”+

16 Ɛlɛ manawa se pɛfɛyɩnɩ ɖoŋ pa-maɣmaɣ pa-ñɩm yɔɔ.+

Kañatʋ tɩnaa lɩmaɣza* posini-m.+

17 Tam ɛzɩma kañatʋ tɩnaa kanɖʋ ɖɩŋ?+

Tam ɛzɩma asɛyʋʋ talɩɣ-wɛ?

Tam ɛzɩma Ɛsɔ ɖɩzɩɣ-wɛ ɛ-pana taa?

18 Wiɖiyi papɩsɩɣ ɛzɩ lɔtʋ ndʋ helim kpakɩɣ yɔ?

Nɛ papɩsɩɣ ɛzɩ hutu ndʋ helim sɔsɔm kpakɩɣ yɔ?

19 Ɛsɔ kaɣ tɔsʋʋ ɛyʋ nɩŋgbaŋʋʋ hɔm nɛ ɛsɩɩ ɛ-pɩyalaa.

Ɛlɛ Ɛsɔ ɛhɛyɩ-ɩ pi-lone taa nɛ ɛtɩlɩ-pʋ.+

20 Tɛtɛ nɛ ɛna asɛyʋʋ ŋgʋ kɩtalɩɣ-ɩ yɔ nɛ ɛ-ɛsa,

nɛ ɛ-maɣmaɣ ɛñɔɔ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ pana.+

21 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye papasɩ e-fenasɩ yɔ,*+

mbʋ pɩkaɣ talʋʋ ɛ-ɖɩɣa ɛ-ɖɛʋ wayɩ yɔ pɩnaɣ-ɩ nɛ we?

22 Ɛzɩ nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛwɩlɩ sɩmtʋ* Ɛsɔ,+

ŋgʋ ɛnʋ hʋʋnɩ tɔm mba pɛwɛ lona sɔsɔna taa yɔ?+

23 Ɛyʋ nɔɔyʋ sɩkɩ, ɛ nɛ e-ɖoŋ tɩŋa+

alɩwaatʋ ndʋ ɛɛnɩɣzɩɣ natʋyʋ kaaʋ nɛ ɛhɛzɩ yem yɔ,+

24 alɩwaatʋ ndʋ ɛ-tala ɖʋ num

nɛ ɛ-mɔɔ wɛ ɖoŋ yɔ.*

25 Ɛlɛ ɛyʋ lɛlʋ ñasɩkɩ siziŋ sɔsɔŋ taa,*

wiɖiyi ɛtɩɖɩŋ pʋyʋ kɩbanʋ nɔɔyʋ.

26 Pa-naalɛ pakaɣ hɩnʋʋ puuyuu taa,+

nɛ sonzoowa kaɣ pa-naalɛ pɔ-yɔɔ huuzuu.+

27 Ɩna! Mansɩm ndʋ ɖeyi ɖeyi ɩmaɣzɩɣ yɔ

nɛ ɖʋtʋ ndʋ ɩlakɩ se ɩlabɩ-m kɩdɛkɛdɩm* yɔ.+

28 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩtɔŋ se: “Le weyi ɛ-hɩɖɛ sɛwa yɔ ɛ-ɖɩɣa wɛɛ,

nɛ le kizinziku ŋgʋ kɩ-tɛɛ kañatʋ tʋ caɣaa yɔ kɩwɛɛ?”+

29 Ɩtɩpɔzɩ tɔm nʋmɔɖɔnaa yaa we?

Ɩtɩtazɩ mbʋ mbʋ panawa yɔ* pɩ-taa camɩyɛ,

30 nɛ ɩna se pɩfɛɣ ɛyʋ kɩdɛkɛdʋ asɛyʋʋ kɩyakʋ wiye

nɛ ehikiɣ ñʋʋ yabʋ pana kɩyakʋ wiye yaa we?

31 Apɩzɩɣ nɛ eheyi-i kaɣlaa se ɛ-nʋmɔʋ tɩtʋʋzɩ,

nɛ akaɣ-ɩ hɛyʋʋ mbʋ ɛlaba yɔ pi-lone taa?

32 Powokini-i pɩlaŋ yɔɔ lɛ,

feŋiyu nɔɔyʋ kaɣ feŋuu ɛ-pɩlaʋ yɔɔ.

33 Fɛɛʋ* taa tambaɣ kaɣ-ɩ kɛdɩnʋʋ,+

nɛ ɛyaa kpeekpe tɩŋɩɣ ɛ-wayɩ,*+

ɛzɩ ɛyaa mba pɛɖɛ-ɩ nɔɔ nɛ pɛfɛyɩ kalʋʋ yɔ.

34 Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ ɩkpakɩɣ tɔm ndʋ tɩɩwazɩɣ pʋyʋ yɔ nɛ ɩhɛzɩɣnɩ ma-laŋɩyɛ?+

Cɛtɩm ɖeke wɛnɩ mɩ-tɔm cosuu taa!»

22 Temaanɩ tʋ Eliifaazɩ+ cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛ Ɛsɔ wazaɣ yaa we?

Ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ lɛɣtʋ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛwazɩ-ɩ pʋyʋ yaa we?+

 3 Ye ŋwɛ siɣsiɣ, piheyiɣ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ natʋyʋ* yaa we?

Yaa ye ŋɖɔŋ cɩŋgɩlɩm wɛtʋ nʋmɔʋ taa, ehikiɣ kɛzɛɣa nakɛyɛ yaa we?+

 4 Ɛkaɣ ña-nɩŋgbaŋʋʋ hɔm

nɛ ɛya-ŋ tɔm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋñaŋɩ-ɩ?

 5 Ɛzɩ pɩtɩkɛ ña-kañatʋ lakasɩ sɔsɔsɩ

nɛ ña-kɩwɛɛkɩm mbʋ pɩfɛyɩnɩ tɩnaɣ yɔ pɩ-yɔɔ ɛhɔm ña-nɩŋgbaŋʋʋ na?+

 6 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋmʋʋ ño-koobiya wondu yem se pɛhɛyɩ-ŋ pa-kɩma lɛ ŋŋpɩsɩnɩ-wɛ tʋ,

nɛ ŋhɔzʋʋ wondu ɛyaa yɔɔ nɛ ŋyeki-wɛ ndaakpeɖe.*+

 7 Ŋŋhaɣ lɩm weyi pɩnɩ-ɩ yɔ se ɛñɔɔ,

nɛ ŋpɛŋ tɔɔnaɣ weyi ñɔɔsɩ wɩɣ-ɩ yɔ.+

 8 Ɛyʋ ɖoŋ tʋ tɩnɩ ɛjaɖɛ,+

nɛ weyi ɛ-hɩɖɛ sɛwa yɔ, ɛnʋ cakɩnɩ ɖɩ-taa.

 9 Ɛlɛ ŋɖɔɔnɩ lelaa nesi kpɛɖɛ,

nɛ ŋtɔyɩtɩ piya nzɩ sɩfɛyɩ caanaa yɔ* si-nesi.

10 Pʋyɔɔ kpacanaa* cɔ-ŋ nɛ pata,+

nɛ sɔɔndʋ tuduu-ŋ nɛ tɩñazɩɣ-ŋ;

11 pʋyɔɔ piyu cɩkpɛndʋʋ siŋŋ nɛ ŋŋpɩzɩɣ se ŋna,

nɛ lɩm wadɩ nɛ pihuuzi ñɔ-yɔɔ.

12 Ɛzɩ Ɛsɔ fɛyɩ ɛsɔdaa liɣ liɣ?

Nɛ na ɛzɩma tɩɩnzɩ tɩŋa wɛ ɖooo hayo yɔ.

13 Ɛlɛ ŋyɔɔdaa se: “Ɛbɛ ɖeyi ɖeyi Ɛsɔ sɩma?

Ɛzɩ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛna mbʋ pɩwɛ cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ wayɩ yɔ nɛ ɛhʋʋ tɔm na?

14 Mɩndʋ kendiɣ-i nɛ ɛɛnaɣ

alɩwaatʋ ndʋ ɛɖɔŋ ɛsɔdaa yɔ.”*

15 Ŋkaɣ tɩŋʋʋ ɖooo lɔndaa nʋmɔʋ

ŋgʋ kɩ-taa kañatʋ tɩnaa ɖɔma yɔ?

16 Ɛyaa mba pɛkpɛzɩ-wɛ* pʋcɔ nɛ pa-alɩwaatʋ talɩɣ yɔ,

mba lɩm wadaa nɛ pɩkpaɣ* pe-tigiɖe yɔ?+

17 Peheyaɣ Ɛsɔ toovenim tʋ se: “Yebi-ɖʋ!”

Nɛ “Ɛbɛ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ pɩzɩɣ nɛ ɛlabɩ-ɖʋ?”

18 Ŋgʋ, ɛnʋ haɣzɩnɩ pa-ɖɩsɩ wondu kɩbandʋ.

(Lɩmaɣza kɩdɛkɛda ana aposini ma-ñɩna.)

19 Ɛyʋ siɣsiɣ tʋ kaɣ naʋ nɛ ɛ-taa la leleŋ,

nɛ weyi ɛtɩwɛɛkɩ nabʋyʋ yɔ, ɛkaɣ-wɛ woŋuu nɛ ɛtɔ se:

20 “Paɖɩzɩ ɖo-koyindinaa,

nɛ miŋ kaɣ ñaɣʋ mbʋ pɩkazɩ-wɛ yɔ.”

21 Kpɛlɩkɩ nɛ ŋtɩlɩ Ɛsɔ, nɛ ŋkaɣ wɛʋ laŋhɛzɩyɛ taa;

ɖɩnɛ ɛlɛ ŋkaɣ hiɣu wondu kɩbandʋ.

22 Mʋ paɣtʋ ndʋ tɩlɩɣnɩ ɛ-nɔɔ taa yɔ,

nɛ ŋsɩɩ ɛ-tɔm ña-laŋɩyɛ taa.+

23 Ye ŋpɩsɩnɩ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ yɔɔ yɔ, pɩkaɣ-ŋ tasʋʋ ɖenuu;+

ye ŋlɩzɩ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ ñe-kizinziku tɛɛ yɔ,

24 ye ŋlɔ ñe-sika puuyuu taa

nɛ ŋlɔ Ofiiri+ sika fɛɛŋ* taa kaaŋ taa yɔ,

25 ɖɩnɛ ɛlɛ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ kaɣ pɩsʋʋ ñe-sika,

nɛ ɛkaɣ kɛʋ ñe-liidiye nɖɩ ɖɩkɩlɩ ɖeu yɔ.

26 Ðɩnɛ ɛlɛ ña-taa leleŋ kaɣ wɛʋ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ taa,

nɛ ŋkaɣ kpazʋʋ ñɛ-ɛsa nɛ Ɛsɔ.

27 Ŋkaɣ-ɩ tenduu, nɛ ɛkaɣ-ŋ welisinuu;

nɛ ŋkaɣ ɖɔm ño-ɖuutu yɔɔ.

28 Mbʋ payɩ ŋɖʋʋ se ŋlakɩ yɔ pɩkaɣ-ŋ ɖenuu pɩ-taa,

nɛ ñalɩmɩyɛ kaɣ ñandʋʋ ña-nʋmɔʋ taa.

29 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ alɩwaatʋ ndʋ ŋyɔɔdʋʋnɩ tɩ kpazʋʋ yɔ, pakaɣ-ŋ ɖʋʋ fɛyɛ,

ɛlɛ ɛkaɣ yabʋ weyi eluzuu ɛ-tɩ yɔ* ɛ-ñʋʋ.

30 Ɛkaɣ yabʋ mba patɩwɛɛkɩ nabʋyʋ yɔ pa-ñʋʋ;

ye mbʋ, ye ñe-nesi ɩwɛ kele kele yɔ, paa pɩɩla ɛzɩma pakaɣ yabʋ ña-ñʋʋ.»

23 Yɔɔb cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Halɩ sɔnɔ ɖɔɖɔ, mankaɣ wiu man-kʋñɔŋ nɛ ñʋʋ taa ɖoŋ;*+

men-sizuu yeba nɛ mon-ɖoŋ tɛ.

 3 Ɛbɛ kaalaba se mansɩm ɖenɖe manpɩzɩɣ nɛ mana Ɛsɔ yɔ!+

Ðɩnɛ ɛlɛ maawobi lone nɖɩ ɖɩ-taa ɛwɛɛ yɔ.+

 4 Maawoni mɔn-tɔm ɛ-ɛsɩndaa

nɛ maayeba nɛ mɔ-nɔɔ suni tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ se malʋbɩnɩ man-tɩ yɔɔ yɔ;

 5 ɖɩnɛ ɛlɛ maana ɛzɩma ecosuu-m yɔ

nɛ manɩɩ tɔm ndʋ eheyiɣ-m yɔ.

 6 Ɛkaɣ labɩnʋʋ e-ɖoŋ sɔsɔŋ tʋmɩyɛ nɛ ɛlʋbɩnɩ-m yaa we?

Aayɩ, paa pɩɩlabɩ ɛzɩma yɔ ɛkaɣ-m welisinuu.+

 7 Peeɖe lɛ, ɛyʋ weyi ɛwɛ siɣsiɣ yɔ ɛ nɛ ɩ papɩzɩɣ nɛ pɔñɔɔzɩ tɔm,

nɛ mɔn-Tɔm Hʋyʋ kaɣ ɖezuu mɔn-tɔm tam kʋɖʋm nɛ pɩla se pɩtɛma.

 8 Ɛlɛ ye mɛnɖɛnɩ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa yɔ, ɛfɛyɩ peeɖe;

manpɩsɩɣ lɛ maanaɣ-ɩ.

 9 Ɛɛlakɩ tʋmɩyɛ nɩmɩyɛ yɔɔ lɛ, maanaɣ-ɩ;

pʋwayɩ lɛ ɛpɩsɩnɩ nɩwaŋ yɔɔ, ɛlɛ maanaɣ-ɩ ɖɔɖɔ.

10 Ɛlɛ ɛsɩm nʋmɔʋ ŋgʋ mankpaɣaa yɔ.+

Ɛtakɩɣ-m nɛ pɩtɛ lɛ, mankaɣ wɛʋ ɛzɩ sika kele kele ñɩŋga yɔ.+

11 Ma-nɩŋgbanzɩ tɩŋ ɛ-nɩŋgbanzɩ taa ɖeyi ɖeyi;

mɔnɖɔm ɛ-nʋmɔʋ taa nɛ mantɩhɛyɩ ɖoli.+

12 Mantiposini e-ndomee paɣtʋ.

Mansɩ ɛ-tɔm camɩyɛ+ halɩ pɩkɩlɩ ɛzɩma pɔpɔzɩ-m yɔ.*

13 Ye ɛtɛm ɛ-taa yɔ, apɩzɩɣ nɛ ɛkaɖɩnɩ-ɩ?+

Ye ɛsɔɔlaa* se ɛla nabʋyʋ yɔ ɛlakɩ-pʋ.+

14 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkaɣ labʋ mbʋ payɩ ɛɖʋwa* se ɛlakɩ-m yɔ;

nɛ ɛtɔsɩ wondu ndʋ tɩ-ɖɔndɩnaa sakɩyɛ.

15 Pʋyɔɔ ɛ-yɔɔ lɛ, mɛwɛ nɩɣzɛ taa;

mamaɣzɩɣ ɛ-yɔɔ lɛ, mɔn-sɔɔndʋ kpaɣ ɖoŋ.

16 Ɛsɔ yeba nɛ ma-laŋɩyɛ lɩɣ,

nɛ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ ɖʋ-m sɔɔndʋ.

17 Ɛlɛ cɩkpɛndʋʋ tisuliti mɔ-nɔɔ

nɛ cɩkpɛndʋʋ ŋgʋ kihuuzi mɛ-ɛsɩndaa yɔ kitisuliti ɖɔɖɔ mɔ-nɔɔ.

24 «Ɛbɛ yɔɔ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ ɛɛɖʋʋ alɩwaatʋ?+

Ɛbɛ yɔɔ mba pasɩmɩ-ɩ yɔ paanaɣ ɛ-kɩyakʋ?*

 2 Ɛyaa lɛɣzɩɣ kamasɩ lona;+

pekpiki kpɩna nɛ powokini pa-maɣmaɣ pa-kpɩna ñɩtʋ ɖɩdɔɔyɛ taa.

 3 Pɔhɔŋ piya nzɩ sɩfɛyɩ caa yɔ sɩ-kpaŋaɣ nɛ pɛɖɛɣna

nɛ pamʋʋ lelu nɔ abalɩñɩnʋ se ɛhɛyɩ ɛ-kɩmɩyɛ lɛ paapɩsɩnɩ-ɩ.+

 4 Pɔɖɔɔnʋʋ kʋñɔndɩnaa nʋmɔʋ taa;

nɛ pɩwɛɛ se tɛtʋ yɔɔ ɛyaa mba pɛfɛyɩnɩ ɖoŋ nɩɩyɩ yɔ pɛmɛlɩ-wɛ.+

 5 Kʋñɔndɩnaa ñɩnɩɣ tɔɔnaɣ ɛzɩ kañɩmbusuu taa tɛyɛ kpaŋasɩ+ yɔ;

pañɩnɩɣ pe-piya tɔɔnaɣ kañɩmbusuu taa.

 6 Ɛyʋ lɛlʋ hayɩm taa pɩwɛɛ se pakʋ tɔɔnaɣ*

nɛ kañatʋ tʋ viiñi hayɩm taa pɩwɛɛ se pacazɩ.

 7 Pahɩnɩɣ ɖoo taa ndaakpeɖe, paasuu wondu;+

pɛfɛyɩnɩ pɩsaʋ se pohu nikaɣ taa.

 8 Tɛʋ cɔtɩ-wɛ pʋŋ taa;

pamalɩɣnɩ kaaŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛfɛyɩnɩ ɖɩjɔzɩyɛ.

 9 Pɩɣa ŋga kɛfɛyɩ caa yɔ, pakpaɣ-kɛ hɩɖɛ yɔɔ nɛ ɖoŋ nɛ pɛɖɛna;+

nɛ pamʋʋ kʋñɔndɩnaa tokonaa se pɛhɛyɩ pa-kɩmɩyɛ lɛ paapɩsɩnɩ-wɛ,+

10 piyeba nɛ paba ɖɔŋ ndaakpeɖe, paasuu wondu,

nɛ ñɔɔsɩ wɩɣ-wɛ, alɩwaatʋ ndʋ pasɩɣlɩ tɔɔnaɣ pee hɔɔ yɔ.

11 Palakɩ tʋmɩyɛ ɖoŋ ñɩnɖɛ wɩsɩ kaalaŋa taa piyisi yɔɔ kamaŋ taa;*

pɛfɛyɩɣ viiñi pee, ɛlɛ lɔkɔtʋ ɖɛɣ-wɛ.+

12 Mba pawɩzɩ sɩbʋ yɔ pɔmɔlʋʋ tɛtʋ taa;

mba pamʋ heŋ sɩm yɔɔ sɩm yɔɔ yɔ,* pamakɩ kubusi se pasɩnɩ-wɛ;+

ɛlɛ Ɛsɔ ñaacɔŋnɩ-pʋ se pɩtɩmʋna.*

13 Nabɛyɛ kaɖɩɣnɩ ñalɩmɩyɛ;+

paaɖiɣziɣni ɖɩ-nʋmɔŋ,

nɛ paatɩŋɩɣ ɖɩ-nʋmɔŋ.

14 Ɛyaa kʋyʋ kʋyʋʋ tɛbɩyɛ tɛɛ;

ɛkʋʋ weyi ɛfɛyɩnɩ ɖoŋ nɩɩyɩ yɔ nɛ kʋñɔndʋ,+

nɛ ɖoo taa lɛ ɛmɩlɩɣ.

15 Abalʋ acɛyɛ laɖʋ ɛsɩyɛ ɖaŋɩɣ hadɛ lɛdʋʋ,+

ɛyɔɔdʋʋ se: “Nɔɔyʋ ɛɛkaɣ-m naʋ!”+

Nɛ ehuuzuu ɛ-ɛsɩndaa.

16 Cɩkpɛndʋʋ taa lɛ, pɔyɔkʋʋ nɛ pasʋʋ ɖɩsɩ taa;*

wɩsɩ taa lɛ, paɖɩkɩ pa-tɩ pa-ɖɩsɩ taa.

Paasɩŋ ñalɩmɩyɛ.+

17 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛ-ɛsɩndaa lɛ, tanaŋ wɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ yɔ;

cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ taa sɔɔndʋ malɩnɩ-wɛ.

18 Ɛlɛ lɩm kpaɣ-wɛ lɛɛ lɛɛ nɛ pɩɖɛna.*

Pakaɣ lɔʋ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ po-kotoŋa yɔɔ.+

Paakaɣ pɩsʋʋ pe-viiñi hayɩm taa.

