DEUTERONÓMIU
1 Kes-li é kes palavra ki Muizés fla Israel interu, pértu di Jurdon na dizértu, na frenti di Sufe, entri Paran, Tofel, Laban, Azerote i Dizabe. 2 (Kel distánsia entri Orebe i Kades-Barnea pa kel kaminhu di Seir, kel lugar ki ten montanha, é di 11 dia di viajen.) 3 Na anu 40, na désimu primeru mês, na primeru dia di mês, Muizés fla kes israelita* tudu kel ki Jeová mandaba el pa el fla-s. 4 Kel-li kontise dipôs ki el vense Sion, rei di kes amoreu, ki ta moraba na Esbon, i Ogi, rei di Bazan, ki ta moraba na Astarote, na Edrei. 5 Na Jurdon, na téra di Moabe, Muizés kumesa ta splika kel Lei li:
6 “Jeová, nos Deus, fla-nu na Orebe: ‘Dja nhos sta txeu ténpu na kel lugar li ki ten montanha. 7 Nhos pripara i nhos bai pa kel zóna di kes amoreu ki ten montanha i na direson di tudu ses vizinhu na Arabá, na kel zóna ki ten montanha, na Sefelá, na Negebe, na bera-mar, na téra di kes kananeu, i na Líbanu,* ti kel riu grandi, kel riu Eufratis. 8 Nhos odja, N ta poi kel téra li na nhos frenti. Nhos bai i nhos toma kel téra ki Jeová jura da nhos gentis grandi, Abraon, Izaki i Jakó, i ses disendenti.’*
9 “I na kel ténpu N fla nhos: ‘N ka ta pode leba nhos mi sô. 10 Jeová, nhos Deus, poi nhos ta bira txeu i oji nhos é txeu dimás, sima strélas na séu. 11 Pa Jeová, kel Deus di nhos gentis grandi, bira nhos mil bês más txeu di ki kel ki nhos sta gósi i pa el abênsua nhos, sima el promete nhos. 12 Modi ki N pode karega nhos karga pizadu mi sô i lida ku nhos diskuson? 13 Nhos skodje di nhos tribu kes ómi ki ten sabedoria, ki é prudenti i ki ten spiriénsia, i N ta dizigina-s pa es ser nhos xéfi.’ 14 Nhos responde-m: ‘Kel ki bu fla-nu pa nu faze é bon.’ 15 Pur isu, N skodje kes xéfi di nhos tribu, kes ómi ki ten sabedoria i spiriénsia, i N dizigina-s pa es ser nhos xéfi: kes xéfi di mil, kes xéfi di 100, kes xéfi di 50, kes xéfi di 10 i enkaregadu di nhos tribu.
16 “Na kel ténpu, N orienta nhos juís i N fla-s: ‘Óras ki nhos obi un prubléma ki nhos irmon ten, nhos debe julga ku justisa entri un ómi ku se irmon ô ku un stranjeru ki ta mora djuntu ku nhos. 17 Nhos ka debe faze diferénsa na julgamentu. Nhos debe obi kel pikinoti di mésmu manera ki nhos ta obi kel más grandi. Ka nhos xinti medu di ómis, pamodi julgamentu é di Deus. I si kel prubléma é difísil dimás pa nhos, nhos ta traze-l pa mi i N ta obi-l.’ 18 Na kel ténpu, N fla nhos tudu kel ki nhos debe faze.
19 “Nton, nu sai di Orebe i nu trabesa tudu kel dizértu grandi i ki ta da algen medu ki nhos odja na kaminhu pa kes zóna di kes amoreu ki ten montanha, sima Jeová, nos Deus, mandaba nos. I dipôs nu txiga na Kades-Barnea. 20 Nton, N fla nhos: ‘Nhos txiga na kel zóna di kes amoreu ki ten montanha, ki Jeová, nos Deus, ta da-nu. 21 Odja, Jeová, bu Deus, da-u kel téra. Bai i toma-l, sima Jeová, kel Deus di bus gentis grandi, fla-u. Ka bu ten medu i nen ka bu fika dizorientadu.’
22 “Má, nhos tudu nhos txiga pértu di mi i nhos fla: ‘Nu manda ómis pa bai nos frenti pa ba djobe kel téra i pa fla-nu ki kaminhu ki nu debe sigi i ki tipu di sidadi ki nu ta atxa la.’ 23 Kel ki nhos fla parse-m bon ideia. Nton, N skodje 12 di nhos ómi, un di kada tribu. 24 Es bai i es subi na kes zóna ki ten montanha. Es txiga na vali* di Eskol i es djobe kel lugar. 25 Es panha alguns di kes fruta di téra i es traze-nu. Tanbê es fla-nu: ‘Kel téra ki Jeová, nos Deus, sta da-nu é bon.’ 26 Má nhos nega subi i nhos rabela kóntra órdi di Jeová, nhos Deus. 27 Nhos rasmunga na nhos ténda i nhos fika ta fla: ‘Jeová ta odia-nu. É pur isu ki el tra-nu di téra di Ijitu pa intrega-nu na mô di kes amoreu i kaba ku nos. 28 Pa undi ki nu ta bai? Nos irmons dizanima-nu* kantu es fla: “Es é más fórti i más altu di ki nos, ses sidadi é grandi i ku muralhas fórti ti séu, i la nu odja kes fidju di kes anakin.”’
