Taabalɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ña nɛ Yehowa mɩ-hɛkʋ taa yɔ, ɖɩmʋ ñɩm ñɛ-ɛsɩndaa? Pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖɩmʋ ñɩm ñɛ-ɛsɩndaa! Nɛ pɩtɩkɛ ñe-ɖeke ñɛ-ɛsɩndaa ɖɩmʋ ñɩm. Kpaɣnɩ ɖooo caanaʋ taa, taabalɩyɛ nɖɩ ɖɩɩmʋ ñɩm siŋŋ ɛyaa sakɩyɛ ɛsɩndaa. (Keɣ. 104:​33, 34) Ɛyaa sakɩyɛ la kɩlaŋ se papɩzɩ nɛ pɛsɛɛ Yehowa. Mbʋ caanaʋ taa Izrayɛɛlɩ taa Naziireya mba yaa mba pakpaɣaa nɛ paha se pala ŋgee tʋmɩyɛ naɖɩyɛ yɔ paalaba. Naziireya mba kɛ Izrayɛɛlɩ mba kpekpeka tɩnaa mba pala kɩlaŋ nɩɩyɩ se pɩsa nɛ patɩŋnɩ ŋgee nʋmɔʋ nakʋyʋ yɔɔ nɛ pɛsɛɛ Yehowa yɔ. Moyizi Paɣtʋ haɣaɣ nʋmɔʋ abalʋ yaa halʋ nɔɔyʋ se eɖuu ŋgee ɖuutu natʋyʋ Yehowa ɛsɩndaa nɛ ɛlɩzɩ se ɛkɛɣ Naziireya tʋ alɩwaatʋ natʋyʋ. (Kɩg. 6:​1, 2) Alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ tʋ nɔɔyʋ ɖuki ɖuutu se ɛkɛɣ Naziireya tʋ yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɛɖɔ paɣtʋ natʋyʋ yɔɔ nɛ pɩtɩcɛyɩ se Izrayɛɛlɩ mba lalaa ɩɖɔ tɩ-yɔɔ. Ye mbʋ, ɛbɛ yɔɔ Izrayɛɛlɩ tʋ nɔɔyʋ lɩzɩɣ se ɛpɩsɩɣ Naziireya tʋ? Pɩtʋʋ fɛyɩ se sɔɔlɩm sɔsɔm mbʋ Izrayɛɛlɩ tʋ ɛnʋ ɛwɛnɩ Yehowa yɔɔ nɛ ɛsɩmɩyɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ ɛwɛnɩ kʋjɔŋ kɩbaŋ sakɩyɛ weyi Yehowa labɩ-ɩ yɔ ɩ-yɔɔ yɔ, mbʋ seɣtaɣni-i nɛ ɛkpakɩɣ lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ.—Wp. 6:5; 16:17. w24.02 14 § 1-2

Bibl taa lɛ, Ebree tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzaa se «siɣsiɣ wɛtʋ» yaa «sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ» yɔ, ɖɩwɩlɩɣ sɔɔlɩm siŋŋ mbʋ nɔɔyʋ wɛnɩ lɛlʋ yɔɔ nɛ piyeki se ɛñɔɔnɩ-ɩ yɔ; nɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ, palakɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm piye nɖɩ nɛ pɔyɔɔdʋʋ sɔɔlɩm mbʋ Ɛsɔ wɛnɩ ɛ-sɛyaa yɔɔ yɔ pɩ-tɔm. Palabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm piye kʋɖʋmɖɩyɛ nɖɩ nɛ pɔyɔɔdɩ sɔɔlɩm mbʋ Ɛsɔ sɛyaa wɩlɩɣ ɖama yɔ pɩ-tɔm. (2 Sam. 9:​6, 7) Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛ siɣsiɣ nɛ pɩkɩlɩ alɩwaatʋ wɛɣ nɛ tɩɖɛɣ lɛ. Iyele nɛ ɖɩna ɛzɩma tɔm ndʋ tɩkɛ toovenim Danɩyɛɛlɩ hɔɔlʋʋ taa yɔ. Danɩyɛɛlɩ wezuu caɣʋ taa pɩɩtakɩ e-siɣsiɣ wɛtʋ. Ɛlɛ takɩm sɔsɔm mbʋ ɛkataa yɔ, ɛkatɩ pɩ-taa nabʋyʋ alɩwaatʋ ndʋ ɛɛcɛzɩ pɩnzɩ 90 yɔ. Wiyaʋ ɖɩɣa taa kaɖɩsɩ taasɔɔlɩ Danɩyɛɛlɩ tɔm nɛ pataañaŋ Ɛsɔ weyi ɛsɛɣ yɔ. Pʋyɔɔ palabɩ ɖʋtʋ natʋyʋ se pɩsa nɛ pakʋ Danɩyɛɛlɩ. Peyeba nɛ wiyaʋ ñɩɣ niye paɣtʋ natʋyʋ yɔɔ nɛ tiyekaɣ se pana se Danɩyɛɛlɩ lɩzɩɣ se ɛñɔʋnɩ ɛ-Ɛsɔ nɛ pɩkɩlɩ yaa ɛñɔʋnɩ wiyaʋ nɛ pɩkɩlɩ. Mbʋ pɩɩwɛɛ se Danɩyɛɛlɩ ɛla nɛ ɛwɩlɩ se ɛwɛ siɣsiɣ wiyaʋ ɛsɩndaa yɔ mbʋ lɛ se eyele Yehowa tɩmnʋʋ kɩyakɩŋ 30. Danɩyɛɛlɩ kizaa se ɛɛlakɩ ɛzɩ lalaa yɔ.—Dan. 6:​12-15, 20-22. w23.08 5 §10-12

Yehowa sɔɔlaa se ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya. Ye koobu nɔɔyʋ ɛtɩlɩzɩ wɛtʋ kɩbandʋ nɛ ɛwɩlɩ-ɖʋ yɔ, ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se ɛtɩɖʋ ɛ-taa faŋŋ se ɛɖʋʋ-ɖʋ ɖɩwɩzɩyɛ nɛ ɛwɛɛ nɛ ɛñakɩ pana se ɛɖɔ Bibl paɣtʋ kila yɔɔ. (Adu. 12:18) Ɛsɔ sɔɔlɩ ɛ-sɛyaa siɣsiɣ ñɩma paa picoɖuu-wɛ yɔ. Halɩ paa picoɖuu-ɖʋ yɔ ewoki pɩ-yɔɔ nɛ ɛkɛɣ ɖa-taabalʋ nɛ ɛɛcakɩnɩ-ɖʋ. (Keɣ. 103:9) Pɩcɛyaa kpem se ɖɩmaɣzɩnɩ ɖa-Caa nɛ ɖikpeɣ lalaa. (Efɛz. 4:32–5:1) Taasɔɔ ɖɔɖɔ se ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛm wɛɛ nɛ pɩñɔtʋʋ, pʋyɔɔ lɛ pɩpɔzʋʋ se ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩñɔɔnɩ ɖo-koobiya. Pɩtʋʋ fɛyɩ se pakaɣ-ɖʋ nazʋʋ nɛ pɩkpaɖɩ. Halɩ papɩzɩɣ nɛ paɖɩɣ-ɖʋ salaka ɖe-tisuu yɔɔ. Ye pɩlabɩ mbʋ yɔ, pɩkaɣ pɔzʋʋ se ɖo-koobiya ɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ pɩkɩlɩ.—Adu. 17:17. w24.03 15-16 § 6-7