TƆM NDƲ PƆPƆZƲƲ MBA PAÑƖNƖƔ SE PAMƖYƖSƖ-WƐ LƖM YƆ
Hɔɔlʋʋ 2: Krɩstʋ tʋ wezuu caɣʋ
Ñe-Bibl kpɛlɩkʋʋ sɩnɩ-ŋ nɛ ŋtɩlɩ mbʋ Yehowa ñɩnɩɣ se ŋla yɔ nɛ ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋɖɔ ɛ-paɣtʋ yɔɔ yɔ. Pʋtɔma yɔ, piseɣti-ŋ se ŋlɛɣzɩ ñɔ-ɖɔnɛ nɛ ñɛ-wɛtʋ nɛ pɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ tɔm ndʋ ŋkpɛlɩkaa yɔ. Lɛɛlɛɛyɔ, ŋpɩsɩ tɔm kɩbandʋ susuyu nɛ ŋtɛm ña-taa se ŋɖɔŋ Yehowa paɣtʋ yɔɔ; pʋyɔɔ lɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋsɛɛ-ɩ ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ.
Tɔm pɔzʋʋ mbʋ pɩkɔŋ yɔ, pɩ-taa tazʋʋ kaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋtɩlɩ Yehowa paɣtʋ kpayɩ kpayɩ. Pɩkaɣ-ŋ tɔzʋʋ ɖɔɖɔ mbʋ pɩwɛɛ se ŋla nɛ ŋkɛ ɛ-sɛyʋ kɩbanʋ yɔ. Pɩtasɩ lɛ, pɩkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋtɩlɩ mbʋ pʋyɔɔ pɩcɛyaa se ŋɖɔ Yehowa paɣtʋ yɔɔ nɛ ɛhʋyɛ kɩbanɖɛ, nɛ pɩɖʋ-ɩ hɩɖɛ yɔ.—2 Kɔr. 1:12; 1 Tim. 1:19; 1 Pɩy. 3:16, 21.
Ñe-Bibl kpɛlɩkʋʋ sɩnɩ-ŋ nɛ ŋnɩɩ tɔm ndʋ tɩ-taa, nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋsɔɔlaa se ŋluzi ña-tɩ Yehowa Kewiyitu tɛɛ nɛ ŋsʋʋ ɛ-ɛgbɛyɛ taa. Tɔm pɔzʋʋ ndɩ ndɩ nɛ Bibl masɩ kaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋtazɩ nɛ ŋna se ŋnɩ ɖʋtʋ ndʋ Yehowa laba se ɖiluzi ɖa-tɩ ɛgbɛyɛ taa, hɔʋ taa yaa ɛjaɖɛ yɔɔ ñʋndɩnaa tɛɛ yɔ tɩ-taa camɩyɛ na? Pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖʋtʋ ndʋ Yehowa laba se ɛtɩŋnɩ tɩ-yɔɔ nɛ ɛwɩlɩ ɛ-samaɣ tɔm se ke-tisuu ɛkpa ɖoŋ yɔ, ŋkaɣ wɛnʋʋ ɛsɩmɩyɛ tɩ-yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ. Ðʋtʋ ndʋ tɩ-taa natʋyʋ lɛ ɛgbɛyɛ taa kediɣzisi nzɩ ŋkaɣ sɔɔlʋʋ wobu nɛ ŋlakɩ ño-ɖoŋ ɖeɖe se ŋɖʋ nesi yɔ.
Pɩtasɩ lɛ, hɔɔlʋʋ kʋnɛ kɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩna mbʋ pʋyɔɔ pɩcɛyaa se ɖisusuu kewiyaɣ tɔm ɖoŋ ɖoŋ nɛ ɖɩsɩnɩ ɛyaa lalaa nɛ patɩlɩ Yehowa nɛ mbʋ eɖiɣni labʋ se ɛya ɛyaa ñʋʋ yɔ. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Nɛ pʋwayɩ lɛ, ŋkaɣ ɖiɣzinuu se ŋhaʋ ña-tɩ Ɛsɔ Yehowa nɛ pamɩyɩsɩ-ŋ lɩm yɔ, pɩtɩkɛnɩ aleɣya tɔm. Ña-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Yehowa taa wɛ leleŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ŋtisi lootiye nɖɩ ɛlabɩ-ŋ yɔ ɖɩ-yɔɔ.
