Watchtower tɛ INTƐRNƐƐTƖ YƆƆ TAKAYƖSƖ ƉƖZƖYƐ
Watchtower
INTƐRNƐƐTƖ YƆƆ TAKAYƖSƖ ƉƖZƖYƐ
Kabɩyɛ
ŋ
  • ɛ
  • ɩ
  • ŋ
  • ñ
  • ɔ
  • ʋ
  • ɣ
  • BIBL
  • TAKAYƖSƖ
  • KEDIƔZISI
  • Ɛtasɩ ɖɔɔnʋʋ wondu pɛdɩyaa templo taa
    Yesu kɛnɩ Nʋmɔʋ, Toovenim nɛ Wezuu
    • Yesu tuzi liidiye lɛɣzɩyʋ nɔɔyʋ kpata

      ÑƲƲ 103

      Ɛtasɩ ɖɔɔnʋʋ wondu pɛdɩyaa templo Taa

      MAATIYEE 21:12, 13, 18, 19 MAARKƖ 11:12-18 LUKA 19:45-48 YOHANƐƐSƖ 12:20-27

      • YESU LƆ NƆƆ HIYUU TƖƲ YƆƆ NƐ ƐÐƆƆNƖ WONDU PƐDƖYAA TEMPLO TAA

      • PƲCƆ NƐ YESU PƖZƖ NƐ ƐHA WEZUU ƐYAA SAKƖYƐ LƐ, PƖWƐƐ SE ƐSƖ

      Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa poɖo ɖoo naadozo Betaanii, kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ palɩnɩ Yeriikoo nɛ patalɩ yɔ. Hodo wiye, Nisaŋ 10 ŋgʋ lɛ, pakʋyɩ tanaŋ tɛɛ pala nɛ pɛɖɛɛ Yerusalɛm. Ñɔɔsɩ wɩɣaɣ Yesu. Pʋyɔɔ ɛna hiyuu tɩʋ yaa hiikajaɣ lɛ, ɛɖɔ nɛ ewolo kɩ-cɔlɔ. Ɛzɩ kɩtɛm lʋlʋʋ na?

      Lakɩŋ fenaɣ caɣnɩ tɛm yɔ, ɛlɛ Mɩsɩgʋm fenaɣ taa hiyiŋ lʋlʋʋ pee. Ɛlɛ hiyuu tɩʋ ŋgʋ, kɩ nɛ kɩ-hatʋ camɩyɛ. Nɛ Yesu maɣzaa se paa pɩɩla ɛzɩma, pee wɛɣ kɩ-yɔɔ. Ɛlɛ ɛtalɩ kɩ-cɔlɔ lɛ, nabʋyʋ fɛyɩ kɩ-yɔɔ. Kɩ-hatʋ nɛɛdɩ kɩnɛɛdʋ yem nɛ kipeɣziɣ ɛyaa. Yesu na mbʋ lɛ, ɛlɔ kɩ-yɔɔ nɔɔ se: “Nɔɔyʋ ɛtaatasɩ tɔɔʋ ñe-hiikajasɩ kaaʋ!” (Maarkɩ 11:14) Peeɖe peeɖe lɛ, tɩʋ ŋgʋ kɩpaɣzɩ lou nɛ tɛʋ kɔm kife lɛ, kɩwɩlaa.

      Pitileɖi lɛ, Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa patalɩ Yerusalɛm. Ɛpɩsɩ templo taa ɖenɖe ɛɛtɛm wobu Kujuka ɖanaɣ yɔɔ yɔ. Sɔnɔ lɛ, etiwolo yem se ɛna mbʋ piɖiɣni labʋ yɔ, ɛlɛ ɛɖaɣnɩ labʋ mbʋ ɛɛtɛm labʋ pɩnaɣ 30 tɛ Paska kazandʋ alɩwaatʋ taa yɔ. (Yohanɛɛsɩ 2:14-16) Ɛɖɔɔnɩ “yaɖaa nɛ wondu pɛdɩyaa” mba paawɛ templo taa yɔ, nɛ etuzi ɖɔɖɔ “liidiye lɛɣzɩyaa kpatanaa nɛ ahoo pɛdɩyaa kpelisi” nɛ ɛpɛɖɩ. (Maarkɩ 11:15) Halɩ ekizini mba pasɩɣlaɣ wondu nɛ patɩŋɩɣnɩ templo kadaɣ taa se powoni-tʋ Yerusalɛm hɔɔlʋʋ lɛɛkʋ taa yɔ.

