ƐZƖ YOHANƐƐSƖ KƐDƲƲ YƆ

1 Kiɖe tɛɛ lɛ Tɔm+ kaawɛɛ, nɛ Tɔm kaawɛ Ɛsɔ cɔlɔ,+ nɛ Tɔm kaakɛ ɛsɔ nɔɔyʋ.+ 2 Ɛ nɛ Ɛsɔ paawɛnɩ kiɖe tɛɛ. 3 Ɛ-yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ pɩtɩŋa payɩ pɩwɛɛ,+ nɛ nabʋyʋ fɛyɩ se pɩtɩkɛ ɛ-yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ pɩwɛɛ.

Mbʋ pɩwɛɛ yɔ, 4 ɛ-yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ pɩwɛɛ, nɛ pɩɩkɛ wezuu; nɛ wezuu kaakɛ ɛyaa ñalɩmɩyɛ.+ 5 Nɛ ñalɩmɩyɛ ɖiɣni ñandʋʋ cɩkpɛndʋʋ taa,+ ɛlɛ cɩkpɛndʋʋ tɩwabɩ-ɖɩ.

6 Nɛ abalʋ nɔɔyʋ kɔɔ, weyi petiyi-i se ɛkɛ Ɛsɔ lone taa caɣyʋ yɔ; ɛ-hɩɖɛ lɛ Yohanɛɛsɩ.+ 7 Abalʋ ɛnʋ ɛɛkɔma ɛzɩ aseɣɖe tʋ yɔ, se ɛlɩzɩ aseɣɖe ñalɩmɩyɛ yɔɔ,+ se pɩsa nɛ pɩtɩŋnɩ ɛ-yɔɔ lɛ, ɛyaa ndɩ ndɩ pɩzɩ nɛ pɛwɛɛnɩ tisuu. 8 Ɛtaakɛ ñalɩmɩyɛ nɖɩ,+ ɛlɛ ɛɛkɔma se ɛlɩzɩ aseɣɖe ñalɩmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ.

9 Ñalɩmɩyɛ toovenim ñɩnɖɛ nɖɩ ɖɩhaɣ ñalɩmɩyɛ ɛyaa ndɩ ndɩ yɔ, ɖɩɩwɩzɩ kɔm ɛjaɖɛ yɔɔ.+ 10 Ɛɛwɛ ɛjaɖɛ yɔɔ,+ nɛ ɛ-yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ ɛjaɖɛ wɛɛ,+ ɛlɛ ɛjaɖɛ tɩtɩlɩ-ɩ. 11 Ɛkɔm ɛ-tɛ maɣmaɣ, ɛlɛ ɛ-tɛ mba tɩmʋ-ɩ. 12 Ɛlɛ mba payɩ pamʋ-ɩ yɔ, ɛha-wɛ ɖoŋ se papɩsɩ Ɛsɔ piya,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ paawɛnɩ tisuu ɛ-hɩɖɛ yɔɔ.+ 13 Nɛ pɩtɩkɛ calɩm yaa tomnaɣ sɔɔlɩm yaa ɛyʋ sɔɔlɩm yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ palʋlɩ-wɛ, ɛlɛ Ɛsɔ yɔɔ pɩtɩŋnaa.+

14 Mbʋ Tɔm pɩsɩ ɛyʋ*+ nɛ ɛwɛɛ ɖɛ-hɛkʋ taa, nɛ ɖɩna ɛ-samtʋ; samtʋ ndʋ tɩwɛ ɛzɩ pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ+ ñɩndʋ ndʋ tɩlɩnɩ caja nɔɔyʋ cɔlɔ yɔ; nɛ Ɛsɔ kʋjɔʋ* nɛ toovenim kaasu ɛ-taa ɖo. 15 (Yohanɛɛsɩ lɩzɩ aseɣɖe ɛ-yɔɔ, ɛɛɛ, ɛmabɩ kubuka nɛ ɛtɔ se: «Ɛnɛ yɔ, ɛ-tɔm maayɔɔdaa se: “Weyi ɛkɔŋ ma-wayɩ yɔ, ɛɛɖɛ-m nɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛwɛɛ pʋcɔ nɛ mɛwɛɣ.”»)+ 16 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, kʋjɔʋ nɛ toovenim posu ɛ-taa ɖo; pʋyɔɔ lɛ, ɖa-tɩŋa payɩ ɖɩmʋ lootiye lootiye yɔɔ. 17 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Moyizi yɔɔ Ɛsɔ tɩŋnaa nɛ ɛcɛlɩ Paɣtʋ,+ nɛ Yesu Krɩstʋ yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ lootiye+ nɛ toovenim pɛwɛɛ.+ 18 Ɛyʋ nɔɔyʋ tɩna Ɛsɔ wiɖiyi nɛ ɛna;+ pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ weyi ɛwɛ Ɛsɔ tɩyɛ+ nɛ ɛwɛɛ Caa cɔlɔ* yɔ,+ ɛnʋ wɩlɩnɩ weyi Ɛsɔ kɛnaa yɔ.+

19 Aseɣɖe ɖɩnɛ Yohanɛɛsɩ lɩzɩ alɩwaatʋ ndʋ Yuuda mba kʋsɩ cɔjɔnaa nɛ Leevi mba nɛ Yeruzalɛm nɛ petiyi-wɛ se pɔpɔzɩ-ɩ se: «Anɩ ŋkɛnaa?»+ yɔ. 20 Nɛ ɛtɩmɛsɩ-wɛ tʋ, ɛlɛ ecosi kpayɩ nɛ ɛtɔ se: «Mantɩkɛ Krɩstʋ.» 21 Nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ye mbʋ, anɩ ŋkɛnaa yɔ? Ŋkɛ Eliya?»+ Ecosi se: «Mantɩkɛ Eliya.» «Ñɛkɛnɩ Nayʋ na?»+ Nɛ ecosi se: «Aayɩ!» 22 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Anɩ ŋkɛnaa? Heyi-ɖʋ nɛ ɖɩpɩzɩ ɖicosi mba petiyi-ɖʋ yɔ. Suwe ŋmaɣzɩɣ ña-maɣmaɣ ñɔ-yɔɔ?» 23 Ɛtɔ se: «Mɛnkɛ ɛyʋ weyi eɖiɣni mabʋ kubusi kañɩmbusuu taa se: “Ɩla nɛ Yehowa* nʋmɔʋ tʋʋzɩ” yɔ,+ ɛzɩ nayʋ Izaayii kaayɔɔdʋʋ yɔ.»+ 24 Mba paatiyaa yɔ, paakɛ Farɩsɩ mba nabɛyɛ. 25 Nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ye mbʋ, ye ŋtɩkɛ Krɩstʋ, yaa Eliya, yaa Nayʋ yɔ, ɛbɛ yɔɔ ŋmɩyɩsɩɣ ɛyaa lɩm?» 26 Yohanɛɛsɩ cosi-wɛ se: «Lɩm taa mamɩyɩsɩɣ ɛyaa. Nɔɔyʋ sɩŋ mɩ-hɛkʋ taa nɛ ɩɩsɩŋɩ-ɩ; 27 nɛ ma-wayɩ lɛ ɛnʋ kɔŋna, nɛ mantɩmʋna se mɛhɛɖɩ ɛ-naataŋgbala tɔnzɩ.»+ 28 Tɔm tʋnɛ tɩlabɩ Betaanii, Yɔɔrdaŋ wayɩ, ɖenɖe Yohanɛɛsɩ mɩyɩsaɣ ɛyaa lɩm yɔ.+

29 Tɛʋ fema lɛ, ɛna Yesu kɔŋaɣnɩ ɛ-yɔɔ kiŋ, nɛ ɛtɔ se: «Ɩna Ɛsɔ Heɣa+ ŋga kahɩzɩɣ ɛjaɖɛ+ kɩwɛɛkɩm yɔ!+ 30 Ɛ-tɔm maaheyi-mɩ se: “Ma-wayɩ lɛ nɔɔyʋ kɔŋ, nɛ ɛɛɖɛ-m nɔɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛwɛɛ pʋcɔ nɛ mɛwɛɣ.”+ 31 Ma-maɣmaɣ mbʋ yɔ mantaatɩlɩ-ɩ, ɛlɛ lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ mɔnkɔm nɛ mamɩyɩsɩɣ ɛyaa lɩm yɔ lɛ se Izrayɛɛlɩ ɛtɩlɩ weyi ɛkɛnaa yɔ.»+ 32 Yohanɛɛsɩ lɩzɩ ɖɔɖɔ aseɣɖe nɛ ɛtɔ se: «Mana fezuu tikaɣni ɛsɔdaa kiŋ ɛzɩ ehooye yɔ, nɛ kɩcaɣ ɛ-yɔɔ.+ 33 Ma-maɣmaɣ mbʋ yɔ mantaatɩlɩ-ɩ, ɛlɛ Weyi etiyi-m se mamɩyɩsɩ ɛyaa lɩm yɔ, eheyi-m se: “Weyi ɛ-yɔɔ ŋnaɣ fezuu tiki nɛ kɩcaɣ yɔ,+ ɛnʋ kɛnɩ weyi ɛmɩyɩsɩɣ fezuu kiɖeɖeu taa yɔ.”+ 34 Nɛ mana-kʋ, nɛ malɩzɩ aseɣɖe se ɛnʋ kɛnɩ Ɛsɔ Pɩyalʋ.»+

35 Yohanɛɛsɩ kaasɩŋ peeɖe ɖɔɖɔ tɛʋ kifemuu ɛ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa naalɛ, 36 nɛ ɛna Yesu ɖɛɣaɣ lɛ, ɛtɔ se: «Ɩna Ɛsɔ Heɣa!»+ 37 Tɔmkpɛlɩkɩyaa mba pa-naalɛ panɩ ɛyɔɔdɩ mbʋ lɛ, patɩŋ Yesu wayɩ. 38 Nɛ Yesu kisaa nɛ ɛna-wɛ pɛwɛɛ nɛ patɩŋɩɣ ɛ-wayɩ lɛ, ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ ɩñɩnɩɣ?» Pekitini-i se: «Raabi (pʋ-tɔbʋʋ se “Wɩlɩyʋ”), le ŋcakɩ?» 39 Eheyi-wɛ se: «Ɩkɔɔ nɛ ɩna.» Peeɖe powoba nɛ pana ɖenɖe ɛcakɩ yɔ, nɛ pacaɣ ɛ-cɔlɔ kɩyakʋ ŋgʋ; pɩɩkɛ ɛzɩ ɖanaɣ ñɩɣtʋ 4 yɔɔ mbʋ yɔ.* 40 Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ neu* Andree+ kaakɛ ɛyaa 2 mba panɩ tɔm ndʋ Yohanɛɛsɩ kaayɔɔdaa nɛ patɩŋ Yesu yɔ pa-taa kʋɖʋm. 41 Ɛcalɩ naʋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-ɖalʋ* Siimɔɔ, nɛ eheyi-i se: «Ðɩna Mesiya»+ (pʋ-tɔbʋʋ se «Krɩstʋ»), 42 nɛ ewoni-i Yesu cɔlɔ. Yesu cɔnɩ-ɩ lɛ, ɛtɔ se: «Ña yɔ Siimɔɔ,+ Yohanɛɛsɩ pɩyalʋ; pakaɣ-ŋ yaʋ se Sefaasɩ» (pʋ-tɔbʋʋ se «Pɩyɛɛrɩ»).+

43 Tɛʋ fema lɛ, Yesu ñɩnaɣ se ewolo Galilee. Nɛ ɛna Filiipu+ lɛ, eheyi-i se: «Tɩŋ ma-wayɩ.» 44 Nɛ Filiipu kaakɛ Bɛtɩsayidaa tʋ, tɛtʋ ndʋ tɩ-taa Andree nɛ Pɩyɛɛrɩ paalɩnaa. 45 Filiipu na Nataanayɛɛlɩ+ nɛ eheyi-i se: «Ðɩna weyi Moyizi yɔɔdɩ ɛ-tɔm Paɣtʋ taa, nɛ pama ɖɔɖɔ ɛ-tɔm Nayaa takayɩsɩ taa yɔ: Yesu, Yosɛɛfʋ pɩyalʋ,+ weyi ɛlɩnɩ Nazarɛɛtɩ yɔ.» 46 Ɛlɛ Nataanayɛɛlɩ pɔzɩ-ɩ se: «Pʋyʋ kɩbanʋ nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛlɩɩnɩ Nazarɛɛtɩ yaa we?» Filiipu heyi-i se: «Kɔɔ nɛ ŋna.» 47 Yesu na Nataanayɛɛlɩ ɛwɛɛ nɛ ɛkɔŋnɩ ɛ-yɔɔ lɛ, ɛyɔɔdɩ ɛ-tɔm se: «Ɩna, Izrayɛɛlɩ pɩɣa siŋŋ ŋga ka-taa cɛtɩm nabʋyʋ fɛyɩ yɔ.»+ 48 Nataanayɛɛlɩ pɔzɩ-ɩ se: «Ɛzɩma ŋlaba nɛ ŋsɩmɩ-m?» Yesu cosi-i se: «Maana-ŋ alɩwaatʋ ndʋ ŋŋwɛ fiigi tɩʋ tɛɛ yɔ, pʋcɔ nɛ Filiipu yaɣ-ŋ.» 49 Nataanayɛɛlɩ heyi-i se: «Raabi, ŋkɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ, ŋkɛ Izrayɛɛlɩ Wiyaʋ.»+ 50 Yesu kitini-i se: «Ŋtisiɣ mbʋ pʋyɔɔ yɔ meheyi-ŋ se mana-ŋ fiigi tɩʋ tɛɛ? Ŋkaɣ naʋ mbʋ pɩpaɣlaa nɛ pɩkɩlɩ pʋnɛ yɔ.» 51 Ðɩnɛ ɛlɛ eheyi-i se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se ɩkaɣ naʋ ɛsɔdaa tʋlaa nɛ Ɛsɔ tiyiyaa kpaɣ nɛ petiki ɛyʋ Pɩyalʋ cɔlɔ.»+

2 Kɩyakʋ tozo ñɩŋgʋ wiye lɛ, palakaɣ nesi ɖɔkʋʋ kazandʋ natʋyʋ Kana, Galilee egeetiye taa, nɛ Yesu ɖoo kaawɛ peeɖe. 2 Paaya ɖɔɖɔ Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa nesi ɖɔkʋʋ kazandʋ ndʋ tɩ-taa.

3 Vɛɛ tɛma lɛ, Yesu ɖoo heyi-i se: «Patɩtasɩ wɛnʋʋ vɛɛ.» 4 Ɛlɛ Yesu heyi-i se: «Halʋ ña, ma nɛ ŋ ɖa-ñɩndʋ ndʋ pɩ-taa?* Ma-ñɩɣyʋʋ tɩtalɩta.» 5 E-ɖoo heyi lɩmɖʋyaa se: «Ɩɖɔ tɔm ndʋ payɩ eheyiɣ-mɩ yɔ tɩ-yɔɔ.» 6 Paasɩ pɛɛ ŋgbaŋ 6 peeɖe ɛzɩ Yuuda mba cɩɖɩ cɩɖɩ wɛtʋ paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ,+ nɛ paa ŋgbɔʋ ŋgʋ lɛ, kɩtɔkɩ lɩm peeɣsi* naalɛ yaa naadozo. 7 Yesu heyi-wɛ se: «Ilu lɩm nɛ pisu ŋgbaŋ.» Nɛ polu lɩm nɛ pisu ɩ-taa yaɣ yaɣ. 8 Nɛ eheyi-wɛ se: «Lɛɛlɛɛyɔ, icozi pazɩ nɛ iwoni kazandʋ yɔɔ cɔnɩyʋ.» Nɛ pocozi nɛ powoni-i. 9 Kazandʋ yɔɔ cɔnɩyʋ ɖɩŋ lɩm mbʋ pɩpɩsɩ vɛɛ yɔ, ɛlɛ ɛtɩtɩlɩ ɖenɖe pɩlɩnaa yɔ, (ŋgʋ lɩmɖʋyaa mba pocozi lɩm yɔ, paba ñaatɩlaa); peeɖe ɛya walʋ 10 nɛ eheyi-i se: «Paa anɩ, ɛlɩɣnɩ vɛɛ kɩbaŋʋ kajalaɣ ɖeɖe, nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa ñɔʋ nɛ pɩkʋ-wɛ lɛ, palɩzɩ vɛɛ ŋgʋ kɩfɛyɩ ɖeu nɛ pɩtalɩ kajalaɣ ñɩŋgʋ yɔ. Ña lɛ, ŋsɩ vɛɛ kɩbaŋʋ pɩkɔɔ nɛ pɩtalɩnɩ lɛɛlɛɛyɔ.» 11 Yesu labɩ lakasɩ nzɩ Kana, Galilee egeetiye taa, nɛ pɩɩkɛ ɛ-kajalaɣ maamaaci lakasɩ, nɛ ɛlɩzɩ ɛ-samtʋ nɛ ɛwɩlɩ,+ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tisi ɛ-yɔɔ.

12 Pʋwayɩ lɛ, ɛ nɛ e-ɖoo nɛ e-newaa abalɩñɩma+ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa petii Kapɛrɩnawum,+ ɛlɛ patɩcaɣ peeɖe kɩyakɩŋ sakɩyɛ.

13 Nɛ Yuuda mba tɛ Paska+ kaañɔtaa, nɛ Yesu kpa Yeruzalɛm. 14 Nɛ ɛmaɣnɩ templo taa ɛyaa mba pɛpɛdaɣ naŋ nɛ heŋ nɛ ahoo yɔ,+ nɛ liidiye yɔkɩyaa pacaɣ pe-kpelisi yɔɔ. 15 Nɛ ɛkpaɣ nimiye nɛ ɛlʋʋ ɛgbazɩyɛ, nɛ ɛɖɔɔnɩ pɛdɩyaa tɩŋa payɩ templo taa, pa nɛ pe-heŋ nɛ pa-naŋ nɛ ɛmɩzɩ liidiye lɛɣzɩyaa liidiye pɔɔyɩsɩ tataa nɛ etuzi pa-taabɩlɩnaa nɛ ɛpɛɖɩ.+ 16 Nɛ eheyi mba pɛpɛdaɣ ahoo yɔ se: «Ɩlɩzɩ wondu tʋnɛ cɩnɛ! Iyele pɩsʋʋ man-Caa ɖɩɣa tadɩyɛ ɖɩɣa!»*+ 17 Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tɔzɩ se paamawa se: «Kpekpeka ŋga mɛwɛnɩ ña-ɖɩɣa yɔɔ yɔ, kakaɣ-m selituu.»+

18 Pʋyɔɔ Yuuda mba pɔzɩ-ɩ se: «Yʋsaɣ ŋga ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ ŋwɩlɩ-ɖʋ+ se ŋwɛnɩ waɖɛ se ŋla pɩtɩŋa mbʋ yɔ?» 19 Yesu cosi-wɛ se: «Ɩyɔkɩ templo kʋnɛ, nɛ mankaɣ kpaɣʋ kɩyakɩŋ 3 nɛ mankʋsɩnɩ-kʋ.»+ 20 Ðɩnɛ ɛlɛ Yuuda mba pɔzɩ-ɩ se: «Pakpaɣ pɩnzɩ 46 nɛ pamanɩ templo kʋnɛ, nɛ ñakpakɩɣ kɩyakɩŋ 3 se ŋkʋsɩnɩ-kʋ?» 21 Ɛlɛ e-tomnaɣ kɛnɩ templo ŋgʋ kɩ-tɔm ɛyɔɔdaɣ yɔ.+ 22 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ efemni sɩɖaa taa yɔ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tɔzaa se ɛtɩɩyɔɔdʋʋ-tʋ,+ nɛ petisi masɩ nɛ tɔm ndʋ Yesu kaayɔɔdaa yɔ tɩ-yɔɔ.

23 Ɛlɛ ɛɛwɛ Yeruzalɛm Paska kazandʋ taa nɛ ɛyaa sakɩyɛ na yʋsasɩ nzɩ ɛlakaɣ yɔ lɛ, pɛwɛɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ.* 24 Ɛlɛ Yesu taataɣ-wɛ liu siŋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛsɩm pa-tɩŋa 25 nɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtaacɛyɩ se nɔɔyʋ ɛlɩzɩ-ɩ aseɣɖe ɛyʋ yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛsɩm mbʋ pɩwɛ ɛyʋ taa yɔ.+

3 Abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ Farɩsɩ mba taa nɛ payaɣ-ɩ se Niikoodɛm,+ ɛɛkɛ Yuuda mba ñʋʋdʋ nɔɔyʋ. 2 Abalʋ ɛnʋ ewolo Yesu cɔlɔ ɖoo taa+ nɛ eheyi-i se: «Raabi,+ ɖɩnawa se ŋlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ nɛ ŋkɔɔ ɛzɩ wɩlɩyʋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye Ɛsɔ ɛfɛyɩ nɔɔyʋ cɔlɔ yɔ,+ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla yʋsasɩ nzɩ ŋlakɩ yɔ.»+ 3 Yesu cosi-i se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-ŋ se ye patɩɖaɣnɩ ɛyʋ nɔɔyʋ lʋlʋʋ yɔ,*+ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛna Ɛsɔ Kewiyaɣ.»+ 4 Niikoodɛm pɔzɩ-ɩ se: «Ɛzɩma papɩzɩɣ nɛ palʋlɩ ɛyʋ ye ɛkpadɩyaa yɔ? Ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsʋʋ e-ɖoo lotu taa nɛ patasɩ-ɩ lʋlʋʋ yaa we?» 5 Yesu cosi-i se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-ŋ se, ye patɩtɩŋnɩ lɩm+ nɛ fezuu+ yɔɔ nɛ palʋlɩ ɛyʋ nɔɔyʋ yɔ, ɛyʋ ɛnʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛsʋʋ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa. 6 Mbʋ tomnaɣ lʋlɩ-pʋ yɔ pɩkɛ tomnaɣ, nɛ mbʋ fezuu lʋlɩ-pʋ yɔ pɩkɛ fezuu. 7 Pɩtaaɖɩɣzɩ-ŋ se meheyi-ŋ se: Pɩwɛɛ se paɖaɣnɩ-mɩ lʋlʋʋ. 8 Helim makɩ nɛ piwoki ɖenɖe pɩsɔɔlaa yɔ, nɛ ŋnɩɣ pɩ-taŋ, ɛlɛ ŋŋsɩŋ ɖenɖe pɩlɩnaa nɛ ɖenɖe piɖiɣni wobu yɔ. Mbʋ pɩwɛ weyi fezuu lʋlɩ-ɩ yɔ ɛ-hɔɔlʋʋ taa.»+

9 Peeɖe Niikoodɛm pɔzɩ-ɩ se: «Ɛzɩma pɩpɩzɩɣ nɛ pɩla mbʋ?» 10 Yesu cosi-i se: «Ŋkɛ wɩlɩyʋ Izrayɛɛlɩ taa nɛ ŋŋsɩŋ tɔm tʋnɛ? 11 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-ŋ se, tɔm ndʋ ɖɩsɩma yɔ ndʋ ɖɩyɔɔdʋʋ; nɛ mbʋ ɖɩnawa yɔ pɩ-tɛ aseɣɖe ɖɩlɩzɩɣ, ɛlɛ ɩɩmʋʋ aseɣɖe tɔm ndʋ ɖɩyɔɔdʋʋ yɔ. 12 Ye meheyi-mɩ tɛtʋ yɔɔ tɔm nɛ halɩ nɛ sɔnɔ iitisiɣ tɩ-yɔɔ yɔ, ɛzɩma ɩkaɣ tisuu ye meheyi-mɩ ɛsɔdaa tɔm yɔ? 13 Pɩtasɩ lɛ, ɛyʋ nɔɔyʋ tɩkpa ɛsɔdaa+ ɛlɛ weyi ɛlɩnɩ ɛsɔdaa nɛ etii yɔ e-ɖeke,+ ɛyʋ Pɩyalʋ. 14 Nɛ ɛzɩ Moyizi kaakpazʋʋ ɖʋm kañɩmbusuu taa yɔ,+ mbʋ ɖɔɖɔ pɩwɛɛ se pakpazɩ ɛyʋ Pɩyalʋ,+ 15 se pɩsa nɛ weyi etisiɣ ɛ-yɔɔ yɔ ɛpɩzɩ nɛ ehiɣ wezuu maatɛŋ.+

16 «Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Ɛsɔ sɔɔlɩ ɛjaɖɛ pɩŋŋ nɛ ɛcɛlɩ ɛ-Pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ,+ se pɩsa nɛ weyi ɛwɛɣnɩ tisuu ɛ-yɔɔ yɔ, pataaɖɩzɩ-ɩ ɛlɛ ehiɣ wezuu maatɛŋ.+ 17 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Ɛsɔ titiyi ɛ-Pɩyalʋ ɛjaɖɛ yɔɔ se ɛhʋʋnɩ ɛjaɖɛ tɔm, ɛlɛ se pɩtɩŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ ɛjaɖɛ hiɣ ñʋʋ yabʋ.+ 18 Weyi ɛwɛɣnɩ tisuu ɛ-yɔɔ yɔ paahʋʋnɩ-ɩ tɔm.+ Weyi ɛɛwɛɣnɩ tisuu ɛ-yɔɔ yɔ, pɛtɛmɩ-ɩ tɔm hʋnʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛfɛyɩnɩ tisuu Ɛsɔ Pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ hɩɖɛ yɔɔ.+ 19 Nɛ pʋnɛ pɩ-yɔɔ pakaɣ ɛyaa tɔm hʋnʋʋ: Ñalɩmɩyɛ kɔm ɛjaɖɛ yɔɔ,+ ɛlɛ ɛyaa sɔɔlɩ cɩkpɛndʋʋ nɛ pɩkɩlɩ ñalɩmɩyɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pa-tʋma kaakɛ kɩdɛkɛda. 20 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi ɛsɔɔlɩ labʋ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ yɔ, ɛpaɖɩɣ ñalɩmɩyɛ nɛ ɛɛkɔŋ ñalɩmɩyɛ taa, se pɩtaakɛdɩ nɛ pikuli ɛ-tʋma yɔɔ. 21 Ɛlɛ weyi ɛlakɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ,* ɛkɔŋ ñalɩmɩyɛ taa,+ se pɩsa nɛ pana se ɛ-tʋma labɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ Ɛsɔ sɔɔlɩm.»

22 Pʋwayɩ lɛ, Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa powolo Yuudee kɔfɩnaa taa, nɛ ɛ nɛ wɛ pacaɣ peeɖe alɩwaatʋ natʋyʋ nɛ ɛmɩyɩsɩɣ ɛyaa lɩm.+ 23 Ɛlɛ Yohanɛɛsɩ ɖɔɖɔ ñaawɛɛ nɛ ɛmɩyɩsɩɣ ɛyaa lɩm Enɔɔnɩ taa, Salim cɔlɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ lɩm kaaɖɔ peeɖe,+ nɛ ɛyaa wɛɛ nɛ pɔkɔŋ nɛ ɛmɩyɩsɩɣ-wɛ lɩm;+ 24 mbʋ pʋyɔɔ yɔ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, pataatɩɩɖʋtɩ Yohanɛɛsɩ salaka taa.+

25 Nɛ nɔɔhɔnɖɛ naɖɩyɛ kɔɔ Yohanɛɛsɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa nɛ Yuuda tʋ nɔɔyʋ pɛ-hɛkʋ taa cɩɖɩ cɩɖɩ wɛtʋ tɔm yɔɔ. 26 Ðɩnɛ ɛlɛ powolo Yohanɛɛsɩ cɔlɔ nɛ peheyi-i se: «Raabi, abalʋ weyi ña nɛ ɩ ɩɩwɛ Yɔɔrdaŋ wayɩ, weyi ɛ-yɔɔ ŋlɩzɩ aseɣɖe yɔ,+ na, eɖiɣni ɛyaa lɩm mɩyɩsʋʋ; nɛ ɛyaa tɩŋa wɛɛ nɛ powoki ɛ-cɔlɔ.» 27 Yohanɛɛsɩ heyi-wɛ se: «Ɛyʋ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛnɩ paa pʋyʋ kʋɖʋm ye patɩha-ɩ pʋ nɛ ɛsɔdaa kɔyɔ. 28 Mɩ-maɣmaɣ ɩkɛ-m aseɣɖe tɩnaa se mɔyɔɔdaa se: “Mantɩkɛ Krɩstʋ,+ ɛlɛ petiyi-m se mɛnɖɛɛ-ɩ nɔɔ.”+ 29 Weyi ɛtɩnɩ asɛyʋ yɔ, ɛnʋ lɛ asɛyʋ walʋ.+ Ɛlɛ asɛyʋ walʋ taabalʋ sɩŋɩɣ nɛ ɛnɩɩ asɛyʋ walʋ nɔɔ lɛ, ɛ-taa lakɩ leleŋ siŋŋ se ɛnɩ ɛ-nɔɔ. Pʋyɔɔ man-taa leleŋ wɛ pilim. 30 Pɩwɛɛ se ɛnʋ lɛ, ɛwɛɛ kpaʋ yɔɔ; ɛlɛ ma lɛ, pɩwɛɛ se mɛwɛɛ tibu yɔɔ.»

