Ðe-wezuu caɣʋ nɛ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ kpɛlɩkʋʋ takayaɣ taa tɔm kɩñɩnɩtʋ
7-13 NOVEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | 2 AWIYA 5-6
«Ða nɛ mba yɔ, pakɩlɩ-wɛ ɖɔʋ»
it-1 728 § 5
Eliizee
Palɩzɩ Izrayɛɛlɩ Siirii mba nesi tɛɛ. Alɩwaatʋ ndʋ Yehoram tɔkaɣ kewiyitu yɔ, Siirii mba labɩ ɖʋtʋ se poyooni Izrayɛɛlɩ mba alɩwaatʋ ndʋ paba tɩɖʋna yɔ. Eliizee heyi Yehoram tam sakɩyɛ nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ Bɛɛnɩ-Hadaadɩ II caɣ se ɛtɩŋna nɛ eyooni Izrayɛɛlɩ mba yɔ. Kiɖe tɛɛ lɛ, Bɛɛnɩ-Hadaadɩ II maɣzaa se ɛ-ɛyaa taa nɔɔyʋ lɩɣaɣnɩ ɛ-wayɩ. Ɛlɛ ɛkɔma nɛ ɛtɩlɩ se Eliizee cɔlɔ ɛ-kʋñɔmɩŋ lɩɣna lɛ, etiyi sɔɔjanaa se pakpaɣ kpaŋnaŋ nɛ you kɛɛkɛɛnaa nɛ powolo Dotaanɩ nɛ pɔcɔɔ tɛtʋ nɛ pata nɛ pakpa Eliizee. (PHOTO, vol. 1, p. 950) Sɔɔndʋ kaakpa Eliizee lɩmɖʋyʋ siŋŋ. Ɛlɛ Eliizee tɩmnɩ Ɛsɔ se ekuli ɛ-ɛsa nɛ ɛna «pʋʋ suni kpaŋnaŋ nɛ miŋ kɛɛkɛɛnaa nɛ pɩcɔɔ Eliizee nɛ pɩta.» Siirii sɔɔjanaa wɛɛ nɛ pɔñɔtʋʋ lɛ, Eliizee tɩmɩ se Ɛsɔ eyele nɛ piti nakʋyʋ la. Ɛtɔm se: «Ma ɛjaɖɛ ɖɩnɛ yɔ nɛ yʋlʋnzɩ, mentendi-ŋ.» Nɛ Eliizee heyi Siirii mba se: «Ɩtɩŋɩ-m.» Ɛlɛ ɛtaaɖɔkɩ pe-nesi nɛ pɩwɩlɩɣ se pataayʋlʋmɩ, ɛlɛ pa-ñʋŋ taa kaasidina. Eliizee paakɔm kpaʋ, ɛlɛ pataatɩlɩ-ɩ nɛ pataatɩlɩ ɖɔɖɔ ɖenɖe ewokaɣnaɣ-wɛ yɔ.—2Aw 6:8-19.
w13 15/8 30 § 2
Eliizee na you kɛɛkɛɛnaa nɛ miŋ ñɩma—Ña yɔ?
Paa koyindinaa kaacɔ Dotaanɩ nɛ pata se pakpa Eliizee yɔ, ɛlɛ Eliizee taaseli. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛɛwɛnɩ tisuu sɔsɔm Yehowa yɔɔ. Tisuu mbʋ pɩpɔzʋʋ-ɖʋ ɖɔɖɔ. Ye mbʋ, iyele nɛ ɖɩtɩmnɩ Ɛsɔ se ɛha-ɖʋ e-fezuu kiɖeɖeu nɛ ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩwɛɛnɩ tisuu nɛ fezuu kiɖeɖeu pee lɛɛna.—Luke 11:13; Gal 5:22, 23.
it-1 409 § 4
Yʋlʋmtʋ
Pɩtʋʋ fɛyɩ se Siirii sɔɔjanaa mba Eliizee tɔm se payʋlʋmaa yɔ, pa-ñʋŋ taa sidina. Ye toovenim paayʋlʋmaa yɔ, pɩɩpɔzaa se pɔɖɔkɩ pe-nesi nɛ peɖiyi-wɛ. Ɛlɛ Eliizee kaaheyi-wɛ yem se: «Pɩtɩkɛ nʋmɔʋ kʋnɛ yɔ nɛ pɩtɩkɛ tɛtʋ tʋnɛ yɔ, ɩtɩŋɩ-m.» William James yɔɔdɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-tɔm ɛ-takayaɣ nakɛyɛ (Précis de Psychologie, ŋga E. Baudin nɛ G. Bertier pɛɖɛzaa yɔ, Paris, 1910, p. 141) taa se: «Mbʋ piyeki nɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ ɛyaa ɩɩnɩɣ mbʋ pɩ-taa pɛwɛɛ yɔ pɩ-taa yɔ, pɩ-taa lɛɛbʋ lɛ lɩmaɣza taa yʋlʋmtʋ. Pɩtɩkɛ se paanaɣ camɩyɛ, ɛlɛ paanɩɣ mbʋ piɖiɣni labʋ yɔ pɩ-taa. Pɩwɛ-wɛ kaɖɛ se pamaɣzɩ mbʋ pɛ-ɛsa naɣ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ panɩɩ pɩ-taa.» Pɩtʋʋ fɛyɩ se yʋlʋmtʋ ndʋ Siirii sɔɔjanaa kaawɛna alɩwaatʋ ndʋ patalɩ Samaarii yɔ, nɛ Yehowa waa-wɛ pʋwayɩ. (2Aw 6:18-20) Pɩtɩla yʋlʋmtʋ ndʋ ɖɔɖɔ tɩɩkpanɩ Sodom mba, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pataawɛɛ nɛ panɩɣzɩɣ se pɛ-ɛsa yɔkaa, ɛlɛ paawɛɛ nɛ pañakɩ pana se pana ɖenɖe Lɔɔtɩ ɖɩɣa nɔnɔɔ wɛɛ yɔ.—Kiɖe 19:11.
Fezuu taa ñɩm
w05 1/8 9 § 2
Awiya takayaɣ naalɛ ñɩŋga taa lɩmaɣza sɔsɔna
5:15, 16—Ɛbɛ yɔɔ Eliizee kizaa se ɛɛmʋʋ kʋjɔʋ ŋgʋ Namaanɩ labɩ-ɩ yɔ? Eliizee kizaa se ɛɛmʋʋ kʋjɔʋ ŋgʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛnawa se pɩtɩkɛ ɛ-maɣmaɣ e-ɖoŋ taa, ɛlɛ Yehowa ɖoŋ taa ɛpɩzaa nɛ ɛla piti nɛ ɛwaa Namaanɩ kʋdɔŋ. Ɛɛpɩzɩɣ nɛ etisi se ɛla Ɛsɔ tʋmɩyɛ nɛ pɛhɛyɩ-ɩ pɩ-yɔɔ. Sɔnɔ, toovenim Krɩstʋ mba ɩɩñɩnɩɣ se pehiɣ kɛzɛɣa nakɛyɛ Ɛsɔ tʋmɩyɛ nɖɩ palakɩ yɔ ɖɩ-taa. Palakɩnɩ tʋmɩyɛ Yesu tɔm tʋnɛ: «Ɩmʋ falaa, ɩha falaa.»—Maatiyee 10:8.
