Evebiya, ɩmaɣzɩnɩ Maarɩkɩ nɛ Timootee

1-2. Kala wena pɩzaɣ se aɖɩɣ Maarɩkɩ nɛ Timootee nʋmɔʋ se pataasɩnɩ ɛyaa lalaa nɛ pɩkɩlɩ?

EVEBIYA, ɩsɔɔlaa se ɩla tʋma sakɩyɛ Yehowa sɛtʋ taa nɛ pɩkɩlɩ? Nɛ ɩsɔɔlaa se ɩsɩnɩ mɩ-ɛgbɛyɛ taa koobiya nɛ pɩkɩlɩ? Pɩtʋʋ fɛyɩ se ɩsɔɔlaa. Ða-taa wɛ leleŋ siŋŋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnaɣ se koobiya evebiya sakɩyɛ sɔɔlɩ faaa se pasɩnɩ ɛyaa lalaa yɔ. (Keɣ. 110:3) Ɛlɛ pɩtɩla, pɩfɛyɩ-ŋ kɛlɛʋ se ŋla mbʋ. Sɔɔndʋ kpaɣ-ŋ se ŋwalɩsɩ ñɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋŋsɩŋ ɛzɩma pɩkaɣ ɖɔm nɛ ɛsɩndaa yɔ? Ŋtɛm kizuu tʋmɩyɛ naɖɩyɛ Yehowa sɛtʋ taa mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋŋtaɣ ña-tɩ liu na? Ye mbʋ yɔ, pɩtɩkɛ ñe-ɖeke pɩlakɩ mbʋ.

² Maarɩkɩ nɛ Timootee paakatɩ wɛtʋ ndʋ ɖɔɖɔ. Ɛlɛ patiyele se sɔɔndʋ nɛ ɛzɩma paataɣ pa-tɩ liu yɔ pɩɖɩɣ-wɛ nʋmɔʋ se pataasɩnɩ ɛyaa lalaa. Alɩwaatʋ ndʋ apostoloo Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ paya Maarɩkɩ se ɛsɩɩ-wɛ pɛ-Ɛsɔtɔm tiyiyu nʋmɔʋ ɖɔm kajalaɣ ñɩŋgʋ taa yɔ, pɩtɩla Maarɩkɩ kaawɛ e-ɖoo cɔlɔ ɖɩɣa kɩbaŋa nakɛyɛ taa. (Tʋma 12:​12, 13, 25) Paa mbʋ yɔ, Maarɩkɩ kʋyɩ lone nɖɩ ɖɩɩmalɩnɩ-ɩ camɩyɛ yɔ ɖɩ-taa se pɩsa nɛ ɛwalɩsɩ ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ. Kajalaɣ lɛ, ewobi Antɩyɔɔsɩ. Pʋwayɩ lɛ, ɛsɩɩ Pɔɔlɩ nɛ Barnaabaasɩ lona lɛɛna wena awɛ poliŋ yɔ a-taa. (Tʋma 13:​1-5) Pɩtɩla, Timootee ɖɔɖɔ nɛ ɛ-lʋlɩyaa paawɛna alɩwaatʋ ndʋ Pɔɔlɩ ya-ɩ se ɛsɩɩ-ɩ tɔm susuu tʋmɩyɛ taa yɔ. Timootee kaakɛ evebu nɛ ɛtaawɛɛ niye ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ, pʋyɔɔ lɛ ɛpɩzaɣ se ɛmaɣzɩ se ɛtɩmʋna se ɛtɩŋ Pɔɔlɩ. (Kpaɣ 1 Kɔrɛntɩ mba 16:​10, 11 nɛ ŋmaɣzɩnɩ 1 Timootee 4:12.) Paa mbʋ yɔ, etisaa nɛ ɛtɩŋ Pɔɔlɩ, nɛ piyeba nɛ ehiɣ wazasɩ sakɩyɛ.—Tʋma 16:​3-5.