31 Weyi ɛlɩnɩ hayo nɛ ɛkɔɔ yɔ,+ ɛwɛ ɛyaa tɩŋa ñʋʋ yɔɔ. Weyi ɛlɩnɩ tɛtʋ yɔɔ yɔ, ɛkɛ tɛtʋ yɔɔ tʋ nɛ tɛtʋ yɔɔ wondu tɔm ɛyɔɔdʋʋ. Weyi ɛlɩnɩ ɛsɔdaa nɛ ɛkɔɔ yɔ, ɛwɛ ɛyaa tɩŋa ñʋʋ yɔɔ.+ 32 Ɛlɩzɩɣ aseɣɖe mbʋ ɛnawa nɛ tɔm ndʋ ɛnɩwa yɔ tɩ-yɔɔ,+ ɛlɛ nɔɔyʋ eetisiɣ ɛ-aseɣɖe tɔm yɔɔ.+ 33 Weyi etisi ɛ-aseɣɖe tɔm yɔɔ yɔ, ɛñɩɣ tɩ-yɔɔ ɛ-mayaɣ* se Ɛsɔ kɛ toovenim tʋ.+ 34 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ weyi Ɛsɔ tiyaa yɔ, Ɛsɔ tɔm ɛyɔɔdʋʋ;+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ haɣ e-fezuu sakɩyɛ kʋmmm.* 35 Caa sɔɔlɩ Pɩyalʋ+ nɛ ɛɖʋzɩ pɩtɩŋa payɩ e-nesi tɛɛ.+ 36 Weyi ɛwɛɣnɩ tisuu Pɩyalʋ yɔɔ yɔ, ɛwɛnɩ wezuu maatɛŋ;+ weyi ɛɛñaŋ Pɩyalʋ yɔ, ɛɛkaɣ hiɣu wezuu,+ ɛlɛ Ɛsɔ pana wɛɣ ɛ-yɔɔ.+

4 Kɩbaɣlʋ kɔm nɛ ɛna se Farɩsɩ mba nɩwa se ɛwɛɛ* nɛ ɛlakɩ kpɛlɩkɩyaa nɛ ɛmɩyɩsɩɣ-wɛ lɩm+ nɛ pɩkɩlɩɣ Yohanɛɛsɩ lɛ,— 2 ŋgʋ pɩtɩkɛ Yesu maɣmaɣ mɩyɩsaɣnɩ-wɛ lɩm, ɛlɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa— 3 ɛkʋyɩ Yuudee nɛ ɛɖaɣnɩ wobu Galilee. 4 Ɛlɛ pɩɩcɛyaa se ɛtɩŋnɩ Samaarii. 5 Peeɖe ewobi Samaarii tɛtʋ natʋyʋ taa, payaɣaɣ-tʋ se Siicaarɩ, nɛ tɩɩñɔtɩnɩ hayɩm mbʋ Yakɔɔb kaaha ɛ-pɩyalʋ Yosɛɛfʋ yɔ.+ 6 Peeɖe Yakɔɔb lɔkɔ kaawɛɛ.+ Nʋmɔʋ ɖɔm kaanɩ Yesu, nɛ ɛcaɣ lɔkɔ* ŋgʋ kɩ-nɔɔ. Pɩɩkɛ wɩsɩ taa ñɩɣtʋ 12 yɔɔ mbʋ yɔ.*

7 Samaarii halʋ nɔɔyʋ kɔɔ se elu lɩm. Nɛ Yesu heyi-i se: «Ha-m lɩm nɛ mɔñɔɔ.» 8 (Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa kaawobi tɛtʋ taa se paya tɔɔnaɣ.) 9 Peeɖe Samaarii halʋ pɔzɩ-ɩ se: «Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ña weyi ŋkɛ Yuuda tʋ yɔ, ŋpɔzʋʋ-m se maha-ŋ lɩm nɛ ŋñɔɔ, ŋgʋ mɛnkɛ Samaarii halʋ?» (Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yuuda mba nɛ Samaarii mba pataanaɣ ɖama nɛ ɛsɩyɛ.)+ 10 Yesu cosi-i se: «Ye ŋŋsɩm kʋjɔʋ ŋgʋ Ɛsɔ lakɩ* yɔ+ nɛ weyi ɛpɔzʋʋ-ŋ se: “Ha-m lɩm nɛ mɔñɔɔ” yɔ, ñaapɔzɩnɩ-ɩ lɩm, ɖɩnɛ ɛlɛ ɛɛha-ŋ wezuu lɩm.»+ 11 Halʋ cosi-i se: «Ðajaa, ŋfɛyɩnɩ tɔka maɣmaɣ se ŋluni lɩm, nɛ lɔkɔ limaa. Ye mbʋ, le ŋlɩɣ wezuu lɩm mbʋ pɩ-yɔɔ? 12 Ŋkɩlɩ ɖɔ-cɔzɔ Yakɔɔb weyi ɛha-ɖʋ lɔkɔ kʋnɛ yɔ, ɛnʋ weyi ɛ nɛ ɛ-pɩyalaa nɛ ɛ-kpɩna paañɔ kɩ-taa lɩm yɔ yaa we?» 13 Yesu cosi-i se: «Weyi ɛñɔʋ lɩm pʋnɛ yɔ, lɔkɔtʋ tasɩɣ-ɩ ɖɛʋ. 14 Weyi ɛñɔʋ lɩm mbʋ mankaɣ-ɩ haʋ yɔ, lɔkɔtʋ ɛɛtasɩɣ-ɩ ɖɛʋ kpa,+ ɛlɛ lɩm mbʋ mankaɣ-ɩ haʋ yɔ, pɩkaɣ pɩsʋʋ ɛ-taa lɩm hiɖe nɖɩ ɖikpeŋ nɛ ɖɩhaɣ wezuu maatɛŋ yɔ.»+ 15 Halʋ heyi-i se: «Ðajaa, ha-m lɩm mbʋ, nɛ lɔkɔtʋ ɛtaatasɩ-m ɖɛʋ nɛ mantaawɛɛ ɖɔɖɔ nɛ mɔnkɔŋ lone ɖɩnɛ ɖɩ-taa se molu lɩm.»

16 Eheyi halʋ se: «Wolo nɛ ŋyaa ña-walʋ, nɛ ña nɛ ɩ ɩkɔɔ cɩnɛ.» 17 Halʋ kitini-i se: «Mɛnfɛyɩnɩ walʋ.» Yesu heyi-i se: «Ŋwɛnɩ toovenim se ŋyɔɔdɩ se: “Mɛnfɛyɩnɩ walʋ.” 18 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋŋwɛnɩ walaa 5, nɛ abalʋ weyi ŋwɛ ɛ-cɔlɔ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ɛtɩkɛ ña-walʋ. Pʋyɔɔ lɛ, ŋyɔɔdɩ toovenim.» 19 Halʋ heyi-i se: «Ðajaa, manaɣ se ŋkɛ nayʋ.+ 20 Ðɔ-cɔzɔnaa kaasɛ Ɛsɔ pʋʋ kʋnɛ kɩ-yɔɔ; ɛlɛ mɩ lɛ, ɩtɔŋ se Yeruzalɛm pɩwɛɛ se ɛyaa ɩsɛɛ Ɛsɔ.»+ 21 Yesu heyi-i se: «Halʋ ña, tisi mɔn-tɔm yɔɔ, ñɩɣyʋʋ kɔŋ nɛ pɩɩtasɩɣ kɛʋ pʋʋ kʋnɛ kɩ-yɔɔ yaa Yeruzalɛm ɩkaɣ sɛʋ Caa. 22 Ɩsɛɣ mbʋ ɩtɩtɩlɩ yɔ;+ ɖa lɛ, ɖɩsɛɣ mbʋ ɖɩtɩlaa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yuuda mba ñʋʋ pacalɩɣ yabʋ.+ 23 Ɛlɛ ñɩɣyʋʋ kɔŋ nɛ ŋgʋ talɩnɩ lɛɛlɛɛyɔ, alɩwaatʋ ndʋ toovenim Ɛsɔ sɛyaa kaɣ sɛʋ Caa fezuu taa nɛ toovenim taa yɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ toovenim taa lɛ, ɛyaa mba pɔ-ɖɔndɩnaa Caa ñɩnɩɣ se pɛsɛɛ-ɩ.+ 24 Ɛsɔ kɛ Fezuu,+ nɛ mba pɛsɛɣ-ɩ yɔ, pɩwɛɛ se pɛsɛɛ-ɩ fezuu taa nɛ toovenim taa.»+ 25 Halʋ heyi-i se: «Manawa se Mesiya kɔŋ, weyi payaɣ se Krɩstʋ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɛkɔŋ yɔ, ɛkaɣ-ɖʋ heyuu pɩtɩŋa kaɣlaa.» 26 Yesu heyi-i se: «Ɛnʋ lɛ ma weyi menɖiɣni-ŋ yɔɔdɩnʋʋ yɔ.»+

27 Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa talɩ, nɛ pɩɖɩɣzɩ-wɛ se ɛɛwɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ halʋ nɔɔyʋ. Ɛlɛ pa-taa nɔɔyʋ tɩpɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ ŋñɩnɩɣ?» yaa «Ɛbɛ yɔɔ ŋwɛɛ nɛ ŋyɔɔdʋʋnɩ-ɩ?» 28 Peeɖe halʋ yebi ɛ-lɩm peeɣa nɛ ɛsʋʋ tɛtʋ taa nɛ eheyi ɛyaa se: 29 «Ɩkɔɔ nɛ ɩna abalʋ nɔɔyʋ, eheyi-m mbʋ payɩ maalaba yɔ. Ɛzʋnɔ pɩɩkɛɣnɩ Krɩstʋ lɛ mbʋ yɔ?» 30 Palɩɩnɩ tɛtʋ taa nɛ papaɣzɩ kɔm Yesu cɔlɔ.

31 Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, tɔmkpɛlɩkɩyaa kaawɛɛ nɛ pɛcɛyɩɣ-ɩ se: «Raabi,+ tɔɔ tɔɔnaɣ.» 32 Ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Mɛwɛnɩ tɔɔnaɣ nakɛyɛ se mɔntɔkɩ nɛ ɩɩsɩŋ-kɛ.» 33 Nɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa pɔzɩ ɖama se: «Ɛzɩ nɔɔyʋ kɔnɩ-ɩ tɔɔnaɣ se ɛtɔɔ?» 34 Yesu heyi-wɛ se: «Mɔn-tɔɔnaɣ lɛ se mala weyi etiyi-m yɔ ɛ-sɔɔlɩm+ nɛ mɛntɛ ɛ-tʋmɩyɛ.+ 35 Ɩɩtɔŋ se pɩtasɩ kazʋʋ fenasɩ 4 se kʋmtʋ ɛtalɩ? Ɩna! Meheyiɣ-mɩ se: Ɩkpazɩ mɩ-ɛsa nɛ ɩcɔnɩ hayɩm, tɔɔnaɣ pɩwa* se pakʋm-kɛ.+ Lɛɛlɛɛyɔ, 36 kʋnɖʋ wɛɛ nɛ ɛmʋʋ kɩhɛyʋʋ nɛ ekpeɣliɣ pee wezuu maatɛŋ yɔɔ, se pɩsa nɛ ɖuyu nɛ kʋnɖʋ pɛkpɛndɩ nɛ pɛmɛyɩ amɛya.+ 37 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ hɔɔlʋʋ kʋnɛ kɩ-taa lɛ, tɔm tʋnɛ tɩkɛ toovenim: Nɔɔyʋ kɛ ɖuyu nɛ lɛlʋ kɛ kʋnɖʋ. 38 Mentiyi-mɩ se ɩkʋ mbʋ ɩtɩla pɩ-yɔɔ tʋmɩyɛ yɔ. Lalaa labɩ tʋmɩyɛ nɛ pa-tʋmɩyɛ wazɩ-mɩ.»

39 Samaarii mba sakɩyɛ mba palɩnɩ tɛtʋ ndʋ tɩ-taa yɔ pɛwɛɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ halʋ ɛnʋ ɛɛlɩzɩ aseɣɖe nɛ ɛtɔ se: «Eheyi-m mbʋ payɩ maalaba yɔ.»+ 40 Pʋyɔɔ Samaarii mba kɔm ɛ-cɔlɔ lɛ, peheyi-i se ɛcaɣ pɔ-cɔlɔ, nɛ ɛcaɣ peeɖe kɩyakɩŋ naalɛ. 41 Piyeba nɛ ɛyaa sakɩyɛ tasɩ tisuu ɛ-yɔɔ, tɔm ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ tɩ-yɔɔ, 42 nɛ peheyi halʋ se: «Pɩtɩkɛ tɔm ndʋ ŋyɔɔdaa yɔ, ti-ɖeke tiyebina nɛ ɖitisi; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖa-maɣmaɣ ɖɩnɩwa nɛ ɖiɖiɣzina se toovenim taa lɛ, abalʋ ɛnɛ ɛkɛ ɛjaɖɛ ñʋʋ yaɖʋ.»+

43 Kɩyakɩŋ 2 ɛnɩ ɩ-wayɩ lɛ, ɛkʋyɩ peeɖe nɛ ewolo Galilee. 44 Ɛlɛ Yesu maɣmaɣ kaalɩzɩ aseɣɖe se paaɖʋʋ nayʋ hɩɖɛ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɛ.+ 45 Nɛ ɛtalɩ Galilee lɛ, Galilee mba mʋ-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paana mbʋ payɩ ɛɛlabɩ kazandʋ taa Yeruzalɛm yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mba ɖɔɖɔ paawobi kazandʋ ndʋ tɩ-taa.+

46 Nɛ ɛɖaɣnɩ kɔm Kana, Galilee egeetiye taa ɖenɖe ɛɛlaba nɛ lɩm pɩsɩ vɛɛ yɔ.+ Nɛ wiyaʋ kaɖɩka nakɛyɛ kaawɛ peeɖe, nɛ pɩwɩɣaɣ ɛ-pɩyalʋ Kapɛrɩnawum tɛtʋ taa. 47 Abalʋ ɛnʋ ɛnɩwa se Yesu lɩnɩ Yuudee nɛ ɛkɔɔ Galilee lɛ, ewolo ɛ-cɔlɔ nɛ etendi-i se etii Kapɛrɩnawum nɛ ɛwaa ɛ-pɩyalʋ kʋdɔŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlɛ caɣ sɩbʋ. 48 Ɛlɛ Yesu heyi-i se: «Mɩ lɛ, ye ɩtɩna yʋsasɩ nɛ piti lakasɩ yɔ, ɩɩkaɣ tisuu kpa.»+ 49 Wiyaʋ kaɖɩka heyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, kɔɔ pʋcɔ nɛ man-pɩɣa sɩ.» 50 Yesu heyi-i se: «Wolo; ña-pɩyalʋ wɛ wezuu.»+ Abalʋ tisi tɔm ndʋ Yesu heyi-i yɔ tɩ-yɔɔ, nɛ ɛɖɛɛ. 51 Ɛlɛ ɛɛwɛ nʋmɔʋ taa nɛ etiki lɛ, e-yomaa katɩ-ɩ nɛ peheyi-i se ɛ-pɩyalʋ wɛnɩ ɛ-ɛsa.* 52 Nɛ ɛpɔzɩ-wɛ ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ pɩlabɩ-ɩ weewee yɔ. Nɛ pocosi-i se: «Ɛɛsa miŋ saʋ mbʋ yɔ pɩcɛbɩ ɛ-yɔɔ ɖeɖe wɩsɩ taa ñɩɣyʋʋ kʋɖʋmʋʋ yɔɔ mbʋ yɔ.»* 53 Ðɩnɛ ɛlɛ caja tɩlɩ se ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖeyi ɖeyi Yesu kaaheyi-i se: «Ña-pɩyalʋ wɛ wezuu.»+ Piyeba nɛ ɛ nɛ ɛ-ɖɩɣa taa mba kpeekpe pɛwɛɛnɩ tisuu. 54 Pɩkɛ maamaaci lakasɩ* 2 ñɩnzɩ+ nzɩ Yesu labɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛɛlɩnɩ Yuudee nɛ ewolo Galilee yɔ.

5 Pʋwayɩ lɛ, Yuuda mba kazandʋ+ natʋyʋ talɩ, nɛ Yesu kpa Yeruzalɛm. 2 Nɛ lɩŋgamʋʋ nakʋyʋ kaawɛ Yeruzalɛm, Heŋ Nɔnɔɔ+ cɔlɔ nɛ payaɣ-kʋ Ebree taa se Bɛtɩzataa, nɛ kɩjamɩŋ kɩɖaɣlɩŋ 5 kaacɔ-kʋ nɛ ɩta. 3 Kʋdɔndɩnaa sakɩyɛ, yʋlʋmaa, taɖɩyɛ tɩnaa, nɛ mba pɩcam pe-nesi yaa pa-nɩŋgbanzɩ yɔ, pahɩnɩ ɩ-tɛɛ. 4 *⁠—— 5 Ɛlɛ abalʋ nɔɔyʋ kaawɛ peeɖe, ɛhɩnʋʋ kʋdɔŋ yɔ pɩlakɩ pɩnzɩ 38. 6 Yesu na abalʋ ɛnʋ ɛhɩnɩ peeɖe nɛ eɖiɣzina se ɛhɩnʋʋ kʋdɔŋ yɔ pɩlakɩ alɩwaatʋ sakɩyɛ lɛ, ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ŋsɔɔlaa se ñɔ-yɔɔ ɛcɛ na?»+ 7 Kʋdɔndʋ ɛnʋ ecosi-i se: «Ðajaa, mɛnfɛyɩnɩ nɔɔyʋ se etisi-m lɩŋgamʋʋ taa alɩwaatʋ ndʋ lɩm ciɣdiɣ yɔ; ɛlɛ mankʋyʋʋ se mentiki lɛ, lɛlʋ ɖɛɣ mɔ-nɔɔ nɛ etii.» 8 Yesu heyi-i se: «Kʋyɩ! Kpaɣ ña-ñalʋʋ nɛ ŋɖɔ.»+ 9 Nɛ kpaagbaa mbʋ lɛ, abalʋ ɛnʋ ɛ-yɔɔ cɛ, nɛ ɛkpaɣ ɛ-ñalʋʋ nɛ ɛpaɣzɩ ɖɔm.

Kɩyakʋ ŋgʋ, kɩɩkɛ Sabaatɩ. 10 Peeɖe Yuuda mba paɣzɩ abalʋ weyi ɛ-yɔɔ cɛba yɔ heyuu se: «Pɩkɛ Sabaatɩ, nɛ paɣtʋ ɛɛhaɣ-ŋ nʋmɔʋ se ŋkpaɣ ña-ñalʋʋ.»+ 11 Ɛlɛ ecosi-wɛ se: «Weyi ɛlaba nɛ mɔ-yɔɔ cɛ yɔ, ɛ-maɣmaɣ eheyini-m se: “Kpaɣ ña-ñalʋʋ nɛ ŋɖɔ.”» 12 Pɔpɔzɩ-ɩ se: «Abalʋ weyi heyi-ŋ se ŋkpaɣ ña-ñalʋʋ nɛ ŋɖɔ?» 13 Ɛlɛ abalʋ weyi ɛ-yɔɔ cɛba yɔ, ɛtaatɩlɩ weyi ɛɛwa ɛ-kʋdɔŋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yesu kaasʋ ɛyaa samaɣ ŋga kaawɛ peeɖe yɔ ka-taa nɛ ɛɖɛɛ.

14 Pʋwayɩ lɛ, Yesu na-ɩ templo taa nɛ eheyi-i se: «Na, ñɔ-yɔɔ cɛba. Taatasɩ kɩwɛɛkɩm labʋ, nɛ kaɖɛ nɖɩ ɖɩkɩlɩ ɖɩnɛ yɔ, ɖɩtaatalɩ-ŋ.» 15 Abalʋ ɛnʋ ewolo nɛ eheyi Yuuda mba se Yesu kaalabɩna nɛ ɛ-yɔɔ cɛ. 16 Pʋyɔɔ Yuuda mba wɛɛ nɛ panazɩɣ Yesu, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛwɛɛ nɛ ɛlakɩ mbʋ Sabaatɩ wiye. 17 Ɛlɛ ecosi-wɛ se: «Man-Caa wɛɛ nɛ ɛlakɩ tʋmɩyɛ halɩ nɛ sɔnɔ, nɛ ma ɖɔɖɔ mɛwɛɛ nɛ malakɩ tʋmɩyɛ.»+ 18 Pʋyɔɔ Yuuda mba paɣzɩ ñɩnʋʋ kpem se pakʋ-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtɩkɛ Sabaatɩ ɖeke ɛwɛɛ nɛ ɛwɛɛkɩɣ, ɛlɛ ɛwɛɛ nɛ ɛyaɣ Ɛsɔ se ɛ-Caa,+ nɛ ɛcɔŋnɩ ɛ-tɩ se ɛ nɛ Ɛsɔ pɛwɛ kɩmaŋ.+

19 Mbʋ yebina nɛ Yesu cosi-wɛ se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se, Pɩyalʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla pʋyʋ kʋɖʋm maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔɔ, ɛlɛ mbʋ ɛnaɣ Caa lakɩ yɔ pi-ɖeke ɛlakɩ.+ Mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ payɩ Caa lakɩ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ Pɩyalʋ lakɩ. 20 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Caa sɔɔlɩ Pɩyalʋ+ nɛ ɛwɩlɩɣ-ɩ mbʋ payɩ ɛ-maɣmaɣ ɛlakɩ yɔ, nɛ ɛkaɣ-ɩ wɩlʋʋ tʋma sɔsɔna wena akɩlɩ anɛ yɔ, se pɩsa nɛ pɩlabɩ-mɩ piti.+ 21 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛzɩ Caa fezuu sɩɖaa nɛ ɛhaɣ-wɛ wezuu yɔ,+ mbʋ ɖɔɖɔ Pɩyalʋ haɣ wezuu weyi ɛsɔɔlaa yɔ.+ 22 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Caa ɛɛhʋʋnɩ nɔɔyʋ tɔm; ɛlɛ eyebini Pɩyalʋ tɔm hʋʋ tɩŋa,+ 23 se pɩsa nɛ ɛyaa tɩŋa ɖʋ Pɩyalʋ hɩɖɛ ɛzɩ paɖʋʋ Caa hɩɖɛ yɔ. Weyi ɛɛɖʋʋ Pɩyalʋ hɩɖɛ yɔ, ɛɛɖʋʋ ɖɔɖɔ Caa weyi etiyi-i yɔ hɩɖɛ.+ 24 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se weyi ewelisiɣ mɔn-tɔm nɛ etisiɣ Weyi etiyi-m yɔ ɛ-yɔɔ yɔ, ɛwɛnɩ wezuu maatɛŋ,+ nɛ paahʋʋnɩ-ɩ tɔm, ɛlɛ ɛlɩnɩ sɩm taa nɛ ewolo wezuu taa.+

25 «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se ñɩɣyʋʋ kaɣ kɔm, nɛ ŋgʋ talɩnɩ lɛɛlɛɛyɔ, nɛ kɩ-yɔɔ lɛ sɩɖaa kaɣ nɩʋ Ɛsɔ Pɩyalʋ nɔɔ, nɛ mba pewelisaa nɛ paña yɔ, pakaɣ wɛʋ wezuu. 26 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛzɩ Caa wɛnʋʋ wezuu ɛ-maɣmaɣ ɛ-taa* yɔ,+ mbʋ ɖɔɖɔ ɛha Pɩyalʋ waɖɛ se ɛwɛɛnɩ wezuu ɛ-maɣmaɣ ɛ-taa.+ 27 Nɛ ɛha-ɩ ɖoŋ se ɛhʋʋ tɔm,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ ɛyʋ Pɩyalʋ.+ 28 Pɩtaaɖɩɣzɩ-mɩ nɛ pʋnɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñɩɣyʋʋ kɔŋ, nɛ kɩ-yɔɔ lɛ, mba payɩ pɛwɛ pɩlaŋ* taa yɔ, pakaɣ nɩʋ ɛ-nɔɔ+ 29 nɛ palɩɩ; mba palabɩ lakasɩ kɩbanzɩ yɔ, pefeŋ se pehiɣ wezuu; nɛ mba palabɩ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ yɔ,* pefeŋ se pahʋʋnɩ-wɛ tɔm.+ 30 Maapɩzɩɣ nɛ mala pʋyʋ kʋɖʋm maɣmaɣ man-tɩ yɔɔ. Mahʋʋ tɔm ɛzɩ manɩɣʋ yɔ, nɛ mɔn-tɔm hʋʋ wɛ siɣsiɣ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ maalakɩ ma-maɣmaɣ mɔn-sɔɔlɩm, ɛlɛ weyi etiyi-m yɔ, ɛ-sɔɔlɩm malakɩ.+

31 «Ye men-ɖeke malɩzɩɣnɩ aseɣɖe ma-maɣmaɣ man-tɩ yɔɔ kɔyɔ, ma-aseɣɖe tɩkɛ toovenim.+ 32 Nɔɔyʋ wɛɛ nɛ ɛnʋ lɩzɩɣnɩ aseɣɖe mɔ-yɔɔ, nɛ manawa se aseɣɖe nɖɩ ɛlɩzɩɣ mɔ-yɔɔ yɔ ɖɩkɛ toovenim.+ 33 Iitiyi ɛyaa Yohanɛɛsɩ cɔlɔ, nɛ ɛlɩzɩ aseɣɖe toovenim yɔɔ.+ 34 Paa mbʋ yɔ, maatisiɣ aseɣɖe nɖɩ ɖɩlɩɣnɩ ɛyʋ cɔlɔ yɔ ɖɩ-yɔɔ, ɛlɛ mɔyɔɔdʋʋ tɔm tʋnɛ se pɩsa nɛ ihiɣ ñʋʋ yabʋ. 35 Abalʋ ɛnʋ ɛɛkɛ kanɖʋ ŋgʋ kɩmʋwaɣ nɛ kɩñandɩɣ yɔ, nɛ ɩɩsɔɔlaa se ɩmɛyɩ amɛya siŋŋ ɛ-ñalɩmɩyɛ taa alɩwaatʋ pazɩ.+ 36 Ɛlɛ mɛwɛnɩ aseɣɖe nɖɩ ɖɩkɩlɩ Yohanɛɛsɩ ñɩnɖɛ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ tʋma wena ɖeyi ɖeyi man-Caa ɖʋ-m se mala yɔ, wena mɛwɛɛ nɛ malakɩ yɔ, alɩzɩɣ aseɣɖe se Caa tiyini-m.+ 37 Nɛ Caa weyi etiyi-m yɔ, ɛ-maɣmaɣ ɛlɩzɩ aseɣɖe mɔ-yɔɔ.+ Ɩtɩnɩɩ ɛ-nɔɔ wiɖiyi kaaʋ nɛ ɩtɩna ɖɔɖɔ ɛ-ɛsɩndaa,+ 38 nɛ ɛ-tɔm fɛyɩ mɩ-taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ iitisiɣ weyi etiyaa yɔ ɛ-yɔɔ.

39 «Ɩwɛɛ nɛ ɩtazɩɣ Masɩ taa,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩmaɣzɩɣ se pɩtɩŋnɩ sɩ-yɔɔ lɛ, ɩkaɣ hiɣu wezuu maatɛŋ; nɛ sɩ-maɣmaɣ sɩlɩzɩɣnɩ aseɣɖe mɔ-yɔɔ.+ 40 Ɛlɛ ɩtɩsɔɔlɩ se ɩkɔɔ mɔn-cɔlɔ+ nɛ ihiɣ wezuu. 41 Maañɩnɩɣ samtʋ ndʋ tɩlɩɣnɩ ɛyaa cɔlɔ yɔ, 42 ɛlɛ mansɩm camɩyɛ se ɩfɛyɩnɩ Ɛsɔ sɔɔlɩm mɩ-taa. 43 Mɔnkɔm man-Caa hɩɖɛ taa, ɛlɛ ɩtɩmʋ-m. Ye nɔɔyʋ kaakɔm ɛ-maɣmaɣ ɛ-hɩɖɛ taa yɔ, ɩɩmʋ-ɩ. 44 Ɛzɩma ɩpɩzɩɣ nɛ itisi ye mɩ-taa paa weyi ɛñɩnɩɣ se lɛlʋ ɛsamɩ-ɩ nɛ ɩɩñɩnɩɣ samtʋ ndʋ tɩlɩnɩ Ɛsɔ kʋɖʋm koŋ cɔlɔ yɔ?+ 45 Ɩtaamaɣzɩ se mankaɣ mɩ-tɔm kʋʋ Caa cɔlɔ; nɔɔyʋ wɛɛ nɛ ɛnʋ kʋʋnɩ mɩ-tɔm, ɛnʋ lɛ Moyizi,+ weyi ɩtaɣ-ɩ liu yɔ. 46 Toovenim taa lɛ, ye iitisi Moyizi yɔɔ yɔ, iitisi mɔ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛma mɔ-yɔɔ tɔm.+ 47 Ɛlɛ ye iitisiɣ tɔm ndʋ ɛmawa yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, ɛzɩma ɩkaɣ tisuu tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ tɩ-yɔɔ?»

6 Pʋwayɩ lɛ, Yesu tɛzɩ Galilee yaa Tiberiyaadɩ teŋgu nɛ ewolo kidiiliŋ lɛɛkʋ yɔɔ.+ 2 Nɛ ɛyaa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ tɩŋaɣ-ɩ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ kanaɣaɣ maamaaci lakasɩ nzɩ ɛlakaɣ nɛ ɛwaɣ kʋdɔndɩnaa yɔ.+ 3 Nɛ Yesu kpa pʋʋ nakʋyʋ yɔɔ nɛ ɛcaɣ peeɖe, ɛ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa. 4 Alɩwaatʋ ndʋ, Yuuda mba kazandʋ ndʋ payaɣ se Paska+ yɔ tɩɩñɔtaa. 5 Yesu kpazɩ ɛ-ɛsa nɛ ɛna se ɛyaa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ wɛɛ nɛ kɔkɔŋ ɛ-cɔlɔ lɛ, ɛpɔzɩ Filiipu se: «Le ɖɩkaɣ yabʋ kpɔnɔnaa nɛ ɛyaa panɛ pɔtɔɔ?»+ 6 Ɛlɛ ɛyɔɔdaɣ-tʋ se ɛtakɩ-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛtɛm sɩm mbʋ ɛkaɣaɣ labʋ yɔ. 7 Filiipu cosi-i se: «Halɩ paa payabɩ kpɔnɔnaa dinaarɩwaa* 200 yɔ, pɩɩtalɩɣ se pa-taa paa weyi lɛ ehiɣ pazɩ.» 8 Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taa kʋɖʋm, Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ neu* Andree heyi-i se: 9 «Abalɩbɩɣa nakɛyɛ wɛ cɩnɛ nɛ kɛwɛnɩ orjɩ* kpɔnɔnaa 5 nɛ kpakpasɩ cikpesi 2. Ɛlɛ pɩtalɩ we ɛyaa sakɩyɛ panɛ pɛ-ɛsɩndaa?»+

10 Yesu tɔ se: «Iheyi ɛyaa se pacaɣ.» Ñɩtʋ sakɩyɛ kaawɛ peeɖe, pʋyɔɔ lɛ ɛyaa caɣ, abalaa kaakpɛndɩ ɛzɩ 5 000 mbʋ yɔ.+ 11 Yesu kpaɣ kpɔnɔnaa, nɛ ɛsɛ Ɛsɔ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛtayɩ-wɛ mba paacaɣ peeɖe yɔ; ɛkpaɣ kpakpasɩ cikpesi nzɩ nɛ ɛla mbʋ ɖɔɖɔ, nɛ pɔtɔɔ ɛzɩ pɔsɔɔlʋʋ yɔ. 12 Ɛlɛ pɔtɔwaa nɛ pahaɣ lɛ, eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Ikpeɣli hɔɔlasɩ nzɩ sɩkazaa yɔ, nɛ nabʋyʋ etaale.» 13 Nɛ pekpeɣli orjɩ kpɔnɔnaa 5 mba ɛyaa kaatɔwaa yɔ pɔ-hɔɔlasɩ nzɩ sɩkazaa yɔ nɛ pisu ɖɔkɩŋ 12.