14-20 NOVEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | 2 AWIYA 7-8
«Mbʋ ɛyʋ tɩɖʋna yɔ, Yehowa yeki nɛ pɩlakɩ»
it-1 729
Eliizee
Ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, Bɛɛnɩ-Hadaadɩ II pɩzaa nɛ ɛkɔmnɩ ɖoŋ nɛ ɛcɔɔ Samaarii tɛtʋ nɛ ɛta se ɛyɔkɩ-tʋ. Pɩɩsa miŋ nɛ peheyi wiyaʋ se halʋ nɔɔyʋ tɔɔ ɛ-maɣmaɣ ɛ-pɩyalʋ. Wiyaʋ Yehoram kɛ Ahaabɩ pɩyalʋ, pʋ-tɔbʋʋ se ɛkɛ «ɛyʋ kʋyʋ pɩyalʋ,» nɛ ɛmaɣzɩnɩ ɛ-caa nɛ eɖuu se ɛkʋʋ Eliizee. Ɛlɛ ɛtɩmaɣzɩ ɛ-ñʋʋ taa camɩyɛ pʋcɔ nɛ eɖuu ɖuutu ndʋ, nɛ ɛtɩpɩzɩ nɛ ɛɖɔ tɩ-yɔɔ. Yehoram nɛ sɔɔja weyi ɛkandɩyɩɣ ɛ-yɔɔ yɔ, patalɩ nayʋ tɛ lɛ, ɛtɔ se ɛfɛyɩnɩ lidaʋ se Yehowa kaɣ pa-ñʋʋ yabʋ. Eliizee heyi-i se tɛʋ feŋ lɛ, tɔɔnasɩ kaɣ tɔyʋʋ. Tɔm ndʋ tɩha hoŋa wiyaʋ yɔɔ kandɩyʋʋ, pʋyɔɔ Eliizee heyi-i se: «Ŋkaɣ naʋ nɛ ñɛ-ɛsa, ɛlɛ ŋŋkaɣ-pʋ tɔɔʋ.» Yehowa yeba nɛ Siirii sɔɔjanaa nɩɩ kɔkɔɖɛ naɖɩyɛ taŋ nɛ pamaɣzɩ se ajɛɛ naayɛ sɔɔjanaa kpɛndaa nɛ powoki pa-wayɩ. Peeɖe pesewa nɛ peyele pɔ-tɔɔnasɩ pɛ-tɛ maalika taa. Wiyaʋ nɩwa se Siirii mba sewa nɛ peyele pɛ-tɛ maalika lɛ, eheyi ɛ-yɔɔ kandɩyʋ weyi ɖɩɩtɛm yɔɔdʋʋ ɛ-tɔm yɔ se ewolo nɛ ɛkandɩyɩ Samaarii tɛtʋ nɔnɔsɩ yɔɔ. Nɛ peeɖe Izrayɛɛlɩ mba, mba ñɔɔsɩ wɩɣaɣ-wɛ nɛ pese se powolo nɛ pakpaɣ tɔɔnasɩ nzɩ peyebi maalika taa yɔ, pɛfɛyɩ ɛ-yɔɔ nɛ ɛsɩ. Ɛna tɔɔnaɣ, ɛlɛ ɛtɩpɩzɩ nɛ ɛtɔɔ-kɛ.—2Aw 6:24–7:20.
Fezuu taa ñɩm
it-2 108 § 6
Fɩtɩla
Daviid liɖe taa awiya. Yehowa lɩzɩ Daviid se ɛtɔɔ kewiyitu Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ taa, nɛ ɛsɩnɩ-ɩ nɛ eɖiyi samaɣ nɛ lɔŋsɩnɖɛ. Pʋyɔɔ paya-ɩ se «Izrayɛɛlɩ fɩtɩla.» (2Sam 21:17) Yehowa ɖʋ kewiyaɣ ɛgbɛyɛ nɛ Daviid lɛ, ɛlabɩ-ɩ tamaɣ se: ‘Ñe-kewiyaɣ kaɣ kam tam.’ (2Sam 7:11-16) Pʋyɔɔ lɛ, awiya wena alɩnɩ Daviid liɖe taa, kpaɣnɩ Salomɔɔ yɔ, aawɛ ɛzɩ «fɩtɩla» yɔ Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ taa.—1Aw 11:36; 15:4; 2Aw 8:19; 4Aw 21:7.
21-27 NOVEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | 2 AWIYA 9-10
«Ɛlabɩ tʋmɩyɛ nɛ abalɩtʋ nɛ kpekpeka nɛ ɛtaapɩtɩ»
w11 15/11 3 § 2
Yehu lʋbɩ kele kele sɛtʋ yɔɔ nɛ kpekpeka
Paaɖʋ Yehu tʋmɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ kaasʋ kaɖɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ taa yɔ. Yezaabɛɛlɩ kaakɛ Ahaabɩ lelu nɛ wiyaʋ Yehoram ɖoo, nɛ ɛɛwɛnɩ ɖoŋ kɩdɛkɛdɩŋ ɛjaɖɛ yɔɔ. Eseɣtaɣ ɛyaa se pɛsɛɛ Baalɩ nɛ ɛñakaɣ pana se ɛsɩnzɩ Yehowa sɛtʋ. Ɛkʋ Yehowa tɛ nayaa nɛ eyele nɛ ‘e-hayitu’ nɛ ‘ɛ-fadɩŋ’ lakasɩ su ɛjaɖɛ taa ɖo. (2 Aw. 9:22; 1 Aw. 18:4, 13) Yehowa ɖʋ paɣtʋ se paɖɩzɩ Ahaabɩ ɖɩɣa kpeekpe, pɩkpɛndɩnɩ Yehoram nɛ Yezaabɛɛlɩ. Nɛ Yehu pɩɩwɛɛ se ɛla tʋmɩyɛ nɖɩ.
