LISHOMO 12
Wako Ulota Kuva Dashi Mbodi Wa Nnungu?
1, 2. Ni vanyani vavele vambodi vake Yeova?
UKALOTA kutenda imbodi na munu, untandola wainamuna shani? Kwaumwiu, ukantandwele aijá waunnagwaledya. Munu ajo ni waunaigwanianavo shana. Nayadavo avenavo mavalelo ambone na vitendo vyaunagwaledya wako.
2 Nnungu Yeova momo andívatandola vanu pakulota vave vambodi vake. Kwampano, Yeova andítangola kenga Abulaamu avele mbodi wake. (Ishaiya 41:8; Tiyagu 2:23) Yeova yadavo ashinannagwaledya Daudi. Nae andítangola kenga Daudi ‘andiva munu ashimupa lipuwilo muntima mwake.’ (Vitendo 13:22) Nkúlava Daniyele avele ‘wakunagwaleka namene’ pameo pamwe Yeova.—Daniyele 9:23.
3. Mwaa shani Abulaamu, Daudi namu Daniyele vandíva vambodi vake Yeova?
3 Mwaa shani Abulaamu, Daudi namu Daniyele vandiva vambodi vake Yeova? Yeova anímwaulila Abulaamu: “Wako undiigwilila lidi lyangu.” (Kutunduvanga 22:18) Yeova atenda imbodi na avalá vamwigwilila na kulishapeya. Ata vanu vamushilambo uti vankuulula kuva vambodi vamwe Yeova. Yeova andívaulila venentete vaku Ishilaeli doni: ‘Igwilila lidi lyangu, na nangu ninava Nnungu wenu, na mwenu munava mmenentete vangu.’ (Yelemiya 7:23) Napanelo, ukalota kuva mbodi umwe Yeova inkulateka umwigwilile nae.
YEOVA ANAVAPWASHELA VAMBODI VAKE
4, 5. Yeova ankuvashunga dashi vambodi vake?
4 Ibibiliya inkuvalanga kenga Yeova ankulambela litala ‘pakulota alodye dimongo dyake kwa avalá vankulupila nae na ntima wave uti.’ (2 Maimyo 16:9) Mu libuku lya Dimu 32:8, Yeova andilivikila kwa vambodi vake doni: ‘Ninakutadya uvenavo limanyilo na ninakupundisha uwene indila ivaikidile kuwena. Ninakulingula na meo langu anakwona wako.’
5 Apali mmongo wadimongo alota atudivilile wetu pakulota hatunave tuvambodi va Nnungu. Kanji Yeova ankulota atushunge pakati pa mmongo ajo. (Shomya Dimu 55:22.) Tunkuntumikila Yeova na ntima wetu uti, mwaa nae ni mbodi wetu. Tunkuulula kupagwa namu nae ata tukavanavo mauvilo. Na tunkuvanavo likulupililo kenga lyavénavo nkwimba Dimu. Nae andyaandika kwaupande umwe Yeova: ‘Kwamwaa wako unkupagwa kunkanakono kwangu, mwiko angupalanyoka.’ (Dimu 16:8; 63:8) Shatwani ankutudivilila dashi pakulota hatunave tuvambodi vake Nnungu?
SHATWANI ANKUVATAMBUDYANGA VANU
6. Shatwani atangwele nyamani kwaupande wa vanu?
6 Mu lishomo lya 11 tundilipundisha kenga Shatwani anintambudyanga Yeova kuva wakushang’apa na hanavaleka shinu Adamu namu Eva vatumila aki yavo yakutandola kutenda wambone au wakunyata. Mu Ibibiliya libuku limwe Jobi linkutwaulila kenga Shatwani andivatambudyanga vanu uti na momo avalá valota kuva vambodi vake Nnungu. Nae anditangola kenga vanu vankuntumikila Nnungu Kwamwaa wa shipato i kwa linagwaledyo. Shatwani anditangola kenga nae ankuulula kuntadya munu woewoe hanantumikile Nnungu. Tunauka nalipundisha nyamani shatandile Shatwani kwaupande wake Jobi, na mwashi Yeova mwanshililididye Jobi.