1. Nesi ɖɔkʋʋ hɔɔlʋʋ taa lɛ, paɣtʋ ndʋ paɖʋ Krɩstʋ ñɩma? Ɛbɛ ɖeke koŋ pɩzɩɣ piyele nɛ Masɩ ha nʋmɔʋ se pɛcɛ nesi?
• “Ecosi-wɛ se: ‘Ɩtɩkalɩ se weyi ɛlɩzɩ-wɛ kiɖe tɛɛ yɔ, ɛlabɩ-wɛ abalʋ nɛ halʋ nɛ ɛtɔ se: “Pʋyɔɔ lɛ, abalʋ kaɣ yebu ɛ-caa nɛ e-ɖoo nɛ ɛkaɣ ñɔnʋʋ ɛ-halʋ, nɛ pa-naalɛ pakaɣ kɛʋ tomnaɣ kʋɖʋmaɣ” na? Piyeba nɛ patɩtasɩ kɛʋ ɛyaa naalɛ, ɛlɛ tomnaɣ kʋɖʋmaɣ. Ye mbʋ, mbʋ Ɛsɔ kpɛndaa yɔ, nɔɔyʋ ɛtaayasɩ-pʋ’. . . weyi ekiziɣ ɛ-halʋ nɛ pɩtɩkɛ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ yɔɔ nɛ ɛkpaɣ halʋ lɛlʋ yɔ, ɛlabɩ acɛyɛ.”—Mat. 19:4-6, 9.
2. Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se mba pɛwɛ ɖama cɔlɔ ɛzɩ halʋ nɛ ɛ-walʋ yɔ, pala nesi ɖɔkʋʋ ɛzɩ komina paɣtʋ pɔzʋʋ yɔ? Ye ŋɖɔkɩ nesi yɔ, ŋñɩnaa nɛ ŋna se toovenim lɛ, pɩlabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ komina paɣtʋ na?
• “Wɛɛ nɛ ŋtɔzʋʋ-wɛ se poluzi pa-tɩ kominawaa nɛ ñʋndɩnaa tɛɛ nɛ pañam-wɛ.”—Tiiti 3:1.
• “Ɛyaa tɩŋa ɩɖʋ hɩɖɛ nesi ɖɔkʋʋ, nɛ nesi ɖɔkʋʋ kaɖʋ ɛtaawɛɛnɩ azuluma naayɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ kaɣ tɔm hʋnʋʋ ɛyaa mba pacakɩ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ wezuu yɔ nɛ acɛyɛ laɖaa”—Ebr. 13:4.
3. Tʋmɩyɛ nɖɩ Ɛsɔ ɖʋ-ŋ hɔʋ taa?
• “Welisi, man-pɩyalʋ, ña-caa ɛsɩɣzɩɣ-ŋ lɔŋ lɛ, taalɔ ño-ɖoo paɣtʋ.”—Adu. 1:8.
• “Walʋ kɛnɩ ɛ-halʋ ñʋʋdʋ ɛzɩ Krɩstʋ kɛʋ ɛgbɛyɛ ñʋʋdʋ yɔ, . . . Walaa, iwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɩsɔɔlɩ mɩ-halaa ɛzɩ Krɩstʋ ɖɔɖɔ sɔɔlʋʋ ɛgbɛyɛ . . . yɔ.”—Efɛz. 5:23, 25
• “Mɩ caanaa lɛ, ɩtaawɛɛ nɛ ɩɖʋʋ mi-piya ɖɩwɩzɩyɛ, ɛlɛ iwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɩcɔnɩ sɩ-yɔɔ lɔŋ sɩɣzʋʋ nɛ paɣʋ mbʋ pɩlɩnɩ Yehowa cɔlɔ yɔ pɩ-taa.”—Efɛz. 6:4.
• “Mɩ piya, ɩña mɩ-lʋlɩyaa pɩtɩŋa pɩ-taa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mbʋ kɛdɩɣnɩnɩ Kɩbaɣlʋ siŋŋ.”—Kol. 3:20.
• “Mɩ halaa, iluzi mɩ-tɩ mɩ-walaa tɛɛ.”—1 Pɩy. 3:1.
4. Ɛbɛ yɔɔ pɩmʋnaa se ɖɩwɛɛnɩ ñamtʋ wezuu yɔɔ?
• ‘[Ɛsɔ] haɣnɩ ɛyaa tɩŋa wezuu nɛ fezuu nɛ wondu kpeekpe . . . Ɛ-yɔɔ ɖɩwɛ wezuu nɛ ɖiciɣdiɣ nɛ ɖɩwɛɛ.’—Tʋma 17:25, 28.
5. Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩpɔzɩ se ɖɩkʋ ɛyʋ, paa pɩtɩɩkɛ pɩɣa ŋga kɛwɛ ko-ɖoo lotu taa yɔ?
