Ðe-wezuu caɣʋ nɛ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ kpɛlɩkʋʋ takayaɣ taa tɔm kɩñɩnɩtʋ
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
1er-7 JANVIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | YƆƆB 32-33
Hɛzɩ mba pɛwɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa yɔ pa-laŋa
it-1710
Eliihu
Eliihu taaɖʋʋ tʋkaɣ ɛyaa taa, nɛ ɛtaayaɣ ɛyʋ nɔɔyʋ hɩɖɛ kɩsɛsɛyɛ nɖɩ ɛtɩmʋna yɔ. Eeɖiɣzinaa se ɛzɩ Yɔɔb yɔ, cʋʋ pakpaɣ nɛ pamanɩ-ɩ nɛ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ kɛnɩ ɛ-Lɩzɩyʋ. Eliihu taaɖʋ ɛ-taa se eyeki nɛ sɔɔndʋ kpa Yɔɔb, ɛlɛ ɛyɔɔdɩnɩ-ɩ ɛzɩ taabalʋ kɩbanʋ yɔ nɛ ɛyaa-ɩ nɛ ɛ-hɩɖɛ; ɛlɛ Eliifaazɩ, Bilɩdaadɩ, nɛ Zofaarɩ paba ñataala mbʋ.—Yɔb 32:21, 22; 33:1, 6.
w14 1/6 25 § 8-10
Ŋwɛnɩ Yehowa lɩmaɣza ɛyaa lalaa ɛjandʋ yɔɔ?
8 Ye ɖɩtɔzʋʋ se pitibi ɖo-koobiya nabɛyɛ yɔɔɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ pakatɩɣ kala ɛzɩ tɔnʋʋ taa alaafɩya, yaa pa nɛ pɔ-hɔʋ taa mba pɛfɛyɩ Ɛsɔ sɛtʋ ɛgbɛyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ taa, yaa palʋkɩnɩ laŋwɛɛkɩyɛ yɔ, piyeki nɛ ɖɩnɩɩ pɔ-tɔm taa nɛ ɖɩsɩnɩ-wɛ. Ða-maɣmaɣ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa wiɖiyi. Pʋcɔ nɛ Izrayɛɛlɩ mba sʋʋ Kanaŋ tɛtʋ taa lɛ, paatɔzɩ-wɛ se ‘pataayele nɛ pa-laŋɩyɛ sʋʋ kpɩzɩŋ’ nɛ peyele sɩnʋʋ po-koobiya mba pɛwɛ kʋñɔŋ taa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mba ɖɔɖɔ paakɛ kʋñɔndɩnaa nɛ ajamaa Ejipiti ɛjaɖɛ taa. Yehowa kaasɔɔlaa se pamaɣzɩ kʋñɔndɩnaa yɔɔ nɛ pasɩnɩ-wɛ.—Wp. 15:7, 11; Lev. 25:35-38.
9 Pɩfɛyɩ ɖeu se ɖɩkʋ mba pɛwɛ kaɖɛ taa yɔ pɔ-tɔm yaa se ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda pɔ-yɔɔ, ɛlɛ pɩkɩlɩɣ ɖeu se ɖɩkpazɩ-wɛ ɖoŋ fezuu taa. (Yɔɔb 33:6, 7; Mat. 7:1) Ðɩkpaɣ se pɩkpɛdɩsɩ kpokpo caɣyʋ nɔɔyʋ nɛ powoni-i ɖɔkɔtɔ. Ðɔkɔtɔnaa cakɩ nɛ pañɩnɩɣ se pana se a-cɔlɔ kɛgbɛdɩsaɣ lɩnaa yaa we? Aayɩ. Papaɣzɩɣ-ɩ kɔyɛ labʋ kpaagbaa. Mbʋ ɖɔɖɔ ye koobu nɔɔyʋ ɛkatɩɣ tɩlasɩ nasɩyɩ nɛ pitibi-i yɔɔɔ kɔyɔ, mbʋ pɩwɛɛ se ɖɩcalɩnɩ labʋ yɔ lɛ se ɖɩsɩnɩ-ɩ fezuu taa.—Kalɩ 1 Tesalooniiki mba 5:14.
10 Ye ɖɩkpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɖɩmaɣzɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɖo-koobiya wɛɛ yɔ tɩ-yɔɔ yɔ, pɩpɩzɩɣ piyele nɛ ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana mba ɖɩcɔŋnɩ-wɛ se pɛkɛ ajamaa yɔ, pɔ-yɔɔ. Maɣzɩ koobiya halaa mba pɔ-hɔʋ taa mba nazɩ-wɛ toovenim yɔɔ pɩnzɩ sakɩyɛ ɛlɛ pɔɖɔkɩ kpam yɔ pɔ-yɔɔ. Pʋtɔma pa-taa nabɛyɛ kɛ ɛyaa hɛɛɛ tɩnaa nɛ pɛkɛ ajamaa tomnaɣ taa, ɛlɛ pa-lakasɩ ɩɩwɩlɩɣ kaɣlaa se pɛwɛnɩ tisuu nɛ laŋɩyɛ na? Alɩwaatʋ ndʋ ŋnaɣ ɖoyo nɔɔyʋ ɛfɛyɩnɩ walʋ, ɛlɛ ɛ nɛ ɛ-pɩɣa yaa e-piya pɔkɔŋ kediɣzisi ɖoŋ ɖoŋ yɔ, e-tisuu nɛ ɛ-pana ñaɣʋ paatukuuni-ŋ? Alɩwaatʋ ndʋ ŋnaɣ piya evelisi ɖɔkʋʋ sɩ-tɩ toovenim taa paa sɩkatɩɣ takɩm ndɩ ndɩ sukuli taa yɔ, piitukuuni-ŋ ɖɔɖɔ? Tobi lɛ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩna se koobiya mba ɖɩcɔŋnɩ-wɛ se pɛkɛ ajamaa yɔ, pɩtɩtɩlɩ yɔ pɛkɛ «ñɩm tɩnaa tisuu taa» ɛzɩ koobiya mba pɛ-wɛtʋ wɛ weewee ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ.—Yak. 2:5.
Alɩwaatʋ ndʋ pɩmʋnaa se ɛyʋ ɛyɔɔdɩ?
17 Abalʋ naanza tʋ weyi ewoba se ɛna Yɔɔb yɔ, ɛnʋ lɛ Eliihu nɛ ɛkɛ Abraham hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ. Alɩwaatʋ ndʋ Yɔɔb nɛ abalaa lalaa naadozo pɔyɔɔdaɣ yɔ, ewelisini-wɛ. Pɩnaɣ kpayɩ kpayɩ se eewelisi tɔm ndʋ pɔyɔɔdaɣ yɔ camɩyɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛpɩzaa nɛ ɛtasɩ Yɔɔb lɔŋ kpayɩ nɛ nɔɔ kɩbaŋa, nɛ pɩsɩnɩ ɛlɛ nɛ ɛñɔɔzɩ ɛ-lɩmaɣza. (Yɔɔb 33:1, 6, 17) Mbʋ pɩ-tɔm kaakɩlɩ cɛyʋʋ Eliihu ɛsɩndaa yɔ lɛ se ɛsa Yehowa; ɛtaasɔɔlɩ se ɛsa ɛ-maɣmaɣ yaa ɛyʋ nɔɔyʋ. (Yɔɔb 32:21, 22; 37:23, 24) Ðɩkpɛlɩkɩɣ Eliihu kɩɖaʋ taa se alɩwaatʋ wɛɛ se ɖisu nɛ ɖiwelisi. (Yak. 1:19) Ðɩkpɛlɩkɩɣ ɖɔɖɔ se alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtasɩɣ nɔɔyʋ lɔŋ yɔ, mbʋ pɩwɛɛ se pɩ-tɔm ɛkɩlɩ cɛyʋʋ ɖɛ-ɛsɩndaa yɔ lɛ se ɖɩɖʋ Yehowa hɩɖɛ; ɖɩtaaɖʋ hɩɖɛ ɖa-maɣmaɣ.
18 Ye ɖɩɖɔŋ lɔŋ weyi Bibl tasɩ-ɖʋ pɩlɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛɛ se ɖɩyɔɔdɩ nɛ ɛzɩma pɩwɛɛ se ɖɩyɔɔdɩ yɔ ɩ-yɔɔ yɔ, pʋbʋ lɛ ɖɩwɩlɩɣ se yɔɔdaɣ kʋjɔʋ mʋ ñɩm ɖɛ-ɛsɩndaa. Fezuu kiɖeɖeu sɩnɩ Wiyaʋ lɔŋsɩnɖʋ Salomɔɔ nɛ ɛma se: «Tɔm ndʋ pɔyɔɔdɩ-tʋ alɩwaatʋ kɩbandʋ yɔɔ yɔ, tɩwɛ ɛzɩ sika tɩŋ pee wena awɛ ñanaɣ ŋga palabɩ-kɛ nɛ liidiye yɔ ka-taa yɔ.» (Adu. 25:11) Alɩwaatʋ ndʋ ɖiwelisiɣ tɔm ndʋ lalaa yɔɔdʋʋ yɔ camɩyɛ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ pʋcɔ nɛ ɖɩyɔɔdʋʋ yɔ, ɖɔ-tɔm pee pɩzɩɣ nɛ awɛɛ ɛzɩ sika maŋgʋ ŋgʋ palɩzɩ kɩ-yɔɔ sika kɩlɛmɩŋ yɔ, pʋ-tɔbʋʋ se awɛɣ wazaɣ nɛ awɛɛ ɖeu ɖɔɖɔ. Piyeki nɛ paa ɖɩyɔɔdʋʋ pazɩ yaa sakɩyɛ yɔ, ɖɔ-yɔɔdaɣ kaɣ lalaa kpazʋʋ ɖoŋ nɛ ɖɩkaɣ yebu nɛ Yehowa taa labɩ-ɖʋ nɛ leleŋ. (Adu. 23:15; Efɛz. 4:29) Pɩkɛnɩ nʋmɔʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ ɖɩtɩŋɩɣna nɛ ɖɩwɩlɩɣ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ Ɛsɔ, kʋjɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ yɔ!