19 Ɛzɩ wɩlɩŋ nɛ soŋaɣ kpakʋʋ ɖɔmbɛɛ wena ayɔlaa yɔ nɛ pɩɖɛɣna yɔ,

mbʋ ɖɔɖɔ Pɩlaʋ* ɖɛɣnɩ kɩdɛkɛdɩm laɖaa!+

20 E-ɖoo* kaɣ ɛ-yɔɔ sɔʋ; sonzooye kaɣ-ɩ tɔɔʋ nɛ ɖɩ-taa la leleŋ.

Paakaɣ tasʋʋ ɛ-yɔɔ tɔzʋʋ.+

Nɛ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ pakaɣ-pʋ pɛlʋʋ ɛzɩ tɩʋ yɔ.

21 Emuluu kaalʋlaɣ,

nɛ ɛwɩlɩɣ ñaŋ lelu.

22 Ɛsɔ kaɣ* labɩnʋʋ e-ɖoŋ tʋmɩyɛ nɛ ɛɖɩzɩ ɖoŋ tɩnaa;

paa pakʋyaa yɔ, pɛfɛyɩnɩ lidaʋ se pɛwɛɣ wezuu.

23 Ɛsɔ yeki-wɛ* se pataa pa-tɩ liu nɛ pɛwɛɛ pɛɛyɛ taa,+

ɛlɛ ɛ-ɛsa wɛ mbʋ payɩ palakɩ yɔ pɩ-yɔɔ.*+

24 Pakpazɩ-wɛ alɩwaatʋ pazɩ, pʋwayɩ lɛ patɩtasɩ wɛʋ.+

Poluzi-wɛ+ nɛ pekpeɣli-wɛ ɛzɩ ɛyaa lalaa yɔ;

pɛcɛbɩ-wɛ ɛzɩ hayɩm taa tɔɔnaɣ yɔ.

25 Lɛɛlɛɛyɔ apɩzɩɣ nɛ ɛwɩlɩ se mɛnkɛ cɛtɩyʋ

yaa ɛyɔɔdɩ se mɔn-tɔm tɩkɛ toovenim?»

25 Suwaa tʋ Bilɩdaadɩ+ cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Ɛnʋ tɩnɩ kewiyitu tɔɔʋ nɛ ɖoŋ weyi ɛcaɣ sɔɔndʋ yɔ;

ɛsɩɣ laŋhɛzɩyɛ ɛsɔdaa.*

 3 Papɩzɩɣ ɛ-sɔɔjanaa tikasɩ kalʋʋ na?

A-yɔɔ ɛ-ñalɩmɩyɛ ɛɛñandɩɣ?

 4 Ye mbʋ, ɛzɩma ɛyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛ siɣsiɣ Ɛsɔ ɛsɩndaa?+

Yaa ɛzɩma ɛyʋ weyi halʋ lʋlaa yɔ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛ kele kele?*+

 5 Halɩ fenaɣ maɣmaɣ ɛɛñandɩɣ

nɛ tɩɩnzɩ fɛyɩ kele kele ɛ-ɛsɩndaa,

 6 nɛ pɩcandɩnɩ ɛyʋ, weyi ɛkɛ sonzooye,

nɛ ɛyʋ pɩyalʋ, weyi ɛkɛ acaanika yɔ!»

26 Yɔɔb cosi nɛ ɛyɔɔdɩ se:

 2 «Ŋsɩnɩ weyi ɛfɛyɩ ɖoŋ yɔ mbʋ suwe!

Ŋyabɩ nesi nzɩ sɩfɛyɩ ɖoŋ yɔ sɩ-ñʋʋ mbʋ suwe!+

 3 Lɔŋ kɩbaŋ kpem ŋtasɩ weyi ɛfɛyɩnɩ lɔŋsɩnɖɛ yɔ!+

Ŋwɩlɩ ñɔ-lɔŋsɩnɖɛ* faaa* kpem mbʋ suwe!

 4 Anɩ ŋcaɣ yɔɔdɩnʋʋ?

Nɛ aseɣti-ŋ se ŋyɔɔdɩ tɔm ndʋ?*

 5 Mba pɛfɛyɩnɩ ɖoŋ nɩɩyɩ sɩm taa yɔ peseliɣ;

halɩ pɛwɛ ɖooo hadɛ nɛ pɩkɩlɩ teŋgu nɛ mbʋ mbʋ pɩwɛ kɩ-taa yɔ.

 6 Pɩlaʋ* wɛ ndaakpeɖe Ɛsɔ ɛsɩndaa,*+

nɛ nabʋyʋ tihuuzi ɖɩzʋʋ lone* yɔɔ.

 7 Eposuu hayo kiŋ ɛsɔdaa* lone nɖɩ ɖɩwɛ kpɛɖɛ yɔ ɖɩ-yɔɔ,+

etisusi tɛtʋ nabʋyʋ yɔɔ;

 8 ɛhɔkʋʋ lɩm ɛ-mɩndʋ taa,+

se pɩsa nɛ pi-yuŋ etaayele nɛ mɩndʋ ya;

 9 eposuu ɛ-mɩndʋ e-kewiyaɣ kpelaɣ yɔɔ,

se ehuuzini kɔ-yɔɔ.+

10 Ɛhɛɣ caŋa nɛ ɛɖʋʋnɩ kamaɣ teŋgu nɛ ɛsɔdaa pɛ-hɛkʋ taa;+

ɛɖʋʋ kamaɣ ñalɩmɩyɛ nɛ cɩkpɛndʋʋ pɛ-hɛkʋ taa.

11 Ɛsɔdaa tilima maɣmaɣ ñamsɩɣ;

ɛñazɩɣ lɛ, sɔɔndʋ kpaɣ-yɛ.

12 Ɛcʋʋdʋʋ teŋgu nɛ e-ɖoŋ,+

nɛ ɛ-lɛɣtʋ ɛpɛlɩɣnɩ teŋgu taa coojo* hɔɔlasɩ hɔɔlasɩ.+

13 Efeziɣ lɛ, eyeki nɛ ɛsɔdaa ñandɩɣ ñamm;

e-nesi tʋlʋʋ pɔŋ ɖʋm weyi ɛ-kpaʋ wɛ kaɖɛ yɔ.*

14 Na! Ɛ-nʋmɔŋ kpɛnzɩ ɖeke lɛ;+

tɔm ndʋ ɖɩnɩ ɛ-yɔɔ yɔ tɩwɛ yem ɛzɩ pɛwɛɛtʋʋ tɔm yɔ!

Ye mbʋ, apɩzɩɣ nɛ ɛnɩɩ ɛ-tɛʋ nazʋʋ sɔsɔm tɔbʋʋ?»+

27 Yɔɔb wolo ɛ-tɔm yɔɔdʋʋ* yɔɔ se:

 2 «Ɛsɔ weyi etiɖezi mɔn-tɔm yɔ,+ ɛñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ,

Ðoŋ Tɩŋa Tʋ weyi ɛlaba nɛ me-wezuu* kpa ñaŋ yɔ,+ ɛñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ,

 3 mañɩtʋʋ nɛ menfeziɣ

nɛ fezuu ŋgʋ kɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ kɩñɩtʋʋ nɛ kɩwɛɛ mɔ-mɔɔŋ tɛɛ yɔ,+

 4 mo-ndomee ɩɩkaɣ yɔɔdʋʋ tɔm ndʋ tɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ;

nɛ ma-nzʋlʋmɩyɛ ɛɛkaɣ miduu cɛtɩm tɔm!

 5 Maapɩzɩɣ nɛ mɔyɔɔdɩ kpa se ɩkɛ ɛyaa mba pɛwɛ siɣsiɣ yɔ!

Maakaɣ yebu* man-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ mansɩba yɔ!+

 6 Mankaɣ ɖɔkʋʋ men-siɣsiɣ wɛtʋ nɛ maakaɣ-tʋ yebu kpa;+

ma-laŋɩyɛ ɛɛkaɣ kʋʋ mɔn-tɔm* me-wezuu caɣʋ kɩyakɩŋ kpeekpe.

 7 Mon-koyindu ɛwɛɛ ɛzɩ kañatʋ tʋ yɔ,

mba pɔkɔŋ ma-wayɩ yɔ, pɛwɛɛ ɛzɩ mba pɛfɛyɩ siɣsiɣ yɔ.

 8 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyʋ weyi ɛɛñaŋ Ɛsɔ yɔ,* lidaʋ ŋgʋ ɛwɛna alɩwaatʋ ndʋ paɖɩzɩɣ-ɩ yɔ,+

alɩwaatʋ ndʋ Ɛsɔ lɩzɩɣ e-wezuu* yɔ?

 9 Alɩwaatʋ ndʋ kʋñɔŋ talɩɣ-ɩ yɔ

Ɛsɔ kaɣ nɩʋ e-kubusi na?+

10 Yaa ɛkaɣ nɩʋ leleŋ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ taa?

Ɛkaɣ yaʋ Ɛsɔ alɩwaatʋ tɩŋa na?

11 Mankaɣ-mɩ wɩlʋʋ Ɛsɔ ɖoŋ yɔɔ tɔm;*

maakaɣ mɛsʋʋ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ yɔɔ tɔm natʋyʋ.

12 Ɩna! Ye mɩ-tɩŋa payɩ ɩna natʋ yɔ,

ɛbɛ yɔɔ mɩ-tɔm yɔɔdʋʋ kɛ falaa tɔm ɖeke?

13 Mbʋ Ɛsɔ ɖʋwa se ɛhaɣ kañatʋ tʋ lɛ yɔ,+

ñɩm mbʋ nazɩyaa mʋʋ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ cɔlɔ:

14 Ye ɛ-pɩyalaa ɩɖɔwa yɔ, laɣɖɛ kaɣnɩ-wɛ kʋʋ,+

nɛ tɔɔnaɣ ɛɛkaɣ talʋʋ ɛ-lʋlʋʋ taa mba.

15 Mba pakazɩɣ ɛ-sɩm wayɩ yɔ, kʋdɔŋ kaɣnɩ-wɛ pim,

nɛ pe-lelaa ɩɩkaɣ-wɛ wiu.

16 Paa ɛkpazɩ liidiye huuye ɛzɩ puuyuu

nɛ ekpeɣli wondu kususutu kɩbandʋ nɛ ɛsɩɩ ɛzɩ cʋʋ yɔ,

17 paa ekpeɣli-tʋ yɔ,

ɛyʋ siɣsiɣ tʋ kaɣnɩ-tʋ suu,+

nɛ ɛyaa mba patɩwɛɛkɩ nabʋyʋ yɔ, mba kaɣnɩ tayʋʋ e-liidiye.

18 Ðɩɣa ŋga ɛmaɣ yɔ kɛwɛ ɖaaa ɛzɩ fiidiviu huyuu yɔ,

kɛwɛ ɛzɩ cokiye+ nɖɩ feŋiyu laba yɔ.

19 Ewoki se ɛhɩnɩɣ lɛ ɛkɛ ñɩm tʋ, ɛlɛ ɛɛkaɣ nabʋyʋ kpeɣluu;

ekuluu ɛ-ɛsa lɛ, nabʋyʋ ɛɛkaɣ wɛʋ.

20 Sɔɔndʋ tuduu-i ɛzɩ lɩm wadʋʋ yɔ;

tɛʋ ŋgʋ kɩnɩɣnɩ helim yɔ kɩkpakɩɣ-ɩ ɖoo taa nɛ kɩɖɛna.+

21 Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa helim kaɣ-ɩ kpaɣʋ nɛ pɩɖɛna, nɛ ɛɛkaɣ tasʋʋ wɛʋ;

pɩhazɩɣ-ɩ e-lone taa nɛ pɩɖɛna.+

22 Ɛwɛɣ nɛ ɛñakɩ pana se ese nɛ ɛlɩɩ pi-ɖoŋ tɛɛ lɛ,+

pɩkaɣ-ɩ ɖabʋ nɛ pɩɩnaɣ ɛ-pʋtɔdɩyɛ.+

23 Pɩkpalɩɣ-ɩ nesi taa

nɛ pɩwɛɛ pi-lone taa nɛ pɩhʋlʋʋ-ɩ kancʋʋlaɣ.*+

28 «Liidiye ñɩɣtʋ ɖihuyiye wɛɛ,

Nɛ sika ŋga pekelisiɣ-kɛ yɔ ko-lone wɛɛ;+

 2 tɛtɛɛ pohuyuu ñɩɣtʋ,

nɛ kaaŋ taa poyolusuuni ñɩɣtʋ kɩsɛɛmtʋ.+

 3 Ɛyʋ wakɩ cɩkpɛndʋʋ;

ɛwɛɖɩɣ ɖenɖe piyuwa yɔ nɛ cɩkpɛndʋʋ taa

nɛ ɛñɩnɩɣ tɛtɛɛ ñɩm.*

 4 Ehuyuu pɔʋ poliŋ nɛ ɖenɖe ɛyaa wɛɛ yɔ nɛ etiki tɛtɛɛ ñɩm wayɩ,

lona wena pɔsɔ a-yɔɔ yɔ a-taa, ɖooo poliŋ nɛ ɖenɖe ɛyaa ɖɔŋ yɔ;

ɛyaa nabɛyɛ tiki kɩ-taa, posusi nimee yɔɔ nɛ pifiɣdiɣ-wɛ.

 5 Tɔɔnaɣ ñɔʋ tɛtʋ yɔɔ;

ɛlɛ tɛtɛɛ lɛ, pisidi yem ɛzɩ miŋ labɩna nɛ pisidi yɔ.*

 6 Pɩyɛ nɖɩ payaɣ se saafiirɩ yɔ ɖɩwɛ kaaŋ taa peeɖe,

nɛ sika wɛ puuyuu taa.

 7 Sumasɩ nzɩ sɩtɔkɩ nandʋ yɔ, sɩ-taa nakɛyɛ ɛɛsɩŋ peeɖe nʋmɔʋ;

makɩyɛ kɩkpɛɛdɩyɛ ɛsɩyɛ tɩna-kʋ.

 8 Tɛtɛgbɩnɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ tɩɖɔ kɩ-taa;

mʋʋzʋʋ ŋgʋ kɩ nɛ ki-ɖoŋ yɔ kɩtɩpabɩ peeɖe.

 9 Ɛyʋ yɔkʋʋ pɩcalɩmɩyɛ* nɛ e-nesi;

ɛpɩsɩɣ pʋŋ kpɛlɩ kpɛlɩ i-tigila taa.

10 Ɛhɛɣ lɩm lɔɔŋ+ kaaʋ taa;

ɛ-ɛsa naɣ ñɩm wondu tɩŋa.

11 Ɛɖɩkɩ pɔsɩ hila

nɛ ɛlɩzɩɣ ñalɩmɩyɛ taa mbʋ pɩɩwɛ mɛsaɣ tɛɛ yɔ.

12 Ɛlɛ lɔŋsɩnɖɛ lɛ, le papɩzɩɣ nɛ palɩɩ ɖɩ-yɔɔ,+

nɛ le tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ hiɖe wɛɛ?+

13 Ɛyʋ nɔɔyʋ eeɖiɣziɣni ɖɩ-wazaɣ,+

nɛ paapɩzɩɣ nɛ palɩɩ ɖɩ-yɔɔ ɛsadɩnaa ɛjaɖɛ taa.

14 Lɩm cukaŋ ñɩmbʋ yɔɔdʋʋ se: “Ðɩfɛyɩ man-taa!”

Nɛ teŋgu yɔɔdʋʋ se: “Ðɩfɛyɩ mɔn-cɔlɔ!”+

15 Paapɩzɩɣ payabɩ-ɖɩ nɛ sika kele kele ñɩŋga;

paapɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ pamaɣzɩ liidiye nɛ pɛlɛɣzɩnɩ-ɖɩ.+

16 Paapɩzɩɣ payabɩ-ɖɩ nɛ Ofiiri sika,+

paapɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ payabɩ-ɖɩ nɛ onikisi pɩyɛ nɖɩ ɖɩtɩtɔyɩ yɔ nɛ saafiirɩ pɩyɛ.

17 Paapɩzɩɣ nɛ pakpaɣ sika nɛ ñɩnʋʋ nɛ pamaɣzɩnɩ-ɖɩ;

paapɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ pɛlɛɣzɩ-ɖɩ nɛ ñanaɣ ŋga palabɩnɩ sika kɩbaŋa yɔ.*+

18 Paayaɣ ñɩɣlɩm pɩyɛ nɛ krisɩtaalɩ pɩyɛ hɩla ɖɩ-cɔlɔ,+

mbʋ pʋyɔɔ yɔ huyuu ŋgʋ kisuni lɔŋsɩnɖɛ yɔ kɩmʋ ñɩm nɛ pɩkɩlɩ ŋgʋ kisuni kijisi yɔ.

19 Paapɩzɩɣ nɛ pakpaɣ Kuusi toopaazɩ pɩyɛ+ nɛ pamaɣzɩnɩ-ɖɩ;

halɩ paapɩzɩɣ nɛ payabɩ-ɖɩ nɛ sika kele kele ñɩŋga.

20 Ɛlɛ le lɔŋsɩnɖɛ lɩnaa,

nɛ le tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ hiɖe wɛɛ?+

21 Pɛmɛsɩ-ɖɩ se mbʋ payɩ pɩwɛ wezuu yɔ pɩtaana-ɖɩ,+

pɛmɛsɩ-ɖɩ ɖɔɖɔ se ɛsɔdaa sumasɩ ɩtaana-ɖɩ.

22 Ðɩzʋʋ nɛ sɩm pɔyɔɔdʋʋ se:

“Pɔyɔɔdɩ ɖɩ-tɔm kɩyɔɔdʋ yem nɛ ɖa-nɩŋgbaaŋ nɩɩ.”

23 Ɛsɔ sɩmnɩ nʋmɔʋ ŋgʋ patɩŋ nɛ palɩɩ ɖɩ-yɔɔ yɔ;

e-ɖeke ɛsɩmnɩ ɖenɖe ɖɩwɛɛ yɔ,+

24 mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛcɔŋnɩ ɖooo tɛtʋ kamasɩ yɔɔ,

nɛ ɛnaɣ pɩtɩŋa tɛtʋ kpeekpe yɔɔ.+

25 Alɩwaatʋ ndʋ ɛha helim pi-ɖoŋ*+

nɛ ɛmaɣzɩ lɩm yɔ,+

26 alɩwaatʋ ndʋ ɛɖʋ paɣtʋ tɛʋ+

nɛ ɛɖʋ nʋmɔʋ tɛʋ sɔsɔʋ ŋgʋ kɩnɩɣnɩ helim nɛ kɩnazɩɣ yɔ kɩ-mɩndʋ yɔ,+

27 pʋbʋ taa ɛna lɔŋsɩnɖɛ nɛ ɛlɩzɩ ɖɩ-taa;

ɛcaɣzɩ-ɖɩ nɛ ɛtakɩ-ɖɩ nɛ ɛna.

28 Nɛ eheyi ɛyʋ se:

“Na! Yehowa sɔɔndʋ seu kɛnɩ lɔŋsɩnɖɛ,+

nɛ kɩdɛkɛdɩm seu kɛnɩ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ.”»+

29 Yɔɔb wolo ɛ-tɔm yɔɔdʋʋ* yɔɔ se:

 2 «Aɖaɣnɩɣ-m pɩsɩnʋʋ fenasɩ nzɩ sɩɖɛwa yɔ sɩ-taa,

kɩyakɩŋ weyi ɩ-taa Ɛsɔ ɖaŋaɣ mɔ-yɔɔ yɔ,

 3 alɩwaatʋ ndʋ ɛlakaɣ nɛ ɛ-kanɖʋ ñandɩɣ ma-ñʋʋ yɔɔ yɔ,

alɩwaatʋ ndʋ ɛ-ñalɩmɩyɛ yekaɣ nɛ mɛntɛzɩɣ cɩkpɛndʋʋ yɔ,+

 4 alɩwaatʋ ndʋ maawɛ me-evebitu ɖoŋ taa* yɔ,

alɩwaatʋ ndʋ ma nɛ Ɛsɔ ɖa-taabalɩyɛ kaawɛ men-kizinziku tɛɛ yɔ,+

 5 alɩwaatʋ ndʋ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ kaakpɛndɩ ɛwɛ mɔn-cɔlɔ yɔ,

alɩwaatʋ ndʋ men-piya* kaacɔ-m nɛ sɩta yɔ,

 6 alɩwaatʋ ndʋ naanum kaatɔyɩ yem nɛ mamɩtɩɣ pɩ-taa yɔ,

nɛ kaaŋ pɩyɩɣ-m num lemisi yɔ.+

 7 Alɩwaatʋ ndʋ malɩɣaɣ tɛtʋ nɔnɔɔ taa+

nɛ mancakɩ samaɣ kadaɣ taa yɔ,+

 8 evebiya naɣaɣ-m lɛ pɛkɛzɩɣ pa-tɩ kɩjaʋ,*

nɛ halɩ akpadɩyaa kʋyaɣ nɛ pasɩŋɩɣ.+

 9 Awumbiya kpaɣaɣ pa-tɩ nɛ paayɔɔdʋʋ;

pohuuzaɣ pe-nesi pɔ-nɔsɩ yɔɔ.