• “Ye abalaa nabɛyɛ iyou nɛ potuzi halʋ hoɣa tʋ . . . ye kɛgbɛdɩsaɣ ŋga kɔkɔnɩ sɩm yɔ, pɩwɛɛ se pɛhɛyɩ wezuu yɔɔ wezuu.”—Ejl. 21:22, 23.
• “Maakɛ sogolaɣ lɛ, ñɛ-ɛsa naɣaɣ-m; pʋcɔ ɩpaɣzɩ lɛ, man-kɩyakɩŋ tɩŋa kaawɛ ña-takayaɣ taa.”—Keɣa 138:16.
• “Ɛsɔ ɛɛnaɣ . . . nɛ ɛsɩyɛ . . . nesi nzɩ sɩkpɛdɩɣ calɩm ɖulum yɔ.”—Adu. 6:16, 17.
6. Paɣtʋ ndʋ Ɛsɔ ɖʋ calɩm yɔɔ?
• “Ɩsɔ . . . calɩm, [nɛ] kpɩna wena patam a-liŋ tɛɛ yɔ.”—Tʋma 15:29.
7. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩsɔɔlɩ ɖo-koobiya Krɩstʋ ñɩma?
• “Manɖʋʋ-mɩ paɣtʋ kɩfatʋ, se ɩsɔɔlɩ ɖama; ɛzɩ mɔnsɔɔlʋʋ-mɩ yɔ, mɩ ɖɔɖɔ ɩsɔɔlɩ ɖama mbʋ. Pʋnɛ piyekina se ɛyaa tɩŋa ɩtɩlɩ se ɩkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa—ye sɔɔlɩm ɛwɛ mɩ-hɛkʋ taa yɔ.”—Yoh. 13:34, 35.
8. Kpaɣ se nɔɔyʋ wɛnɩ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ, pɩsa nɛ ɛtaaɖɛzɩ-kʋ ɛyaa lalaa lɛ, (a) Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩpɔzɩ se ɛyʋ ɛnʋ ekpi lalaa yaa ɛmʋzɩ pa-lɩkpaɣzɩsɩ yɔɔ (b) Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩpɔzɩ se ɛ-taa ɛwɩɩ ye nɔɔyʋ ɛkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se ɛɛyaɣ-ɩ ɛ-ɖɩɣa taa yɔ? (c) Ye nɔɔyʋ ɛmaɣzɩɣ se pɩtɩla ɛwɛnɩ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ yɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se ewolo ɖɔkɔtɔ nɛ pewili ɛ-calɩm taa pʋcɔ nɛ ɛ nɛ nɔɔyʋ papaɣzɩ ɖanɩyɛ? (d) Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzaa se ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ kʋdɔŋ kɩɖɛɖɛʋ nakʋyʋ yɔ, eheyi Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa tʋmɩyɛ kpɛndɩyʋ pʋcɔ nɛ pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm?
• “Ɩtaatɔɔ nɔɔyʋ kɩmɩyɛ naɖɩyɛ ye pɩtɩkɛ ɖama sɔɔlʋʋ yɔ. . . . ‘Sɔɔlɩ ña-taabalʋ ɛzɩ ña-maɣmaɣ yɔ’. Sɔɔlɩm ɛɛlakɩ ɛyʋ lɛlʋ kɩdɛkɛdɩm.”—Roma 13:8-10.
• “Ɩtaamaɣzɩ mɩ-maɣmaɣ mɩ-kɛzɛsɩ ɖeke yɔɔ, ɛlɛ ɩmaɣzɩ ɖɔɖɔ lalaa kɛzɛsɩ yɔɔ.”—Fil. 2:4.
9. Ɛbɛ yɔɔ Yehowa sɔɔlaa se ɖikpeɣ lalaa?
• “Iwolo pɩ-yɔɔ nɛ mɩ-tɔm ɛtaanɩɩ ɖama nɛ ikpeɣ ɖama faaa paa nɔɔyʋ taa ɛwɛnɩ lɛlʋ yɔ. Ɛzɩ Yehowa kpeɣu-mɩ faaa yɔ, pɩwɛɛ se mɩ ɖɔɖɔ ɩla mbʋ.”—Kol. 3:13.
10. Ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ŋla ye koobu nɔɔyʋ ɛyɔɔdɩ ñɔ-yɔɔ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ natʋyʋ yaa emuli-ŋ yɔ?