14 Ɛyaa na maamaaci lakasɩ* nzɩ ɛlaba yɔ lɛ, papaɣzɩ yɔɔdʋʋ se: «Toovenim taa lɛ, ɛnɛ ɛkɛnɩ Nayʋ weyi pɩɩwɛɛ se ɛkɔɔ ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ.»+ 15 Yesu nawa se pacaɣaɣ kɔm se pakpa-ɩ nɛ pasɩɩ-ɩ wiyaʋ lɛ, ɛkʋyɩ nɛ ɛɖaɣnɩ ɖɛʋ+ pʋʋ taa e-ɖeke.+

16 Ðanaɣ ɖanaa lɛ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tii teŋgu nɔɔ,+ 17 nɛ pakpa kpɩyʋʋ taa se pɛtɛzɩ teŋgu nɛ powolo Kapɛrɩnawum. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, ɖoo kaayuwa, nɛ Yesu taatɩɩkɔmtɩ pɔ-cɔlɔ.+ 18 Pɩtasɩ lɛ, helim sɔsɔm nabʋyʋ makaɣ nɛ pɩkʋsʋʋ teŋgu lɩm hola.+ 19 Ɛlɛ pasa kpɩyʋʋ ɛzɩ kilomɛtanaa 5 yaa 6 mbʋ yɔ* lɛ, pana Yesu ɛwɛɛ nɛ ɛɖɔŋ teŋgu yɔɔ nɛ ɛñɔtʋʋnɩ kpɩyʋʋ, nɛ sɔɔndʋ kpa-wɛ. 20 Ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Ma na; itaase sɔɔndʋ!»+ 21 Nɛ petisi se pakpakɩɣ-ɩ kpɩyʋʋ taa, nɛ pitileɖi lɛ kpɩyʋʋ talɩ tɛtʋ ndʋ tɩ-taa powokaɣ yɔ.+

22 Tɛʋ fema lɛ, ɛyaa samaɣ ŋga kaacaɣ teŋgu kidiiliŋ lɛɛkʋ yɔɔ yɔ, kana se kpɩyʋʋ nakʋyʋ fɛyɩ peeɖe. Kpɩyʋʋ cikpeluu nakʋyʋ kaawɛ peeɖe, ɛlɛ Yesu taasʋʋ kpɩyʋʋ ŋgʋ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa ɖeke kaasʋnɩ-kʋ nɛ pɛɖɛɛ. 23 Ɛlɛ kpɩyɩŋ weyi ɩlɩnɩ Tiberiyaadɩ yɔ, ɩkɔɔ nɛ ɩñɔtɩnɩ ɖenɖe Kɩbaɣlʋ kaasɛ Ɛsɔ nɛ pɔtɔɔ kpɔnɔnaa yɔ. 24 Nɛ ɛyaa nawa se Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pɛfɛyɩ peeɖe lɛ, pakpa pa-kpɩyɩŋ taa nɛ pɔkɔɔ Kapɛrɩnawum se pañɩnɩ Yesu.

25 Pana-ɩ teŋgu kidiiliŋ lɛɛkʋ yɔɔ lɛ, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Raabi,+ ɛzɩmtaa ŋtalɩ cɩnɛ?» 26 Yesu cosi-wɛ se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se pɩtɩkɛ maamaaci lakasɩ* nzɩ ɩnawa yɔ sɩ-yɔɔ ɩñɩnɩɣ-m, ɛlɛ ɩñɩnɩɣ-m mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩtɔɔ kpɔnɔnaa nɛ ɩhaɣ.+ 27 Ɩtaala tʋmɩyɛ tɔɔnaɣ ŋga kɛwɛɛkɩɣ yɔ kɔ-yɔɔ, ɛlɛ ɩla tʋmɩyɛ tɔɔnaɣ ŋga kaawɛɛkɩɣ nɛ kahaɣ wezuu maatɛŋ yɔ kɔ-yɔɔ,+ ŋga ɛyʋ Pɩyalʋ kaɣ-mɩ haʋ yɔ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-yɔɔ Caa Ɛsɔ maɣmaɣ ñɩɣ mayaɣ ŋga kawɩlɩɣ se ɛ-tɔm kɛdɩnɩ-ɩ yɔ.»+

28 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla nɛ ɖɩla Ɛsɔ tʋma?» 29 Yesu cosi-wɛ nɛ ɛtɔ se: «Ɛsɔ tʋmɩyɛ lɛ se ɩwɛɛnɩ tisuu weyi etiyaa yɔ ɛ-yɔɔ.»+ 30 Ðɩnɛ ɛlɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Yʋsaɣ ŋga ŋlakɩ+ se ɖɩna-kɛ nɛ ɖɩwɛɛnɩ tisuu ñɔ-yɔɔ? Tʋmɩyɛ nɖɩ ŋɖiɣni labʋ? 31 Ðɔ-cɔzɔnaa tɔɔ maana kañɩmbusuu taa,+ ɛzɩ paamaʋ yɔ: “Ɛha-wɛ kpɔnɔ ŋgʋ kɩlɩnɩ ɛsɔdaa yɔ nɛ pɔtɔɔ.”»+ 32 Peeɖe Yesu cosi-wɛ se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se Moyizi tɩha-mɩ kpɔnɔ ŋgʋ kɩlɩnɩ ɛsɔdaa yɔ, ɛlɛ man-Caa haɣnɩ-mɩ kpɔnɔ toovenim ñɩŋgʋ ŋgʋ kɩlɩnɩ ɛsɔdaa yɔ. 33 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ kpɔnɔ kɛnɩ weyi ɛlɩnɩ ɛsɔdaa nɛ etii nɛ ɛhaɣ ɛjaɖɛ wezuu yɔ.» 34 Nɛ peheyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, haɣ-ɖʋ kpɔnɔ ŋgʋ paa ɛzɩmtaa.»

35 Yesu heyi-wɛ se: «Mɛkɛnɩ wezuu kpɔnɔ. Weyi ɛkɔŋ mɔn-cɔlɔ yɔ, ñɔɔsɩ ɛɛkaɣ-ɩ wɩʋ paa ññɩɩ; nɛ weyi ɛwɛɣnɩ tisuu mɔ-yɔɔ yɔ, lɔkɔtʋ ɛɛkaɣ-ɩ ɖɛʋ kpa.+ 36 Ɛlɛ ɛzɩ meheyuu-mɩ yɔ, ɩna-m, paa mbʋ yɔ iitisiɣ.+ 37 Ɛyaa mba payɩ Caa cɛlɩɣ-m yɔ, pakaɣ kɔm mɔn-cɔlɔ, nɛ maakaɣ ɖɔɔnʋʋ weyi ɛkɔŋ mɔn-cɔlɔ yɔ kpa;+ 38 mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantɩlɩɩnɩ ɛsɔdaa nɛ mentii se mala ma-maɣmaɣ mɔn-sɔɔlɩm, ɛlɛ mentiba+ se mala weyi etiyi-m yɔ ɛ-sɔɔlɩm.+ 39 Weyi etiyi-m yɔ, ɛ-sɔɔlɩm lɛ se mantaalesi mba payɩ ɛcɛlɩ-m yɔ pa-taa nɔɔyʋ; ɛlɛ se menfezi-wɛ+ kɛdɛzaɣ kɩyakʋ wiye. 40 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ man-Caa sɔɔlɩm lɛ se weyi ɛtɩlɩɣ Pɩyalʋ nɛ ɛwɛɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ yɔ, ehiɣ wezuu maatɛŋ;+ nɛ mankaɣ-ɩ fezuu+ kɛdɛzaɣ kɩyakʋ wiye.»

41 Ðɩnɛ ɛlɛ Yuuda mba paɣzɩ miduu mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɔm se: «Mɛnkɛ kpɔnɔ ŋgʋ kɩlɩnɩ ɛsɔdaa nɛ kitii yɔ.»+ 42 Nɛ papaɣzɩ yɔɔdʋʋ se: «Pɩtɩkɛ Yosɛɛfʋ pɩyalʋ Yesu weyi ɖɩsɩm ɛ-caa nɛ e-ɖoo yɔ lɛ?+ Ɛzɩma ɛpɩzɩɣ nɛ ɛtɔ se: “Malɩnɩ ɛsɔdaa nɛ mentii”?» 43 Yesu cosi-wɛ se: «Iyele miduu. 44 Ɛyʋ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɔɔ mɔn-cɔlɔ ye Caa weyi etiyi-m yɔ ɛtɩhɔmɩ-ɩ kɔyɔ,+ nɛ mankaɣ-ɩ fezuu kɛdɛzaɣ kɩyakʋ wiye.+ 45 Pama Nayaa takayɩsɩ taa se: “Yehowa* kaɣ pa-tɩŋa tɔm wɩlʋʋ.”+ Weyi ewelisini Caa nɛ ɛmʋ ɛ-wɩlɩtʋ yɔ, ɛkɔŋ mɔn-cɔlɔ. 46 Ɛyʋ nɔɔyʋ tɩna Caa+ nɛ pɩtasɩna weyi ɛlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ; ɛnʋ nanɩ Caa.+ 47 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se weyi etisiɣ yɔ, ɛwɛnɩ wezuu maatɛŋ.+

48 «Mɛkɛnɩ wezuu kpɔnɔ.+ 49 Mɩ-cɔzɔnaa tɔɔ maana kañɩmbusuu taa, ɛlɛ pasɩba.+ 50 Kpɔnɔ ŋgʋ kɩlɩnɩ ɛsɔdaa yɔ, ŋgʋ yɔ, se pɩsa nɛ paa weyi ɛtɔɔ-kʋ nɛ ɛtaasɩ. 51 Mɛkɛnɩ kpɔnɔ ŋgʋ kɩwɛ wezuu nɛ kɩlɩɩnɩ ɛsɔdaa yɔ. Ye nɔɔyʋ ɛtɔɔ kpɔnɔ kʋnɛ yɔ, ɛkaɣ caɣʋ wezuu tam; nɛ toovenim taa lɛ, kpɔnɔ ŋgʋ mankaɣ haʋ yɔ, ŋgʋ lɛ mon-tomnaɣ ŋga mankaɣ cɛlʋʋ ɛjaɖɛ wezuu yɔɔ yɔ.»+

52 Peeɖe Yuuda mba paɣzɩ ɖama tɔm hɔmnʋʋ nɛ pɔtɔŋ se: «Ɛzɩma abalʋ ɛnɛ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛha-ɖʋ e-tomnaɣ se ɖɩtɔɔ?» 53 Nɛ Yesu heyi-wɛ se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se, ye ɩtɩtɔɔ ɛyʋ Pɩyalʋ tomnaɣ nɛ ɩñɔɔ ɛ-calɩm yɔ, ɩfɛyɩnɩ wezuu mɩ-taa.+ 54 Weyi ɛtɔkɩ mon-tomnaɣ nɛ ɛñɔɔ man-calɩm yɔ, ɛwɛnɩ wezuu maatɛŋ, nɛ mankaɣ-ɩ fezuu+ kɛdɛzaɣ kɩyakʋ wiye; 55 mbʋ pʋyɔɔ yɔ mon-tomnaɣ kɛ tɔɔnaɣ siŋŋ nɛ man-calɩm ñɛkɛ kʋñɔñɔm siŋŋ. 56 Weyi ɛtɔkɩ mon-tomnaɣ nɛ ɛñɔɔ man-calɩm yɔ, ma nɛ ɩ ɖɩwɛɣ nɔɔ kʋɖʋmaɣ.+ 57 Caa weyi ɛwɛ wezuu yɔ, ɛzɩ etiyuu-m nɛ mɛwɛɛ wezuu ɛ-yɔɔ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ weyi ɛtɔkɩ mon-tomnaɣ yɔ, ɛkaɣ wɛʋ wezuu mɔ-yɔɔ.+ 58 Kpɔnɔ ŋgʋ kɩlɩnɩ ɛsɔdaa nɛ kitii yɔ, ŋgʋ yɔ. Kɩfɛyɩ ɛzɩ kpɔnɔ ŋgʋ mɩ-cɔzɔnaa kaatɔwaa ɛlɛ pasɩ yɔ. Weyi ɛtɔkɩ kpɔnɔ kʋnɛ yɔ, ɛkaɣ caɣʋ wezuu tam.»+ 59 Ɛyɔɔdɩ tɔm tʋnɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛɛwɛɛ nɛ ɛwɩlɩɣ tɔm Kapɛrɩnawum sinaagɔɔgɩ* nakʋyʋ taa yɔ.

60 Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa nɩ-tʋ lɛ, pa-taa sakɩyɛ tɔ se: «Tɔm tʋnɛ, tɩcaɣ kaɖɛ; apɩzɩɣ nɛ ewelisi-tʋ?» 61 Ɛlɛ Yesu nawa se ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa wɛɛ nɛ pemidiɣ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ lɛ, eheyi-wɛ se: «Tɔm tʋnɛ, tituuluu-mɩ yaa we? 62 Ye mbʋ, ye pɩɩwɛɛ se ɩna ɛyʋ Pɩyalʋ eɖiɣni kpaʋ ɖenɖe ɛɛwɛɛ yɔ, ɖɩnɛ ɛlɛ pɩɩcaɣ ɛzɩma lɛ?+ 63 Fezuu haɣnɩ wezuu;+ tomnaɣ ɛɛwazɩɣ pʋyʋ paa ññɩɩ. Tɔm ndʋ meheyi-mɩ yɔ, tɩkɛ fezuu nɛ wezuu.+ 64 Ɛlɛ mɩ-taa nabɛyɛ iitisiɣ.» Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yesu kaatɛm sɩm ɖooo kiɖe tɛɛ mba paatisiɣ yɔ, nɛ weyi ɛkaɣ ɛ-wayɩ lɩʋ yɔ.+ 65 Ewolo pɩ-yɔɔ se: «Pʋyɔɔ meheyi-mɩ se nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛkɔɔ mɔn-cɔlɔ ye Caa ɛtɩha-ɩ nʋmɔʋ yɔ.»+

66 Pʋyɔɔ lɛ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa sakɩyɛ pɩsɩ wondu ndʋ peyebini wayɩ yɔ tɩ-cɔlɔ+ nɛ peyele ɛ-wayɩ tɩŋʋʋ. 67 Ðɩnɛ ɛlɛ Yesu pɔzɩ Hiu nɛ Naalɛ se: «Mɩ ɖɔɖɔ ɩsɔɔlɩ ɖɛʋ yaa we?» 68 Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ cosi-i se: «Kɩbaɣlʋ, a-cɔlɔ ɖiwoki?+ Ŋwɛnɩ tɔm ndʋ tɩhaɣ wezuu maatɛŋ yɔ.+ 69 Ðitisaa nɛ ɖɩnawa se ñɛkɛnɩ Ɛsɔ tɛ Kiɖeɖeu.»+ 70 Yesu heyi-wɛ se: «Malɩzɩnɩ-mɩ hiu nɛ naalɛ, yaa we?+ Ɛlɛ mɩ-taa kʋɖʋm kɛ kɔlɔmɔtʋ tʋ.»*+ 71 Toovenim taa lɛ, Siimɔɔ Isɩkarɩyɔɔtɩ pɩyalʋ Yudaasɩ tɔm ɛyɔɔdaɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlɛ kaɣaɣnɩ ɛ-wayɩ lɩʋ, ŋgʋ ɛɛkɛ Hiu nɛ Naalɛ taa kʋɖʋm.+

7 Pʋwayɩ lɛ, Yesu wɛɛ nɛ ɛcɔʋ Galilee taa, ɛtaasɔɔlɩ se ewolo nɛ ɛcɔɔ Yuudee taa mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yuuda mba ñɩnaɣ se pakʋ-ɩ.+ 2 Ɛlɛ, Yuuda mba Kizinzikiŋ* Kazandʋ+ kaañɔtaa. 3 Pʋyɔɔ e-newaa abalɩñɩma+ heyi-i se: «Kʋyɩ nɛ ŋwolo Yuudee, nɛ ñɔ-tɔmkpɛlɩkɩyaa na ɖɔɖɔ tʋma wena ŋwɛɛ nɛ ŋlakɩ yɔ. 4 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ nɔɔyʋ ɛɛlakɩ nabʋyʋ mɛsaɣ tɛɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛñɩnɩɣ se ɛyaa ɩtɩlɩ-ɩ yɔ. Ye ŋlakɩ lakasɩ sɩnɛ yɔ, wɩlɩ ña-tɩ ɛjaɖɛ.» 5 Toovenim taa lɛ, e-newaa taawɛɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ.+ 6 Pʋyɔɔ Yesu heyi-wɛ se: «Ma-alɩwaatʋ tɩtalɩta,+ ɛlɛ mɩ lɛ ɩpɩzɩɣ nɛ iwolo paa ɛzɩmtaa. 7 Ɛjaɖɛ fɛyɩnɩ lɩmaɣzɩyɛ naɖɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpaɖɩ-mɩ yɔ; ɛlɛ ma lɛ ɖɩpaɖɩɣ-m, mbʋ pʋyɔɔ yɔ malɩzɩɣ aseɣɖe ɖɩ-yɔɔ se ɖɩ-tʋma kɛ kɩdɛkɛda.+ 8 Mɩ lɛ, ɩkpa kazandʋ taa; ma lɛ maapadɩɣ kpaʋ kazandʋ ndʋ tɩ-taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ma-alɩwaatʋ tɩtalɩta.»+ 9 Nɛ ɛtɛm-wɛ tɔm ndʋ heyuu lɛ, ɛcaɣ Galilee.

10 Ɛlɛ e-newaa kpa kazandʋ taa lɛ, ɛnʋ ɖɔɖɔ ɛkpa mɛsaɣ tɛɛ, nɛ etiyele nɛ nɔɔyʋ na-ɩ. 11 Nɛ Yuuda mba paɣzɩ-ɩ ñɩnʋʋ kazandʋ taa nɛ pɔtɔŋ se: «Le abalʋ ɛnʋ ɛwɛɛ?» 12 Nɛ ɛyaa wɛɛtaɣ ɖama ɛ-tɔm samaɣ taa pɩdɩɩfɛyɩ. Nabɛyɛ tɔŋaɣ se: «Ɛkɛ ɛyʋ kɩbanʋ.» Lalaa ñɔtɔŋ se: «Ɛtɩkɛ ɛyʋ kɩbanʋ. Epeɣziɣ ɛyaa samaɣ.»+ 13 Toovenim taa lɛ, nɔɔyʋ taayɔɔdʋʋ ɛ-tɔm ɛyaa ɛsɩndaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ peseɣaɣ Yuuda mba sɔɔndʋ.+

14 Kazandʋ tayɩ hɛkʋ lɛ, Yesu wolo templo taa nɛ ɛpaɣzɩ tɔm wɩlʋʋ. 15 Nɛ pɩɖɩɣzɩ Yuuda mba nɛ pɔtɔŋ se: «Abalʋ ɛnɛ ɛlabɩ ɛzɩma nɛ ɛtɩlɩ Masɩ mbʋ,+ ŋgʋ ɛtɩla sukuli nakʋyʋ?»*+ 16 Yesu kitini-wɛ se: «Tɔm ndʋ mawɩlɩɣ yɔ tɩtɩlɩɩnɩ mɔn-cɔlɔ, ɛlɛ weyi etiyi-m yɔ ɛ-cɔlɔ tɩlɩnaa.+ 17 Weyi ɛsɔɔlaa se ɛla Ɛsɔ sɔɔlɩm yɔ, ye tɔm ndʋ mawɩlɩɣ yɔ tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ+ yaa ye tɩlɩnɩ ma-maɣmaɣ mɔn-cɔlɔ yɔ ɛkaɣ tɩlʋʋ. 18 Weyi ɛyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ tɩlɩnɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-cɔlɔ yɔ, eɖiɣni ñɩnʋʋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-samtʋ; ɛlɛ weyi ɛñɩnɩɣ weyi etiyi-i yɔ ɛ-samtʋ yɔ,+ ɛyʋ ɛnʋ ɛkɛ toovenim tʋ, nɛ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ pɩfɛyɩ ɛ-taa. 19 Moyizi cɛlɩ-mɩ Paɣtʋ,+ yaa pɩtɩkɛ mbʋ? Ɛlɛ mɩ-taa nɔɔyʋ ɛɛñaŋ Paɣtʋ. Ɛbɛ yɔɔ ɩñɩnɩɣ se ɩkʋ-m?»+ 20 Ɛyaa samaɣ cosi-i se: «Ŋwɛnɩ eleeu. Añɩnɩɣ se ɛkʋ-ŋ?» 21 Yesu cosi-wɛ se: «Lakasɩ kʋɖʋmsɩ malaba, nɛ pɩɖɩɣzɩ mɩ-tɩŋa. 22 Pʋyɔɔ Moyizi ha-mɩ pɛlɩtʋ+—tɩtɩlɩɩnɩ Moyizi cɔlɔ, ɛlɛ tɩlɩnɩ cɔzɔnaa cɔlɔ+—nɛ ɩpɛlɩɣ ɛyʋ sabaatɩ wiye. 23 Ye pɛpɛlɩɣ ɛyʋ sabaatɩ wiye se pɩsa nɛ pataamaanɩ Moyizi Paɣtʋ yɔɔ yɔ, ɛbɛ yɔɔ mɩ-taa wɩɣnɩ-m siŋŋ se malaba nɛ ɛyʋ yɔɔ cɛ cɩɖɩ cɩɖɩ sabaatɩ wiye?+ 24 Iyele tɩŋnʋʋ mbʋ pɩnaɣ ɛsa yɔɔ yem yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ɩhʋʋ tɔm, ɛlɛ ɩhʋʋ tɔm siɣsiɣ.»+

25 Ðɩnɛ ɛlɛ Yeruzalɛm mba nabɛyɛ paɣzɩ yɔɔdʋʋ se: «Pɩtɩkɛ abalʋ ɛnɛ pañɩnɩɣ se pakʋ yaa we?+ 26 Ɛlɛ ɩna, ɛwɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋ ɛyaa samaɣ taa, nɛ paaheyiɣ-i natʋyʋ. Ɛzɩ ñʋndɩnaa kɔm nɛ patɩlɩ toovenim taa se ɛnʋ kɛnɩ Krɩstʋ? 27 Piyele nɛ ɖɩsɩm ɖenɖe abalʋ ɛnʋ ɛlɩnaa yɔ;+ ɛlɛ Krɩstʋ kɔŋ lɛ, nɔɔyʋ ɛɛtɩlɩɣ ɖenɖe ɛlɩnaa yɔ.» 28 Nɛ Yesu wɛɛ nɛ ɛwɩlɩɣ tɔm templo taa lɛ, ɛyɔɔdɩ ɖoŋ se: «Ɩsɩmɩ-m nɛ ɩtɩlɩ ɖɔɖɔ ɖenɖe malɩnaa yɔ. Nɛ mantɩkɔɔ ma-maɣmaɣ man-tɩ yɔɔ,+ ɛlɛ Weyi etiyi-m yɔ, ɛwɛ keekee, nɛ ɩɩsɩŋɩ-ɩ.+ 29 Ma lɛ mansɩmɩ-ɩ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛnkɛ e-lone taa caɣyʋ, nɛ ɛnʋ tiyini-m.» 30 Peeɖe papaɣzɩ ñɩnʋʋ se pakpa-ɩ,+ ɛlɛ nɔɔyʋ tɩkpazɩ nesi ɛ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-ñɩɣyʋʋ tɩtalɩta.+ 31 Paa mbʋ yɔ, samaɣ taa ɛyaa sakɩyɛ kaawɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ,+ nɛ pɔtɔŋ se: «Alɩwaatʋ ndʋ Krɩstʋ kɔŋ yɔ, ɛkaɣ labʋ maamaaci lakasɩ* nɛ pɩkɩlɩ nzɩ abalʋ ɛnɛ ɛlaba yɔ yaa we?»

32 Farɩsɩ mba nɩɩ ɛyaa samaɣ wɛɛ nɛ kɛwɛɛtɩɣ ɛ-tɔm mbʋ, nɛ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Farɩsɩ mba petiyi sɔɔjanaa se pakpa-ɩ. 33 Nɛ Yesu heyi-wɛ se: «Mankaɣ wɛʋ mɩ-cɔlɔ alɩwaatʋ pazɩ pʋcɔ nɛ mowolo Weyi etiyi-m yɔ ɛ-cɔlɔ.+ 34 Ɩkaɣ-m ñɩnʋʋ, ɛlɛ ɩɩkaɣ-m naʋ, nɛ ɖenɖe mɛwɛɛ yɔ, ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩkɔɔ peeɖe.»+ 35 Pʋyɔɔ Yuuda mba yɔɔdɩnɩ ɖama nɛ pɔtɔ se: «Le abalʋ ɛnɛ ɛñɩnɩɣ wobu nɛ ɖɩɩkaɣ-ɩ naʋ? Ɛzɩ ɛñɩnɩɣ wobu Yuuda ñɩma mba pamɩzɩ Grɛɛkɩ mba hɛkʋ taa yɔ pɔ-cɔlɔ nɛ ɛwɩlɩ Grɛɛkɩ mba tɔm yaa we? 36 Ɛyɔɔdʋʋ se: “Ɩkaɣ-m ñɩnʋʋ, ɛlɛ ɩɩkaɣ-m naʋ; nɛ ɖenɖe mɛwɛɛ yɔ, ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩkɔɔ peeɖe” yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe?»

37 Kɛdɛzaɣ kɩyakʋ ŋgʋ kɩkɛ kazandʋ kɩyakʋ sɔsɔʋ yɔ ki-wiye lɛ,+ Yesu kʋyɩ ɛsɩŋ nɛ ɛyɔɔdɩ ɖoŋ se: «Ye lɔkɔtʋ ɛɖɛ nɔɔyʋ yɔ, ɛkɔɔ mɔn-cɔlɔ nɛ ɛñɔɔ lɩm.+ 38 Weyi ɛwɛɣnɩ tisuu mɔ-yɔɔ yɔ, ɛzɩ mayaɣ yɔɔdʋʋ yɔ: “Lemisi nzɩ sɩ-taa wezuu lɩm wɛɛ yɔ, sɩkaɣ lɩnʋʋ ɖooo ɛ-taa nɛ sikpeŋ.”»+ 39 Ɛlɛ fezuu ŋgʋ pakaɣaɣ haʋ mba pɛwɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ yɔ kɩ-tɔm ɛyɔɔdaɣ; fezuu taatɩɩwɛta,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ taatɩɩkpazɩtɩ Yesu e-lone sɔsɔyɛ taa.+ 40 Mba panɩ tɔm ndʋ ɛyaa samaɣ taa yɔ, pa-taa nabɛyɛ paɣzɩ yɔɔdʋʋ se: «Toovenim taa lɛ, ɛnɛ ɛkɛnɩ Nayʋ.»+ 41 Lalaa wɛɛ nɛ pɔyɔɔdʋʋ se: «Ɛnɛ ɛkɛ Krɩstʋ.»+ Ɛlɛ nabɛyɛ ñɛwɛɛ nɛ pɔyɔɔdʋʋ se: «Krɩstʋ pɩzɩɣ nɛ ɛlɩɩnɩ Galilee yaa we?+ 42 Pɩcaɣ mayaɣ yɔɔdʋʋ se Krɩstʋ kaɣ lɩnʋʋ Daviid lʋlʋʋ taa,+ nɛ ɛkaɣ lɩnʋʋ Bɛtɩlɛhɛm,+ tɛtʋ cikpetu ndʋ tɩ-taa Daviid kaawɛɛ yɔ?»+ 43 Pʋyɔɔ pɩkɔnɩ tayʋʋ ɛyaa samaɣ taa ɛ-yɔɔ. 44 Paa mbʋ yɔ, pa-taa nabɛyɛ kaasɔɔlaa se pakpa-ɩ, ɛlɛ nɔɔyʋ tɩkpazɩ nesi ɛ-yɔɔ.