Fezuu taa ñɩm
w13 15/1 19 § 10
Wolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋñɔtʋʋnɩ Yehowa
10 Mbʋ ɖɔɖɔ, pɩmʋnaa se ɖɩmaɣzɩ ɛzɩma ɖo-tomnaɣ wɛɛ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛlɛ pɩtɩcɛyɩ se ɖɩñaɣ pana siŋŋ se ɖiyele nɛ akpadɩyɩtʋ yʋsasɩ nzɩ sɩwɛ ɖo-tomnaɣ yɔɔ yɔ sɩtɛ caɣ caɣ. Yʋsasɩ nzɩ, sɩpɩzɩɣ nɛ sɩwɩlɩ se ɖɩkɛ ɛyʋ weyi ɛpɩwa yɔ, weyi pɩwɛɛ se paña yɔ, nɛ weyi ɛwɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ yɔ. Bibl yɔɔdʋʋ se: «Ñʋʋ nɛ panzɩ kɛ keɖeɣa awiya hulaɣ alɩwaatʋ ndʋ sɩwɛɣ siɣsiɣ wɛtʋ nʋmɔʋ taa yɔ.» (Adu. 16:31) Mbʋ Yehowa naɣ-ɖʋ, nɛ pɩwɛɛ se ɖa ɖɔɖɔ ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩnaɣ ɖa-tɩ mbʋ. (Kalɩ 1 Pɩyɛɛrɩ 3:3, 4.) Pʋyɔɔ lɛ, ɛzɩ pɩkɛɣnɩ lɔŋsɩnɖɛ se ɖɩñɩnɩ se palabɩ-ɖʋ tʋmɩyɛ yaa patɩŋnɩ kɔyɛ labʋ nʋmɔŋ nɩɩyɩ yɔɔ nɛ pasɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖo-tomnaɣ wɛɛ cɔnʋʋ nɛ pɩkɩlɩ ŋgʋ lakasɩ nzɩ sɩpɩzɩɣ nɛ sɩkɔŋnɩ kaɖɛ ɖo-tomnaɣ falaa yem? «Yehowa taa leleŋ» kɛnɩ keɖeɣa siŋŋ hiɖe; taa leleŋ ɛnɩ ɛlɩɣnɩ ɖooo ɛyʋ taa paa pɩnzɩ nzɩ ɛtɩɩwɛna yaa ɛtɩɩwɛnɩ tomnaɣ taa alaafɩya ɛzɩma yɔ. (Neh. 8:10) Ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa ɖɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ tomnaɣ taa alaafɩya kiya nɛ ɖɩɖaɣnɩ wɛnʋʋ evebitu yaa pɛlɛtʋ taa keɖeɣa. (Yɔɔb 33:25; Iza. 33:24) Pʋcɔ nɛ pɩtalɩ mbʋ lɛ, ye ɖɩwɛnɩ lɔŋsɩnɖɛ siŋŋ nɛ tisuu, nɛ ɖɩlakɩnɩ ɖɔɖɔ tʋmɩyɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɖɩwɛɛ lɛɛlɛɛyɔ yɔ tʋmɩyɛ camɩyɛ yɔ, pɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩñɔtɩnɩ Yehowa tam.—1 Tim. 4:8.
8-14 JANVIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | YƆƆB 34-35
Alɩwaatʋ ndʋ pɩlakɩ-ɖʋ ɛzɩ ɛyaa kɩbama lakɩ kʋñɔŋ ɖulum yɔ
Wɛtʋ ndʋ Ɛsɔ wɛna?
Ɛsɔ lakɩ mbʋ pɩwɛ siɣsiɣ yɔ paa ɛzɩmtaa. Toovenim taa lɛ, «Ɛsɔ toovenim tʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla kañatʋ lakasɩ kpa, nɛ Ðoŋ Tɩŋa Tʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ kpa!» (Yɔɔb 34:10) Ɛ-tɔm hʋʋ wɛ siɣsiɣ, pʋyɔɔ keɣa maɖʋ heyi-i adɩma taa se: «Ŋkaɣ hʋʋ ajɛɛ tɔm siɣsiɣ.» (Keɣa 67:4) ‘Yehowa naɣ laŋɩyɛ taa,’ pʋyɔɔ lɛ, nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ epeɣzi-i, ɛpɩzɩɣ ɛna mbʋ pɩwɛ ɛyʋ laŋɩyɛ taa yɔ, nɛ ɛhʋʋ tɔm camɩyɛ. (1 Samɩyɛɛlɩ 16:7) Pɩtasɩ lɛ, Ɛsɔ ɖiɣni naʋ ɛjaɖɛ yɔɔ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ nɛ mulum lakasɩ, nɛ ɛlabɩ tamaɣ se pɩkazɩ pazɩ lɛ ‘pakaɣ ɖɩzʋʋ kañatʋ tɩnaa tɛtʋ yɔɔ.’—Aduwa 2:22.
Ɛsɔ Kewiyaɣ kɔŋ lɛ, ɛbɛ ɛɛkaɣ tasʋʋ wɛʋ?
5 Ɛbɛ Yehowa kaɣ labʋ? Sɔnɔ sɔnɔ lɛ, Yehowa wɛɛ nɛ ɛhaɣ waɖɛ ɛyaa kɩdɛkɛdaa se pɛlɛɣzɩ pa-lakasɩ. (Iza. 55:7) Paa ɛhʋnɩ ɛjaɖɛ kpeekpe tɔm se ɛɖɩzɩɣ-ɖɩ yɔ, ɛtɩhʋtɩ ɛyʋ kɩdɛkɛdʋ nɔɔyʋ tɔm se ɛmʋnɩ sɩm. Ɛlɛ ɛbɛ pɩkaɣ tɛmnʋʋ kɩdɛkɛdaa mba pekiziɣ se paalɛɣzɩɣ pa-lakasɩ, nɛ pɛwɛɛ nɛ paɖʋʋ nesi ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖɩnɛ, nɛ pɩkɔɔ pɩtalɩ kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa yɔ? Yehowa yɔɔdaa se ɛɖɩzɩɣ tɛtʋ yɔɔ kɩdɛkɛdaa tɩŋa cɩɖɩ cɩɖɩ. (Kalɩ Keɣa 37:10.) Nabʋyʋ taa kɩdɛkɛdaa maɣzɩɣ se nɩŋgbaaŋ hɔm mbʋ pɩɩkaɣ-wɛ talʋʋ. Pa-taa sakɩyɛ sɩm mɛsʋʋ pa-lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ nɛ pamaɣzɩɣ se nɔɔyʋ ɛɛkaɣ-wɛ tɔm hʋnʋʋ sɩ-yɔɔ. (Yɔɔb 21:7, 9) Ɛlɛ Bibl heyiɣ-ɖʋ kpayɩ se: «Ɛsɔ ɛsa wɛ ɛyʋ nʋmɔŋ yɔɔ, nɛ ɛnaɣ ɖenɖe payɩ ɛfɛyɩɣ nɩŋgbanzɩ yɔ. Cɩkpɛndʋʋ yaa kuzotuu sɔsɔʋ nakʋyʋ fɛyɩ se kɩwɛɛkɩm laɖaa pɩzɩɣ nɛ pɛmɛlɩ peeɖe.» (Yɔɔb 34:21, 22) Ðɩmɛlɩyɛ fɛyɩ Yehowa ɛsɩndaa. Nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ epeɣzi-i. Nɛ kuzotuu yaa cɩkpɛndʋʋ nakʋyʋ fɛyɩ se Ɛsɔ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛna mbʋ pɩmɛlɩ ɖooo kɩ-taa yɔ. Armaagedɔɔ you wayɩ lɛ, ye ɖɩcɔnɩ kañatʋ tɩnaa lona taa yɔ, ɖɩɩkaɣ-wɛ naʋ. Paakaɣ tasʋʋ wɛʋ.—Keɣ. 37:12-15.
Ŋkaɣ yebu nɛ nabʋyʋ ɖɩɣ-ŋ nʋmɔʋ se ŋtaatɩŋ Yesu wayɩ?
19 Ɛzɩ ɖɩkatɩɣ kaɖɛ nɖɩ sɔnɔ ɖɔɖɔ? Ɛɛɛ. Sɔnɔ, ɛyaa sakɩyɛ lɔʋ-ɖʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɖɩɩɖʋʋ ɖɔ-nɔsɩ politiki tɔm taa. Pamaɣzɩɣ se pɩpɔzʋʋ se ɖɩtɔ caca. Ɛlɛ ɖɩnawa se Yehowa ɛsɩndaa lɛ, ye ɖɩlɩzɩ ɛyʋ nɔɔyʋ se eɖiyi-ɖʋ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɖɩwɛɛ nɛ ɖikiziɣ-i. (1 Sam. 8:4-7) Ɛyaa pɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ pamaɣzɩ se pɩpɔzʋʋ se ɖɩma sukulinaa, ɖɔkɔtɔnaa nɛ ɖɩla tʋma lɛɛna wena awazɩɣ ɛyaa kpeekpe yɔ. Pekiziɣ tɔm ndʋ ɖisusuu yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pamaɣzɩɣ se mbʋ ɛzɩ ɖɩɩkam ñʋʋ nɛ tɔm susuu lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩla mbʋ piyeki nɛ ɛjaɖɛ yɔɔ kala sɩɩ tɩnaɣ kpaagbaa yɔ.
20 Ɛbɛ kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖitaalesi ɖe-tisuu? (Kalɩ Maatiyee 7:21-23.) Tʋmɩyɛ nɖɩ Yesu ɖʋ-ɖʋ paɣtʋ se ɖɩla yɔ, nɖɩ pɩwɛɛ se ɖɩkamnɩ ñʋʋ nɛ pɩkpaɖɩ. (Mat. 28:19, 20) Pɩtɩpɔzɩ kpa se ɖiyele nɛ politiki tɔm nɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ kala kɛzɩ ɖa-lɩmaɣza. Ðɩsɔɔlɩ ɛyaa nɛ ɖɩmaɣzɩɣ kala wena pakatɩɣ yɔ a-yɔɔ. Ɛlɛ ɖɩnawa se nʋmɔʋ ŋgʋ kɩkpaɖɩ ɖeu se ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɩŋnɩ kɩ-yɔɔ nɛ ɖɩsɩnɩ lalaa yɔ ŋgʋ lɛ se ɖɩwɩlɩ-wɛ Ɛsɔ Kewiyaɣ yɔɔ tɔm, nɛ ɖɩsɩnɩ-wɛ nɛ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛɛ pa nɛ Yehowa pɛ-hɛkʋ taa.