      Ɛbɛ yɔɔ Yesu kʋyɩ mba pɛlɛɣzaɣ liidiye nɛ pɛpɛdɩɣ wondu templo taa yɔ, pɔ-yɔɔ nɛ ɛɖɔɔnɩ-wɛ mbʋ? Ɛyɔɔdaa se: “Patɩma se: Man-ɖɩɣa kaɣ kɛʋ ajɛɛ kpeekpe adɩma ɖɩɣa? Piyele nɛ mɩ, ɩpɩsɩɣ-kɛ mɩlaa ɖɩjaɣyɛ!” (Maarkɩ 11:17) Pɛkɛ mɩlaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, posuyuu liidiye kadadayaɣ kpɩna wena ɛyaa yakɩ se palabɩnɩ kɩlaʋ yɔ a-yɔɔ. Yesu ɛzɩdaa lɛ, lakasɩ nzɩ sɩkɛnɩ mɩlɩm.

      Cɔjɔnaa, takayɩsɩ mayaa nɛ tɛtʋ taa sɔsaa lalaa nɩ mbʋ Yesu laba yɔ lɛ, paɖaɣnɩ paɣzʋʋ ñɩnʋʋ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ paatɩŋna nɛ pakʋ Yesu yɔ. Ɛlɛ pɩwɛ kaɖɛ. Paanaɣ se pala ɛzɩma nɛ palɩzɩ Yesu wezuu, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛyaa sakɩyɛ wɛɛ pɔkɔŋ ɛ-cɔlɔ se ɛwɩlɩ-wɛ tɔm.

      Pɩtɩkɛ Yuda ñɩma ɖeke kaakɔmnɩ Paska kazandʋ, ɛlɛ pɩɩkpɛndɩnɩ ɖɔɖɔ mba papɩsɩ pa-tɩ Yuda ñɩma yɔ. Pa-taa nabɛyɛ lɛ Hela ñɩma mba pɔkɔm kazandʋ ndʋ tɩ-taa se pɛsɛɛ Ɛsɔ yɔ. Hela ñɩma mba, pɔñɔtɩnɩ Filiipu (papɩzaa nɛ pɔñɔtɩnɩ-ɩ kɛlɛʋ mbʋ pʋyɔɔ ɛ-hɩɖɛ kɛ Hela hɩɖɛ) nɛ peheyi-i se pacaɣ se pana Yesu. Pɩtɩla, Filiipu pɔzaɣ ɛ-tɩ se ‘ɛzɩ pɩmʋnaa se pana Yesu alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa yaa we?’ Pʋyɔɔ ɛpɩsɩnɩ Andree yɔɔ. Pa-naalɛ pakpaɣ tɔm nɛ patanɩ Yesu templo taa.

      Yesu nawa se pɩkazɩ-ɩ avema pazɩ yem pʋcɔ nɛ ɛsɩ. Ye mbʋ, pɩtɩkɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-yɔɔ pɩwɛɛ se ɛmʋ mba pɔkɔŋ se pana-ɩ yɔ yaa ɛwɩlɩ ɛ-tɩ samaɣ. Pʋyɔɔ etuu eduuye nɛ ecosini apostoloowaa mba pa-naalɛ nɛ ɛyɔɔdɩ se: “Ñɩɣyʋʋ talaa se pasa Ɛyʋ Pɩyalʋ. Tʋtʋyɛ taa meheyiɣ-mɩ se ye poɖu mɩɖɛ piye nɛ ɖɩtɩsɩ yɔ, ɖɩɩlʋlʋʋ, ye ɖɩsɩba yɔ, ɖɩlʋlʋʋ pee sakɩyɛ.”—Yohanɛɛsɩ 12:23, 24.

