Yɔɔb takayaɣ pɩzɩɣ nɛ kasɩnɩ-ŋ alɩwaatʋ ndʋ ŋtasɩɣ nɔɔyʋ lɔŋ yɔ

1-2. Kaɖɛ nɖɩ Yɔɔb taabalaa 3 nɛ Eliihu pakataa?

ALƖWAATƲ ndʋ Yɔɔb lesi ɛ-ñɩm kpeekpe yɔ, e-egeetiye taa ɛyaa nɩ mbʋ pɩtalɩ-ɩ yɔ pɩ-tɔm lɛɛ lɛɛ. Yɔɔb kaawɛnɩ taabalaa nabɛyɛ 3, mba lɛ Eliifaazɩ, Bilɩdaadɩ nɛ Zofaarɩ. Panɩ mbʋ pɩtalɩ Yɔɔb yɔ pɩ-tɔm lɛ, pɔɖɔ nʋmɔʋ nɛ powolo Uzi se pɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ. Ɛlɛ patalɩ peeɖe nɛ pana mbʋ pɩtalɩ Yɔɔb yɔ lɛ, pɩɖɩɣzɩ-wɛ kpem.

² Maɣzɩ mbʋ pɩtalɩ Yɔɔb yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Elesi mbʋ payɩ ɛɛwɛna yɔ. Ɛɛwɛnɩ heŋ, naŋ, aɖaaɖaanaa nɛ kpaŋasɩ sakɩyɛ, ɛlɛ pɩtɩŋa payɩ mbʋ yɔ pilebi evemiye kʋɖʋmɖɩyɛ. Pakʋ ɛ-lɩmɖʋyaa hɔɔlʋʋ sɔsɔʋ, nɛ kuduyuu ɖa e-piya tɩŋa nɛ sɩsɩ. Pɩtɩŋa payɩ mbʋ yɔ pʋwayɩ lɛ, Yɔɔb maɣmaɣ tɔlɩ kʋdɔŋ sɔsɔʋ nakʋyʋ. Mʋya naayɛ kaalɩ e-tomnaɣ kpeekpe yɔɔ nɛ ɛnɩɣ siziŋ siŋŋ. Yɔɔb taabalaa 3 wɛɛ nɛ pɔkɔŋ lɛ, pana-ɩ poliŋ taa ɛcaɣ tɔlɩma taa. Patalaa nɛ pana wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɛɛwɛɛ yɔ lɛ, ɛzɩma palaba? Pacaɣ ɛ-cɔlɔ kɩyakɩŋ 7, ɛlɛ pa-taa nɔɔyʋ tikuli ɛ-nɔɔ nɛ ɛyɔɔdɩ natʋyʋ paa paanawa se ɛwɛɛ nɛ ɛnɩɣ siziŋ siŋŋ yɔ. (Yɔɔb 2:​12, 13) Pɩlabɩ alɩwaatʋ natʋyʋ lɛ, evebu weyi payaɣ se Eliihu yɔ ɛkɔɔ se ɛna Yɔɔb. Ɛtalaa lɛ, ɛcaɣ pɔ-cɔlɔ. Pʋwayɩ lɛ Yɔɔb paɣzɩ yɔɔdʋʋ nɛ ɛlɔ nɔɔ kɩdɛkɛdaɣ ɛ-lʋlʋʋ kɩyakʋ yɔɔ nɛ ɛyɔɔdɩ ɖɔɖɔ se ye ɛɛsɩba yɔ pɩɩkɩlɩ ɖeu. (Yɔɔb 3:​1-3, 11) Pɩɩpɔzaa kpem se Yɔɔb taabalaa ɩkpazɩ-ɩ ɖoŋ. Abalaa mba, paahiɣ waɖɛ se pakpazɩ Yɔɔb ɖoŋ nɛ pawɩlɩ-ɩ se pɛkɛ ɛ-taabalaa kɩbama mba pamaɣzɩɣ ɛ-yɔɔ yɔ, ɛlɛ iyele nɛ ɖɩna mbʋ palaba yɔ.