Fezuu taa ñɩm
Ha ña-tɩ nɛ sɔɔlɩm faaa nɛ pɩsa Yehowa
3 Eliihu ñɔyɔɔdaa se: «Ye ŋwɛ siɣsiɣ, ɛbɛ ŋhaɣ [Ɛsɔ]? Ɛbɛ ɛmʋʋ ñɔ-cɔlɔ?» (Yɔɔb 35:7) Ɛlɛ Yehowa tɩkalɩ-ɩ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Eliihu taañɩnɩɣ yɔɔdʋʋ se pana wena ɖɩñakɩ se ɖɩsɛɛ Ɛsɔ yɔ, atɩlɩɩ pʋyʋ. Ɛ-tɔm wɩlɩɣ se paa ɛyaa ɩɩsɛɣ Ɛsɔ yɔ, pɩɩpasɩɣ ɛ-yɔɔ pʋyʋ. Nabʋyʋ ɛɛtɛɖɩɣ Yehowa. Ðɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩsɔzɩ Yehowa ɖoŋ yaa ñɩm. Halɩ mbʋ payɩ ɖɩwɛna yɔ: Ðɛ-wɛtʋ kɩbandʋ, ɖɛ-lɛɣtʋ nɛ ɖo-ɖoŋ pɩtɩŋa Ɛsɔ cɔlɔ pɩlɩnaa. Nɛ Ɛsɔ cɔŋna nɛ ɛnaɣ ɛzɩma ɖɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ mbʋ payɩ ɛha-ɖʋ yɔ.
15-21 JANVIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | YƆƆB 36-37
Ɛbɛ yɔɔ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋtaa liu se wezuu maatɛŋ tamaɣ ŋga Ɛsɔ laba yɔ kakaɣ labʋ?
w15 1/10 10 § 1-2
Toovenim taa lɛ, ɖɩpɩzɩɣ ɖɩñɩnɩ Ɛsɔ nɛ ɖɩna-ɩ?
ƐSƆ WƐ TAMTAM: Bibl wɩlɩɣ se Ɛsɔ wɛ «kpaɣnɩ tam tam nɛ piwolo tam tam.» (Keɣa 90:2) Pʋ-tɔbʋʋ lɛ se Ɛsɔ fɛyɩnɩ ɖɩbazɩyɛ nɛ ɛɛkaɣ wɛnʋʋ ɖɩdɛnɖɛ. «Ɛ-pɩnzɩ ɖɔ ɖɔʋ mbʋ yɔ, ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɩ pɩ-taa.»—Yɔɔb 36:26.
Ɛzɩma pɩwazɩɣ-ŋ? Ɛsɔ haɣ-ŋ lidaʋ se ye ŋsɩmɩ-ɩ toovenim taa yɔ, ŋkaɣ hiɣu wezuu maatɛŋ. (Yohanɛɛsɩ 17:3) Ye Ɛsɔ ɛtaawɛɛ tamtam, ɖɩɩpɩzaa nɛ ɖɩtaa liu se ɛpɩzɩɣ nɛ ɛha-ɖʋ wezuu maatɛŋ? Ɛsɔ kɛ «tamtam Wiyaʋ,» pʋyɔɔ lɛ e-ɖeke ɛpɩzɩɣna nɛ eyele nɛ lidaʋ tɔm ndʋ tɩla.—1 Timootee 1:17.
Ŋwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ wondu kɩbandʋ ndʋ Ɛsɔ ha-ŋ yɔ tɩ-yɔɔ?
6 Lɩm mbʋ pɩwɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ, pitikii ɛlɛ pɩwɛ cololo mbʋ pʋyɔɔ yɔ tɛtʋ posini wɩsɩ ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ. Ye tɛtʋ kaatasɩ ñɔtɩnʋʋ wɩsɩ pazɩ yɔ, lɩm mbʋ pɩwɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ, pɩɩpɩsɩ hohou nɛ tɛtʋ saa miŋ nɛ nabʋyʋ taapɩzɩɣ se pɩwɛɛ wezuu tɩ-yɔɔ. Ye tɛtʋ kaatasɩ posinuu wɩsɩ pazɩ yɔ, lɩm kpeekpe kaakiwa nɛ tɛtʋ pɩsɩ ɖɔmbɩyɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ. Yehowa sɩ tɛtʋ lone nɖɩ ɖɩmʋnaa yɔ ɖɩ-taa, pʋyɔɔ lɩm mbʋ pɩwɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ pɩɩtɛŋ nɛ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩɖɔkɩ wezuu. Wɩsɩ yeki nɛ lɩm mbʋ pɩwɛ teŋgu taa nɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ pɩsaɣ miŋ nɛ pɩpɩsɩɣ hohou se pikpeɣliɣ nɛ pɩpɩsɩɣ mɩndʋ. Paa pɩnaɣ ŋga lɛ, lɩm mbʋ wɩsɩ yeki nɛ pɩpɩsɩɣ hohou yɔ, pɩtalɩɣ litrinaa miiliyaarɩwaa sakɩyɛ. Lɩm mbʋ, pɩwɛɣ ɛsɔdaa kɩyakɩŋ ɛzɩ hiu mbʋ yɔ pʋcɔ nɛ pɩnɩɩ ɛzɩ tɛʋ yaa ɖɔmbɛɛ yɔ. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, lɩm mbʋ pikpeŋ nɛ pɩpɩsɩɣ teŋgu taa yaa hɔɔlɩŋ lɛɛŋ weyi ɩ-taa lɩm wɛɛ yɔ nɛ pɩɖaɣnɩɣ lɛɣzʋʋ. Yehowa labɩ lɩm se pɩpɩzɩ nɛ pɩlɛɣzɩ, nɛ pɩsa nɛ lɩm wɛɛ tɛtʋ yɔɔ paa ɛzɩmtaa. Lɛɣzɩtʋ ndʋ tɩwɩlɩɣ se Yehowa kɛ lɔŋsɩnɖʋ nɛ ɛwɛ ɖoŋ ɖɔɖɔ.—Yɔɔb 36:27, 28; Ekl. 1:7.
Wolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋcɛyɩsɩɣ ñe-lidaʋ tam
16 Wezuu maatɛŋ lidaʋ lɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ nɛ kɩkɛ kʋjɔʋ ŋgʋ kɩmʋ ñɩm siŋŋ ɖɛ-ɛsɩndaa yɔ. Ðɩɖaŋ cee wayɩ kɩbaŋʋ kpam, nɛ ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se pɩkaɣ labʋ mbʋ. Ðe-lidaʋ wɛ ɛzɩ mɛlɛ kolaɣ yɔ; kɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa kala taa, ɖɩɖɔkɩ kpam nazɩm taa, halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se ɖɩsɩ yɔ. Kɩlakɩ tʋmɩyɛ ɛzɩ ñɩɣtʋ hulaɣ yɔ nɛ kɩkandɩyɩɣ ɖa-maɣzɩm yɔɔ se pɩsa nɛ ɖɩpɩzɩ ɖikizi mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ nɛ ɖɩla mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ. Lidaʋ ŋgʋ kɩ-tɔm Bibl heyiɣ-ɖʋ yɔ, kɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩñɔtɩnɩ Ɛsɔ nɛ pɩkɩlɩ nɛ kɩwɩlɩɣ-ɖʋ se ɛsɔɔlɩ-ɖʋ siŋŋ. Ye ɖiwobi pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩcɛyɩsɩɣ ɖe-lidaʋ yɔ, pɩwazɩɣ-ɖʋ siŋŋ.
Fezuu taa ñɩm
it-1492
Ɛzɩma pɩɖɔŋaɣ nɛ tɔm yɛlɩɣ yɔ
Caanaʋ taa ajɛɛ wena a-tɔm pɔyɔɔdɩ Bibl taa yɔ a-taa, patɩŋaɣnɩ nʋmɔŋ ndɩ ndɩ yɔɔ nɛ peyeki nɛ ɛyaa nɩɣ mbʋ pɩlakɩ yɔ. Sakɩyɛ taa lɛ, ye nabʋyʋ ɛlabɩ egeetiye naɖɩyɛ taa yaa poliŋ taa yɔ ɛyaa kɛdaɣnɩ pɩ-tɔm nɛ lalaa nɩɣ. (2Sa 3:17, 19; Yɔb 37:20) Ðoŋ ɖoŋ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ tadɩyɛ laɖaa nʋmɔɖɔnaa sɩŋaɣ tɛtʋ ndɩ ndɩ yaa habɛɛ yɔɔ lona ndɩ ndɩ taa se pañɩnɩ tɔɔnaɣ, lɩm nɛ wondu lɛɛtʋ yɔ, pɛkɛdaɣ ɛyaa mbʋ pɩlakɩ ɖoo poliŋ taa yɔ pɩ-tɔm. Palɛstiini tɛtʋ wɛ lone nɖɩ ɖɩ-taa yɔ, piyekaɣ se tadɩyɛ laɖaa nʋmɔɖɔnaa mba palɩɣnɩ Aazii, Afrika nɛ Erɔɔpɩ yɔ patɩŋɩɣnɩ peeɖe. Pʋyɔɔ lɛ, piyekaɣ se mba pɛwɛ Palɛstiini yɔ panɩɩ mbʋ pɩlakaɣ poliŋ ajɛɛ taa yɔ pɩ-tɔm kɛlɛʋ. Mbʋ pɩlakaɣ Palɛstiini tɛtʋ taa yaa ajɛɛ lɛɛna taa yɔ ɖoŋ ɖoŋ lɛ papɩzaɣ se panɩɩ pɩ-tɔm kɩyakʋ taa.
22-28 JANVIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | YƆƆB 38-39
Ŋkpakɩɣ alɩwaatʋ nɛ ŋcɔŋnɩ wondu kɩlɩzɩtʋ na?
Ŋtisiɣ faaa se ŋɖaŋ Yehowa?
7 Bibl yɔɔdaɣ ɛzɩma Yehowa lɩzɩ tɛtʋ yɔ pɩ-tɔm lɛ, kɩyɔɔdaa se ɛɖʋ «tɩ-paɣlɩka,» ɛsɩɩ «ti-tigila» nɛ ɛsɩɩ «tɩ-kɔna taa pɩyɛ.» (Yɔɔb 38:5, 6) Halɩ ɛkpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɛmaɣzɩ tʋmɩyɛ nɖɩ ɛlaba yɔ ɖɩ-yɔɔ. (Kiɖe 1:10, 12) Maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩɩlabɩ Ɛsɔ tiyiyaa alɩwaatʋ ndʋ pana wondu kɩfatʋ ndʋ payɩ Yehowa lɩzaa yɔ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se pa-taa kaalabɩ leleŋ siŋŋ. Ɛzɩma pa-taa kaalabɩ leleŋ yɔ, piiyeba nɛ papaɣzɩ mabʋ «taa leleŋ kubusi.» (Yɔɔb 38:7) Ɛbɛ pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ? Yehowa kpaɣ pɩnzɩ kudokiŋ sakɩyɛ nɛ ɛlɩzɩ tɛtʋ, tɩɩnzɩ, nɛ mbʋ payɩ pɩwɛ wezuu yɔ, ɛlɛ ɛcɔnɩ mbʋ payɩ ɛlɩzaa yɔ lɛ, ɛyɔɔdɩ se: ‘Pɩwɛ ɖeu siŋŋ.’—Kiɖe 1:31.