w11 15/11 4 § 2-3
Yehu lʋbɩ kele kele sɛtʋ yɔɔ nɛ kpekpeka
Yehu kizaa se ɛɛyɔɔdʋʋnɩ ɛyaa naalɛ mba paatiyi ɛ-cɔlɔ yɔ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛkatɩ Wiyaʋ Yehoram nɛ ɛ-ɛgbaɣdʋ Okoziyaasɩ weyi ɛɛkɛ Yuuda wiyaʋ yɔ, paa weyi lɛ ɛɛwɛ e-you kɛɛkɛɛ taa. Yehoram pɔzaa se: «Laŋhɛzɩyɛ tɔm kɛlɛ, Yehu?» Ɛlɛ cosi-i se: «Ɛzɩma laŋhɛzɩyɛ pɩzɩɣ ɖɩwɛɛ ye ño-ɖoo Yezaabɛɛlɩ hayitu nɛ ɛ-fadɩŋ sakɩyɛ pɛkpɛndɩ pɩwɛɛ yɔ!» Tɔm ndʋ tɩcɛyɩ Yehoram nɛ ɛkpaɣ nʋmɔʋ se ɛpɩsɩɣ. Ɛlɛ Yehu tɔ ɛ-tɔʋ nɛ ɛyaɣ ñɩmɩyɛ Yehoram nɛ ɖɩlɩɩnɩ ɛ-laŋɩyɛ taa nɛ etii ɛɖa ɛ-kɛɛkɛɛ taa. Okoziyaasɩ pɩzaa nɛ ese ɛlɛ Yehu ɖʋ ɛ-wayɩ nɛ ewolo nɛ ɛkʋ-ɩ.—2 Aw. 9:22-24, 27.
Weyi pɩkazaa se pakʋ Ahaabɩ ɖɩɣa taa yɔ lɛ, Abiɖe Yezaabɛɛlɩ. Yehu wɛnɩ toovenim se ɛyaa-ɩ se ‘halʋ piyom tʋ.’ Yehu talɩ Yizreyɛɛlɩ lɛ, ɛna Yezaabɛɛlɩ, ɛwɛɛ ɛcɔŋnɩnɩ e-kewiyaɣ ɖɩɣa mondoɖebɔʋ nakʋyʋ. Yehu taasɔɔlɩ se ɛwɛɛkɩ ɛ-alɩwaatʋ nɛ yɔɔdaɣ, pʋyɔɔ ɛpɔzɩ kewiyaɣ ɖɩɣa taa tʋmlaɖaa se pɛpɛɖɩ Yezaabɛɛlɩ tataa. Yehu kpaŋnaŋ fɛyɩ halʋ weyi ɛlabɩ kɩdɛkɛdɩm siŋŋ Izrayɛɛlɩ mba yɔ, e-tomnaɣ. Pʋwayɩ Yehu kʋ Ahaabɩ ɖɩɣa taa ɛyaa lalaa sakɩyɛ.—2 Aw. 9:30-34; 10:1-14.
w11 15/11 5 § 3-4
Yehu lʋbɩ kele kele sɛtʋ yɔɔ nɛ kpekpeka
Paa Yehu kaakpɛdɩ calɩm sakɩyɛ yɔ, Bibl yɔɔdaa se ɛkɛ ɛyʋ weyi ɛwɛ abalɩtʋ nɛ ɛlɩzɩ Izrayɛɛlɩ Yezaabɛɛlɩ nɛ ɛ-ɖɩɣa taa mba kañatʋ lakasɩ taa yɔ. Izrayɛɛlɩ ñʋʋdʋ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla mbʋ, ye ɛfɛyɩ abalɩtʋ nɛ kpekpeka yɔ. Bibl taa tazʋʋ takayaɣ nakɛyɛ yɔɔdaa se: «Pɩɩkɛ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩɩwɛ kaɖɛ siŋŋ yɔ, ɛlɛ ɛlabɩ-ɖɩ ɖeyi ɖeyi ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ. Ye ɛɛtɔm se ɛlakɩ hɛɛ yɔ, ɛtaapɩzɩ nɛ ɛɖɩzɩ Baalɩ sɛtʋ Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ taa.»
Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩ wɛtʋ natʋyʋ ndʋ tɩ-taa pɩpɔzʋʋ se Krɩstʋ tʋ ɛwɛɛnɩ wɛtʋ ndʋ Yehu kaawɛna yɔ? Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩla ye pɩtakɩɣ-ɖʋ se ɖɩla mbʋ Yehowa paɖɩɣ yɔ? Pɩpɔzʋʋ se ɖɩkʋyɩ kpaka, ɖɩla abalɩtʋ nɛ ɖɩlɔ lakasɩ nzɩ nɛ kpekpeka. Weyi ɛñɔnɩ Yehowa yɔ, ɛɛhaɣ nʋmɔʋ se nabʋyʋ ɛwɛɛkɩ ɛ nɛ Yehowa pa-taabalɩyɛ taa.
Fezuu taa ñɩm
w11 15/11 5 § 6-7
Yehu lʋbɩ kele kele sɛtʋ yɔɔ nɛ kpekpeka
Pɩtɩla Yehu maɣzaɣ se pɩsa nɛ e-kewiyaɣ wɛɛ ka-tɩ yɔɔ nɛ Yuuda mba ɩtaawɛɛnɩ politiki ɖoŋ ɛ-yɔɔ lɛ, pɩfɛyɩ se nɔɔ kʋɖʋmaɣ nakɛyɛ ɛwɛɛ ɛ nɛ wɛ pɛ-hɛkʋ taa Ɛsɔ sɛtʋ nʋmɔʋ taa. Ɛlaba ɛzɩ awiya wena atɔɔ kewiyitu pʋcɔ nɛ ɛtɔkɩ kewiyitu yɔ, nɛ ewolo pɩ-yɔɔ nɛ eseɣtiɣ ɛyaa se pɛsɛɛ neɣye. Pɩwɩlɩɣ se ɛtaataɣ liu Yehowa weyi ɛɛha-ɩ waɖɛ se ɛtɔɔ kewiyitu yɔ.
Yehowa sam Yehu mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ‘ɛlabɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ ɛ-ɛsɩndaa.’ Ɛlɛ Yehu «tɩka ñʋʋ se ɛɖɔkɩ nɛ ɛɖɔ nɛ ɛ-laŋɩyɛ pilim Kɩbaɣlʋ Izrayɛɛlɩ tɛ Ɛsɔ paɣtʋ yɔɔ.» (2 Aw. 10:30, 31) Ye ŋmaɣzɩ mbʋ payɩ Yehu laba nɛ pɩɖɛɛ yɔ pɩ-yɔɔ, ŋŋmaɣzɩɣ se ɛ-wɛtʋ ndʋ tɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ na? Pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ lɔŋ kɩbaŋ nɩɩyɩ: Ðɩtaamaɣzɩ se ye taabalɩyɛ kɩbanɖɛ ɛwɛ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa sɔnɔ yɔ, paa pɩɩlaba ɛzɩma pɩkaɣ wɛʋ mbʋ tam. Pɩwɛɛ se paa evemiye nɖɩ lɛ, ɖɩñaɣ pana nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ Ɛsɔtɔm, ɖɩmaɣzɩɣ tɩ-yɔɔ nɛ ɖɩtɩmɩɣnɩ Yehowa nɛ pɩsa nɛ ɖɩñɔtɩnɩ-ɩ nɛ pɩkɩlɩ. Ye mbʋ, ɖɩtɛ ɖa-taa se ɖiwoki pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩlakɩ mbʋ payɩ ɖɩpɩzɩɣ yɔ nɛ ɖɩñaŋ Yehowa paɣtʋ tam nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim.—1 Kɔr. 10:12.