      Mɩɖɛ piye kʋɖʋmɖɩyɛ wɛ ɛzɩ ɖɩtɩlɩɩ pʋyʋ yɔ. Ɛlɛ poɖuu-ɖɩ nɛ ‘ɖɩsɩ’ lɛ, ɖɩñɔ, ɖɩpaɣlɩ nɛ ɖɩtʋlɩ nɛ ɖɩɖʋ pee sakɩyɛ. Yesu kɛ ɛyʋ weyi ɛtalɩ pilim yɔ, nɛ pʋyɔɔ lɛ, ɛyʋ siɣsiɣ tʋ kʋɖʋm ɛnʋ ɛ-sɩm pɩzɩɣ nɛ pɩha wezuu maatɛŋ ɛyaa sakɩyɛ, mba pɛwɛnɩ tɩ-laʋ lɩmaɣza ɛzɩ ɛnʋ yɔ. Pʋyɔɔ Yesu yɔɔdaa se: “Weyi ɛsɔɔlɩ e-wezuu kɔyɔ, elesiɣ-kʋ, weyi ɛtɩsɔɔlɩ-kʋ tataa kɔyɔ, kɩwɛɣ tam.”—Yohanɛɛsɩ 12:25.

      Yesu taamaɣzɩɣ e-ɖeke ɛ-kɛzɛɣa yɔɔ, pʋyɔɔ ɛtɔm se: “Ye nɔɔyʋ ɛsɔɔlaa se ɛkɛ ma-lɩmɖʋyʋ yɔ, ɛtɩŋɩ-m nɛ mowoki le lɛ, ewolo peeɖe. Ɛyʋ ɛwɛ man-tʋmɩyɛ taa kɔyɔ, man-Caa kaɣ-ɩ sam.” (Yohanɛɛsɩ 12:26) Kʋjɔʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ lɛ! Mba Ɛsɔ saŋ-wɛ yɔ, pa nɛ Krɩstʋ pakaɣnɩ kewiyitu tɔɔʋ.

      Yesu wɛɛ nɛ ɛmaɣzɩɣ kʋñɔŋ sɔsɔʋ nɛ sɩm mbʋ pɩɖaŋɩ-ɩ yɔ, pɩ-yɔɔ, pʋyɔɔ ɛyɔɔdaa se: “Lɛɛlɛɛyɔ pɩcɔzʋʋ man-ciyam, mɔntɔ suwe? Caa, ñɩɣyʋʋ kʋnɛ yɔ kɩ-yɔɔ, ya ma-ñʋʋ.” Ɛlɛ Yesu kaasɔɔlɩ siŋŋ se Ɛsɔ sɔɔlɩm ɛla. Ɛyɔɔdaa se: “Ɛlɛ pʋyɔɔ mantalɩnɩ sɔnɔ ñɩɣyʋʋ kʋnɛ yɔ kɩ-yɔɔ.” (Yohanɛɛsɩ 12:27) Yesu kaatisaa se Ɛsɔ sɔɔlɩm tɩŋa ɛla, halɩ pɩkpɛndɩnɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-kɩlaʋ sɩm.

      • Paa pɩtaakɛ hiikajasɩ lʋlʋʋ alɩwaatʋ yɔ, ɛbɛ yɔɔ Yesu maɣzaɣ se pe wɛɣ ŋga kɛ-tɛɛ ewoba yɔ, kɔ-yɔɔ?

      • Yesu yaʋ ɛyaa mba pɛpɛdaɣ wondu templo taa yɔ se “mɩlaa” yɔ, ɛbɛ yɔɔ ɛwɛnɩ toovenim?

      • Ɛbɛ yɔɔ papɩzɩɣ nɛ pakpaɣ Yesu nɛ pamaɣzɩnɩ mɩɖɛ piye? Nɛ lɩmaɣza wena ɛɛwɛnɩ kʋñɔŋ nɛ sɩm mbʋ pɩɩɖaŋɩ-ɩ yɔ, pɩ-yɔɔ?