Sɩɖaa femtu wɩlɩɣ Ɛsɔ sɔɔlɩm, ɛ-lɔŋsɩnɖɛ nɛ e-suuɖu
2 Kajalaɣ lɛ, Yehowa lɩzɩ ɛ-Pɩyalʋ Yesu. Pʋwayɩ lɛ, Yehowa nɛ ɛ-Pɩyalʋ palɩzɩ «wondu lɛɛtʋ tɩŋa,» tɩ-taa natʋyʋ lɛ, Ɛsɔ tiyiyaa. (Kol. 1:16) Yesu taa kaawɛ leleŋ siŋŋ se ɛ nɛ ɛ-Caa palakɩ tʋmɩyɛ. (Adu. 8:30) Nɛ Ɛsɔ tiyiyaa taa kaawɛ leleŋ ɖɔɖɔ. Yesu kɛnɩ Ɛsɔ Tʋmlaɖʋ Sɔsɔ. Yehowa nɛ Yesu paalɩzɩ ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ lɛ, Ɛsɔ tiyiyaa kaanawa. Ɛzɩma Ɛsɔ tiyiyaa laba? Pamabɩ ‘taa leleŋ kubusi’ alɩwaatʋ ndʋ palɩzɩ tɛtʋ yɔ, nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se paawobi pɩ-yɔɔ nɛ pamakɩ taa leleŋ kubusi mbʋ payɩ Yehowa lɩzaɣ yɔ pɩ-yɔɔ, kɔzɩ kɔzɩ ɛyaa yɔɔ. (Yɔɔb 38:7; Adu. 8:31) Wondu kɩlɩzɩtʋ ndʋ, tɩ-taa paa ŋgʋ wɩlaa se Yehowa wɛnɩ sɔɔlɩm nɛ lɔŋsɩnɖɛ.—Keɣ.104:24; Roma 1:20.
Tɩŋnɩ Yehowa wondu kɩlɩzɩtʋ yɔɔ nɛ ŋkpɛlɩkɩ ɛ-yɔɔ tɔm nɛ pɩkɩlɩ
8 Yehowa mʋnaa se ɖɩtaa-ɩ liu. Yehowa sɩnɩ Yɔɔb se ɛtaa-ɩ liu nɛ pɩkɩlɩ. (Yɔɔb 32:2; 40:6-8) Kɛdaɣ ŋga Ɛsɔ nɛ Yɔɔb palaba yɔ ka-taa, ɛhɔm Yɔɔb lɩmaɣza nɛ ewoni wondu kɩlɩzɩtʋ ndɩ ndɩ yɔɔ; tɩ-taa natʋyʋ yɔ: tɩɩnzɩ, mɩndʋ nɛ tɛʋ ñɩlɩsʋʋ. Yehowa kɛdɩ-ɩ ɖɔɖɔ kpɩna ndɩ ndɩ tɔm; a-taa naayɛ yɔ: tɛyɛ nɔ nɛ kpaŋnʋ. (Yɔɔb 38:32-35; 39:9, 19, 20) Wondu kɩlɩzɩtʋ ndʋ, tɩ-tɩŋa tɩwɩlɩɣ se Ɛsɔ wɛnɩ ɖoŋ pɩdɩɩfɛyɩ ɛlɛ ɛwɛnɩ ɖɔɖɔ sɔɔlɩm nɛ lɔŋsɩnɖɛ siŋŋ. Kɛdaɣ ŋga, kasɩnɩ Yɔɔb nɛ ɛtaa liu Yehowa nɛ pɩkɩlɩ. (Yɔɔb 42:1-6) Mbʋ ɖɔɖɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ wondu kɩlɩzɩtʋ yɔɔ tɔm yɔ, pɩtɔzʋʋ-ɖʋ se Yehowa wɛnɩ lɔŋsɩnɖɛ siŋŋ nɛ ɛwɛnɩ ɖoŋ nɛ ɛkpaɖɩ-ɖʋ. Pɩtasɩ lɛ, ɛpɩzɩɣ eyele nɛ ɖa-kʋñɔmɩŋ kpeekpe sɩɩ tɩnaɣ nɛ ɛkaɣ labʋ mbʋ. Toovenim tɔm ndʋ, tɩpɩzɩɣ nɛ tɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtaa-ɩ liu nɛ pɩkɩlɩ.
Fezuu taa ñɩm
it-2222
Paɣtʋ Ðʋyʋ
Yehowa kɛ Paɣtʋ Ðʋyʋ. Kedeŋa kpeekpe yɔɔ lɛ, Yehowa kɛnɩ Paɣtʋ Ðʋyʋ weyi ɛmʋnaa yɔ. Ɛnʋ ɖʋnɩ paɣtʋ ndʋ tiɖiyiɣ kedeŋa yɔɔ wondu ndʋ tɩfɛyɩnɩ wezuu yɔ (Yɔb 38:4-38; Ke 104:5-19), nɛ kpɩna (Yɔb 39:1-30). Yehowa lɩzɩnɩ ɛyʋ nɛ paɣtʋ ndʋ tiɖiyiɣ kedeŋa yɔ tɩwɛnɩ ɖoŋ ɖɔɖɔ ɛ-yɔɔ. Ɛlɩzɩ ɛyʋ lɛ, ɛha-ɩ waɖɛ se ɛpɩzɩ nɛ ɛmaɣzɩ ɛ-ñʋʋ taa nɛ ɛɖʋ tʋkaɣ mbʋ pɩwɛ ɖeu nɛ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ pɩ-hɛkʋ taa; nɛ ɛwɛnɩ ɖɔɖɔ waɖɛ se ɛsɛɛ Ɛsɔ, pʋyɔɔ lɛ pɩwɛɛ se ɛyʋ eluzi ɛ-tɩ paɣtʋ ndʋ Ɛsɔ ɖʋ wezuu kɩbaŋʋ caɣʋ hɔɔlʋʋ taa yɔ tɩ-tɛɛ. (Rom 12:1; 1Kɔ 2:14-16) Pɩtasɩ lɛ, Yehowa paɣtʋ ɖiyiɣ ɖɔɖɔ Ɛsɔ tiyiyaa.—Ke 103:20; 2Pɩ 2:4, 11.
Yehowa paɣtʋ ndʋ tiɖiyiɣ kedeŋa yɔ tɩɩlɛɣzɩɣ kpa. (Yer 33:20, 21) Wondu kɩlɩzɩtʋ ndʋ tɩnaɣ nɛ ɛsa yɔ tɩlakɩ tʋmɩyɛ labʋ mbʋ yɔ, pɩwɩlɩɣ se paɣtʋ ndʋ tiɖiyiɣ-tʋ yɔ tɩlɛɣzɩɣ nɛ papɩzɩɣ nɛ pataa-tʋ liu. Hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa lɛɣtʋ ñɩnɩyaa sɩm ɛzɩma paɣtʋ ndʋ tɩlakɩ tʋmɩyɛ yɔ, papɩzɩɣ nɛ pala akɔnta nɛ pana ɛzɩma fenaɣ, lona wena awɛ tɛtʋ tɩyɛ yɔ, nɛ ɛsɔdaa wondu lɛɛtʋ lakɩ tʋmɩyɛ yɔ nɛ piicoɖuu-wɛ caaa. Ye nɔɔyʋ ɛmanɩ paɣtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ yɔ pɩkɔŋnɩ-ɩ kaɖɛ. Mbʋ ɖɔɖɔ, paɣtʋ ndʋ Ɛsɔ ɖʋ wezuu caɣʋ hɔɔlʋʋ taa yɔ, nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛlɛɣzɩ-tʋ yaa ɛmaanɩ tɩ-yɔɔ nɛ pɩɩkɔŋnɩ-ɩ kaɖɛ. Pɩtɩla yɔ kaɖɛ nɖɩ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩɩkɔŋ ɛ-yɔɔ kpaagbaa, paa mbʋ yɔ papɩzɩɣ nɛ pataa paɣtʋ ndʋ liu ɛzɩ pataɣʋ liu paɣtʋ ndʋ tiɖiyiɣ kedeŋa yɔ. «Paawoŋuu Ɛsɔ. Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mbʋ payɩ ɛyʋ ɖuu yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɛkaɣ kʋm.»—Gal 6:7; 1Ti 5:24.
29 JANVIER–4 FÉVRIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | YƆƆB 40-42
Mbʋ pɩɩtalɩ Yɔɔb yɔ, lɔŋ weyi pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?
w10 15/10 3-4 § 4-6
«Apɩzaa nɛ ɛtɩlɩ Yehowa maɣzɩm?»
4 Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩmaɣzɩɣ mbʋ Yehowa lakɩ yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩkpa ɖa-tɩ nɛ ɖɩtaatɩŋnɩ ɛzɩma ɖa ɛyaa ɖɩmaɣzɩɣ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩhʋʋnɩ-ɩ tɔm. Yehowa yɔɔdɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-tɔm Keɣa 50:21 taa. Ɛyɔɔdaa se: «Ŋmaɣzaa se mɛwɛ ɛzɩ ña yɔ.» Pɩcɛzɩɣ pɩnzɩ 175 yɔ, Bibl taa tazɩyʋ nɔɔyʋ yɔɔdɩ tɔm ndʋ tɩ-ɖɔndɩ. Ɛyɔɔdaa se: «Sakɩyɛ taa lɛ, ɛyaa tɩŋɩɣnɩ ndʋ pa-maɣmaɣ pamaɣzɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ nɛ pahʋʋnɩ Ɛsɔ tɔm, nɛ pamaɣzɩɣ se Ɛsɔ wɛ paɣtʋ ndʋ pa-maɣmaɣ pamaɣzɩɣ se pɩwɛɛ se pɔɖɔ tɩ-yɔɔ yɔ tɩ-tɛɛ.»