29 “Nton, N fla nhos: ‘Ka nhos fika dizorientadu i nen ka nhos ten medu pamodi es. 30 Jeová, nhos Deus, ta bai nhos frenti i el ta luta pa nhos, sima el faze na Ijitu dianti di nhos própi odju. 31 I na dizértu bu odja modi ki Jeová, bu Deus, karega-u sima un ómi ta karega se fidju, pa undi ki nhos bai ti ki nhos txiga na kel lugar li.’ 32 Má sikrê ku tudu kel-li, nhos ka poi fé na Jeová, nhos Deus, 33 ki staba ta bai nhos frenti na kaminhu, asi pa el atxaba nhos un lugar pa nhos armaba nhos ténda. Di noti el ta parseba na un lumi i di dia na un núven pa mostraba nhos kaminhu ki nhos debe andaba.
34 “Duránti tudu kel ténpu li, Jeová obi kuzê ki nhos staba ta fla. Pur isu, el fika xatiadu i el jura: 35 ‘Ninhun di kes ómi di kel jerason mau li ka ta odja kel bon téra ki N jura da nhos gentis grandi, 36 fóra Kalebe, fidju di Jefuné. El ta odja-l, i N ta da-l ael ku ses fidju kel téra ki el anda na el, pamodi el obi ku Jeová di tudu korason.* 37 (Jeová fika xatiadu ti ku mi pamodi nhos i el fla: “Abo tanbê bu ka ta entra la. 38 Juzué, fidju di Nun, bu sérvu, é kel ki ta entra na kel téra. Da-l forsa,* pamodi el ta poi Israel ta erda-l.”) 39 I nhos mininu ki nhos fla ma ta lebadu prézu i nhos fidju matxu ki oji ka konxe nen dretu nen mariadu, ta entra la. I N ta da-s kel téra pa ser di ses. 40 Má anhos, nhos da meia-vólta i nhos bai pa dizértu pa kaminhu di mar Brumedju.’
41 “Nton, nhos fla-m: ‘Nu peka kóntra Jeová. Gósi nu ta subi i nu ta luta, sima Jeová, nos Deus, manda-nu!’ Nton, kada un di nhos panha se arma di géra, i nhos pensa ma ta sérba fásil subi kel lugar ki ten montanha. 42 Má Jeová fla-m: ‘Fla-s: “Ka nhos subi nen ka nhos luta, pamodi N ka ta sta ku nhos. Si nhos bai, nhos inimigu ta vense nhos.”’ 43 N pâpia ku nhos, má nhos ka obi-m. Envês di kel-li, nhos rabela kóntra órdi di Jeová i pamodi orgulhu nhos tenta subi kel montanha. 44 Nton, kes amoreu ki ta moraba na kel lugar ki ten montanha bai inkontra ku nhos i es pirsigi nhos, sima abelha ta faze, i es poi nhos ta fuji pa Seir, i ti Ormá. 45 Nton, nhos volta i nhos kumesa ta txora dianti di Jeová, má Jeová ka obi nhos i nen el ka da nhos atenson. 46 É pur isu ki nhos kontinua ta mora duránti txeu ténpu na Kades.
2 “Nton, nu da meia-vólta i nu bai pa dizértu pa kaminhu di mar Brumedju, sima Jeová fla-m, i nu viaja duránti txeu dia na vólta di monti Seir. 2 Dipôs, Jeová fla-m: 3 ‘Dja nhos sta ta da vólta na kel monti li pa txeu ténpu. Gósi nhos volta pa nórti. 4 I da povu kel órdi li: “Nhos ta ba pasa na frontera di nhos irmon, kes disendenti di Izaú, ki sta ta mora na Seir, i es ta ten medu di nhos, i nhos debe ten txeu kuidadu. 5 Ka nhos ataka-s,* pamodi N ka ta da nhos nada di ses txon i nen un lugar di poi pé, pamodi N da kes zóna di Seir ki ten montanha pa Izaú. 6 Nhos debe kunpra-s kel kumida ki nhos ta ba kume i paga pa kel agu ki nhos ta ba bebe. 7 Pamodi Jeová, bu Deus, abensua-u na tudu kuza ki bu faze. El sabe tudu kuza sobri bu viajen na es dizértu grandi li. Jeová, bu Deus, ten stadu ku bo na es 40 anu, i nada ka falta-u.”’ 8 Pur isu, nu pasa na nos irmons, kes disendenti di Izaú, ki sta mora na Seir, i nu ivita kaminhu di Arabá, Elate i Ezion-Jeber.