  • Yuda mba nɩ Ɛsɔ nɔɔ, ɛlɛ petitisi ɛ-yɔɔ
    Yesu kɛnɩ Nʋmɔʋ, Toovenim nɛ Wezuu
    • Yesu yɔɔdaa se: “Caa, sa ña-hɩɖɛ,” nɛ Yuda ñɩma mba paawɛ peeɖe yɔ, panɩɩ Ɛsɔ nɔɔ

      ÑƲƲ 104

      Yuda mba nɩ Ɛsɔ nɔɔ, ɛlɛ petitisi ɛ-yɔɔ

      YOHANƐƐSƖ 12:28-50

      • ƐYAA SAKƖYƐ NƖ ƐSƆ NƆƆ

      • MBƲ PƲYƆƆ PAKAƔ TƖŊNƲƲ SE PAHƲƲNƖ ƐYAA TƆM YƆ

      Yesu wobi Hodo, Nisaŋ kɩyakʋ hiu ŋgʋ wiye templo taa nɛ ɛyɔɔdʋʋ ɛ-sɩm mbʋ pɩñɔtɩ kpam yɔ, pɩ-tɔm. Ɛmaɣzaɣ ɖoŋ weyi ɛ-sɩm kaɣ wɛnʋʋ Ɛsɔ hɩɖɛ yɔɔ yɔ, pɩ-yɔɔ lɛ, ɛyɔɔdɩ se: “Caa, sa ña-hɩɖɛ!” Peeɖe nɔɔ sɔsɔɔ nakɛyɛ cosi-i nɛ ɛsɔdaa se: “Mansam-ɖɩ, nɛ mankaɣ-ɖɩ sam ɖɔɖɔ.”​—Yohanɛɛsɩ 12:27, 28.

      Pɩɖɩɣzɩ mba paawɛ peeɖe yɔ. Nabɛyɛ se tɛʋ tilina. Lalaa se: “Tiyiyu nɔɔyʋ yɔɔdɩnɩ-ɩ.” (Yohanɛɛsɩ 12:29) Ɛlɛ toovenim lɛ, Yehowa nɔɔ panɩ mbʋ yɔ. Ɛlɛ Yesu wezuu caɣʋ taa lɛ, pɩtɩkɛ lɛɛlɛɛyɔ ɖeke ɛyaa nɩɣ Ɛsɔ nɔɔ.

      Pɩlakɩ pɩnzɩ naadozo nɛ hɔɔlʋʋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ mɩyɩsɩ Yesu lɩm nɛ pɩtɛ lɛ, Ɛsɔ yɔɔdaa se: “Ɛnʋ yɔ ɛkɛnɩ man-Pɩyalʋ kʋsɔɔlʋ weyi man-taa wɛ-ɩ nɛ leleŋ pɩdɩɩfɛyɩ yɔ.” Pʋwayɩ pɩnaɣ 32 tɛ Paska wayɩ lɛ, Yesu lɛɣzɩ ɛ-wɛtʋ Yakubu, Yohanɛɛsɩ nɛ Pɩyɛɛrɩ pɛ-ɛzɩdaa. Ɛyaa panɛ pa-naadozo panɩɩ Ɛsɔ nɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɛyɔɔdaa se: “Ɛnʋ yɔ ɛkɛ man-Pɩyalʋ kʋsɔɔlʋ, weyi man-taa lakɩ-ɩ nɛ leleŋ yɔ, iwelisini-i.” (Maatiyee 3:17; 17:5) Pʋwayɩ lɛ, Yehowa yɔɔdɩ nabudozo ɖeɖe, ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ lɛ, eyeba se paa anɩ ɛpɩzɩ nɛ ɛnɩɩ!

      Yesu tɔm se: “Pɩtɩkɛ mɔ-yɔɔ nɔɔ kanɛ yɔ kɔyɔɔdaa, ɛlɛ mɩ-yɔɔ.” (Yohanɛɛsɩ 12:30) Pɩwɩlɩ kpayɩ kpayɩ se ɛnʋ kɛnɩnɩ Ɛsɔ Pɩyalʋ, Mesiya weyi paayɔɔdaa se ɛkaɣ kɔm yɔ.