10 Ɛyaa mba pa-hɩla sɛwa yɔ posuŋaɣ tamɩyɛ;

pa-nzʋlʋma taaciɣdiɣ pɔ-nɔsɩ taa.

11 Mba payɩ pewelisaɣni-m yɔ pasaŋaɣ-m,

nɛ mba panaɣaɣ-m yɔ, palɩzaɣ mɔ-yɔɔ aseɣɖe kɩbanɖɛ.

12 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mayakaɣ kʋñɔndʋ weyi ɛmakaɣ kubusi se pasɩnɩ-ɩ yɔ ɛ-ñʋʋ,+

pɩkpɛndɩnɩ pɩɣa ŋga kɛfɛyɩ caa yɔ nɛ weyi ɛfɛyɩnɩ sɩnɩyʋ yɔ.+

13 Weyi ɛwɩzɩ sɩbʋ yɔ ɛwazaɣ-m,+

nɛ malakaɣ nɛ lelu laŋɩyɛ nɩɣ leleŋ.+

14 Monsuwaɣ siɣsiɣ wɛtʋ ɛzɩ wondu kususutu yɔ;

men-siɣsiɣ wɛtʋ kaawɛ ɛzɩ toko kɩɖaɣlʋʋ* nɛ ñʋʋ kitemuu yɔ.

15 Maapɩsɩ yʋlʋm ɛsa

nɛ taɖɩyɛ tʋ nɩŋgbanzɩ.

16 Maakɛ kʋñɔndʋ caa;+

mantazaɣ mba maasɩŋ-wɛ yɔ pɔ-tɔm taa tɔm ɖɩhʋyɛ.+

17 Mɔyɔkaɣ kɩwɛɛkɩm laɖʋ tamaɣ+

nɛ malɩzɩɣ mbʋ ɛkpawa yɔ e-kela taa.

18 Mɔyɔɔdaɣ se: “Ma-maɣmaɣ man-ɖɩɣa* taa mankaɣ sɩbʋ,+

nɛ man-kɩyakɩŋ kaɣ ɖɔʋ ɛzɩ kañɩŋa yɔ.

19 Me-lila kaɣ yɛzʋʋ nɛ atalɩ ɖooo lɩm taa,

nɛ ɖoluu kaɣ caɣʋ men-pilinzi yɔɔ ɖoo pilim.

20 Hɩɖɛ ɖʋʋ mbʋ mɛwɛna yɔ pɩpɩsɩɣ kɩfam tam,

nɛ me-nesi taa tɔʋ wɛɣ nɛ kɩtɔʋ ñɩma tam.”

21 Ɛyaa ɖaŋaɣ kpam nɛ pewelisiɣni-m,

paɖaŋaɣ tamɩyɛ mɔ-lɔŋ tasʋʋ.+

22 Mɛntɛŋaɣ yɔɔdʋʋ lɛ, pataawɛɣnɩ natʋyʋ se patasɩ yɔɔdʋʋ;

mɔn-tɔm pee tikaɣ pa-nɩŋgbaaŋ taa hɛɛɛ.*

23 Paɖaŋaɣ-m ɛzɩ ɛyʋ ɖaŋʋʋ tɛʋ yɔ;

pahaɣaɣ pɔ-nɔsɩ haaa ɛzɩ wayɩ wayɩ tɛŋ* paɖaŋaa yɔ.+

24 Mamʋʋyaɣnɩ-wɛ lɛ, pɩɖɩɣzaɣ-wɛ yem;

mɛ-ɛsɩndaa ñalɩmɩyɛ hɛzaɣ pa-laŋa.*

25 Mawɩlaɣ-wɛ nʋmɔʋ ɛzɩ pa-ñʋʋdʋ yɔ,

nɛ mancakaɣ wezuu ɛzɩ wiyaʋ cakʋʋ wezuu ɛ-sɔɔjanaa hɛkʋ taa yɔ,+

ɛzɩ weyi ɛhɛzɩɣ mba pɛwɛ kʋñɔwiye taa yɔ pa-laŋa yɔ.+

30 «Abalaa mba mankɩlɩ-wɛ yɔ,

lɛɛlɛɛyɔ powoŋuu-m,+

mba mantaatisiɣ se mɛnkpɛndɩ

pa-caanaa nɛ hasɩ nzɩ sɩɖaŋaɣ man-kpɩna yɔɔ yɔ.

 2 Ɛbɛ pe-nesi ɖoŋ wazaɣ-m?

Po-ɖoŋ tɛma.

 3 Kɛdɛɖaɣ nɛ ñɔɔsɩ yeba nɛ po-ɖoŋ tɛ;

pasalɩɣ tɛtʋ ndʋ tɩwɩlɩ kaŋkaŋ yɔ,

ndʋ tɩtɛm pɩsʋʋ njɛyɛ nɛ tɩwɛɛ ndaakpasɩ yɔ.

 4 Pacaɣ ɖɔm ñɩtʋ cɔka taa;

cɔka lila kɛnɩ pɔ-tɔɔnaɣ.

 5 Pɔɖɔɔnɩ-wɛ samaɣ taa;+

ɛyaa kou pɔ-yɔɔ ɛzɩ pokoou mɩlʋ yɔɔ yɔ.

 6 Pacakaɣ wezuu fɛɛŋ* taa,

pɔŋ taa nɛ kaaŋ taa.

 7 Pamakɩ kubusi cɔka taa

nɛ pekpiikiɣni ɖama sɔɔ ñɩtʋ taa.

 8 Pɔɖɔɔnɩ-wɛ* ɛjaɖɛ taa,

ɛzɩ kɩmɛlɛmɩŋ pɩyalaa nɛ aleewondu tɩnaa* pɩyalaa yɔ.

 9 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ, powoŋuu-m pɩkpɛndɩnɩ pe-hendu taa;+

manpɩsɩ mbʋ peniŋ yɔ* pɛ-ɛsɩndaa.+

10 Papaɖɩɣ-m nɛ poposuuni-m;+

pɩfɛyɩ-wɛ kaɖɛ se pɔtɔ ndaatʋ mɛ-ɛsɩndaa.+

11 Ɛsɔ mʋ mo-you wondu* nɛ eluzi-m,

pʋyɔɔ paatasɩɣ pa-tɩ kpaʋ mɛ-ɛsɩndaa.

12 Pakʋyʋʋ ma-nɩwaŋ yɔɔ ɛzɩ samaɣ ŋga kacaɣ se kalabɩ-m kɩdɛkɛdɩm yɔ;

pɔɖɔɔnʋʋ-m nɛ menseɣ

nɛ paɖɩkɩ ma-nʋmɔʋ se paɖɩzɩ-m.

13 Pɛwɛɛkɩɣ ma-nʋmɔŋ

nɛ palakɩ nɛ ma-asɛyʋʋ tɛzɩɣ kpaʋ ɖoŋ,+

nɛ nɔɔyʋ fɛyɩ se ekizini-wɛ.*

14 Pɔkɔŋ ɛzɩ koloŋa pɔʋ sɔsɔʋ taa patɩŋnaa yɔ;

poku ɖama nɛ pɔkɔŋ lone nɖɩ ɖɩpɩsɩ njɛyɛ yɔ ɖɩ-taa.

15 Sɔɔndʋ kɩlɩ-m;

pɩkpaɣ ma-hɩɖɛ ɖʋʋ nɛ pɩɖɛna ɛzɩ helim kpakʋʋ nabʋyʋ yɔ,

nɛ ma-ñʋʋ yabʋ mʋkɩ ɛzɩ mɩndʋ yɔ.

16 Lɛɛlɛɛyɔ, me-wezuu* lɩɣ man-taa;+

kʋñɔŋ+ kɩyakɩŋ talɩ-m.

17 Wɩzasɩ tʋlʋʋ mɔ-mɔɔ* ɖoo taa;+

pɩsalɩɣ-m, nɛ wɩzasɩ nzɩ sɩɩsɩŋɩɣ kpa.+

18 Ðoŋ sɔsɔŋ nɩɩyɩ wɛɛkɩ mon-toko wɛtʋ;*

kɩɖɩɣ men-feziŋ ɛzɩ mon-toko kɔla yɔ.

19 Ɛsɔ pɛɖɩ-m ahɔya taa;

manpɩsɩ puuyuu nɛ tɔlɩma.

20 Mamakɩ kubusi se ŋsɩnɩ-m, ɛlɛ ŋŋcosuu-m;+

mankʋyaa nɛ mansɩŋ, ɛlɛ ŋcɔŋnɩ-m kɩcɔnʋʋ yem.

21 Ŋpɩsaa nɛ ŋlakɩ-m kañatʋ;+

ŋɖakɩ-m nɛ ñe-nesi ɖoŋ tɩŋa.

22 Ŋkpazɩɣ-m nɛ ŋkpakɩɣ-m nɛ helim nɛ ŋɖɛɣna;

nɛ ŋfiɣdiɣ-m tɛʋ sɔsɔʋ ŋgʋ kɩnɩɣnɩ helim yɔ kɩ-taa.*

23 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ manawa se ŋkaɣ-m tisuu sɩm taa,

ɖɩɣa ŋga ka-taa ɛsadɩnaa tɩŋa kaɣ katʋʋ yɔ.

24 Ɛlɛ nɔɔyʋ ɛɛmakɩ abalʋ weyi pɩpʋʋtɩ-ɩ yɔ*+

alɩwaatʋ ndʋ ɛmakɩ kubusi asɛyʋʋ alɩwaatʋ taa se pasɩnɩ-ɩ yɔ.

25 Mantiwii mba kaɖɛ talɩ-wɛ yɔ?*

Mantɩnɩɩ* kʋñɔndʋ siziŋ na?+

26 Kɩbandʋ maaɖaŋaa, ɛlɛ kɩwɛɛkɩm kɔmna;

ñalɩmɩyɛ maaɖaŋaa, ɛlɛ cɩkpɛndʋʋ kɔmna.

27 Pɩcʋʋdʋʋ man-taa kaahɛzaɣ;

kʋñɔŋ kɩyakɩŋ talɩ-m.

28 Moyotuu laŋwɛɛkɩyɛ taa;+ wɩsɩ ñalɩmɩyɛ fɛyɩ.

Mankʋyɩ samaɣ hɛkʋ taa, nɛ mamakɩ kubusi se pasɩnɩ-m.

29 Manpɩsɩ tɛyɛ hasɩ koobu

nɛ taataa pɛlaa taabalʋ.+

30 Mɔn-tɔnʋʋ piyi kiɖi kiɖi nɛ kɩkpɛzɩɣ nɛ kɩɖakɩ;+

soŋaɣ yeki* nɛ mɔ-mɔɔ ñakɩ.

31 Kʋñɔwiye taa ɖeke panɩɣ man-cɩmʋʋ taŋ,

nɛ wiu alɩwaatʋ taa ɖeke panɩɣ ma-hɩlaɣ taŋ.

31 «Ma nɛ mɛ-ɛsa ɖɩɖʋ ɛgbɛyɛ.+

Ye mbʋ, ɛzɩma manpɩzɩɣ nɛ mɔncɔnɩ pɛlɛ* nɔɔyʋ nɛ lɩmaɣza kɩdɛkɛda?+

 2 Ye malabɩ mbʋ, ɛbɛ ɛsɔdaa Ɛsɔ kaɣ-m cɛlʋʋ?

Ñɩm mbʋ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ weyi ɛwɛ hayo yɔ ɛkaɣ-m cɛlʋʋ?

 3 Pɩtɩkɛ asɛyʋʋ ɖaŋnɩ kɩwɛɛkɩm laɖʋ na?

Nɛ pɩtɩkɛ kʋñɔŋ ɖaŋnɩ mba palakɩ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ?+

 4 Ɛzɩ ɛɛnaɣ ma-nʋmɔŋ+

nɛ ɛɛkalɩɣ nɩŋgbanzɩ nzɩ payɩ mɛnkpɛzɩɣ yɔ?

 5 Wiɖiyi mɛntɛm ɖɔm cɛtɩm taa?*

Ma-nɩŋgbaŋaɣ kpedesaa se kɛcɛtɩ yaa we?+

 6 Ɛsɔ ɛmaɣzɩ-m nɛ yuŋ kɩmaɣzʋʋ ŋgʋ kɩtʋʋzaa yɔ;+

ɖɩnɛ ɛlɛ ɛkaɣ ɖiɣzinuu man-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ.+

 7 Ye ma-nɩŋgbanzɩ iyebi tɩŋʋʋ nʋmɔʋ+

yaa ma-laŋɩyɛ ɛtɩŋ mɛ-ɛsa wayɩ+

yaa nabʋyʋ episi me-nesi yɔ,

 8 ɖɩnɛ ɛlɛ monɖuu ɖomaɣ nɛ ɛyʋ lɛlʋ tɔɔna,+

nɛ pɛkpɛzɩ mbʋ mɔnsɔwa yɔ.*

 9 Ye halʋ nɔɔyʋ epeɣzi ma-laŋɩyɛ+

nɛ manpabɩ+ ɛyʋ lɛlʋ nɔnɔɔ tɛɛ yɔ,

10 ɖɩnɛ ɛlɛ ma-halʋ ɛnaŋ mʋlʋm abalʋ lɛlʋ,

nɛ abalaa lalaa ɩsʋʋnɩ-ɩ.*+

11 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩkɛɣnɩ fɛyɛ lakasɩ,

pɩkɛɣnɩ kɩwɛɛkɩm mbʋ pɩ-yɔɔ pɩwɛɛ se tɔm hʋyaa ɩhɔ ma-nɩŋgbaaŋ yɔ.+

12 Pɩkɛɣnɩ miŋ weyi ɛñakɩ* wondu nɛ ɛɖɩzɩɣ-tʋ yɔ,+

miŋ weyi ɛñakɩ nɛ halɩ pɩkpɛndɩnɩ mbʋ payɩ mɛwɛna yɔ pi-lila yɔ.*

13 Ye momuli ma-lɩmɖʋyaa abalɩñɩma yaa halɩñɩma

alɩwaatʋ ndʋ tɔm kɔm ma nɛ wɛ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ,*

14 ɛbɛ manpɩzɩɣ nɛ mala alɩwaatʋ ndʋ Ɛsɔ yaɣ-m tɔm yɔ?*

Suwe manpɩzɩɣ nɛ moncosi-i alɩwaatʋ ndʋ ɛpɔzʋʋ-m akɔnta yɔ?+

15 Pɩtɩkɛ Ɛsɔ weyi ɛma-m lotu taa yɔ ɛnʋ manɩ-wɛ ɖɔɖɔ?+

Pɩtɩkɛ kʋɖʋm ɛnʋ ɛmanɩ-ɖʋ pʋcɔ nɛ palʋlʋʋ-ɖʋ?*+

16 Ye menkizaa se maahaɣ kʋñɔndɩnaa mbʋ pe-liu wɛɛ yɔ+

yaa ye meyeba nɛ lelu ɛsa wɛɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa;*+

17 ye mɔntɔɔ mɔn-tɔɔnaɣ men-ɖeke

nɛ mantɩha solisi;+

18 (mbʋ pʋyɔɔ yɔ kpaɣnɩ ɖooo me-evebitu taa, soliɣa paɣlɩ* mɔn-cɔlɔ ɛzɩ maakɛnɩ ka-caa yɔ,

nɛ maakɛ lelu ɖiyiyu kpaɣnɩ pɩjatʋ* taa.)

19 Ye mana nɔɔyʋ eɖiɣni sɩbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛfɛyɩnɩ wondu kususutu

yaa kʋñɔndʋ nɔɔyʋ, ɛfɛyɩnɩ nabʋyʋ se ehu;+

20 ye mantɩha-ɩ me-heŋ hʋndʋ

se pisoŋi-i nɛ ɛwazɩ-m;*+

21 ye mawɩlɩ soliɣa ŋgulumiye+

alɩwaatʋ ndʋ kañɩnaɣ se mansɩnɩ-kɛ* tɛtʋ nɔnɔɔ taa yɔ;+

22 ɖɩnɛ ɛlɛ ma-nɩŋgbɛɛŋa* ɛlɩɩnɩ ma-hamʋʋ yɔɔ nɛ kɔtɔlɩ,

nɛ ma-nɩŋgbɛɛŋa ɛpɛlɩ nuŋgoloŋa taa.*

23 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ asɛyʋʋ ŋgʋ kɩlɩɣnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ kɩkpaɣaɣ-m sɔɔndʋ siŋŋ,

nɛ mantaapɩzɩɣ se mansɩŋ ɛ-sɔsɔtʋ ɛsɩndaa.

24 Ye manɖʋ me-lidaʋ sika yɔɔ

yaa meheyi sika kɩbaŋa se: “Ña mantaɣ liu!”+

25 Ye ma-ñɩm sɔsɔm ɛhanɩ-m taa leleŋ+

ñɩm sakɩyɛ mbʋ mancazaa yɔ pʋyɔɔ;+

26 ye mana wɩsɩ* ɖiɣni ñaɣʋ

yaa fenaɣ ɖiɣni ɖɛʋ ke-keɖeɣa taa;+

27 nɛ pipeɣzi ma-laŋɩyɛ mɛsaɣ tɛɛ,

nɛ mɔ-nɔɔ mʋzɩ me-nesi nɛ pɩwɩlɩ se mɛnsɛɣ-wɛ yɔ;+

28 ɖɩnɛ ɛlɛ pɩkɛɣnɩ kɩwɛɛkɩm mbʋ pɩ-yɔɔ pɩwɛɛ se tɔm hʋyaa ɩhɔ ma-nɩŋgbaaŋ yɔ,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩwɩlɩɣ se menkizi ɛsɔdaa Ɛsɔ toovenim tʋ.

29 Wiɖiyi mɛntɛm wɛʋ laŋhʋlʋmɩyɛ taa mon-koyindu ɖɩzʋʋ yɔɔ?+

Yaa mɛntɛm mɛyʋʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ kɩdɛkɛdɩm talɩ-ɩ?

30 Wiɖiyi mantɩha mɔ-nɔɔ nʋmɔʋ se kala kɩdɛkɛdɩm

nɛ kɔlɔ nɔɔ nɛ kɔpɔzɩ e-wezuu.*+

31 Ɛzɩ men-kizinziku tɛɛ ɛyaa tɩyɔɔdɩ se:

“Apɩzɩɣ nɛ ɛna nɔɔyʋ weyi ɛtɩtɔɔ ɛ-tɔɔnaɣ* nɛ ɛhaɣ yɔ?”+

32 Ɛgɔm nɔɔyʋ tɩhɩnɩ awayɩ ɖoo taa;+

mantʋlɩ mɔ-nɔnɔsɩ nʋmɔɖɔnʋ.

33 Wiɖiyi mɛntɛm ñaɣʋ pana se mohuuzi man-kɩdɛkɛdɩm yɔɔ ɛzɩ ɛyaa lalaa lakʋʋ yɔ,+

nɛ mɛmɛsɩ man-kɩwɛɛkɩm mon-toko kabʋa taa?

34 Ɛzɩ sɔɔndʋ tɛmɩ-m kpaʋ nɛ samaɣ,

yaa sɔɔndʋ tɛmɩ-m kpaʋ se hɔŋ lɛɛŋ kaanimi-m,

nɛ piyele nɛ monsu tamɩyɛ nɛ sɔɔndʋ kpaɣ-m nɛ awayɩ lɩʋ na?

35 Ɛbɛ kaalaba se nɔɔyʋ welisaɣni-m!+

Ðɩnɛ ɛlɛ maañɩɣ niye tɔm ndʋ mɔyɔɔdaa yɔ tɩ-yɔɔ nɛ ma-hɩɖɛ.*

Ðoŋ Tɩŋa Tʋ ecosi-m!+

Ɛbɛ kaalaba se weyi ɛkʋʋ mɔn-tɔm yɔ, ɛma tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ ɛkʋʋ mɔn-tɔm yɔ takayaɣ nakɛyɛ taa!

36 Ðɩnɛ ɛlɛ maahɔɔlɩ-kɛ ma-hazaɣ yɔɔ,

nɛ maapam-kɛ ma-ñʋʋ taa ɛzɩ awiya hulaɣ yɔ.

37 Ðɩnɛ ɛlɛ, maalabɩ-ɩ akɔnta nɩŋgbanzɩ nzɩ payɩ mɛnkpɛzaa yɔ sɩ-yɔɔ;

maañɔtɩnɩ-ɩ kaalɛyɩtʋ, ɛzɩ awumbu yɔ.