45 Nɛ sɔɔjanaa pɩsɩ nɛ pɔkɔɔ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Farɩsɩ mba cɔlɔ, nɛ paba pɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ yɔɔ ɩtɩkɔnɩ-ɩ?» 46 Sɔɔjanaa cosi se: «Wiɖiyi ɛyʋ nɔɔyʋ tɩyɔɔdɩ tɔm mbʋ.»+ 47 Nɛ Farɩsɩ mba kitini-wɛ se: «Epeɣzi-mɩ ɖɔɖɔ yaa we? 48 Ɩnaɣ ñʋʋdʋ nɔɔyʋ yaa Farɩsɩ tʋ nɔɔyʋ tisi ɛ-yɔɔ yaa we?+ 49 Ɛlɛ ɛyaa samaɣ kanɛ, ŋga katɩtɩlɩ Paɣtʋ yɔ, kɛkɛ samaɣ ŋga pɔlɔ kɔ-yɔɔ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ yɔ.» 50 Niikoodɛm weyi ɛɛtɛm ɛ-cɔlɔ kɔm nɛ ɛkɛ Farɩsɩ mba taa nɔɔyʋ yɔ, eheyi-wɛ se: 51 «Ða-Paɣtʋ taa lɛ, paahʋʋnɩ ɛyʋ tɔm nɛ patɩcalɩnɩ-ɩ welisinuu nɛ patɩlɩ mbʋ ɛlakɩ yɔ, yaa pɩtɩkɛ mbʋ?»+ 52 Pocosi-i se: «Ña ɖɔɖɔ ŋlɩnɩ Galilee yaa we? Ñɩnɩ nɛ ŋna se nayʋ nɔɔyʋ ɛɛkaɣ lɩnʋʋ Galilee.»*

8 12 Nɛ Yesu tasɩ-wɛ yɔɔdɩnʋʋ nɛ ɛtɔ se: «Mɛkɛnɩ ɛjaɖɛ ñalɩmɩyɛ.+ Weyi ɛtɩŋɩɣ ma-wayɩ yɔ, ɛɛkaɣ ɖɔm cɩkpɛndʋʋ taa kpa, ɛlɛ ɛkaɣ wɛnʋʋ wezuu ñalɩmɩyɛ.»+ 13 Peeɖe Farɩsɩ mba heyi-i se: «Ŋlɩzɩɣ aseɣɖe ña-maɣmaɣ ñɔ-yɔɔ; ña-aseɣɖe tɔm tɩkɛ toovenim.» 14 Yesu cosi-wɛ se: «Paa malɩzɩɣ aseɣɖe ma-maɣmaɣ mɔ-yɔɔ kɔyɔ, ma-aseɣɖe tɔm kɛ toovenim, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mansɩm ɖenɖe malɩnaa nɛ ɖenɖe mɛwɛɛ nɛ mowoki yɔ.+ Ɛlɛ mɩ lɛ, ɩɩsɩŋ ɖenɖe malɩnaa nɛ ɖenɖe mɛwɛɛ nɛ mowoki yɔ. 15 Ɩhʋʋ tɔm tomnaɣ yɔɔ;*+ ma lɛ maahʋʋnɩ ɛyʋ nɔɔyʋ tɔm. 16 Ɛlɛ paa mahʋʋ tɔm yɔ, mɔn-tɔm hʋʋ kɛ toovenim mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛnfɛyɩ men-ɖeke; ɛlɛ Caa weyi etiyi-m yɔ, ɛwɛ mɔn-cɔlɔ.+ 17 Pɩtasɩ lɛ, pama mɩ-maɣmaɣ mɩ-Paɣtʋ taa se: “Ɛyaa 2 aseɣɖe tɔm kɛ toovenim.”+ 18 Malɩzɩɣnɩ aseɣɖe ma-maɣmaɣ mɔ-yɔɔ; nɛ Caa weyi etiyi-m yɔ, ɛlɩzɩɣ ɖɔɖɔ aseɣɖe mɔ-yɔɔ.»+ 19 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Le ña-Caa wɛɛ?» Yesu cosi-wɛ se: «Ɩɩsɩŋɩ-m nɛ ɩɩsɩŋ ɖɔɖɔ man-Caa.+ Ye ɩɩsɩmɩ-m kɔyɔ, ɩɩsɩm ɖɔɖɔ man-Caa.»+ 20 Ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ ɖenɖe haɖɛ aɖakasɩ kaawɛɛ yɔ+ alɩwaatʋ ndʋ ɛwɩlaɣ tɔm templo taa yɔ. Ɛlɛ nɔɔyʋ tɩkpa-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-ñɩɣyʋʋ tɩtalɩta.+

21 Nɛ ɛtasɩ-wɛ heyuu se: «Menɖiɣni ɖɛʋ, nɛ ɩkaɣ-m ñɩnʋʋ, ɛlɛ ɩkaɣ sɩbʋ mɩ-kɩwɛɛkɩm taa.+ Ðenɖe menɖiɣni wobu yɔ, ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩkɔɔ peeɖe.»+ 22 Peeɖe Yuuda mba paɣzɩ yɔɔdʋʋ se: «Ɛzɩ ɛcaɣ ɛ-tɩ kʋʋ yaa we? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛtɔŋ se: “Ðenɖe menɖiɣni wobu yɔ, ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩkɔɔ peeɖe.”» 23 Ɛtasɩ-wɛ heyuu se: «Ɩkɛ tataa mba; ma mɛnkɛ ɛsɔdaa tʋ.+ Ɩkɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ mba; ma mantɩkɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ tʋ. 24 Mbʋ yebina nɛ meheyi-mɩ se: Ɩkaɣ sɩbʋ mɩ-kɩwɛɛkɩm taa. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye iitisiɣ se mɛkɛnɩ ɛnʋ yɔ, ɩkaɣ sɩbʋ mɩ-kɩwɛɛkɩm taa.» 25 Ðɩnɛ ɛlɛ, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Anɩ ŋkɛnaa?» Yesu cosi-wɛ se: «Ɛbɛ yɔɔ mɛwɛɛ nɛ mɔyɔɔdʋʋnɩ-mɩ kpem? 26 Mɛwɛnɩ tɔm sakɩyɛ se mɔyɔɔdʋʋ mɩ-yɔɔ, nɛ tɔm sakɩyɛ wɛɛ se mahʋʋ. Toovenim taa lɛ, Weyi etiyi-m yɔ, ɛkɛ toovenim tʋ, nɛ tɔm ndʋ ɖeyi ɖeyi manɩ ɛ-cɔlɔ yɔ, ndʋ mɛwɛɛ nɛ mɔyɔɔdʋʋ ɛjaɖɛ yɔɔ.»+ 27 Patiɖiɣzina se Caa tɔm ɛwɛɛ nɛ eheyiɣ-wɛ. 28 Nɛ Yesu tɔ se: «Ɩkpazɩɣ ɛyʋ Pɩyalʋ nɛ pɩtɛ lɛ,+ peeɖe ɩtɩlɩɣ se mɛnkɛ weyi mɔntɔma se mɛnkɛnaa yɔ,+ nɛ maalakɩ nabʋyʋ ma-maɣmaɣ man-tɩ yɔɔ;+ ɛlɛ tɔm ndʋ Caa wɩlɩ-m yɔ, ndʋ mɔyɔɔdʋʋ. 29 Nɛ Weyi etiyi-m yɔ, ɛwɛ mɔn-cɔlɔ; etiyebi-m men-ɖeke, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paa ɛzɩmtaa lɛ, malakɩ mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ-ɩ yɔ.»+ 30 Ɛwɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ lɛ, ɛyaa sakɩyɛ wɛɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ.

31 Ðɩnɛ ɛlɛ Yesu tasɩ heyuu Yuuda ñɩma mba petisi ɛ-yɔɔ yɔ se: «Ye ɩɖɔkɩ mɔn-tɔm kɔyɔ, ɩkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa siŋŋ, 32 nɛ ɩkaɣ tɩlʋʋ toovenim,+ nɛ toovenim kaɣ-mɩ holuu.»+ 33 Pekitini-i se: «Ðɩkɛ Abraham lʋlʋʋ taa piya nɛ wiɖiyi ɖɩtɩpɩsɩ nɔɔyʋ yomaa kpa. Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ŋtɔŋ se: “Pakaɣ-mɩ holuu”?» 34 Yesu cosi-wɛ se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se weyi ɛlakɩ kɩwɛɛkɩm yɔ, ɛkɛ kɩwɛɛkɩm yom.+ 35 Pɩtasɩ lɛ, yom ɛɛcakɩ ɖɩɣa taa tam; ɛlɛ pɩyalʋ cakɩnɩ tam. 36 Ye mbʋ, ye Pɩyalʋ eholi-mɩ yɔ, ɩkaɣ wɛʋ mɩ-tɩ yɔɔ toovenim taa. 37 Manawa se ɩkɛ Abraham lʋlʋʋ taa piya. Ɛlɛ ɩñɩnɩɣ se ɩkʋ-m, mbʋ pʋyɔɔ yɔ iitisiɣ tɔm ndʋ mawɩlɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ. 38 Maawɛ man-Caa cɔlɔ nɛ mana mbʋ yɔ, pɩ-tɔm mɔyɔɔdʋʋ;+ ɛlɛ mɩ lɛ ɩɖɔŋ tɔm ndʋ ɩnɩ mɩ-caa cɔlɔ yɔ tɩ-yɔɔ.» 39 Pocosi-i se: «Ða-caa lɛ Abraham.» Yesu heyi-wɛ se: «Ye ɩɩkɛ Abraham piya yɔ,+ ɩɩwɛɛ nɛ ɩlakɩ lakasɩ nzɩ Abraham laba yɔ. 40 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɩñɩnɩɣ se ɩkʋ-m, ma weyi meheyi-mɩ toovenim tɔm ndʋ manɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ.+ Abraham tɩla mbʋ. 41 Mɩ-caa lakasɩ iɖiɣni labʋ.» Peheyi-i se: «Ðɩtɩkɛ acɛyɛ* piya; Caa kʋɖʋm ɖɩwɛna, Ɛsɔ.»

42 Yesu heyi-wɛ se: «Ye Ɛsɔ kaakɛ mɩ-Caa yɔ, ɩɩsɔɔlɩ-m;+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ cɔlɔ malɩnaa nɛ mɛwɛɛ cɩnɛ. Mantɩkɔɔ ma-maɣmaɣ man-tɩ yɔɔ, ɛlɛ Ɛnʋ tiyini-m.+ 43 Ɛbɛ yɔɔ ɩɩnɩɣ tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ tɩ-tɔbʋʋ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩɩpɩzɩɣ nɛ iwelisi mɔn-tɔm. 44 Ɩlɩnɩ mɩ-caa Eleeu cɔlɔ, nɛ ɩsɔɔlɩ labʋ mɩ-caa sɔɔlɩm.+ Ɛɛkɛ ɛyaa kʋyʋ alɩwaatʋ ndʋ ɛpaɣzaa yɔ,*+ nɛ ɛtɩka lila toovenim taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ toovenim fɛyɩ ɛ-taa. Alɩwaatʋ ndʋ ɛyɔɔdʋʋ cɛtɩm tɔm yɔ, ɛyɔɔdʋʋ ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛwɛʋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ cɛtɩyʋ nɛ cɛtɩm caa.+ 45 Ɛlɛ ma lɛ, meheyiɣ-mɩ toovenim; pʋyɔɔ lɛ, iitisiɣ mɔ-yɔɔ. 46 Mɩ-taa anɩ pɩzɩɣ nɛ ɛwɩlɩ se malabɩ kɩwɛɛkɩm? Ye mɔyɔɔdʋʋ toovenim, ɛbɛ yɔɔ iitisiɣ mɔ-yɔɔ? 47 Weyi ɛlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ, ewelisiɣ Ɛsɔ tɔm.+ Mɩ lɛ iiwelisiɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩtɩlɩɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ.»+

48 Yuuda mba cosi-i nɛ pɔtɔ se: «Ðɩfɛyɩnɩ toovenim se ɖɩtɔ se: “Ŋkɛ Samaarii tʋ+ nɛ ŋwɛnɩ eleeu” na?»+ 49 Yesu kitina se: «Mɛnfɛyɩnɩ eleeu, ɛlɛ manɖʋʋ man-Caa hɩɖɛ, nɛ mɩ lɛ ɩɖʋʋ-m fɛyɛ. 50 Ɛlɛ maañɩnɩɣ ma-maɣmaɣ man-samtʋ;+ nɔɔyʋ wɛɛ nɛ ɛñɩnɩɣ-tʋ nɛ ɛhʋʋ tɔm. 51 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se ye nɔɔyʋ ɛɖɔŋ mɔn-tɔm yɔɔ kɔyɔ, ɛɛkaɣ sɩbʋ wiɖiyi kpa.»+ 52 Yuuda mba heyi-i se: «Lɛɛlɛɛyɔ kpem ɖɩnawa se ŋwɛnɩ eleeu. Abraham sɩba, nayaa ɖɔɖɔ ñasɩ, ɛlɛ ñɔtɔŋ se: “Ye nɔɔyʋ ɛɖɔŋ mɔn-tɔm yɔɔ kɔyɔ, ɛɛkaɣ ɖɩŋʋʋ sɩm wiɖiyi kpa.” 53 Ŋkɩlɩ ɖa-caa Abraham weyi ɛsɩba yɔ yaa we? Nayaa ɖɔɖɔ sɩba. Anɩ ŋtɔŋ se ŋkɛnaa?» 54 Yesu cosi se: «Ye mansaŋ man-tɩ yɔ, man-samtʋ tɩkɛ pʋyʋ. Man-Caa saŋnɩ-m,+ weyi ɩtɔŋ se ɛkɛ mɩ-Ɛsɔ yɔ. 55 Ŋgʋ, ɩtɩsɩmɩ-ɩ,+ ɛlɛ ma lɛ mansɩmɩ-ɩ.+ Nɛ ye mɔntɔm se maasɩŋɩ-ɩ yɔ, mɛnkɛɣ cɛtɩyʋ ɛzɩ mɩ yɔ. Ɛlɛ mansɩmɩ-ɩ camɩyɛ nɛ mɔnɖɔŋ ɛ-tɔm yɔɔ. 56 Mɩ-caa Abraham taa kaalabɩ leleŋ siŋŋ se ɛna man-kɩyakʋ, nɛ ɛna-kʋ nɛ ɛ-taa la leleŋ.»+ 57 Ðɩnɛ ɛlɛ Yuuda mba pɔzɩ-ɩ se: «Ŋtɩtalɩtɩ pɩnzɩ 50, ɛlɛ ŋna Abraham?» 58 Yesu heyi-wɛ se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se pʋcɔ nɛ palʋlʋʋ Abraham lɛ, maatɛm wɛʋ.»+ 59 Peeɖe pakpaɣ pɛɛ se payakɩ-ɩ, ɛlɛ Yesu mɛlɩ nɛ ɛlɩɩ templo taa.

9 Ɛɖɛɣaɣ lɛ, ɛna abalʋ nɔɔyʋ weyi palʋlɩ-ɩ nɛ yʋlʋmtʋ yɔ. 2 Nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pɔzɩ-ɩ se: «Raabi,+ alabɩ kɩwɛɛkɩm nɛ palʋlɩ abalʋ ɛnɛ nɛ yʋlʋmtʋ, ɛ-maɣmaɣ yaa ɛ-lʋlɩyaa?» 3 Yesu cosi se: «Pɩtɩkɛ abalʋ ɛnɛ nɛ pɩtɩkɛ ɛ-lʋlɩyaa ɖɔɖɔ labɩnɩ kɩwɛɛkɩm, ɛlɛ pɩlabɩ mbʋ se ɛyaa ɩpɩzɩ nɛ pana Ɛsɔ tʋma ɛ-hɔɔlʋʋ taa.+ 4 Pɩwɛɛ se ɖɩla Weyi etiyi-m yɔ ɛ-tʋma evemiye taa;+ ɖoo kaɣ yuu nɛ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla tʋmɩyɛ. 5 Alɩwaatʋ ndʋ mɛnkpɛndɩ mɛwɛ ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ, mɛnkɛ ɛjaɖɛ ñalɩmɩyɛ.»+ 6 Ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛtɔ ndaatʋ tataa nɛ ɛhɔyɩnɩ ahɔya, nɛ ɛtaa-yɛ abalʋ ɛnʋ ɛ-ɛsa yɔɔ+ 7 nɛ eheyi-i se: «Wolo nɛ ŋkɔ ñɛ-ɛsa Siloowaam lɩŋgamʋʋ taa» (Siloowaam tɔbʋʋ lɛ se «Petiyaa»). Nɛ ewolo nɛ ɛkɔ ɛ-ɛsa, nɛ ɛpɩsaa lɛ eɖiɣni naʋ.+

8 Peeɖe ɛ-cɔlɔ mba nɛ mba ɖooo lɛ paanawa se ɛkɛ sʋlʋmʋyʋ yɔ, papaɣzɩ yɔɔdʋʋ se: «Pɩtɩkɛ abalʋ weyi ɛcakaɣ nɛ ɛsʋlʋmʋʋ yɔ, ɛnʋ lɛ?» 9 Nabɛyɛ tɔŋaɣ se: «Ɛnʋ lɛ.» Lalaa ñɔtɔŋ se: «Pɩtɩkɛ ɛnʋ, ɛlɩ-ɩ kɩlɩʋ.» Ɛlɛ abalʋ ɛnʋ, ɛwɛɛ nɛ ɛtɔŋ se: «Ma keekee.» 10 Ðɩnɛ ɛlɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ye mbʋ, ɛzɩma pɩlaba nɛ ñɛ-ɛsa kuli yɔ?» 11 Ecosi se: «Abalʋ weyi payaɣ se Yesu yɔ, ɛhɔyɩ ahɔya nɛ ɛtaa-yɛ mɛ-ɛsa yɔɔ nɛ eheyi-m se: “Wolo Siloowaam nɛ ŋkɔ ñɛ-ɛsa.”+ Nɛ mowolo mɔnkɔ mɛ-ɛsa nɛ manpaɣzɩ naʋ.» 12 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Le abalʋ ɛnʋ ɛwɛɛ?» Ecosi se: «Maasɩŋ.»

13 Powoni abalʋ weyi ɛɛkɛ yʋlʋm yɔ Farɩsɩ mba cɔlɔ. 14 Pɩɩtʋʋzɩnaa se kɩyakʋ ŋgʋ Yesu hɔyɩ ahɔya nɛ ekuli abalʋ ɛnʋ ɛ-ɛsa yɔ,+ kɩɩkɛ Sabaatɩ.+ 15 Pʋyɔɔ Farɩsɩ mba ɖɔɖɔ paɣzɩ abalʋ ɛnʋ pɔzʋʋ se pana ɛzɩma pɩlaba nɛ ɛ-ɛsa kuli yɔ. Eheyi-wɛ se: «Ɛta mɛ-ɛsa yɔɔ ahɔya, nɛ mɔnkɔ mɛ-ɛsa nɛ manpaɣzɩ naʋ.» 16 Ðɩnɛ ɛlɛ Farɩsɩ mba nabɛyɛ paɣzɩ yɔɔdʋʋ se: «Abalʋ ɛnʋ, ɛtɩlɩɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛñaŋ Sabaatɩ.»+ Lalaa ñɔtɔŋ se: «Ɛzɩma ɛyʋ weyi ɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛla maamaaci lakasɩ nzɩ?»+ Nɛ pɛ-hɛkʋ taa tayɩ.+ 17 Nɛ patasɩ pɔzʋʋ yʋlʋm ɛnʋ se: «Suwe ñamaɣzɩɣ ɛ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñɛ-ɛsa ekulaa?» Abalʋ ɛnʋ ecosi se: «Ɛkɛ nayʋ.»

18 Ɛlɛ Yuuda mba titisi se ɛɛkɛ yʋlʋm nɛ lɛɛlɛɛyɔ ɛpaɣzɩ naʋ, pɩkɔɔ nɛ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ paya abalʋ weyi ɛnaɣ lɛɛlɛɛyɔ yɔ ɛ-lʋlɩyaa yɔ. 19 Nɛ pɔpɔzɩ-wɛ se: «Mɩ-pɩyalʋ ɛnɛ ɩtɔŋ se ɩlʋlɩ-ɩ nɛ yʋlʋmtʋ na? Ye mbʋ, ɛzɩma pɩlaba nɛ ɛnaɣ lɛɛlɛɛyɔ yɔ?» 20 Ɛ-lʋlɩyaa cosi se: «Ðɩsɩm mbʋ se ɖa-pɩyalʋ lɛ, nɛ ɖɩlʋlɩ-ɩ nɛ yʋlʋmtʋ. 21 Ɛlɛ ɖɩɩsɩŋ ɛzɩma pɩlaba nɛ ɛnaɣ lɛɛlɛɛyɔ yɔ; nɛ ɖɩɩsɩŋ weyi ekuli ɛ-ɛsa yɔ. Ɩpɔzɩ-ɩ. Ɛpaɣlaa. Ɛ-maɣmaɣ ɛyɔɔdʋʋ.» 22 Ɛ-lʋlɩyaa yɔɔdɩ tɔm ndʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ peseɣaɣ Yuuda mba sɔɔndʋ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yuuda mba kaatɛm ɖama nɩnʋʋ se ye nɔɔyʋ ɛyɔɔdɩ kaɣlaa se Yesu lɛ Krɩstʋ yɔ, pɩwɛɛ se pɔɖɔɔnɩ-ɩ sinaagɔɔgɩ taa.+ 23 Pʋyɔɔ ɛ-lʋlɩyaa yɔɔdaa se: «Ɛpaɣlaa. Ɩpɔzɩ-ɩ.»

24 Pʋyɔɔ patasɩ yaʋ abalʋ weyi ɛɛkɛ yʋlʋm yɔ nabʋlɛ ɖeɖe nɛ peheyi-i se: «Ha Ɛsɔ samtʋ; ɖɩnawa se abalʋ ɛnʋ ɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ.» 25 Ecosi se: «Ye ɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ yɔ, maasɩŋ. Ndʋ mansɩma yɔ lɛ se maakɛ yʋlʋm, ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ manaɣ.» 26 Ðɩnɛ ɛlɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ ɛlabɩ-ŋ? Ɛzɩma ɛlaba nɛ ekuli ñɛ-ɛsa?» 27 Ecosi-wɛ se: «Maatɛm-mɩ heyuu, ɛlɛ itiwelisi. Ɛbɛ yɔɔ ɩñɩnɩɣ se ɩtasɩ-tʋ nɩʋ? Yaa mɩ ɖɔɖɔ ɩsɔɔlaa se ɩpɩsɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa?» 28 Peeɖe penimi-i nɛ peheyi-i se: «Ñɛkɛnɩ abalʋ ɛnʋ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyʋ, ɛlɛ ɖa lɛ Moyizi tɔmkpɛlɩkɩyaa ɖɩkɛnaa. 29 Ðɩsɩm mbʋ se Ɛsɔ yɔɔdɩnɩ Moyizi, ɛlɛ abalʋ ɛnʋ lɛ, ɖɩtɩtɩlɩ ɖenɖe ɛlɩnaa yɔ.» 30 Abalʋ ɛnʋ ecosi-wɛ se: «Toovenim taa lɛ, pɩwɛ piti kpem se ɩɩsɩŋ ɖenɖe ɛlɩnaa yɔ, ŋgʋ ekuli mɛ-ɛsa. 31 Ðɩsɩm mbʋ se Ɛsɔ eewelisiɣni kɩwɛɛkɩm laɖaa,+ ɛlɛ ye nɔɔyʋ ɛñaŋ Ɛsɔ nɛ ɛlakɩ ɛ-sɔɔlɩm yɔ, ewelisiɣni-i.+ 32 Kpaɣnɩ caanaʋ taa, wiɖiyi ɖɩtɩnɩɩ se nɔɔyʋ kuli weyi palʋlɩ-ɩ nɛ yʋlʋmtʋ yɔ ɛ-ɛsa. 33 Ye abalʋ ɛnʋ ɛtaalɩɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ, ɛtaapɩzɩ nɛ ɛla nabʋyʋ kpa.»+ 34 Pocosi-i nɛ pɔtɔ se: «Kɩwɛɛkɩm taa palʋlɩ ña-tɩŋa pilim, nɛ ŋwɩlɩɣ-ɖʋ tɔm na?» Nɛ palɩzɩ-ɩ awayɩ!+

35 Yesu nɩɩ se palɩzɩ-ɩ awayɩ; nɛ ɛna-ɩ lɛ, ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ŋwɛnɩ tisuu ɛyʋ Pɩyalʋ yɔɔ?» 36 Abalʋ ɛnʋ ecosi se: «Ðajaa, anɩ ɛkɛnaa, se pɩsa nɛ mɛwɛɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ?» 37 Yesu heyi-i se: «Ŋna-ɩ, nɛ toovenim taa lɛ, ɛnʋ wɛna nɛ ɛyɔɔdʋʋnɩ-ŋ.» 38 Abalʋ ɛnʋ ɛyɔɔdɩ se: «Kɩbaɣlʋ, mɛwɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ.» Nɛ ɛha-ɩ ñamtʋ.* 39 Nɛ Yesu yɔɔdɩ se: «Tɔm hʋʋ pʋnɛ pɩ-yɔɔ mɔnkɔm ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ, se mba paanaɣ yɔ papɩzɩ nɛ pana,+ nɛ mba panaɣ yɔ papɩsɩ yʋlʋmaa.»+ 40 Farɩsɩ ñɩma mba paawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ, panɩɩ tɔm ndʋ, nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ða ɖɔɖɔ ɖɩkɛ yʋlʋmaa yaa we?» 41 Yesu heyi-wɛ se: «Ye ɩɩkɛ yʋlʋmaa kɔyɔ, ɩtaawɛɛnɩ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ. Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ ɩtɔŋ se: “Ðɩnaɣ.” Mɩ-kɩwɛɛkɩm wɛ mbʋ.»+

10 «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se weyi ɛɛtɩŋɩɣnɩ nɔnɔɔ, ɛlɛ ɛmaɣnɩ koloŋa nɛ ɛsʋʋ heŋ kalakʋ taa yɔ, ɛkɛ mɩlʋ nɛ lazɩyʋ.+ 2 Ɛlɛ weyi ɛtɩŋɩɣnɩ nɔnɔɔ nɛ ɛsʋʋ yɔ, ɛkɛ heŋ ninɖiɣyu.+ 3 Nɔnɔɔ yɔɔ cɔnɩyʋ tʋlʋʋ-ɩ,+ nɛ heŋ welisiɣ ɛ-nɔɔ.+ Ɛyaɣ ɛ-maɣmaɣ e-heŋ nɛ ɩ-hɩla nɛ ɛlɩzɩɣ-ɩ awayɩ. 4 Ɛlɩɣnɩ e-heŋ tɩŋa awayɩ lɛ, ɛɖɛɛ ɩ-nɔɔ; nɛ heŋ tɩŋɩɣ-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩsɩm ɛ-nɔɔ. 5 Ɩɩkaɣ tɩŋʋʋ ɛgɔm nɔɔyʋ wayɩ kpa, ɛlɛ ɩkaɣ-ɩ seu, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩɩsɩŋ agɔma nɔsɩ.» 6 Yesu tuu-wɛ eduuye nɖɩ, ɛlɛ patɩnɩɩ tɔm ndʋ ɛɛwɛɛ nɛ eheyiɣ-wɛ yɔ tɩ-tɔbʋʋ.

7 Pʋyɔɔ Yesu tasɩ-wɛ heyuu se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se, mɛkɛnɩ nɔnɔɔ ŋga ka-taa heŋ tɩŋɩɣna yɔ.+ 8 Mba payɩ pɔkɔm mo-lone taa yɔ, pɛkɛ mɩlaa nɛ lazɩyaa; ɛlɛ heŋ tiwelisini-wɛ. 9 Mɛkɛnɩ nɔnɔɔ; weyi ɛtɩŋɩɣnɩ mɔ-yɔɔ nɛ ɛsʋʋ yɔ, ɛkaɣ hiɣu ñʋʋ yabʋ, nɛ ɛyʋ ɛnʋ ɛkaɣ sʋʋ nɛ ɛlɩɩ nɛ ehiɣ ñɩtʋ ɖɩdɔɔyɛ.+ 10 Mɩlʋ ɛɛkɔŋ yem, ɛlɛ ɛkɔŋ se ɛmɩlɩ nɛ ɛkʋ nɛ ɛɖɩzɩ.+ Mɔnkɔm se heŋ ihiɣ wezuu nɛ ɩwɛɛnɩ-kʋ sakɩyɛ. 11 Mɛkɛnɩ ninɖiɣyu kɩbanʋ;+ ninɖiɣyu kɩbanʋ cɛlɩɣ e-wezuu* heŋ yɔɔ.+ 12 Tʋmlaɖʋ weyi ɛcɔŋnɩ heŋ yɔɔ se pɛhɛyɩ-ɩ, nɛ ɛtɩkɛ ninɖiɣyu, nɛ pɩtɩkɛ ɛnʋ tɩnɩ heŋ yɔ, ɛnaɣ ñɩtʋ taa haɣ* kɔŋ nɛ eyele heŋ nɛ ese—nɛ ñɩtʋ taa haɣ kpa heŋ nɛ kamɩzɩ-ɩ— 13 mbʋ pʋyɔɔ yɔ tʋmlaɖʋ ɛnʋ, ɛlakɩ tʋmɩyɛ se pɛhɛyɩ-ɩ na, nɛ ɛ-paa fɛyɩnɩ heŋ. 14 Mɛkɛnɩ ninɖiɣyu kɩbanʋ. Mansɩm me-heŋ nɛ me-heŋ sɩmɩ-m,+ 15 ɖɔɖɔ ɛzɩ Caa sɩmʋʋ-m nɛ mansɩ Caa yɔ;+ nɛ mɛncɛlɩɣ me-wezuu* heŋ yɔɔ.+

16 «Nɛ mɛwɛnɩ heŋ lɛɛŋ, weyi ɩfɛyɩ kalakʋ kʋnɛ kɩ-taa yɔ;+ ɛnɩ ɖɔɖɔ pɩwɛɛ se mɔnkɔnɩ-ɩ kɩ-taa, nɛ ɩkaɣ welisuu mɔ-nɔɔ, nɛ ɩkaɣ pɩsʋʋ ewiɖe kʋɖʋmɖɩyɛ, nɛ ɩwɛɛnɩ ninɖiɣyu kʋɖʋm.+ 17 Pʋyɔɔ Caa sɔɔlɩ-m,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛncɛlɩ me-wezuu,*+ se pɩsa nɛ manɖaɣnɩ-kʋ mʋʋ. 18 Nɔɔyʋ ɛɛmʋʋ-kʋ mɔn-cɔlɔ, ɛlɛ ma-maɣmaɣ mɛcɛlɩɣnɩ-kʋ. Mɛwɛnɩ ɖoŋ se mɛncɛlɩ-kʋ, nɛ mɛwɛnɩ ɖoŋ se mantasɩ-kʋ mʋʋ.+ Paɣtʋ tʋnɛ mamʋ man-Caa cɔlɔ.»

19 Nɛ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ lɛ, Yuuda mba hɛkʋ taa ɖaɣnɩ tayʋʋ.+ 20 Pa-taa sakɩyɛ tɔŋaɣ se: «Ɛwɛnɩ eleeu, nɛ ɛ-ñʋʋ taa cɔwa. Ɛbɛ yɔɔ iwelisiɣni-i?» 21 Lalaa ñɔyɔɔdaɣ se: «Pɩtɩkɛ ɛyʋ weyi ekem eleeu yɔ, ɛ-yɔɔdaɣ yɔ. Eleeu nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ekuli yʋlʋm ɛsa yaa we?»