3. (a) Ɛbɛ wɩlɩɣ se Pɔɔlɩ kaasɔɔlɩ Maarɩkɩ nɛ Timootee? (2 Timootee 4:​6, 9, 11) (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmɩŋ.) (b) Tɔm ndʋ yɔɔ ɖɩkaɣ cosuu tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

³ Maarɩkɩ nɛ Timootee pɛkpɛlɩkɩ lɛɣtʋ sakɩyɛ nɛ ɛzɩma pala tʋma sɔsɔna wena paɖʋʋ-wɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ alɩwaatʋ ndʋ paakɛ evebiya yɔ. Pɔɔlɩ kaasɔɔlɩ evebiya mba pɔ-tɔm pɩdɩɩfɛyɩ, pʋyɔɔ ɛɛsɔɔlaa se pɛwɛɛ ɛ-cɔlɔ alɩwaatʋ ndʋ eɖiɣzinaa se piileɖiɣ lɛ pakaɣ-ɩ kʋʋ yɔ. (Kalɩ 2 Timootee 4:​6, 9, 11.) Wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ Maarɩkɩ nɛ Timootee paawɛna nɛ Pɔɔlɩ sɔɔlɩ-wɛ nɛ ɛtaɣ-wɛ liu? Ɛzɩma koobiya evebiya pɩzɩɣ pamaɣzɩnɩ-wɛ? Nɛ ɛzɩma lɔŋ weyi Pɔɔlɩ tasɩ-wɛ nɛ sɔɔlɩm yɔ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɩnɩ evebiya sɔnɔ?

ƐZƖ MAARƖKƖ YƆ TISI FAAA SE ŊSƖƔNƖ ƐYAA LALAA

4-5. Ɛzɩma Maarɩkɩ wɩlaa se etisiɣ faaa nɛ ɛsɩɣnɩ ɛyaa lalaa?

⁴ Tɔm taa tazʋʋ takayaɣ nakɛyɛ lɩzɩ pɩ-taa se ye pɔtɔm se ɖɩɖʋ lalaa lɩm yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɩlɩ se ɖɩla tʋmɩyɛ siŋŋ nɛ ɖɩsɩnɩ-wɛ nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩsɩɣnɩ-wɛ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛ kaɖɛ se ɖɩla mbʋ yɔ. Maarɩkɩ ha kɩɖaʋ kɩbaŋʋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa. Alɩwaatʋ ndʋ Pɔɔlɩ kizaa se ɛɛkpɛndɩɣnɩ-ɩ ɛ-Ɛsɔtɔm tiyiyu nʋmɔʋ 2 ñɩŋgʋ ɖɔm taa yɔ, pɩtɩla pɩɩcɛyɩ-ɩ nɛ pitibi-i yɔɔɔ. (Tʋma 15:​37, 38) Ɛlɛ wɛtʋ ndʋ tɩtɩɖɩɣ-ɩ nʋmɔʋ se eyele e-koobiya sɩnʋʋ.

⁵ Maarɩkɩ tisaa se ɛ nɛ ɛ-ɖɛdʋ Barnaabaasɩ powolo lone lɛɛɖɛ taa nɛ pala pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ. Pɩlabɩ pɩnzɩ 11 mbʋ yɔ pʋwayɩ lɛ, Maarɩkɩ kaawɛ mba pasɩnɩ Pɔɔlɩ alɩwaatʋ ndʋ paɖʋ-ɩ salaka kajalaɣ ɖeɖe Roma yɔ pa-taa. (Filem. 23, 24) Halɩ pɩɩkɛdɩnɩ Pɔɔlɩ siŋŋ nɛ ɛyɔɔdɩ se Maarɩkɩ kɛ weyi ‘ɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ siŋŋ yɔ.’—Kol. 4:​10, 11.