38 Ye mɛn-tɛtʋ maɣmaɣ ɛmakɩ kubusi mɔ-yɔɔ

nɛ tɩ-kpɛnzɩ ɩkpɛndaa nɛ siwiɣ;

39 ye mɔntɔɔ mbʋ tɩlʋlaa yɔ nɛ mantɩhɛyɩ,+

yaa ye meyeba nɛ mba patɩnɩ-tʋ yɔ pelesi* lidaʋ yɔ;+

40 ɖɩnɛ ɛlɛ sɔɔ ñɩtʋ ɩñɔ ma-hayɩm taa blee* lone taa

nɛ ñɩtʋ kɩdɛkɛdɩtʋ ndʋ tɩlɩɣ sɔŋ yɔ tɩñɔ orjɩ* lone taa.»

Yɔɔb tɔm sɩ tɩnaɣ cɩnɛ.

32 Ðɩnɛ ɛlɛ abalaa mba pa-naadozo peyele Yɔɔb cosuu, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-taa kaatɛma se ɛwɛ siɣsiɣ.*+ 2 Ɛlɛ Buuzi tʋ+ Barakɛɛlɩ pɩyalʋ Eliihu, weyi ɛlɩnɩ Raam hɔʋ taa yɔ, ɛ-taa wɩɩ siŋŋ. Ɛ-taa wɩnɩ Yɔɔb siŋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlɛ ñakaɣ pana se ɛwɩlɩ se ɛnʋ* kɛnɩ siɣsiɣ tʋ, pɩtɩkɛ Ɛsɔ.+ 3 Ɛ-taa wɩnɩ Yɔɔb taabalaa mba pa-naadozo ɖɔɖɔ siŋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ patɩna ndʋ pocosi yɔ, ɛlɛ pɔyɔɔdaa se Ɛsɔ kɛ kañatʋ tʋ.+ 4 Eliihu kaawɛnɩ tɔm se ɛyɔɔdʋʋ, ɛlɛ ɛɖaŋ se Yɔɔb ɛtɛ ɛ-ñɩndʋ nɛ pʋcɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paakɩlɩ-ɩ pɩnzɩ.+ 5 Eliihu nawa se abalaa mba pa-naadozo pataawɛɛnɩ natʋyʋ se pocosi lɛ, ɛ-pana kpa. 6 Nɛ Buuzi tʋ Barakɛɛlɩ pɩyalʋ Eliihu yɔɔdɩ se:

«Ma lɛ, mɛnkɛ evebu*

nɛ mɩ lɛ, mɩ-pɩnzɩ ɖɔwa.+

Pʋyɔɔ mɔnɖɔkɩ man-tɩ nɛ ñamtʋ,+

nɛ mantɩkatɩ se meheyi-mɩ ndʋ mansɩma yɔ.

 7 Mamaɣzaɣ se: “Sɔsɔtʋ* ɛyɔɔdɩ,

pɩnzɩ sakɩyɛ ɩyɔɔdɩ lɔŋsɩnɖɛ tɔm.”

 8 Ɛlɛ fezuu ŋgʋ kɩwɛ ɛyaa taa yɔ,

helim mbʋ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ hosuu yɔ, mbʋ haɣnɩ-wɛ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ.+

 9 Pɩnzɩ* ɖeke iiyeki se ɛyʋ ɛkɛ lɔŋsɩnɖʋ,

nɛ pɩtɩkɛ akpadɩyaa ɖeke nɩɣnɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ pɩ-taa.+

10 Pʋyɔɔ mɔntɔŋ se: “Welisini-m,

nɛ ma ɖɔɖɔ meheyi-ŋ ndʋ mansɩma yɔ.”

11 Ɩna! Maaɖaŋaa se ɩyɔɔdɩ;

maawɛɛ nɛ mewelisiɣ mɩ-lɩmaɣza+

alɩwaatʋ ndʋ ɩñɩnaɣ ndʋ ɩɩyɔɔdɩ yɔ.+

12 Mewelisini-mɩ camɩyɛ,

ɛlɛ mɩ-taa nɔɔyʋ tɩpɩzɩ nɛ ɛwɩlɩ se Yɔɔb tɔm sɩba*

nɛ nɔɔyʋ tɩpɩzɩ ɖɔɖɔ nɛ ecosi ɛ-tɔm yɔɔ.

13 Pʋyɔɔ lɛ, ɩtaayɔɔdɩ se: “Ðɩlɩ lɔŋsɩnɖɛ yɔɔ;

Ɛsɔ wɩlɩna se ɛ-tɔm sɩba, pɩtɩkɛ ɛyʋ.”

14 Ɛtɩyɔɔdɩ tɔm se ɛkaɖɩnɩ-m,

pʋyɔɔ lɛ, maakaɣ-ɩ cosuu nɛ mɩ-tɔm.

15 Pɩɖɩɣzɩ-wɛ yem, patɩtasɩ wɛnʋʋ natʋyʋ se pocosi;

patɩtasɩ wɛnʋʋ natʋyʋ se pɔyɔɔdɩ.

16 Manɖaŋaa, ɛlɛ peyebi yɔɔdʋʋ;

pasɩŋ peeɖe yem, paatasɩɣ natʋyʋ cosuu.

17 Pʋyɔɔ lɛ, ma ɖɔɖɔ mankaɣ cosuu;

ma ɖɔɖɔ mankaɣ yɔɔdʋʋ ndʋ mansɩma yɔ,

18 mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɔm su man-taa;

fezuu ŋgʋ kɩwɛ man-taa yɔ kiseɣtiɣ-m.

19 Mo-lotu taa wɛ ɛzɩ vɛɛ ŋgʋ kɩ-yɔɔ posulaa nɛ kɩɩnaɣ ɖenɖe kɩlɩɩna yɔ,

pɩwɛ ɛzɩ tɔnɛ kokola* kɩfana wena acaɣ yaʋ yɔ.+

20 Mɔyɔɔdʋʋ nɛ mɔ-yɔɔ hɛɛ!

Monkuluu mɔ-nɔɔ nɛ moncosi.

21 Maakaɣ nɔɔyʋ yɔɔ tɩnʋʋ;+

nɛ maakaɣ ɖɔɖɔ peɣzuu ɛyʋ nɔɔyʋ,*

22 mbʋ pʋyɔɔ yɔ maasɩŋ ɛyaa peɣzuu;

ye menpeɣzi nɔɔyʋ yɔ, ma-Mayʋ kaɣ-m ɖɩzʋʋ kpɛdɛyɛ.

33 «Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ Yɔɔb, mentendi-ŋ, nɩɩ mɔn-tɔm;

welisi tɔm ndʋ payɩ mɔyɔɔdʋʋ yɔ.

 2 Mentendi-ŋ welisi! Pɩwɛɛ se monkuli mɔ-nɔɔ;

pɩwɛɛ se ma-nzʋlʋmɩyɛ ɛyɔɔdɩ.

 3 Mɔn-tɔm pee susuu ma-laŋɩyɛ tɛ siɣsiɣ wɛtʋ,+

nɛ mo-ndomee yɔɔdʋʋ ndʋ mansɩma yɔ, nɛ aacɛtɩɣ.

 4 Ɛsɔ fezuu manɩ-m,+

nɛ helim mbʋ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ hosuu yɔ, mbʋ hanɩ-m wezuu.+

 5 Ye ŋpɩzɩɣ yɔ, cosi-m;

kɔnɩ tɔm ndʋ ŋyɔɔdʋʋ se ŋlʋbɩnɩ ña-tɩ yɔɔ yɔ mɛ-ɛsɩndaa; ñɔɔzɩ ña-tɩ.

 6 Na! Mɛwɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ ña yɔ Ɛsɔ toovenim tʋ ɛsɩndaa;

cʋʋ pamanɩ-m ɖɔɖɔ.+

 7 Pʋyɔɔ lɛ, pɩfɛyɩ se ŋse-m sɔɔndʋ,

nɛ tɔm ndʋ mankaɣ yɔɔdʋʋ yɔ tɩɩkaɣ-ŋ kɩlʋʋ yuŋ.

 8 Ɛlɛ ñɔ-tɔm sʋ ma-nɩŋgbaaŋ taa,

ɛɛɛ, mɛwɛɛ nɛ manɩɣ tɔm tʋnɛ:

 9 “Mɛwɛ kele kele, mɛnfɛyɩnɩ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ;+

mɛwɛ cɩɖɩ cɩɖɩ, piticoɖi-m ɖoli.+

10 Ɛlɛ Ɛsɔ ñanaɣ nabʋyʋ mɔ-yɔɔ nɛ ɛkaɖɩɣnɩ-m;

ɛkpakɩɣ-m ɛzɩ e-koyindu yɔ.+

11 Ɛsʋzʋʋ ma-nɩŋgbanzɩ kpoŋgbolonaa pɔŋ* taa;

ewiliɣ ma-nʋmɔŋ kpeekpe tete.”+

12 Ɛlɛ ŋfɛyɩnɩ toovenim se ŋyɔɔdɩ mbʋ, pʋyɔɔ moncosuu-ŋ se:

Ɛsɔ kɩlɩ ɛyʋ kamaɣ fɛyɩ.+

13 Ɛbɛ yɔɔ ŋhɔŋ tɔm nɛ Ɛsɔ?+

Eticosi ñɔ-tɔm kpeekpe yɔɔ, pʋyɔɔ ŋlakɩ mbʋ?+

14 Toovenim taa lɛ Ɛsɔ yɔɔdʋʋ nɛ ɛlɛlɩɣ,

ɛlɛ nɔɔyʋ eekeŋni-i,

15 ɖoziye taa, ɖoo taa natʋ taa,+

alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa ɖou ɖom cukaŋ ñɩmbʋ yɔ

alɩwaatʋ ndʋ poɖou pa-ñalɩŋ* yɔɔ yɔ.

16 Ðɩnɛ ɛlɛ ekuluu pa-nɩŋgbaaŋ+

nɛ ɛkaŋ* ɛ-tɔm pa-lɩmaɣza taa,

17 Se eposi ɛyʋ nɛ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ+

nɛ ɛkandɩyɩ ɛyʋ yɔɔ se ɛtaakpazɩ ɛ-tɩ.+

18 Ɛsɔ fɛɣ ɛ-kalɩzaɣ* se kataatii pɔʋ* taa,+

ɛfɛɣ e-wezuu se laɣɖɛ* ɛtaalɩzɩ-kʋ.

19 Wɩzasɩ nzɩ ɛyʋ nɩɣ ɛ-ñalʋʋ* yɔɔ yɔ, sɩhɔŋ ɛ-nɩŋgbaaŋ ɖɔɖɔ

nɛ pɩkpɛndɩnɩ siziŋ weyi ɛnɩɣ ɛ-mɔɔ taa tam yɔ,

20 piyeki nɛ kpɔnɔ lɩɣ ɛ-maɣmaɣ* sɔŋ,

nɛ halɩ ekiziɣ* tɔɔnasɩ kɩbanzɩ.+

21 Ɛtɛm ɖanzɩ kpem nɛ paatasɩɣ e-tomnaɣ nandʋ naʋ,

nɛ ɛ-mɔɔ wena aamɛlaa yɔ, lɛɛlɛɛyɔ alɩ yem.*

22 Ɛ-kalɩzaɣ* ñɔtɩnɩ pɔʋ;*

e-wezuu ñɔtɩnɩ mba pɔkɔŋnɩ sɩm yɔ.

23 Ye petiyi nɔɔyʋ* ɛ-cɔlɔ,

weyi ɛlʋkɩ lalaa yɔɔ yɔ, kʋɖʋm kudoku taa,

se eheyi ɛyʋ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ,

24 ɖɩnɛ ɛlɛ Ɛsɔ naɣ ɛ-pʋtɔdɩyɛ nɛ ɛyɔɔdɩ se:

“Fɛɛ-ɩ nɛ etaatii pɔʋ* taa!+

Mehiɣ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa!*+

25 E-tomnaɣ ɛɖaɣnɩ nɛɣdʋʋ* nɛ pɩkɩlɩ e-evebitu taa;+

ɛpɩsɩ e-evebitu ɖoŋ kɩyakɩŋ taa.”+

26 Ɛkaɣ Ɛsɔ tenduu+ nɛ ɛlɛ kaɣ-ɩ mʋʋ,

nɛ ɛkaɣ naʋ Ɛsɔ ɛsɩndaa nɛ taa leleŋ kogoye,

nɛ Ɛsɔ kaɣ ɛyʋ pɩsɩnʋʋ E-siɣsiɣ wɛtʋ.

27 Ɛyʋ ɛnʋ ɛkaɣ susuu* ɛyaa lalaa se:

“Malabɩ kɩdɛkɛdɩm+ nɛ mala ɖɔɖɔ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ,

ɛlɛ patɩkpa-m pɩ-kɩmɩyɛ.*

28 Ɛyabɩ man-kalɩzaɣ* ñʋʋ se kataatii pɔʋ* taa,+

nɛ me-wezuu kaɣ ñalɩmɩyɛ naʋ.”

29 Toovenim taa lɛ, Ɛsɔ lakɩ pɩtɩŋa mbʋ yɔ ɛyʋ

tam nabʋlɛ, tam nabudozo,

30 se ɛlɩzɩ-ɩ* pɔʋ* taa,

nɛ wezuu ñalɩmɩyɛ ñandɩ-ɩ.+

31 Yɔɔb, kʋ nɩŋgbaaŋ! Welisini-m!

su ɖiɣ ɖiɣ nɛ mowolo mɔn-tɔm yɔɔdʋʋ yɔɔ.

32 Ye ŋwɛnɩ natʋyʋ se ŋyɔɔdʋʋ yɔ, cosi-m.

Yɔɔdɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɔnsɔɔlaa se mawɩlɩ se ñɔ-tɔm ɖewa.

33 Ye ŋfɛyɩnɩ natʋyʋ se ŋyɔɔdʋʋ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ welisini-m;

Su ɖiɣ ɖiɣ nɛ mawɩlɩ-ŋ lɔŋsɩnɖɛ.»

34 Nɛ Eliihu tasɩ yɔɔdʋʋ se:

 2 «Iwelisi mɔn-tɔm, mɩ mba ɩkɛ lɔŋsɩnɖaa yɔ;

ikemsini-m, mɩ mba ɩwɛnɩ sɩmtʋ sakɩyɛ yɔ.

 3 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ nɩŋgbaŋʋʋ takɩɣ tɔm pee se kɩna

ɛzɩ nzʋlʋmɩyɛ ɖɩkʋʋ tɔɔnaɣ se ɖɩna yɔ.

 4 Ðɩmaɣzɩ nɛ ɖɩna mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ;

ɖɩnɩɩnɩ ɖama nɛ ɖɩlɩzɩ mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ.

 5 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yɔɔb yɔɔdaa se: “Mɔn-tɔm ɖewa,+

ɛlɛ Ɛsɔ kizaa se eeɖeziɣ mɔn-tɔm.+

 6 Ɛzɩ pɩwɛɛ se mɛncɛtɩ nɛ mɔyɔɔdɩ se pɩtɩmʋna se pahʋʋ mɔn-tɔm siɣsiɣ?

Me-heŋ ɛɛwaɣ, ŋgʋ mantɩwɛɛkɩ nabʋyʋ.”+

 7 Awɛ ɛzɩ Yɔɔb yɔ,

weyi ɛñɔʋ tʋtʋ* ɛzɩ pɔñɔɔʋ lɩm yɔ?

 8 Ɛ nɛ kɩdɛkɛdɩm laɖaa paɖʋʋnɩ taabalɩyɛ,

nɛ ɛ-ɛgbaɣdɩnaa lɛ kañatʋ tɩnaa.+

 9 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛyɔɔdaa se: “Ɛyʋ ɛñakɩ pana se ɛ-tɔm ɛkɛdɩnɩ Ɛsɔ yɔ,

pɩɩwazɩɣ-ɩ nabʋyʋ.”+

10 Pʋyɔɔ lɛ, iwelisini-m, mɩ mba ɩwɛnɩ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ* yɔ:

Ɛsɔ toovenim tʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla kañatʋ lakasɩ kpa,+

nɛ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ kpa!+

11 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkaɣ ɛyʋ hɛyʋʋ nɛ pɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ɛ-lakasɩ+

nɛ ɛkaɣ kɔnʋʋ ɛ-yɔɔ mbʋ pɩlɩ ɛ-ɖɔnɛ taa yɔ.

12 Toovenim taa lɛ, Ɛsɔ ɛɛlakɩ kañatʋ lakasɩ;+

Ðoŋ Tɩŋa Tʋ ɛɛkɛzɩɣ siɣsiɣ tɔm kiŋgiɖe.+

13 Aɖʋzɩ tɛtʋ e-nesi tɛɛ,

nɛ asɩ-ɩ kedeŋa kpeekpe ñʋʋdʋ?

14 Ye ɛkam ɛ-lɩmaɣza* pɔ-yɔɔ,

ye ekpeɣli pe-fezuu nɛ pɔ-mɔɔŋ tɛɛ helim ɛ-cɔlɔ yɔ,+

15 ɛyaa* kpeekpe kaɣ tɛŋɩlʋʋ,

nɛ ɛyaa kaɣ ɖaɣnʋʋ pɩsʋʋ tɛtʋ.+

16 Pʋyɔɔ lɛ, ye ŋwɛ lɛɣtʋ yɔ, kemsi tʋnɛ;

welisi tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ camɩyɛ.

17 Ɛzɩ pɩwɛɛ se weyi ɛpaɖɩɣ siɣsiɣ tɔm yɔ ɛtɔɔ kewiyitu na?

Ŋkaɣ kʋʋ ɖoŋ tʋ weyi ɛwɛ siɣsiɣ yɔ ɛ-tɔm na?

18 Ŋkaɣ heyuu wiyaʋ se: “Ŋŋwazɩɣ pʋyʋ”?

Yaa ŋkaɣ heyuu sɔsaa se: “Ɩkɛ kañatʋ tɩnaa” na?+

19 Nɔɔyʋ wɛɛ nɛ ɛɛtɩnɩɣ awumbiya yɔɔ,

ɛɛtɩnɩɣ ɖɔɖɔ ñɩm tʋ yɔɔ se pimuli kʋñɔndʋ,*+

mbʋ pʋyɔɔ yɔ pa-tɩŋa pɛkɛ e-nesi tɛɛ tʋmɩyɛ.+

20 Papɩzɩɣ nɛ pasɩ tuda yem,+ ɖoo hɛkʋ taa;+

peseliɣ siŋŋ nɛ pasɩ;

halɩ pamʋʋzʋʋ ɖoŋ tɩnaa, ɛlɛ pɩtɩkɛ ɛyʋ nesi mʋʋzʋʋnɩ-wɛ.+

21 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ ɛsa wɛ ɛyʋ nʋmɔŋ yɔɔ,+

nɛ ɛnaɣ ɖenɖe payɩ ɛfɛyɩɣ nɩŋgbanzɩ yɔ.

22 Cɩkpɛndʋʋ yaa kuzotuu* sɔsɔʋ nakʋyʋ fɛyɩ

se kɩwɛɛkɩm laɖaa pɩzɩɣ nɛ pɛmɛlɩ peeɖe.+

23 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ tɩɖʋ ɛyʋ nɔɔyʋ alɩwaatʋ

ndʋ tɩ-yɔɔ pɩwɛɛ se ewolo ɛ-ɛsɩndaa tɔm ɖɩhʋyɛ yɔ.

24 Ɛpʋʋtʋʋ ɖoŋ tɩnaa nɛ pɩtɩcɛyɩ se ɛtazɩ tɔm taa nɛ pʋcɔ,

nɛ ɛsɩɣ lalaa po-lone taa.+

25 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛsɩm mbʋ palakɩ yɔ;+

etuzuu-wɛ ɖoo taa nɛ ɛpɛɖɩɣ nɛ papʋʋtʋʋ.+

26 Ɛmakɩ-wɛ pa-kañatʋ lakasɩ yɔɔ,

lone nɖɩ ɖɩ-taa paa weyi ɛpɩzɩɣ nɛ ɛna yɔ,+

27 mbʋ pʋyɔɔ yɔ peyebi-i tɩŋʋʋ+

nɛ pa-paa fɛyɩnɩ ɛ-nʋmɔʋ nakʋyʋ;+

28 palakɩ nɛ kʋñɔndʋ makɩ kubusi nɛ ɛyaɣ-ɩ,

nɛ ɛnɩɣ weyi ɛfɛyɩnɩ ɖoŋ nɩɩyɩ yɔ e-kubusi.+

29 Ye Ɛsɔ esum tamɩyɛ, apɩzɩɣ nɛ ɛkʋ ɛ-tɔm?

Ye ɛmɛsɩ ɛ-ɛsɩndaa, apɩzɩɣ nɛ ɛna-ɩ?

Paa Ɛsɔ ɛmɛsɩ ɛ-ɛsɩndaa se ɛyʋ nɔɔyʋ yaa ɛjaɖɛ naɖɩyɛ ɛtaana-ɩ yɔ, mbʋ pɩlɩɣ pɩ-taa yɔ pɩwɛ ɖeyi ɖeyi,

30 se pɩsa nɛ ɛyʋ weyi ɛɛñaŋ Ɛsɔ yɔ* ɛtaatɔɔ kewiyitu+

nɛ ɛtaañɩ ɛyaa kpacanaa ɖɔɖɔ.