3. Ɛbɛ ɖɩkaɣ naʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

³ Yehowa ɖiyi Moyizi nɛ ɛma tɔm ndʋ Yɔɔb taabalaa 3 nɛ Eliihu pɔyɔɔdaa yɔ nɛ mbʋ palaba yɔ pɩ-tɔm. Tɔm ndʋ Eliifaazɩ yɔɔdaa yɔ pɩwɛ ɛzɩ fezuu kɩdɛkɛdʋʋ nakʋyʋ ɖiyini-i nɛ ɛyɔɔdɩ tɩ-taa natʋyʋ yɔ. Ɛlɛ ndʋ Eliihu ñɔyɔɔdaa yɔ Yehowa fezuu ɖiyini-i nɛ ɛyɔɔdɩ-tʋ. (Yɔɔb 4:​12-16; 33:​24, 25) Pʋyɔɔ lɛ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩna lɔŋ kɩbaŋ Yɔɔb takayaɣ taa nɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ ɖɩna lɔŋ kɩdɛkɛdɩŋ ka-taa. Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ ɛzɩma Yɔɔb takayaɣ pɩzɩɣ nɛ kasɩnɩ-ɖʋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩcaɣ se ɖɩtasɩ nɔɔyʋ lɔŋ yɔ. Kajalaɣ lɛ, iyele nɛ ɖɩna kɩɖaʋ kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ Yɔɔb taabalaa 3 hawa yɔ. Pʋwayɩ lɛ ɖɩkaɣ naʋ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ Eliihu hawa yɔ. Paa hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩ-taa lɛ, ɖɩkaɣ naʋ ɛzɩma pɩtɩla Yɔɔb takayaɣ sɩnɩ Izrayɛɛlɩ mba yɔ nɛ ɛzɩma kapɩzɩɣ nɛ kasɩnɩ-ɖʋ sɔnɔ ɖɔɖɔ yɔ.

ƐZƖMA YƆƆB TAABALAA 3 TASƖ-Ɩ LƆŊ?

4. Ɛbɛ yɔɔ Yɔɔb taabalaa 3 tɩpɩzɩ nɛ pɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

⁴ Bibl yɔɔdʋʋ se Yɔɔb taabalaa 3 nɩ kʋñɔmɩŋ weyi payɩ ɩtalɩ Yɔɔb yɔ ɩ-tɔm lɛ, powolo se «pewii Yɔɔb kʋñɔŋ nɛ pɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ.» (Yɔɔb 2:11) Ɛlɛ patɩpɩzɩ nɛ pɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ. Ɛbɛ yɔɔ? Iyele nɛ ɖɩna lɩmaɣza 3 wena a-yɔɔ patɩpɩzɩ nɛ pɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ yɔ. Kajalaɣ lɛ, patɩkpaɣ alɩwaatʋ nɛ pewelisini Yɔɔb se panɩɩ ɛ-tɔm taa, ɛlɛ pɔkɔ tɔm ñʋʋ kpaagbaa se kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ ɛlaba nɛ Yehowa wɛɛ nɛ ɛhɔŋ ɛ-nɩŋgbaŋʋʋ.a (Yɔɔb 4:7; 11:14) Nabʋlɛ lɛ, lɔŋ weyi abalaa mba paatasɩ Yɔɔb yɔ ɩ-taa sakɩyɛ taawɛɛ wazaɣ paa ɩɩkɛ lɔŋ kɩbaŋ yɔ. (Yɔɔb 13:12) Pɩtasɩ lɛ, tɔm ndʋ peheyi-i yɔ tɩtaakɛ tɔm kɩbandʋ, piyeba nɛ pɩɖʋ Yɔɔb ɖɩwɩzɩyɛ siŋŋ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Bilɩdaadɩ heyi Yɔɔb tam nabʋlɛ se ɛkɩlɩɣ yɔɔdʋʋ. (Yɔɔb 8:2; 18:2) Nɛ Zofaarɩ ñeheyi-i se ɛkɛ «kɩmɛlɛŋ.» (Yɔɔb 11:12) Nabudozo lɛ, paa patiholi Yɔɔb yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdaɣnɩ-ɩ yɔ, nɔɔ ŋga pɔyɔɔdɩnɩ-ɩ yɔ kawɩlɩɣ se peniŋaɣ-i, pataañaŋɩ-ɩ nɛ pakʋwaɣ ɛ-tɔm. (Yɔɔb 15:​7-11) Pɩwɩlɩɣ se abalaa mba pañakaɣ pana kpem se pawɩlɩ se kɩwɛɛkɩm Yɔɔb laba nɛ kʋñɔmɩŋ ɛnɩ ɩtalɩ-ɩ, patɩhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ.

