Ŋŋsɩm-tʋ?
Ɛbɛ yɔɔ agɔma kaawɛ Wiyaʋ Daviid sɔɔjanaa taa?
MBA paakɛ agɔma Daviid sɔɔjanaa taa yɔ, pa-taa nabɛyɛ lɛ Amooni tʋ Zelɛɛkɩ, Hɛɛtɩ tʋ Uriya nɛ Mowaabʋ tʋ Itimaa.a (1 Kro. 11:39, 41, 46) ‘Kereti mba, Peleti mba nɛ Gaatɩ mba’ kaawɛ ɖɔɖɔ Daviid sɔɔjanaa taa. (2 Sam. 15:18) Pɩwɛ ɛzɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nakɛyɛ wɛ Kereti mba, Peleti mba nɛ Filistii mba pɛ-hɛkʋ taa yɔ. (Ezek. 25:16) Nɛ Gaatɩ mba lɩnɩ Filistii mba tɛtʋ ndʋ payaɣ se Gaatɩ yɔ tɩ-taa.—Yoz. 13:2, 3; 1 Sam. 6:17, 18.
Ɛbɛ yɔɔ Daviid ha agɔma mba nʋmɔʋ se pɛwɛɛ ɛ-sɔɔjanaa taa? Ɛ-taa kaatɛma se paañɔnɩ-ɩ nɛ kɔzɩ kɔzɩ lɛ paañɔnɩ Yehowa. Takayaɣ nakɛyɛ (The New Interpreter’s Dictionary of the Bible) yɔɔdɩ Kereti mba nɛ Peleti mba yɔɔ se: «Paañɔnɩ Daviid kpam kaɖɛ alɩwaatʋ taa e-kewiyitu tɔɔʋ alɩwaatʋ taa.» Ɛzɩma tɩyɛ? Alɩwaatʋ ndʋ «Izrayɛɛlɩ ɛyaa kpeekpe» yebi Daviid wayɩ tɩŋʋʋ nɛ patɩŋ ‘ñaɖʋʋ tʋ weyi payaɣ se Seeba’ yɔ ɛ-wayɩ yɔ, Kereti mba nɛ Peleti mba pɔñɔnɩ Daviid kpam nɛ pasɩnɩ-ɩ nɛ ɛkaɖɩnɩ Seeba. (2 Sam. 20:1, 2, 7) Alɩwaatʋ natʋyʋ taa ɖɔɖɔ, Wiyaʋ Daviid pɩyalʋ Adoniya ñɩnaɣ se ɛmʋ kewiyitu nɛ ɖoŋ. Ɛlɛ Kereti mba nɛ Peleti mba pɔñɔnɩ Daviid kpam nɛ pasɩnɩ-ɩ nɛ ɛsɩɩ Salomɔɔ wiyaʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnʋ Yehowa kaalɩzaa se ɛtɔɔ kewiyitu ɛ-caa sɩm wayɩ.—1 Awi. 1:24-27, 38, 39.
Gaatɩ tʋ Itayii kaakɛ ɖɔɖɔ ɛgɔm lɛlʋ weyi ɛɛñɔnɩ Daviid kpam yɔ. Itayii nɛ ɛ-sɔɔjanaa 600 paaɖʋ Wiyaʋ Daviid nesi alɩwaatʋ ndʋ ɛ-pɩyalʋ Absalɔm kaɖɩnɩ-ɩ nɛ ɛkɛzɩ Izrayɛɛlɩ mba laŋa se pataatɩŋ Daviid wayɩ yɔ. Kiɖe tɛɛ lɛ, Daviid heyi Itayii se ɛtaakʋ ɛ-tɩ se ɛlʋkɩ ɛnʋ yɔɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ ɛgɔm. Ɛlɛ Itayii cosi-i se: «Yehowa ñɩtʋʋ nɛ ɛwɛɛ wezuu yɔ nɛ ŋñɩtʋʋ nɛ ŋwɛɛ wezuu yɔ, hayɩ man-kɩbaɣlʋ wiyaʋ, ɖenɖe ŋwɛɣ yɔ, peeɖe mankaɣ wɛʋ, paa pɩkɛ sɩm taa yaa wezuu taa yɔ!»—2 Sam. 15:6, 18-21.
Itayii kaañɔnɩ Yehowa tɛ patam num Daviid
Paa Kereti mba, Peleti mba nɛ Gaatɩ mba paakɛ agɔma yɔ, paaɖiɣzinaa se Yehowa kɛnɩ Ɛsɔ toovenim tʋ nɛ Daviid kɛnɩ Yehowa tɛ patam num. Pɩtʋʋ fɛyɩ se Daviid taa kaalabɩ leleŋ siŋŋ se abalaa siɣsiɣ tɩnaa mba paawɛ ɛ-cɔlɔ.
a Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 23:3-6 wɩlɩɣ se Ɛsɔ paɣtʋ taahaɣ Amooni mba nɛ Mowaabʋ mba nʋmɔʋ se pasʋʋ Izrayɛɛlɩ samaɣ taa. Paa mbʋ yɔ, pɩtɩwɩlɩ se agɔma ɩɩpɩzɩɣ nɛ pɛkpɛndɩ Izrayɛɛlɩ mba yɔɔ yaa pacaɣ pɛ-hɛkʋ taa. Ɛlɛ pɩwɛ ɛzɩ paɣtʋ ndʋ tɩwɩlɩɣ se agɔma mba, paawɛɣnɩ wala wena payɩ Izrayɛɛlɩ mba maɣmaɣ wɛna yɔ. Kalɩ Étude perspicace des Écritures, Volume 1, hɔɔlʋʋ 100.