“Dipôs, nu muda di kaminhu i nu viaja pa kaminhu di dizértu di Moabe. 9 Nton, Jeová fla-m: ‘Ka bu ataka nen ka bu luta ku Moabe, pamodi N ka ta da-u nada di ses téra pa ser di nhos, pamodi N da Ar pa ser di kes disendenti di Ló. 10 (Antis, kes emin ta moraba la. Es éra un povu fórti i es éra txeu i altu, sima kes anakin. 11 Kes refain tanbê éra sima kes anakin i kes moabita ta txomaba es di emin. 12 Antis, kes oreu ta moraba na Seir, má kes disendenti di Izaú tra-s di la, es kaba ku es i es fika na ses lugar, sima Israel ta ben faze ku kel téra ki ta ben ser di ses, ki di serteza Jeová ta ben da-s.) 13 Gósi nhos bai i nhos trabesa vali* di Zerede.’ Nton, nu trabesa vali di Zerede. 14 Nu leba 38 anu ta anda désdi Kades-Barnea ti nu trabesa kel vali di Zerede, ti ki tudu jerason di kes ómi di géra dizaparse di kanpamentu, sima Jeová juraba es. 15 Mô di Jeová staba kóntra es pa kaba ku es di kanpamentu, ti ki es móre.
16 “Lógu ki tudu kes ómi di povu ki bai pa géra móre, 17 Jeová pâpia ku mi otu bês. El fla: 18 ‘Oji bu ta pasa na tiritóriu di Moabe, kel-li krê fla na Ar. 19 Óras ki nhos txiga pértu di kes amonita, ka nhos ataka-s nen provoka-s, pamodi N ka ta da nhos nada di téra di kes amonita pa ser di nhos, pamodi N da-l pa el ser di kes disendenti di Ló. 20 Kel téra tanbê éra di kes refain. (Antis, kes refain ta·moraba la i kes amonita ta txomaba es di zanzumin. 21 Es éra un povu fórti i es éra txeu i altu, sima kes anakin. Má, Jeová kaba ku es dianti di kes amonita, ki tra-s di la i ki fika na ses lugar. 22 É kel-li ki el faze pa kes disendenti di Izaú, ki gósi sta ta mora na Seir, kantu el kaba ku kes oreu di ses dianti, asi pa es pode traba es di la i moraba na ses lugar ti dia di oji. 23 Kes avin ta moraba na kes zóna pértu di Gaza, má kes kaftorin, ki sai di Kaftor,* kaba ku es i es fika na ses lugar.)
24 “‘Pripara i trabesa vali di Arnon. Odja, N da-u Sion, kel amoreu, rei di Esbon, na bu mô. Pur isu, kumesa ta toma kónta di se téra i luta kóntra el. 25 Apartir di oji, N ta poi tudu povu dibaxu di séu ki obi sobri bo ta fika ku medu. Es ta fika perturbadu i ta treme* pamodi bo.’
26 “Nton, N manda alguns mensajeru di dizértu di Kedemote pa Sion, rei di Esbon, ku kes palavra di pas li: 27 ‘Dexa-m pasa na bu téra. N ta kontinua na strada i N ka ta disvia nen pa direita nen pa skerda. 28 N ta kume sô kel kumida i N ta bebe sô kel agu ki bu bende-m. Sô dexa-m pasa apé, 29 (é kel-li ki kes disendenti di Izaú ki ta mora na Seir i kes moabita ki ta mora na Ar faze pa mi) ti ki N trabesa Jurdon i N entra na kel téra ki Jeová, nos Deus, sta da-nu.’ 30 Má, Sion, rei di Esbon, ka dexa-nu pasa, pamodi Jeová, nos Deus,* dexa pa se spritu bira orgulhozu i pa se korason bira duru, asi pa el intrega-nu el na nos mô,* sima nu sta odja oji.
31 “Nton, Jeová fla-m: ‘Odja, dja N kumesa ta da-u Sion i se téra. Kumesa ta toma se téra.’ 32 Kantu Sion ben inkontra ku nos, djuntu ku tudu ses trópa, pa luta kóntra nos na Jas, 33 Jeová, nos Deus, intrega-nu el. Pur isu, nu ganha-l ael, ses fidju i tudu ses trópa. 34 Nu toma tudu ses sidadi na kel ténpu i nu distrui tudu sidadi, djuntu ku ses ómi, mudjer i mininu. Nu ka dexa ningen fika bibu. 35 Nu fika sô ku kes animal i ku kes kuza ki nu toma di kes sidadi. 36 Ka tevi ninhun sidadi ki éra fórti dimás pa nos, désdi Aroer, ki ta fika na bera di vali di Arnon (kel-li ta inklui sidadi di kel vali), ti Jiliade. Jeová, nos Deus, intrega-nu tudu es na nos mô. 37 Má nhos ka txiga pértu di téra di kes amonita, kel-li krê fla tudu oréla di vali di Jaboki i kes sidadi di kes zóna ki ten montanha, nen di ninhun otu lugar ki Jeová, nos Deus, proíbi.