5. Lɔŋ weyi Yɔɔb taabalaa tasɩ-ɩ yɔ, ɛbɛ lɩ ɩ-taa?

⁵ Lɔŋ weyi Yɔɔb taabalaa tasɩ-ɩ yɔ ɩtɩlʋlɩ pee kɩbana. Halɩ iyeba nɛ pɩtɛzɩ-ɩ tibu yɔɔɔ. (Yɔɔb 19:2) Pɛwɛɛ nɛ pakʋʋ Yɔɔb tɔm lɛ, ɛnʋ ɖɔɖɔ ɛwɛɛ nɛ ɛñakɩ pana se ɛlʋ ɛ-tɩ yɔɔ. Piyeba nɛ ɖoŋ ɖoŋ lɛ ɛyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ pɩtaamʋna se ɛyɔɔdɩ yɔ. (Yɔɔb 6:​3, 26) Yɔɔb taabalaa taayɔɔdɩ tɔm ndʋ tɩɩlabɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ Yehowa lɩmaɣza yɔ nɛ pataawɩlɩ ɖɔɖɔ se panaɣ ɛ-pʋtɔdɩyɛ. Piyeba nɛ Sataŋ tɩŋnɩ pɔ-yɔɔ se eyele nɛ pitii Yɔɔb yɔɔɔ. (Yɔɔb 2:​4, 6) Pɩtɩla lɔŋ weyi kɛdaɣ kanɛ kɛkpɛlɩkɩ Izrayɛɛlɩ mba? Nɛ lɔŋ weyi kapɩzɩɣ nɛ kɛkpɛlɩkɩ-ɖʋ sɔnɔ?

6. Kɩɖaʋ kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ Yɔɔb taabalaa hawa yɔ, pɩtɩla lɔŋ weyi kɩkpɛlɩkɩ Izrayɛɛlɩ ɛzʋtʋyaa?

⁶ Pɩtɩla, lɔŋ weyi kɛdaɣ ŋga kɛkpɛlɩkɩ Izrayɛɛlɩ mba? Yehowa cɛlɩ Izrayɛɛlɩ mba Paɣtʋ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛlɩzɩ ɛzʋtʋyaa se pahʋʋ ɛ-samaɣ tɔm nɛ pasɩnɩ-kɛ nɛ kɔɖɔ ɛ-paɣtʋ yɔɔ. (Wp. 1:​15-18; 27:1) Pɩɩwɛɛ se abalaa mba, pewelisini po-koobiya camɩyɛ pʋcɔ nɛ patasɩ-wɛ lɔŋ yaa pʋcɔ nɛ pahʋʋ pɔ-tɔm. (2 Kro. 19:6) Pɩtasɩ lɛ, mbʋ ɛzɩ paamaɣzaa se pasɩm mbʋ pɩlaba yɔ lɛ, pɩɩwɛɛ se pɔpɔzɩ-wɛ tɔm pʋcɔ nɛ patɩlɩ ndʋ pɩwɛɛ se pɔyɔɔdɩ yɔ. (Wp. 19:18) Pɩɩwɛɛ se Izrayɛɛlɩ lɔŋ tasɩyaa mba, pɔyɔɔdʋʋnɩ ɛyaa mba pasɩɣna yɔ nɛ nɔɔ kɩbaŋa. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ye pañasɩɣ ɛyaa tɔm yɔ, pitiki paba yɔɔɔ nɛ paatasɩɣ-wɛ heyuu pa-laŋɩyɛ taa tɔm. (Ejl. 22:​22-24) Lɔŋ weyi Izrayɛɛlɩ ɛzʋtʋyaa pɩzaɣ se pɛkpɛlɩkɩ Yɔɔb kɛdaɣ taa yɔ ɩ-taa nɩɩyɩ lɛ.