22 Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, pɔtɔkaɣ Nɔnɔsɩ Tʋlʋʋ Kazandʋ* Yeruzalɛm. Pɩɩkɛ nikaɣ alɩwaatʋ, 23 nɛ Yesu kaawɛɛ nɛ ɛɖɔŋ templo taa, Salomɔɔ kʋjɔŋ tɛɛ.+ 24 Nɛ Yuuda mba cɔɔ-ɩ nɛ pata nɛ peheyi-i se: «Ŋyeki se ɖɩwɛɛ* ɖaŋʋʋ yɔɔ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ ɛzɩmtaa? Ye ŋkɛ Krɩstʋ yɔ, heyi-ɖʋ kpayɩ.» 25 Yesu cosi-wɛ se: «Meheyi-mɩ, ɛlɛ ititisi. Tʋma wena mɛwɛɛ nɛ malakɩ man-Caa hɩɖɛ taa yɔ, ana lɩzɩɣnɩ aseɣɖe mɔ-yɔɔ.+ 26 Ɛlɛ iitisiɣ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩtɩkɛ me-heŋ.+ 27 Me-heŋ welisiɣ mɔ-nɔɔ, nɛ mansɩmɩ-ɩ, nɛ ɩtɩŋɩɣ-m.+ 28 Mahaɣ-ɩ wezuu maatɛŋ,+ nɛ paakaɣ-ɩ ɖɩzʋʋ wiɖiyi kpa, nɛ nɔɔyʋ ɛɛkaɣ-ɩ lɛɣʋ me-nesi tɛɛ.+ 29 Mbʋ man-Caa cɛlɩ-m yɔ, pɩmʋ ñɩm nɛ pɩkɩlɩ wondu lɛɛtʋ tɩŋa, nɛ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛlɛɣ-pʋ Caa nesi tɛɛ.+ 30 Ma nɛ Caa ɖɩkɛ kʋɖʋm.»*+

31 Nɛ Yuuda mba tasɩ kpaɣʋ pɛɛ se payakɩ-ɩ. 32 Yesu kitini-wɛ se: «Mawɩlɩ-mɩ tʋma kɩbana sakɩyɛ wena alɩnɩ Caa cɔlɔ yɔ. Tʋma ana, a-taa nɖɩ yɔɔ ɩyakɩ-m pɛɛ?» 33 Yuuda mba cosi-i se: «Pɩtɩkɛ tʋmɩyɛ kɩbanɖɛ naɖɩyɛ yɔɔ ɖɩyakɩ-ŋ pɛɛ, ɛlɛ ɖɩyakɩ-ŋ pɛɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋyɔɔdʋʋ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ Ɛsɔ yɔɔ;+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋkɛ ɛyʋ, ɛlɛ ŋtɔŋ se ŋkɛ ɛsɔ.» 34 Yesu kitini-wɛ se: «Patɩma mɩ-Paɣtʋ taa se: “Mɔyɔɔdaa se: ‘Ɩkɛ ɛsɔnaa’”*+ yaa we? 35 Ye Ɛsɔ ɛya ɛyaa mba ɛ-tɔm kʋ pɔ-tɔm yɔ se “ɛsɔnaa”+ yɔ,—ŋgʋ paapɩzɩɣ nɛ pahɩzɩ mayaɣ nakɛyɛ— 36 iheyiɣ ma weyi Caa pɩsɩ kiɖeɖeu nɛ etiyi ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ se: “Ŋyɔɔdʋʋ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ Ɛsɔ yɔɔ,” mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɔntɔm se: “Mɛnkɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ”?+ 37 Ye maalakɩ man-Caa tʋma yɔ, itaatisi mɔ-yɔɔ. 38 Ɛlɛ ye malakɩ-yɛ yɔ, paa iitisiɣ mɔ-yɔɔ yɔ, itisi tʋma yɔɔ,+ se pɩsa nɛ ɩtɩlɩ nɛ ɩwɛɛ tɩlʋʋ yɔɔ se caa yeba nɛ ma nɛ ɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ, nɛ ma ɖɔɖɔ meyeba nɛ ma nɛ Caa ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ.»+ 39 Peeɖe paɖaɣnɩ ñɩnʋʋ se pakpa-ɩ, ɛlɛ ɛlɩɩ pe-nesi tɛɛ nɛ ɛtʋlɩ.

40 Nɛ ɛtasɩ ɖɛʋ nɛ ewolo Yɔɔrdaŋ wayɩ, ɖenɖe Yohanɛɛsɩ kaapaɣzɩ ɛyaa lɩm mɩyɩsʋʋ kiɖe tɛɛ yɔ,+ nɛ ɛcaɣ peeɖe. 41 Nɛ ɛyaa sakɩyɛ kɔɔ ɛ-cɔlɔ nɛ papaɣzɩ yɔɔdʋʋ se: «Yohanɛɛsɩ tɩla maamaaci lakasɩ nasɩyɩ,* ɛlɛ tɔm ndʋ payɩ Yohanɛɛsɩ yɔɔdɩ abalʋ ɛnɛ ɛ-yɔɔ yɔ, tɩɩkɛ toovenim.»+ 42 Nɛ ɛyaa sakɩyɛ wɛɛnɩ tisuu Yesu yɔɔ peeɖe.

11 Nɛ pɩwɩɣaɣ abalʋ nɔɔyʋ, payaɣ-ɩ se Lazaarɩ; ɛɛwɛ Betaanii, tɛtʋ cikpetu ndʋ tɩ-taa Maarɩɩ nɛ ɛ-kɔɔ Maarta+ paawɛɛ yɔ. 2 Maarɩɩ ɛnʋ ɛɛpɩyɩnɩ Kɩbaɣlʋ yɔɔ sɔzɩŋ num nɛ ɛkpaɣ ɛ-ñɔsɩ nɛ ɛhɩzɩnɩ ɛ-nɩŋgbanzɩ yɔɔ;+ e-neu Lazaarɩ pɩwɩɣaɣ. 3 Pʋyɔɔ Lazaarɩ kɔɔnaa tiyaa nɛ peheyi Yesu se: «Kɩbaɣlʋ, na, pɩwɩɣ weyi ŋsɔɔlɩ-ɩ yɔ.» 4 Ɛlɛ Yesu nɩ mbʋ lɛ, ɛyɔɔdɩ se: «Kʋdɔŋ kʋnɛ kiiwokini sɩm taa, ɛlɛ kiyeki se pasa Ɛsɔ,+ se pɩsa nɛ pɩtɩŋnɩ kɩ-yɔɔ nɛ pasa Ɛsɔ Pɩyalʋ.»

5 Yesu kaasɔɔlɩ Maarta nɛ e-neu halɩñɩnʋ nɛ Lazaarɩ. 6 Ɛlɛ ɛnɩwa se pɩwɩɣ Lazaarɩ lɛ, ɛtasɩ caɣʋ ɖenɖe ɛɛwɛɛ yɔ kɩyakɩŋ naalɛ. 7 Nɛ pʋwayɩ lɛ, eheyi tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Ðɩpɩsɩ Yuudee egeetiye taa.» 8 Tɔmkpɛlɩkɩyaa heyi-i se: «Raabi,+ pitileɖi yɔ Yuudee mba ñɩnaɣ se payaɣ-ŋ pɛɛ,+ nɛ ŋɖaɣnɩɣ peeɖe wobu na?» 9 Yesu cosi se: «Ñɩɣtʋ 12 wɛnɩ wɩsɩ taa, yaa we?+ Ye nɔɔyʋ ɛɖɔŋ wɩsɩ taa yɔ, nabʋyʋ eetuuluu-i; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnaɣ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-ñalɩmɩyɛ. 10 Ɛlɛ ye nɔɔyʋ ɛɖɔŋ ɖoo taa yɔ, pituuluu-i; mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñalɩmɩyɛ fɛyɩ ɛ-taa.»

11 Ɛtɛm tɔm ndʋ yɔɔdʋʋ lɛ, ɛsɔzɩ se: «Ða-taabalʋ Lazaarɩ ɖowa,+ ɛlɛ mowoki peeɖe nɛ menfezi-i.» 12 Ðɩnɛ ɛlɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa heyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, ye eɖiɣni ɖou yɔ, ɛ-yɔɔ kaɣ cɛbʋ.» 13 Ɛ-sɩm tɔm Yesu yɔɔdaɣ. Ɛlɛ paba ñamaɣzaɣ se ɖom maɣmaɣ tɔm ɛyɔɔdaɣ. 14 Ðɩnɛ ɛlɛ Yesu heyi-wɛ kpayɩ se: «Lazaarɩ sɩba,+ 15 nɛ man-taa lakɩ leleŋ mɩ-yɔɔ se mantaawɛɛ peeɖe, se pɩsa nɛ itisi. Ɛlɛ ɖiwolo ɛ-cɔlɔ.» 16 Nɛ Tomaa, weyi payaɣaɣ-ɩ se Ðom yɔ, eheyi tɔmkpɛlɩkɩyaa lalaa se: «Ða ɖɔɖɔ ɖiwolo nɛ ɖa nɛ ɩ ɖɩsɩ.»+

17 Yesu talaa lɛ, ɛna se Lazaarɩ tɛm labʋ kɩyakɩŋ 4 pɩlaʋ* taa. 18 Betaanii kaañɔtɩnɩ Yeruzalɛm, kɩ nɛ Yeruzalɛm paaposini ɖama ɛzɩ kilomɛtanaa 3* mbʋ yɔ. 19 Nɛ Yuuda mba sakɩyɛ kaakɔm Maarta nɛ Maarɩɩ pɔ-cɔlɔ se pɛhɛzɩ pa-laŋa pe-neu sɩm yɔɔ. 20 Maarta nɩwa se Yesu ɖiɣni kɔm lɛ, ɛlɩɩ se ɛkatɩ-ɩ; ɛlɛ Maarɩɩ+ ñaacaɣ ɖɩɣa. 21 Ðɩnɛ ɛlɛ Maarta heyi Yesu se: «Kɩbaɣlʋ, ye ŋŋwɛ cɩnɛ yɔ, me-neu taasɩ. 22 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ ɖɔɖɔ lɛ, manawa se mbʋ payɩ ŋpɔzʋʋ Ɛsɔ yɔ, ɛkaɣ-ŋ pʋ haʋ.» 23 Yesu heyi-i se: «Ñe-neu kaɣ fem.» 24 Maarta heyi-i se: «Manawa se ɛkaɣ fem sɩɖaa femtu alɩwaatʋ taa,+ kɛdɛzaɣ kɩyakʋ wiye.» 25 Yesu heyi-i se: «Mɛkɛnɩ femtu nɛ wezuu.+ Weyi ɛwɛɣnɩ tisuu mɔ-yɔɔ yɔ, paa ɛsɩba yɔ, ɛɖaɣnɩɣ wɛʋ wezuu; 26 nɛ weyi ɛwɛ wezuu nɛ ɛwɛɛnɩ tisuu mɔ-yɔɔ yɔ, ɛɛkaɣ sɩbʋ kaaʋ.+ Ŋtisiɣ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ?» 27 Ecosi-i se: «Ɛɛɛ, Kɩbaɣlʋ, mentisaa se ñɛkɛnɩ Krɩstʋ, Ɛsɔ Pɩyalʋ weyi pɩwɛɛ se ɛkɔɔ ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ.» 28 Ɛyɔɔdɩ mbʋ lɛ, ewolo ɛyaa e-neu Maarɩɩ, nɛ eheyi-i pa-taa pe-ɖeke se: «Wɩlɩyʋ+ kɔma, nɛ ɛwɛɛ ɛyaɣ-ŋ.» 29 Maarɩɩ nɩ mbʋ lɛ, ɛkʋyɩ lɛɛ lɛɛ nɛ ewolo Yesu cɔlɔ.

30 Yesu taatɩɩsʋtɩ tɛtʋ taa, ɛlɛ ɛɛkpɛndɩ ɛwɛ ɖenɖe Maarta kaakatɩ-ɩ yɔ. 31 Yuuda ñɩma mba pa nɛ Maarɩɩ paawɛ ɖɩɣa nɛ pɛhɛzɩɣ ɛ-laŋɩyɛ yɔ, panawa se ɛkʋyɩ lɛɛ lɛɛ nɛ ɛlɩɩ lɛ, patɩŋ ɛ-wayɩ; pamaɣzaɣ se ewoki pɩlaʋ* yɔɔ+ se ewii peeɖe. 32 Maarɩɩ talɩ ɖenɖe Yesu kaawɛɛ yɔ nɛ ɛna-ɩ lɛ, eluŋ ɛ-nɩŋgbanzɩ tɛɛ nɛ eheyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, ye ŋŋwɛ cɩnɛ yɔ, me-neu taasɩ.» 33 Yesu na-ɩ eɖiɣni wiu nɛ Yuuda ñɩma mba pa nɛ ɩ paakɔma yɔ paba ɖɔɖɔ peɖiɣni wiu lɛ, emuzi ɛ-taa kiŋ* nɛ ɛ-laŋɩyɛ wɛɛkɩ. 34 Ɛpɔzɩ se: «Le ɩhɩzɩ-ɩ?» Pocosi-i se: «Kɩbaɣlʋ, kɔɔ nɛ ŋna.» 35 Yesu tisi ɛsɩtɛɣlɩm.+ 36 Peeɖe Yuuda mba paɣzɩ yɔɔdʋʋ se: «Ɩna ɛzɩma ɛɛsɔɔlɩ-ɩ siŋŋ yɔ!» 37 Ɛlɛ pa-taa nabɛyɛ tɔŋ se: «Abalʋ ɛnɛ ekuli yʋlʋm ɛsa,+ ɛtaapɩzɩɣ se eyele nɛ ɛnɛ ɛtaasɩ yaa we?»

38 Nɛ Yesu tasɩ muzuu ɛ-taa kiŋ lɛ, ɛkɔɔ pɩlaʋ* yɔɔ. Toovenim taa lɛ, pɩɩkɛ ɛwaɣ pɔʋ nakʋyʋ, paasuli kaaʋ nakʋyʋ kɩ-nɔɔ yɔɔ. 39 Yesu yɔɔdɩ se: «Ikuli kaaʋ.» Sɩɖʋ kɔɔ Maarta heyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, pɩtalʋʋnɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ɛlɩɣ sɔŋ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩlabɩ kɩyakɩŋ 4 yɔ.» 40 Yesu heyi-i se: «Mantaaheyi-ŋ se ye ŋwɛnɩ tisuu yɔ, ŋkaɣ naʋ Ɛsɔ ɖoŋ sɔsɔŋ na?»+ 41 Peeɖe pokuli kaaʋ. Nɛ Yesu kpazɩ ɛ-ɛsa nɛ ɛsɔdaa+ nɛ ɛtɔ se: «Caa, mɛnsɛɣ-ŋ se ŋwelisini-m. 42 Toovenim taa lɛ, manawa se paa ɛzɩmtaa lɛ ŋwelisiɣni-m; ɛlɛ samaɣ ŋga kasɩŋ cɩnɛ kpɛɛɛ yɔ, kɔ-yɔɔ mɔyɔɔdʋʋ se pɩsa nɛ ketisi se ñetiyini-m.»+ 43 Ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ lɛ, ɛma kubuka ɖoŋ nɛ ɛtɔ se: «Lazaarɩ, lɩɩ nɛ ŋkɔɔ!»+ 44 Ɛyʋ weyi ɛɛsɩba yɔ ɛlɩɩ, pɔhɔkɩ ɛ-nɩŋgbanzɩ nɛ e-nesi pɩsaŋ hɔɔlasɩ, nɛ pɔhɔkɩ ɛ-ɛsɩndaa pɩsaʋ nakʋyʋ. Yesu heyi-wɛ se: «Ɩhɛɖɩ-ɩ nɛ iyebi-i nɛ ɛɖɛɛ.»

45 Piyeba nɛ Yuuda ñɩma mba paakɔm Maarɩɩ cɔlɔ nɛ pana mbʋ Yesu laba yɔ, pa-taa sakɩyɛ wɛɛnɩ tisuu Yesu yɔɔ,+ 46 ɛlɛ pa-taa nabɛyɛ ñowolo Farɩsɩ mba cɔlɔ nɛ peheyi-wɛ mbʋ Yesu laba yɔ. 47 Nɛ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Farɩsɩ mba pekpeɣli Sahedrɛɛ taa mba nɛ pɔtɔ se: «Ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ abalʋ ɛnʋ ɛlakɩ maamaaci lakasɩ* sakɩyɛ.+ 48 Ye ɖiyebi-i nɛ ɛwɛɛ pɩ-yɔɔ mbʋ yɔ, pa-tɩŋa pakaɣ wɛnʋʋ tisuu ɛ-yɔɔ, nɛ Roma mba kaɣ kɔm nɛ pamʋ ɖo-lone* nɛ ɖɛ-ɛjaɖɛ.» 49 Ɛlɛ pa-taa kʋɖʋm, Kayifu+ weyi ɛɛkɛ cɔjɔ kɩlɩm pɩnaɣ ŋga yɔ, eheyi-wɛ se: «Ɩɩsɩŋ nabʋyʋ paa ññɩɩ, 50 nɛ ɩtɩna se mɩ pɩwazɩɣ se ɛyʋ kʋɖʋm ɛsɩ samaɣ yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ se paɖɩzɩ ɖɛ-ɛjaɖɛ kpeekpe.» 51 Pɩtɩkɛ ɛ-maɣmaɣ ɛ-cɔlɔ tɔm ndʋ tɩlɩnaa, ɛlɛ ɛɛkɛ cɔjɔ kɩlɩm pɩnaɣ ŋga, mbʋ yebina nɛ ɛyɔɔdɩ natʋ tɔm se pɩwɛɛ se Yesu ɛsɩ ɛ-ɛjaɖɛ yɔɔ, 52 nɛ pɩtɩkɛ ɛ-ɛjaɖɛ yɔɔ ɖeke, ɛlɛ se ekpeɣli Ɛsɔ piya nzɩ sɩɩmɩzaa yɔ nɛ sɩkpɛndɩ kʋɖʋm. 53 Pʋyɔɔ kpaɣnɩ kɩyakʋ ŋgʋ lɛ, pala nɔɔ se pakʋʋ-ɩ.

54 Pʋyɔɔ Yesu taatasɩɣ ɖɔm Yuuda mba hɛkʋ taa kaɣlaa, ɛlɛ ɛkʋyɩ peeɖe nɛ ewolo egeetiye nɖɩ ɖɩñɔtɩnɩ kañɩmbusuu yɔ ɖɩ-taa, tɛtʋ ndʋ payaɣ se Efrayim+ yɔ tɩ-taa, nɛ ɛcaɣ peeɖe ɛ nɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa. 55 Yuuda mba tɛ Paska+ kaañɔtaa, nɛ ɛyaa sakɩyɛ mba palɩnɩ kɔfɩnaa taa yɔ, pakpa Yeruzalɛm se papɩsɩ pa-tɩ kele kele ɛzɩ sɔnzɩ pɔzʋʋ yɔ pʋcɔ nɛ Paska talɩ. 56 Paawɛɛ nɛ pañɩnɩɣ Yesu; nɛ pasɩŋ templo taa lɛ, pɛwɛɛ nɛ pɔpɔzʋʋ ɖama se: «Suwe ɩmaɣzɩɣ? Ɛɛkaɣ kɔm kazandʋ taa yaa we?» 57 Ɛlɛ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Farɩsɩ mba paaɖʋ paɣtʋ se ye nɔɔyʋ ɛsɩm ɖenɖe Yesu wɛɛ yɔ yɔ, pɩwɛɛ se eheyi nɛ papɩzɩ nɛ pakpa-ɩ.

12 Kɩyakɩŋ 6 pʋcɔ nɛ pɔtɔɔ Paska lɛ, Yesu talɩ Betaanii, ɖenɖe Lazaarɩ+ weyi eefezi-i nɛ sɩɖaa taa yɔ, ɛɛwɛɛ yɔ. 2 Nɛ palabɩ-ɩ ɖanaɣ tɔɔnaɣ nakɛyɛ peeɖe, nɛ Maarta kaawɛɛ nɛ ɛɖʋʋ-wɛ lɩm,+ ɛlɛ Lazaarɩ ñaawɛ mba pa nɛ Yesu pɔtɔkaɣ tɔɔnaɣ* yɔ pa-taa. 3 Nɛ Maarɩɩ kpaɣ sɔzɩŋ num nabʋyʋ ɛzɩ litri hɔɔlʋʋ mbʋ yɔ,* palabɩ-pʋ nɛ naarɩ* ŋgʋ patisidi kɩ-taa nabʋyʋ nɛ pɩwɛ liidiye siŋŋ yɔ, nɛ ɛpɩyɩ-pʋ Yesu nɩŋgbanzɩ yɔɔ nɛ ɛkpaɣ ɛ-ñɔsɩ nɛ ɛhɩzɩnɩ ɛ-nɩŋgbanzɩ yɔɔ. Sɔzɩŋ num mbʋ pɩñɛyɩnɩ ɖɩɣa tɩŋa fɛmm.+ 4 Ɛlɛ Yudaasɩ Isɩkarɩyɔɔtɩ,+ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taa kʋɖʋm, weyi ɛkaɣaɣ ɛ-wayɩ lɩʋ yɔ, ɛtɔ se: 5 «Ɛbɛ yɔɔ patɩpɛdɩ sɔzɩŋ num pʋnɛ dinaarɩwaa* 300 nɛ paha kʋñɔndɩnaa liidiye?» 6 Paa ɛyɔɔdɩ mbʋ yɔ pɩtɩkɛ kʋñɔndɩnaa yɔɔ ɛmaɣzaɣ; ɛlɛ ɛyɔɔdɩ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛkɛ mɩlʋ nɛ ɛnʋ ɖɔkaɣnɩ liidiye aɖakaɣ nɛ ɛmɩlaɣ liidiye nɖɩ paɖʋʋ ka-taa yɔ. 7 Peeɖe Yesu tɔm se: «Yebi-i ɖiɣ ɖiɣ nɛ ɛla mbʋ lɛɛlɛɛyɔ nɛ ɛñɔɔzɩnɩ men-pimtu kɩyakʋ.+ 8 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ kʋñɔndɩnaa lɛ,+ pɛwɛ mɩ-cɔlɔ paa ɛzɩmtaa; ɛlɛ ma lɛ maakaɣ wɛʋ mɩ-cɔlɔ paa ɛzɩmtaa.»+

9 Alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Yuuda mba samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ na se Yesu kaawɛ peeɖe, nɛ kɔkɔɔ; ɛlɛ pɩtɩkɛ e-ɖeke ɛ-yɔɔ kɔkɔma, kɔkɔma ɖɔɖɔ se kana Lazaarɩ weyi eefezi-i nɛ sɩɖaa taa yɔ.+ 10 Nɛ cɔjɔnaa sɔsaa la nɔɔ se pakʋʋ Lazaarɩ ɖɔɖɔ; 11 mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-yɔɔ Yuuda mba sakɩyɛ wokaɣ peeɖe nɛ pɛwɛɣnɩ tisuu Yesu yɔɔ.+

12 Tɛʋ fema lɛ, ɛyaa samaɣ sɔsɔɔ ŋga kaakɔm kazandʋ taa yɔ, kanɩɩ se Yesu ɖiɣni kɔm Yeruzalɛm. 13 Pʋyɔɔ kɛsɛtɩ paadɛtʋ nɛ kalɩɩ nɛ kakatɩ-ɩ, nɛ kapaɣzɩ kubusi mabʋ se: «Ðitendi-ŋ, ya ɛ-ñʋʋ! Pawazɩ weyi ɛkɔŋ Yehowa* hɩɖɛ taa yɔ,+ Izrayɛɛlɩ Wiyaʋ!»+ 14 Yesu na kpaŋaɣ pɩɣa nakɛyɛ lɛ, ɛcaɣ kɔ-yɔɔ,+ ɛzɩ paamaʋ yɔ se: 15 «Sɔɔndʋ ɛtaakpa-ŋ, Siyɔŋ pɛlɛ. Na! Ñe-wiyaʋ ɖiɣni kɔm, ɛcaɣ kpaŋaɣ pɩɣa yɔɔ.»+ 16 Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taanɩɩ pʋ-tɔbʋʋ kajalaɣ ɖeɖe, ɛlɛ pɔkɔm nɛ pakpazɩ Yesu lone sɔsɔɖɛ taa lɛ,+ pɔtɔzɩ se paama tɔm ndʋ ɛ-yɔɔ nɛ pɔtɔzɩ ɖɔɖɔ se mbʋ palabɩ-ɩ.+

17 Nɛ ɛyaa samaɣ ŋga kaawɛ ɛ-cɔlɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛya Lazaarɩ nɛ pɩlaʋ* taa+ nɛ efezi-i nɛ sɩɖaa taa yɔ, kɛwɛɛ nɛ kalɩzɩɣ aseɣɖe.+ 18 Pʋyɔɔ ɖɔɖɔ ɛyaa samaɣ woba nɛ kakatɩ-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ kanɩwa se ɛlabɩ maamaaci lakasɩ nzɩ.* 19 Mbʋ yebina nɛ Farɩsɩ mba heyi ɖama se: «Ɩnaɣ, ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩla nabʋyʋ. Ɩna! Ɛjaɖɛ tɩŋa tɩŋ ɛ-wayɩ.»+

20 Nɛ Grɛɛkɩ mba nabɛyɛ kaawɛ mba pɔkɔma se pɛsɛɛ Ɛsɔ kazandʋ alɩwaatʋ taa yɔ pa-taa. 21 Nɛ pɔñɔtɩnɩ Filiipu,+ weyi ɛlɩnɩ Bɛtɩsayidaa, Galilee egeetiye taa yɔ, nɛ petendi-i se: «Ðajaa, ɖɩsɔɔlaa se ɖɩna Yesu.» 22 Filiipu wolo nɛ eheyi-tʋ Andree. Andree nɛ Filiipu powolo nɛ peheyi-tʋ Yesu.

23 Ɛlɛ Yesu cosi-wɛ se: «Ñɩɣyʋʋ talaa se pakpazɩ ɛyʋ Pɩyalʋ lone sɔsɔɖɛ taa.+ 24 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se ye blee piye ɛtɩtɔlɩ tataa nɛ ɖɩɖazɩ yɔ, ɖɩwɛɣ ɖi-ɖeke; ɛlɛ ye ɖɩɖazaa yɔ,+ ɖɩnɛ ɛlɛ ɖɩlʋlʋʋ pee sakɩyɛ. 25 Weyi ɛsɔɔlɩ e-wezuu* yɔ, ɛɖɩzɩɣ-kʋ; ɛlɛ weyi ɛpaɖɩɣ e-wezuu*+ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa yɔ, ɛkaɣ kɩ-yɔɔ kandɩyʋʋ nɛ ehiɣ wezuu maatɛŋ.+ 26 Ye nɔɔyʋ ɛcaɣ se ɛɖʋ-m lɩm yɔ, ɛtɩŋ ma-wayɩ; nɛ ɖenɖe mɛwɛɣ yɔ, ma-lɩmɖʋyʋ ɖɔɖɔ kaɣ wɛʋ peeɖe.+ Ye nɔɔyʋ ɛcaɣ se ɛɖʋ-m lɩm yɔ, Caa kaɣ-ɩ hɩɖɛ ɖʋʋ. 27 Lɛɛlɛɛyɔ, mɛwɛ* laŋwɛɛkɩyɛ taa,+ nɛ suwe mɔyɔɔdʋʋ? Caa, lɩzɩ-m ñɩɣyʋʋ kʋnɛ kɩ-taa.+ Ɛlɛ pʋyɔɔ mɔnkɔm ñɩɣyʋʋ kʋnɛ kɩ-yɔɔ. 28 Caa, sa ña-hɩɖɛ.» Ðɩnɛ ɛlɛ nɔɔ nakɛyɛ+ lɩɩnɩ ɛsɔdaa kiŋ se: «Mansam-ɖɩ nɛ mankaɣ-ɖɩ tasʋʋ sam.»+

29 Ɛyaa samaɣ ŋga kaasɩŋ peeɖe yɔ, kanɩɩ nɔɔ ŋga nɛ kapaɣzɩ yɔɔdʋʋ se tɛʋ nazaa. Lalaa tɔŋ se: «Ɛsɔ tiyiyu nɔɔyʋ yɔɔdɩnɩ-ɩ.» 30 Yesu cosi se: «Pɩtɩkɛ mɔ-yɔɔ nɔɔ kanɛ kɔyɔɔdaa, ɛlɛ mɩ-yɔɔ. 31 Lɛɛlɛɛyɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɔm hʋʋ talaa; lɛɛlɛɛyɔ pakaɣ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-ñʋʋdʋ+ lɔʋ awayɩ.+ 32 Ɛlɛ ye pakpazɩ-m nɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ,*+ mankaɣ hɔm ɛyaa ndɩ ndɩ nɛ mɔ-yɔɔ.» 33 Toovenim taa lɛ, ɛyɔɔdaɣ tɔm ndʋ se ɛwɩlɩ sɩm mbʋ pɩ-ɖɔndɩ ɛkaɣaɣ sɩbʋ yɔ.+ 34 Ðɩnɛ ɛlɛ ɛyaa samaɣ cosi-i se: «Ðɩnɩ Paɣtʋ taa se Krɩstʋ wɛɣ tam tam.+ Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ŋtɔŋ se pɩwɛɛ se pakpazɩ ɛyʋ Pɩyalʋ?*+ Anɩ ɛyʋ Pɩyalʋ ɛnʋ ɛkɛnaa?» 35 Nɛ Yesu heyi-wɛ se: «Ñalɩmɩyɛ kaɣ tasʋʋ wɛʋ mɩ-hɛkʋ taa alɩwaatʋ pazɩ. Ɩɖɔ alɩwaatʋ ndʋ ɩwɛnɩ ñalɩmɩyɛ yɔ, se pɩsa nɛ cɩkpɛndʋʋ ɛtaawabɩ-mɩ; weyi ɛɖɔŋ cɩkpɛndʋʋ taa yɔ, ɛɛsɩŋ ɖenɖe eɖiɣni wobu yɔ.+ 36 Alɩwaatʋ ndʋ ɩwɛnɩ ñalɩmɩyɛ yɔ, ɩwɛɛnɩ tisuu ñalɩmɩyɛ yɔɔ, se pɩsa nɛ ɩpɩsɩ ñalɩmɩyɛ pɩyalaa.»+

Yesu yɔɔdɩ tɔm ndʋ lɛ, ɛcaŋ ɛɖɛɛ nɛ ɛmɛlɩ. 37 Paa ɛɛlabɩ maamaaci lakasɩ* sakɩyɛ pɛ-ɛsɩndaa yɔ, pataawɛɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ, 38 se pɩsa nɛ nayʋ Izaayii tɔm pɩzɩ nɛ tɩla, ɛɛtɔm se: «Yehowa,* awɛnɩ tisuu tɔm ndʋ ɛnɩ ɖɔ-cɔlɔ yɔ* tɩ-yɔɔ?+ Piyele nɛ Yehowa* nesi yɔ, anɩ ɛlɩzɩ-sɩ nɛ ɛwɩlɩ?»+ 39 Mbʋ piyeba nɛ pataapɩzɩ nɛ petisi yɔ, mbʋ lɛ se Izaayii tasɩ yɔɔdʋʋ se: 40 «Ɛyʋlʋsɩ pɛ-ɛsa nɛ ɛla nɛ pa-laŋa sʋʋ kpɩzɩŋ, se pɩsa nɛ pataananɩ pɛ-ɛsa nɛ pa-laŋa ɩtaanɩɩ pʋ-tɔbʋʋ nɛ pɛlɛɣzɩ pa-lakasɩ* nɛ mawaa-wɛ.»+ 41 Izaayii yɔɔdɩ tɔm ndʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛna ɛ-samtʋ nɛ ɛyɔɔdɩ ɛ-yɔɔ tɔm.+ 42 Paa mbʋ yɔ, toovenim taa lɛ ñʋndɩnaa sakɩyɛ maɣmaɣ kaawɛnɩ tisuu ɛ-yɔɔ;+ ɛlɛ Farɩsɩ mba yɔɔ lɛ, pataayɔɔdʋʋ kaɣlaa se petisiɣ ɛ-yɔɔ, se pɩtaala nɛ pɔɖɔɔnɩ-wɛ sinaagɔɔgɩ taa;+ 43 mbʋ pʋyɔɔ yɔ paasɔɔlɩ samtʋ ndʋ tɩlɩnɩ ɛyaa cɔlɔ yɔ nɛ pɩkɩlɩ samtʋ ndʋ tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ.+