31 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛzɩ nɔɔyʋ kaɣ heyuu Ɛsɔ se:

“Pɔhɔm ma-nɩŋgbaaŋ, ŋgʋ mantɩla kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ;+

32 wɩlɩ-m mbʋ mantɩpɩzɩ nɛ mana yɔ;

ye malabɩ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ, maakaɣ-pʋ tasʋʋ labʋ”?

33 Ɛzɩ pɩwɛɛ se ɛhɛyɩ-ŋ ɛzɩ ŋsɔɔlʋʋ yɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋkizi ɛ-tɔm hʋʋ paɣtʋ na?

Ña pɩwɛɛ se ŋkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ, pɩtɩkɛ ma.

Ye mbʋ, heyi-m mbʋ ŋsɩm kpem yɔ.

34 Ɛyaa mba pɛwɛnɩ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ* yɔ

—lɔŋsɩnɖaa mba payɩ pewelisiɣni-m yɔ—

pakaɣ-m heyuu se:

35 “Yɔɔb ɛɛsɩŋ tɔm ndʋ ɛyɔɔdʋʋ yɔ,+

nɛ lɛɣtʋ fɛyɩ ɛ-yɔɔdaɣ taa.”

36 Tɛtɛ nɛ pɩtakɩ Yɔɔb* nɛ pɩtalɩ tɩnaɣ yɔɔ

mbʋ pʋyɔɔ yɔ ecosuu ɛzɩ kañatʋ tɩnaa yɔ!

37 Ɛsɔzʋʋ kaañamtʋ ɛ-kɩdɛkɛdɩm yɔɔ;+

ɛkpalɩɣ nesi taa nɛ nimtu ɖɛ-ɛsɩndaa

nɛ ɛyɔɔdʋʋ tɔm sakɩyɛ ndʋ tɩkaɖɩɣnɩ Ɛsɔ toovenim tʋ yɔ!»+

35 Eliihu tasɩ cosuu se:

 2 «Ña-taa tɛm kpem se ŋwɛnɩ toovenim nɛ halɩ ŋyɔɔdʋʋ se:

“Mɛwɛ siɣsiɣ nɛ pɩkɩlɩ Ɛsɔ”?+

 3 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋyɔɔdʋʋ se: “Pɩna-ŋ nɛ we?*

Mɛ-wɛtʋ wɛ weewee nɛ pɩkɩlɩ mbʋ pɩ-taa manpɩzaɣ se mɛwɛɛ

ye maalabɩ kɩwɛɛkɩm yɔ?”+

 4 Mankaɣ-ŋ cosuu,

moncosuu ña nɛ ña-taabalaa.+

 5 Kpazɩ ɛsa nɛ ŋcɔnɩ ɛsɔdaa nɛ ŋna,

cɔnɩ mɩndʋ+ ndʋ tɩwɛ ña-ñʋʋ yɔɔ ɖooo hayo yɔ.

 6 Ye ŋlabɩ kɩdɛkɛdɩm yɔ, ɛzɩma ŋɖʋʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ?+

Ye ña-kɩwɛɛkɩm ɩɖɔwa yɔ, ɛbɛ ŋlakɩ-ɩ?+

 7 Ye ŋwɛ siɣsiɣ, ɛbɛ ŋhaɣ-ɩ?

Ɛbɛ ɛmʋʋ ñɔ-cɔlɔ?+

 8 Ɛyʋ weyi ɛwɛ ɛzɩ ña yɔ, e-ɖeke ña-kañatʋ lakasɩ tukuuna,

nɛ ɛyʋ pɩyalʋ ñe-siɣsiɣ wɛtʋ tukuuna.

 9 Ɛyaa makɩ kubusi alɩwaatʋ ndʋ pɛwɛ nazɩm sɔsɔm taa yɔ;

pamakɩ kubusi se palɩzɩ-wɛ ɖoŋ tɩnaa nesi tɛɛ.+

10 Ɛlɛ nɔɔyʋ ɛɛpɔzʋʋ se: “Le Ɛsɔ, ma-Mayʋ Sɔsɔ wɛɛ,+

Ɛnʋ weyi ɛlakɩ nɛ peteɣ hendu ɖoo taa yɔ?”+

11 Ɛwɩlɩɣ-ɖʋ tɔm+ nɛ pɩkɩlɩɣ tɛtʋ yɔɔ kpɩna,+

nɛ ɛlakɩ nɛ ɖɩpɩsɩɣ lɔŋsɩnɖaa nɛ pɩkɩlɩɣ ɛsɔdaa sumasɩ.

12 Ɛyaa makɩ kubusi, ɛlɛ eecosuu,+

kañatʋ tɩnaa tɩ kpazʋʋ yɔɔ.+

13 Toovenim taa lɛ, Ɛsɔ eewelisiɣ falaa kubusi;*

Ðoŋ Tɩŋa Tʋ eekeŋni-sɩ.+

14 Pɩcandɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ŋyɔɔdʋʋ se ŋŋnaɣ-ɩ yɔ!+

Tɔm ndʋ ŋcaɣ se pahʋ-ŋ yɔ tɩwɛ ɛ-ɛsɩndaa, pʋyɔɔ lɛ pɩwɛɛ se ŋɖaŋɩ-ɩ kpam.+

15 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɩpɔzɩ-ŋ akɔnta pana taa;

nɛ ɛtɩkpaɣ ɖɔɖɔ tɔm ndʋ ŋkpedesaa nɛ ŋyɔɔdɩ yɔ nɛ ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ.+

16 Yɔɔb haɣ ɛ-nɔɔ haaa yem falaa;

ɛyɔɔdʋʋ tɔm sakɩyɛ, ɛlɛ ɛɛsɩŋ ndʋ ɛyɔɔdʋʋ yɔ.»+

36 Eliihu tasɩ yɔɔdʋʋ se:

 2 «Tasɩ ɖʋʋ suuɖu pazɩ nɛ malɩzɩ tɔm taa,

mbʋ pʋyɔɔ yɔ manɖaɣnɩ wɛnʋʋ tɔm se mɔyɔɔdʋʋ Ɛsɔ hɩɖɛ taa.

 3 Mankaɣ yɔɔdʋʋ mbʋ payɩ mansɩma yɔ pɩ-tɔm,

nɛ mankaɣ wɩlʋʋ se ma-Mayʋ tɩnɩ siɣsiɣ wɛtʋ.+

 4 Toovenim taa lɛ, cɛtɩm fɛyɩ mɔn-tɔm taa;

weyi* ɛ-sɩmtʋ talɩ pilim yɔ+ ɛwɛ ñɛ-ɛsɩndaa cɩnɛ.

 5 Toovenim taa lɛ, Ɛsɔ wɛ ɖoŋ+ nɛ ɛɛlɔʋ nɔɔyʋ;

ɛ-tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ* paɣlaa.

 6 Ɛɛkaɣ kandɩyʋʋ kañatʋ tɩnaa weziŋ yɔɔ,+

ɛlɛ eɖeziɣ mba pɛwɛ kʋñɔŋ taa yɔ pɔ-tɔm.+

 7 Ɛɛlɩzɩɣ ɛ-ɛsa siɣsiɣ tɩnaa yɔɔ;+

ɛsɩɣ pa nɛ awiya kewiyitu kpelisi yɔɔ,*+ nɛ ɛkpazɩɣ-wɛ tam.

 8 Ɛlɛ ye paɖɩ-wɛ kpasɩ

nɛ kʋñɔŋ nimee hɔkɩ-wɛ yɔ,

 9 ɛwɩlɩɣ-wɛ mbʋ palaba yɔ,

kɩwɛɛkɩm mbʋ pa-tɩ kpazʋʋ yeba nɛ pala yɔ.

10 Ekuluu pa-nɩŋgbaaŋ se panɩɩ lɔŋ sɩɣzʋʋ,

nɛ eheyiɣ-wɛ se peyele kɩdɛkɛdɩm labʋ.+

11 Ye pañaŋɩ-ɩ nɛ pɛsɛɣ-ɩ yɔ,

pakaɣ caɣʋ wezuu nɛ piɖeni-wɛ,

nɛ pakaɣ nɩʋ leleŋ pe-wezuu caɣʋ taa.+

12 Ɛlɛ ye patɩña yɔ, pakaɣ-wɛ kʋʋ nɛ laɣɖɛ,*+

pasɩkɩ paawɛɣnɩ sɩmtʋ.

13 Mba paañaŋ Ɛsɔ* pa-laŋa taa yɔ, pakaɣ wɛʋ pana taa.

Paa ɛhɔkɩ-wɛ yɔ, paamakɩ kubusi se pasɩnɩ-wɛ.

14 Pasɩkɩ* evebitu taa,+

templo taa abalaa hayitu laɖaa hɛkʋ taa pacakɩ wezuu.*+

15 Ɛlɛ Ɛsɔ yakɩ* mba pɛwɛ kʋñɔŋ taa yɔ pa-ñʋʋ pa-kʋñɔŋ alɩwaatʋ taa;

ekuluu pa-nɩŋgbaaŋ alɩwaatʋ ndʋ panazɩɣ-wɛ yɔ.

16 Eposuu-ŋ nɛ kʋñɔŋ+

nɛ ewoni-ŋ lone nɖɩ ɖɩwalaa yɔ ɖɩ-taa, ɖenɖe nabʋyʋ ɛɛcɛyɩɣ-ŋ yɔ,+

nɛ ɛsɩɩ tɔɔnasɩ kɩbanzɩ ña-taabɩlɩ yɔɔ se pɩhɛzɩ ña-laŋɩyɛ.+

17 Ðɩnɛ ɛlɛ ñɔ-yɔɔ kaɣ hɛʋ se pahʋ kañatʋ tʋ tɔm,+

alɩwaatʋ ndʋ pahʋʋ tɔm nɛ paamuluu nɔɔyʋ yɔ.

18 Ɛlɛ kpa ña-tɩ nɛ pana etaayele nɛ ŋtɔlɩ kañatʋ lakasɩ taa,*+

nɛ taayele nɛ mulum kʋjɔʋ sɔsɔʋ peɣzi-ŋ.

19 Ɛzɩ kubusi nzɩ ŋmakɩ se pasɩnɩ-ŋ yɔ

yaa pana sɔsɔna wena ŋñakɩ yɔ akaɣ labʋ se kʋñɔŋ ɛtaatalɩ-ŋ?+

20 Taaɖaŋ se ɖoo eyu lɔŋ,

alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa mʋkɩ po-lona taa yɔ.

21 Kpa ña-tɩ nɛ taapɩsɩnɩ kɩwɛɛkɩm labʋ yɔɔ,

taalɩzɩ kɩwɛɛkɩm labʋ, ɛlɛ lɩzɩ se ŋtɔkɩ kʋñɔŋ.+

22 Na! Pakpazɩ Ɛsɔ e-ɖoŋ taa;

wɩlɩyʋ weyi wɛ ɛzɩ ɛnʋ yɔ?

23 Awɩlɩ-ɩ ɛ-nʋmɔʋ?*+

Yaa aheyi-i se: “Mbʋ ŋlaba yɔ pɩfɛyɩ ɖeu”?+

24 Tɔzɩ nɛ ŋsa ɛ-tʋmɩyɛ,+

nɖɩ ɖɩ-yɔɔ ɛyaa te hendu yɔ.+

25 Ɛyaa kpeekpe na-ɖɩ,

ɛyʋ cɔŋnɩ-ɖɩ poliŋ taa.

26 Ɛɛɛ, Ɛsɔ paɣlaa nɛ pɩkɩlɩ mbʋ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtɩlɩ yɔ;+

ɛ-pɩnzɩ ɖɔ ɖɔʋ mbʋ yɔ, ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɩ* pɩ-taa.+

27 Ɛhɔŋ lɩm tokasɩ nɛ ɛkpazɩɣ;+

hulumiye pɩsɩɣ tɛʋ;

28 pʋwayɩ lɛ mɩndʋ yeki nɛ kɩnɩɣ;+

tiyeki nɛ tɛʋ sɔsɔʋ tiki ɛyaa yɔɔ.

29 Ɛzɩ nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛnɩɩ ɛzɩma mɩndʋ mɩzɩɣ yɔ pɩ-taa,

ɛzɩma tɛʋ nazɩɣnɩ e-kizinziku* tɛɛ yɔ pɩ-taa?+

30 Na ɛzɩma eposuu ɛ-tɛʋ ñɩlɩsʋʋ*+ e-kizinziku yɔɔ

nɛ ehuuzuu teŋgu cukaŋ* yɔɔ yɔ.

31 Ɛtɩŋɩɣnɩ pɩtɩŋa mbʋ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ɛɖɔkʋʋ ɛyaa weziŋ;*

ɛhaɣ-wɛ tɔɔnaɣ sakɩyɛ.+

32 Ehuuzuu tɛʋ ñɩlɩsʋʋ yɔɔ nɛ e-nesi,

nɛ eɖiyiɣ-pʋ se piwolo ɖenɖe ɛsɔɔlaa yɔ.+

33 Ɛ-tɛʋ nazʋʋ susuu ɛ-yɔɔ tɔm,

kpɩna maɣmaɣ yeki nɛ patɩlɩɣ weyi* eɖiɣni kɔm yɔ.

37 «Lɛɛlɛɛyɔ, ma-laŋɩyɛ maɣ,

Ma-laŋɩyɛ lɩɣ siŋŋ.

 2 Iwelisi camɩyɛ ɛ-nɔɔ wɛ ɖoŋ wɛʋ mbʋ yɔ.

Iwelisi ɛ-nɔɔ ŋga ketiliɣ ɛzɩ tɛʋ nazʋʋ yɔ.

 3 Ɛlakɩ nɛ panɩɣ pɩ-taŋ tɛtʋ kpeekpe yɔɔ

Nɛ etiyiɣni tɛʋ ñɩlɩsʋʋ+ tɛtʋ kamasɩ yɔɔ.

 4 Pʋwayɩ lɛ panɩɣ pitiliɣ;

Ɛ-nɔɔ tiliɣ ɖoŋ siŋŋ,+

Ɛɛkpaɣ-pʋ alɩwaatʋ ndʋ panɩɣ ɛ-nɔɔ taŋ yɔ.

 5 Ɛsɔ nɔɔ tiliɣ tiluu+ mbʋ yɔ pɩwɛ piti kpem;

Ɛlakɩ tʋma sɔsɔna wena ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɩ a-taa yɔ.+

 6 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ eheyiɣ ɖɔmbɛɛ se: “Ɩtɔlɩ tɛtʋ yɔɔ,”+

Nɛ eheyiɣ tɛʋ sɔsɔʋ se: “Nɩɩ ɖoŋ.”+

 7 Ɛsɔ sɩnzɩɣ ɛyaa tʋma tɩŋa*

se ɛyaa tɩŋa ɩpɩzɩ nɛ patɩlɩ ɛ-tʋmɩyɛ.

 8 Tɛtɛgbɩna woki nɛ asʋʋ a-pɔŋ taa

nɛ acakɩ a-ɖɩmɛlɩyɛ taa.

 9 Helim sɔsɔm lɩɣnɩ pi-kuduyuu tɛɛ nɛ pɩmakɩ,+

nɛ hayo kiŋ helim kɔŋnɩnɩ nikaɣ.+

10 Ɛsɔ mɔɔŋ tɛɛ helim lakɩna nɛ lɩm pɩsɩɣ ɖɔmbɛɛ,+

nɛ mbʋ lakɩna ɖɔɖɔ nɛ lɩm sɔsɔm kiɣ.+

11 Ɛɛɛ, ɛsʋkɩ mɩndʋ nikaɣ;

ɛmɩzɩɣ tɛʋ ñɩlɩsʋʋ+ mɩndʋ taa;

12 tɩcɔʋ ɖenɖe eɖiyiɣ-tʋ nɛ ewokina yɔ;

tɩlakɩ mbʋ payɩ ɛɖʋʋ-tʋ paɣtʋ tɛtʋ kpeekpe yɔɔ se tɩla yɔ.+

13 Eyeki nɛ tɩlakɩ mbʋ, paa pɩtɩɩkɛ nɩŋgbaŋʋʋ hɔm* yɔɔ,+

yaa se pɩwazɩ tɛtʋ yaa sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ yɔɔ yɔ.+

14 Yɔɔb, welisi tɔm tʋnɛ;

sɩŋ nɛ ŋmaɣzɩ camɩyɛ Ɛsɔ piti tʋma yɔɔ.+

15 Ŋsɩm ɛzɩma Ɛsɔ ɖiyiɣ* mɩndʋ

nɛ ɛzɩma ɛlakɩ nɛ tɛʋ ñɩlɩsɩɣnɩ mɩndʋ taa yɔ?

16 Ŋsɩm ɛzɩma mɩndʋ lakɩ nɛ tisusuu helim taa yɔ?+

Weyi ɛ-sɩmtʋ talɩ pilim yɔ, e-piti tʋma pɩkɛnaa.+

17 Ɛbɛ yɔɔ ño-tokonaa saɣ miŋ

alɩwaatʋ ndʋ hadɛ kiŋ helim+ yeki nɛ tɛtʋ yɔɔ wɛɣ ɖiɣ ɖiɣ yɔ?

18 Ŋpɩzɩɣ nɛ ña nɛ ɩ iposi ɛsɔdaa+

nɛ kɩwɛɛ ɖoŋ ɛzɩ ñɩɣtʋ ñɩnʋʋ yɔ?

19 Heyi-ɖʋ tɔm ndʋ pɩwɛɛ se ɖiheyi-i yɔ;

ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖicosi, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩwɛ cɩkpɛndʋʋ taa.

20 Ɛzɩ pɩwɛɛ se peheyi-i se mancaɣ yɔɔdʋʋ na?

Yaa nɔɔyʋ yɔɔdɩ natʋyʋ nɛ pɩwɛɛ se peheyi-i tʋ?+

21 Halɩ paapɩzɩɣ nɛ pana ñalɩmɩyɛ,*

ŋgʋ ɖɩñɩlɩsɩɣ ɛsɔdaa,

nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ helim nabʋyʋ makɩ nɛ pɩmʋʋzɩ mɩndʋ yɔ.

22 Samtʋ ndʋ tɩñɩlɩsɩɣ ɛzɩ sika yɔ tɩlɩɣnɩ hayo kiŋ;

Ɛsɔ paɣlɩka+ caɣ sɔɔndʋ siŋŋ.

23 Ðɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɩ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ tɔm taa;+

e-ɖoŋ paɣlaa,+

eemuluu tɔm hʋʋ taa kpa+ nɛ eeyeki e-siɣsiɣ wɛtʋ ndʋ tɩtɔyɩ yem yɔ kpa.+

24 Pʋyɔɔ lɛ, pɩwɛɛ se ɛyaa ise-i sɔɔndʋ.+

Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mba pamaɣzɩɣ se pɛkɛ lɔŋsɩnɖaa yɔ,* ɛɛlakɩ pa-taa nɔɔyʋ lootiye.»+

38 Nɛ Yehowa cosi Yɔɔb nɛ helim sɔsɔm taa+ se:

 2 «Awɛɛ nɛ ehuuzuu mɔ-lɔŋ tasʋʋ yɔɔ

nɛ ɛyɔɔdʋʋ nɛ ɛfɛyɩnɩ sɩmtʋ?+

 3 Mentendi-ŋ, ñɔɔzɩ ña-tɩ ɛzɩ abalʋ yɔ;

mankaɣ-ŋ tɔm pɔzʋʋ nɛ ŋcosi-m.

 4 Alɩwaatʋ ndʋ mansɩ tɛtʋ tigiɖe yɔ le ŋŋwɛɛ?+

Heyi-m, ye ŋmaɣzɩɣ se ŋsɩma yɔ.

 5 Ye ŋsɩma yɔ, aɖʋ tɩ-paɣlɩka?

Yaa amaɣzɩ-tʋ nɛ nimaɣ ŋga pamaɣzɩɣna yɔ?

 6 Ɛbɛ taa pasɩ ti-tigila,

yaa asɩ tɩ-kɔna taa pɩyɛ,+

 7 alɩwaatʋ ndʋ tanaŋ tɛɛ tɩɩnzɩ+ kpɛndaɣ nɛ sikouni taa leleŋ,

nɛ Ɛsɔ pɩyalaa*+ tɩŋa makɩ taa leleŋ kubusi yɔ?

 8 Aɖɩɣ teŋgu yɔɔ nɔnɔɔ+

alɩwaatʋ ndʋ kɩyɔkaa nɛ kɩlɩɩnɩ lotu taa yɔ,

 9 Alɩwaatʋ ndʋ monsu-kʋ mɩndʋ ɛzɩ toko yɔ

nɛ mɔhɔkɩ-kʋ cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ taa yɔ,

10 alɩwaatʋ ndʋ manɖʋ-kʋ kamaɣ

nɛ manɖʋ kɩ-ɖaŋ nɛ kɩ-nɔnɔsɩ,+

11 nɛ mɔyɔɔdɩ se: “Cɩnɛ ŋpɩzɩɣ ŋkɔɔ nɛ ŋsɩɩna, taaɖɛɛ pɩ-yɔɔ;

cɩnɛ ña-lɩm hola wena akpazɩɣ a-tɩ yɔ akaɣ sɩnʋʋ”+ yɔ?