• “Ye ño-koobu ɛyʋsɩnɩ-ŋ kɔyɔ, wolo nɛ ŋheyi-i ɛ-kɩwɛɛkɩm ña nɛ ɩ mɩ-taa mi-ɖeke. Ye ewelisini-ŋ yɔ, ŋwabɩ ño-koobu. Ɛlɛ ye etiwelisini-ŋ yɔ, wolo nɛ ŋñɩnɩ ɛyʋ kʋɖʋm yaa ɛyaa naalɛ, se pɩsa nɛ aseɣɖe tɩnaa naalɛ yaa naadozo aseɣɖe tɔm yɔɔ lɛ, pɔcɔnɩ paa tɔm ndʋ lɛ ti-ɖeɖe. Ye etiwelisini-wɛ yɔ, yɔɔdɩnɩ ɛgbɛyɛ. Ye etiwelisini ɛgbɛyɛ ɖɔɖɔ yɔ, ɛkɛ ñɛ-ɛsɩndaa ɛzɩ ajɛɛ taa tʋ nɛ ɛzɩ lambuu mʋyʋ yɔ.”—Mat. 18:15-17.
11. Suwe Yehowa maɣzɩɣ kɩdɛkɛdɩm pʋnɛ pɩ-yɔɔ?
▪ Kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ
▪ Sɩʋ kpelisi tʋmɩyɛ labɩnʋʋ Ɛsɔ sɛtʋ taa
▪ Mba paka kʋzʋʋ pilinzi yɔ pa-ɖama sʋnʋʋ
▪ Mɩlɩm
▪ Looteri tɔʋ
▪ Sʋlʋm kpaŋʋʋ
• “Itaapeɣzi mɩ-tɩ. Mba pacakɩ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ wezuu yɔ, sɩɩnaa layaa, acɛyɛ laɖaa, abalaa mba pɛcɛlɩɣ pa-tɩ se abalaa lalaa ɩsʋʋnɩ-wɛ yɔ, abalaa mba pasʋʋnɩ abalaa yɔ, mɩlaa, ɛsa naɣ naɣ tɩnaa, sʋlʋm kpaŋɩyaa, ɛyaa tʋyaa nɛ mɔntɔkɩnɩ mon-ɖoŋwaa ɩɩkaɣ hiɣu Ɛsɔ Kewiyaɣ.”—1 Kɔr. 6:9, 10.
12. Ɛbɛ ŋtɛm ña-taa se ŋlakɩ pɩlɩɩnɩ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ lakasɩ ndɩ ndɩ yɔɔ?
• “Ise kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ!”—1 Kɔr. 6:18.
13. Ðɔkɔtɔ nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛma-ɖʋ kɔ wena apɩzɩɣ nɛ awɛɛkɩ ɛyʋ maɣzɩm nɛ ayele nɛ ɛpɩsɩ a-yom yɔ. Ɛlɛ ye pɩtɩkɛ ɖɔkɔtɔ manɩ-ɖʋ yɛ yɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖikizi se ɖɩɩlakɩnɩ-yɛ tʋmɩyɛ?
• “Ɩcɛlɩ mi-tomnasɩ ɛzɩ kɩlaʋ ŋgʋ kɩwɛ wezuu, kɩkɛ kiɖeɖeu nɛ kɩkɛdɩnɩ Ɛsɔ yɔ, se pɩsa nɛ ɩlabɩ-ɩ tʋmɩyɛ kiɖeɖee nɛ mɩ-ñʋʋ taa maɣzɩm. Nɛ ɩtaatasɩ kpaɣʋ ɛjaɖɛ yɔɔ ɖʋtʋ tʋnɛ tɩ-wɛtʋ, ɛlɛ ɩpɩsɩ mɩ-maɣzɩm kɩfam nɛ ɩpɩzɩ ɩlɛɣzɩ mɩ-wɛtʋ, se pɩsa nɛ mɩ-maɣmaɣ ɩpɩzɩ nɛ ɩtɩlɩ Ɛsɔ sɔɔlɩm mbʋ pɩwɛ ɖeu nɛ pɩkɛdɩnɩ-ɩ nɛ pɩwɛɛ pilim yɔ.”—Roma 12:1, 2.
14. Yehowa tɩsɔɔlɩ feziŋ kɩdɛkɛdɩŋ yaʋ lakasɩ. Sɩ-taa nasɩyɩ lɛ nzɩ?
“Pataana ñɛ-tɛ nɔɔyʋ ñaɣzɩ ɛ-pɩyalʋ yaa ɛ-pɛlɛ miŋ, nɔɔyʋ tɩyɩɣ, nɔɔyʋ lɔʋ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ, nɔɔyʋ cɔŋʋʋ mɩndʋ nɛ ɛsʋzʋʋ, nɔɔyʋ ɛtaakɛ kʋɖɔnɖʋyʋ, yaa piye pɔzɩyʋ, yaa weyi ɛpɔzʋʋ mimmiɖiye yɔ, pazɩyʋ, nɛ weyi ɛsʋzʋʋ hadɛdɩnaa se ɛtɩlɩ toovenim yɔ.”—Wp. 18:10, 11.