5 Pɩwɛɛ se ɖɩkpa ɖa-tɩ nɛ paɣtʋ ndʋ ɖa-maɣmaɣ ɖɩɖʋʋ ɖa-tɩ nɛ mbʋ ɖe-liu wɛɛ yɔ pɩtaawɛɛnɩ ɖoŋ lɩmaɣza wena ɖɩwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ a-yɔɔ. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩkpa ɖa-tɩ? Pɩcɛyaa mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖa-maɣzɩm tɩtalɩ pilim; pʋyɔɔ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtazɩɣ Masɩ taa yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ ɛzɩ Yehowa lakasɩ nasɩyɩ tɩtʋʋzɩ yɔ. Caanaʋ taa Izrayɛɛlɩ mba kaakɔm nɛ pɛwɛɛnɩ lɩmaɣza ana, nɛ aayeba nɛ pɛwɛɛnɩ lɩmaɣza wena atɩtʋʋzɩ yɔ mbʋ Yehowa labɩ-wɛ yɔ pɩ-yɔɔ. Na tɔm ndʋ Yehowa kaaheyi-wɛ yɔ. Eheyi-wɛ se: «Ɩkaɣ yɔɔdʋʋ se: “Yehowa nʋmɔʋ fɛyɩ siɣsiɣ.” Oo Izrayɛɛlɩ ɖɩɣa, mentendi-mɩ, iwelisi! Ɛzɩ ma-nʋmɔʋ fɛyɩnɩ siɣsiɣ? Ɛzɩ pɩtɩkɛ mɩ-nʋmɔŋ fɛyɩnɩ siɣsiɣ?»—Ezek. 18:25.
6 Pɩsa nɛ ɖɩtaatɩŋɩɣnɩ ɖa-maɣmaɣ ɖa-paɣtʋ yɔɔ nɛ ɖɩhʋʋnɩ Yehowa tɔm lɛ, pɩwɛɛ se ɖitisi se ɖa-lɩmaɣza wɛnɩ kamaɣ nɛ nabʋyʋ taa aatʋʋzʋʋ paa ññɩɩ. Pɩɩpɔzaa se Yɔɔb ɛkpɛlɩkɩ lɔŋ ɛnɩ. Alɩwaatʋ ndʋ Yɔɔb lakaɣ kʋñɔŋ yɔ, pɩlakaɣ-ɩ ɛzɩ lidaʋ nakʋyʋ fɛyɩ yɔ; piyeba nɛ ɛpaɣzɩ kam ɛ-lɩmaɣza ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔɔ. Ɛɛsɔ tɔm ndʋ tɩ-tɔm kɩlɩ cɛyʋʋ yɔ tɩ-yɔɔ. Ɛlɛ Yehowa sɩnɩ-ɩ nɛ sɔɔlɩm nɛ ɛmaɣzɩ tɔm ndɩ ndɩ yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ. Yehowa pɔzɩ Yɔɔb tɔm ndɩ ndɩ nɛ pɩcɛzɩ 70 yɔɔ; ɛlɛ Yɔɔb tɩpɩzɩ nɛ ecosi tɩ-taa natʋyʋ yɔɔ. Yehowa tɩŋnɩ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ nɛ ɛwɩlɩ-ɩ se ɛzɩma ɛnɩɣ tɔm taa yɔ pɩwɛnɩ kamaɣ. Yɔɔb luzi ɛ-tɩ nɛ etisi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ nɛ ɛñɔɔzɩ ɛ-lɩmaɣza.—Kalɩ Yɔɔb 42:1-6.
Ñɛ-ɛsa ɩwɛɛ Ɛsɔ kewiyitu kɩkɩlɩtʋ tɔɔʋ yɔɔ tam
12 Paa Yɔɔb ɛtɔɔ kʋñɔmɩŋ sakɩyɛ yɔ, Yehowa wobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛtasɩ-ɩ lɔŋ kpayɩ nɛ ɛñɔɔzɩ ɛ-lɩmaɣza, pʋyɔɔ lɛ nabɛyɛ maɣzɩɣ se Yehowa tɔm kɩlɩ kaɖɛ. Ɛlɛ Ɛsɔ fɛyɩ mbʋ, nɛ Yɔɔb ñataamaɣzɩ mbʋ ɖɔɖɔ. Paa Yɔɔb ɛɛnɩ siziŋ yɔ, ɛkɔm nɛ ɛsa Yehowa pʋwayɩ. Halɩ ɛyɔɔdaa se: «Menkpiɖiɣ tɔm ndʋ mɔyɔɔdaa yɔ tɩ-yɔɔ, mɛwɛ puuyuu taa nɛ tɔlɩma taa nɛ menkpiɖiɣ.» Yehowa lɔŋ tasʋʋ mbʋ piiyebina nɛ Yɔɔb lɛɣzɩ lɩmaɣza nɛ ɛyɔɔdɩ tɔm tʋnɛ. (Yɔɔb 42:1-6) Kajalaɣ taa lɛ, Eliihu kaacalɩnɩ lɔŋ tasʋʋ Yɔɔb nɛ ɛñɔɔzɩ ɛ-lɩmaɣza. (Yɔɔb 32:5-10) Yɔɔb mʋ lɔŋ tasʋʋ nɛ ɛñɔɔzɩ ɛ-lɩmaɣza nɛ pɩtɛ lɛ, Yehowa samɩ-ɩ lalaa ɛsɩndaa nɛ ɛwɩlɩ se ɛ-taa wɛ leleŋ nɛ Yɔɔb, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ kʋñɔŋ taa.—Yɔɔb 42:7, 8.
«Taa Yehowa liu»
17 Yɔɔb kɛ Yehowa sɛyaa mba powobi pɩ-yɔɔ nɛ pɛwɛɛ abalɩtʋ nɛ pɔɖɔkɩ kpam kala sɔsɔna taa yɔ, pa-taa kʋɖʋm. Takayaɣ ŋga apostoloo Pɔɔlɩ ma Ebree mba yɔ ka-taa, ɛyɔɔdɩ Yehowa sɛyaa lalaa sakɩyɛ tɔm, nɛ ɛya-wɛ se «aseɣɖe tɩnaa mba pɛwɛ ɛzɩ ɛsɔmɩnʋʋ sɔsɔʋ» yɔ. (Ebr. 12:1) Pa-tɩŋa pakatɩ kala sɔsɔna; ɛlɛ pe-wezuu caɣʋ kpeekpe taa, powobi pɩ-yɔɔ nɛ pɔɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ Yehowa ɛsɩndaa. (Ebr. 11:36-40) Ɛzɩma pɔɖɔkɩ pa-laŋa nɛ ɛzɩma palabɩ tʋmɩyɛ nɛ kpekpeka yɔ, pɩkɛ falaa yaa we? Aayɩ! Paa Yehowa tamasɩ tɩŋa ɩtɩla pe-wezuu caɣʋ alɩwaatʋ taa yɔ, powobi pɩ-yɔɔ nɛ pataa-ɩ liu. Nɛ pataapɩtɩɣ se pɔ-tɔm kaakɛdɩnɩ Yehowa; pʋyɔɔ lɛ, pa-taa kaatɛma se Yehowa tamasɩ kaɣ labʋ nɛ pakaɣ-sɩ naʋ. (Ebr. 11:4, 5) Pa-kɩɖaŋ pɩzɩɣ nɛ ɩkpazɩ-ɖʋ ɖoŋ nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖiwoki pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩtaa Yehowa liu.
18 Sɔnɔ, ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa ɖɩwɛɛ yɔ, ɖɩwɛɛ nɛ ɖɩtɛzɩɣ wɛɛkʋʋ. (2 Tim. 3:13) Sataŋ tiyele Ɛsɔ samaɣ takʋʋ. Paa pɩtɩɩkɛ kala wena ɖɩkaɣ katʋʋ nɛ ɛsɩndaa yɔ, tɛtɛ nɛ ɖɩtɛ ɖa-taa nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩla Yehowa tʋmɩyɛ nɛ kpekpeka, nɛ ɖɩtaapɩtɩ kaaʋ se «Ɛsɔ ɛsadʋ yɔɔ ɖɩɖʋ ɖe-lidaʋ.» (1 Tim. 4:10) Ðɩtɔzɩ se mbʋ Yehowa yeba nɛ pɩtɛmnɩ Yɔɔb yɔ, pɩwɩlɩɣ se «Yehowa wɛnɩ sɔɔlɩm sɔsɔm nɛ ɛkɛ pʋtɔdɩyɛ nayʋ.» (Yak. 5:11) Tɛtɛ nɛ ɖa ɖɔɖɔ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ Yehowa ɛsɩndaa, nɛ ɖa-taa tɛ ɖɔɖɔ se ɛkaɣ hɛyʋʋ «mba pañɩnɩɣ-ɩ siŋŋ yɔ.»—Kalɩ Ebree mba 11:6.