44 Ɛlɛ Yesu yɔɔdɩ ɖoŋ se: «Weyi ɛwɛnɩ tisuu mɔ-yɔɔ yɔ, pɩtɩkɛ mɔ-yɔɔ ɖeke ɛwɛnɩ tisuu, ɛlɛ ɛwɛnɩ tisuu ɖɔɖɔ weyi etiyi-m yɔ ɛ-yɔɔ;+ 45 nɛ weyi ɛnaɣ-m yɔ, ɛnaɣ ɖɔɖɔ Weyi etiyi-m yɔ.+ 46 Mɔnkɔm ɛjaɖɛ yɔɔ ɛzɩ ñalɩmɩyɛ yɔ,+ se weyi ɛwɛnɩ tisuu mɔ-yɔɔ yɔ, ɛtaawɛɛ cɩkpɛndʋʋ taa.+ 47 Ɛlɛ ye nɔɔyʋ ɛnɩɣ tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ nɛ ɛɛɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ, maahʋʋnɩ-ɩ tɔm; mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantɩkɔɔ se mahʋʋnɩ ɛjaɖɛ tɔm, ɛlɛ mɔnkɔm se maya ɛjaɖɛ ñʋʋ.+ 48 Weyi ekiziɣ-m nɛ ɛɛmʋʋ tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ, ɛwɛnɩ weyi ɛhʋʋnɩ-ɩ tɔm yɔ. Tɔm ndʋ mɔyɔɔdaa yɔ, ndʋ kaɣnɩ-ɩ tɔm hʋnʋʋ kɛdɛzaɣ kɩyakʋ wiye. 49 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɔm ndʋ mɔyɔɔdaa yɔ, tɩtɩlɩɩnɩ ma-maɣmaɣ mɔn-cɔlɔ; ɛlɛ Caa weyi etiyi-m yɔ, ɛ-maɣmaɣ ɛɖʋ-m paɣtʋ tɔm ndʋ pɩwɛɛ se mɔyɔɔdɩ nɛ tɔm ndʋ pɩwɛɛ se mawɩlɩ yɔ tɩ-yɔɔ.+ 50 Nɛ mansɩm mbʋ se ɛ-paɣtʋ haɣ wezuu maatɛŋ.+ Pʋyɔɔ lɛ, tɔm ndʋ payɩ mɔyɔɔdʋʋ yɔ, mɔyɔɔdʋʋ-tʋ ɛzɩ Caa heyuu-m tʋ yɔ.»+

13 Pʋcɔ nɛ Paska kazandʋ talɩɣ lɛ, Yesu kaanawa se ɛ-ñɩɣyʋʋ talaa+ se ɛkʋyɩ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ nɛ ewolo Caa+ cɔlɔ, nɛ ɛzɩma Yesu kaasɔɔlɩ ɛ-ñɩma mba pɛwɛ ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ pʋyɔɔ lɛ, ɛsɔɔlɩ-wɛ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ tɩnaɣ yɔɔ.+ 2 Paawɛɛ nɛ pɔtɔkɩ ɖanaɣ tɔɔnaɣ, nɛ Eleeu kaatɛm ɖʋʋ Siimɔɔ pɩyalʋ Yudaasɩ Isɩkarɩyɔɔtɩ laŋɩyɛ taa+ se ɛlɩɩ Yesu wayɩ.+ 3 Nɛ Yesu kaatɩlaa se Caa ɖʋzɩ pɩtɩŋa payɩ e-nesi tɛɛ nɛ ɛɛlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ nɛ eɖiɣni wobu Ɛsɔ cɔlɔ;+ pʋyɔɔ lɛ, 4 ɛkʋyɩ ɖanaɣ tɔɔnaɣ ɖɩdɔɔyɛ nɛ ɛhɔzɩ e-tokonaa kɩtɩnaa nɛ ɛsɩɩ hɔɔlʋʋ. Nɛ ɛkpaɣ pɔbɔʋ nɛ ɛta ɛ-tɩnaɣ taa.+ 5 Pʋwayɩ lɛ, ɛɖʋ lɩm ñanaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ taa nɛ ɛpaɣzɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa nɩŋgbanzɩ kɔʋ nɛ ɛhɩzɩɣ sɩ-yɔɔ nɛ pɔbɔʋ ŋgʋ ɛɛtama ɛ-tɩnaɣ taa yɔ. 6 Nɛ ɛtalɩ Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ cɔlɔ. Pɩyɛɛrɩ pɔzɩ-ɩ se: «Kɩbaɣlʋ, ŋkɔʋ ma-nɩŋgbanzɩ lɩm na?» 7 Yesu cosi-i se: «Mbʋ menɖiɣni labʋ yɔ, ŋŋnɩɣ pʋ-tɔbʋʋ lɛɛlɛɛyɔ; ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, ŋkaɣ nɩʋ pʋ-tɔbʋʋ.» 8 Pɩyɛɛrɩ heyi-i se: «Pɩlɩ, ŋŋkaɣ kɔʋ ma-nɩŋgbanzɩ lɩm kpa.» Yesu kitini-i se: «Ye mantɩkɔ-ŋ lɩm yɔ,+ ma nɛ ŋ ɖɩɩkpɛndɩɣ pʋyʋ.» 9 Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ heyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, taakɔ ma-nɩŋgbanzɩ ɖeke, ɛlɛ kɔ ɖɔɖɔ me-nesi nɛ ma-ñʋʋ.» 10 Yesu kitini-i se: «Weyi ɛsɔ lɩm yɔ, ɛ-nɩŋgbanzɩ ɖeke pɩcɛyaa se pɔkɔ lɩm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-tɩŋa pilim ɛwɛ cɩɖɩ cɩɖɩ. Nɛ mɩ lɛ, ɩwɛ cɩɖɩ cɩɖɩ; ɛlɛ pɩtɩkɛ mɩ-tɩŋa.» 11 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛɛsɩm weyi ɛkaɣaɣ ɛ-wayɩ lɩʋ yɔ.+ Pʋyɔɔ ɛtɔm se: «Pɩtɩkɛ mɩ-tɩŋa ɩwɛnɩ cɩɖɩ cɩɖɩ.»

12 Nɛ ɛkɔ pa-nɩŋgbanzɩ lɩm nɛ esuu e-tokonaa kɩtɩnaa lɛ, ɛɖaɣnɩ caɣʋ taabɩlɩ yɔɔ nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩnɩ mbʋ malabɩ-mɩ yɔ pʋ-tɔbʋʋ na? 13 Ɩyaɣ-m se “Wɩlɩyʋ” nɛ “Kɩbaɣlʋ,” nɛ ɩwɛnɩ toovenim, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mbʋ mɛnkɛwa.+ 14 Ye mbʋ, ye ma weyi mɛnkɛ Kɩbaɣlʋ nɛ Wɩlɩyʋ yɔ mɔnkɔ mɩ-nɩŋgbanzɩ lɩm yɔ,+ mɩ ɖɔɖɔ pɩwɛɛ* se ɩkɔ ɖama nɩŋgbanzɩ lɩm.+ 15 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, maha-mɩ kɩɖaʋ se ɛzɩ malabʋ-mɩ yɔ, mɩ ɖɔɖɔ pɩwɛɛ se ɩla mbʋ.+ 16 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se yom tɩkɩlɩ ɛ-caa, nɛ weyi petiyaa yɔ ɛtɩkɩlɩ weyi etiyi-i yɔ. 17 Ye ɩsɩm tɔm ndʋ nɛ ɩɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ, ɩkɛ koboyaɣ tɩnaa.+ 18 Pɩtɩkɛ mɩ-tɩŋa mɩ-tɔm menɖiɣni yɔɔdʋʋ; mansɩm mba malɩzaa yɔ. Ɛlɛ pɩlabɩ mbʋ se mayaɣ taa tɔm ɛpɩzɩ nɛ tɩla:+ “Weyi ɛtɔkaɣ mɔn-kpɔnɔ yɔ, ɛkpazɩ ɛ-naakiɖe mɔ-yɔɔ.”*+ 19 Kpaɣnɩ alɩwaatʋ tʋnɛ lɛ, meheyiɣ-mɩ tʋ pʋcɔ nɛ tɩla, se pɩsa nɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩlakɩ yɔ, itisi se mɛnkɛ weyi mɔntɔma se mɛnkɛnaa yɔ.+ 20 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se, weyi ɛmʋʋ weyi mentiyiɣ-i yɔ, ɛmʋʋ-m ɖɔɖɔ;+ nɛ weyi ɛmʋʋ-m yɔ, ɛmʋʋ ɖɔɖɔ Weyi etiyi-m yɔ.»+

21 Yesu yɔɔdɩ tɔm ndʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛ-laŋɩyɛ wɛɛkɩ siŋŋ, nɛ ɛlɩzɩ aseɣɖe se: «Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se, mɩ-taa kʋɖʋm kaɣ ma-wayɩ lɩʋ.»+ 22 Tɔmkpɛlɩkɩyaa paɣzɩ ɖama cɔnʋʋ, nɛ paanaɣ se a-tɔm ɛwɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋ.+ 23 Tɔmkpɛlɩkɩyaa taa kʋɖʋm, weyi Yesu kɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ,+ ɛɛcaɣ Yesu cɔlɔ kpam* taabɩlɩ yɔɔ. 24 Pʋyɔɔ Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ labɩ-ɩ yʋsaɣ nɛ eheyi-i se: «Heyi-ɖʋ weyi ɛ-tɔm eɖiɣni yɔɔdʋʋ yɔ.» 25 Peeɖe ɛlɛ pɩsɩnɩ ɛ-wayɩ nɛ ekpilini Yesu laŋɩyɛ yɔɔ kiŋ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Kɩbaɣlʋ, a-tɔm ŋyɔɔdʋʋ?»+ 26 Yesu cosi se: «Ɛnʋ lɛ weyi mankaɣ cɛlʋʋ kpɔnɔ hɔɔlaɣ ŋga meliɣ ñanaɣ taa yɔ.»+ Nɛ eli kpɔnɔ ñanaɣ taa lɛ, ɛcɛlɩ-kʋ Siimɔɔ Isɩkarɩyɔɔtɩ pɩyalʋ Yudaasɩ. 27 Yudaasɩ mʋ kpɔnɔ hɔɔlaɣ lɛ, Sataŋ sʋʋ ɛ-taa.+ Ðɩnɛ ɛlɛ Yesu heyi-i se: «Mbʋ ŋɖiɣni labʋ yɔ, labɩ-pʋ lɛɛ lɛɛ nɛ pɩkɩlɩ.» 28 Ɛlɛ, mba paacaɣ taabɩlɩ yɔɔ yɔ, pa-taa nɔɔyʋ tɩtɩlɩ mbʋ pʋyɔɔ eheyi-i tɔm ndʋ yɔ. 29 Toovenim taa lɛ, Yudaasɩ ɖɔkaɣnɩ liidiye aɖakaɣ,+ pʋyɔɔ nabɛyɛ maɣzaɣ se Yesu ñɩnaɣ-ɩ heyuu se: «Ya mbʋ pɩpɔzʋʋ se ɖɩtɔɔnɩ kazandʋ yɔ,» yaa se pɩwɛɛ se ɛha kʋñɔndɩnaa nabʋyʋ. 30 Pʋyɔɔ ɛmʋ kpɔnɔ hɔɔlaɣ nɛ ɛcaŋ ɛlɩɩ. Ðoo kaayuwa.+

31 Ɛlɩwa lɛ, Yesu yɔɔdɩ se: «Lɛɛlɛɛyɔ pasam ɛyʋ Pɩyalʋ;+ nɛ ɛ-yɔɔ lɛ, pasam Ɛsɔ. 32 Ɛsɔ maɣmaɣ kaɣ-ɩ sam,+ nɛ ɛkaɣ-ɩ sam kpaagbaa. 33 Piya cikpesi, alɩwaatʋ pazɩ mantasɩɣ wɛʋ mɩ-cɔlɔ. Ɩkaɣ-m ñɩnʋʋ; nɛ ɛzɩ meheyuu Yuuda mba se: “Ðenɖe mowoki yɔ, ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩkɔɔ peeɖe” yɔ,+ meheyiɣ-mɩ tʋ ɖɔɖɔ lɛɛlɛɛyɔ. 34 Manɖʋʋ-mɩ paɣtʋ kɩfatʋ, se ɩsɔɔlɩ ɖama; ɛzɩ mɔnsɔɔlʋʋ-mɩ yɔ,+ mɩ ɖɔɖɔ ɩsɔɔlɩ ɖama mbʋ.+ 35 Ye sɔɔlɩm ɛwɛ mɩ-hɛkʋ taa yɔ, piyeki nɛ ɛyaa tɩŋa tɩlɩ se ɩkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa.»+

36 Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ pɔzɩ-ɩ se: «Kɩbaɣlʋ, le ŋwoki?» Yesu cosi-i se: «Ðenɖe mowoki yɔ, ŋŋpɩzɩɣ nɛ ŋtɩŋɩ-m lɛɛlɛɛyɔ, ɛlɛ ŋkaɣ-m tɩŋʋʋ pʋwayɩ.»+ 37 Pɩyɛɛrɩ heyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, ɛbɛ yɔɔ maapɩzɩɣ nɛ mantɩŋɩ-ŋ lɛɛlɛɛyɔ? Mankaɣ cɛlʋʋ me-wezuu* ñɔ-yɔɔ.»+ 38 Yesu cosi-i se: «Ŋkaɣ cɛlʋʋ ñe-wezuu* mɔ-yɔɔ? Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-ŋ se, kalɩmaʋ ɛɛkaɣ kou pʋcɔ nɛ ŋkizi-m tam nabudozo.»+

14 «Mɩ-laŋa ɩtaawɛɛkɩ.+ Ɩwɛɛnɩ tisuu Ɛsɔ yɔɔ;+ ɩwɛɛnɩ tisuu ɖɔɖɔ mɔ-yɔɔ. 2 Ðɩjaɣyɛ sakɩyɛ wɛ man-Caa ɖɩɣa taa. Pɩtaakɛ mbʋ yɔ maaheyi-mɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mowoki se mɔñɔɔzɩ-mɩ ɖɩjaɣyɛ.+ 3 Pɩtasɩ lɛ, mowoki nɛ mɔñɔɔzɩ-mɩ ɖɩjaɣyɛ lɛ, mantasɩɣ kɔm nɛ mankaɣ-mɩ mʋʋ ɖenɖe mɛwɛɛ yɔ, se pɩsa nɛ ɖenɖe mɛwɛɛ yɔ, mɩ ɖɔɖɔ ɩwɛɛ peeɖe.+ 4 Nɛ ɖenɖe mowoki yɔ, ɩsɩm peeɖe nʋmɔʋ.»

5 Tomaa+ heyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, ɖɩɩsɩŋ ɖenɖe ŋwoki yɔ. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtɩlɩ nʋmɔʋ?»

6 Yesu heyi-i se: «Mɛkɛnɩ nʋmɔʋ+ nɛ toovenim+ nɛ wezuu.+ Nɔɔyʋ ɛɛkɔŋ Caa cɔlɔ nɛ ɛtɩtɩŋnɩ mɔ-yɔɔ.+ 7 Ye ɩɩsɩmɩ-m yɔ, ɩɩsɩm ɖɔɖɔ man-Caa; kpaɣnɩ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɩsɩmɩ-ɩ nɛ ɩna-ɩ.»+

8 Filiipu heyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, ye ŋwɩlɩ-ɖʋ Caa kɔyɔ pɩɖɔ-ɖʋ.»

9 Yesu heyi-i se: «Filiipu, ma nɛ mɩ ɖɩwɛʋ yɔ pɩlakɩ alɩwaatʋ sakɩyɛ yɔ, nɛ ŋtɩtɩɩsɩmtɩ-m? Weyi ɛna-m yɔ, ɛna ɖɔɖɔ Caa.+ Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ŋtɔŋ se: “Wɩlɩ-ɖʋ Caa”? 10 Ŋŋtisiɣ se meyeba nɛ ma nɛ Caa ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ Caa ɖɔɖɔ yeba nɛ ma nɛ ɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ yaa we?+ Tɔm ndʋ meheyiɣ-mɩ yɔ, tɩtɩlɩɩnɩ ma-maɣmaɣ mɔn-cɔlɔ,+ ɛlɛ Caa weyi ma nɛ ɩ ɖɩwɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ yɔ, ɛnʋ lakɩnɩ ɛ-tʋma. 11 Itisi mɔn-tɔm yɔɔ se, meyeba nɛ ma nɛ Caa ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ Caa ɖɔɖɔ yeba nɛ ma nɛ ɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ; paa iitisiɣ yɔ, tʋma maɣmaɣ yɔɔ lɛ, itisi.+ 12 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se, weyi ɛwɛnɩ tisuu mɔ-yɔɔ yɔ, ɛkaɣ labʋ ɖɔɖɔ tʋma wena malakɩ yɔ; nɛ ɛkaɣ labʋ tʋma wena akɩlɩ-yɛ yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mowoki Caa cɔlɔ.+ 13 Pɩtasɩ lɛ, mbʋ payɩ ɩpɔzʋʋ ma-hɩɖɛ taa yɔ, mankaɣ-pʋ labʋ, se pɩsa nɛ Pɩyalʋ yɔɔ lɛ pasa Caa.+ 14 Ye ɩpɔzɩ nabʋyʋ ma-hɩɖɛ taa yɔ, mankaɣ-pʋ labʋ.

15 «Ye ɩsɔɔlɩ-m yɔ, ɩkaɣ ɖɔm man-paɣtʋ yɔɔ.+ 16 Nɛ mankaɣ pɔzʋʋ Caa nɛ ɛkaɣ-mɩ haʋ sɩnɩyʋ* lɛlʋ se ɛwɛɛ mɩ-cɔlɔ tam,+ 17 toovenim fezuu,+ ŋgʋ ɛjaɖɛ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɖɩmʋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛjaɖɛ ɛɛnaɣ-kʋ nɛ ɖɩɩsɩŋ-kʋ.+ Mɩ lɛ ɩsɩm-kʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ kɩwɛ mɩ-cɔlɔ nɛ kɩwɛ mɩ-taa. 18 Maakaɣ-mɩ yebu mi-ɖeke.* Manɖaɣnɩɣ kɔm mɩ-cɔlɔ.+ 19 Pɩkazɩ pazɩ ɛjaɖɛ ɛɛkaɣ-m tasʋʋ naʋ, ɛlɛ mɩ lɛ ɩkaɣ-m naʋ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛwɛ wezuu nɛ ɩkaɣ wɛʋ wezuu. 20 Puwiye lɛ, ɩkaɣ tɩlʋʋ se ma nɛ man-Caa ɖɩwɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ, nɛ iyeba nɛ ma nɛ mɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ ma ɖɔɖɔ meyeba nɛ ma nɛ mɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ.+ 21 Weyi ɛmʋʋ man-paɣtʋ nɛ ɛɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ, ɛnʋ sɔɔlɩnɩ-m. Nɛ weyi ɛsɔɔlɩ-m yɔ, man-Caa kaɣ-ɩ sɔɔlʋʋ, nɛ mankaɣ-ɩ sɔɔlʋʋ nɛ mawɩlɩ-ɩ man-tɩ kaɣlaa.»

22 Yudaasɩ+ (pɩtɩkɛ Isɩkarɩyɔɔtɩ) pɔzɩ-ɩ se: «Kɩbaɣlʋ, ɛbɛ laba nɛ ŋɖʋ se ɖa ŋwɩlɩɣ ña-tɩ kaɣlaa nɛ pɩtɩkɛ ɛjaɖɛ?»

23 Yesu cosi-i nɛ ɛtɔ se: «Ye nɔɔyʋ ɛsɔɔlɩ-m yɔ, ɛkaɣ ɖɔm mɔn-tɔm yɔɔ,+ nɛ man-Caa kaɣ-ɩ sɔɔlʋʋ, nɛ ɖɩkaɣ kɔm ɛ-cɔlɔ nɛ ɖa nɛ ɩ ɖɩwɛɛ.+ 24 Weyi ɛtɩsɔɔlɩ-m yɔ ɛɛɖɔŋ mɔn-tɔm yɔɔ. Tɔm ndʋ ɩnɩɣ yɔ, tɩtɩlɩɩnɩ mɔn-cɔlɔ, ɛlɛ tɩlɩnɩ Caa weyi etiyi-m yɔ ɛ-cɔlɔ.+

25 «Meheyiɣ-mɩ tɔm tʋnɛ alɩwaatʋ ndʋ mɛnkpɛndɩ mɛwɛ mɩ-cɔlɔ yɔ. 26 Ɛlɛ sɩnɩyʋ, fezuu kiɖeɖeu, ŋgʋ Caa kaɣ tiyinuu ma-hɩɖɛ taa yɔ, ŋgʋ kaɣnɩ-mɩ wɩlʋʋ pɩtɩŋa nɛ kɩtɔzɩ-mɩ tɔm ndʋ payɩ maaheyi-mɩ yɔ.+ 27 Meyekini-mɩ laŋhɛzɩyɛ; mahaɣ-mɩ ma-laŋhɛzɩyɛ.+ Maahaɣ-mɩ ɖɩ ɛzɩ ɛjaɖɛ haʋ-ɖɩ yɔ. Mɩ-laŋa ɩtaawɛɛkɩ nɛ sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ ɖɔɖɔ. 28 Ɩnɩwa meheyi-mɩ se: “Mɛnɖɛɣ nɛ manpɩsɩ mɔnkɔɔ mɩ-cɔlɔ.” Ye ɩɩsɔɔlɩ-m yɔ, mɩ-taa kaalabɩ leleŋ se mowoki Caa cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Caa kɩlɩ-m.+ 29 Pʋyɔɔ lɛ, lɛɛlɛɛyɔ meheyi-mɩ pʋcɔ nɛ pɩla, se pɩsa nɛ alɩwaatʋ ndʋ pɩlakɩ yɔ, itisi.+ 30 Maatasɩɣ-mɩ yɔɔdɩnʋʋ nɛ pɩɖɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛjaɖɛ ñʋʋdʋ+ ɖiɣni kɔm, nɛ ɛfɛyɩnɩ ɖoŋ nɩɩyɩ mɔ-yɔɔ.+ 31 Ɛlɛ pɩsa nɛ ɛjaɖɛ tɩlɩ se mɔnsɔɔlɩ Caa lɛ, malakɩ mbʋ ɖeyi ɖeyi Caa ɖʋ-m paɣtʋ se mala yɔ.+ Ɩkʋyɩ nɛ ɖɩɖɛɛ.

15 «Mɛkɛnɩ viiñi toovenim ñɩŋgʋ, nɛ man-Caa kɛnɩ haɖʋ. 2 Piliŋa ŋga kɛwɛ mɔ-yɔɔ nɛ kaalʋlʋʋ pee yɔ, ɛsɛtɩɣ-kɛ; nɛ ŋga kalʋlʋʋ pee yɔ, ɛñɔɔzʋʋ-kɛ se pɩsa nɛ kalʋlɩ pee nɛ pɩkɩlɩ.+ 3 Tɔm ndʋ meheyi-mɩ yɔ tɩ-yɔɔ lɛ, ɩtɛm wɛʋ cɩɖɩ cɩɖɩ.+ 4 Iyele nɛ ma nɛ mɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ tam, nɛ mankaɣ yebu nɛ ma nɛ mɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ tam. Ye piliŋa ɛfɛyɩ viiñi tɩʋ yɔɔ yɔ, kaapɩzɩɣ nɛ kalʋlɩ pee ka-tɩ yɔɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ye ma nɛ mɩ ɖɩfɛyɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ tam yɔ, ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩlʋlɩ pee.+ 5 Mɛkɛnɩ viiñi tɩʋ; mɩkɛnɩ pilinzi. Weyi eyeki nɛ ma nɛ ɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ tam nɛ ma ɖɔɖɔ meyele nɛ ma nɛ ɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ tam yɔ, ɛnʋ lʋlʋʋnɩ pee sakɩyɛ;+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye mɛnfɛyɩ yɔ, ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩla nabʋyʋ kpa. 6 Ye nɔɔyʋ etiyele se ma nɛ ɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ tam yɔ, pɔlɔʋ-ɩ awayɩ ɛzɩ piliŋa yɔ nɛ ɛwɩlɩ. Nɛ ɛyaa kpeɣliɣ pilinzi nzɩ nɛ pɛpɛɖɩ-sɩ miŋ taa nɛ sɩñaɣ. 7 Ye iyeba nɛ ma nɛ mɩ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ tam nɛ mɔn-tɔm wɛɛ mɩ-taa yɔ, ɩpɔzɩ mbʋ payɩ ɩsɔɔlaa yɔ nɛ pakaɣ-mɩ pʋ labʋ.+ 8 Mbʋ piyeki se pasa man-Caa yɔ, mbʋ yɔ se iwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɩlʋlʋʋ pee sakɩyɛ nɛ ɩwɩlɩ se ɩkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa.+ 9 Ɛzɩ Caa sɔɔlʋʋ-m yɔ,+ mbʋ ɖɔɖɔ mɔnsɔɔlɩ-mɩ; ɩwɛɛ mɔn-sɔɔlɩm taa tam. 10 Ye ɩɖɔŋ man-paɣtʋ yɔɔ yɔ, ɩwɛɣ mɔn-sɔɔlɩm taa tam, ɛzɩ ma ɖɔɖɔ mɔnɖɔm Caa paɣtʋ yɔɔ nɛ mɛwɛɛ ɛ-sɔɔlɩm taa tam yɔ.

11 «Meheyi-mɩ tɔm tʋnɛ, se pɩsa nɛ man-taa leleŋ wɛɛ mɩ-taa nɛ mɩ-taa tɛzɩ labʋ leleŋ kiya.+ 12 Man-paɣtʋ yɔ se ɩsɔɔlɩ ɖama ɛzɩ mɔnsɔɔlʋʋ-mɩ yɔ.+ 13 Nɔɔyʋ fɛyɩnɩ sɔɔlɩm nɛ pɩkɩlɩ pʋnɛ, se ɛyʋ ɛcɛlɩ e-wezuu* ɛ-taabalaa yɔɔ.+ 14 Ye ɩɖɔŋ paɣtʋ ndʋ manɖʋʋ-mɩ yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, ɩkɛɣ man-taabalaa.+ 15 Maatasɩɣ-mɩ yaʋ se yomaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ yom ɛɛsɩŋ mbʋ ɛ-caa lakɩ yɔ. Ɛlɛ maya-mɩ se taabalaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mawɩlɩ-mɩ tɔm ndʋ payɩ manɩ man-Caa cɔlɔ yɔ. 16 Pɩtɩkɛ mɩlɩzɩnɩ-m, ɛlɛ malɩzɩnɩ-mɩ; nɛ malɩzɩ-mɩ se iwolo nɛ ɩlʋlʋʋ pee nɛ mi-pee wɛɛ tam, se pɩsa nɛ mbʋ payɩ ɩpɔzʋʋ Caa ma-hɩɖɛ taa yɔ, ɛha-mɩ pʋ.+

17 «Manɖʋʋ-mɩ paɣtʋ tʋnɛ, se ɩsɔɔlɩ ɖama.+ 18 Ye ɛjaɖɛ ɛpaɖɩɣ-mɩ yɔ, ɩtɩlaa se ɖɩɩpaɖɩ-m pʋcɔ nɛ ɖɩpaɖɩ-mɩ.+ 19 Ye ɩɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ mba yɔ, ɛjaɖɛ kaasɔɔlɩ ɖɩ-pʋyʋ. Ɛlɛ ɩtɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ mba,+ ɛlɛ malɩzɩ-mɩ nɛ ɛjaɖɛ yɔɔ, mbʋ yebina nɛ ɛjaɖɛ paɖɩɣ-mɩ.+ 20 Ɩtɔzɩ tɔm ndʋ maaheyi-mɩ yɔ tɩ-yɔɔ: Yom tɩkɩlɩ ɛ-caa. Ye panazɩ-m yɔ, pakaɣ-mɩ nazʋʋ ɖɔɖɔ;+ ye pɔɖɔm mɔn-tɔm yɔɔ yɔ, pakaɣ mɩ-ñɩndʋ yɔɔ ɖɔm ɖɔɖɔ. 21 Ɛlɛ pakaɣ-mɩ labʋ pɩtɩŋa payɩ mbʋ yɔ ma-hɩɖɛ yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ patɩtɩlɩ Weyi etiyi-m yɔ.+ 22 Ye mantaakɔɔ nɛ mɔyɔɔdɩnɩ-wɛ yɔ, pataawɛɛnɩ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ.+ Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, pɛfɛyɩnɩ kawanaɣ nakɛyɛ pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ.+ 23 Weyi ɛpaɖɩɣ-m yɔ, ɛpaɖɩɣ ɖɔɖɔ man-Caa.+ 24 Ye mantaala pɛ-hɛkʋ taa tʋma wena wiɖiyi nɔɔyʋ tɩlabɩta yɔ, pataawɛɛnɩ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ;+ ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ pana-m nɛ papaɖɩ-m, nɛ papaɖɩ ɖɔɖɔ man-Caa. 25 Ɛlɛ pɩlabɩ mbʋ se pɩsa nɛ tɔm ndʋ paama pa-Paɣtʋ taa yɔ tɩla: “Papaɖɩ-m ŋgʋ mantɩlabɩ-wɛ nabʋyʋ.”+ 26 Sɩnɩyʋ weyi mankaɣ-mɩ tiyinuu nɛ Caa cɔlɔ yɔ, toovenim fezuu,+ ŋgʋ kɩlɩɣnɩ Caa cɔlɔ yɔ, kɩkɔŋ lɛ kɩkaɣ lɩzʋʋ aseɣɖe mɔ-yɔɔ;+ 27 nɛ mɩ ɖɔɖɔ, pɩwɛɛ se ɩlɩzɩ aseɣɖe,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩwɛ mɔn-cɔlɔ kpaɣnɩ ɖooo kiɖe tɛɛ.