12 Wiɖiyi* ŋtɛm paɣtʋ ɖʋʋ tanaŋ

yaa ŋwɩlɩ tɛbɩyɛ ɖi-lone,+

13 se ɖɩɖɔkɩ tɛtʋ kamasɩ

nɛ ɖikpizi kañatʋ tɩnaa tɩ-yɔɔ?+

14 Tɩlɛɣzɩɣ ɛzɩ cʋʋ kɩtaaɖʋʋ tɛɛ yɔ,

nɛ pɩnaɣ tɩ-wɛtʋ ndɩ ndɩ kaɣlaa ɛzɩ toko ñɩndʋ yɔ.

15 Ɛlɛ pamʋ kañatʋ tɩnaa ñalɩmɩyɛ pɔ-cɔlɔ,

nɛ pe-nesi nzɩ pakpazaa yɔ pɛpɛlɩ-sɩ.

16 Ŋtibi ɖenɖe teŋgu lɩɣna yɔ?

Yaa ŋtiba nɛ ŋna lɩm cukaŋ ñɩmbʋ tɛɛ?+

17 Pawɩlɩ-ŋ sɩm nɔnɔsɩ+ na?

Yaa ŋna cɩkpɛndʋʋ sɔsɔʋ*+ nɔnɔsɩ?

18 Ŋnɩ ɛzɩma tɛtʋ walɩ kpem yɔ pɩ-taa?+

Heyi-m, ye ŋsɩm pɩtɩŋa mbʋ yɔ yɔ.

19 Le kiŋ ñalɩmɩyɛ wɛna?+

Nɛ le cɩkpɛndʋʋ lone wɛɛ,

20 se ŋpɩzɩ nɛ ŋwoni-kʋ ki-lone taa,

se ŋpɩzɩ nɛ ŋtɩlɩ kɩ-ɖɩɣa nʋmɔʋ?

21 Ŋsɩm-tʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ paatɛmɩ-ŋ lʋlʋʋ

nɛ ña-pɩnzɩ* ɖɔ sakɩyɛ na?

22 Ŋtɛm sʋʋ ɖɔmbɛɛ ɖɩzɩyɛ taa,+

yaa ŋtɛm naʋ ɖɔmbɛɛ ɖɩzɩyɛ nɖɩ,+

23 wena mɔñɔɔzaa nɛ mansɩɩ se malabɩnɩ tʋmɩyɛ kʋñɔŋ alɩwaatʋ taa,

se malabɩnɩ tʋmɩyɛ you kɩyakʋ wiye yɔ?+

24 Nʋmɔʋ ŋgʋ ñalɩmɩyɛ* tɩŋɩɣ nɛ ɖɩyɛlɩɣ,

nɛ le wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa helim lɩɣna nɛ pɩmakɩ tɛtʋ yɔɔ?+

25 Ahɛ lɩm mbʋ pɩwadɩɣ yɔ lɔɔʋ

nɛ ɛɖʋ nʋmɔʋ tɛʋ sɔsɔʋ ŋgʋ kɩnɩɣnɩ helim nɛ kɩnazɩɣ yɔ kɩ-mɩndʋ,+

26 se ɛla nɛ kɩnɩɩ ɖenɖe ɛyʋ nɔɔyʋ fɛyɩ yɔ,

lakʋ taa ɖenɖe ɛyaa fɛyɩ yɔ,+

27 nɛ ɛla nɛ kañɩmbusiŋ haɣ lɩm

Nɛ ñɩtʋ ñɔ?+

28 Ɛzɩ tɛʋ wɛnɩ caa?+

Yaa alʋlɩ ɖoluu?+

29 A-lotu taa ɖɔmbɛɛ lɩnaa,

nɛ alʋlɩ ɛsɔdaa ɖɔmbɛɛ+

30 alɩwaatʋ ndʋ pihuuzi lɩm yɔɔ ɛzɩ kaaʋ huuzini pɩ-yɔɔ yɔ,

nɛ alɩwaatʋ ndʋ lɩm cukaŋ ñɩmbʋ yɔɔ kiwa yɔ?+

31 Ɛzɩ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋhɔkɩ Kima tɩɩnzɩ tindimiye* tɛ nimee

yaa ŋhɛɖɩ Kesil tɩɩnzɩ tindimiye* tɛ nimee na?+

32 Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlɩnɩ tɩɩnzɩ tindimiye* naɖɩyɛ ɖɩ-alɩwaatʋ yɔɔ?

Yaa ŋpɩzɩɣ nɛ ŋɖiyi Asɩ tɩɩnzɩ tindimiye* nɛ ɖɩ-pɩyalaa?

33 Ŋsɩm paɣtʋ ndʋ tiɖiyiɣ ɛsɔdaa yɔ?+

Yaa ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ tɩwɛɛnɩ* ɖoŋ tɛtʋ yɔɔ?

34 Ɛzɩ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋɖʋ paɣtʋ mɩndʋ

se tiyele nɛ lɩm wadɩ ñɔ-yɔɔ?+

35 Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtiyi tɛʋ ñɩlɩsʋʋ na?

Pɩkaɣ kɔm nɛ piheyi-ŋ se: “Ma yɔ!”?

36 Aɖʋ lɔŋsɩnɖɛ mɩndʋ* taa?+

Yaa aha mbʋ mbʋ pɩlakɩ ɛsɔdaa yɔ* lɛɣtʋ?+

37 Awɛnɩ lɔŋsɩnɖɛ se ɛkalɩ mɩndʋ ñʋʋ,

yaa apɩzɩɣ nɛ etuzi ɛsɔdaa lɩm ŋgbaŋ nɛ ɩ-taa lɩm huti+

38 alɩwaatʋ ndʋ puuyuu pɩsɩɣ ahɔya nɛ akpeŋ

nɛ tambaɣ ñɔʋnɩ ɖama yɔ?

39 Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpa nabʋyʋ nɛ ŋcɛlɩ mʋʋzʋʋ nɛ kɩtɔɔ

yaa ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ mʋʋzɩŋ piya tɔɔ nɛ sɩhaɣ+

40 alɩwaatʋ ndʋ ɩpabɩ ɩ-ɖɩmɛlɩyɛ taa

yaa ɩpabɩ ɩ-pɔŋ taa se ɩkpa nabʋyʋ yɔ?

41 Alakɩ tɔɔnaɣ kaŋgaɖɩyɛ+

alɩwaatʋ ndʋ ɖi-piya wiɣ se Ɛsɔ ɛsɩnɩ-sɩ

nɛ siyotuu mbʋ pʋyɔɔ yɔ nabʋyʋ fɛyɩ se sɩtɔɔ yɔ?

39 «Ŋsɩm alɩwaatʋ ndʋ pʋʋ taa pʋŋ lʋlʋʋ piya yɔ?+

Ŋtɛm naʋ namɩŋ ɖiɣni lʋlʋʋ piya na?+

 2 Ŋkalɩɣ fenasɩ ɛzɩma piya wɛɣ po-lotu taa yɔ?

Ŋsɩm alɩwaatʋ ndʋ palʋlʋʋ piya yɔ?

 3 Paalʋlʋʋ pe-piya lɛ poluŋuu,

nɛ pa-lʋlʋʋ wɩzasɩ sɩɣ tɩnaɣ.

 4 Pe-piya kpaɣ ɖoŋ nɛ sɩpaɣlɩɣ ñɩtʋ taa;

sɩlɩɣ sɩɖɛɣ nɛ sɩɩpɩsɩɣ pɔ-cɔlɔ.

 5 Ayebi tɛyɛ kpaŋaɣ nɛ kɛwɛɛ ka-tɩ yɔɔ?+

Nɛ ahɛɖɩ tɛyɛ kpaŋaɣ nimee?

 6 Malaba nɛ kañɩmbusuu kɛdɛɛŋa pɩsɩ ka-ɖɩɣa

nɛ ɖɔm tɛtʋ pɩsɩ ka-ɖɩjaɣyɛ.

 7 Keniŋ tɛtʋ taa pisidi siduu mbʋ yɔ;

kaanɩɣ ɖiyiyu kubusi.

 8 Kɛyɛlɩɣ piyisi taa nɛ kañɩnɩɣ ñɩtʋ ɖɩdɔɔyɛ,

kañɩnɩɣ paa ñɩtʋ lɛŋ ñɩndʋ ndʋ.

 9 Ɛzɩ tɛyɛ nɔ abalɩñɩnʋ tisiɣ nɛ ɛlabɩ-ŋ tʋmɩyɛ na?+

Ɛkaɣ ɖou ña-kalakʋ* taa?

10 Ŋkaɣ ɖɩʋ tɛyɛ nɔ abalɩñɩnʋ nimiye se ɛwɛɛ hayɩm taa habɩyɛ* yɔɔ?

Yaa ɛkaɣ-ŋ tɩŋʋʋ se ɛhayɩ fɛɛʋ taa?

11 Ŋkaɣ taʋ liu e-ɖoŋ sɔsɔŋ

nɛ ŋyebi-i nɛ ɛla ña-tʋmɩyɛ ɖoŋ ñɩnɖɛ na?

12 Ŋkaɣ-ɩ taʋ liu se ɛkɔŋnɩ-ŋ ñɔ-tɔɔnaɣ ŋga ŋkʋma yɔ ɖɩɣa na?*

Nɛ ɛkaɣ-kɛ kpeɣluu ñɔ-tɔɔnaɣ ɖɩmaɖɛ na?

13 Taataa makɩ e-keŋ nɛ taa leleŋ,

ɛlɛ papɩzɩɣ nɛ pakpaɣ e-keŋ nɛ ɛ-hʋndʋ

nɛ pamaɣzɩnɩ alɩŋgbayʋ keŋ nɛ kɩ-hʋndʋ na?+

14 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ eyeki ɛ-yala tataa,

nɛ eyeki nɛ pisoŋuu-yɛ puuyuu taa.

15 Ɛsɔʋ se nɩŋgbaŋaɣ nakɛyɛ pɩzɩɣ nɛ kɔyɔkɩ-yɛ

yaa tɛtɛgbɩnɛ naɖɩyɛ pɩzɩɣ nɛ ɖɩfɛyɩ-yɛ.

16 Ɛwɩlɩɣ e-piya* ñaŋ ɛzɩ pɩtɩkɛ ɛnʋ tɩnɩ-sɩ yɔ;+

sɔɔndʋ ɛɛkpaɣ-ɩ se ɛ-pana ñaɣʋ kaapɩsɩ falaa.

17 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ tɩha-ɩ lɔŋsɩnɖɛ*

nɛ ɛtɩha-ɩ ɖɔɖɔ lɛɣtʋ.

18 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛkʋyʋʋ nɛ ɛma e-keŋ yɔ,

ewoŋuu kpaŋnʋ nɛ ɛ-yɔɔ caɣyʋ.

19 Ñahaɣnɩ kpaŋnʋ e-ɖoŋ na?+

Ñaɖʋʋnɩ kpɛm e-pondone yɔɔ nɛ piciɣdiɣ?

20 Ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ ɛmaa ɛzɩ nakaʋ yɔ?

Efeziɣ ɖoŋ lɛ, pɩcaɣ sɔɔndʋ.+

21 Ɛmakɩ ɛ-acaa nɛ tɛtʋ fɛɛʋ taa nɛ ɛmɛyɩɣnɩ e-ɖoŋ;+

eseɣ nɛ ɛɖɛɣ you taa.*+

22 Ewoŋuu sɔɔndʋ, nɛ sɔɔndʋ ɛɛkpaɣ-ɩ nɛ nabʋyʋ.+

Ɛɛpɩsɩɣ kiŋgiɖe laɣɖɛ ɛsɩndaa.

23 Kɔɔka wiɣ ɛ-yɔɔ,

kɩgbɛzɛŋ ñɩlɩsɩɣ.

24 Piselitiɣ-i nɛ eseliɣ, eseɣ nɛ ɛɖɛɣnɩ ɛsɩndaa,*

ɛnɩɣ nɔndɔʋ taŋ lɛ, pɩɩsaŋ se ɛcaɣ ɖiɣ ɖiɣ.*

25 Pahʋlʋʋ nɔndɔʋ lɛ, ɛtɔŋ se: “Ahaaŋ!”

Ɛnɩɣ you sɔŋ ɖooo poliŋ taa

nɛ ɛnɩɣ sɔɔjanaa ñʋndɩnaa kubusi nɛ you kubuka.+

26 Ɛzɩ ñɛ-lɛɣtʋ yekina nɛ makɩyaɣ kʋyʋʋ,

nɛ koposuu ke-keŋ nɛ hadɛ kiŋ na?

27 Yaa ñaɖʋʋnɩ paɣtʋ nɛ kpeluu* kʋyʋʋ ɛsɔdaa+

nɛ kɩɖʋʋ kɩ-ɖandʋ ɖooo hayo,+

28 nɛ kiɖou kaaʋ sɔsɔʋ yɔɔ,

nɛ kɩcakɩ kɩ-ɖɩjaɣyɛ ɖoŋ ñɩnɖɛ taa ɛwaɣ ñʋʋ taa?*

29 Peeɖe kɩwɛɣ nɛ kɩñɩnɩɣ tɔɔnaɣ;+

kɩ-ɛsa naɣ ɖooo poliŋ.

30 Ki-piya ñɔʋ calɩm;

nɛ ɖenɖe mba pakʋ-wɛ yɔ pɛwɛɛ yɔ, peeɖe kɩwɛɣ.»+

40 Yehowa tasɩ Yɔɔb cosuu se:

 2 «Ɛzɩ pɩwɛɛ se weyi ɛhɔŋ tɔm yɔ ɛlʋbɩnɩ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ na?+

Weyi ɛsɔɔlaa se ɛkalɩ Ɛsɔ yɔ ecosi.»+

3 Yɔɔb cosi Yehowa se:

 4 «Na! Mantɩlɩɩ pʋyʋ.+

Suwe manpɩzɩɣ nɛ moncosi-ŋ?

Mohuuzi me-nesi mɔ-nɔɔ yɔɔ.+

 5 Mɔyɔɔdɩ tam kʋɖʋm, ɛlɛ maakaɣ tasʋʋ cosuu;

tam nabʋlɛ, ɛlɛ maakaɣ tasʋʋ yɔɔdʋʋ.»

6 Ðɩnɛ ɛlɛ, Yehowa cosi Yɔɔb nɛ helim sɔsɔm taa+ se:

 7 «Mentendi-ŋ, ñɔɔzɩ ña-tɩ ɛzɩ abalʋ yɔ;

mankaɣ-ŋ tɔm pɔzʋʋ nɛ ŋcosi-m.+

 8 Ŋcaɣ ŋyɔɔdɩ se mɛnfɛyɩ siɣsiɣ?

Ŋkaɣ mɔn-tɔm kʋʋ se pɩsa nɛ ñɔ-tɔm ɖe?+

 9 Ñe-nesi wɛ ɖoŋ ɛzɩ Ɛsɔ toovenim tʋ ñɩnzɩ yɔ?+

Yaa ñɔ-nɔɔ pɩzɩɣ nɛ ketili ɛzɩ ɛ-ñɩŋga yɔ?+

10 Mentendi-ŋ, canɩ ña-tɩ nɛ samtʋ nɛ sɔsɔtʋ;

suu ñamtʋ nɛ keɖeɣa.

11 Huti ña-pana tɩŋa;

cɔnɩ mba pakpazɩɣ pa-tɩ yɔ pa-tɩŋa nɛ ŋluzi-wɛ hadɛ.

12 Cɔnɩ mba pakpazɩɣ pa-tɩ yɔ pa-tɩŋa nɛ ŋluzi-wɛ,

nɛ ŋfɛyɩ kañatʋ tɩnaa ɖenɖe pasɩŋaa yɔ.

13 Mɛsɩ pa-tɩŋa puuyuu taa;

hɔkɩ-wɛ* lone nɖɩ ɖɩmɛlaa yɔ ɖɩ-taa,

14 ɖɩnɛ ɛlɛ ma-maɣmaɣ mankaɣ tisuu ñɔ-tɔm yɔɔ*

se ña-nɩwaŋ nesi pɩzɩɣ nɛ sɩya ña-ñʋʋ.

15 Na Behemɔɔtɩ,* weyi mama-ɩ ɛzɩ mamaʋ ña ɖɔɖɔ yɔ.

Ɛtɔkɩ ñɩtʋ ɛzɩ nɔ abalɩñɩnʋ yɔ.

16 Na ɛ-tɩnaɣ wɛ ɖoŋ wɛʋ mbʋ yɔ

nɛ e-lotu hola wɛ ɖoŋ wɛʋ mbʋ yɔ!

17 Ɛlakɩ nɛ e-suu wɛɣ canjanaa ɛzɩ sɛɛdrɩ tɩʋ yɔ;

e-yoo taa hola lɛɣtɩ ɖama taa.

18 Ɛ-mɔɔ kɛ ñɩɣtʋ kɩsɛɛmtʋ ndʋ tɩ-taa nɛ pɔŋ yɔ;

ɛ-nɩŋgbanzɩ wɛ ɛzɩ ñɩɣtʋ ndʋ poluba yɔ.

19 Ɛsɔ tʋma taa lɛ, ɛnʋ calɩɣnɩ kɔm;*

ɛ-Mayʋ ɖeke pɩzɩɣna nɛ ɛñɔtɩnɩ-ɩ nɛ ɛ-laɣɖɛ.

20 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pʋŋ lʋlʋʋ-ɩ tɔɔnaɣ,

ɖenɖe tɛtɛgbɩna tɩŋa leɣyiɣ yɔ.

21 Ɛhɩnɩɣ tɩŋ weyi payaɣ se lotuusi yɔ ɩ-tɛɛ,

lɩm fɛɛʋ taa kañɩŋgbayɩsɩ kuzotuu taa.

22 Tɩŋ weyi payaɣ se lotuusi yɔ ihuuzuu i-kuzotuu ɛ-yɔɔ,

nɛ fɛɛʋ* taa pepliyee tɩŋ cɔ-ɩ nɛ ɩta.

23 Ye pɔɔ taa lɩm ɛwɛ ɖoŋ yɔ, sɔɔndʋ ɛɛkpaɣ-ɩ.

Paa Yɔɔrdaŋ taa lɩm+ ɛkɔŋ nɛ piyouni ɛ-nɔɔ yɔ, ɛ-paa fɛyɩ.

24 Nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛkpa-ɩ alɩwaatʋ ndʋ eɖiɣni cɔnʋʋ yɔ?

Yaa nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛtʋlɩ ɛ-mɔɔʋ nɛ ñɩmɩyɛ nɖɩ pokoti ɖɩ-nɔɔ yɔ?*

41 «Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpa Leviyataŋ*+ nɛ kolaɣ na?

Yaa ŋpɩzɩɣ nɛ ŋhɔkɩ ɛ-nzʋlʋmɩyɛ nimiye se ɖitaaciɣdi?

 2 Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtʋʋ nimiye* ɛ-mɔɔŋ tɛɛ?

Yaa ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtʋlɩ ɛ-tamaɣ nɛ ñɩmɩyɛ nɖɩ pokoti ɖɩ-nɔɔ yɔ?*

 3 Ɛkaɣ-ŋ tenduu tam sakɩyɛ na?

Yaa ɛkaɣ-ŋ yɔɔdɩnʋʋ nɛ nɔɔ kɩbaŋa?

 4 Ɛkaɣ-ŋ ɖʋʋ nɛ ɛgbɛyɛ

se pɩsa nɛ ŋpɩsɩ-ɩ ño-yom tam?

 5 Ŋkaɣ-ɩ leɣyinuu ɛzɩ peleɣyinuu sumaɣ yɔ?

Yaa ŋkaɣ-ɩ ɖɩʋ nimiye se ñɛ-pɛlaa ileɣyini-i?

 6 Ɛzɩ pɛdɩyaa kaɣ-ɩ lɛɣzʋʋ nɛ nabʋyʋ?

Pakaɣ-ɩ tayʋʋ tadɩyɛ laɖaa na?

 7 Ŋkaɣ ɛ-tɔnʋʋ tʋlʋʋ pɔŋ yʋʋʋ nɛ ñɩma* na?+

Yaa ŋkaɣ ɛ-ñʋʋ tʋlʋʋ pɔŋ yʋʋʋ nɛ kpakpasɩ kpayaa kɩgbɛzɛmɩŋ?

 8 Tɩnɩ ñe-nesi ɛ-yɔɔ;

ŋŋkaɣ lʋbɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ sɔʋ, nɛ wiɖiyi ŋŋkaɣ tasʋʋ labʋ mbʋ!