Fezuu taa ñɩm
it-2808
Ɛyʋ lɛlʋ hoŋuu
Yɔɔb kaakɛ abalʋ weyi ɛwɛ siɣsiɣ yɔ, nɛ ewobi pɩ-yɔɔ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ paa paahoŋi-i tam sakɩyɛ yɔ. Ɛlɛ ɛɛkɔm nɛ ɛwɛɛnɩ lɩmaɣza wena atɩtʋʋzɩ yɔ, nɛ ayeba nɛ picoɖi-i nɛ pɩpɔzɩ se pasɩnɩ-ɩ nɛ ɛñɔɔzɩ ɛ-lɩmaɣza. Eliihu yɔɔdɩ ɛ-yɔɔ se: «Awɛ ɛzɩ Yɔɔb yɔ, weyi ɛñɔʋ tʋtʋ ɛzɩ pɔñɔɔʋ lɩm yɔ?» (Yɔb 34:7) Yɔɔb kɔm nɛ ɛpaɣzɩ kam ɛ-lɩmaɣza e-siɣsiɣ wɛtʋ yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ Ɛsɔ siɣsiɣ wɛtʋ yɔɔ, piyeba nɛ mbʋ ɛzɩ ɛɛwɩlaa se Ɛsɔ wɛ siɣsiɣ lɛ ɛñɩnɩ se ɛwɩlɩ se ɛwɛ siɣsiɣ nɛ pɩkɩlɩ. (Yɔb 35:2; 36:24) Alɩwaatʋ ndʋ «ɛ-taabalaa» naadozo hoŋaɣ-ɩ siŋŋ yɔ, mbʋ ɛzɩ ɛɛmaɣzaa se Ɛsɔ pohoŋuu lɛ ɛmaɣzaa se ɛnʋ powoŋuu. Hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa lɛ, Yɔɔb wɛ ɛzɩ ɛyʋ weyi eyebi ɛ-tɩ se penimi-i nɛ pohoŋi-i nɛ ɛ-taa lakɩ leleŋ yɔ; nɛ ɛkpakaɣ wɛtʋ ndʋ ɛzɩ lɩm ɛwɛɛ nɛ ɛñɔʋnɩ taa leleŋ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, Ɛsɔ lɩzɩ Yɔɔb pɩ-taa se toovenim taa lɛ, ɛnʋ Ɛsɔ yɔɔ hoŋiyaa mba pɛwɛɛ nɛ pɔyɔɔdʋʋ cɛtɩm tɔm. (Yɔb 42:7) Mbʋ ɖɔɖɔ alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ samaɣ pɔzaɣ se pasɩɩ-kɛ wiyaʋ nɔɔyʋ yɔ, Yehowa lɩzɩ nayʋ Samɩyɛɛlɩ pɩ-taa se: «Pɩtɩkɛ ña kɔlɔwa, ɛlɛ ma kɔlɔwa se mantaatasɩ kɛʋ ke-wiyaʋ.» (1Sa 8:7) Nɛ Yesu heyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Ajɛɛ kpeekpe kaɣ-mɩ paɖʋʋ ma-hɩɖɛ yɔɔ.» (Mat 24:9) Ye Krɩstʋ tʋ ɛtɔɔzʋʋ tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ pohoŋuu-i yɔ ɛkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-laŋɩyɛ nɛ lɩmaɣza kɩbana, nɛ pakaɣ-ɩ hɛyʋʋ pɩ-yɔɔ.—Luk 6:22, 23.
5-11 FÉVRIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | KEƔSI 1-4
Lɩzɩ se ŋwɛɣ Ɛsɔ Kewiyaɣ hɔɔlʋʋ yɔɔ
«Mankaɣ ñamsʋʋ ajɛɛ kpeekpe»
8 Ɛyaa nɩ tɔm ndʋ lɛ, ɛzɩma palaba? Pa-taa sakɩyɛ kizi-tʋ. (Kalɩ Keɣa 2:1-3.) Ajɛɛ paɣzɩ miduu. Pekizi Wiyaʋ weyi Yehowa lɩzaa yɔ. Paakpakɩɣ Kewiyaɣ tɔm ndʋ ɖisusuu yɔ se tɩkɛ «tɔm kɩbandʋ.» Halɩ kominawaa nabɛyɛ ɖɩɣ nʋmɔʋ ɖɔ-tɔm susuu tʋmɩyɛ. Paa ajɛɛ ñʋndɩnaa mba, pa-taa sakɩyɛ ɩyɔɔdʋʋ se mba sɛɣ Ɛsɔ yɔ, patɩsɔɔlɩ se pelesi po-ɖoŋ. Pʋyɔɔ lɛ, ɛzɩ Yesu alɩwaatʋ taa ñʋndɩnaa kaalabʋ yɔ, ɖa-alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa ñʋndɩnaa kaɖɩɣnɩ Yehowa tɛ Patam Num pɩtɩŋnɩ ɛzɩma pakaɖɩɣnɩ ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa siɣsiɣ ñɩma yɔ pɩ-yɔɔ.—Tʋma 4:25-28.
Ðɩtaaɖʋ ɖɔ-nɔɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɔm taa
11 Ñɩm laɣzaɣ. Ye ɖɩñɔnɩ ɖa-ñɩm nɛ pɩkɩlɩ yɔ, pɩpɩzɩɣ pituzi-ɖʋ nɛ ɖɩɖʋ ɖɔ-nɔɔ ɛjaɖɛ tɔm taa alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ nazɩm taa yɔ. Payaɣ koobu nɔɔyʋ Malaawii ɛjaɖɛ taa se Ruth nɛ ɛna ɛzɩma Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa sakɩyɛ tɔlɩ kpaca ŋgʋ kɩ-taa alɩwaatʋ ndʋ panazɩ-wɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa pɩnzɩ 1970 waa taa yɔ. Ɛkɛdaa se: «Pɩtaawɛɛ-wɛ kɛlɛʋ se pɛɖɛɛ nɛ peyele pa-ñɩm. Ða nɛ koobiya sakɩyɛ ɖisena nɛ ɖɩɖɛɛ lona wena a-taa pamʋʋ ɛyaa mba pɔɖɔɔnɩ-wɛ yɔ, ɛlɛ pʋwayɩ lɛ pa-taa nabɛyɛ sʋʋ politiki ɛgbɛyɛ taa nɛ papɩsɩ pɛ-tɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pataasɔɔlɩ kʋñɔmɩŋ weyi ɛyaa tɔkaɣ lona ana a-taa yɔ.» Paa mbʋ yɔ, koobiya sakɩyɛ ɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ nɛ patɩɖʋ pɔ-nɔɔ ɛjaɖɛ tɔm taa paa pakataɣ liidiye kʋñɔŋ yaa paalesi mbʋ payɩ pɛwɛna yɔ.—Ebr. 10:34.
Fezuu taa ñɩm
it-1425
Lɔtʋ
Lɔtʋ kɛ hutu fɛlɛ fɛlɛ ñɩndʋ ndʋ tihuuzuu orjɩ yaa blee yaa wondu lɛɛtʋ yɔɔ yɔ. Pɩkɛ toovenim se Bibl taa masɩ nzɩ sɩ-taa palabɩnɩ tɔm piye lɔtʋ tʋmɩyɛ yɔ pɩsɩŋnɩ nabʋyʋ na, ɛlɛ pɩwɩlɩɣ ɛzɩma pamakaɣ tɔɔnasɩ caanaʋ taa yɔ. Paatɔkɩ lɔtʋ, pʋyɔɔ lɛ pakʋŋ tɔɔnaɣ nɛ pɩtɛ lɛ tɩtɩtasɩ wɛʋ wazaɣ; nɛ pɩmʋnɩ mbʋ se pakpaɣ-tʋ nɛ pamaɣzɩnɩ mbʋ pɩwɛ hʋnjaŋ, pɩfɛyɩ wazaɣ nakɛyɛ, nɛ pɩɩpɩzɩɣ nɛ pɩla ɛyʋ liu yɔ; mbʋ pɩɩwɛɛ se poposini pʋyʋ kɩbam nɛ pɩwɛɛ se paɖɩzɩ-pʋ yɔ.
Alɩwaatʋ ndʋ pamakɩ tɔɔnaɣ nakɛyɛ yɔ kajalaɣ taa lɛ lɔtʋ lɩɣ. Pʋwayɩ, pafalɩɣ tɔɔnaɣ ŋga lɛ helim kpakɩɣ lɔtʋ hʋnjaŋ ñɩndʋ ndʋ nɛ pɩɖɛɣna ɛzɩ helim kpakʋʋ mʋzʋʋ nɛ pɩɖɛɣna yɔ. (Kalɩ VANNAGE.) Pɩwɩlɩɣ ɛzɩma Yehowa lɩzɩɣ tisuu yebiyaa ɛ-samaɣ hɛkʋ taa nɛ ɛzɩma ɛɖɩzɩɣ kañatʋ tɩnaa nɛ ajɛɛ wena akaɖɩɣnɩ-ɩ yɔ. (Yɔb 21:18; Ke 1:4; 35:5; Iza 17:13; 29:5; 41:15; Oze 13:3) Ɛsɔ Kewiyaɣ kaɣ naŋʋʋ e-koyindinaa nɛ papɩsɩ ɛzɩ lɔtʋ hʋnjaŋ ñɩndʋ ndʋ pɩwɛ kɛlɛʋ se helim ɛkpaɣ nɛ pɩɖɛna yɔ.—Dan 2:35.
Ðoŋ ɖoŋ lɛ pekpeɣlaɣ lɔtʋ ndʋ tɩfɛyɩ wazaɣ mbʋ yɔ nɛ pɔñɔtʋʋ-tʋ miŋ se helim ɛtaakpaɣ-tʋ nɛ pɩpɩsɩna nɛ pisidi tɔɔnaɣ ŋga pekpeɣlaa yɔ ka-taa. Mbʋ ɖɔɖɔ Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ kaayɔɔdɩ ɛzɩma pakaɣ ɖɩzʋʋ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ agbaa yɔ pɩ-tɔm. Ɛyɔɔdaa se Yesu Krɩstʋ kɛnɩ tɔɔnaɣ maɖʋ nɛ ɛkaɣ kpeɣluu blee «ɛlɛ lɔtʋ lɛ ɛkaɣ-tʋ ñaɣzʋʋ miŋ weyi ɩ-taa yɔ, paapɩzɩɣ nɛ paɖɩzɩ-ɩ.»—Mat 3:7-12; Luk 3:17; kalɩ BATTAGE.
12-18 FÉVRIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | KEƔSI 5-7
Wolo pɩ-yɔɔ nɛ ŋwɛɛ siɣsiɣ paa ɛbɛ ɛyaa lalaa ɩlakɩ yɔ
Ɛzɩma Bibl kalʋʋ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋɖɔkɩ ña-tɩ kala taa?
7 Wiɖiyi ña-taabalʋ nɔɔyʋ yaa ñɔ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ tɛmɩ-ŋ ɖʋʋ ɖɩwɩzɩyɛ na? Ye ɛɛɛ yɔ, mbʋ pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ŋ yɔ lɛ se pɩwɛɛ se ŋkpɛlɩkɩ nɛ ŋna mbʋ Wiyaʋ Daviid laba alɩwaatʋ ndʋ ɛ-pɩyalʋ Absalɔm ɖʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ nɛ ɛñaɣ pana se ɛpɩsɩ wiyaʋ yɔ.—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.
8 (1) Tɩmɩ. Kɛdaɣ ŋga kɛwɛɛ ña-ñʋʋ taa, nɛ ŋheyi Yehowa paɖʋ-ŋ ɖɩwɩzɩyɛ nɛ pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ-ŋ ɛzɩma yɔ pɩ-tɔm. (Keɣ. 6:6-9) Heyi-i ɛzɩma ɖeyi ɖeyi pɩlakɩ-ŋ yɔ. Pʋwayɩ lɛ, pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋna paɣtʋ kila wena apɩzɩɣ aɖiyi-ŋ nɛ ŋlʋbɩnɩ kaɖɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ yɔ.