28 NOVEMBRE–4 DÉCEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | 2 AWIYA 11-12
«Pɔhɔm halʋ kɩdɛkɛdʋ nɔɔyʋ nɩŋgbaaŋ»
it-1 217
Ataali
Ɛzɩ e-ɖoo Yezaabɛɛlɩ yɔ, Ataali tuyi ɛ-walʋ Yehoram nɛ ɛla kɩdɛkɛdɩm Yehowa ɛsɩndaa pɩnzɩ lutozo nzɩ sɩ-taa ɛtɔɔ kewiyitu yɔ sɩ-taa. (1Aw 21:25; 4Aw 21:4-6) Nɛ ɛzɩ e-ɖoo yɔ, Ataali sɔɔlɩ kpɛdʋʋ ɛyaa calɩm ɖulum. Ɛ-pɩyalʋ Okoziyaasɩ kaakɛ wiyaʋ kɩdɛkɛdʋ kpem nɛ ɛtɔɔ kewiyitu pɩnaɣ kʋɖʋm ɖeke. Ɛsɩba lɛ, Ataali yele nɛ pakʋ wiyaʋ liɖe taa mba kpeekpe nɛ Yehowaasɩ ɖeke pɩɩkazaa. Ɛɛkɛ pɩɣa cɩɩɩ nɛ cɔjɔ sɔsɔ nɛ ɛ-halʋ paamɛsɩ-ɩ. Ataali kaapɩsɩ ɛ-tɩ abiɖe nɛ ɛtɔɔ kewiyitu pɩnzɩ loɖo kpaɣnɩ pɩnaɣ 905 P.P.Y. nɛ puwolo pɩnaɣ 899 P.P.Y. mbʋ yɔ. (4Aw 22:11, 12) Ɛ-pɩyalaa mɩlaɣ templo taa wondu kiɖeɖetu nɛ pahaɣ-tʋ Baalɩ.—4Aw 24:7.
it-1 217
Ataali
Yehowaasɩ kɔm nɛ ɛwɛɛnɩ pɩnzɩ lʋbɛ lɛ, cɔjɔ sɔsɔ Yehoyiyada weyi eseɣ Ɛsɔ sɔɔndʋ yɔ, ɛlɩzɩ-ɩ ɛ-ɖɩmɛlɩyɛ taa nɛ ɛpamɩ-ɩ awiya hulaɣ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛnʋ pɩmʋnaa se ɛlɛɣzɩ wiyaʋ lone taa. Ataali nɩ kubusi lɛ, ese nɛ ewolo templo taa se ɛna mbʋ piɖiɣni labʋ yɔ nɛ ekoo nɛ ɛtɔ se: «Kɔlɔmɔtʋ! Kɔlɔmɔtʋ!» Cɔjɔ sɔsɔ Yehoyiyada tɔ se palɩzɩ-ɩ templo taa nɛ pakʋ-ɩ kewiyaɣ ɖɩɣa ɛsɩndaa, kpaŋnaŋ nɔnɔɔ taa. Pɩwɛ ɛzɩ ɛnʋ kaakɛnɩ Ahaabɩ ɖɩɣa kɩdɛkɛdaɣ taa kɛdɛzaɣ tʋ yɔ. (2Aw 11:1-20; 4Aw 22:1–23:21) Pɩwɩlɩɣ kpayɩ kpayɩ se tɔm tʋnɛ tɩkɛ toovenim: «Kɩbaɣlʋ tɔm natʋyʋ tɩtɔlɩ tataa yem, tɔm ndʋ Kɩbaɣlʋ yɔɔdɩ Ahaabɩ ɖɩɣa yɔɔ yɔ» tɩ-tɩŋa tɩlaba.—2Aw 10:10, 11; 1Aw 21:20-24.
Fezuu taa ñɩm
it-1 1185
Yehowaasɩ
Alɩwaatʋ ndʋ Cɔjɔ Sɔsɔ Yehoyiyada kaawɛ wezuu nɛ ɛkɛ pɩɣa evelaɣ Yehowaasɩ caja nɛ ɛ-lɔŋ tasɩyʋ yɔ, pɩtɩŋa pɩɖɔŋaɣnaɣ Yehowaasɩ camɩyɛ. Ɛɛwɛnɩ pɩnzɩ 21 mbʋ yɔ lɛ, ɛɖɔkɩ nesi. Ɛɛwɛnɩ halaa naalɛ. Halaa mba pa-taa lɛlʋ payaɣ se Yehowadaanɩ nɛ ɛɛlʋlɩ-ɩ abalɩbiya nɛ halɩbiya. Piyeba nɛ Daviid liɖe nɖɩ ɖiwokini Mesiya nɛ ɖɩcaɣaɣ cɛbʋ yɔ ɖɩtɩcɛ, ɛlɛ ɖɩɖaɣnɩ cɛyɩsʋʋ camɩyɛ.—2Aw 12:1-3; 4Aw 24:1-3; 25:1.
5-11 DECEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | 2 AWIYA 13-15
«Pana ñaɣʋ nɛ laŋɩyɛ pilim lʋlʋʋ wazasɩ sakɩyɛ»
w10 15/4 26 § 11
Ŋtɩŋɩɣ Krɩstʋ nɛ ña-laŋɩyɛ pilim na?
11 Nabʋyʋ kaalabɩ Izrayɛɛlɩ Wiyaʋ Yehowaasɩ wezuu caɣʋ taa nɛ pɩwɩlɩɣ se pɩcɛyaa se ɖɩwɛɛ kpekpeka. Ɛɛwɛɛ nɛ ɛnɩɣzɩɣ ɛzɩma Siirii mba kʋyɩ Izrayɛɛlɩ yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ewolo ɛna Eliizee nɛ wiluu. Nayʋ heyi-i se ɛtʋlɩ mondoɖebɔʋ nɛ ɛtɔ tɔʋ nɛ Siirii yɔɔ kiŋ, nɛ ɛ-lakasɩ nzɩ sɩsɩŋnɩ ɛzɩma Yehowa kaɣ-ɩ sɩnʋʋ nɛ ɛwa ɛjaɖɛ nɖɩ yɔ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se tɔm ndʋ tɩɩkpazɩ ɖoŋ wiyaʋ pɩdɩɩfɛyɩ. Pʋwayɩ Eliizee heyi-i se ɛkpaɣ ñɩma nɛ ɛma tataa. Nɛ Yehowaasɩ ma tataa tam nabudozo. Pɩtɩkɛdɩnɩ Eliizee. Eheyi-i se ye ɛɛmabɩ tataa tam kagbanzɩ yaa loɖo yɔ, piiyeba nɛ ‘ɛtɔyɩtɩ Siirii kpaagbaa naŋa naŋa.’ Yehowaasɩ tɩma tataa nɛ kpekpeka; pʋyɔɔ lɛ, tam nabudozo ɖeke ɛkɔma nɛ ɛwa Siirii. (2 Awiya 13:14-19) Lɔŋ weyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ kɛdaɣ kanɛ ka-taa? Yehowa wazɩɣ-ɖʋ sakɩyɛ ye ɖɩlakɩ ɛ-tʋmɩyɛ nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim nɛ kpekpeka ɖɔɖɔ yɔ.