3 “Dipôs, nu da vólta i nu subi pa Kaminhu di Bazan. I Ogi, rei di Bazan, sai ku tudu ses trópa pa ba géra kóntra nos na Edrei. 2 Nton, Jeová fla-m: ‘Ka bu ten medu di el, pamodi N ta intrega-u ael, tudu se povu i se téra na bu mô. Bu ta faze-l kel mésmu kuza ki bu faze Sion, rei di kes amoreu, ki ta moraba na Esbon.’ 3 I Jeová, nos Deus, tanbê intrega-nu Ogi, rei di Bazan, i tudu se povu na nos mô, i nu mata-s ti ki nu ka dexa ningen di povu skapa. 4 Nton, nu toma tudu ses sidadi. Ka tevi ninhun sidadi ki nu ka toma. Éra 60 sidadi, tudu kel zóna di Argobe, kel reinu di Ogi na Bazan. 5 Tudu kes sidadi li tinha muralha fórti i altu, porton i tranka. Tanbê tinha txeu sidadi más pikinoti ki ka tinha muralha. 6 Má nu distrui-s, sima nu faze ku Sion, rei di Esbon. Nu distrui tudu kes sidadi djuntu ku kes ómi, mudjer i mininu. 7 I nu toma-s tudu animal i kes kuza ki tinha na kes sidadi.
8 “Na kel ténpu, nu toma téra di kes dôs rei amoreu ki staba na kel zóna di Jurdon, désdi vali* di Arnon ti monti Ermon 9 (kel monti ki kes sidóniu ta txomaba Sirion i ki kes amoreu ta txomaba Senir). 10 Nu toma tudu kes sidadi ki ta fika na lugar planu,* tudu Jiliade i tudu Bazan, ti Salká i Edrei, kes sidadi di reinu di Ogi, na Bazan. 11 (Pamodi Ogi, rei di Bazan, éra kel últimu ki restaba di kes refain. Se kaxon ki fazedu di féru* inda sta na Rabá di kes amonita. El ten kuatu métru* di kunprimentu i dôs métru* di largura, di akordu ku medida ki es ta uzaba.) 12 Na kel ténpu nu toma kel téra li: kel téra désdi Aroer, ki ta fika djuntu di vali di Arnon, i metadi di kel zóna di Jiliade ki ten montanha. N da kes gadita i kes rubenita kes sidadi di kel téra li. 13 I N da kel metadi tribu di Manasés kel réstu di Jiliade i Bazan interu, ki ta fazeba párti di reinu di Ogi. Tudu kes zóna di Argobe, ki ta faze párti di Bazan, éra konxedu pa téra di kes refain.
14 “Jair, fidju di Manasés, toma tudu kel zóna di Argobe ti limiti di tiritóriu di kes jezurita i di kes makatita, i el poi kes vila di Bazan se nómi, Avote-Jair,* sima es ta txomadu ti dia di oji. 15 I N da Jiliade pa Makir. 16 I N da tribu di Ruben i tribu di Gade kes zóna di Jiliade ti vali di Arnon (kel metadi di vali é frontera) i ti Jaboki, kel vali ki é frontera di kes amonita. 17 N da-s Arabá, riu Jurdon i bera di riu, di Kinerete ti mar di Arabá, kel mar Salgadu,* na pé di kes ladera di Pisga, ki ta fika na ladu lésti.
18 “Nton, N da nhos kel órdi li: ‘Jeová, nhos Deus, da nhos kel téra li pa nhos toma-l. Tudu nhos ómi balenti ta panha ses arma i es ta trabesa Jurdon dianti di nhos irmon israelita. 19 Sô nhos mudjer, nhos fidju i nhos animal (N sabe ma nhos ten txeu animal) ki ta kontinua ta mora na kes sidadi ki N da nhos, 20 ti ki Jeová da nhos irmons diskansu, sima el da nhos, i es tanbê es ta toma kel téra ki Jeová, nhos Deus, ta da-s di kel otu ladu di Jurdon. Nton, nhos ta volta kada un pa kel téra ki N da nhos.’
21 “Na kel ténpu, N da Juzué kel órdi li: ‘Bu odja ku bus própi odju kuzê ki Jeová, bu Deus, faze ku kes dôs rei li. Jeová ta faze mésmu kuza ku tudu kes reinu pa undi bu ta ba pasa. 22 Nhos ka debe ten medu di es, pamodi Jeová, nhos Deus, é kel ki ta luta pa nhos.’