16 «Meheyi-mɩ tɔm ndʋ se pɩsa nɛ pitaatuuli-mɩ. 2 Ɛyaa kaɣ-mɩ ɖɔɔnʋʋ Sinaagɔɔgɩ taa.+ Toovenim taa lɛ, ñɩɣyʋʋ kɔŋ nɛ nɔɔyʋ kʋʋ-mɩ lɛ,+ ɛkaɣ maɣzʋʋ se tʋmɩyɛ kiɖeɖeye naɖɩyɛ ɛlabɩ Ɛsɔ. 3 Ɛlɛ pakaɣ labʋ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ patɩpɩzɩ nɛ patɩlɩ Caa nɛ patɩtɩlɩ-m ɖɔɖɔ.+ 4 Paa mbʋ yɔ, meheyi-mɩ tɔm tʋnɛ se pɩsa nɛ ñɩɣyʋʋ talɩɣ nɛ tɩla lɛ, ɩtɔzɩ se maaheyi-mɩ tʋ.+

«Mantaaheyi-mɩ tʋ kajalaɣ ɖeɖe, mbʋ pʋyɔɔ yɔ maawɛ mɩ-cɔlɔ. 5 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, mowoki Weyi etiyi-m yɔ ɛ-cɔlɔ;+ ɛlɛ mɩ-taa nɔɔyʋ ɛɛpɔzʋʋ-m se: “Le ŋwoki?” 6 Ɛlɛ meheyi-mɩ tɔm ndʋ, pʋyɔɔ mɩ-laŋa wɛɛkɩ kpem.+ 7 Paa mbʋ yɔ meheyiɣ-mɩ toovenim, mɛnɖɛɣʋ yɔ, mɩ pɩwazɩɣ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye mantɩɖɛɛ yɔ, sɩnɩyʋ+ ɛɛkaɣ kɔm mɩ-cɔlɔ; ɛlɛ ye mɛnɖɛwa yɔ, mankaɣ-ɩ mɩ tiyinuu. 8 Nɛ ɛlɛ kɔŋ lɛ, ɛkaɣ wɩlʋʋ ɛjaɖɛ kpayɩ kpayɩ mbʋ kɩwɛɛkɩm, siɣsiɣ wɛtʋ nɛ tɔm hʋʋ pɩkɛnaa yɔ: 9 kajalaɣ lɛ, ɛkaɣ wɩlʋʋ mbʋ kɩwɛɛkɩm kɛnaa yɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛfɛyɩnɩ tisuu mɔ-yɔɔ;+ 10 pʋwayɩ lɛ, ɛkaɣ wɩlʋʋ mbʋ siɣsiɣ wɛtʋ kɛnaa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mowoki Caa cɔlɔ nɛ ɩɩkaɣ-m tasʋʋ naʋ; 11 kɛdɛzaɣ lɛ, ɛkaɣ wɩlʋʋ mbʋ tɔm hʋʋ kɛnaa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pahʋnɩ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-ñʋʋdʋ tɔm.+

12 «Mantasɩ wɛnʋʋ tɔm sakɩyɛ se meheyiɣ-mɩ, ɛlɛ ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩɖɔkɩ-tʋ lɛɛlɛɛyɔ. 13 Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛlɛ* kɔŋ yɔ, pʋ-tɔbʋʋ se toovenim fezuu,+ ɛkaɣ-mɩ ɖiyuu toovenim tɩŋa taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɩtɩkɛ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɔm ɛkaɣ yɔɔdʋʋ, ɛlɛ tɔm ndʋ ɛnɩɣ yɔ ndʋ ɛkaɣ yɔɔdʋʋ, nɛ ɛkaɣ-mɩ heyuu mbʋ pɩkaɣ labʋ yɔ.+ 14 Ɛkaɣ-m sam,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɔm ndʋ ɛkaɣ nɩʋ mɔn-cɔlɔ yɔ, ndʋ ɛkaɣ-mɩ heyuu.+ 15 Mbʋ payɩ Caa wɛna yɔ, matɩnɩ-pʋ.+ Pʋyɔɔ mɔyɔɔdaa se tɔm ndʋ ɛnɩɣ mɔn-cɔlɔ yɔ, ndʋ eheyiɣ-mɩ. 16 Pɩkazɩ pazɩ ɩɩkaɣ-m tasʋʋ naʋ;+ nɛ ɖɔɖɔ lɛ, pɩkazɩ pazɩ ɩkaɣ-m naʋ.»

17 Peeɖe ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa nabɛyɛ pɔzɩ ɖama se: «Ɛyɔɔdʋʋ se: “Pɩkazɩ pazɩ ɩɩkaɣ-m naʋ; nɛ ɖɔɖɔ lɛ, pɩkazɩ pazɩ ɩkaɣ-m naʋ,” nɛ ɛtasɩ se “mbʋ pʋyɔɔ yɔ mowoki Caa cɔlɔ” yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe?» 18 Nɛ pɛwɛɛ nɛ pɔtɔŋ se: «Ɛyɔɔdʋʋ se: “Pɩkazɩ pazɩ” yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe? Ðɩɩsɩŋ mbʋ pɩ-tɔm ɛyɔɔdʋʋ yɔ.» 19 Yesu kaanawa se pañɩnaɣ se pɔpɔzɩ-ɩ tɔm, peeɖe eheyi-wɛ se: «Ɩwɛɛ nɛ ɩpɔzʋʋ ɖama tɔm mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɔyɔɔdaa se: “Pɩkazɩ pazɩ ɩɩkaɣ-m naʋ; nɛ ɖɔɖɔ lɛ, pɩkazɩ pazɩ ɩkaɣ-m naʋ” yaa we? 20 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se, ɩkaɣ wiu nɛ ipeendi, ɛlɛ ɛjaɖɛ kaɣ wɛʋ laŋhʋlʋmɩyɛ taa; ɩkaɣ wɛʋ laŋwɛɛkɩyɛ taa, ɛlɛ mɩ-laŋwɛɛkɩyɛ kaɣ pɩsʋʋ taa leleŋ.+ 21 Halʋ kaalʋlʋʋ lɛ, ɛwɛɣ siziŋ taa mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-ñɩɣyʋʋ talaa, ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛlʋlʋʋ yɔ, ɛɛtasɩɣ tɔzʋʋ kʋñɔŋ ŋgʋ ɛlaba yɔ kɩ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-taa wɛ leleŋ se ɛlʋlɩ pɩɣa ɛjaɖɛ yɔɔ. 22 Pʋyɔɔ lɛ mɩ ɖɔɖɔ, lɛɛlɛɛyɔ ɩwɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa; ɛlɛ mankaɣ-mɩ tasʋʋ naʋ, nɛ ɩkaɣ wɛʋ laŋhʋlʋmɩyɛ taa,+ nɛ nɔɔyʋ ɛɛkaɣ mʋʋ mɩ-taa leleŋ. 23 Kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye lɛ, ɩɩkaɣ-m pɔzʋʋ tɔm natʋyʋ. Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-mɩ se, ye ɩpɔzɩ nabʋyʋ Caa yɔ,+ ɛkaɣ-mɩ pʋ cɛlʋʋ ma-hɩɖɛ taa.+ 24 Halɩ nɛ sɔnɔ ɩtɩpɔzɩ paa pʋyʋ kʋɖʋm ma-hɩɖɛ taa. Ɩpɔzɩ nɛ ɩkaɣ mʋʋ, se pɩsa nɛ mɩ-taa leleŋ wɛɛ pilim.

25 «Meheyi-mɩ tɔm tʋnɛ aduwa taa. Ñɩɣyʋʋ kɔŋ nɛ maakaɣ-mɩ tasʋʋ yɔɔdɩnʋʋ aduwa taa, ɛlɛ mankaɣ-mɩ heyuu Caa yɔɔ tɔm kpayɩ kpayɩ. 26 Kɩyakʋ ŋgʋ ki-wiye lɛ, ɩkaɣ tɩmnʋʋ Caa ma-hɩɖɛ taa; mɔyɔɔdʋʋ tɔm tʋnɛ yɔ, pɩtɩwɩlɩ se mankaɣ tɩmʋʋ mi-lone taa. 27 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Caa maɣmaɣ sɔɔlɩ-mɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɩsɔɔlɩ-m+ nɛ itisi se mɛnkɛ Ɛsɔ lone taa caɣyʋ.+ 28 Mɛnkɛ Caa lone taa caɣyʋ nɛ mɔnkɔm ɛjaɖɛ yɔɔ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, mankʋyʋʋ ɛjaɖɛ yɔɔ nɛ mowolo Caa cɔlɔ.»+

29 Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa heyi-i se: «Na! Lɛɛlɛɛyɔ lɛ ŋyɔɔdʋʋ kpayɩ kpayɩ nɛ ŋŋyɔɔdʋʋ aduwa taa. 30 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, ɖɩnawa se ŋsɩm pɩtɩŋa payɩ nɛ pɩtɩcɛyɩ se nɔɔyʋ ɛpɔzɩ-ŋ natʋyʋ. Pʋyɔɔ lɛ, ɖitisaa se ŋlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ.» 31 Yesu kitini-wɛ se: «Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, itisiɣ? 32 Ɩna! Ñɩɣyʋʋ kɔŋ, toovenim taa lɛ kɩtalaa, ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɩmɩzɩɣ ɖama nɛ mɩ-taa paa weyi pɩsɩ ɛ-tɛ nɛ iyele men-ɖeke yɔ.+ Ɛlɛ pɩtɩkɛ men-ɖeke mɛwɛna, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Caa wɛ mɔn-cɔlɔ.+ 33 Meheyi-mɩ tɔm tʋnɛ se pɩsa nɛ mɔ-yɔɔ lɛ, ɩwɛɛnɩ laŋhɛzɩyɛ.+ Ɩkaɣ tɔɔʋ kʋñɔmɩŋ ɛjaɖɛ yɔɔ, ɛlɛ ɩwɛɛ abalɩtʋ! Mawabɩ ɛjaɖɛ.»+

17 Yesu yɔɔdɩ tɔm ndʋ lɛ, ɛkpazɩ ɛ-ɛsa ɛsɔdaa nɛ ɛtɔ se: «Caa, ñɩɣyʋʋ talaa. Sa ña-pɩyalʋ se pɩsa nɛ ña-pɩyalʋ samɩ-ŋ,+ 2 ɛzɩ ŋhaʋ-ɩ ɖoŋ tomnasɩ* tɩŋa yɔɔ yɔ,+ se pɩsa nɛ ɛha wezuu maatɛŋ+ mba payɩ ŋcɛlɩ-ɩ yɔ.+ 3 Wezuu maatɛŋ+ kɛlɛ se pɛwɛɛ nɛ patɩlɩɣ-ŋ,* ña Ɛsɔ toovenim tʋ kʋɖʋm koŋ,+ nɛ weyi ŋtiyi-i yɔ, Yesu Krɩstʋ.+ 4 Mansamɩ-ŋ tɛtʋ yɔɔ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛntɛm tʋmɩyɛ nɖɩ ŋɖʋ-m se mala yɔ.+ 5 Pʋyɔɔ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, Caa, samɩ-m ñɔ-cɔlɔ nɛ samtʋ ndʋ maawɛnɩ ñɔ-cɔlɔ pʋcɔ nɛ ɛjaɖɛ wɛɣ yɔ.+

6 «Meyeba nɛ ɛyaa mba ŋlɩzɩ ɛjaɖɛ yɔɔ nɛ ŋcɛlɩ-m yɔ, patɩlɩ ña-hɩɖɛ.*+ Ñaatɩnɩ-wɛ, nɛ ŋcɛlɩ-m wɛ, nɛ pɔɖɔm ñɔ-tɔm yɔɔ.* 7 Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, patɩlaa se mbʋ payɩ ŋcɛlɩ-m yɔ, pɩlɩnɩ ñɔ-cɔlɔ; 8 mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɛncɛlɩ-wɛ tɔm ndʋ ŋcɛlɩ-m yɔ,+ nɛ petisi tɩ-yɔɔ nɛ patɩlɩ toovenim taa se mɔnkɔma nɛ mɛnkɛ ño-lone taa caɣyʋ,+ nɛ petisi se ñetiyini-m.+ 9 Mantɩmɩɣ pɔ-yɔɔ; maatɩmɩɣ ɛjaɖɛ yɔɔ, ɛlɛ mantɩmɩɣ mba ŋcɛlɩ-m yɔ pɔ-yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛkɛ ña-pʋyʋ; 10 nɛ mbʋ payɩ mɛwɛna yɔ pɩkɛ ña-pʋyʋ, nɛ ña-pʋyʋ kɛ man-pʋyʋ,+ nɛ pasamɩ-m pɛ-hɛkʋ taa.

11 «Mantɩtasɩ wɛʋ ɛjaɖɛ yɔɔ, ɛlɛ mba lɛ pɛwɛ ɛjaɖɛ yɔɔ,+ nɛ mɔnkɔŋ ñɔ-cɔlɔ. Caa kiɖeɖeu, ña-hɩɖɛ nɖɩ ŋcɛlɩ-m yɔ ɖɩ-yɔɔ lɛ, cɔnɩ pɔ-yɔɔ,+ se pɩsa nɛ pɛkpɛndɩ kʋɖʋm* ɛzɩ ɖɩkpɛndʋʋ kʋɖʋm* yɔ.+ 12 Maawɛ pɔ-cɔlɔ lɛ, ña-hɩɖɛ nɖɩ ŋcɛlɩ-m yɔ ɖɩ-yɔɔ lɛ, mɔncɔŋnaɣ pɔ-yɔɔ;+ nɛ mankandɩyɩ pɔ-yɔɔ nɛ pa-taa nɔɔyʋ tile+ ye pɩtɩkɛ ɖɩzʋʋ pɩyalʋ ɖeke yɔ,+ se pɩsa nɛ mayaɣ taa tɔm la.+ 13 Ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ mɔnkɔŋ ñɔ-cɔlɔ, nɛ mɔyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ ɛjaɖɛ yɔɔ, se pɩsa nɛ man-taa leleŋ wɛɛ pilim pa-taa.+ 14 Mɛncɛlɩ-wɛ ñɔ-tɔm, ɛlɛ ɛjaɖɛ paɖɩ-wɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ patɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ mba,+ ɛzɩ ma ɖɔɖɔ mantɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ tʋ yɔ.

15 «Maatendiɣ-ŋ se ŋkʋsɩ-wɛ ɛjaɖɛ yɔɔ, ɛlɛ mentendiɣ-ŋ se kañatʋ tʋ yɔɔ lɛ, ŋcɔnɩ pɔ-yɔɔ.+ 16 Patɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ mba,+ ɛzɩ ma ɖɔɖɔ mantɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ tʋ yɔ.+ 17 Tɩŋnɩ toovenim yɔɔ nɛ ŋpɩsɩ-wɛ kele kele;*+ ñɔ-tɔm kɛ toovenim.+ 18 Ɛzɩ ŋtiyuu-m ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ, ma ɖɔɖɔ mentiyi-wɛ ɛjaɖɛ yɔɔ.+ 19 Mɔnɖɔkʋʋ men-kele kele wɛtʋ pɔ-yɔɔ, se pɩsa nɛ pɩtɩŋnɩ toovenim yɔɔ lɛ, mba ɖɔɖɔ papɩsɩ kele kele.

20 «Pɩtɩkɛ panɛ pe-ɖeke pɔ-yɔɔ mantɩmɩɣ, ɛlɛ mantɩmɩɣ ɖɔɖɔ mba panɩɣ panɛ pɔ-tɔm nɛ pɛwɛɛnɩ tisuu mɔ-yɔɔ yɔ pɔ-yɔɔ, 21 se pɩsa nɛ pa-tɩŋa pɛkpɛndɩ kʋɖʋm+ ɛzɩ, ña Caa, ŋyebu nɛ ma nɛ ŋ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ, nɛ ma ɖɔɖɔ meyele nɛ ma nɛ ŋ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ yɔ+ se mba ɖɔɖɔ lɛ, ɖa nɛ wɛ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ, se pɩsa nɛ ɛjaɖɛ tisi se ŋtiyi-m. 22 Mɛncɛlɩ-wɛ samtʋ ndʋ ŋcɛlɩ-m yɔ, se pɩsa nɛ pɛkpɛndɩ kʋɖʋm ɛzɩ ɖa ɖɔɖɔ ɖɩkpɛndʋʋ kʋɖʋm yɔ.+ 23 Meyeba nɛ ma nɛ wɛ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ, nɛ ŋyele nɛ ma nɛ ŋ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ, se pɩsa nɛ pɛwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ siŋŋ, nɛ ɛjaɖɛ tɩlɩ se ŋtiyi-m nɛ ŋsɔɔlɩ-wɛ ɛzɩ ŋsɔɔlʋʋ-m ɖɔɖɔ yɔ. 24 Caa, mɔnsɔɔlaa se mba ŋcɛlɩ-m yɔ pɛwɛɛ mɔn-cɔlɔ ɖenɖe mɛwɛɛ yɔ+ nɛ pana man-samtʋ ndʋ ŋha-m yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋŋsɔɔlɩ-m pʋcɔ nɛ pasɩɣ ɛjaɖɛ tigiɖe.+ 25 Caa siɣsiɣ tʋ, toovenim taa lɛ ɛjaɖɛ tɩsɩmɩ-ŋ,+ ɛlɛ ma lɛ mansɩmɩ-ŋ,+ nɛ panɛ pasɩm mbʋ se ŋtiyi-m. 26 Meyeba nɛ patɩlɩ ña-hɩɖɛ nɛ mankaɣ yebu nɛ patɩlɩ-ɖɩ,+ se pɩsa nɛ sɔɔlɩm mbʋ ŋsɔɔlɩnɩ-m yɔ, pɩwɛɛ pa-taa nɛ ma nɛ wɛ ɖɩwɛɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ.»+

18 Yesu tɛm tɔm ndʋ yɔɔdʋʋ lɛ, ɛ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa palɩɩ nɛ powolo Kidrɔɔnɩ Fɛɛʋ*+ wayɩ, ɖenɖe kaɖaɣ nakɛyɛ kaawɛɛ yɔ, nɛ ɛ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pasʋʋ ka-taa.+ 2 Nɛ Yudaasɩ weyi ɛkaɣaɣ lɩʋ ɛ-wayɩ yɔ, ɛɛsɩm ɖɔɖɔ lone nɖɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pekpeɣlaɣ peeɖe ɖoŋ ɖoŋ. 3 Pʋyɔɔ Yudaasɩ kɔnɩ sɔɔjanaa nɛ ɛyaa mba cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Farɩsɩ mba petiyaa yɔ, pɔɖɔkɩ miŋ koolonzi* nɛ kanɖʋnaa nɛ you wondu nɛ pɔkɔɔ peeɖe.+ 4 Nɛ Yesu na mbʋ payɩ pɩkaɣ-ɩ talʋʋ yɔ lɛ, ɛñɔtɩnɩ-wɛ nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Anɩ ɩñɩnɩɣ?» 5 Pocosi-i se: «Yesu Nazarɛɛtɩ tʋ.»+ Eheyi-wɛ se: «Ma yɔ.» Nɛ Yudaasɩ, weyi ɛlɩ ɛ-wayɩ yɔ ɛɛsɩŋ ɖɔɖɔ pɔ-cɔlɔ.+

6 Ɛlɛ, Yesu heyi-wɛ se: «Ma yɔ» lɛ, papɩsɩ kiŋgiɖe nɛ pɔtɔlɩ tataa.+ 7 Pʋyɔɔ ɛtasɩ-wɛ pɔzʋʋ se: «Anɩ ɩñɩnɩɣ?» Pocosi se: «Yesu Nazarɛɛtɩ tʋ.» 8 Yesu cosi se: «Meheyi-mɩ se ma yɔ. Ye mbʋ, ye ma ɩñɩnɩɣ yɔ, iyele ɛyaa panɛ nɛ pɛɖɛɛ.» 9 Pɩlabɩ mbʋ se tɔm ndʋ ɛɛyɔɔdaa yɔ tɩla, ndʋ yɔ: «Mba ŋcɛlɩ-m yɔ, mantilesi pa-taa nɔɔyʋ.»+

10 Nɛ Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ, weyi ɛɛwɛnɩ laɣɖɛ yɔ, ɛkpɛɛ-ɖɩ nɛ elo cɔjɔ kɩlɩm yom, nɛ ɛsɛtɩ ɛ-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ.+ Payaɣaɣ yom ɛnʋ se Malɩkuusi. 11 Ɛlɛ Yesu heyi Pɩyɛɛrɩ se: «Pɩsɩnɩ laɣɖɛ ɖi-huyuu taa.+ Pɩfɛyɩ se mɔñɔɔ kɔpʋ ŋgʋ Caa cɛlɩ-m yɔ?»+

12 Peeɖe sɔɔjanaa nɛ sɔɔjanaa ñʋʋdʋ nɛ ɛyaa mba Yuuda mba kaatiyaa yɔ, pakpa Yesu nɛ pɔhɔkɩ-ɩ. 13 Pacalɩ-ɩ wonuu Ana cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ana kaakɛ Kayifu+ yɩtɩ, nɛ Kayifu kaakɛ cɔjɔ kɩlɩm pɩnaɣ ŋga.+ 14 Toovenim taa lɛ, Kayifu ɛnʋ ɛɛtasɩnɩ Yuuda mba lɔŋ se ye ɛyʋ kʋɖʋm ɛsɩbɩ samaɣ yɔɔ yɔ, mba pɩwazɩɣ.+

15 Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ nɛ tɔmkpɛlɩkɩyʋ nɔɔyʋ patɩŋaɣ Yesu wayɩ.+ Tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ, cɔjɔ kɩlɩm kaasɩmɩ-ɩ, nɛ ɛtɩŋ Yesu nɛ ɛsʋʋ cɔjɔ kɩlɩm kadaɣ taa, 16 ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ ñaasɩŋ nɔnɔɔ taa awayɩ. Pʋyɔɔ tɔmkpɛlɩkɩyʋ lɛlʋ ɛnʋ, weyi cɔjɔ kɩlɩm kaasɩmɩ-ɩ yɔ, ɛlɩɩ nɛ ɛyɔɔdɩnɩ nɔnɔɔ yɔɔ cɔnɩyʋ nɛ ɛsʋnɩ Pɩyɛɛrɩ pɩ-taa. 17 Pɛlɛ lɩmɖʋyʋ weyi ɛɛkɛ nɔnɔɔ yɔɔ cɔnɩyʋ yɔ, eheyi Pɩyɛɛrɩ se: «Ña ɖɔɖɔ pɩtɩkɛ abalʋ ɛnʋ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyʋ nɔɔyʋ ŋkɛnaa?» Ecosi se: «Aayɩ.»+ 18 Yomaa nɛ ɖaŋɩyaa, paasɩŋ aka miŋ weyi paapuzaa yɔ ɩ-cɔlɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ nikaɣ kaawɛɛ nɛ pɛwɛɛ pohoyuu miŋ. Pɩyɛɛrɩ ɖɔɖɔ kaasɩŋ pɔ-cɔlɔ peeɖe nɛ ehoyuu miŋ.

19 Nɛ cɔjɔ sɔsɔ pɔzɩ Yesu tɔm ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa yɔɔ nɛ ɛ-wɩlɩtʋ yɔɔ. 20 Yesu cosi-i se: «Mɔyɔɔdɩnɩ ɛjaɖɛ kaɣlaa. Mawɩlaɣ tɔm paa ɛzɩmtaa sinaagɔɔgɩwaa taa nɛ templo taa,+ ɖenɖe Yuuda mba kpeekpe kɔŋ nɛ pekpeɣliɣ yɔ, nɛ mantɩyɔɔdɩ natʋyʋ mɛsaɣ tɛɛ. 21 Ɛbɛ yɔɔ ŋpɔzʋʋ-m tɔm? Pɔzɩ mba panɩ tɔm ndʋ mawɩlɩ-wɛ yɔ. Pasɩm tɔm ndʋ mɔyɔɔdaa yɔ.» 22 Yesu tɛm tɔm ndʋ yɔɔdʋʋ lɛ, templo yɔɔ ɖaŋɩyʋ nɔɔyʋ, weyi ɛɛsɩŋ peeɖe yɔ, ɛcɛbɩ-ɩ kadaŋa+ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Mbʋ ŋcosuu cɔjɔ sɔsɔ na?» 23 Yesu cosi-i se: «Ye tɔm ndʋ mɔyɔɔdaa yɔ, tɩfɛyɩ ɖeu yɔ, yɔɔdɩ ndʋ tɩkɛ kɩdɛkɛdɩtʋ tɩ-taa yɔ; ɛlɛ ye tɔm ndʋ mɔyɔɔdaa yɔ, tɩkɛ toovenim, ɛbɛ yɔɔ ŋmakɩ-m?» 24 Ðɩnɛ ɛlɛ, Ana tiyini-i cɔjɔ kɩlɩm Kayifu, paahɔkɩ-ɩ mbʋ.+

25 Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ kaasɩŋ peeɖe nɛ ehoyuu miŋ. Nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ña ɖɔɖɔ pɩtɩkɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyʋ nɔɔyʋ ŋkɛnaa?» Ɛkpɛzɩ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Aayɩ.»+ 26 Cɔjɔ kɩlɩm yom nɔɔyʋ yɔɔdɩ se: «Maana ña nɛ ɩ kaɖaɣ taa, yaa we?» Yom ɛnʋ ɛɛkɛ abalʋ weyi Pɩyɛɛrɩ kaasɛtɩ ɛ-nɩŋgbaŋʋʋ yɔ ɛ-hɔʋ taa tʋ.+ 27 Ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ tasɩ kpɛzʋʋ; nɛ kpaagbaa mbʋ lɛ, kalɩmaʋ koo.+

28 Nɛ pakpaɣ Yesu Kayifu tɛ nɛ powoni-i komina ñʋʋdʋ ɖɩɣa taa+ tanaŋ tɛɛ cu. Ɛlɛ pa-maɣmaɣ patɩsʋʋ komina ñʋʋdʋ ɖɩɣa taa, se pɩsa nɛ pataapisi pa-tɩ,+ nɛ papɩzɩ pɔtɔɔ Paska. 29 Pʋyɔɔ Pilaatɩ lɩ pɔ-cɔlɔ awayɩ nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɩtɔŋ se abalʋ ɛnɛ ɛwɛɛkɩ we?» 30 Pocosi-i se: «Ye abalʋ ɛnɛ ɛtaakɛ kɩdɛkɛdɩm laɖʋ yɔ, ɖɩtaaɖʋzɩ-ɩ ñe-nesi tɛɛ.» 31 Ðɩnɛ ɛlɛ, Pilaatɩ heyi-wɛ se: «Mɩ-maɣmaɣ ɩkpaɣ-ɩ nɛ ɩhʋʋnɩ-ɩ tɔm ɛzɩ mɩ-paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ.»+ Yuuda mba cosi-i se: «Paɣtʋ tɩha-ɖʋ nʋmɔʋ se ɖɩkʋ ɛyʋ.»+ 32 Pɩlabɩ mbʋ se tɔm ndʋ Yesu kaayɔɔdaa nɛ ɛwɩlɩnɩ sɩm mbʋ pɩ-ɖɔndɩ ɛkaɣaɣ sɩbʋ yɔ, tɩla.+

33 Pʋyɔɔ Pilaatɩ pɩsaa nɛ ɛsʋʋ ɖɩɣa, nɛ ɛyaa Yesu nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ñɛkɛnɩ Yuuda mba Wiyaʋ yaa we?»+ 34 Yesu kitini-i se: «Ña-maɣmaɣ ñɔpɔzʋʋnɩ tɔm ndʋ, yaa lalaa heyini-ŋ tʋ mɔ-yɔɔ?» 35 Pilaatɩ pɔzɩ-ɩ se: «Mɛnkɛ Yuuda tʋ kɛ? Ña-maɣmaɣ ñɛ-ɛjaɖɛ nɛ cɔjɔnaa sɔsaa paɖʋzɩnɩ-ŋ me-nesi tɛɛ. Ɛbɛ ŋlaba?» 36 Yesu cosi-i se:+ «Men-Kewiyaɣ tɩkɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ.+ Ye men-Kewiyaɣ ɛɛkɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ yɔ, ma-lɩmɖʋyaa kaalʋba se pataakpa-m nɛ paɖʋzɩ Yuuda mba nesi tɛɛ.+ Ɛlɛ, men-Kewiyaɣ tɩlɩɩnɩ cɩnɛ.» 37 Peeɖe Pilaatɩ pɔzɩ-ɩ se: «Ye mbʋ, ŋkɛ wiyaʋ?» Yesu cosi-i se: «Ña-maɣmaɣ ñɔtɔŋna se mɛnkɛ wiyaʋ.+ Pʋnɛ pɩ-yɔɔ palʋlɩ-m, nɛ pʋnɛ pɩ-yɔɔ mɔnkɔm ɛjaɖɛ yɔɔ, se malɩzɩ aseɣɖe toovenim yɔɔ.+ Weyi ɛwɛ toovenim hɔɔlʋʋ taa yɔ, ewelisiɣ mɔ-nɔɔ.» 38 Pilaatɩ pɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ payaɣ toovenim?»

Ɛyɔɔdɩ mbʋ lɛ, ɛɖaɣnɩ lɩʋ Yuuda mba cɔlɔ nɛ eheyi-wɛ se: «Mantɩna kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ ɛ-yɔɔ.+ 39 Pɩtasɩ lɛ, pɩkɛnɩ-mɩ sɔnzɩ se meyebi-mɩ ɛyʋ nɔɔyʋ Paska wiye.+ Ye mbʋ, ɩsɔɔlaa se meyebi-mɩ Yuuda mba Wiyaʋ yaa we?» 40 Patasɩ kubusi mabʋ se: «Taayele abalʋ ɛnʋ, ɛlɛ yele Baraabaasɩ na!» Ŋgʋ Baraabaasɩ ñaakɛ mɩlʋ sɔsɔ nɔɔyʋ.+

19 Nɛ Pilaatɩ yele nɛ polu Yesu agbazɛɛ.+ 2 Nɛ sɔɔjanaa lʋʋ sɔɔ awiya hulaɣ nɛ papam-kɛ ɛ-ñʋʋ taa nɛ posuu-i toko kɩɖaɣlʋʋ kɩsɛɛmʋʋ yuulee,+ 3 nɛ pɔkɔŋ ɛ-cɔlɔ nɛ pɔtɔŋ se: «Ðɩsɛ-ŋ, Yuuda mba Wiyaʋ!» Pɛwɛɛ ɖɔɖɔ nɛ pɛcɛkɩ-ɩ kadanzɩ.+ 4 Pilaatɩ tasɩ lɩʋ nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩna! Malɩnɩ-ɩ mɩ-cɔlɔ se ɩtɩlɩ se mantɩna kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ ɛ-yɔɔ.»+ 5 Nɛ Yesu lɩɩ, ɛ-ñʋʋ taa nɛ sɔɔ awiya hulaɣ nɛ ɛ-yɔɔ wɛ toko kɩɖaɣlʋʋ kɩsɛɛmʋʋ yuulee. Nɛ Pilaatɩ heyi-wɛ se: «Ɩna! Abalʋ ɛnʋ yɔ!» 6 Ɛlɛ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ templo yɔɔ ɖaŋɩyaa pana-ɩ lɛ, pama kubusi nɛ pɔtɔŋ se: «Kamɩ-ɩ sizika yɔɔ! Kamɩ-ɩ sizika yɔɔ!»+ Pilaatɩ heyi-wɛ se: «Mɩ-maɣmaɣ ɩkpaɣ-ɩ nɛ ɩkamɩ-ɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantɩna kɩwɛɛkɩtʋ natʋyʋ ɛ-yɔɔ.»+ 7 Yuuda mba cosi-i se: «Ðɩwɛnɩ paɣtʋ natʋyʋ, nɛ paɣtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ lɛ pɩwɛɛ se ɛsɩ,+ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛya ɛ-tɩ se Ɛsɔ pɩyalʋ.»+

8 Pilaatɩ nɩ tɔm ndʋ pɔyɔɔdaɣ yɔ lɛ, sɔɔndʋ tɛzɩ-ɩ kpaʋ, 9 nɛ ɛtasɩ sʋʋ ɖɩɣa taa nɛ ɛpɔzɩ Yesu se: «Le ŋlɩnaa?» Ɛlɛ Yesu ticosi-i natʋyʋ.+ 10 Nɛ Pilaatɩ pɔzɩ-ɩ se: «Ŋkiziɣ se ŋŋyɔɔdʋʋnɩ-m? Ŋŋsɩŋ se mɛwɛnɩ ɖoŋ se meyebi-ŋ nɛ mɛwɛɛnɩ ɖoŋ se mankamɩ-ŋ?» 11 Yesu cosi-i se: «Ye pataaha-ŋ ɖoŋ nɛ ɛsɔdaa kɔyɔ, ŋtaawɛɛnɩ ɖoŋ nɩɩyɩ mɔ-yɔɔ. Pʋyɔɔ lɛ, ɛyʋ weyi ɛɖʋzɩ-m ñe-nesi tɛɛ yɔ, ɛ-kɩwɛɛkɩm paɣlaa nɛ pɩkɩlɩ.»