15. Ye nɔɔyʋ ɛlabɩ kɩdɛkɛdɩm sɔsɔm nabʋyʋ nɛ ɛñɩnɩɣ se Yehowa ɛkpaɣ nɛ ekpeɣ-i yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɛla kpɛdɛyɛ?
• “Monkulaa nɛ mawɩlɩ-ŋ man-kɩwɛɛkɩm, mantɩmɛsɩ-ŋ man-kɩdɛkɛdɩm; mɔntɔm se: ‘Meheyiɣ [Yehowa] man-kɩwɛɛkɩm.’”—Keɣa 31:5.
• “Pɩwɩɣ mɩ-taa nɔɔyʋ? Ɛyaa ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa ɛ-cɔlɔ, nɛ patɩmɩ ɛ-yɔɔ, nɛ pataa-ɩ num Yehowa hɩɖɛ taa. Nɛ tisuu adɩma kaɣ yebu nɛ kʋdɔndʋ yɔɔ cɛ, nɛ Yehowa kaɣ-ɩ kʋsʋʋ. Pɩtasɩ lɛ, ye ɛlabɩ kɩwɛɛkɩm yɔ, pakaɣ-ɩ pʋ kpeɣu.”—Yak. 5:14, 15.
16. Ye ŋnawa se koobu Krɩstʋ tʋ nɔɔyʋ labɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nabʋyʋ ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ŋla?
• “Ye nɔɔyʋ ɛlabɩ kɩwɛɛkɩm pʋnɛ yɔ yɔ: Nɔɔyʋ ɛnɩ ɛyʋ lɛlʋ nɔɔ, eɖukaɣ, nɛ ɛkɛ aseɣɖe tʋ, ɛlɛ esu, ɛtɩyɔɔdɩ yɔ, ɛ-kɩwɛɛkɩm cakɩ ɛ-ñʋʋ taa.”—Lev. 5:1.
17. Ye posusaa se nɔɔyʋ tɩtasɩ kɛʋ Yehowa Aseɣɖe Tʋ yɔ, wɛtʋ ndʋ pɩwɛɛ ɖɩwɛɛnɩ ɛ-yɔɔ?
• “Iyele taabalɩyɛ ɖʋʋ nɛ weyi payaɣ-ɩ se koobu nɛ ɛcakɩ kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ wezuu yɔ, yaa ɛyʋ weyi ɛwɛ ɛsa naɣ naɣ yɔ, yaa sɩɩnaa layʋ, yaa ɛyaa tʋyʋ, yaa sʋlʋm kpaŋɩyʋ, yaa mɔntɔkɩnɩ mon-ɖoŋ, halɩ mɩ nɛ ɛyʋ ɛnʋ ɩtaatɔɔ.”—1 Kɔr. 5:11.
• “Ye nɔɔyʋ ɛkɔŋ mɩ-cɔlɔ nɛ ɛtɩɖɔkɩ wɩlɩtʋ ndʋ yɔ, ɩtaamʋ-ɩ mɩ-ɖɩsɩ taa yaa ɩtaasɛɛ-ɩ.”—2 Yoh. 10.
18. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzaa se mba ña nɛ wɛ ɩkɛ taabalaa yɔ pɛkɛ mba pɔsɔɔlɩ Yehowa yɔ?
• “Weyi ɛ nɛ lɔŋsɩnɖaa pɔɖɔŋ yɔ, ɛkaɣ kɛʋ lɔŋsɩnɖʋ, kɩmɛlɛmɩŋ ɛgbaɣdʋ kaɣ pɩsʋʋ kañatʋ tʋ.”—Adu. 13:20.
• “Itaayele nɛ pepeɣzi-mɩ. Taabalɩyɛ kɩdɛkɛdɩyɛ wɛɛkɩɣ wɛtʋ kɩbandʋ.”—1 Kɔr. 15:33.
19. Ɛbɛ yɔɔ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa ɩɩɖʋʋ pɔ-nɔsɩ politiki tɔm taa?
• “Patɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ mba, ɛzɩ ma ɖɔɖɔ [Yesu] mantɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ tʋ yɔ.”—Yoh. 17:16.
20. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se ŋña komina?