      Pɩtasɩ lɛ, ɛzɩma Yesu lɩzɩ siɣsiɣ wɛtʋ nɛ ɛwɩlɩ e-wezuu caɣʋ hɔɔlɩŋ kpeekpe taa yɔ, pɩha ɛyaa kɩɖaʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ pɩwɛɛ se patɩŋ yɔ, nɛ pɩwɩlɩɣ ɖɔɖɔ se Sataŋ weyi eɖiyiɣ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ yɔ, ɛmʋnɩ sɩm. Yesu yɔɔdaa se: “Tɔm hʋʋ talaa, lɛɛlɛɛyɔ potuzi ɛjaɖɛ yɔɔ wiyaʋ se pɔlɔ-ɩ awayɩ.” Ɛ-sɩm mbʋ pɩɩñɔtɩ kpam yɔ, pɩɩkɛnɩ-ɩ wabɩyɛ. Ɛzɩma tɩyɛ? Ɛlɩzɩ pɩ-taa se: “Ma yɔ, pakpazɩɣ-m lɛ, mɔhɔŋ pɩtɩŋa nɛ mɔn-cɔlɔ kiŋ.” (Yohanɛɛsɩ 12:31, 32) Pɩtɩŋnɩ ɖaʋ yɔɔ sɩm mbʋ ɛsɩkɩ yɔ, pɩ-yɔɔ lɛ, ɛkaɣ hɔm lalaa nɛ ɛ-cɔlɔ kiŋ, nɛ pɩha-wɛ waɖɛ se papɩzɩ nɛ pacaɣ wezuu tam tam.

      Samaɣ nɩ Yesu ‘kpazʋʋ’ tɔm ndʋ lɛ, kocosi-i se: “Ðɩna paɣtʋ taa se Krɩstʋ wɛɣ tam. Pɩla ɛzɩma nɛ ŋtɔŋ se pʋmʋnaa se pakpazɩ Ɛyʋ Pɩyalʋ hayo? Ɛyʋ Pɩyalʋ weyi?” (Yohanɛɛsɩ 12:34) Paana yʋsasɩ sakɩyɛ, halɩ paanɩ Ɛsɔ maɣmaɣ nɔɔ, ɛlɛ pa-taa sakɩyɛ titisi se Yesu kɛnɩ Ɛyʋ Pɩyalʋ maɣmaɣ, Mesiya weyi paayɔɔdɩ ɛ-tɔm yɔ.

      Ɛzɩ Yesu kaatɛm labʋ yɔ, lɛɛlɛɛyɔ ɛkpaɣ ɛ-tɩ nɛ ɛmaɣzɩɣnɩ “mintʋsʋʋ.” (Yohanɛɛsɩ 8:12; 9:5) Eheyi samaɣ se: “Mintʋsʋʋ wɛ mɩ-hɛkʋ taa wɛɛ pazɩ yem. Ɩɖɔ kɩ-taa nɛ cɩkpɛndʋʋ etaatudi mɩ-yɔɔ nʋmɔʋ taa, . . . Mɩ yɔ, mintʋsʋʋ wɛ mɩ-cɔlɔ. Itisi mintʋsʋʋ yɔɔ nɛ ɩpɩsɩ mintʋsʋʋ piya.” (Yohanɛɛsɩ 12:35, 36) Yesu yɔɔdɩ mbʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛɖɛɛ peeɖe, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, pɩtɩkɛ Nisaŋ 10 ñɩŋgʋ wiye pɩwɛɛ se ɛsɩ. Nisaŋ 14 ŋgʋ, Paska wiye pɩwɛɛ se ‘pakpazɩ-ɩ’, pʋ-tɔbʋʋ se puwiye pakaɣ-ɩ kam ɖaʋ yɔɔ.—Galaatɩ 3:13.

      Ye ɖɩcɔnɩ Yesu tɔm susuu tʋmɩyɛ camɩyɛ yɔ, ɖɩnɩɣ pɩ-taa se ɛzɩma Yuda ñɩma titisi ɛ-yɔɔ yɔ, piyeba nɛ natʋ tɔm kɔɔ pɩ-taa. Izaayii kaayɔɔdaa se ɛyaa ɛza yɔɔ kaɣ huzuu nɛ pa-laŋa kpa ɖoŋ, paakaɣ tisuu se pawaa pa-kʋdɔmɩŋ. (Izaayii 6:10; Yohanɛɛsɩ 12:40) Toovenim, Yuda ñɩma sakɩyɛ labɩ ñʋʋ taa ɖoŋ nɛ petitisi se Yesu kɛnɩ pa-Ñʋʋ Yaɖʋ weyi paayɔɔdɩ ɛ-tɔm yɔ, weyi ɛ-yɔɔ pɩtɩŋɩɣna se pehiɣ wezuu yɔ.