7. (a) Pɩtasɩnɩ Izrayɛɛlɩ taa ɛzʋtʋyaa lɛ, mba pɩzaɣ se patasɩ ɛyaa lɔŋ? (b) Ɛzɩma Yɔɔb kɛdaɣ pɩzaɣ se kasɩnɩ-wɛ? (Aduwa 27:9)

⁷ Pɩtaakɛ ɛzʋtʋyaa ɖeke pɩzaɣna se patasɩ lalaa lɔŋ Izrayɛɛlɩ taa. Paa Izrayɛɛlɩ tʋ weyi lɛ ɛpɩzaɣ se ɛtasɩ lɔŋ ɛ-taabalʋ ye ɛnawa se pɩpɔzʋʋ ɛlɛ sɩnʋʋ se pɩsa nɛ ɛ nɛ Yehowa pa-taabalɩyɛ wɛɛ ɖeu nɛ pɩkɩlɩ yɔ. Yaa ye nɔɔyʋ ɛyʋsaa se pɩpɔzʋʋ se ɛsɩnɩ e-koobu nɛ ɛlɛ ñɔɔzɩ ɛ-wɛtʋ natʋyʋ yɔ ɛpɩzaɣ se ɛtasɩ-ɩ lɔŋ. (Keɣ. 141:5) Lɔŋ tasʋʋ mbʋ, pɩwɩlaɣ se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛ pɛ-hɛkʋ taa. (Kalɩ Aduwa 27:9.) Kɩɖaʋ kɩdɛkɛdʋʋ ŋgʋ Yɔɔb taabalaa 3 hawa yɔ, pɩtɩla kɩɩsɩnɩ Izrayɛɛlɩ mba nɛ patɩlɩ ndʋ pɩfɛyɩ se pɔyɔɔdɩ nɛ mbʋ pɩfɛyɩ se pala alɩwaatʋ ndʋ patasaɣ lalaa lɔŋ yɔ.

8. Ɛbɛ pɩtɩmʋna se ɖɩla alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtasɩɣ nɔɔyʋ lɔŋ yɔ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmɩŋ.)

⁸ Lɔŋ weyi kɛdaɣ ŋga kapɩzɩɣ nɛ kɛkpɛlɩkɩ-ɖʋ? Ða mba ɖɩkɛ Krɩstʋ mba yɔ ɖɩsɔɔlaa se ɖɩsɩnɩ ɖo-koobiya alɩwaatʋ ndʋ pakatɩɣ kala yɔ. Paa mbʋ yɔ, alɩwaatʋ ndʋ ɖɩsɩɣnɩ-wɛ yɔ ɖɩtɩsɔɔlɩ se ɖɩla ɛzɩ Yɔɔb taabalaa mba pa-naadozo palabʋ yɔ. Pʋcɔ nɛ ɖɩtasɩ nɔɔyʋ lɔŋ lɛ, kajalaɣ lɛ, pɩwɛɛ se ɖa-taa ɛtɛ se tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ ɖɩcaɣ se ɖɩtasɩ-ɩ lɔŋ yɔ ɖɩsɩm-tʋ camɩyɛ. Nabʋlɛ lɛ, pɩwɛɛ se lɔŋ weyi ɖɩtasɩɣ-ɩ yɔ ɩlɩɩnɩ Bibl taa ɛlɛ ɩtaakɛnɩ ɖa-maɣmaɣ ɖa-lɩmaɣza ɛzɩ Eliifaazɩ labʋ tam sakɩyɛ yɔ. (Yɔɔb 4:8; 5:​3, 27) Nabudozo lɛ, pɩfɛyɩ se ɖɩñasɩ ɛyʋ ɛnʋ tɔm yaa ɖɩhɔmɩ-ɩ nɛ tɔm. Tɔzɩ se tɔm ndʋ Eliifaazɩ nɛ ɛ-taabalaa pɔyɔɔdaa yɔ, tɩ-taa natʋyʋ kɛ toovenim; halɩ apostoloo Pɔɔlɩ labɩnɩ tʋmɩyɛ tɩ-taa natʋyʋ takayɩsɩ nzɩ ɛmawa yɔ sɩ-taa. (Kpaɣ Yɔɔb 5:13 nɛ ŋmaɣzɩnɩ 1 Kɔrɛntɩ mba 3:19.) Ɛlɛ tɔm ndʋ pɔyɔɔdɩ Ɛsɔ yɔɔ yɔ tɩ-taa sakɩyɛ taakɛ toovenim, nɛ tɩɩɖʋ Yɔɔb ɖɩwɩzɩyɛ; pʋyɔɔ Yehowa yɔɔdaa se tɔm ndʋ pɔyɔɔdaa yɔ tɩtɩkɛ toovenim. (Yɔɔb 42:​7, 8) Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtasɩɣ lalaa lɔŋ yɔ, pɩfɛyɩ se tɔm ndʋ ɖɩyɔɔdʋʋ yɔ tiyele nɛ pamaɣzɩ se Yehowa ɛɛnɩɣ pɔ-tɔm taa yaa pamaɣzɩ se Yehowa tɩsɔɔlɩ-wɛ. Lɛɛlɛɛyɔ lɛ, iyele nɛ ɖɩna mbʋ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ Eliihu kɩɖaʋ taa yɔ.