• “Paa ɛyʋ weyi lɛ, eluzi ɛ-tɩ ñʋndɩnaa sɔsaa tɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖoŋ nɩɩyɩ fɛyɩ nɛ pɩtɩkɛ Ɛsɔ cɔlɔ ɩlɩnaa; ñʋndɩnaa mba pɛwɛɛ yɔ, Ɛsɔ hanɩ-wɛ nʋmɔʋ se pɛwɛɛ lona ndɩ ndɩ wena a-ɖoŋ wɛnɩ tɩnaɣ yɔ a-taa.”—Roma 13:1.
21. Ye ɛyaa paɣtʋ ɩkaɖɩɣnɩ Ɛsɔ paɣtʋ yɔ, ndʋ pɩwɛɛ se ŋña?
• “Ɛsɔ pɩwɛɛ se ɖɩña ɛzɩ ɖa-ñʋʋdʋ yɔ, pɩtɩkɛ ɛyaa.”—Tʋma 5:29.
22. Alɩwaatʋ ndʋ ŋñɩnɩɣ se ŋlɩzɩ tʋmɩyɛ naɖɩyɛ nɛ ŋla yɔ, Bibl masɩ nzɩ pɩzɩɣ sɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋposi ña-tɩ nɛ ɛjaɖɛ?
• “Ɛjaɖɛ naɖɩyɛ ɛɛkaɣ kpazʋʋ laɣɖɛ ɛjaɖɛ lɛɛɖɛ yɔɔ, nɛ paakaɣ tasʋʋ kpɛlɩkʋʋ you labʋ.”—Mik. 4:3.
• “Ɩlɩɩ kɩ-taa [Babilɔɔnɩ sɔsɔʋ], man-samaɣ, ye ɩtɩsɔɔlɩ se mɩ nɛ kʋ ɩkaa kɩ-kɩwɛɛkɩm yɔ, nɛ ye ɩtɩsɔɔlɩ se ihiɣ kɩ-kɩjɩkpɩŋ hɔɔlʋʋ nakʋyʋ yɔ.”—Natʋ 18:4.
23. Aleɣya wena ŋkaɣ lɩzʋʋ se ŋla, nɛ wena ŋkaɣ kizuu?
• “[Yehowa] tɩkatɩ weyi ɛwɛ puuyaɣ yɔ.”—Keɣa 10:5.
• “Ikizi mbʋ pɩkɛ kɩdɛkɛdɩm yɔ; ɩñɔɔnɩ mbʋ pɩkɛ kɩbam yɔ.”—Roma 12:9.
• “Mbʋ payɩ pɩkɛ toovenim yɔ, mbʋ payɩ pɩmʋnɩ ñamtʋ yɔ, mbʋ payɩ pɩwɛ siɣsiɣ yɔ, mbʋ payɩ pɩwɛ kele kele yɔ, mbʋ payɩ pɩmʋnaa se pɔsɔɔlɩ-pʋ yɔ, mbʋ payɩ pɩ-yɔɔ pɔyɔɔdʋʋ tɔm kɩbandʋ yɔ, mbʋ payɩ pɩkɛ kɩbandʋ labʋ yɔ, nɛ mbʋ payɩ pɩmʋnɩ samtʋ yɔ, iwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɩmaɣzɩ pɩ-yɔɔ.”—Fil. 4:8.
24. Ɛbɛ yɔɔ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa ɩɩkpɛndɩɣ Ɛsɔ sɛtʋ agbaa lɛɛna yɔɔ nɛ palakɩ Ɛsɔ sɛtʋ tʋma?
• “Ɩɩpɩzɩɣ nɛ ɩtɔɔ “Yehowa taabɩlɩ” yɔɔ nɛ aleewaa taabɩlɩ yɔɔ.”—1 Kɔr. 10:21.
• “‘Ɩkɛzɩ mɩ-tɩ nɛ hɔɔlʋʋ,’ Yehowa yɔɔdʋʋna, ‘nɛ iyele tukunuu azuluma pʋyʋ’; ‘nɛ mankaɣ-mɩ mʋʋ.’”—2 Kɔr. 6:17.
25. Bibl paɣtʋ kila wena ŋpɩzɩɣ ŋlabɩnɩ tʋmɩyɛ nɛ ŋna se pɩmʋnaa yaa pɩtɩmʋna se ŋwolo kazandʋ natʋyʋ taa?
• “Pesidi pa-tɩ nɛ sɩɩnaa layaa, nɛ pɛkpɛlɩkɩ pɛ-wɛtʋ nɛ pa-lakasɩ. Papazɩ pa-agɔlɩma kpɛyʋʋ, nɛ apɩsɩ-wɛ kaamʋ.”—Keɣa 105:35, 36.