23 “Na kel ténpu N inplora Jeová. N fla-l: 24 ‘Ó Jeová, kel Sinhor Más Grandi, bu kumesa ta mostra bu sérvu bu grandéza i bu brasu fórti. Ki deus na séu i na téra ki ta faze kuzas poderozu sima bo? 25 Favor, dexa-m pasa pa kel otu ladu di Jurdon i odja kel bon téra, kel bon lugar li ki ten montanha i tanbê Líbanu.’ 26 Má, Jeová inda staba txeu xatiadu ku mi pamodi nhos i el ka obi-m. Envês di kel-li, Jeová fla-m: ‘Dja txiga! Nunka más ka bu pâpia ku mi sobri kel asuntu li. 27 Subi la di riba di Pisga i odja pa oésti, pa nórti, pa sul i pa lésti i odja kel téra ku bus odju, pamodi bu ka ta trabesa Jurdon. 28 Skodje Juzué pa ser líder, inkoraja-l i da-l forsa, pamodi é el ki ta trabesa dianti di es povu li i é el ki ta pô-s ta erda kel téra ki bu ta odja.’ 29 Tudu kel-li kontise timenti nu ta moraba na vali na frenti di Bete-Peor.
4 “Gósi, ó Israel, obi kes lei i kes mandamentu ki N sta ta inxina nhos pa nhos obidese, asi pa nhos pode vive i toma kel téra ki Jeová, kel Deus di nhos gentis grandi, sta ta da nhos. 2 Nhos ka debe poi nada riba di kes kuza ki N sta manda nhos i nen nhos ka debe tra nada. Má nhos obi ku kes mandamentu di Jeová, nhos Deus, ki N sta ta da nhos.
3 “Nhos própi odju odja kuzê ki Jeová faze na kazu di Baal di Peor. Jeová, nhos Deus, distrui di nhos meiu tudu kes ómi ki ta sigiba Baal di Peor. 4 Má, nhos tudu ki kontinua fiel pa Jeová, nhos Deus, sta bibu oji. 5 Nhos odja, N inxina nhos kes lei i kes mandamentu, sima Jeová, nha Deus, manda-m, asi pa nhos pode obi ku es na kel téra ki nhos sta ba toma. 6 Nhos debe sigi-s ku kuidadu, pamodi kel-li ta mostra kes povu ki ta obi sobri kes lei li, ma nhos ten sabedoria i intendimentu. Es ta fla: ‘Nu ka ten dúvida ma kel nason grandi li é un povu ki ten sabedoria i intendimentu.’ 7 Pamodi ki nason grandi ten deus pértu di es si, sima Jeová, nos Deus, sta pértu di nos sénpri ki nu pidi-l ajuda? 8 I ki nason grandi ten leis i mandamentus justu sima tudu kel Lei li ki oji N sta ta poi nhos dianti?
9 “Sô ten kuidadu i mante sienti,* asi pa bu ka skese di kes kuza ki bus odju odja i pa es ka afasta di bu korason duránti tudu dia di bu vida. Tanbê, konta-s pa bus fidju i pa bus nétu. 10 Na dia ki nhos staba dianti di Jeová, nhos Deus, na Orebe, Jeová fla-m: ‘Djunta povu nha dianti pa es pode obi nhas palavra, asi pa es pode prende ten grandi ruspetu pa mi duránti tudu kes dia ki es sta bibu riba di téra i pa es inxina ses fidju.’
11 “Pur isu, nhos txiga pértu i nhos fika na pé di monti, i kel monti staba ku lumi ki ta txigaba ti séu.* I staba sukuru i tinha núven prétu. 12 I Jeová kumesa ta pâpia ku nhos di déntu di kel lumi. Nhos obi un algen ta pâpia, má nhos ka odja ningen, sô nhos obi un vós. 13 I el fla nhos se kontratu ki el manda nhos obidese: kes 10 Mandamentu.* Dipôs, el skrebe-s na dôs tábua di pédra. 14 Na kel ténpu, Jeová manda-m pa N inxina nhos kes lei i kes mandamentu ki nhos ten ki obi ku el na kel téra ki nhos ta entra pa nhos ba toma.
15 “Pur isu, dja ki nhos ka odja ningen na dia ki Jeová pâpia ku nhos na Orebe, di déntu di lumi, nhos mante sienti, 16 asi pa nhos ka straga i faze un imajen, ka ta inporta si el ta parse ku un ómi ô ku un mudjer, 17 si el ta parse ku kalker animal di téra ô ku kalker pasu ki ta bua na séu, 18 si el ta parse ku kalker animal ki ta rasta ô ku kalker pexi ki ten na agu baxu di téra. 19 I óras ki bu labanta róstu pa séu i bu odja sol, lua i strélas, kel-li krê fla tudu kuza na séu,* ka bu xinti tentadu na inbaxa ses dianti i nen sirbi-s. Jeová, bu Deus, da-s pa tudu povu baxu di séu. 20 Má é nhos ki Jeová toma i el tra nhos di Ijitu, ki éra sima un fornu kenti ki ta direte féru, pa nhos bira se povu i ser di sel,* sima nhos é oji.