ƐZƖMA ELIIHU TASƖ YƆƆB LƆŊ?

9. (a) Ɛbɛ yɔɔ pɩɩpɔzaa se pasɩnɩ Yɔɔb alɩwaatʋ ndʋ ɛ-taabalaa yebi yɔɔdʋʋ yɔ? (b) Ɛzɩma Yehowa sɩnɩ-ɩ?

⁹ Yɔɔb nɛ ɛ-taabalaa pɔhɔm tɔm alɩwaatʋ sakɩyɛ. Pɔyɔɔdɩ tɔm sakɩyɛ nɛ halɩ tɩtalɩ ñʋŋ 28 Bibl taa. Nɛ tɔm ndʋ pɔyɔɔdaa yɔ, tɩ-taa sakɩyɛ wɩlɩɣ se paakɔ pana. Pɩtʋʋ fɛyɩ se pɔ-tɔm ndʋ tiyeba nɛ Yɔɔb wɛɛ siziŋ nɩʋ taa mbʋ. Ye mbʋ, pɩɩpɔzaa se pakpazɩ Yɔɔb ɖoŋ nɛ pɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ. Ɛzɩma Yehowa sɩnɩ-ɩ? Ɛtɩŋnɩ Eliihu yɔɔ nɛ ɛtasɩ-ɩ lɔŋ. Eliihu talaa lɛ, ɛbɛ yɔɔ ɛɖaŋaa nɛ Yɔɔb taabalaa tɛ yɔɔdʋʋ pʋcɔ nɛ ɛpaɣzɩ yɔɔdʋʋ? Eliihu yɔɔdaa se: «Ma lɛ, mɛnkɛ evebu nɛ mɩ lɛ, mɩ-pɩnzɩ ɖɔwa. Pʋyɔɔ mɔnɖɔkɩ man-tɩ nɛ ñamtʋ.» (Yɔɔb 32:​6, 7) Eliihu kaanawa se ɖoŋ ɖoŋ lɛ, akpadɩyaa sɩm lɔŋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ pacaɣ wezuu pɩnzɩ sakɩyɛ nɛ pakatɩ wɛtʋ sakɩyɛ pe-wezuu caɣʋ taa nɛ pɩkɩlɩ evebiya. Ɛlɛ ɛɖʋ suuɖu nɛ ewelisini Yɔɔb nɛ ɛ-taabalaa nɛ pɩtɛ lɛ, ɛtaapɩzɩɣ se ewolo pɩ-yɔɔ nɛ esu tamɩyɛ. Ɛyɔɔdaa se: «Pɩnzɩ ɖeke iiyeki se ɛyʋ ɛkɛ lɔŋsɩnɖʋ, nɛ pɩtɩkɛ akpadɩyaa ɖeke nɩɣnɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ pɩ-taa.» (Yɔɔb 32:9) Tɔm ndʋ Eliihu yɔɔdɩ pʋwayɩ? Nɛ ɛzɩma ɛyɔɔdɩ-tʋ?