w13 1/11 11 § 5-6
«Weyi ɛhɛyɩɣ mba pañɩnɩɣ-ɩ siŋŋ yɔ»
Mba Yehowa hɛyɩɣ? Pɔɔlɩ cosaa se «mba pañɩnɩɣ-ɩ siŋŋ yɔ.» Bibl taa tɔm ɖɛzɩyaa takayaɣ nakɛyɛ wɩlɩɣ se Grɛɛkɩ tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzaa se «pañɩnɩɣ siŋŋ yɔ,» ɖɩɩwɩlɩɣ se «mba powoki se pañɩnɩ yɔ» ɛlɛ mba pɔñɔtʋʋnɩ Ɛsɔ se «pɛsɛɛ-ɩ yɔ.» Takayaɣ lɛɛka wɩlɩɣ se ɛzɩma palabɩnɩ tʋmɩyɛ lakaɣ ŋga yɔ, pɩñɩkɩɣ niye pana ñaɣʋ siŋŋ yɔɔ. Ye mbʋ, Yehowa wazɩɣ mba pe-tisuu tuyuu-wɛ nɛ pɛsɛɣ-ɩ nɛ kpekpeka siŋŋ nɛ sɔɔlɩm yɔ.—Maatiyee 22:37.
Ɛzɩma tɩyɛ Yehowa wazɩɣ ɛ-sɛyaa mba pɛwɛ siɣsiɣ yɔ? Ɛlabɩ-wɛ tamaɣ nakɛyɛ, nɛ tamaɣ ŋga kawɩlɩɣ se ɛkɛ kʋjɔŋ laɖʋ sɔsɔ nɛ ɛ-sɔɔlɩm wayɩ fɛyɩ. Ɛlabɩ tamaɣ se ɛhaɣ-wɛ wezuu maatɛŋ Paradisuu taa tɛtʋ yɔɔ. (Natʋ 21:3, 4) Halɩ sɔnɔ sɔnɔ, Yehowa wazɩɣ mba pañɩnɩɣ siŋŋ yɔ pɩdɩɩfɛyɩ. E-fezuu kiɖeɖeu nɛ lɔŋsɩnɖɛ nɖɩ ɖɩwɛ Bibl taa yɔ, ɖɩsɩɣnɩ-wɛ se pacaɣ wezuu kɩbaŋʋ ŋgʋ kɩhaɣ-wɛ taa leleŋ siŋŋ yɔ.—Keɣa 143:15; Maatiyee 5:3.
Fezuu taa ñɩm
w05 1/8 11 § 3
Awiya takayaɣ naalɛ ñɩŋga taa lɩmaɣza sɔsɔna
13:20, 21—Piti lakasɩ sɩnɛ sɩwɩlɩɣ se pɩpɔzʋʋ se pɛsɛɛ kɩlɛmɩŋ na? Aayɩ. Bibl ɛɛwɩlɩɣ se paha sɛtʋ yaa paɖʋ hɩɖɛ Eliizee mɔɔ. Ɛsɔ ɖoŋ taa piti lakasɩ nzɩ sɩlaba, ɛzɩ piti lakasɩ nzɩ payɩ Eliizee kaalaba alɩwaatʋ ndʋ ɛɛwɛ wezuu yɔ.
12-18 DECEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | 2 AWIYA 16-17
«Yehowa suuɖu ɖʋʋ wɛnɩ kamaɣ»
it-2 868 § 4
Salɩmanasaarɩ
Ɛtɔɔ kewiyitu Izrayɛɛlɩ yɔɔ. Izrayɛɛlɩ wiyaʋ Osee kewiyitu tɔɔʋ alɩwaatʋ taa (pɩnaɣ. 758-740 P.P.Y.), Salɩmanasaarɩ V wobi Palɛstiini ɛjaɖɛ taa nɛ Osee pɩsɩ ɛ-lɩmɖʋyʋ nɛ ɛhɛyɩɣ lambuu paa pɩnaɣ ŋga. (2Aw 17:1-3) Ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, Osee kizi se ɛɛtasɩɣ hɛyʋʋ lambuu nɛ ɛɖʋ ɛgbɛyɛ nɛ Ejipiti wiyaʋ So se pɩsa nɛ pakaɖɩnɩ Salɩmanasaarɩ. (Kalɩ SO.) Piyeba nɛ Salɩmanasaarɩ kpa Osee nɛ ɛɖɩɣ salaka nɛ pʋwayɩ lɛ, ewolo nɛ ɛñɛyɩ Samaarii tɛtʋ pɩnzɩ naadozo. Nɛ paa tɛtʋ ndʋ ti-kolonzi kaacɛyɩsɩ camɩyɛ yɔ, ɛkɔm nɛ ɛmʋ-tʋ nɛ pɛɖɛnɩ Izrayɛɛlɩ mba yomiye taa.—2Aw 17:4-6; 18:9-12; kpaɣ-tʋ nɛ ŋmaɣzɩnɩ Oze 7:11; Eze 23:4-10.
it-1 402
Yomiye
Izrayɛɛlɩ pʋ-tɔbʋʋ se hayo kiŋ kewiyaɣ ŋga ka-taa cejewe hiu wɛɛ yɔ, nɛ Yuuda pʋ-tɔbʋʋ se hadɛ kiŋ kewiyaɣ ŋga ka-taa cejewe naalɛ wɛɛ yɔ, papɩsɩ yomaa lɩmaɣzɩyɛ kʋɖʋmɖɩyɛ yɔɔ. Nɖɩ lɛ se paha siɣye toovenim Ɛsɔ sɛtʋ nɛ pɛsɛɣ cɛtɩm ɛsɔnaa. (Wp 28:15, 62-68; 2Aw 17:7-18; 21:10-15) Yehowa ñowobi pɩ-yɔɔ nɛ etiyiɣ nayaa kewiyisi nzɩ sɩ-naalɛ sɩ-taa se papaɣ-wɛ, ɛlɛ pekizi welisuu. (2Aw 17:13) Yerobowam kaakɛnɩ cejewe hiu kewiyaɣ kajalaɣ wiyaʋ nɛ ɛnʋ kaakɔnɩnɩ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ kewiyaɣ ŋga ka-taa. Ɛ-wayɩ lɛ, awiya wena payɩ aatɔɔ kewiyitu yɔ, atɩɖɩzɩ cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ ndʋ cɩɖɩ cɩɖɩ. Yuuda kewiyaɣ ŋga kaawɛ hadɛ kiŋ yɔ, katɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm ndʋ Yehowa kaayɔɔdaa se ɛpaɣ-kɛ yɔ nɛ katɩkpɛlɩkɩ lɔŋ mbʋ pɩɩtalɩ Izrayɛɛlɩ kewiyaɣ taa mba nɛ powoni-wɛ yomiye taa yɔ pɩ-taa. (Yer 3:6-10) Pɩtɛmna se pakpa kewiyisi nzɩ sɩ-taa mba nɛ powoni-wɛ yomiye taa, nɛ pɩtɩkɛ tam kʋɖʋmam powoni-wɛ yomiye taa.