• “Sɩɖaa ɩɩtasɩɣ natʋyʋ sɩm.”—Ekl. 9:5.
• “Patɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ mba, ɛzɩ ma ɖɔɖɔ mantɩkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ tʋ yɔ.”—Yoh. 17:16.
• “Pɩmaɣ mbʋ se alɩwaatʋ ndʋ tɩɖɛwa yɔ tɩ-taa, ɩɩlabɩ ajɛɛ sɔɔlɩm alɩwaatʋ ndʋ ɩkpaɣ mɩ-tɩ nɛ ɩcɛlɩ lakasɩ nzɩ sɩwɛ fɛyɛ yɔ, kɔɖɛyɩ ŋgʋ kɩ-taa ɛyaa ɩɩpɩzɩɣ pa-tɩ ɖɔkʋʋ yɔ, sʋlʋm ñɔʋ kadadayaɣ, kazandʋ ndʋ tɩ-taa pɛɖɛlɛsɩɣ niye yɔ, ahela labʋ sʋlʋm ñɔʋ taa, nɛ sɩɩnaa latʋ ndʋ tɩwɛ kiniŋ yɔ.”—1 Pɩy. 4:3.
26. Ɛzɩma Bibl taa kɩɖaŋ pɩzɩɣ nɛ ɩsɩnɩ-ŋ nɛ ŋna se pɩwɛɛ se ŋtɔɔ lʋlʋʋ kazandʋ yaa ŋtaatɔɔ?
• “Tozo wiye lɛ, pɩɩkɛ Farawɔɔ lʋlʋʋ kazandʋ, nɛ ɛlɛ yaa kʋdɔkʋ e-piya sɔsɔsɩ nɛ ɛkʋsɩ sʋlʋm cɛɖʋ sɔsɔ nɛ kpɔnʋ laɖʋ sɔsɔ pa-ñʋʋ pɛ-hɛkʋ taa. Ɛpɩsɩnɩ sʋlʋm cɛɖʋ sɔsɔ ɛ-sʋlʋm cɛbɩtʋ ɖeɖe . . . Piyele kpɔnʋ laɖʋ sɔsɔ yɔ, esusi-i ɖaʋ yɔɔ.”—Kiɖe 40:20-22.
• “Pɔtɔkaɣ Eroodi lʋlʋʋ kazandʋ lɛ, Eroodiyaadɩ pɛlɛ paa nɛ pɩkɛdɩnɩ Eroodi siŋŋ nɛ ɛlɛ ɖuu se ɛcɛlɩɣ-ɩ mbʋ payɩ ɛkaɣ-ɩ pɔzʋʋ yɔ. Peeɖe pɛlɛ ɛnʋ ɛɖɔm e-ɖoo lɔŋ tasʋʋ yɔɔ nɛ ɛtɔ se: “Cɛlɩ-m tɛlɛm nakʋyʋ taa Yohanɛɛsɩ Lɩm Mɩyɩsɩyʋ ñʋʋ.” Peeɖe etiyaa nɛ pɛsɛtɩ Yohanɛɛsɩ ñʋʋ salaka taa.”—Mat. 14:6-8, 10.
27. Ɛbɛ yɔɔ ŋsɔɔlaa se ŋɖɔ ɖʋtʋ ndʋ Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa laba yɔ tɩ-yɔɔ?
• “Ɩña mba pɛɖɛɣ nɔɔ mɩ-hɛkʋ taa yɔ nɛ iluzi mɩ-tɩ pɛ-tɛɛ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pɛwɛɛ nɛ pefeŋiɣ mɩ-yɔɔ ɛzɩ mba pakaɣ labʋ akɔnta yɔ, se pɩsa nɛ pala tʋmɩyɛ nɖɩ nɛ taa leleŋ nɛ pataalabɩ-ɖɩ nɛ mɔla, ye pɩtɩkɛ mbʋ yɔ pɩkaɣ-mɩ sɩbɩnʋʋ.”—Ebr. 13:17.
28. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ña nɛ ñɔ-hɔʋ taa mba ɩñɩnɩ alɩwaatʋ nɛ ɩkalɩɣ Bibl nɛ ɩkpɛlɩkɩɣ-kʋ ɖoŋ ɖoŋ?