10. Pʋcɔ nɛ Eliihu tasɩ Yɔɔb lɔŋ lɛ, ɛbɛ ɛlaba? (Yɔɔb 33:​6, 7)

¹⁰ Pʋcɔ nɛ Eliihu tasɩ Yɔɔb lɔŋ lɛ, ɛhɛzɩ ɛ-laŋɩyɛ se pɩsa nɛ ɛlɛ pɩzɩ nɛ ewelisi ndʋ ɛwɛna se eheyiɣ-i yɔ. Ɛbɛ ɛlaba? Kajalaɣ lɛ, ɛ-maɣmaɣ ɛɖɔkɩ ɛ-pana, mbʋ pʋyɔɔ yɔ Bibl yɔɔdaa se kiɖe tɛɛ lɛ Eliihu kaakɔ pana. (Yɔɔb 32:​2-5) Paa ɛɛkɔ pana yɔ, eyeba nɛ ɛ-yɔɔ hɛɛ pʋcɔ nɛ ɛyɔɔdɩnɩ Yɔɔb. Piyeba nɛ ɛtɩŋnɩ ɛ-yɔɔdaɣ yɔɔ nɛ ɛhɛzɩ Yɔɔb laŋɩyɛ. Eheyi-i se: «Na! Mɛwɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ ña yɔ Ɛsɔ toovenim tʋ ɛsɩndaa.» (Kalɩ Yɔɔb 33:​6, 7.) Pʋwayɩ lɛ, Eliihu la nabʋyʋ nɛ pɩwɩlɩ se ewelisini Yɔɔb camɩyɛ. Ɛɖaɣnɩ yɔɔdʋʋ tɔm ndʋ Yɔɔb yɔɔdaa yɔ. (Yɔɔb 32:11; 33:​8-11) Eliihu labɩ mbʋ tam sakɩyɛ alɩwaatʋ ndʋ ɛtasaɣ Yɔɔb lɔŋ yɔ.—Yɔɔb 34:​5, 6, 9; 35:​1-4.

11. Ɛzɩma Eliihu tasɩ Yɔɔb lɔŋ? (Yɔɔb 33:1)

¹¹ Alɩwaatʋ ndʋ Eliihu tasaɣ Yɔɔb lɔŋ yɔ, ɛwɩlaa se ɛwɛnɩ ñamtʋ Yɔɔb yɔɔ. Kɩɖaŋ nɩɩyɩ yɔ: Alɩwaatʋ ndʋ ɛyɔɔdaɣnɩ Yɔɔb yɔ, ɛya-ɩ nɛ ɛ-hɩɖɛ, ŋgʋ pɩwɛ ɛzɩ ɛlɛ taabalaa lalaa taala mbʋ yɔ. (Kalɩ Yɔɔb 33:1.) Pɩtasɩ lɛ, alɩwaatʋ ndʋ Eliihu tasaɣ Yɔɔb lɔŋ yɔ ɛha-ɩ waɖɛ se ecosi-i. Pɩtɩla ɛlabɩ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛtɔzɩ ɛzɩma ɛ-maɣmaɣ ɛɛsɔɔlɩ siŋŋ se ɛyɔɔdɩ alɩwaatʋ ndʋ Yɔɔb nɛ ɛ-taabalaa pɔhɔŋaɣnɩ ɖama tɔm yɔ pɩ-yɔɔ. (Yɔɔb 32:4; 33:32) Eliihu sɩnɩ ɖɔɖɔ Yɔɔb nɛ eɖiɣzini kpayɩ kpayɩ se tɔm ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ pɩtɩkɛ tɩtɩŋa tɩtʋʋzɩna, nɛ pʋwayɩ lɛ, ɛtɔzɩ-ɩ Yehowa lɔŋsɩnɖɛ, e-ɖoŋ, e-siɣsiɣ wɛtʋ nɛ ɛ-sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ yɔɔ. (Yɔɔb 36:​18, 21-26; 37:​23, 24) Pɩtʋʋ fɛyɩ se lɔŋ kɩbaŋ weyi Eliihu tasɩ Yɔɔb yɔ, ɩñɔɔzɩ ɛ-lɩmaɣza se ɛmʋ lɔŋ weyi Ɛsɔ kaɣ-ɩ tasʋʋ yɔ. (Yɔɔb 38:​1-3) Pɩtɩla ɛzɩma Eliihu kɩɖaʋ sɩnɩ caanaʋ taa Ɛsɔ sɛyaa? Nɛ ɛzɩma kɩpɩzɩɣ nɛ kɩsɩnɩ-ɖʋ sɔnɔ?