 9 Lidaʋ nakʋyʋ fɛyɩ se ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwɛɛnɩ ɖoŋ ɛ-yɔɔ.

Halɩ ŋñɩtɩɣ nɛ ŋna-ɩ lɛ, ŋpaɣzɩɣ seluu.*

10 Nɔɔyʋ ɛɛkatɩɣ se ɛcaa-ɩ tɔm.

Ye mbʋ, apɩzɩɣ nɛ ɛkaɖɩnɩ-m?+

11 Acalɩ-m haʋ nabʋyʋ nɛ pɩwɛɛ se mɛhɛyɩ-ɩ pi-lone taa?+

Matɩnɩ mbʋ payɩ pɩwɛ tɛtʋ kpeekpe yɔɔ yɔ.+

12 Maakaɣ sum tamɩyɛ ɛ-nɩŋgbanzɩ tɔm,

e-ɖoŋ sɔsɔŋ nɛ e-tomnaɣ ŋga pama-kɛ camɩyɛ yɔ kɔ-tɔm.

13 Ahɔzɩ e-toko kɩtɩnʋʋ?

Akaɣ sʋʋ ɛ-nɔɔ ŋga ɛhawa yɔ ka-taa?

14 Apɩzɩɣ nɛ ɛtʋlɩ ɛ-nɔɔ* pɔɔyɩŋ nɛ ɖoŋ?

E-kela tɩŋa caɣ sɔɔndʋ.

15 Pɔɔyɛɛ pɩlɩ e-siɣye wayɩ,*

ataaɖɩnɩ ɖama cɩŋ cɩŋ.

16 Paa nɖɩ ɖɩñɔnɩ lɛɛɖɛ cɩŋ cɩŋ

nɛ halɩ helim ɛɛpɩzɩɣ nɛ pɩtɩŋ a-hɛkʋ taa.

17 Añɔnɩ ɖama kpam;

ataaɖɩnɩ ɖama nɛ paapɩzɩɣ nɛ payasɩ-yɛ.

18 Ecimisiɣ lɛ, ñalɩmɩyɛ lɩɣna,

nɛ ɛ-ɛsa wɛ ɛzɩ tɛbɩyɛ tɛɛ ñalɩmɩyɛ yɔ.

19 Miŋ ñɩlɩsʋʋ lɩɣnɩ ɛ-nɔɔ taa;

mamacɩsɩ yazɩɣ nɛ sɩlɩɣ.

20 Ñɔsɩ lɩɣnɩ ɛ-mɔɔŋ tɛɛ tulutulu,

ɛzɩ miŋ kpou ŋgʋ kɩ-tɛɛ paɖʋ miŋ ñɩtʋ kɩwɩtʋ yɔ.

21 Ɛ-mɔɔŋ tɛɛ helim lakɩ nɛ mamala mʋʋ miŋ,

nɛ miŋ nzʋlʋmɩyɛ lɩɣnɩ ɛ-nɔɔ taa.

22 Ðoŋ sɔsɔŋ wɛ e-pondone taa,

nɛ sɔɔndʋ seɣ ɛ-ɛsɩndaa.

23 Ɛ-tɔnʋʋ yɔɔ canzɩ ñɔnɩ ɖama kpam;

sɩɖɔkɩ cɩŋ cɩŋ, ɛzɩ ñɩɣtʋ poyolisaa nɛ papɩyɩ ɛ-yɔɔ yɔ nɛ siiciɣdiɣ.

24 Ɛ-laŋɩyɛ wɛ ɖoŋ ɛzɩ pɩyɛ yɔ,

ɛɛɛ, ɖɩwɛ ɖoŋ ɛzɩ namɩyɛ yɔ.

25 Ɛkʋyʋʋ lɛ, sɔɔndʋ kpaɣ ɖoŋ tɩnaa maɣmaɣ;

eciɣdiɣ ɛ-tɩ tɛtɛ ciɣduu lɛ, pɩɖʋʋ sɔɔndʋ.

26 Laɣɖɛ naɖɩyɛ eehikiɣ-i nɛ ɖɩwabɩ-ɩ;

kɩgbɛzɛŋ, ñɩmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-nɔɔ taa wɛ cʋlʋ cʋlʋ yɔ

yaa tɔʋ ñɩmɩyɛ nɔɔ ɖɔɖɔ ɛɛkaɣ-ɩ wabʋ.+

27 Ɛ-ɛsɩndaa lɛ, ñɩɣtʋ wɛ ɛzɩ ñɩtʋ kɩwɩtʋ yɔ,

nɛ ñɩɣyʋʋ kɩsɛɛmʋʋ ñɛwɛɛ ɛzɩ ɖeɣa ŋga kapʋwaa yɔ.

28 Eeseɣ tɔʋ ñɩmɩyɛ;

ɛ-ɛsɩndaa lɛ, pʋtɔɖɛ pɛɛ wɛ ɛzɩ tɔɔnaɣ ŋga pakʋma yɔ ka-ɖaŋ yɔ.

29 Ɛ-ɛsɩndaa lɛ, pɔɖɩyɛ wɛ ɛzɩ tɔɔnaɣ ŋga pakʋma yɔ ka-ɖaŋ yɔ,

nɛ ɛnɩɣ kɩgbɛzɛŋ taŋ lɛ ewoŋuu.

30 E-lotu yɔɔ wɛ ɛzɩ cʋʋ wonuu hɔɔlasɩ nzɩ sɩwɛ lɔŋ yɔ;

ɛɖɔŋ ahɔya taa lɛ, pɩnaɣ ɖenɖe ɖenɖe ɛɖɔma yɔ,

ɛzɩ kɛɛkɛɛ ŋgʋ pamakɩnɩ tɔɔnaɣ yɔ.+

31 Ɛlakɩ nɛ teŋgu wasɩɣ ɛzɩ ɖeɣa wasʋʋ yɔ;

ɛcʋʋdʋʋ teŋgu taa ɛzɩ ɖeɣa ŋga ka-taa patɩzɩɣ sɔzɩŋ num yɔ.

32 Ɛɖɛɣ lɩm taa lɛ, pɩñɩlɩsɩɣ ɖenɖe ɛɖɔma yɔ.

Nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛmaɣzɩ se teŋgu ñɔ ñʋʋ nɛ panzɩ.

33 Nabʋyʋ fɛyɩ ɛzɩ ɛnʋ yɔ tɛtʋ yɔɔ,

ɛkɛ kpɩnɛ nɖɩ palɩzɩ-ɖɩ se ɖitaase nabʋyʋ sɔɔndʋ yɔ.

34 Mbʋ payɩ pɩkpazɩɣ pɩ-tɩ yɔ, ɛkpɛɣ-pʋ nɛ ɛsa.

Ɛkɛ tɛtɛgbɩna sɔsɔna tɩŋa wiyaʋ.»

42 Nɛ Yɔɔb cosi Yehowa se:

 2 «Lɛɛlɛɛyɔ, manawa se ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla pɩtɩŋa

nɛ mbʋ payɩ ŋɖʋ ña-taa se ŋlakɩ yɔ, pɩ-taa nabʋyʋ fɛyɩ se ŋŋpɩzɩɣ pɩ-labʋ.+

 3 Ŋyɔɔdaa se: “Awɛɛ nɛ ehuuzuu mɔ-lɔŋ tasʋʋ yɔɔ nɛ ɛfɛyɩnɩ sɩmtʋ?”+

Toovenim taa lɛ mɔyɔɔdaa, ɛlɛ mantaanɩɣ wondu ndʋ tɩwɛ piti siŋŋ yɔ tɩ-taa,

wondu ndʋ maasɩŋ yɔ.+

 4 Ŋyɔɔdaa se: “Mentendi-ŋ, welisi nɛ mɔyɔɔdɩ.

Mankaɣ-ŋ tɔm pɔzʋʋ nɛ ŋcosi-m.”+

 5 Ma-nɩŋgbaaŋ kaanɩ ñɔ-yɔɔ tɔm,

ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, manaɣ-ŋ nɛ mɛ-ɛsa.

 6 Pʋyɔɔ menkpiɖiɣ tɔm ndʋ mɔyɔɔdaa yɔ tɩ-yɔɔ,+

mɛwɛ puuyuu taa nɛ tɔlɩma taa nɛ menkpiɖiɣ.»+

7 Yehowa heyi Yɔɔb tɔm ndʋ nɛ pɩtɛ lɛ, Yehowa heyi Temaanɩ tʋ Eliifaazɩ se:

«Man-taa wɩnɩ ña nɛ ña-taabalaa+ mba pa-naalɛ siŋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩtɩyɔɔdɩ toovenim tɔm mɔ-yɔɔ,+ ɛzɩ ma-lɩmɖʋyʋ Yɔɔb labʋ yɔ. 8 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɩkpaɣ naŋ abalɩñɩŋ 7 nɛ ɛyaŋ 7 nɛ iwolo ma-lɩmɖʋyʋ Yɔɔb cɔlɔ, nɛ ɩlaa kɩlaʋ kɩñaɣzʋʋ mɩ-yɔɔ. Nɛ ma-lɩmɖʋyʋ Yɔɔb kaɣ tɩmʋʋ mɩ-yɔɔ.+ Paa pɩɩlabɩ ɛzɩma yɔ, mankaɣ mʋʋ ɛ-adɩma, maalakɩ-mɩ ɛzɩ mɩ-kɩmɛlɛndʋ pɔzʋʋ yɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩtɩyɔɔdɩ toovenim tɔm mɔ-yɔɔ, ɛzɩ ma-lɩmɖʋyʋ Yɔɔb labʋ yɔ.»

9 Ðɩnɛ ɛlɛ, Temaanɩ tʋ Eliifaazɩ, Suwaa tʋ Bilɩdaadɩ nɛ Naama tʋ Zofaarɩ pɛɖɛɛ nɛ pala mbʋ Yehowa heyi-wɛ se pala yɔ. Nɛ Yehowa mʋ Yɔɔb adɩma.

10 Yɔɔb tɩmɩ ɛ-taabalaa yɔɔ nɛ pɩtɛ lɛ,+ Yehowa lɩzɩ Yɔɔb kʋñɔŋ+ nɛ ɛpɩsɩnɩ-ɩ ɛ-ñɩm.* Yehowa ha-ɩ mbʋ ɛɛwɛna yɔ nabʋlɛ.+ 11 E-koobiya abalɩñɩma nɛ halɩñɩma kpeekpe nɛ ɛ-taabalaa kɩbɩma+ kpeekpe kɔɔ ɛ-cɔlɔ nɛ pa nɛ ɩ pɔtɔɔ tɔɔnaɣ ɛ-ɖɩɣa taa. Pewii ɛ-kʋñɔŋ nɛ pɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ asɛyɩŋ weyi payɩ Yehowa yeba nɛ ɩtalɩ-ɩ yɔ ɩ-yɔɔ. Pa-taa paa weyi ha-ɩ liidiye pɔɔyaɣ nɛ sika kokooye.

12 Nɛ Yehowa wazɩ Yɔɔb wezuu caɣʋ ɖɩdɛnɖɛ nɛ pɩkɩlɩ ɖɩbazɩyɛ,+ nɛ Yɔɔb kɔɔ nɛ ɛwɛɛnɩ heŋ 14 000, aɖaaɖaanaa 6 000, naŋ agbaka naalɛ naalɛ 1 000 nɛ kpaŋasɩ halɩñɩnzɩ 1 000.+ 13 Ɛkɔm nɛ ɛtasɩ wɛnʋʋ abalɩbiya 7 nɛ halɩbiya 3.+ 14 Ɛya kajalaɣ halɩbɩɣa se Yemima, 2 ñɩŋga se Keziya nɛ tozo ñɩŋga se Kerɛɛnɩ-Hapukɩ. 15 Ɛjaɖɛ kpeekpe taa, halʋ nɔɔyʋ taaɖe nɛ ɛtalɩ Yɔɔb pɛlaa; Yɔɔb tayɩ pa nɛ ɛ-pɩyalaa ɛ-ñɩm.

16 Pʋwayɩ lɛ, Yɔɔb tasɩ wezuu caɣʋ pɩnzɩ 140, nɛ ɛna e-piya nɛ ɛ-sayɩnaa—kpaɖɩŋ naanza. 17 Pʋwayɩ lɛ Yɔɔb sɩ, ɛɛcaɣ wezuu nɛ pɩɖaɣlɩ nɛ ɛnɩɩ wezuu leleŋ.*

Pʋ-tɔbʋʋ pɩzɩɣ pɩkɛ «Weyi papaɖɩɣ-ɩ yɔ.»

Yaa «Ɛɛwɛ siɣsiɣ nɛ ɛwɛɛ cɩŋgɩlɩm.»

Piye piye, «naŋ agbaka naalɛ naalɛ 500.»

Piye piye, «kpaŋasɩ halɩñɩnzɩ.»

Yaa «Ɛ-pɩyalaa lakaɣ kazandʋ pa-ɖɩsɩ taa nɛ pakazɩɣ ɖama.»

Yaa «pɔ-kɔɔnaa.» Ebree tɔm piye nɖɩ palabɩnɩ tʋmɩyɛ cɩnɛ yɔ, ɖɩ-tɔbʋʋ pɩzɩɣ nɛ pɩkɛ newaa halɩñɩma yaa kɔɔnaa.

Ebree kʋnʋŋ taa lɛ, ye pɔtɔm se «Ɛsɔ toovenim tʋ pɩyalaa» yɔ, Ɛsɔ tiyiyaa tɔm pɔyɔɔdʋʋ.

Piye piye, «Ŋsɩ ña-laŋɩyɛ ma-lɩmɖʋyʋ Yɔɔb yɔɔ.»

Yaa «Ɛwɛ siɣsiɣ nɛ ɛwɛɛ cɩŋgɩlɩm.»

Yaa «ño-ɖoŋ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Tɛʋ nazaa nɛ miŋ paɣzɩ.»

Yaa «ɛtɩsʋʋ Ɛsɔ kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ.»

Ebree kʋnʋŋ taa lɛ, ye pɔtɔm se «Ɛsɔ toovenim tʋ pɩyalaa» yɔ, Ɛsɔ tiyiyaa tɔm pɔyɔɔdʋʋ.

Piye piye, «Ŋsɩ ña-laŋɩyɛ ma-lɩmɖʋyʋ Yɔɔb yɔɔ.»

Yaa «Ɛwɛ siɣsiɣ nɛ ɛwɛɛ cɩŋgɩlɩm.»

Piye piye, «melibi-i.»

Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»

Yaa «ño-ɖoŋ.»

Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»

Yaa «nɛ ɛɖʋ Yɔɔb heŋ sɔsɔŋ.»

Yaa «ɛyɩsɩmaa.»

Piye piye, «ɛ-kɩyakʋ.»

Yaa «Cɩkpɛndʋʋ nɛ sɩm kuzotuu.»

Leviyataŋ kɛɣnɩ kazɩyaɣ yaa lɩm taa kpɩnɛ sɔsɔɖɛ ɖoŋ ñɩnɖɛ lɛɛɖɛ naɖɩyɛ.

Piye piye, «nʋmbɔla.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «lona wena awɛ ndaakpasɩ yɔ.»

Yaa «mba pa-kalɩzasɩ nɩɣ siziŋ yɔ.»

Piye piye, «ŋhoo.»

Yaa «mba paɖʋʋ pa-taa se palakɩ kɩdɛkɛdɩm.»

Mʋʋzʋʋ ŋgʋ kɩ nɛ ki-ɖoŋ nɛ kɩtɩkpadɩyɩ yɔ kɩ-tɔm pɔyɔɔdʋʋ.

Yaa «Mʋʋzɩŋ weyi ɩ nɛ ɩ-ɖoŋ nɛ ɩwɛnɩ kpɛm i-pondona yɔɔ yɔ.»

Yaa «Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ña nɛ hayɩm taa pɛɛ ɩkaɣ ɛgbɛyɛ ɖʋʋ (ɩkaɣ ɖama nɩnʋʋ).»

Piye piye, «kɛ laŋhɛzɩyɛ.»

Yaa «Pʋyɔɔ mɔyɔɔdaa mantɩmaɣzɩ ma-ñʋʋ taa.»

Yaa «Man-kalɩzaɣ kizaa.»

Yaa «nɛ pɩpɔzʋʋ se mɔnsɔzɩ me-wezuu (man-kalɩzaɣ) ɖaɣlɩkɩŋ.»

Yaa «Seeba mba nʋmɔɖɔnaa canɖaʋ.»

Yaa «Nɛ ɩkpaɣ mɩ-taabalʋ maɣmaɣ nɛ ɩlɛɣzɩnɩ nabʋyʋ.»

Piye piye, «kɩbandʋ.»

Yaa «Sewɔɔlɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Yaa «Man-kalɩzaɣ siziŋ.»

Yaa «man-kalɩzaɣ lɩzɩ.»

Piye piye, «mɔ-mɔɔ.»

Piye piye, «ŋsɩɣ ña-laŋɩyɛ.»

Piye piye, «Etiyini-wɛ pa-kaañamtʋ nesi tɛɛ.»

Piye piye, «Nɛ palɩzɩ tɔm nɛ pa-laŋa taa?»

Piye piye, «mbʋ pa-nʋmɔŋ wɛɛ.»

Yaa «tisuu yebiyu.»

Piye piye, «ɖɩɣa.»

Yaa «Ɛcɔŋnɩ pɛɛ ɖɩɣa.»

Yaa «peliki-i.»

Yaa «mbʋ ɛ-nʋmɔʋ kaɣ ɖɩm.»

Yaa «mba pɛfɛyɩnɩ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ yɔ.»

Piye piye, «ɛɛkaɣ ɖɔkʋʋ ɛyaa kɩdɛkɛdaa nesi.»

Yaa «ɛyaa.»

Yaa «Ɛkpɛzɩɣ pʋŋ.»

Pɩkɛɣnɩ Kpemtɔɔyaɣ Sɔsɔɔ tɩɩnzɩ tindimiye.

Pɩkɛɣnɩ Nɔdɔmzuwe tɩɩnzɩ tindimiye.

Pɩkɛɣnɩ Kalɩmuuduwe tɩɩnzɩ nzɩ sɩwɛ Tooroo tɩɩnzɩ tindimiye taa yɔ.

Piye piye, «hadɛ kiŋ pɩ-taa kuduyuŋ.»

Pɩkɛɣnɩ teŋgu taa coojo sɔsɔ nɔɔyʋ.

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «weyi ɛya-m tɔm yɔ.»

Piye piye, «nɛ ɛya-m tɔm?»

Yaa «Paa mantɩɖɔɔ wɛɛ naayɛ yɔ.»

Piye piye, «se mantɩtʋʋzɩ.»

Yaa «Paa mantɩɖɔɔ wɛɛ naayɛ yɔ.»

Yaa «maasɩŋ man-kalɩzaɣ.»

Yaa «Manpaɖɩɣ.»

Yaa «weyi ɛɖɔkʋʋ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ yɔ.»

Piye piye, «ɛsɩndaa.»

Yaa «keziye.»

Yaa «sɔsɔɔna taa.»

Yaa «Loliyu nɔɔyʋ fɛyɩ ɖɛ-hɛkʋ taa.»

Piye piye, «Se ɛtɩnɩ e-nesi ɖa-naalɛ ɖɔ-yɔɔ.»

Piye piye, «ɛɛkʋsaɣ ɛ-ɖaʋ mɔ-yɔɔ.»

Yaa «lɩ man-kalɩzaɣ.»

Yaa «man-kalɩzaɣ siziŋ.»

Yaa «me-wezuu.»

Piye piye, «Nɛ ŋŋmɛsɩ wondu tʋnɛ ña-laŋɩyɛ taa.»

Yaa «manɩɩ leleŋ.»

Yaa «Cɩkpɛndʋʋ nɛ sɩm kozotuu.»

Yaa «tɩ kpazɩyʋ tɔm kaɣ ɖeu na?»

Yaa «nɛ ŋna Ðoŋ Tɩŋa Tʋ kamaɣ na?»

Yaa «Sewɔɔlɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Yaa «kɩyakʋ ŋgʋ palʋlʋʋ tɛyɛ kpaŋaɣ nɛ kɛkɛ ɛyʋ yɔ.»

Yaa «kalɩzaɣ sɩm.»

Piye piye, «ɛyaa.»

Piye piye, «mɛwɛnɩ laŋɩyɛ.»

Yaa «mba pituu-wɛ yɔ.»

Yaa «yɔɔdɩnɩ tɛtʋ.»

Yaa «Mba payɩ pɛwɛ wezuu yɔ e-nesi taa pa-taa paa weyi ɛ-kalɩzaɣ.»

Piye piye, «paa ɛyʋ tomnaɣ nandʋ ndʋ lɛ.»

Yaa «Ɛmʋʋ lɔŋ tasɩyaa wondu kpeekpe.»

Yaa «ɛzʋtʋyaa.»

Piye piye, «ɛhɛɖɩɣ ɖoŋ tɩnaa tambaɖɛ.»