12 Mbʋ yebina nɛ Pilaatɩ wɛɛ nɛ ɛñɩnɩɣ kpem se ehiɣ nʋmɔʋ nakʋyʋ nɛ eyebi-i, ɛlɛ Yuuda mba wɛɛ nɛ pamakɩ kubusi nɛ pɔtɔŋ se: «Ye ŋyebi abalʋ ɛnɛ yɔ, ŋtɩkɛ Sezaarɩ taabalʋ. Weyi ɛyaɣ ɛ-tɩ se wiyaʋ yɔ, ɛkaɖɩɣnɩ Sezaarɩ.»+ 13 Pilaatɩ nɩ tɔm ndʋ lɛ, ɛlɩnɩ Yesu, nɛ ɛcaɣ tɔm hʋʋ kpelaɣ taa, lone nɖɩ payaɣ se Pɛɛ Ðɩbɔyɛ yɔ ɖɩ-taa, ɛlɛ Ebree taa lɛ payaɣ-ɖɩ se Gabataa. 14 Pɩɩkɛ Paska Ñɔɔzʋʋ+ evemiye wɩsɩ taa ñɩɣtʋ 12 yɔɔ mbʋ yɔ.* Nɛ eheyi Yuuda mba se: «Ɩna! Mi-wiyaʋ yɔ!» 15 Ɛlɛ pama kubusi se: «Kʋ-ɩ! Kʋ-ɩ! Kamɩ-ɩ sizika yɔɔ!» Pilaatɩ pɔzɩ-wɛ se: «Manka mi-wiyaʋ yaa we?» Cɔjɔnaa sɔsaa cosi se: «Ðɩfɛyɩnɩ wiyaʋ nɔɔyʋ nɛ pɩtasɩnɩ Sezaarɩ.» 16 Ðɩnɛ ɛlɛ ɛɖʋzɩ-ɩ pe-nesi tɛɛ se pakamɩ-ɩ sizika yɔɔ.+

Nɛ pakpaɣ Yesu nɛ pɛɖɛna. 17 Ɛ-maɣmaɣ ɛhɔɔlɩ nazɩm sizika* nɛ ewolo ɖenɖe payaɣ se Ñʋmbɔɔyaɣ Lone yɔ,+ Ebree taa lɛ payaɣ peeɖe se Goligota.+ 18 Nɛ paka Yesu sizika yɔɔ peeɖe;+ paakam ɖɔɖɔ abalaa 2 ɛ-cɔlɔ, nɛ ɛwɛɛ pɛ-hɛkʋ taa.+ 19 Pilaatɩ ma ɖɔɖɔ tɔm natʋyʋ nɛ ɛka nazɩm sizika* yɔɔ. Tɔm ndʋ yɔ: «Yesu Nazarɛɛtɩ tʋ, Yuuda mba Wiyaʋ.»+ 20 Yuuda mba sakɩyɛ kalɩ tɔm ndʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ lone nɖɩ ɖɩ-taa paakam Yesu sizika yɔɔ yɔ, ɖɩɩñɔtɩnɩ tɛtʋ; nɛ paama tɔm ndʋ Ebree, Laatɛɛ, nɛ Grɛɛkɩ kʋnʋmɩŋ taa. 21 Ɛlɛ Yuuda mba tɛ cɔjɔnaa sɔsaa heyi Pilaatɩ se: «Taama se: “Yuuda mba Wiyaʋ,” ɛlɛ ma se ɛyɔɔdaa se: “Mɛnkɛ Yuuda mba Wiyaʋ.”» 22 Pilaatɩ cosi-wɛ se: «Tɔm ndʋ mamawa yɔ ndʋ lɛ.»

23 Nɛ sɔɔjanaa kam Yesu sizika yɔɔ lɛ, pakpaɣ e-tokonaa kɩtɩnaa nɛ patayɩ-wɛ hɔɔlɩŋ 4, paa sɔɔja weyi lɛ ɛkpaɣ hɔɔlʋʋ kʋɖʋmʋʋ, nɛ pakpaɣ ɖɔɖɔ pɩ-tɛɛ toko. Ɛlɛ pataañɛyɩ pɩ-tɛɛ toko, palʋ-kʋ kʋlʋʋ kpaɣnɩ hayo nɛ pitii pɩ-tɛɛ. 24 Pʋyɔɔ peheyi ɖama se: «Ðɩtaacɩyɩ-kʋ, ɛlɛ iyele nɛ ɖɩtɔ piye nɛ ɖɩna se a-ñɩŋgʋ kɩkaɣ kɛʋ.»+ Pɩlabɩ mbʋ se mayaɣ taa tɔm tʋnɛ tɩla: «Patayɩ ɖama mo-wondu kususutu, nɛ pɔtɔ piye mon-tokonaa yɔɔ.»+ Nɛ toovenim taa lɛ, mbʋ sɔɔjanaa laba.

25 Ɛlɛ Yesu ɖoo+ nɛ ɛlɛ neu, nɛ Kloopaasɩ halʋ Maarɩɩ nɛ Maarɩɩ Magdalaa tʋ, paasɩŋ Yesu nazɩm sizika* cɔlɔ.+ 26 Nɛ Yesu na e-ɖoo nɛ tɔmkpɛlɩkɩyʋ weyi ɛkɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ+ pasɩŋ pɩ-cɔlɔ lɛ, eheyi e-ɖoo se: «Halʋ, na! Ña-pɩyalʋ yɔ!» 27 Pʋwayɩ lɛ, eheyi tɔmkpɛlɩkɩyʋ se: «Na! Ño-ɖoo yɔ!» Nɛ kpaɣnɩ ñɩɣyʋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ lɛ, tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ ɛkpaɣ-ɩ nɛ ewoni ɛ-ɖɩɣa taa.

28 Pʋwayɩ, Yesu nawa se lɛɛlɛɛyɔ pɩtɩŋa payɩ pɩlaba, se pɩsa nɛ mayaɣ taa tɔm la lɛ, ɛtɔ se: «Lɔkɔtʋ ɖɛ-m.»+ 29 Pɛʋ nakʋyʋ kaawɛ peeɖe, kɩ-taa nɛ ñɩmɩŋ vɛɛ. Nɛ pakpaɣ kʋca ŋgʋ peli ñɩmɩŋ vɛɛ taa yɔ, nɛ patʋʋ izɔɔpʋ* ɖaʋ yɔɔ nɛ pakpazɩ-kʋ ɛ-nɔɔ yɔɔ.+ 30 Yesu ɖɩŋ ñɩmɩŋ vɛɛ lɛ, ɛtɔ se: «Pɩtɩŋa pɩlaba!»+ nɛ ɛsɔ ɛ-ñʋʋ, nɛ etisi ɛ-kɛdɛzaɣ fezuu.+

31 Pɩɩkɛ Sabaatɩ Ñɔɔzʋʋ+ kɩyakʋ, nɛ pataañɩnɩɣ se tomnasɩ ɩwɛɛ nazɩm sizikasɩ yɔɔ+ Sabaatɩ wiye (mbʋ pʋyɔɔ yɔ Sabaatɩ kɩyakʋ ŋgʋ, kɩɩkɛ sɔsɔʋ),+ pʋyɔɔ Yuuda mba pɔzɩ Pilaatɩ se ɛha-wɛ nʋmɔʋ nɛ pɛpɛlɩ pa-nɩŋgbanzɩ nɛ petisi po-tomnasɩ. 32 Peeɖe sɔɔjanaa kɔma nɛ pɛpɛlɩ abalaa 2 mba paakam sizikasɩ yɔɔ Yesu cɔlɔ yɔ pa-nɩŋgbanzɩ. 33 Ɛlɛ patalɩ Yesu cɔlɔ lɛ, pana se ɛtɛm sɩbʋ, pʋyɔɔ patɩpɛlɩ ɛ-nɩŋgbanzɩ. 34 Paa mbʋ yɔ, sɔɔja nɔɔyʋ kpaɣ kɩgbɛzɛŋ nɛ ɛsɔ ɛ-hʋyʋʋ tɛɛ,+ nɛ kpaagbaa mbʋ lɛ calɩm nɛ lɩm palɩɩ. 35 Nɛ weyi ɛna mbʋ pɩlaba yɔ, ɛlɩzɩ aseɣɖe, nɛ ɛ-aseɣɖe tɔm kɛ toovenim, nɛ ɛsɩm mbʋ se tɔm ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ tɩkɛ toovenim, se pɩsa nɛ mɩ ɖɔɖɔ itisi.+ 36 Toovenim taa lɛ, pɩlabɩ mbʋ se mayaɣ taa tɔm ɛla: «Paakaɣ ɛ-mɔɔyɛ naɖɩyɛ pɛlʋʋ.»+ 37 Pɩtasɩ lɛ mayaɣ lɛɛka yɔɔdʋʋ se: «Pakaɣ cɔnʋʋ weyi pɔsɔbɩ-ɩ kɩgbɛzɛŋ yɔ.»+

38 Nɛ pʋwayɩ lɛ, Yosɛɛfʋ Ariimatee tʋ, weyi ɛɛkɛ Yesu tɔmkpɛlɩkɩyʋ mɛsaɣ tɛɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ eseɣaɣ Yuuda mba sɔɔndʋ yɔ,+ ɛpɔzɩ Pilaatɩ se ɛna se ɛpɩzɩɣ nɛ etisi Yesu tomnaɣ yaa we; nɛ Pilaatɩ ha-ɩ nʋmɔʋ. Peeɖe ɛkɔma nɛ etisi Yesu tomnaɣ.+ 39 Niikoodɛm,+ abalʋ weyi ɛɛkɔm ɛ-cɔlɔ ɖoo naayɛ taa yɔ, ɛlɛ ɖɔɖɔ kɔɔ; ɛɛkpɛndɩnɩ miiri* nɛ alowɛɛsɩ, pesidi-wɛ, nɛ po-yuŋ talɩ kilonaa 30 mbʋ yɔ.*+ 40 Nɛ pakpaɣ Yesu tomnaɣ nɛ pɔhɔkɩ-kɛ pɩsaŋ hɔɔlasɩ nzɩ sɩ-taa nɛ sɔzɩŋ kɔ yɔ sɩ-taa+ ɛzɩ Yuuda mba pimtu sɔnzɩ pɔzʋʋ yɔ. 41 Kaɖaɣ nakɛyɛ kaawɛ lone nɖɩ ɖɩ-taa pakamɩ-ɩ yɔ, nɛ pɩlaʋ* kɩfalʋʋ nakʋyʋ kaawɛ kaɖaɣ ŋga ka-taa,+ ŋgʋ kɩ-taa patipimti nɔɔyʋ wiɖiyi yɔ. 42 Pɩɩkɛ kɩyakʋ ŋgʋ Yuuda mba ñɔɔzʋʋ Sabaatɩ yɔ,+ nɛ pɩlaʋ kaawɛ pɩ-cɔlɔ, pʋyɔɔ pahɩzɩ Yesu tomnaɣ kɩ-taa.

20 Kpɩtaʋ kajalaɣ kɩyakʋ wiye lɛ, Maarɩɩ Magdalaa tʋ kɔɔ pɩlaʋ* yɔɔ lɔŋ,+ alɩwaatʋ ndʋ pɩtaatɩɩñandɩta yɔ, nɛ ɛna se pɛtɛm kuluu pɩyɛ pɩlaʋ yɔɔ.+ 2 Nɛ ese nɛ ewolo Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ nɛ tɔmkpɛlɩkɩyʋ lɛlʋ, weyi Yesu kaakɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ+ pɔ-cɔlɔ, nɛ eheyi-wɛ se: «Palɩzɩ Kɩbaɣlʋ pɩlaʋ taa,+ nɛ ɖɩɩsɩŋ ɖenɖe pasɩ-ɩ yɔ.»

3 Ðɩnɛ ɛlɛ Pɩyɛɛrɩ nɛ tɔmkpɛlɩkɩyʋ lɛlʋ ɛnʋ pakʋyɩ nɛ pakpaɣ nʋmɔʋ nɛ pɛɖɛɣ pɩlaʋ yɔɔ. 4 Pa-naalɛ papaɣzɩ seu, ɛlɛ tɔmkpɛlɩkɩyʋ lɛlʋ ɛnʋ ese nɛ ɛɖɛɛ Pɩyɛɛrɩ yɔɔ nɛ ɛlɛyɩ-ɩ talʋʋ pɩlaʋ yɔɔ. 5 Elosi pɩlaʋ taa lɛ, ɛna pɩsaŋ;+ ɛlɛ ɛtɩsʋʋ kɩ-taa. 6 Nɛ Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ weyi ɛlɛ kaawɛ ɛ-wayɩ yɔ ɛtalɩ ɖɔɖɔ, nɛ ɛsʋʋ pɩlaʋ taa, nɛ ɛna pɩsaŋ. 7 Pɩsaʋ ŋgʋ paahuuzi ɛ-ñʋʋ yɔɔ yɔ kɩtaawɛɛ pɩsaŋ hɔɔlasɩ lɛɛsɩ cɔlɔ, ɛlɛ pekpiyi-kʋ nɛ pasɩɩ hɔɔlʋʋ. 8 Ðɩnɛ ɛlɛ tɔmkpɛlɩkɩyʋ lɛlʋ weyi ɛɛlɛyɩ talʋʋ pɩlaʋ yɔɔ yɔ ɛsʋʋ ɖɔɖɔ, nɛ ɛna nɛ etisi. 9 Mbʋ pʋyɔɔ yɔ pataanɩtɩ mayaɣ ŋga kɔtɔŋ se pɩwɛɛ se efemni sɩɖaa taa yɔ, kɔ-tɔbʋʋ.+ 10 Nɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa pɩsɩ nɛ pekpe pɛ-tɛ.

11 Ɛlɛ Maarɩɩ ñaasɩŋ awayɩ pɩlaʋ cɔlɔ nɛ ewiɣ. Ewiɣaɣ mbʋ lɛ, elosi pɩlaʋ taa, 12 nɛ ɛna Ɛsɔ tiyiyaa 2,+ posu tokonaa kʋhʋlʋmaa nɛ pacaɣ ɖenɖe paahɩzɩ Yesu tomnaɣ yɔ, kʋɖʋm kaacaɣ ɛ-ñʋʋ ɖeɖe nɛ lɛlʋ ɛ-nɩŋgbanzɩ ɖeɖe. 13 Nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Halʋ, ɛbɛ yɔɔ ŋwiɣ?» Ecosi-wɛ se: «Pakpaɣ man-Kɩbaɣlʋ nɛ pɛɖɛna, nɛ maasɩŋ ɖenɖe pasɩ-ɩ yɔ.» 14 Ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ekisi nɛ ɛna Yesu sɩŋ peeɖe, ɛlɛ etaaɖiɣzina se Yesu pɩɩkɛnaa.+ 15 Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Halʋ, ɛbɛ yɔɔ ŋwiɣ? Anɩ ŋñɩnɩɣ?» Ɛmaɣzaɣ se kaɖaɣ yɔɔ cɔnɩyʋ pɩɩkɛnaa, pʋyɔɔ eheyi-i se: «Ðajaa, ye ñakpaɣnɩ-ɩ yɔ, heyi-m ɖenɖe ŋsɩ-ɩ yɔ, nɛ mowolo mankpaɣ-ɩ.» 16 Yesu yaa-ɩ se: «Maarɩɩ!» Ɛlɛ kisaa lɛ, ɛyaa-ɩ Ebree taa se: «Rabuunii!» (pʋ-tɔbʋʋ se «Wɩlɩyʋ!») 17 Yesu heyi-i se: «Yebi-m ñɔnʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mantɩkpatɩ Caa cɔlɔ. Ɛlɛ wolo mon-koobiya cɔlɔ+ nɛ ŋheyi-wɛ se: “Mankpaɣ man-Caa+ nɛ mɩ-Caa cɔlɔ, nɛ mɛ-Ɛsɔ+ nɛ mɩ-Ɛsɔ cɔlɔ.”» 18 Maarɩɩ Magdalaa tʋ wolo tɔmkpɛlɩkɩyaa cɔlɔ nɛ eheyi-wɛ se: «Mana Kɩbaɣlʋ!» Nɛ ɛkɛdɩ-wɛ tɔm ndʋ Yesu heyi-i yɔ.+

19 Kpɩtaʋ kajalaɣ kɩyakʋ wiye wɩsɩ kaatɛm ɖʋʋ, nɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa kaakaɖɩ ɖɩɣa ŋga ka-taa paawɛɛ yɔ kɔ-nɔnɔsɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ nɛ Yuuda mba; ɛlɛ Yesu kɔɔ nɛ ɛsɩŋ pɛ-hɛkʋ taa nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa.»+ 20 Ɛyɔɔdɩ tɔm ndʋ lɛ, ɛwɩlɩ-wɛ e-nesi nɛ ɛ-hʋyʋʋ.+ Ðɩnɛ ɛlɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa taa la leleŋ se pana Kɩbaɣlʋ.+ 21 Yesu tasɩ-wɛ heyuu se: «Ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa.+ Ɛzɩ Caa tiyuu-m yɔ,+ ma ɖɔɖɔ mentiyiɣ-mɩ.»+ 22 Ɛtɛm tɔm ndʋ yɔɔdʋʋ lɛ, ehosi pɔ-yɔɔ nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩmʋ fezuu kiɖeɖeu.+ 23 Ye ikpeɣ nɔɔyʋ ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔ, pekpeɣ-i pʋ; ye itikpeɣ nɔɔyʋ ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔ, paakpeɣ-i pʋ.»

24 Ɛlɛ Tomaa,+ Hiu nɛ Naalɛ taa kʋɖʋm, weyi payaɣ-ɩ se Ðom yɔ, ɛtaawɛɛ pɔ-cɔlɔ alɩwaatʋ ndʋ Yesu kɔma yɔ. 25 Pʋyɔɔ tɔmkpɛlɩkɩyaa lalaa heyi-i se: «Ðɩna Kɩbaɣlʋ!» Ɛlɛ eheyi-wɛ se: «Ye mantɩna e-nesi taa ñɩma pɔŋ nɛ mɛlɛkɩ me-niye ñɩma pɔŋ taa nɛ mansʋzɩ me-nesi ɛ-hʋyʋʋ tɛɛ yɔ,+ maakaɣ tisuu kpa.»

26 Kɩyakɩŋ 8 wayɩ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa kaawɛ ɖɩɣa nakɛyɛ taa, nɛ Tomaa kaawɛ pɔ-cɔlɔ. Yesu kɔɔ, ŋgʋ paakaɖɩ nɔnɔsɩ, nɛ ɛsɩŋ pɛ-hɛkʋ taa nɛ ɛtɔ se: «Ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa.»+ 27 Pʋwayɩ lɛ eheyi Tomaa se: «Ðʋ ñe-niye cɩnɛ, nɛ ŋcɔnɩ me-nesi, nɛ ŋkpaɣ ñe-nesi nɛ ŋlɛkɩ ma-hʋyʋʋ tɛɛ, nɛ ŋyele pɩtʋʋ nɛ ŋtisi.» 28 Tomaa cosi-i se: «Man-Kɩbaɣlʋ nɛ mɛ-Ɛsɔ!» 29 Yesu heyi-i se: «Ŋna-m yɔɔ ŋtisaa? Koboyaɣ tɩnaa kɛlɛ mba patɩna ɛlɛ petisiɣ yɔ.»

30 Toovenim taa lɛ, Yesu labɩ maamaaci lakasɩ* lɛɛsɩ sakɩyɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa ɛsɩndaa, patɩma-sɩ takayaɣ kikpiyaɣ kanɛ ka-taa.+ 31 Ɛlɛ pama sɩnɛ se pɩsa nɛ itisi se Yesu kɛnɩ Krɩstʋ, Ɛsɔ Pɩyalʋ; nɛ tisuu mbʋ pʋyɔɔ lɛ, ɩpɩzɩ nɛ ihiɣ wezuu ɛ-hɩɖɛ yɔɔ.+

21 Pʋwayɩ lɛ, Yesu tasɩ ɛ-tɩ wɩlʋʋ tɔmkpɛlɩkɩyaa Tiberiyaadɩ teŋgu cɔlɔ. Ɛzʋnɔ ɛwɩlɩ ɛ-tɩ: 2 Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ, Tomaa (weyi payaɣ-ɩ se Ðom yɔ),+ Nataanayɛɛlɩ+ weyi ɛlɩnɩ Kana, Galilee egeetiye taa yɔ, Zebedee pɩyalaa,+ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa lalaa 2 paakpɛndaa nɛ pɛwɛɛ. 3 Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ heyi-wɛ se: «Mɛnɖɛɣ kpakpasɩ kpaʋ.» Peheyi-i se: «Ðɩtɩŋɩɣ-ŋ.» Powolo nɛ pakpa kpɩyʋʋ taa, ɛlɛ patɩkpa nabʋyʋ ɖoo ana.+

4 Ɛlɛ pɩkɔm se pɩñandɩɣ lɛ, Yesu sɩŋ kidiiliŋ yɔɔ, ɛlɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa taatɩlɩ se Yesu pɩɩkɛnaa.+ 5 Nɛ Yesu pɔzɩ-wɛ se: «Men-piya, ɩfɛyɩnɩ kʋtɔɔm nabʋyʋ,* yaa we?» Pocosi-i se: «Aayɩ!» 6 Eheyi-wɛ se: «Ɩlɔ piyuu kpɩyʋʋ nɩwaŋ yɔɔ, nɛ ɩkaɣ kpakpasɩ nasɩyɩ hiɣu.» Peeɖe pɔlɔ-kʋ, ɛlɛ pataapɩzɩɣ-kʋ hɔm, mbʋ pʋyɔɔ yɔ paakpa kpakpasɩ sakɩyɛ.+ 7 Ðɩnɛ ɛlɛ, tɔmkpɛlɩkɩyʋ weyi Yesu kɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ,+ eheyi Pɩyɛɛrɩ se: «Kɩbaɣlʋ na!» Nɛ Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ nɩwa se Kɩbaɣlʋ pɩɩkɛnaa lɛ, esuu* e-toko kɩtɩnʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛwɛ ndaakpeɖe,* nɛ ɛmaa teŋgu taa. 8 Ɛlɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa lalaa wɛɛ kpɩyʋʋ cikpeluu taa nɛ pɔkɔɔ, pɔhɔŋaɣ piyuu, kpakpasɩ kaasu kɩ-taa ɖo, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pataakɩlɩ posinuu kidiiliŋ, paaposini kidiiliŋ nɛ mɛtanaa 90 ɖeke mbʋ yɔ.*

9 Petibi kidiiliŋ yɔɔ lɛ, pana peeɖe aka miŋ nɩɩyɩ, ɩ-yɔɔ nɛ kpakpasɩ, nɛ kpɔnɔ. 10 Yesu heyi-wɛ se: «Ɩkɔnɩ kpakpasɩ nzɩ ɩkpa lɛɛlɛɛyɔ yɔ sɩ-taa nasɩyɩ.» 11 Ðɩnɛ ɛlɛ Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ kpa kpɩyʋʋ taa nɛ ɛhɔ piyuu nɛ etisi kidiiliŋ yɔɔ, kpakpasɩ sɔsɔsɩ kaasu kɩ-taa ɖo, sɩɩkpɛndɩ 153. Ɛlɛ paa kpakpasɩ ɩɩɖɔ sakɩyɛ mbʋ yɔ, piyuu tɩcɩyɩ. 12 Yesu heyi-wɛ se: «Ɩkɔɔ nɛ ɩlɩzɩ sɔntɔ.» Tɔmkpɛlɩkɩyaa taa nɔɔyʋ taawɛɛnɩ abalɩtʋ se ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ña yɔ anɩ?» mbʋ pʋyɔɔ yɔ paanawa se Kɩbaɣlʋ pɩɩkɛnaa. 13 Yesu kɔɔ nɛ ɛkpaɣ kpɔnɔ nɛ ɛcɛlɩ-wɛ, nɛ ɛkpaɣ kpakpasɩ nɛ ɛla mbʋ ɖɔɖɔ. 14 Tam nabudozo ɖeɖe lɛ+ Yesu wɩlʋʋ ɛ-tɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa, pefezuu-i nɛ sɩɖaa taa yɔ.

15 Pɛtɛm sɔntɔ lɩzʋʋ lɛ, Yesu pɔzɩ Siimɔɔ Pɩyɛɛrɩ se: «Siimɔɔ, Yohanɛɛsɩ pɩyalʋ, ŋsɔɔlɩ-m nɛ pɩkɩlɩ panɛ yɔ?» Ecosi-i se: «Ɛɛɛ, Kɩbaɣlʋ, ŋsɩm mbʋ se mɔnsɔɔlɩ-ŋ.» Ekitini-i se: «Calɩ me-heɣsi.»+ 16 Nɛ ɛtasɩ-ɩ pɔzʋʋ nabʋlɛ ɖeɖe se: «Siimɔɔ, Yohanɛɛsɩ pɩyalʋ, ŋsɔɔlɩ-m?» Ecosi-i se: «Ɛɛɛ, Kɩbaɣlʋ, ŋsɩm mbʋ se mɔnsɔɔlɩ-ŋ.» Ekitini-i se: «Ðiyi me-heŋ cikpeŋ.»+ 17 Ɛpɔzɩ-ɩ tozo ɖeɖe se: «Siimɔɔ, Yohanɛɛsɩ pɩyalʋ, ŋsɔɔlɩ-m?» Pɩyɛɛrɩ laŋɩyɛ wɛɛkɩ se Yesu pɔzɩ-ɩ tozo ɖeɖe se: «Ŋsɔɔlɩ-m?» Pʋyɔɔ eheyi-i se: «Kɩbaɣlʋ, ŋsɩm pɩtɩŋa; ŋsɩm mbʋ se mɔnsɔɔlɩ-ŋ.» Yesu kitini-i se: «Calɩ me-heŋ cikpeŋ.+ 18 Toovenim taa, toovenim taa meheyiɣ-ŋ se: Ŋŋkɛ evebu lɛ, ña-maɣmaɣ ŋsuwaɣ ño-wondu nɛ ŋwoki ɖenɖe ŋsɔɔlaa yɔ. Ɛlɛ ŋkpadɩyɩɣ lɛ, ŋkpazɩɣ ña-haŋ nɛ ɛyʋ lɛlʋ su-ŋ wondu nɛ ewoni-ŋ ɖenɖe ŋtɩsɔɔlɩ yɔ.» 19 Ɛyɔɔdɩ mbʋ se ɛwɩlɩ sɩm mbʋ pɩ-ɖɔndɩ Pɩyɛɛrɩ kaɣaɣ sɩbʋ se pɩɖʋ Ɛsɔ hɩɖɛ yɔ. Ɛtɛm-tʋ yɔɔdʋʋ lɛ, eheyi-i se: «Wɛɛ ma-wayɩ tɩŋʋʋ yɔɔ.»+

20 Pɩyɛɛrɩ kisaa lɛ, ɛna tɔmkpɛlɩkɩyʋ weyi Yesu kɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ,+ eɖiɣni-wɛ tɩŋʋʋ; tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ ɖɔɖɔ kaapɩsɩnɩnɩ ɛ-wayɩ nɛ ekpilini Yesu laŋɩyɛ yɔɔ kiŋ ɖanaɣ tɔɔnaɣ ɖɩdɔɔyɛ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Kɩbaɣlʋ, alɩɣ ña-wayɩ?» 21 Pɩyɛɛrɩ na-ɩ lɛ, ɛpɔzɩ Yesu se: «Kɩbaɣlʋ, abalʋ ɛnɛ yɔ, ɛbɛ pɩkaɣ-ɩ tɛmnʋʋ?» 22 Yesu heyi-i se: «Ye mɔnsɔɔlaa se ɛcaɣ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ mɔnkɔŋ yɔ, pɩna-ŋ nɛ we? Ña lɛ, wɛɛ ma-wayɩ tɩŋʋʋ yɔɔ.» 23 Pʋyɔɔ tɔm yɛlɩ koobiya hɛkʋ taa se tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ ɛɛkaɣ sɩbʋ. Ŋgʋ Yesu ñatiheyi-i se ɛɛkaɣ sɩbʋ, ɛlɛ ɛyɔɔdaa se: «Ye mɔnsɔɔlaa se ɛcaɣ nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ alɩwaatʋ ndʋ mɔnkɔŋ yɔ, pɩna-ŋ nɛ we?»

24 Tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ+ ɛlɩzɩnɩ aseɣɖe tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ nɛ ɛnʋ manɩ-tʋ, nɛ ɖɩnawa se ɛ-aseɣɖe tɔm kɛ toovenim.

25 Toovenim taa lɛ, wondu lɛɛtʋ sakɩyɛ wɛɛ ɖɔɖɔ, ndʋ Yesu laba yɔ, nɛ ye paama tɩ-tɔm tete yɔ, mamaɣzɩɣ se tɩ-takayɩsɩ kikpiyisi taapɩzɩɣ se sɩmaɣ ɛjaɖɛ maɣmaɣ yɔɔ.+