21 “Jeová fika xatiadu ku mi pamodi nhos i el jura ma N ka ta trabesa Jurdon nen entra na kel bon téra ki Jeová, bu Deus, sta ta da-u pa ser bu eransa. 22 Pamodi N ta móre na kel téra li. N ka ta trabesa Jurdon, má nhos ta trabesa-l i nhos ta toma kel bon téra li. 23 Nhos toma kuidadu pa nhos ka skese di kel kontratu ki Jeová, nhos Deus, faze ku nhos, i ka nhos faze ninhun imajen na fórma di státua, ku ninhun fórma di algun kuza ki Jeová, nhos Deus, proíbi nhos. 24 Pamodi Jeová, nhos Deus, é un lumi ki ta kaba ku tudu kuza, un Deus ki ta iziji pa adora-l sô el.
25 “Si nhos ten fidju i nétu, i nhos mora pa txeu ténpu na kel téra i nhos faze kuzas mariadu i nhos faze un imajen na fórma di státua di kalker tipu i nhos faze kel ki ka ta agrada Jeová, nhos Deus, pa ofende-l, 26 oji N ta poi séu ku téra ta ser tistimunha kóntra nhos ma di serteza nhos ta dizaparse faxi di kel téra ki nhos ta ba toma óras ki nhos trabesa Jurdon. Nhos ka ta fika pa txeu ténpu na el, pamodi nhos tudu ta distruídu. 27 Jeová ta spadja nhos na meiu di kes otu povu, i é sô alguns di nhos ki ta kontinua bibu na meiu di kes nason ki Jeová leba nhos. 28 La nhos ten ki sirbi kes deus di madera i di pédra ki é ómis ki faze ku ses mô, kes deus ki ka ta pode odja, obi, kume i nen txera.
29 “Si di la bu djobe Jeová, bu Deus, di serteza bu ta atxa-l, má bu ten ki djobe-l di tudu bu korason i di tudu bu alma.* 30 Óras ki bu pasa pa txeu frónta i tudu kes kuza li kontise ku bo na kel ténpu, nton bu ta volta pa Jeová, bu Deus, i bu ta obi ku se vós. 31 Pamodi Jeová, bu Deus, é un Deus ki ten mizerikórdia. El ka ta bandona-u, nen el ka distrui-u i nen el ka ta skese di kel kontratu ki el jura bus gentis grandi.
32 “Gósi, pergunta sobri kes ténpu antigu, antis di bu ténpu, désdi kel dia ki Deus kria ómi na téra. Djobe di un pónta di séu ti kel otu pónta di séu. Kontise algun kuza grandi sima kel-li? Obidu algun kuza sima kel-li? 33 Ten algun otu povu ki obi vós di Deus ta pâpia di déntu di lumi, sima bu obi, i kontinua bibu? 34 Ô Deus dja tenta tra un nason pa el na meiu di un otu nason ku julgamentu,* sinal, milagri, géra, mô fórti, brasu fórti i kuzas ki ta da algen medu, sima Jeová, nhos Deus, faze pa nhos na Ijitu, dianti di nhos própi odju? 35 É pa nhos ki mostradu kes kuza li, asi pa nhos sabe ma Jeová é Deus verdaderu. Ka ten otu alén di el. 36 El pô-u ta obi se vós désdi séu pa el koriji-u. I na téra el pô-u ta odja se lumi grandi, i bu obi ses palavra na meiu di lumi.
37 “Dja ki el ta amaba nhos gentis grandi i el skodje ses disendenti,* el kunpanha nhos kantu el tra nhos di Ijitu ku se grandi puder. 38 El tra di nhos dianti kes nason más grandi i más fórti di ki nhos, asi pa el poi nhos ta entra na ses téra i pa el da nhos el pa ser nhos eransa, sima na dia di oji. 39 Pur isu, fika ta sabe oji i poi na bu korason ma Jeová é kel Deus verdaderu la di riba na séu i li dibaxu na téra. Ka ten otu. 40 Nhos debe obi ku kes lei i kes mandamentu li ki N sta ta da nhos oji, pa tudu kuza pode kóre dretu ku nhos i ku nhos fidju, asi pa nhos pode kontinua pa txeu ténpu na kel téra ki Jeová, nhos Deus, sta ta da nhos.”
41 Na kel ténpu, Muizés sipara três sidadi na ladu lésti di Jurdon. 42 Si un ómi mata se prósimu sen el krê i sen el odiaba el antis, el debe fuji pa un di kes sidadi li i salva se vida. 43 Kes sidadi é: Bezer, na dizértu, na kes lugar planu* pa tribu di Ruben; Ramote, na Jiliade, pa tribu di Gade; i Golan, na Bazan, pa tribu di Manasés.