Piye piye, «Ɛmʋʋ laŋɩyɛ.»

Piye piye, «Ɛbɛ yɔɔ mankpakɩɣ mon-tomnaɣ nandʋ nɛ men-kela?»

Yaa «man-kalɩzaɣ.»

Yaa «ma-nʋmɔŋ.»

Yaa «tisuu yebiyaa.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Ye nɔɔyʋ ɛpɩzɩɣ yɔ, monsuŋ tamɩyɛ nɛ mansɩ.»

Piye piye, «wondu 2 ɖeke pɩfɛyɩ se ŋlabɩ-m.»

Piye piye, «Ɛbɛ yɔɔ ŋmɛsɩɣ ñɛ-ɛsɩndaa.»

Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Piye piye, «ɛɖazɩɣ,» pʋtɔma yɔ Yɔɔb tɔm pɔyɔɔdʋʋ.

Ebree tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzɩ cɩnɛ se ŋgbam yɔ, ɖɩwɩlɩɣ mbʋ pɩwɛ fiidiviu tɩyɛ nɛ pɩtɔkɩ wondu kususutu yɔ.

Yaa «nɩɣzɛ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «pɛsɛtɩ-ɩ.»

Piye piye, «ŋya-m.»

Yaa «Ɛyʋ sɩkɩ lɛ.»

Yaa «Sewɔɔlɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Yaa «tʋmɩyɛ nɖɩ pakpa-m nɛ ɖoŋ se mala yɔ.»

Yaa «Ŋkaɣ selituu ñe-nesi tɛɛ tʋmɩyɛ yɔɔ.»

Yaa «ɛ-kalɩzaɣ cakɩ.»

Yaa «nɛ sɩmtʋ ndʋ tɩkɛ helim yem yɔ.»

Yaa «ña-kɩwɛɛkɩm wɩlɩɣnɩ ñɔ-nɔɔ tɔm.»

Yaa «ŋlɩzɩ.»

Piye piye, «kpɔnɔ.»

Yaa «ɛwa.»

Pʋ-tɔbʋʋ se lidaʋ nakʋyʋ fɛyɩ se ɛkaɣ tasʋʋ ɛ-tɩ hiɣu.

Piye piye, «Ehosuu.»

Yaa «tisuu yebiyaa.»

Yaa «Tɔm ndʋ tɩkɛ helim yem yɔ.»

Yaa «Ye mɩ-kalɩzasɩ ɩɩwɛnɩ man-kalɩzaɣ lone taa yɔ.»

Yaa «Ɛɖɩzɩ mba ma nɛ wɛ ɖikpeɣliɣ yɔ.»

Yaa «menpim mon-ɖoŋ.» Piye piye, «ma-hɩlʋʋ.»

Yaa «sɩm kuzotuu.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Alɩwaatʋ ndʋ ɖom se mɛ-ɛsa yɔɔ nɛ acɔŋnɩ.»

Yaa «mɛ-ɛsɩyɛ ɛwɛɛ pa-ñʋʋ taa ɖoŋ lakasɩ yɔɔ.»

Piye piye, «manpɩsɩ eduuye.»

Yaa «tisuu yebiyu.»

Yaa «Sewɔɔlɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Yaa «pɩlaʋ.»

Yaa «me-neu halɩñɩnʋ.»

Pʋ-tɔbʋʋ se me-lidaʋ.

Yaa «Sewɔɔlɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «ɛzɩ mba pɛfɛyɩ kele kele.»

Yaa «ña-kalɩzaɣ.»

Yaa «nɛ ɛɖɔ taɖɩyɛ.»

Piye piye, «Sɩm kajalaɣ pɩɣa.»

Yaa «powoni-i sɩm mbʋ pɩcaɣ sɔɔndʋ yɔ pɩ-cɔlɔ.»

Piye piye, «Mbʋ pɩtɩkɛ ɛ-pʋyʋ yɔ.»

Piye piye, «Nɛ ɛɛkaɣ wɛnʋʋ hɩɖɛ.»

Yaa «ɖenɖe ɛwɛ alɩwaatʋ natʋyʋ pazɩ yɔ.»

Yaa «ɩɖʋʋ-m.» Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Yaa «Ɩtʋʋ-m.»

Yaa «Mɔ-hɔʋ taa ñɩma.»

Piye piye, «mo-lotu taa pɩyalaa,» pʋ-tɔbʋʋ se lotu ndʋ tɩ-taa malɩnaa yɔ (mon-ɖoo lotu).

Piye piye, «Nɛ ɩɩhakɩ ma-nandʋ?»

Yaa «se weyi ɛɖaɣnɩɣ-m yabʋ yɔ.»

Piye piye, «mʋzʋʋ.»

Yaa «pɩyɔbɩ man-kataŋgayɩsɩ.»

Piye piye, «mɔn-tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ fezuu.»

Yaa «ɛyʋ; Aɖam.»

Yaa «tisuu yebiyu.»

Yaa «hoyosaɣ.»

Piye piye, «nzʋlʋmɩyɛ.»

Piye piye, «ɛɛkaɣ libu.»

Piye piye, «Ɛkaɣ.»

Piye piye, «ɛ-pana.»

Piye piye, «men-fezuu taayele wɛʋ.»

Yaa «ɖoŋ.»

Pɩkɛ suye cikpeɖe nɖɩ pɔɖɔkʋʋ nesi tɛɛ nɛ pamakɩ yɔ.

Yaa «Sewɔɔlɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Yaa «tuda,» pʋ-tɔbʋʋ se pasɩkɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ paanɩɣ wɩzasɩ.

Yaa «lɔŋ tasʋʋ; ɖʋtʋ.»

Yaa «pɛsɛtɩ e-fenasɩ nabʋlɛ yɔ.»

Yaa «nabʋyʋ.»

Piye piye, «ɛ-mɔɔ taa num nɛ pɩ-lɛŋ yɔ.»

Yaa «ñasɩkɩ, ɛ-kalɩzaɣ nɛ ñaŋ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «puuyaɣ lakasɩ.»

Piye piye, «Ɩtɩtazɩ pa-yʋsasɩ.»

Yaa «Lemeɣa.»

Piye piye, «Nɛ ɛkaɣ hɔm ɛyaa kpeekpe ɛ-wayɩ.»

Yaa «pɩkɛdɩɣnɩ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ.»

Piye piye, «ŋhɔzʋʋ mba pɛwɛ ndaakpeɖe yɔ pɔ-yɔɔ wondu.»

Yaa «solisi.»

Piye piye, «sumasɩ kpacanaa.»

Yaa «ɛsɔdaa kulukulu yɔɔ yɔ.»

Yaa «potobiyi pe-weziŋ.»

Piye piye, «Mba pɔɔ kpaɣ.»

Yaa «lemisi.»

Yaa «weyi ɛsɔkɩ ɛ-ɛsa nɛ tɛtʋ yɔ.»

Yaa «man-kʋñɔŋ wiu ɛɛñaŋ.»

Yaa «ɛzɩma paɖʋ-m paɣtʋ se mala yɔ.»

Yaa «ɛ-kalɩzaɣ ɛsɔɔlaa.»

Yaa «ɛɖʋ paɣtʋ.»

Pʋ-tɔbʋʋ se ɛ-tɔm hʋʋ kɩyakʋ.

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Hayɩm taa pɩwɛɛ se pakʋ kpɩna tɔɔnaɣ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Palakɩ num piyisi yɔɔ kamaŋ taa.»

Yaa «Mba pamʋ heŋ yɔ pa-kalɩzasɩ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Ɛsɔ ɛɛkʋʋ nɔɔyʋ tɔm.»

Piye piye, «patʋlʋʋ ɖɩsɩ pɔŋ.»

Piye piye, «Ɛɖɛɣ lɛɛ lɛɛ lɩm yɔɔ.»

Yaa «Sewɔɔlɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Piye piye, «Lotu.»

Piye piye, «Ɛkaɣ.»

Piye piye, «Eyeki-wɛ.»

Piye piye, «wɛ pa-nʋmɔŋ yɔɔ.»

Piye piye, «e-lona kʋkʋya taa.»

Yaa «nɛ ɛɛwɛɣnɩ kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ.»

Yaa «ñɔ-lɔŋsɩnɖɛ nɖɩ ɖɩwazɩɣ yɔ; ñɛ-lɛɣtʋ.»

Yaa «sakɩyɛ.»

Piye piye, «Nɛ a-fezuu lɩnɩ ña-taa.»

Yaa «Sewɔɔlɩ,» pʋ-tɔbʋʋ se ɛyaa tɩŋa pɩlaʋ. Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Piye piye, «ɛ-ɛsɩndaa.»

Yaa «tihuuzi Abadɔɔnɩ.»

Piye piye, «Eposuu hayo kiŋ.»

Piye piye, «ɛpɛlɩɣnɩ Rahaabɩ.»

Yaa «weyi ɛ-yɔɔ wɛ sotu yɔ.»

Piye piye, «e-eduuye.»

Yaa «man-kalɩzaɣ.»

Yaa «Maakaɣ posuu man-tɩ nɛ; Mankaɣ ɖɔkʋʋ.»

Yaa «ɛɛkaɣ-m kalʋʋ.»

Yaa «tisuu yebiyu.»

Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «wɩlʋʋ tɔm nɛ Ɛsɔ nesi.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Pakpalɩɣ-ɩ pe-nesi taa nɛ pɛwɛɛ po-lone taa nɛ pahʋlʋʋ-ɩ kancʋʋlaɣ.»

Piye piye, «ɛñɩnɩɣ pɩyɛ.»

Pʋtɔma yɔ tɛtɛɛ ñɩm huyuu tɔm pɔyɔɔdʋʋ.

Yaa «kaaʋ ɖoŋ ñɩŋgʋ.»

Yaa «sika ŋga pekelisi-kɛ yɔ.»

Piye piye, «pi-yuŋ.»

Piye piye, «e-eduuye.»

Piye piye, «kɩyakɩŋ taa.»

Yaa «ma-lɩmɖʋyaa.»

Piye piye, «pɛmɛlɩɣ.»

Yaa «toko kɩtɩnʋʋ ŋgʋ kɩfɛyɩnɩ nɩŋgbɛɛnzɩ yɔ.»

Piye piye, «man-ɖandʋ.»

Piye piye, «tosaɣ pa-nɩŋgbaaŋ taa.»

Wayɩ wayɩ tɛŋ paɣzaɣ Ðomaɣ fenaɣ hɛkʋ taa mbʋ yɔ. Cɔnɩ Tɔm kɩsɔzɩtʋ B15.

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Pataayeki nɛ mɛ-ɛsɩndaa ñalɩmɩyɛ yuu cɩkpɛndʋʋ.»

Yaa «lemisi.»

Piye piye, «Pɔɖɔɔnɩ-wɛ nɛ agbazɛɛ.»

Piye piye, «nɛ mba pɛfɛyɩ hɩɖɛ.»

Piye piye, «Manpɩsɩ eduuye.»

Piye piye, «Ɛsɔ yɔɔyɩ mɔn-tɔʋ nimiye.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «ɛsɩnɩ-wɛ.»

Yaa «man-kalɩzaɣ.»

Piye piye, «Mɔ-mɔɔ tʋlɩ pɔŋ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Man-kʋñɔŋ kpa ɖoŋ kpaʋ mbʋ yɔ pɩwɛɛkɩ mɛ-ɛsɩndaa wɛtʋ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Nɛ ŋyɔlɩsʋʋ-m helim sɔsɔm taa.»

Piye piye, «ɛɛmakɩ njɛyɛ tambaɣ huuye.»

Yaa «mba pe-evemiye wɛ kaɖɛ yɔ?»

Yaa «Man-kalɩzaɣ tɩnɩɩ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Mansa miŋ.»

Piye piye, «pɛlɛ weyi ɛtɩtɩlɩ abalʋ yɔ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «ma nɛ cɛtɩyaa ɖɩtɛm ɖɔm na?»

Yaa «pɛkpɛzɩ ma-lʋlʋʋ taa mba.»

Piye piye, «abalaa lalaa iluŋ ɛ-yɔɔ.»

Piye piye, «ɛtɔkɩ.»

Yaa «weyi ɛkpɛzɩɣ mbʋ payɩ mɛwɛna yɔ.»

Yaa «Alɩwaatʋ ndʋ paya-m tɔm yɔ.»

Piye piye, «Ɛsɔ kʋyʋʋ yɔ?»

Piye piye, «ɛmanɩ-ɖʋ lotu taa.»

Piye piye, «ɛsa yɔɔ piyi.»

Piye piye, «ɛpaɣlɩ.»

Piye piye, «mon-ɖoo lotu.»

Piye piye, «nɛ ɛ-tɩnaɣ wazɩ-m.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Alɩwaatʋ ndʋ manawa se maawɛnɩ sɩnʋʋ.»

Yaa «ma-hazaɣ.»

Yaa «ɛpɛlɩ ka-ɖɩdanɖɛ taa.»

Piye piye, «ñalɩmɩyɛ.»

Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»

Piye piye, «ɛ-nandʋ.»

Yaa «Me-niye ñɩɣʋ yɔ.»

Yaa «pa-kalɩzaɣ lesi.»

Blee kɛ tɔɔnaɣ pee naayɛ.

Orjɩ kɛ tɔɔnaɣ pee naayɛ.

Yaa «mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛwɛ siɣsiɣ ɛ-maɣmaɣ ɛ-ɛsɩndaa.»

Yaa «ɛ-kalɩzaɣ.»

Piye piye, «man-kɩyakɩŋ wɛ ññɩɩ.»

Piye piye, «Kɩyakɩŋ.»

Yaa «Kɩyakɩŋ sakɩyɛ.»

Yaa «nɛ ɛkalɩ Yɔɔb.»

Yaa «tɔnɛ kokola wena a-taa paɖʋʋ vɛɛ yɔ.»

Yaa «maakaɣ ɖɔɖɔ nɔɔyʋ yaʋ samtʋ hɩɖɛ.»

Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Yaa «pa-kaɖʋnaa.»

Piye piye, «ɛtaaɖɩɣ.»

Yaa «e-wezuu.»

Yaa «pɩlaʋ.»

Yaa «you wonuu (you wonuu ŋgʋ pɔtɔʋ yɔ).»

Yaa «ɛ-kaɖʋ.»

Piye piye, «e-wezuu.»

Yaa «ɛ-kalɩzaɣ kiziɣ.»

Yaa «pikuli a-yɔɔ.»

Yaa «E-wezuu.»

Yaa «pɩlaʋ.»

Yaa «tiyiyu nɔɔyʋ.»

Yaa «pɩlaʋ.»

Cɔnɩ Tɔm pee sɔsɔna tɔbʋʋ lɩzʋʋ.

Yaa «wɛʋ alaafɩya.»

Piye piye, «teu hendu.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Nɛ pɩtɩwazɩ-m.»

Yaa «me-wezuu.»

Yaa «pɩlaʋ.»

Yaa «ɛlɩzɩ ɛ-kalɩzaɣ.»

Yaa «pɩlaʋ.»

Yaa «hoŋa.»

Piye piye, «ɩwɛnɩ laŋɩyɛ.»

Piye piye, «ɛ-laŋɩyɛ.»

Piye piye, «Tomnasɩ.»

Yaa «sɔsɔ yɔɔ se pimuli cikpelu.»

Yaa «cɩkpɛndʋʋ.»

Yaa «tisuu yebiyu.»

Piye piye, «pɛwɛnɩ laŋɩyɛ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Man-caa, tɛtɛ nɛ pɩtakɩ Yɔɔb.»

Pɩkɛɣnɩ Ɛsɔ ɛyɔɔdʋʋna.

Yaa «eewelisiɣ cɛtɩm.»

Ɛsɔ pɔtɔŋ.

Yaa «Ɛ-laŋɩyɛ ɖoŋ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Ɛsɩɣ awiya.»

Yaa «you wonuu (you wonuu ŋgʋ pɔtɔʋ yɔ).»

Yaa «Tisuu yebiyaa.»

Yaa «Pa-kalɩzasɩ sɩkɩ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «hɛkʋ taa pe-wezuu tɛŋ.»

Piye piye, «Ɛlɛ ɛyakɩ.»

Yaa «nɛ ŋkpalɩ nimtu kpalʋʋ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Akaɖɩnɩ ɛ-nʋmɔʋ; Apɔzɩ-ɩ akɔnta ɛ-nʋmɔʋ yɔɔ?»

Yaa «ɖɩtazɩ.»

Piye piye, «e-cokiye.»

Piye piye, «ɛ-ñalɩmɩyɛ.»

Piye piye, «lila.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «nɛ ɛlʋkɩ ɛyaa yɔɔ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «mbʋ.»

Piye piye, «ɖʋʋ kɩtaaɖʋʋ ɛyaa tɩŋa nesi yɔɔ.»

Yaa «pɩtɩɩkɛ ɖaʋ.»

Yaa «ɖʋʋ paɣtʋ.»

Pʋ-tɔbʋʋ se wɩsɩ ñalɩmɩyɛ.

Piye piye, «mba pɛwɛnɩ laŋɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛ lɔŋ yɔ.»

Ebree kʋnʋŋ taa lɛ, ye pɔtɔm se «Ɛsɔ pɩyalaa» yɔ, Ɛsɔ tiyiyaa tɔm pɔyɔɔdʋʋ.

Piye piye, «Ña-kɩyakɩŋ taa.»

Yaa «ŋna sɩm kuzotuu.»

Piye piye, «ña-kɩyakɩŋ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «tɛʋ ñɩlɩsʋʋ.»

Pɩkɛɣnɩ tɩɩnzɩ tindimiye nɖɩ payaɣ se Kalɩmuuduwe yɔ.

Pɩkɛɣnɩ Nɔdɔmzuwe tɩɩnzɩ tindimiye.

Piye piye, «Mazarɔɔtɩ.» Tɔm piye nɖɩ ɖɩ-ɖɔndɩ palabɩnɩ tʋmɩyɛ 2Aw 23:5 taa nɛ pɔyɔɔdɩ Zoodiyakɩ tɩɩnzɩ tindima tɔm.

Pɩkɛɣnɩ Kpemtɔɔyaɣ Sɔsɔɔ tɩɩnzɩ tindimiye.

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Ɛsɔ wɛɛnɩ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «ɛyʋ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «aha maɣzɩm.»

Yaa «ño-pulone.»

Habɩyɛ nɖɩ pɛhɛɣ hayɩm taa nɛ poɖuu ɖɩ-yɔɔ tɔɔnaɣ yɔ ɖɩ-tɔm pɔyɔɔdʋʋ cɩnɛ.

Piye piye, «ño-ɖomaɣ na?»

Piye piye, «ɛ-pɩyalaa.»

Piye piye, «Ɛsɔ yeba nɛ ɛsɔɔ lɔŋsɩnɖɛ yɔɔ.»

Piye piye, «Ɛlɩɣ se ɛkatɩ you wondu.»

Piye piye, «eliki tɛtʋ.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Eetisiɣ se ɛnɩ nɔndɔʋ taŋ.»

Yaa «keziye.»

Piye piye, «ɛwaɣ keɖe yɔɔ.»

Piye piye, «Hɔkɩ pɛ-ɛsɩndaa.»

Yaa «mankaɣ-ŋ sam.»

Pɩkɛɣnɩ tuduwa.

Piye piye, «ɛnʋ lɛ ɖɩbazɩyɛ.»

Yaa «lemeɣa.»

Piye piye, «nɛ kaamʋʋ.»

Pɩkɛɣnɩ kazɩyaɣ.

Nimiye nɖɩ palʋnɩ ñɩtʋ kɩwɩtʋ yɔ ɖɩ-tɔm pɔyɔɔdʋʋ.

Piye piye, «nɛ sɔɔyɛ.»

Pɩkɛ ñɩma wena awɛ ɛzɩ kɩgbɛzɛmɩŋ nɛ pakpaɣnɩ kpakpasɩ sɔsɔsɩ yɔ.

Yaa «ŋtɔlʋʋ.»

Piye piye, «ɛ-ɛsɩndaa.»

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ, «Pɔɔyɛɛ pɩlɩ e-siɣye wayɩ pɩlʋʋ mbʋ yɔ, mbʋ ɛkʋndʋʋna.»

Piye piye, «Yehowa pɩsɩnɩ Yɔɔb yomiye kiŋgiɖe.»

Piye piye, «ɛɛkpadɩyaa nɛ ɛ-kɩyakɩŋ ɖɔɔ.»

    Kabɩyɛ Takayɩsɩ (1982-2026)
    Lɩɩ
    Sʋʋ pɩ-taa
    • Kabɩyɛ
    • Tayɩ
    • Ɛzɩma ŋsɔɔlaa se pɩla yɔ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛzɩma pɩwɛɛ se pala tʋmɩyɛ yɔ
    • Tɔm kɩmɛsɩtʋ yɔɔ paɣtʋ
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Sʋʋ pɩ-taa
    Tayɩ