6. Maarɩkɩ ɖʋ taabalɩyɛ nɛ Krɩstʋ ñɩma mba papɩ fezuu taa yɔ lɛ, ɛzɩma pɩwazɩ-ɩ? (Kalɩ pɩ-tɛɛ tɔm.)

⁶ Maarɩkɩ ɖʋ taabalɩyɛ nɛ Krɩstʋ ñɩma mba papɩ fezuu taa yɔ lɛ pɩwazɩ-ɩ. Maarɩkɩ caɣ Pɔɔlɩ cɔlɔ alɩwaatʋ natʋyʋ lɛ, ewolo apostoloo Pɩyɛɛrɩ cɔlɔ Babilɔɔnɩ. Taabalɩyɛ kɩbanɖɛ kaawɛ ɛ nɛ Pɩyɛɛrɩ pɛ-hɛkʋ taa, piyeba nɛ Pɩyɛɛrɩ yaa-ɩ se «man-pɩyalʋ Maarɩkɩ.» (1 Pɩy. 5:13) Pɩtɩla, alɩwaatʋ ndʋ ɛ nɛ Pɩyɛɛrɩ pɛkpɛndaa nɛ palakɩ tʋmɩyɛ yɔ ɛlɛ kɛdɩ-ɩ tɔm kɩbandʋ sakɩyɛ Yesu wezuu caɣʋ nɛ ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ tɔm ndʋ ɛma ɛ-tɛ Evaŋgilim taa pʋwayɩ yɔ.a

7. Ɛzɩma Kim maɣzɩnɩ Maarɩkɩ kɩɖaʋ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

⁷ Maarɩkɩ wobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛlakɩ tʋmɩyɛ nɛ kpekpeka Yehowa sɛtʋ taa nɛ ɛɖʋʋ taabalɩyɛ nɛ koobiya mba papɩ fezuu taa yɔ. Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩnɩ Maarɩkɩ? Ye ŋsɔɔlaa se paha-ŋ waɖɛ naɖɩyɛ ɛgbɛyɛ taa ɛlɛ patɩtɩɩhatɩ-ŋ ɖɩ yɔ, wɛɛ suuɖu nɛ ŋwolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋñɩnɩɣ nʋmɔŋ lɛɛŋ weyi ɩ-yɔɔ ŋpɩzɩɣ ŋtɩŋna nɛ ŋɖʋʋ lɩm Yehowa nɛ ɛgbɛyɛ yɔ. Mbʋ kaatalɩnɩ Kim,b ɛkɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ lɛɛlɛɛyɔ. Ɛɛkɛ evebu lɛ, ɛkpakaɣ ɛ-tɩ nɛ ɛmaɣzɩɣnɩ ɛgbɛyɛ taa evebiya lalaa. Paaha pa-taa nabɛyɛ wala naayɛ pʋcɔ nɛ paha-ɩ yɛ pʋwayɩ. Pɩɩcɛyɩ Kim nɛ pitibi-i yɔɔɔ, pʋyɔɔ ewoba nɛ eheyi ɛzʋtʋyaa ɛzɩma pɩlakaɣ-ɩ yɔ. Ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ tasɩ-ɩ lɔŋ se ɛla mbʋ ɛpɩzɩɣ yɔ nɛ ɛsɩɣnɩ ɛyaa lalaa paa nabʋyʋ taa ɛyaa ɩɩnaɣ tʋma kɩbana wena ɛlakɩ yɔ. Lɔŋ tasʋʋ mbʋ piseɣti Kim nɛ ɛha ɛ-tɩ nɛ ɛsɩɣnɩ koobiya akpadɩyaa nɛ mba pɩpɔzʋʋ se pasɩnɩ-wɛ nɛ powolo kediɣzisi yɔ. Ɛmaɣzɩ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-yɔɔ lɛ, ɛyɔɔdɩ se: «Pɩsɩnɩ-m nɛ manɩɩ mbʋ ɛyaa lalaa sɩnʋʋ kɛnaa yɔ pɩ-taa camɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ. Mehiɣ taa leleŋ weyi ɛyʋ hikiɣ alɩwaatʋ ndʋ ɛsɩɣnɩ ɛyaa lalaa yɔ.»

