Yoŋ tukuuni ɖa-tɩŋa
«Kpaɣnɩ Caama You naalɛ ñɩŋgʋ nɛ sɔnɔ, yoŋ wɛɛ nɛ ɩtɔyʋʋ ɛjaɖɛ yɔɔ nɛ pɩkɩlɩɣ. Nɛ yoŋ ɛnɩ itukuuni ɛyaa miiliyaarɩwaa 2 ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ, pʋ-tɔbʋʋ se ye pakpaɣ ɛyaa 4 ɛjaɖɛ yɔɔ yɔ pa-taa 1 wɛ lone nɖɩ ɖɩ-taa palakɩ you yɔ.»
Ajɛɛ Kɩkpɛndʋʋ Ɛgbɛyɛ nɖɩ payaɣ se ONU yɔ ɖɩ-takayaɣ taa mayʋ tɛɛ tʋ Amina J. Mohammed, 26 janvier 2023.
Yoŋ pɩzɩɣ nɛ ɩpaɣzɩ tuda lone nɖɩ ɖɩ-taa laŋhɛzɩyɛ wɛɛ yɔ. Halɩ kʋñɔmɩŋ weyi yoŋ kɔŋna yɔ ɩpɩzɩɣ nɛ itukuni ɛyaa mba pɛwɛ poliŋ nɛ lona wena a-taa palakɩ yoŋ ɛnɩ yɔ. Nɛ kʋñɔmɩŋ ɛnɩ ɩpɩzɩɣ nɛ ɩwɛɛ alɩwaatʋ sakɩyɛ paa you ɛtɛma yɔ. Iyele nɛ ɖɩna kʋñɔmɩŋ ɛnɩ ɩ-taa nɩɩyɩ:
Ñɔɔsɩ. Ɛgbɛyɛ nɖɩ payaɣ se Programme Alimentaire Mondial (PAM) yɔ ɖɩyɔɔdaa se: «Sakɩyɛ taa lɛ, yoŋ yekina nɛ ñɔɔsɩ lɩɣ. Ɛyaa mba pasɩkɩ ñɔɔsɩ yɔ, pa-taa sakɩyɛ wɛ lona wena a-taa yoŋ wɛɛ yɔ.»
Tomnaɣ yɔɔ nɛ maɣzɩm taa kʋdɔmɩŋ. Alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa nɩɣ se you nakʋyʋ caɣ labʋ pe-egeetiye taa yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩha-wɛ nɩɣzɛ siŋŋ nɛ sɔɔndʋ kpaɣ-wɛ. Ɛyaa mba pɛwɛ lona wena a-taa you wɛɛ yɔ, kaɖɛ naɖɩyɛ pɩzɩɣ nɛ ɖɩtalɩ-wɛ tomnaɣ yɔɔ. Nɛ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkɔnɩ-wɛ maɣzɩm taa kʋdɔmɩŋ. Pɩtasɩ lɛ, ɖoŋ ɖoŋ lɛ pɩwɛ-wɛ kaɖɛ se pehiɣ ɖɔkɔtɔnaa nɛ pasɩnɩ-wɛ.
Ɛyaa seɣ pa-ɖɩsɩ. Ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩcɔŋnɩ agɔma mba paɖʋ kʋyʋʋ yɔ pɔ-yɔɔ nɛ payaɣ-ɖɩ se HCR yɔ, ɖɩyɔɔdaa se pɩtalɩɣnɩ septembre 2023 yɔ, ɛyaa mba pese pa-ɖɩsɩ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ pɛcɛzɩ miiliyɔɔwaa 114. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, yoŋ yekina nɛ ɛyaa mba peseɣ pa-ɖɩsɩ.
Liidiye kʋñɔŋ. Ðoŋ ɖoŋ lɛ yoŋ kɔŋnɩ liidiye kʋñɔmɩŋ nɛ ɩ-taa nakʋyʋ lɛ se wondu yɔɔ kpaɣ liidiye. Ɛyaa pɩzɩɣ nɛ pala kʋñɔŋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ liidiye nɖɩ pɩɩwɛɛ se komina ñʋndɩnaa ɩkpaɣ nɛ pɔcɔnɩnɩ tʋma wena acɔŋnɩ tɔnʋʋ taa alaafɩya nɛ sukulinaa ɖeɖe yɔ, pakpakɩɣ-ɖɩ nɛ pɔcɔŋnɩnɩ sɔɔjanaa nɛ you wondu yɔɔ. Pɩtasɩ lɛ, you tɛŋ lɛ pɩpɔzʋʋ liidiye sakɩyɛ pʋcɔ nɛ paɖaɣnɩ ñɔɔzʋʋ mbʋ you wɛɛkaa yɔ.
Yoŋ wɛɛkɩɣ tɛtʋ. Ɛyaa lakɩ kʋñɔŋ alɩwaatʋ ndʋ yoŋ yeki nɛ pɛwɛɛkɩɣ tɛtʋ yɔɔ ñɩm mbʋ pɩsɩɣnɩ-wɛ se pacaɣ wezuu yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ pepisiɣ lɩm, helim nɛ tɛtʋ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkɔnɩ kʋdɔmɩŋ ndɩ ndɩ pʋwayɩ, nɛ paa you ɛtɛma yɔ, bɔmbɩwaa mba pepim tɛtɛɛ you alɩwaatʋ taa yɔ papɩzɩɣ nɛ powolo pɩ-yɔɔ nɛ pakʋʋ ɛyaa.
Pɩtʋʋ fɛyɩ se you wɛɛkɩɣ wondu sakɩyɛ nɛ kɩkɔŋnɩ kʋñɔmɩŋ sakɩyɛ.