Fezuu taa ñɩm
it-2 878
Samaarii tʋ
Palabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm pee «Samaarii mba» kajalaɣ ɖeɖe Masɩ taa, alɩwaatʋ ndʋ nabɛyɛ sʋ cejewe hiu kewiyaɣ ŋga payaɣ se Samaarii yɔ ka-taa pɩnaɣ 740 P.P.Y. nɛ pamʋ-kɛ yɔ. Ɛyaa mba paawɛ hayo kiŋ kewiyaɣ ŋga ka-taa pʋcɔ nɛ pamʋʋ-kɛ yɔ, mba payaɣaɣ se Samaarii mba se pɩsa nɛ paɖʋ tʋkaɣ pa nɛ agɔma mba paalɩnɩ Asiirii hɔɔlɩŋ lɛɛŋ taa nɛ pɔkɔɔ pʋwayɩ yɔ pa-taa. (2Aw 17:29) Pɩwɛ ɛzɩ Asiirii mba taakpa Izrayɛɛlɩ mba kpeekpe nɛ powoni yomiye taa yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, 4 Awiya 34:6-9 (Kpaɣ-tʋ nɛ ŋmaɣzɩnɩ 2Aw 23:19, 20) taa tɔm wɩlɩɣ se Izrayɛɛlɩ mba nabɛyɛ kaawɛ ɛjaɖɛ taa alɩwaatʋ ndʋ Yoziyaasɩ tɔkaɣ kewiyitu yɔ. Pʋwayɩ lɛ, ɛyaa mba paakazɩ Samaarii yɔ pe-liɖe taa mba nɛ mba Asiirii mba kaawoni yomiye taa yɔ pe-liɖe taa mba payaɣaɣ se «Samaarii mba.» Ye mbʋ pɩtʋʋ fɛyɩ se pa-taa nabɛyɛ lʋlɩyaa taakɛ Samaarii mba maɣmaɣ. Pʋbʋ wayɩ ɖɔɖɔ lɛ, palakaɣnɩ tɔm pee ana tʋmɩyɛ Ɛsɔ sɛtʋ nʋmɔʋ taa nɛ pɩkɩlɩ politiki nʋmɔʋ taa. Ye mbʋ, weyi payaɣaɣ se «Samaarii tʋ» yɔ, ɛnʋ lɛ weyi ɛɛwɛ Ɛsɔ sɛtʋ ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩɩwɛ Sekɛɛm nɛ caanaʋ taa Samaarii ageeta taa yɔ ɖɩ-taa, nɛ ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ sɔnzɩ wɛ ndɩ kpem nɛ Yuuda mba Ɛsɔ sɛtʋ sɔnzɩ yɔ.—Yoh 4:9.
19-25 DECEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | 2 AWIYA 18-19
«Mbʋ ɖo-koyindinaa lakɩ se pacamɩ-ɖʋ yɔ»
w05 1/8 11 § 5
Awiya takayaɣ naalɛ ñɩŋga taa lɩmaɣza sɔsɔna
18:19-21, 25—Ezekiyaasɩ kaaɖʋ ɛgbɛyɛ nɛ Ejipiti ɛjaɖɛ na? Aayɩ. Tɔm ndʋ Rabɩsakee yɔɔdaa yɔ, tɩkɛ cɛtɩm nɛ ɛyɔɔdʋʋ ɖɔɖɔ se ‘Yehowa sɔɔlɩna se ɛkpa nɛ ɛyɔkɩ lone nɖɩ yɔ’ ɛcɛtɩ kɩcɛtʋʋ. Yehowa ɖeke Wiyaʋ siɣsiɣ tʋ Ezekiyaasɩ kaata liu.
w10 15/7 13 § 3
«Taase sɔɔndʋ, mɔnkɔŋ ña-sɩnʋʋ»
Rabɩsakee yɔɔdɩ tɔm ndʋ yɔ, tiyeki se Ɛsɔ samaɣ ɛpaɣzɩ pɩtʋʋ. Ɛyɔɔdaa se: «Ɛzɩ pɩtɩkɛ [Yehowa] kookasɩ nɛ ɛ-altaarunaa Ezekiyaasɩ kpɛzaa nɛ ɛlɔ? . . . [Yehowa] heyi-m se: “Kpa tɛtʋ ndʋ yɔ tɩ-wayɩ nɛ ŋyɔkɩ-tʋ.”» (2 Aw. 18:22, 25) Rabɩsakee ñɩnaɣ se ɛwɩlɩ se Yehowa taa fɛyɩ leleŋ nɛ ɛ-samaɣ nɛ ɛɛkaɣ kɔ-yɔɔ kandɩyʋʋ. Ɛlɛ ɛ-tɔm ndʋ tɩtɩkɛ toovenim paa ññɩɩ. Yehowa kaasɔɔlɩ Ezekiyaasɩ tɔm nɛ ɛ-taa kaawɛ leleŋ se ɛ-samaɣ ɖaɣnɩ paɣzʋʋ kele kele sɛtʋ.—2 Aw. 18:3-7.
w13 15/11 19 § 14
Ninɖiɣyaa lʋbɛ nɛ ɛyaa taa sɔsaa lutozo—Mba pɛkɛnɩ sɔnɔ?