ƐZƖ TIMOOTEE YƆ, WƖLƖ SE ŊMAƔZƖƔ ƐYAA LALAA KƖCƐYƖM YƆƆ SIŊŊ

8. Ɛbɛ yɔɔ Pɔɔlɩ lɩzɩ Timootee se ɛsɩɩ-ɩ ɛ-nʋmɔʋ ɖɔm taa? (Filiipi mba 2:​19-22)

⁸ Pɔɔlɩ ñɩnaɣ koobiya abalɩñɩma mba paawɛ abalɩtʋ yɔ se pasɩɩ-ɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛpɩsaɣ tɛtʋ ndʋ tɩ-taa paanazɩ-ɩ yɔ tɩ-taa yɔ. Kajalaɣ lɛ, ɛlɩzɩ Silaasɩ se ɛsɩɩ-ɩ, ɛlɛ kaakɛ koobu weyi ɛpɩ fezuu taa yɔ. (Tʋma 15:​22, 40) Pʋwayɩ lɛ, ɛlɩzɩ Timootee ɖɔɖɔ se ɛsɩɩ-ɩ. Ɛbɛ yɔɔ Pɔɔlɩ lɩzɩ Timootee? Lɩmaɣzɩyɛ naɖɩyɛ lɛ se koobiya yɔɔdaɣ Timootee yɔɔ tɔm kɩbandʋ. (Tʋma 16:​1, 2) Pɩtasɩ lɛ, ɛmaɣzaɣ ɛyaa lalaa kɩcɛyɩm yɔɔ siŋŋ.—Kalɩ Filiipi mba 2:​19-22.

9. Ɛzɩma Timootee wɩlaa se ɛmaɣzɩɣ ɛyaa lalaa yɔɔ siŋŋ?

⁹ Timootee nɛ Pɔɔlɩ papaɣzɩ tʋmɩyɛ labʋ lɛ, Timootee wɩlaa se ɛmaɣzɩɣ ɛyaa lalaa yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-yɔɔ. Pʋyɔɔ Pɔɔlɩ ta-ɩ liu nɛ eyebi-i Beeree tɛtʋ taa se ɛkpazɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa kɩfama ɖoŋ. (Tʋma 17:​13, 14) Silaasɩ ɖɔɖɔ kaacaɣ Beeree, nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, Timootee kaakpɛlɩkɩ lɔŋ ɛ-cɔlɔ. Ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, Pɔɔlɩ tiyi Timootee ɖeke Tesalooniiki tɛtʋ taa se ɛkpazɩ peeɖe koobiya ɖoŋ. (1 Tes. 3:​2, pɩ-tɛɛ tɔm.) Pɩnzɩ 15 nzɩ sɩtɩŋ pʋwayɩ yɔ sɩ-taa, sɔɔlɩm mbʋ Timootee kaawɛnɩ koobiya yɔɔ yɔ pɩɩkpa ɖoŋ nɛ pɩkɩlɩ. Ɛɛsɔɔlɩ-wɛ siŋŋ nɛ pʋyɔɔ lɛ, nabʋyʋ taa ewiɣaɣ alɩwaatʋ ndʋ panɩɣaɣ siziŋ yɔ. (Roma 12:15; 2 Tim. 1:4) Ɛzɩma evebiya pɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩnɩ Timootee?

10. Ɛbɛ sɩnɩ koobu Ben nɛ ɛmaɣzɩɣ ɛyaa lalaa yɔɔ nɛ pɩkɩlɩɣ?

¹⁰ Payaɣ koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ se Ben; ɛkpɛlɩkɩ ɛzɩma ɛpɩzɩɣ ɛwɩlɩ se ɛmaɣzɩɣ ɛyaa lalaa yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɛɛkɛ evebu yɔ, pɩɩwɛ-ɩ kaɖɛ se ɛ nɛ koobiya akpadɩyaa palakɩ kɛdaɣ. Pʋyɔɔ lɛ, ɛsɛɣaɣ-wɛ yem Kewiyaɣ kpaaŋ taa nɛ ɛɖɛɣ. Ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ tasɩ Ben lɔŋ se pɩsa nɛ ɛ nɛ koobiya papaɣzɩ kɛdaɣ lɛ, ɛpɩzɩɣ nɛ eheyi-wɛ pɛ-wɛtʋ ndʋ tɩkɛdɩnɩ-ɩ yɔ. Ɛtasɩ-ɩ ɖɔɖɔ lɔŋ se ɛmaɣzɩ mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkɛdɩnɩ ɛyaa lalaa yɔ pɩ-yɔɔ. Ben ɖɔm ɛzʋtʋyʋ ɛnʋ ɛ-lɔŋ tasʋʋ yɔɔ. Sɔnɔ Ben kɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ. Ɛyɔɔdaa se: «Lɛɛlɛɛyɔ pɩwɛ-m kɛlɛʋ se ma nɛ ɛyaa mba pɛwɛnɩ pɩnzɩ ndɩ ndɩ yɔ ɖɩlakɩ kɛdɛsɩ. Man-taa wɛ leleŋ se lɛɛlɛɛyɔ mansɩm kala wena ɛyaa lalaa katɩɣ yɔ camɩyɛ nɛ pɩkɩlɩ. Pɩsɩnɩ-m kpem nɛ manɖʋ mon-koobiya nesi nɛ pɩkɩlɩ.»