      Niikodɛm, Yosɛɛfʋ Ariimatee tʋ nɛ ñʋndɩnaa lalaa sakɩyɛ ‘tisi Yesu yɔɔ.’ Ɛlɛ ɛzɩ pakaɣ lɩzʋʋ tisuu mbʋ nɛ pawɩlɩ? Yaa pakaɣ seu sɔɔndʋ se paaɖɔɔnɩ-wɛ Sinaagɔɔgɩ taa? Yaa pakaɣ mɛsʋʋ tisuu mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ “pɔsɔɔlɩ ɛyaa samtʋ” nɛ pɩkɩlɩ?—Yohanɛɛsɩ 12:42, 43.

      Yesu maɣmaɣ yɔɔdɩ mbʋ pɩwɛɛ se mba petisiɣ ɛ-yɔɔ yɔ, pala yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Weyi etisiɣ mɔ-yɔɔ yɔ, pɩtɩkɛ mɔ-yɔɔ etisiɣ, ɛlɛ weyi etiyi-m yɔ ɛ-yɔɔ, nɛ weyi ɛnaɣ-m yɔ, ɛnaɣ weyi etiyi-m yɔ.” Toovenim tɔm ndʋ Ɛsɔ tiyi Yesu se esusi yɔ, tɩ-tɔm cɛyɩ siŋŋ. Pʋyɔɔ Yesu susuu-tʋ paa le nɛ ɛyɔɔdɩ se: “Weyi ɛlɔ-m nɛ ɛɛmʋʋ mɔn-tɔm kɔyɔ, ɛwɛnɩ ɛ-tɔm hʋyʋ; tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ nɛ panɩɣ yɔ, ndʋ tɩkaɣnɩ-ɩ hʋnʋʋ ɛjaɖɛ tɛm wiye.”—Yohanɛɛsɩ 12:44, 45, 48.

      Pʋwayɩ lɛ, Yesu kɔ ɛ-tɔm se: “Mantɩyɔɔdɩ ma-maɣmaɣ mɔn-tɔm, ɛlɛ Caa weyi etiyi-m yɔ, ɛɖʋnɩ-m se mɔyɔɔdɩ ndʋ pɩwɛnɩ-wɛ se panɩɩ yɔ. Nɛ manaɣ se ɛ-paɣtʋ kɛ tam tam wezuu. Tɔm ndʋ mɔyɔɔdʋʋ yɔ, mɔyɔɔdʋʋ-tʋ ɛzɩ Caa heyuu-m tʋ yɔ.” (Yohanɛɛsɩ 12:49, 50) Yesu nawa se pɩsaɣ pazɩ lɛ, ɛkpakɩɣ e-wezuu nɛ ɛlaa ɛyaa mba petisiɣ ɛ-yɔɔ yɔ, pɔ-yɔɔ.—Roma 5:8, 9.

      • Yesu wezuu caɣʋ taa lɛ, alɩwaatʋ ndɩ ndɩ nabudozo ndʋ taa Ɛsɔ yɔɔdaa nɛ ɛyaa nɩɩ?

      • Ñʋndɩnaa mba kaatisi Yesu yɔɔ? Ɛlɛ pɩtɩla, ɛbɛ yɔɔ patɩpɩzɩ nɛ palɩzɩ pe-tisuu mbʋ nɛ pawɩlɩ kaɣlaa?

      • Ɛbɛ yɔɔ pakaɣ tɩŋnʋʋ se pahʋʋnɩ ɛyaa tɔm “ɛjaɖɛ tɛm wiye”?

Kabɩyɛ Takayɩsɩ (1982-2025)
Lɩɩ
Sʋʋ pɩ-taa
  • Kabɩyɛ
  • Tayɩ
  • Ɛzɩma ŋsɔɔlaa se pɩla yɔ
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Ɛzɩma pɩwɛɛ se pala tʋmɩyɛ yɔ
  • Tɔm kɩmɛsɩtʋ yɔɔ paɣtʋ
  • Paramètres de confidentialité
  • JW.ORG
  • Sʋʋ pɩ-taa
Tayɩ