14 Asiirii wiyaʋ woni ɛ-sɔɔjanaa Lakisi, Yeruzalɛm hadɛ nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa kiŋ. Peeɖe paawɛɛ nɛ wiyaʋ ɛnʋ etiyi ɛyaa naadozo se peheyi Yuuda mba se petisi se pawabɩ-wɛ. Mba etiyaa yɔ, pa-taa nɔɔyʋ kɛ ɛ-tɔm ɖɔkɩyʋ nɛ ɛ-hɩɖɛ kɩsɛsɛyɛ lɛ Rabɩsakee. Ɛɛtɩŋnɩ ajitu nʋmɔŋ nɖɩ ndɩ yɔɔ. Ɛyɔɔdɩ Ebree kʋnʋŋ nɛ eseɣti samaɣ se kaha siɣye ke-wiyaʋ nɛ koluzi ka-tɩ Asiirii mba tɛɛ. Epeɣzi-kɛ se pakaɣ-kɛ wonuu lone nɖɩ ɖɩ-taa yɔ, kakaɣ hiɣu pɛɛyɛ nɛ koboyaɣ peeɖe. (Kalɩ 2 Awiya 18:31, 32.) Rabɩsakee yɔɔdɩ pʋwayɩ se ajɛɛ ɛsɔnaa taapɩzɩ nɛ pakandɩyɩ pɛ-sɛyaa yɔɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ Yehowa ɛɛkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɛlɩzɩ ɛ-samaɣ Asiirii mba nesi tɛɛ. Yuuda mba wɩlaa se pɛkɛ lɔŋsɩnɖaa nɛ paticosi-i natʋyʋ pɩlɩɩnɩ cɛtɩm tɔm ndʋ ɛyɔɔdaɣ yɔ tɩ-yɔɔ; nɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ, mbʋ ɖɔɖɔ Yehowa sɛyaa lakɩ sɔnɔ.—Kalɩ 2 Awiya 18:35, 36.
yb74 177 § 1
Hɔɔlʋʋ 2—Caama
Ðoŋ ɖoŋ lɛ, SS sɔɔjanaa tɩŋaɣnɩ nazɩm yɔɔ nɛ pañɩkɩɣ koobiya yɔɔ se pañɩɣ niye takayaɣ taa se patɩtasɩ kɛʋ Yehowa sɛyaa. Ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, mba petisaa nɛ pañɩɣ niye takayaɣ taa yɔ, panazɩɣ-wɛ siŋŋ nɛ pɩkɩlɩ. Karl Kirscht ñɩɣ niye tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ nɛ ɛtɔ se: «Mba paawɛ nazɩm salakanaa taa yɔ pa-taa lɛ, Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa pakɩlaɣ nazʋʋ. Palakaɣ mbʋ se pɩsa nɛ pañɩɣ niye takayaɣ taa se pekizi pe-tisuu. Pɔpɔzɩ-ɖʋ tam sakɩyɛ se ɖɩla mbʋ. Nabɛyɛ tisaa nɛ pañɩɣ niye takayaɣ taa, ɛlɛ pɩlabɩ pɩnaɣ pʋcɔ nɛ peyele pa-taa sakɩyɛ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, ɖoŋ ɖoŋ lɛ, SS sɔɔjanaa tʋwaɣ-wɛ nɛ pɔtɔŋ se pɛkɛ pɩ-tɛɛ nɛ pɩ-yɔɔ tɩnaa nɛ sɔɔndʋ tɩnaa nɛ pañɩkaɣ pɔ-yɔɔ ɖɔɖɔ ɖoŋ ɖoŋ nɛ pɔɖɔŋ ɖɔnɛ nɖɩ payaɣaɣ se ‘wabɩtʋ ɖɔnɛ’ yɔ po-koobiya ɛsɩndaa pʋcɔ nɛ alɩwaatʋ talɩ nɛ peyebi-wɛ nɛ palɩɩ salaka taa.»
Fezuu taa ñɩm
it-1 170 § 3
Tɛtɛɛ ñɩm huyuu
Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Bibl yɔɔdaa se Asiirii wiyaʋ Senakeribʋ pɩyalaa naalɛ kʋnɩ-ɩ. Payaɣ ɛ-pɩyalaa mba se Adɩramelɛkɩ nɛ Sarezɛɛrɩ nɛ ɛ-pɩyalʋ lɛlʋ weyi payaɣ se Esarɩ-Hadɔɔnɩ yɔ ɛnʋ lɛɣzɩnɩ e-lone taa. (2Aw 19:36, 37) Babilɔɔnɩ mba caanaʋ taa tɔm natʋyʋ wɩlɩɣ se Tebɛɛtɩ fenaɣ kɩyakʋ 20 ñɩŋgʋ wiye Senakeribʋ pɩyalʋ weyi ɛkaɖaɣnɩ-ɩ yɔ ɛkʋ-ɩ. Berosuusɩ kaakɛ Babilɔɔnɩ cɔjɔ nɔɔyʋ pɩnzɩ mɩnɩŋ naadozo ñɩŋgʋ taa P.P.Y. nɛ Nabooniidi ñaakɛ Babilɔɔnɩ wiyaʋ pɩnzɩ mɩnɩŋ loɖo ñɩŋgʋ taa P.P.Y., pa-naalɛ pɔyɔɔdaa se Senakeribʋ pɩyalʋ kʋɖʋm ɖeke kʋnɩ-ɩ. Ɛlɛ Esarɩ-Hadɔɔnɩ weyi ɛlɛɣzɩ ɛ-caa Senakeribʋ lone taa yɔ, ɛyɔɔdɩ kpayɩ kpayɩ takayaɣ hɔɔlaɣ nakɛyɛ yɔɔ se ɛ-ɖalaa (pɩwɩlɩɣ se pɩtɩkɛ ɛyʋ kʋɖʋm) kaakʋyɩ pa-caa yɔɔ nɛ pakʋ-ɩ nɛ pʋwayɩ lɛ pese. Takayaɣ hɔɔlaɣ ŋga, kɛwɛ e-wondu natʋyʋ taa; palɩʋ tɩ-yɔɔ yɔ pitileɖi. Philip Biberfeld yɔɔdaɣ pɩ-tɔm ɛ-takayaɣ nakɛyɛ (Universal Jewish History, 1948, vol. I, p. 27) taa lɛ, ɛtɔm se: «Tɔm ndʋ Caanaʋ taa Babilɔɔnɩ mba yɔɔdaa yɔ pɩkpɛndɩnɩ ndʋ Berosuusɩ nɛ Nabooniidi pɔyɔɔdaa yɔ tɩtɩkɛ toovenim; Bibl taa tɔm ɖeke kɛnɩnɩ toovenim. Pɔkɔm nɛ pana kpayɩ kpayɩ se Asiirii nɛ Babilɔɔnɩ mba tɔm tʋnɛ tɩ-taa lɛ, tɔm ndʋ Esarɩ-Hadɔɔnɩ yɔɔdaa yɔ, ndʋ kɛnɩnɩ toovenim nɛ pɩtɩkɛ ndʋ Babilɔɔnɩ mba yɔɔdaa yɔ. Tɔm tʋnɛ tɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ mbʋ pɩwɛɛ se ɖɩla alɩwaatʋ ndʋ ɛjaɖɛ yɔɔ takayɩsɩ halɩ pɩkpɛndɩnɩ ɖa-alɩwaatʋ taa ñɩnzɩ yɔɔdʋʋ tɔm natʋyʋ nɛ tɩɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ Bibl taa tɔm yɔ.»