11. Ɛzɩma evebiya pɩzɩɣ nɛ pɛkpɛlɩkɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se pamaɣzɩ ɛyaa lalaa yɔɔ yɔ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

¹¹ Evebiya, mɩ ɖɔɖɔ ɩpɩzɩɣ nɛ ɩkpɛlɩkɩ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɩmaɣzɩ ɛyaa lalaa yɔɔ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ŋwoki kediɣzisi yɔ, ña nɛ ɛyaa mba pɛwɛnɩ pɩnzɩ ndɩ ndɩ nɛ sɔnzɩ ndɩ ndɩ yɔ ɩlakɩ kɛdɛsɩ. Pɔzɩ-wɛ nɛ ŋna ɛzɩma pɩɖɔŋ pɔ-hɔɔlʋʋ taa yɔ nɛ ŋwelisini-wɛ camɩyɛ. Pɩsɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋna ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋsɩnɩ-wɛ yɔ. Pɩtɩla ŋkaɣ ɖiɣzinuu se pɩpɔzʋʋ se pasɩnɩ koobu akpadɩyʋ nɔɔyʋ nɛ ɛ-halʋ nɛ papɩzɩ palabɩnɩ tʋmɩyɛ Application JW Library^®. Yaa pɩtɩla ŋkaɣ ɖiɣzinuu se pa nɛ nɔɔyʋ patɩla ɖʋtʋ se palɩɩ tɔm susuu. Ŋpɩzɩɣ ŋwɩlɩ-wɛ ɛzɩma palabɩnɩ tʋmɩyɛ pɛ-tɛ taabɩlɛɛtɩ yaa pɛ-tɛ pɔrtaabɩlɩ yɔ, yaa ŋla ɖʋtʋ nɛ ña nɛ wɛ ɩlɩɩ tɔm susuu. Ye ŋsɩɣnɩ koobiya mbʋ yɔ, ŋkaɣ haʋ lalaa kɩɖaʋ kɩbaŋʋ.

PƆƆLƖ LƆŊ TASƲƲ PƖZƖƔ NƐ PƖSƖNƖ-Ŋ

12. Ɛbɛ evebiya pɩzɩɣ pala nɛ lɔŋ weyi Pɔɔlɩ tasɩ Timootee yɔ ɩwazɩ-wɛ?

¹² Pɔɔlɩ tasɩ Timootee lɔŋ kɩbaŋ se pɩsa nɛ piɖeni-i e-wezuu caɣʋ taa nɛ ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ taa. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Evebiya, mɩ ɖɔɖɔ Pɔɔlɩ lɔŋ tasʋʋ pɩzɩɣ nɛ pɩwazɩ-mɩ. Ɛzɩma tɩyɛ? Ɩkalɩ takayɩsɩ nzɩ Pɔɔlɩ ma Timootee yɔ sɩ-naalɛ ɛzɩ mɩ ɛma-sɩ yɔ nɛ ɩna lɔŋ tasʋʋ mbʋ ɩpɩzɩɣ nɛ ɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ mi-wezuu caɣʋ taa yɔ. Iyele nɛ ɖɩna kɩɖaŋ nɩɩyɩ.

13. Ɛbɛ kaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋñɔɔnɩ Yehowa nɛ pɩkɩlɩ?