7, 8. (a) Yeova atangwele nyamani kwaupande wake Jobi? (b) Shatwani atangwele nyamani kwaupande wake Jobi?
7 Jobi àvele munu wakuva dashi? Nae àvele munu wakukulupilika anamile myaka 3.600 vipitile kunyuma. Yeova andítangola kenga hapali munu wakulingana namu nae mushilambo shapai. Jobi ashinamwishimu Nnungu na ashinaita vinu vyakunyata. (Jobi 1:8) Kwaumwiu, Jobi àvele mbodi wake Yeova.
8 Shatwani andítangola kenga Jobi ashinantumikila Nnungu kwamwaa wakumwalaliya. Shatwani andítangola amudya Yeova doni: ‘Wako haudangile lingongo pakulota kunshililidya nae pa ing’ande pake, na uti vinu vyavenavo? Woko undyalaliya madengo la makono lake, na vipugu vyake vindyandavala mushilambo uti. Napanelo, nyalodya nkono wako na kumba uti vinu vyavenavo, na wone kenga nae hakulaani shinu wako pakati pameo pako.’—Jobi 1:10, 11.
9. Yeova alakile nyamani pakulota Shatwani atende?
9 Shatwani anintambudyanga Jobi kuntumikila Yeova kwamwaa washipato. Na andítangola kenga ankuulula kumwimidya jobi kuntumikila Yeova. Yeova andímanya kenga mwaa awo uvele ushwang’a, ndyomana nae andinneka Shatwani ankanyalidya Jobi pakulota akikishe kenga Jobi avelé mbodi wake Yeova kwamwaa walinagwaledyo.
SHATWANI ANÍMWINJILILA JOBI
10. Shatwani amwinjilidile dashi Jobi, na Jobi atandile nyamani?
10 Shinu shitandi, Shatwani atunduvenge kuvainjilila vanyama vamwe Jobi vanji kwivigwa vanji kubyaigwa. Badae andívabya vamadengo voe vamwe Jobi. Jobi andíkatoka vinu uti vyavenavo. Kumwisho kwake Shatwani akavabya vana kumi vake Jobi na shimbunga. Ata ikava davo, Jobi andyúka mushu akulupilika pameo pake Yeova. Pamo na davo ‘Jobi hatagile na ata ankanidyenge Nnungu kutenda shinu shakunyata.’—Jobi 1:12-19, 22.
Yeova anímwalaliya Jobi kwamwaa wakuva mbodi wakukulupilika
11. (a) Shatwani amwínjilidile dashi kavili Jobi? (b) Jobi atangwele nyamani?
11 Shatwani hatatakadile. Anímwaulila Nnungu doni: ‘Nyalodya nkono wako na kumba magwangwa na nyama yake na wone kenga nae akulaani shinu wako pameo pako.’ Shatwani andímwinjililila Jobi na shilwele shakujowa na shakupwateka. (Jobi 2:5, 7) Kanji Jobi andyúka mushu ankulupila Yeova. Nae andítangola kenga, nauka mushu ngukulupilika mpaka kupela kwangu!ʼ—Jobi 27:5.
12. Jobi atandile nyamani pakulota kulodya kenga Shatwani ni nshwang’a?
12 Jobi hashimanya kenga mauvilo alo ashitadya Shatwani na mwaa shani ashinauva namene. Nae ashikumbukila kenga Yeova ni ashintadya nae auvauvange. (Jobi 6:4; 16:11-14) Ata ikava davo, Jobi andyúka mushu akulupilika pameo pake Yeova. Shatwani andípata lijibu lya dukuduku yake. Jobi havele mbodi kwamwaa washipato. Nae avele mbodi wake Yeova kwamwaa walinagwaledyo. Vinu uti vyashítambudyanga Shatwani vivele vya ushwang’a!
13. Jobi apatile paida shani kwamwaa wakunkulupila Nnungu?
13 Ata Ikava kenga Jobi hamanyíte nyamani shumilidíle kuwa, nae andíkulupilika pameo pa Nnungu na andílodya kenga Shatwani nshwang’a. Yeova anímwalaliya Jobi kwamwaa wakukulupilika kwake.—Jobi 42:12-17.