12. (a) Ɛzɩma Yehowa tɩŋnɩ nayaa yɔɔ nɛ ɛsɩnɩ ɛ-samaɣ? (b) Pɩtɩla ɛzɩma Eliihu kɩɖaʋ sɩnɩ Izrayɛɛlɩ mba?

¹² Pɩtɩla, lɔŋ weyi kɛdaɣ ŋga kɛkpɛlɩkɩ Izrayɛɛlɩ mba? Ðoŋ ɖoŋ lɛ, Yehowa tɩŋaɣnɩ nayaa yɔɔ nɛ ɛwɩlɩɣ Izrayɛɛlɩ mba tɔm nɛ ɛsɩɣzɩɣ-wɛ lɔŋ. Kɩɖaŋ nɩɩyɩ yɔ: Tɔm hʋyaa alɩwaatʋ taa, Yehowa tɩŋnɩ Debora yɔɔ nɛ eɖiyi ɛ-samaɣ. Ɛtɩŋnɩ ɖɔɖɔ Samɩyɛɛlɩ yɔɔ nɛ eɖiyi Izrayɛɛlɩ mba paa ɛlɛ kaakɛ pɩɣa evelaɣ yem yɔ. (Tɔh. 4:​4-7; 5:7; 1 Sam. 3:​19, 20) Pʋwayɩ awiya alɩwaatʋ taa, Yehowa tɩŋnɩ nayaa ndɩ ndɩ yɔɔ nɛ ɛsɩnɩ Izrayɛɛlɩ mba se powolo pɩ-yɔɔ nɛ pɛsɛɛ-ɩ ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ nɛ ɛsɩɣzɩ ɖɔɖɔ lɔŋ mba pataañaŋɩ-ɩ yɔ. (2 Sam. 12:​1-4; Tʋma 3:24) Pɩtɩla, kɩɖaʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ Eliihu hawa nɛ pama kɩ-tɔm Yɔɔb takayaɣ taa yɔ, kɩsɩnɩ abalaa nɛ halaa siɣsiɣ tɩnaa nɛ patɩlɩ ndʋ pɔyɔɔdɩ nɛ mbʋ pala alɩwaatʋ ndʋ patasɩɣ lalaa lɔŋ yɔ.

13. Sɔnɔ, ɛzɩma Krɩstʋ mba pɩzɩɣ nɛ pakpazɩ po-koobiya ɖoŋ?

¹³ Lɔŋ weyi kɛdaɣ ŋga kapɩzɩɣ nɛ kɛkpɛlɩkɩ-ɖʋ? Ða mba ɖɩkɛ Krɩstʋ mba yɔ, ɖa ɖɔɖɔ ɖisusuu Bibl taa tɔm se pɩsa nɛ ɛyaa tɩlɩ Ɛsɔ sɔɔlɩm. Pɩtasɩ lɛ, ɖɩtɩŋɩɣnɩ tɔm pee kɩbana yɔɔ nɛ ɖɩkpazɩɣ ɖo-koobiya ɖoŋ nɛ ɖɩhɛzɩɣ pa-laŋa. (1 Kɔr. 14:3) Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, pɩcɛyaa se ɛzʋtʋyaa kaayɔɔdʋʋnɩ po-koobiya lɛ, ‘pɔyɔɔdɩnɩ-wɛ nɛ nɔɔ kɩbaŋa’ paa paba ɩyɔɔdʋʋnɩ pana yaa pɔyɔɔdʋʋ «kpaanzɩyʋ tɔm» yɔ.—1 Tes. 5:14; Yɔɔb 6:3.

14-15. Ɛzɩma ɛzʋtʋyaa pɩzɩɣ nɛ pamaɣzɩnɩ Eliihu alɩwaatʋ ndʋ patasɩɣ ɛyaa lalaa lɔŋ yɔ?