44 É kel-li ki é Lei ki Muizés poi dianti di povu di Israel. 45 Kes-li é kes avizu,* kes lei i kes mandamentu ki Muizés da israelitas dipôs ki es sai di Ijitu, 46 na Jurdon, na vali ki ta fika frenti Bete-Peor, na téra di Sion, rei di kes amoreu, ki ta moraba na Esbon, ki Muizés i kes israelita vense dipôs ki es sai di Ijitu. 47 I es toma kónta di se téra i di téra di Ogi, rei di Bazan, kes dôs rei di kes amoreu ki staba na ladu lésti di Jurdon, 48 désdi Aroer, ki ta fika na bera di vali di Arnon, ti monti Sion, kel-li krê fla, Ermon, 49 i Arabá interu na zóna lésti di Jurdon, ti mar di Arabá,* na pé di kes ladera di Pisga.
5 Nton, Muizés txoma tudu Israel i el fla-s: “Ó Israel, nhos obi kes lei i kes mandamentu ki N sta fla nhos oji. Nhos debe prende kes lei i kes mandamentu i kunpri-s ku kuidadu. 2 Jeová, nos Deus, faze un kontratu ku nos na Orebe. 3 Ka foi ku nos gentis grandi ki Jeová faze kel kontratu li, má ku nos, ku nos tudu ki sta bibu li oji. 4 Na monti, Jeová pâpia ku nhos kara-kara, di déntu di kel lumi. 5 Na kel ténpu, N staba di pé entri Jeová i nhos, pa N fla nhos palavra di Jeová, dja ki nhos staba ku medu pamodi kel lumi i nhos ka subi monti. El fla:
6 “‘Ami é Jeová, bu Deus, ki tra-u di téra di Ijitu, kel téra undi bo éra skravu. 7 Nunka bu ka debe ten otus deus alén di mi.*
8 “‘Bu ka debe faze ninhun imajen na fórma di státua pa bo, nen fórma di ninhun kuza ki ten di riba na séu, ô dibaxu na téra, ô na agu dibaxu di téra. 9 Bu ka debe inbaxa ses dianti nen ka bu sirbi-s, pamodi ami, Jeová, bu Deus, ami é un Deus ki ta iziji pa adora-m sô mi, i ki ta traze kastigu pamodi éru di pai riba ses fidju, riba kel tirseru jerason i riba kel kuartu jerason di kes ki ta odia-m, 10 má ki ta mostra amor lial* pa tudu ténpu* pa kes ki ta ama-m i ki ta obi ku nhas mandamentu.
11 “‘Bu ka debe uza nómi di Jeová, bu Deus, atoa, pamodi Jeová ka ta dexa di kastiga kalker algen ki uza se nómi atoa.
12 “‘Guarda dia di sábadu pa bu mante-l sagradu, sima Jeová, bu Deus, manda-u. 13 Bu ten 6 dia pa bu trabadja i pa bu faze tudu kuza ki bu ten pa faze, 14 má kel sétimu dia é un sábadu pa Jeová, bu Deus. Bu ka debe faze ninhun trabadju, nen bo, nen bu fidju matxu, nen bu fidju-fémia, nen bu skravu, nen bu skrava, nen bu boi, nen bu buru, nen ninhun di bus animal doméstiku, nen kes stranjeru ki ta mora na bu sidadi,* asi pa bu skravu i pa bu skrava pode diskansa sima bo. 15 Lenbra ma bu bira skravu na téra di Ijitu i ma Jeová, bu Deus, tra-u di la ku se mô fórti i brasu fórti. É pamodi kel-li ki Jeová, bu Deus, manda-u pa bu guarda dia di sábadu.
16 “‘Onra bu pai ku bu mai, sima Jeová, bu Deus, manda-u, asi pa bu pode vive txeu ténpu i pa tudu kuza kóre dretu ku bo na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ben da-u.
17 “‘Bu ka debe mata.
18 “‘Nen bu ka debe faze adultériu.
19 “‘Nen bu ka debe furta.
20 “‘Nen bu ka debe da tistimunhu falsu kóntra bu prósimu.
21 “‘Nen bu ka debe dizeja mudjer di bu prósimu. Nen bu ka debe dizeja kaza di bu prósimu, nen se txon, nen se skravu, nen se skrava, nen se boi, nen se buru, nen nada ki é di bu prósimu.’
22 “Jeová da kes mandamentu* li ku vós fórti pa kel kongregason interu na monti, di déntu di kel lumi, di núven prétu, i el ka poi más nada. Dipôs, el skrebe-s na dôs tábua i el da-m es.