SHATWANI ANDIKWAMBA WAKO MOMO
14, 15. Shatwani avatambudyenge nyamani vanu?
14 Kwa milingo vyapatile Jobi vinkuvanavo mana kwetu. Nelo Shatwani ankuvatambudyanga vatumika vake Yeova kenga vankuntumikila kwamwaa washipato. Mu Lyaandiko limwe Jobi 2:4, Shatwani ankushidoni: ‘Kula shinu shavenavo munu andaumya kwamwaa washingumi shake.’ Ndyomana Shatwani ankuvatambudyanga vatumika uti vake Yeova kenga andivalaliya. Myaka vyoe baada yakupela Jobi, Shatwani andyúka mushu amwiludyanga Yeova na kuvatambudyanga vatumika vake. Kwampano, libuku lya Mikong’o 27:11, linkushidoni: ‘Avanavo limanyilo mwanangu, leka ntima wangu na lipuwilo, Pakulota nangu ninjang’ule aijá angutaukanga.’
15 Unkuulula kutandola kumwigwilila Yeova na kuva mbodi wake wakukulupilika, pakulota kulodya kenga Shatwani nshwang’a. Kutandola kuva mbodi wake Yeova ni wamushi wambone, ata ikava kenga inkulateka kutenda mabadiliko pakati pashinamilo shako! Wamushi awo ni wamana namene. Shatwani atangwele kenga wako haulula kuka mushu untumikila Nnungu akakukodya matatisho. Wakati woe ankutulinga pakulota tuleke kuntumikila Nnungu. Kwa dindila shani?
16. (a) Dindila shani dyatumila Shatwani pakulota kuvaleya vanu kuntumikila Yeova? (b) Indila shani yatumila Shatwani pakulota kukuleya wako kuntumikila Yeova?
16 Shatwani ankutumila dindila dyakuvilingananga pakulota atwapukaniange imbodi yetu na Nnungu. Shatwani ankutwinjilila “kenga ntumi akalamanga annambela wakwashi wakulota kummamena.” (1 Patulu 5:8) Nadoni haunatikinange davo, vambodi vako, valikola, au vanu vanji pavakuleya kulipundisha Ibibiliya na kutenda vinu vyambone. Unkuulula kwona kenga wako unkwinjililigwa.a (Nshuwau 15:19, 20) Shatwani momo andalijaluwanga kuva “njelo walilangadyo.” Ankuulula kututadya hatunamwigwilile Nnungu. (2 Vakolintu 11:14) Indila inji yatumila Shatwani pakulota kutuleya kuntumikila Yeova ni kututadya tukumbukile kenga hatunavaikila shinu kuntumikila Nnungu.—Mikong’o 24:10.
IGWILILA MALAMULO AMWE YEOVA
17. Mwaa shani tunkumwigwilila Yeova?
17 Patumwigwilila Yeova, tunkulodya umwiu kenga Shatwani nshwang’a. Ni nyamani shilota kutupwashela pakulota kuva tuvakwigwilila? Ibibiliya inkushidoni: ‘Nnagwaledye Yeova Nnungu wako na ntima wako uti, na ungumi wako uti, na dimongo dyako uti.’ (Kumbukumbu 6:5) Tunkumwigwilila Yeova mwaa tunkunnagwaledya. Linagwaledyo lyetu kwake Yeova palyanjadyeka, linkutupa dimongo dyakutandedya shoeshoe shalota nae. Myombe Nshuwau andiaandika doni: “Amu ni mwatunnagwaladyedya Nnungu kwaupande wetu: patwigwilila malamulo ake na malamulo ake lo, hanaidopa shinu.”—1 Nshuwau 5:3.
18, 19. (a) Vinu shani vyákalota Yeova tutende? (b) Tunkumanya dashi kenga Yeova haulula shinu kutujugwa tutende shinu shatukaulula?