• “Ɛnɩɣ leleŋ nɛ Kɩbaɣlʋ paɣtʋ, nɛ ɛmaɣzɩɣ tɩ-yɔɔ ɖoo nɛ wɩsɩ yɔ. Ɛyʋ ɛnʋ mamaɣzɩɣ-ɩ nɛ tɩʋ ŋgʋ kɩñɔ pɔɔ nɔɔ yɔ: kɩlʋlʋʋ kaahɛzaɣ nɛ kɩnɛɣdɩɣ tam yɔ. Mbʋ ɛlakɩ yɔ pɩɖɔŋnɩ-ɩ.”—Keɣa 1:2, 3.
29. Ɛbɛ yɔɔ ŋsɔɔlɩ kediɣzisi wobu nɛ ŋsɔɔlɩ ɖɔɖɔ tɔm cosuu sɩ-taa?
• “Ma yɔ, monsusuu ña-hɩɖɛ mon-koobiya, samaɣ hɛkʋ taa mɛnɖɛyɩɣ-ŋ.”—Keɣa 21:23.
• “Iyele nɛ ɖɩmaɣzɩ ɖama yɔɔ nɛ pɩsa nɛ ɖiseɣti ɖama se ɖɩwɩlɩ sɔɔlɩm nɛ ɖɩla tʋma kɩbana, ɖitaayeki ɖama kpeɣluu ɛzɩ nabɛyɛ lakʋʋ yɔ, ɛlɛ ɖɩkpazɩɣ ɖama ɖoŋ, nɛ ɖɩla mbʋ nɛ pɩkɩlɩ, ɛzɩma ɩnaɣ se kɩyakʋ ɖiɣni ñɔtʋʋ yɔ.”—Ebr. 10:24, 25.
30. Tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ Yesu ɖʋ-ɖʋ se ɖɩla?
• “Pʋyɔɔ lɛ, iwolo nɛ ɩla ajɛɛ tɩŋa taa ɛyaa nɛ papɩsɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa, ɩmɩyɩsɩ-wɛ lɩm . . . , ɩwɩlɩ-wɛ nɛ pɔɖɔ tɔm ndʋ payɩ mawɩlɩ-mɩ yɔ tɩ-yɔɔ.”—Mat. 28:19, 20.
31. Pɩkɛdɩɣnɩ Yehowa se ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ natʋyʋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ haɖɛ se ɖɩɖʋ nesi Kewiyaɣ tʋma yaa ɖɩsɩnɩ ɖo-koobiya yɔ. Wɛtʋ ndʋ lɛ?
• “Ðʋ [Yehowa] hɩɖɛ nɛ ña-ñɩm.”—Adu. 3:9.
• “Paa weyi lɛ, ɛla ɛzɩ ɛɖʋʋ ɛ-laŋɩyɛ taa yɔ, ɛtaalabɩnɩ agbiɖa yaa pɩtaawɛɛ ɛzɩ pakpa-ɩ nɛ ɖoŋ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Ɛsɔ sɔɔlɩ weyi ɛhaɣnɩ taa leleŋ yɔ.”—2 Kɔr. 9:7.
32. Kaɖɛ wɛtʋ ndʋ Krɩstʋ ñɩma nawa se pɔkɔŋ katʋʋ?
• “Koboyaɣ tɩnaa kɛlɛ mba panazɩ-wɛ siɣsiɣ wɛtʋ yɔɔ yɔ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mba tɩnɩ ɛsɔdaa Kewiyaɣ. Ɩkɛ koboyaɣ tɩnaa alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa tʋʋ-mɩ, nɛ panazɩɣ-mɩ, nɛ pɔyɔɔdʋʋ mɩ-yɔɔ cɛtɩm tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ ndɩ ndɩ ma-hɩɖɛ yɔɔ yɔ. Ɩwɛɛ laŋhʋlʋmɩyɛ taa nɛ ɩmɛyɩ siŋŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ mɩ-kɩhɛyʋʋ paɣlɩ ɛsɔdaa, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mbʋ paanazɩ nayaa mba paalɛyɩ-mɩ wɛʋ yɔ.”—Mat. 5:10-12.
33. Ɛbɛ yɔɔ pɩkɛnɩ waɖɛ sɔsɔɖɛ kpem se pamɩyɩsɩ ɛyʋ lɩm nɛ ɛpɩsɩ Yehowa Aseɣɖe Tʋ?
• “Ñɔ-tɔm talaa lɛ, mɔntɔɔ-tʋ, nɛ manɩɩ ñɔ-tɔm leleŋ ma-laŋɩyɛ taa, mbʋ yɔ paya ña-hɩɖɛ mɔ-yɔɔ, hayɩ . . . [Yehowa] Ɛsɔ!”—Yer. 15:16.