Ña-taa ɛtɛ se mbʋ pɩ-yɔɔ ŋtisiɣ yɔ pɩkɛ toovenim
3 Pɩtɩkɛ sɔɔlɩm mbʋ pɩwɛ Ɛsɔ samaɣ hɛkʋ taa yɔ, pi-ɖeke pɩwɛɛ se piseɣti-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ tisuu. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ye sɔɔlɩm mbʋ pi-ɖeke pɩ-yɔɔ ɖɩwɛnɩ tisuu yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖilesi tisuu mbʋ kɛlɛʋ. Kɩɖaŋ nɩɩyɩ yɔ: Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖiyele Yehowa sɛʋ alɩwaatʋ ndʋ koobu nɔɔyʋ, halɩ pɩtɩla ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ yaa nʋmɔʋ lɩzɩyʋ nɔɔyʋ lakɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nabʋyʋ yɔ. Ðɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ɖiyele Yehowa sɛʋ alɩwaatʋ ndʋ koobu nɔɔyʋ ɖʋʋ-ɖʋ ɖɩwɩzɩyɛ yaa pɩsɩɣ tisuu yebiyu nɛ ɛyɔɔdʋʋ se mbʋ pɩ-yɔɔ ɖitisiɣ yɔ pɩtɩtʋʋzɩ yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, ye ɖɩsɔɔlaa se ɖɩwɛɛnɩ tisuu sɔsɔm yɔ, pɩwɛɛ se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ nɖɩ ɖɩwɛ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ, nɖɩ eseɣtini-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ tisuu. Ye mbʋ ɛyʋ lɛlʋ lakɩ yɔ, pi-ɖeke piyebina nɛ ŋwɛɛnɩ tisuu Ɛsɔ yɔɔ, nɛ pɩtɩkɛ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ nɖɩ ɖɩwɛ ña nɛ Ɛsɔ mɩ-hɛkʋ taa yɔ, ñe-tisuu ɛɛkaɣ wɛʋ ɖoŋ. Lɩmaɣza wena ŋwɛnɩ Yehowa nɛ ɛ-samaɣ pɔ-yɔɔ yɔ, apɩzɩɣ asɩnɩ-ŋ nɛ ŋwɛɛnɩ tisuu nɛ pɩsɩɩnɩ ɖoli. Ɛlɛ pɩcɛyɩ siŋŋ ɖɔɖɔ se ŋkpɛlɩkɩɣ Bibl camɩyɛ, ŋnɩɩ ndʋ ŋkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-taa nɛ ŋñɩnɩ ɛgbɛyɛ takayɩsɩ taa nɛ pɩsa nɛ ña-taa tɛ se tɔm ndʋ ŋwɛɛ nɛ ŋkpɛlɩkɩɣ Yehowa yɔɔ yɔ tɩkɛ toovenim. Pɩcɛyaa se ña-maɣmaɣ ŋñɩnɩ nɛ ŋtɩlɩ nɛ ña-taa tɛ se tɔm ndʋ Bibl wɩlɩɣ-ɖʋ Yehowa yɔɔ yɔ, tɩkɛ toovenim.—Roma 12:2.
4 Yesu yɔɔdaa se nabɛyɛ kaɣ mʋʋ toovenim «nɛ taa leleŋ» ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ pakatɩɣ kala yɔ, pe-tisuu kaɣ hɛʋ. (Kalɩ Maatiyee 13:3-6, 20, 21.) Pɩtɩla, pataanɩɩ pɩ-taa se mba patɩŋɩɣ Yesu wayɩ yɔ, pakaɣ katʋʋ kala. (Mat. 16:24) Yaa pɩtɩla yɔ, pamaɣzaa se ye papɩsɩ Krɩstʋ ñɩma yɔ, pɩwɩlɩɣ se paakaɣ katʋʋ kala kpa. Yaa pɩtɩla paamaɣzaa se kala wena payɩ pakatɩɣ yɔ, Ɛsɔ yeki nɛ asɩɩ tɩnaɣ kpaagbaa. Ɛlɛ, sɔnɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa, ɖɩkaɣ katʋʋ kala. Nabʋyʋ pɩzɩɣ nɛ pɩlɛɣzɩ ɖe-wezuu caɣʋ taa nɛ piyele nɛ taa leleŋ weyi ɖɩɩwɛna yɔ, ɩpasɩ.—Keɣ. 6:6; Ekl. 9:11.
Fezuu taa ñɩm
it-1 995
Pɩlaʋ
Roma mba 3:13 taa, apostoloo Pɔɔlɩ labɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm ndʋ tɩwɛ Keɣa 5:9 taa yɔ nɛ ɛkpaɣ kañatʋ tɩnaa nɛ ɛyaa mba pɔyɔɔdʋʋ cɛtɩm tɔm yɔ pe-likiyuu nɛ ɛmaɣzɩnɩ «pɩlaʋ ŋgʋ kɩha nɔɔ haaa yɔ.» Pɩlaʋ ŋgʋ kɩha nɔɔ haaa yɔ pɛpɛɖɩɣ kɩ-taa sɩɖaa nɛ mbʋ pɩɖazaa yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ pe-likiyiŋ ha nɔsɩ se ɩyɔɔdɩ kʋzɔɔtʋ tɔm nɛ tɔm ndʋ tɩkɔŋnɩ sɩm yɔ.—Kpaɣ-tʋ nɛ ŋmaɣzɩnɩ Mat 15:18-20.
19-25 FÉVRIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | KEƔSI 8-10
«Oo Yehowa, mankaɣ-ŋ sam»!
Ña-taa ɛla leleŋ nɛ lone nɖɩ ŋwɛnɩ Yehowa hɔʋ taa yɔ
6 Yehowa ñɔɔzɩ-ɖʋ ɖɩɣa ŋga kɛwɛ ŋgee yɔ. Alɩwaatʋ sakɩyɛ pʋcɔ nɛ Yehowa lɩzɩɣ kajalaɣ ɛyʋ lɛ, ɛñɔɔzɩ tɛtʋ se ɛyaa ɩpɩzɩ nɛ pacaɣ tɩ-yɔɔ. (Yɔɔb 38:4-6; Yer. 10:12) Yehowa lakɩ camɩyɛ lakasɩ nɛ ɛkɛ kʋjɔʋ tʋ; pʋyɔɔ lɛ, ɛlɩzɩ wondu kɩbandʋ sakɩyɛ se tɩha-ɖʋ taa leleŋ. (Keɣ. 104:14, 15, 24) Nabʋyʋ taa, ɛkpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɛmaɣzɩ mbʋ ɛlɩzaa yɔ pɩ-yɔɔ, nɛ ɛna se «pɩwɛ ɖeu.» (Kiɖe 1:10, 12, 31) Ɛɖʋ ɛyaa hɩɖɛ nɛ ɛha-wɛ «ɖoŋ» wondu kɩbandʋ ndʋ payɩ ɛlɩzɩ tɛtʋ yɔɔ yɔ tɩ-yɔɔ. (Keɣ. 8:6) Ɛsɔ kaɖʋwa lɛ se ɛyaa mba patalɩ pilim yɔ pɔcɔnɩ wondu kɩbandʋ ndʋ ɛlɩzaa yɔ tɩ-yɔɔ nɛ pɩha-wɛ taa leleŋ tam. Ŋsɛɣ Yehowa ɖoŋ ɖoŋ se ɛlabaɣ lɛ kaɖʋwa kɩbaŋa ŋga kɔ-yɔɔ?
Ŋwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ wondu kɩbandʋ ndʋ Ɛsɔ ha-ŋ yɔ tɩ-yɔɔ?
10 Nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɩŋna nɛ ɖɩwɩlɩ se ɖɩwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ yɔɔdaɣ kʋjɔʋ yɔɔ yɔ, ɩ-taa nakʋyʋ lɛ se ɖɩsɩnɩ mba petisiɣ évolution wɩlɩtʋ yɔɔ yɔ nɛ patɩlɩ mbʋ pʋyɔɔ ɖitisiɣ se Ɛsɔ lɩzɩnɩ wondu tɩŋa yɔ. (Keɣ. 9:1; 1 Pɩy. 3:15) Mba petisiɣ wɩlɩtʋ ndʋ tɩ-yɔɔ yɔ, pɔyɔɔdʋʋ se pɩtɩkɛ nɔɔyʋ lɩzɩnɩ tɛtʋ nɛ mbʋ pɩwɛ wezuu tɩ-yɔɔ yɔ. Ye ɖɩlakɩnɩ tʋmɩyɛ Bibl nɛ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa lɩmaɣza naayɛ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlʋ ɖa-Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ ɛ-yɔɔ. Ðɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ɖɩsɩnɩ mba petisiɣ faaa se pewelisi yɔ nɛ patɩlɩ mbʋ pʋyɔɔ ɖa-taa tɛma se Yehowa kɛnɩ ɛsɔdaa nɛ tɛtʋ pa-Lɩzɩyʋ yɔ.—Keɣ. 102:25; Iza. 40:25, 26.
Ŋkɛ «kɩɖaʋ . . . yɔɔdaɣ taa»?
13 Tee hendu nɛ ña-laŋɩyɛ pilim. Alɩwaatʋ ndʋ ɖiteɣ Kewiyaɣ hendu yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɖa-kaɖʋwa kajalaɣ ñɩŋga ɛkɛna se ɖɩsaŋ Yehowa. Payaɣ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ se Sara, ɛmaɣzɩɣ se ɛtɩkɛnɩ hendu teyu kɩbanʋ. Paa mbʋ yɔ, ɛsɔɔlaa se etee hendu nɛ ɛsamnɩ Yehowa. Pɩsa nɛ ɛpɩzɩ nɛ ɛla mbʋ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ ɛɛñɔɔzʋʋ kediɣzisi yɔ, ɛñɔɔzʋʋ ɖɔɖɔ hendu ndʋ pakaɣ teu yɔ. Ɛkpɛlɩkɩɣ hendu ndʋ teu nɛ ɛñakɩ pana ɖɔɖɔ se ɛna se nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga wɛ hendu ndʋ tɩ-taa tɔm pee nɛ tɔm ndʋ tɩ-taa pakaɣ tazʋʋ kediɣzaɣ taa yɔ pɛ-hɛkʋ taa. Ɛyɔɔdaa se: «Pɩsɩɣnɩ-m nɛ mankaŋ ma-lɩmaɣza hendu taa tɔm pee yɔɔ nɛ pɩkɩlɩɣ nɛ maakɩlɩɣ-yɛ kam ɛzɩma menteɣ hendu yɔ pɩ-yɔɔ na.»