26 DECEMBRE–1 JANVIER
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ | 2 AWIYA 20-21
«Adɩma yeki se Yehowa ɛsɩnɩ-ɖʋ»
ip-1 394 § 23
Pawazɩ wiyaʋ nɔɔyʋ e-tisuu yɔɔ
23 Alɩwaatʋ ndʋ Senakeribʋ calɩ kʋyʋʋ se eyooni Yuuda yɔ, alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa mbʋ yɔ Ezekiyaasɩ hɩnɩ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ. Izaayii heyi-i se ɛsɩkɩ. (Izaayii 38:1) Wiyaʋ kaawɛnɩ pɩnzɩ 39 nɛ pɩha-ɩ laŋwɛɛkɩyɛ siŋŋ. Pɩtaakɛ ɛ-kʋdɔŋ ɖeke haɣaɣnɩ-ɩ laŋwɛɛkɩyɛ, ɛlɛ ɛmaɣzaɣ ɖɔɖɔ mbʋ pɩkaɣ talʋʋ samaɣ yɔ pɩ-yɔɔ. Asiirii mba pɩzɩɣ nɛ pakʋyɩ Yeruzalɛm nɛ Yuuda pɔ-yɔɔ. Ye Ezekiyaasɩ ɛsɩba, akaɣ ɖɛʋ nɔɔ nɛ poyooni-wɛ? Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa Ezekiyaasɩ taawɛɛnɩ piya se sɩtɔɔ kewiyitu e-lone taa. Ezekiyaasɩ labɩ adɩma nɛ ɛ-laŋɩyɛ pilim nɛ ɛpɔzɩ Yehowa se ɛna ɛ-pʋtɔdɩyɛ.—Izaayii 38:2, 3.
Sɛɛ Yehowa nɛ laŋɩyɛ pilim!
16 Pitileɖi lɛ, Ezekiyaasɩ hɩnɩ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ. Peeɖe etendi Yehowa se ɛtɔzɩ ɛzɩma ɛɛɖɔma ɛ-ɛsɩndaa yɔ pɩ-yɔɔ. (Kalɩ 2 Awiya 20:1-3.) Masɩ wɩlɩɣ-ɖʋ kpayɩ kpayɩ se Yehowa ɛɛtɩŋɩɣnɩ maamaaci lakasɩ yɔɔ nɛ ɛwaɣ ɖa-kʋdɔmɩŋ sɔnɔ. Ɛlɛ ɛzɩ Ezekiyaasɩ labʋ yɔ, ɖa-taa paa anɩ pɩzɩɣ nɛ ɛtɩmnɩ Yehowa se: «Mɔnɖɔm ñɛ-ɛsɩndaa toovenim nʋmɔʋ taa nɛ laŋɩyɛ kɩbanɖɛ siŋŋ.» Ŋtisiɣ se Yehowa wɛnɩ ɖoŋ se ɛsɩnɩ-ŋ, nɛ ɛsɔɔlaa ɖɔɖɔ se ɛsɩnɩ-ŋ halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ŋhɩnɩɣ kʋdɔŋ yɔ?—Keɣa 40:4.
g01 22/7 13 § 4
Ɛzɩma adɩma pɩzɩɣ nɛ asɩnɩ-m?
Bibl taa lɛ, pocosi ɛyaa nabɛyɛ adɩma yɔɔ kpaagbaa nɛ halɩ nabʋyʋ taa panaɣ piti lakasɩ nasɩyɩ nɛ pɩwɩlɩɣ se pocosi pa-adɩma yɔɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Alɩwaatʋ ndʋ Wiyaʋ Ezekiyaasɩ nawa se ɛwɛnɩ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ nɛ paapɩzɩɣ nɛ pawaa-kʋ yɔ, ɛtɩmnɩ Ɛsɔ se ɛya ɛ-ñʋʋ. Ɛsɔ cosi-i se: «Mana ñɛ-ɛsɩtɛɣlɩm nɛ mawaɣ-ŋ.» (2 Awiya 20:1-6) Ɛsɔ sɩnɩ abalaa nɛ halaa lalaa mba peseɣaɣ-ɩ sɔɔndʋ yɔ mbʋ ɖɔɖɔ.—1 Samɩyɛɛlɩ 1:1-20; Danɩyɛɛlɩ 10:2-12; Tʋma Labʋ 4:24-31; 10:1-7.
Fezuu taa ñɩm
it-2 406 § 2
Wonuu ŋgʋ pamaɣzɩɣna se pana se nabʋyʋ tʋʋzɩ camɩyɛ yɔ
Palakɩnɩ tʋmɩyɛ wonuu ŋgʋ pamaɣzɩɣna se pana se nabʋyʋ tʋʋzɩ camɩyɛ yɔ se pana se pama kuduyuu nakʋyʋ camɩyɛ nɛ papɩzɩɣ nɛ pasʋʋ kɩ-taa. Yehowa yɔɔdaɣ Yeruzalɛm kaañamtʋ tɩnaa tɔm lɛ, ɛtɔm se ɛkaɣ lɔʋ pɔ-yɔɔ «Samaarii nimaɣ nɛ Ahaabɩ ɖɩɣa kɩmaɣzʋʋ.» Ɛsɔ kaatɛm maɣzʋʋ Samaarii nɛ wiyaʋ Ahaabɩ ɖɩɣa nɛ ɛna se pacakɩ wezuu kɩdɛkɛdʋʋ siŋŋ, pɛkɛ kɩdɛkɛdaa nɛ pɩpɔzʋʋ se paɖɩzɩ-wɛ. Ɛkaɣ maɣzʋʋ ɖɔɖɔ Yeruzalɛm tɛtʋ nɛ tɩ-ñʋndɩnaa nɛ ɛlɩzɩ pa-kɩdɛkɛdɩm lakasɩ nɛ ɛwɩlɩ kaɣlaa nɛ eyele nɛ paɖɩzɩ-wɛ. Nɛ mbʋ pɩlabɩ pɩnaɣ 607 P.P.Y. (2Aw 21:10-13; 10:11) Izaayii kaayeba nɛ samaɣ taa tɩ kpazɩyaa, kaañamtʋ tɩnaa nɛ Yeruzalɛm samaɣ ñʋndɩnaa nɩɩ mbʋ pɩkaɣ-wɛ talʋʋ yɔ pɩtɩŋnɩ Yehowa tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ: «Mankaɣ pɩsʋʋ tɔm hʋʋ kɩmaɣzʋʋ nɛ toovenim tɔm kamaɣ.» Paɣtʋ ndʋ paɖʋwa pɩlɩɩnɩ toovenim siɣsiɣ wɛtʋ yɔɔ yɔ, tɩkaɣ yebu nɛ patɩlɩ mba paakɛ Ɛsɔ sɛyaa toovenim mba yɔ nɛ mba pataakɛ ɛ-sɛyaa toovenim mba yɔ. Piyeki nɛ paya ɛyaa kɩbama ñʋʋ nɛ paɖɩzɩ ɛyaa kɩdɛkɛdaa.—Iza 28:14-19.