18 Vinu shani vyákalota Yeova tutende? Vinu vinji vivé mulibau “Vangedya vyavangedya Yeova.” Unkuulula kwona kenga vinu avi havinava shinu vyakunyata namene. Kanji ukashomya mishitali avyo mu Ibibiliya na kukumbukilanga shana, undamanya paida yakumwigwilila Yeova. Namomo, unauka nanalela kenga inkulateka utende mabadiliko pashinamilo shako. Muwakati unji unkuulula kwona kukamadyanga, kanji ukatenda mabadiliko, unavanavo amani na lipuwilo kwamwaa wa imbodi yako namu Yeova. (Ishaiya 48:17, 18) Da inkululika kutenda mabadiliko alo?
19 Yeova haulula shinu kutujugwa tutende shinu shoeshoe shatukaulula. (Kumbukumbu 30:11-14) Nae ni mbodi wetu nkumene, na ankutumanya shana kutupunda wetu tuvene. Nae ankutumanya dimongo dyetu na kudobadobanga kwetu. (Dimu 103:14) Myombe Paulu andítupa ntima shii aashidoni: “Nnungu ni wakukulupilika, nae hanneka mwenu mutubigwa kupunda shilinga shenu kanji pamo na kutubigwa, nae andamupa mwenu mwashi mwakushumbila pakulota muulule kulipililila.” (1 Vakolintu 10:13) Tunkwamini kenga Yeova anatupa dimongo dyakutandela vinu vyambone. Nae anakupa “dimongo dyakupunda apo” pakulota wako ulule kupililila matatisho. (2 Vakolintu 4:7) Myombe Paulu, andípata lipwashalelo lya Nnungu papatíle matatisho, ndyomana andítangola doni: “Uti ninkuulula kutandedya nkati mwake aijá ángupa dimongo.”—Vapilipo 4:13.
NAGWALEDYA ASHILÁ SHANAGWALEDYA YEOVA
20. Mavalelo shani akunagwadile wako, na mwaa shani?
20 Ikava kenga tulota kuva tuvambodi wake Yeova, vipali vinu vinji vituvaikidile tutende I kwita vila avilá vyaita Yeova bai. (Valoma 12:9) Vambodi vake Nnungu inavanagwela ashilá shinannagwela Yeova. Vinu avyo vinkuvalangwigwa mu libuku lya Dimu 15:1-5. (Shomya.) Vambodi vake Yeova vanalodya mavalelo ake kenga: “Linagwaledyo, lipuwilo, amani, kupililila, kutanana, wambone, kukulupilika, kulishapeya na kulishunga gwegwe umwene.”—Vagalata 5:22, 23.
21. Ulota kulipundisha dashi kujedya mavalelo ake Nnungu akunagwadile?
21 Ulota kujedya dashi mavalelo ake Nnungu? Unkuulula kulipundisha ashilá shinnagwela Yeova ushomya Ibibiliya kula liduva. (Ishaiya 30:20, 21) Ukatenda davo, linagwaledyo lyako namu Yeova linauka mushu lyanjadyeka na wako unamamodya kumwigwilila.
22. Ukamwigwilila Yeova ulota kupata dinema shani?
22 Kutenda mabadiliko mushinamilo ni kenga kuleka inguvo yakunyata kutwala kugwala inguvo yambone. Ibibiliya inkushidoni: “Mwenu mundimmula munu wakala pamo na vitendo vyake” kutwala kungwala “munu waambi.” (Vakoloshu 3:9, 10) Ata ikakamadyanga, tukatenda mabadiliko na kumwigwilila Yeova, nae andilivikila kutupa ‘dinudyo dyoe.’ (Dimu 19:11) Ukatandola kuntumikila Yeova, unalodya kenga Shatwani ni nshwang’a. Ntumikile Yeova na ntima wako uti i kwamwaa wadinema dida mushu. Ukatenda davo undava mbodi wa umwiu wake Nnungu!
a I doni Shatwani ankuvatuma vanu vakuleye wako kulipundisha Ibibiliya. Kanji Shatwani “ni nnungu wawakati au “ na “shilambo uti shivele mwina mwankalau.” Ndyomana hashinava shinu shakutikinika kuvona vanu valinga kutuleya kuntumikila Yeova.—2 Vakolintu 4:4; 1 Nshuwau 5:19.