Fezuu taa ñɩm
it-1832
Niye
Pɔyɔɔdaa se Ɛsɔ kpaɣ ‘e-niye yaa e-nee’ nɛ ɛlabɩnɩ tʋma ndɩ ndɩ. A-taa naayɛ yɔ: ɛma Paɣtʋ Hiu pɩtaahalanzɩ 2 yɔɔ (Ejl 31:18; Wp 9:10), ɛlabɩ maamaaci lakasɩ (Ejl 8:18, 19), nɛ ɛlɩzɩ ɛsɔdaa (Ke 8:3). Ɛsɔ «nee» wena ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ nɛ ɛlɩzɩ wondu yɔ asɩŋnɩ e-fezuu kiɖeɖeu yaa ɖoŋ weyi ɛlakɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ, nɛ ɖɩnaɣ tɔm ndʋ kɛdaɣ ŋga kɛwɛ Kiɖe Tɛɛ Tɔm takayaɣ taa nɛ kɔyɔɔdʋʋ wondu lɩzʋʋ tɔm yɔ ka-taa; pɔyɔɔdɩ peeɖe se ɖoŋ weyi Ɛsɔ lakɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ ( yaa ruʹach, «fezuu») kaawɛɛ nɛ kɩcɔʋ lɩm yɔɔ. (Kiɖ 1:2) Ɛlɛ Krɩstʋ Mba Grɛɛkɩ Masɩ sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖa-taa ɛtɛ se ɖɩnɩ kpaɣʋ nɛ kɛzʋʋ mbʋ pɩ-taa camɩyɛ. Maatiyee kɛdaɣ lɩzɩ pɩ-taa se «Ɛsɔ fezuu ɖoŋ taa» Yesu ɖɔɔnɩ aleewaa nɛ Luka ñeheyiɣ-ɖʋ se «Ɛsɔ niye ɖoŋ taa» ɛlabɩ mbʋ.—Mat 12:28; Luk 11:20.
26 FÉVRIER–3 MARS
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | KEƔSI 11-15
Maɣzɩ se ŋwɛ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa laŋhɛzɩyɛ wɛɛ yɔ ɖɩ-taa
w06 15/5 18 § 3
Keɣsi takayaɣ taa lɩmaɣza sɔsɔna
11:3—Tigila wena pɔyɔkʋʋ yɔ asɩŋnɩ we? Ana lɛ paɣtʋ, kpalɩtʋ nɛ tɔm hʋʋ ɖʋtʋ ndʋ ɛyaa ɖʋwa yɔ. Ye tigila ana aatasɩɣ tʋmɩyɛ labʋ yɔ, pɩtɩŋa pisidiɣ yem yem nɛ siɣsiɣ wɛtʋ ɛɛtasɩɣ wɛʋ. Ye pɩlabɩ mbʋ yɔ pɩwɛɛ se «ɛyʋ siɣsiɣ tʋ» ɛtaa Ɛsɔ liu kiya.—Keɣa 11:4-7.
Puuyaɣ lakasɩ kaɣ sɩʋ tɩnaɣ wiɖiyi?
Bibl heyiɣ-ɖʋ se pɩsaɣ pazɩ lɛ, Ɛsɔ kaɣ yebu nɛ puuyaɣ lakasɩ sɩɩ tɩnaɣ tɛtʋ yɔɔ. Ɛsɔ kaɣ ɖɩzʋʋ puuyaɣ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ «tɔm hʋʋ kɩyakʋ wiye nɛ ɛyaa mba paañaŋ Ɛsɔ yɔ pa-ɖɩzʋʋ kɩyakʋ wiye.» (2 Pɩyɛɛrɩ 3:5-7) Puuyaɣ tʋ nɔɔyʋ ɛɛtasɩɣ wɛʋ se ɛɖʋ wɩzasɩ lalaa. Ɛbɛ wɩlɩɣ se toovenim lɛ, Ɛsɔ sɔɔlaa se puuyaɣ lakasɩ ɩsɩɩ tɩnaɣ?
Bibl yɔɔdʋʋ se Ɛsɔ ‘paɖɩɣ mba payɩ pɔsɔɔlɩ puuyaɣ lakasɩ yɔ.’ (Keɣa 11:5) Ða-Lɩzɩyʋ sɔɔlɩ laŋhɛzɩyɛ nɛ siɣsiɣ wɛtʋ. (Keɣsi 33:5; 37:28) Ɛɛkaɣ yebu kaaʋ nɛ puuyaɣ tɩnaa wɛɛ tɛtʋ yɔɔ tam.
Ŋsɔɔlaa se ŋɖʋ suuɖu nɛ ŋɖaŋ?
15 Ɛbɛ yɔɔ Daviid kaasɔɔlɩ faaa se ɛɖʋ suuɖu nɛ ɛɖaŋ? Ɛ-maɣmaɣ ecosi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ keɣa ŋga ka-taa ɛpɔzɩ tam nabʋnaza se «pɩkɔɔ nɛ pɩsɩɩnɩ ɖooye?» yɔ. Ɛyɔɔdaa se: «Ma lɛ, mantaɣ ñɔ-sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ liu; ma-laŋɩyɛ kaɣ nɩʋ leleŋ nɛ ña-ñʋʋ yabʋ tʋma. Mankaɣ teu hendu Yehowa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛlabɩ-m kɩbandʋ sakɩyɛ.» (Keɣ. 13:5, 6) Daviid kaata liu Yehowa sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ. Ɛɛɖaŋ ñʋʋ yabɩtʋ nɛ taa leleŋ, nɛ ɛɛmaɣzɩ ɖɔɖɔ ɛzɩma Yehowa kaatɛmɩ-ɩ wazʋʋ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛɛɛ, Daviid kaanawa se pɩɩmʋnaa se ɛɖaŋ.
Kewiyaɣ yeki se Ɛsɔ sɔɔlɩm ɛla tɛtʋ yɔɔ
16 Pɛɛyɛ. Pʋbʋ taa lɛ, tɔm kɩbandʋ ndʋ pama Izaayii 11:6-9 taa yɔ, tɩ-tɩŋa tɩkaɣ labʋ toovenim taa. Paa patɩɩwɛ le yɔ, halaa, abalaa nɛ piya pakaɣ wɛʋ pɛɛyɛ taa. Kpɩnɛ naɖɩyɛ yaa ɛyʋ nɔɔyʋ ɛɛkaɣ labʋ ɛzaɣtʋ natʋyʋ. Maɣzɩ alɩwaatʋ ndʋ tɛtʋ tɩŋa kaɣ pɩsʋʋ ña-ɖɩɣa yɔ tɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwolo nɛ ŋya lɩm teŋgunaa, lɩŋgamɩŋ nɛ pɔsɩ tɩŋa taa. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpa pʋʋ ŋgʋ ŋsɔɔlaa yɔ kɩ-yɔɔ, ŋyɛlɩ ñɩtʋ ndʋ ŋsɔɔlaa yɔ tɩ-taa, ɛlɛ sɔɔndʋ ɛɛkpaɣ-ŋ. Ðoo taa maɣmaɣ mbʋ yɔ, sɔɔndʋ ɛɛkaɣ nɔɔyʋ kpaʋ. Ɛzɩ Ezekɩyɛɛlɩ 34:25 yɔɔdʋʋ yɔ, Ɛsɔ samaɣ kaɣ wɛʋ ‘pɛɛyɛ taa kañɩmbusuu taa nɛ kahɩnɩ laŋ tɛɛ.’
Fezuu taa ñɩm
w13 15/9 19 § 12
Ŋlɛɣzɩ ñɛ-wɛtʋ na?
12 Pɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ se ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa, ɛyaa mba pɔcɔ-ɖʋ nɛ pata yɔ pɛwɛnɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-tɔm Pɔɔlɩ yɔɔdaa yɔ. Pɩtɩla yɔ pamaɣzɩɣ se wezuu kɩbaŋʋ caɣʋ paɣtʋ nɛ kɩ-paɣtʋ kila yɔɔ ɖɔm kɛ caanaʋ taa tɔm nɛ sɔnɔ pɩtɩpɔzɩ se pañɩɣ nɔɔyʋ yɔɔ se ɛɖɔ tɩ-yɔɔ. Wɩlɩyaa nɛ lʋlɩyaa sakɩyɛ maɣzɩɣ se pɩpɔzʋʋ se paha paa weyi waɖɛ nɛ ɛla mbʋ e-liu wɛɛ yɔ. Pa-naʋ taa lɛ, paa weyi ɛwɛnɩ waɖɛ se ɛsɛtɩ ɛ-tɩ tɔm mbʋ ɛ-maɣmaɣ ɛmaɣzɩɣ se pɩtʋʋzaa yaa pɩtɩtʋʋzɩ yɔ pɩ-hɔɔlʋʋ taa. Halɩ ɛyaa sakɩyɛ mba pɔyɔɔdʋʋ se pɛkɛ Ɛsɔ sɛyaa yɔ pamaɣzɩɣ se pɛwɛnɩ waɖɛ se pala mbʋ pa-maɣmaɣ pamaɣzɩɣ se pɩtʋʋzaa yɔ nɛ pɩtɩcɛyɩ se paña Ɛsɔ nɛ ɛ-paɣtʋ. (Keɣ. 14:1) Lɩmaɣza ana apɩzɩɣ nɛ akɛ kpaca sɔsɔʋ toovenim Krɩstʋ mba. Ye patɩkpa pa-tɩ yɔ, papɩzɩɣ nɛ pɛwɛɛnɩ lɩmaɣza ana teokrasɩ ɖʋtʋ yɔɔ. Pɩpɩzɩɣ piyele nɛ paatisiɣ se pɔɖɔ ɖʋtʋ ndʋ tɩwɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ tɩ-yɔɔ, nɛ halɩ papɩzɩɣ nɛ pemidiɣ mbʋ payɩ pɩɩkɛdɩɣnɩ-wɛ yɔ pɩ-yɔɔ. Yaa papɩzɩɣ nɛ pekizi se paaɖɔŋ lɔŋ weyi patɩŋɩɣnɩ Bibl yɔɔ nɛ patasɩɣ-ɖʋ pɩlɩɩnɩ aleɣya, intɛrnɛɛtɩ, nɛ sukuli kɩɖaɣlʋʋ labʋ yɔɔ yɔ ɩ-yɔɔ.