¹⁴ Ðɩkpaɣ se ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ nɩwa se pitibi ɛgbɛyɛ taa koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ yɔɔɔ, nɛ ɛ nɛ koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ powolo se pakpazɩ koobu halɩñɩnʋ ɛnʋ ɖoŋ. Powoba lɛ, koobu halɩñɩnʋ ɛnʋ eheyi-wɛ se ɛnʋ woki kediɣzisi nɛ ɛnʋ susuu tɔm ɛlɛ eehikiɣ taa leleŋ. Ɛbɛ ɛzʋtʋyʋ ɛnʋ ɛkaɣ labʋ?

¹⁵ Kajalaɣ lɛ, ɛkaɣ ñaɣʋ pana se ɛtɩlɩ mbʋ piyeba nɛ koobu halɩñɩnʋ ɛnʋ ɛwɛɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa yɔ. Pɩsa nɛ ɛla mbʋ lɛ, pɩwɛɛ se ɛpɔzɩ koobu ɛnʋ tɔm nɛ ewelisini-i camɩyɛ. Ɛzɩ koobu halɩñɩnʋ ɛnʋ ɛmaɣzɩɣ se ɛtɩmʋna se Yehowa ɛsɔɔlɩ-ɩ? Yaa «wezuu caɣʋ taa nɩɣzɛ» yebina nɛ ɛwɛɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa? (Luka 21:34) Nabʋlɛ lɛ, ɛzʋtʋyʋ ɛnʋ ɛkaɣ ñaɣʋ pana ɖɔɖɔ nɛ ɛsa koobu ɛnʋ tʋma kɩbana wena ɛlakɩ yɔ a-yɔɔ. Ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsamɩ-ɩ ɛzɩma ewoki kediɣzisi nɛ esusuu tɔm paa pɩfɛyɩ-ɩ kɛlɛʋ yɔ pɩ-yɔɔ. Nɛ nabudozo lɛ, ɛzʋtʋyʋ tɩlɩɣ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa koobu ɛnʋ ɛwɛɛ yɔ nɛ mbʋ piyeba nɛ pitibi-i yɔɔɔ yɔ lɛ, ɛkaɣ tɩŋnʋʋ Bibl yɔɔ nɛ ɛsɩnɩ-ɩ nɛ ɛ-taa tɛ se Yehowa sɔɔlɩ-ɩ.—Gal. 2:20.

WOLO PƖ-YƆƆ NƐ ŊKPƐLƖKƖƔ LƆŊ KƖBAŊ YƆƆB TAKAYAƔ TAA

16. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ lɔŋ Yɔɔb takayaɣ taa?

¹⁶ Ðɩkpɛlɩkɩ lɔŋ sakɩyɛ Yɔɔb takayaɣ taa. Ɛzɩ ɖɩnaʋ tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩɖɛwa yɔ kɩ-taa yɔ, kɛdaɣ ŋga kɛwɛ Yɔɔb takayaɣ taa yɔ, kasɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩnɩɩ mbʋ pʋyɔɔ Yehowa ha nʋmɔʋ se kʋñɔmɩŋ ɩwɛɛ yɔ pɩ-taa, nɛ kɛkpɛlɩkɩ-ɖʋ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋɩyɛ kʋñɔmɩŋ ɛnɩ ɩ-taa yɔ. Nɛ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkpɛlɩkaa se pɩsa nɛ ɖɩtasɩ lalaa lɔŋ kɩbaŋ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩmaɣzɩnɩ Eliihu nɛ ɖɩtaamaɣzɩnɩ Eliifaazɩ, Bilɩdaadɩ nɛ Zofaarɩ. Wiɖiyi ye ŋcaɣ se ŋtasɩ nɔɔyʋ lɔŋ yɔ, pɩwɛɣ ɖeu se ŋɖaɣnɩ tazʋʋ lɔŋ weyi ŋkpɛlɩkɩ Yɔɔb takayaɣ taa yɔ ɩ-taa. Nɛ ŋkalʋʋ Yɔɔb takayaɣ yɔ ye pileɖaa yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋɖʋ ña-tɩ kaɖʋwa se ŋtasɩɣ-kɛ kalʋʋ. Ŋkaɣ tasʋʋ kpɛlɩkʋʋ lɔŋ sakɩyɛ takayaɣ ŋga ka-taa.