¹³ «Falɩsɩ ña-tɩ nɛ ŋɖʋ ña-tɩ kaɖʋwa se ŋñɔʋnɩ Ɛsɔ.» (1 Tim. 4:7b) Ye pɔtɔm se ɛyʋ ɛñɔɔnɩ Ɛsɔ yɔ pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe? Pʋ-tɔbʋʋ lɛ se ɛwɛɛ siɣsiɣ Yehowa ɛsɩndaa nɛ ɛla mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ-ɩ yɔ. Patɩlʋlɩ-ɖʋ nɛ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ, pʋyɔɔ lɛ pɩcɛyaa se ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩwɛɛnɩ-tʋ. Ɛzɩma tɩyɛ? Grɛɛkɩ tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzɩ-ɖɩ se «falɩsɩ ña-tɩ» yɔ, ɖoŋ ɖoŋ lɛ palakɩnɩ-ɖɩ tʋmɩyɛ se pawɩlɩ ɛzɩma seyaa falɩsɩɣ pa-tɩ siŋŋ se pɔñɔɔzɩ pa-tɩ nɛ pese seya naayɛ yɔ. Seyaa mba, pɩpɔzʋʋ se pekizi mbʋ pɩpɩzɩɣ pɩkɛzɩ pa-lɩmaɣza yɔ nɛ paka pa-lɩmaɣza pa-kaɖʋwa yɔɔ. Ða ɖɔɖɔ pɩpɔzʋʋ se ɖikizi mbʋ pɩpɩzɩɣ pɩkɛzɩ ɖa-lɩmaɣza yɔ nɛ ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ tiyeki nɛ ɖɩñɔtɩnɩ Yehowa nɛ pɩkɩlɩ yɔ.

14. Kaɖʋwa ŋga yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩkalɩɣ Bibl? Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ.

¹⁴ Pɩcɛyaa se ŋñaɣ pana nɛ ŋkalɩɣ Bibl paa ɖooye. Pɩcɛyaa ɖɔɖɔ se ŋtɔzɩ se ŋlakɩ mbʋ se pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋñɔtɩnɩ Yehowa nɛ pɩkɩlɩ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Alɩwaatʋ ndʋ ŋkalɩɣ kɛdaɣ ŋga Yesu nɛ evebu ñɩm tʋ palaba yɔ, ɛbɛ pɩkpɛlɩkɩɣ-ŋ Yehowa yɔɔ? (Mark. 10:​17-22) Evebu ɛnʋ eetisaa se Yesu kɛnɩ Mesiya ɛlɛ e-tisuu taapaɣlɩ se pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛpɩsɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyʋ. Paa mbʋ yɔ, Yesu ‘sɔɔlɩ-ɩ.’ Ɛzɩma Yesu yɔɔdɩnɩ evebu ɛnʋ nɛ nɔɔ kɩbaŋa yɔ, piitukuuni-ŋ? Pɩnaɣaɣ kpayɩ kpayɩ se Yesu kaasɔɔlaa se evebu ɛnʋ ɛkpaɣ lɩmaɣza kɩbana. Lɩmaɣza wena Yesu kaawɛnɩ evebu ɛnʋ ɛ-yɔɔ yɔ ana ɖeyi ɖeyi Yehowa kaawɛnɩ ɛ-yɔɔ. (Yoh. 14:9) Ŋŋmaɣzɩɣ kɛdaɣ ŋga kɔ-yɔɔ nɛ ñɛ-wɛtʋ yɔɔ lɛ, pɔzɩ ña-tɩ se: «Ɛbɛ pɩwɛɛ se mala nɛ mɔñɔtɩnɩ Yehowa nɛ mɛntɛ mansɩnɩ ɛyaa lalaa nɛ pɩkɩlɩ?»

15. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se evebu nɔɔyʋ ɛha kɩɖaʋ kɩbaŋʋ ɛyaa lalaa? Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ. (1 Timootee 4:​12, 13)

¹⁵ «Pɩsɩ kɩɖaʋ ɛyaa siɣsiɣ tɩnaa.» (Kalɩ 1 Timootee 4:​12, 13.) Pɩtɩkɛ tɔm kalʋʋ nɛ tɔm wɩlʋʋ taa ɖeke Pɔɔlɩ seɣti Timootee se ɛñaɣ pana nɛ ɛwɛɛ niye nɛ pɩkɩlɩ. Ɛlɛ eseɣti-i ɖɔɖɔ se ɛñaɣ pana nɛ ɛwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ ɛzɩ sɔɔlɩm, tisuu nɛ kele kele wɛtʋ mbʋ yɔ nɛ pɩkɩlɩ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mbʋ ɛyʋ lakɩ yɔ pɩ-tɔm cɛyaa nɛ pɩkɩlɩ ndʋ ɛyɔɔdʋʋ yɔ. Ðɩkpaɣ se pɩwɛɛ se ŋyɔɔdɩ samaɣ taa tɔm natʋyʋ nɛ ŋwɩlɩ mbʋ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ ɖɩwɛɛ kpekpeka tɔm susuu taa nɛ pɩkɩlɩ yɔ. Ye ŋlakɩ ño-ɖoŋ ɖeɖe tɔm susuu taa yɔ, samaɣ taa tɔm ndʋ tɩ-yɔɔdʋʋ wɛɣ-ŋ kɛlɛʋ nɛ pɩkɩlɩ. Ye ñɔ-tɔm welisiyaa ɩnaɣ se ŋhaɣ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa yɔ, pɩkaɣ-wɛ seɣtuu se pɔɖɔ tɔm ndʋ ŋyɔɔdʋʋ yɔ tɩ-yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ.—1 Tim. 3:13.

16. (a) Hɔɔlɩŋ 5 weyi taa evebu nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛha kɩɖaʋ kɩbaŋʋ? (b) Ɛzɩma evebu nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛha kɩɖaʋ kɩbaŋʋ «yɔɔdaɣ taa»?

¹⁶ 1 Timootee 4:12 taa, Pɔɔlɩ yɔɔdɩ hɔɔlɩŋ 5 weyi ɩ-taa evebu nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛha kɩɖaʋ kɩbaŋʋ yɔ ɩ-tɔm. Pɩwɛɣ ɖeu se ŋkpaɣ alɩwaatʋ nɛ ŋkpɛlɩkɩ paa hɔɔlʋʋ ŋgʋ lɛ kɩ-yɔɔ tɔm. Ðɩkpaɣ se ŋsɔɔlaa se ŋha kɩɖaʋ kɩbaŋʋ «yɔɔdaɣ taa.» Maɣzɩ ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋtɩŋnɩ ñɔ-yɔɔdaɣ yɔɔ nɛ ŋkpazɩ lalaa ɖoŋ yɔ pɩ-yɔɔ. Ye ña nɛ ña-lʋlɩyaa ɩwɛna yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtɩŋnɩ ñɔ-yɔɔdaɣ yɔɔ nɛ ŋwɩlɩɣ-wɛ ñɛ-ɛsɩmɩyɛ ɖoŋ ɖoŋ mbʋ palakɩ-ŋ yɔ pɩ-yɔɔ. Kediɣzaɣ nakɛyɛ tɛŋ lɛ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋheyi koobu nɔɔyʋ mbʋ pɩkɛdɩnɩ-ŋ tʋmɩyɛ nɖɩ ɛlabɩ kediɣzaɣ taa yɔ ɖɩ-taa yɔ. Ŋpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ŋñaɣ pana nɛ ŋlabɩnɩ tʋmɩyɛ ña-maɣmaɣ ñɔ-tɔm pee nɛ ŋcosini tɔm kediɣzisi taa. Pana wena ŋñakɩ se ŋha kɩɖaʋ kɩbaŋʋ yɔɔdaɣ taa yɔ, akaɣ wɩlʋʋ se ŋwɛɛ nɛ ŋɖɛɣnɩ ɛsɩndaa fezuu taa.—1 Tim. 4:15.

17. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ evebu nɔɔyʋ nɛ ɛtalɩ e-fezuu taa kaɖʋsɩ? (2 Timootee 2:22)

¹⁷ «Se evebitu kɔɖɛyɩ; ɛlɛ ñɩnɩ siɣsiɣ wɛtʋ.» (Kalɩ 2 Timootee 2:22.) Pɔɔlɩ seɣti Timootee se ese mbʋ payɩ pɩpɩzɩɣ piyele se ɛtaatalɩ e-fezuu taa kaɖʋsɩ yaa mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛkɩ ɛ nɛ Yehowa pa-taabalɩyɛ yɔ. Pɩtɩla ŋɖiɣzinaa se ŋkpakɩɣ alɩwaatʋ sakɩyɛ nɛ ŋlakɩ aleɣya naayɛ, piyeba nɛ ŋŋhikiɣ alɩwaatʋ sakɩyɛ se ŋla fezuu taa tʋma. Maɣzɩ alɩwaatʋ ɛzɩma ŋkpakɩɣ nɛ ŋlakɩ hola aleɣya, ŋwoki intɛrnɛɛtɩ yɔɔ yaa ŋlakɩ aleɣya lɛɛna yɔ tɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpaɣ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ nɛ ŋlabɩnɩ fezuu taa tʋma. Pɩtɩla ŋpɩzɩɣ nɛ ŋɖʋ nesi nɛ pɔñɔɔzɩ Kewiyaɣ kpaaŋ yaa ŋpɩzɩɣ nɛ ŋha ña-tɩ nɛ ŋla présentoir. Ye ŋlakɩ tʋma ana yɔ, pɩtɩla ŋkaɣ wɛnʋʋ taabalaa kɩfama mba pasɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋɖʋ ña-tɩ fezuu taa kaɖʋsɩ nɛ ŋtalɩ-sɩ yɔ.

YE ÐƖSƖƔNƖ LALAA YƆ, ÐƖKAƔ HIƔU WAZASƖ

18. Ɛbɛ yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩyɔɔdɩ se Maarɩkɩ nɛ Timootee pehiɣ taa leleŋ siŋŋ pe-wezuu caɣʋ taa?

¹⁸ Maarɩkɩ nɛ Timootee pala kɩlaŋ se pɩsa nɛ paɖʋ lalaa lɩm kiya, piyeba nɛ pehiɣ taa leleŋ siŋŋ pe-wezuu caɣʋ taa. (Tʋma 20:35) Maarɩkɩ ɖɔm nʋmɔʋ nɛ ewolo lona ndɩ ndɩ taa se ɛsɩnɩ e-koobiya. Ɛma ɖɔɖɔ Yesu wezuu caɣʋ nɛ ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ yɔɔ kɛdɛsɩ kɩbanzɩ. Timootee sɩnɩ Pɔɔlɩ nɛ paɖʋ agbaa; ɛkpazɩ ɖɔɖɔ koobiya ɖoŋ. Pɩnaɣaɣ kpayɩ kpayɩ se Yehowa taa kaalabɩ leleŋ siŋŋ nɛ tɩ laʋ lɩmaɣza wena Maarɩkɩ nɛ Timootee paawɛna yɔ.

19. (a) Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se evebiya ɩɖɔ lɔŋ weyi Pɔɔlɩ tasɩ Timootee yɔ ɩ-yɔɔ? (b) Ye palabɩ mbʋ yɔ, ɛbɛ lɩɣ pɩ-taa?

¹⁹ Takayɩsɩ nzɩ Pɔɔlɩ kaama ɛ-taabalʋ Timootee yɔ, sɩ-taa tɔm wɩlɩɣ kpayɩ kpayɩ se ɛɛsɔɔlɩ-ɩ siŋŋ. Takayɩsɩ nzɩ sɩ-taa tɔm wɩlɩɣ ɖɔɖɔ se Yehowa sɔɔlɩ mɩ evebiya kpem. Ɛsɔɔlaa se piɖeni-mɩ. Ye mbʋ, ɩñaɣ pana nɛ ɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ Pɔɔlɩ lɔŋ tasʋʋ nɛ ɩsɔɔlɩ siŋŋ se ɩɖʋ lalaa lɩm nɛ pɩkɩlɩ. Ye ɩlakɩ mbʋ yɔ, ɩkaɣ caɣʋ wezuu kɩbaŋʋ sɔnɔ sɔnɔ, nɛ cee wayɩ lɛ, ɩkaɣ hiɣu «wezuu siŋŋ.»—1 Tim. 6:​18, 19.