23 “Má, lógu ki nhos obi kel vós na meiu di kel sukuru, timenti monti staba ku lumi, tudu xéfi di nhos tribu i tudu ansion txiga pértu di mi. 24 I nhos fla: ‘Jeová, nos Deus, mostra-nu se glória i se puder, i nu obi se vós na meiu di lumi. Oji nu odja ma Deus pode pâpia ku un ómi i kel ómi pode kontinua bibu. 25 Má, pamodi ki nu debe móre? Kel lumi grandi pode kema-nu nos tudu. Si nu kontinua ta obi vós di Jeová, nos Deus, di serteza nu ta móre. 26 Pamodi kenha ki dja obi vós di kel Deus bibu ta pâpia na meiu di lumi, sima nos nu obi, i simé kontinua bibu? 27 Bu debe bai abo i txiga pértu di Jeová, nos Deus, pa obi tudu kel ki el tene pa fla i dipôs bu ta ben fla-nu tudu kel ki Jeová, nos Deus, fla-u, i nos nu ta obi i nu ta faze sima el fla.’
28 “Nton, Jeová obi kuzê ki nhos fla i Jeová fla-m: ‘N obi kuzê ki povu fla-u. Tudu kel ki es fla é dretu. 29 N ta gostaba pa es tinha sénpri un korason dispostu pa mostra grandi ruspetu pa mi i pa es obiba ku tudu nhas mandamentu! Nton, tudu kuza ta koreba dretu ku es i ku ses fidju! 30 Bai i fla-s: “Nhos volta pa nhos ténda.” 31 Má abo, bu debe fika li ku mi i N ta ben fla-u tudu kes mandamentu, kes lei i kes régra ki bu debe inxina-s, i ki es ten ki obidese na kel téra ki N ta ben da-s.’ 32 Nhos debe toma kuidadu pa nhos faze sima Jeová, nhos Deus, manda nhos. Nhos ka debe disvia nen pa direita nen pa skerda. 33 Nhos debe anda sénpri na kel kaminhu ki Jeová, nhos Deus, manda nhos, asi pa nhos pode vive i pa tudu kuza kóre dretu ku nhos i pa nhos dura txeu ténpu na kel téra ki nhos ta ba toma.
6 “Kes-li é kes mandamentu, kes lei i kes régra ki Jeová, nhos Deus, da pa N inxina nhos, asi pa nhos pode obi ku es óras ki nhos entra na kel téra ki nhos ta ben toma. 2 El faze kel-li pa bu pode ten grandi ruspetu pa Jeová, bu Deus, i pa bu obi ku tudu ses lei i mandamentus ki N sta ta da-u oji, abo, bus fidju i bus nétu, duránti tudu dia di bu vida, pa bu pode vive pa txeu ténpu. 3 Ó Israel, nhos debe obi i kunpri-s ku kuidadu, asi pa tudu kuza kóre dretu ku bo i pa nhos bira txeu na kel téra ki ta da leti ku mel, sima Jeová, Deus di bus gentis grandi, prometeba bo.
4 “Obi, ó Israel: Jeová, nos Deus, é sô un Jeová. 5 Bu debe ama Jeová, bu Deus, di tudu bu korason, di tudu bu alma* i di tudu bu forsa.* 6 Kes palavra li ki N sta fla-u oji debe sta na bu korason, 7 i bu debe inxina* bus fidju es i pâpia di es xintadu na bu kaza, óras ki bu sta anda na strada, na óra di deta i na óra di labanta. 8 Mara-s sima un lenbransa na bu mô, i es debe ser sima un faxa na bu tésta. 9 Skrebe-s na aru di pórta di bu kaza i na portons di bu sidadi.
10 “Óras ki Jeová, bu Deus, pô-u ta entra na kel téra ki el jura pa bus gentis grandi, Abraon, Izaki i Jakó, ma el ta daba bo (ki é un téra ki ten sidadis grandi i bunitu, ki bu ka konstrui, 11 kaza xeiu di tudu tipu di kuzas bon ki bu ka trabadja pa es, sistérna ki bu ka koba i plantason di uva i olivera ki bu ka planta) i bu kume i bu fika fartu, 12 toma kuidadu pa bu ka skese di Jeová, kel ki tra-u di téra di Ijitu, kel téra undi nhos éra skravu. 13 É pa Jeová, bu Deus, ki bu debe ten grandi ruspetu, é el ki bu debe sirbi i é pa se nómi ki bu debe jura. 14 Nhos ka debe sigi otus deus, ninhun di kes deus di kes povu ki ta sta na nhos vólta, 15 pamodi Jeová, bu Deus, ki sta na bu meiu, é un Deus ki ta iziji pa adora-l sô el. Sinon, Jeová, bu Deus, ta fika ku raiba di bo i el ta kaba ku bo di téra.
16 “Nhos ka debe poi Jeová, nhos Deus, na próva, sima nhos pô-l na próva na Masá. 17 Nhos debe obi ku kuidadu tudu mandamentu di Jeová, nhos Deus, ses avizu i ses lei ki el manda pa nhos obi ku el. 18 Bu debe faze kel ki Jeová ta atxa ma é dretu i bon, asi pa tudu kuza kóre dretu ku bo i pa bu entra i toma kel téra ki Jeová jura ma el ta daba bus gentis grandi. 19 Bu ta tra tudu bus inimigu di bu dianti, sima Jeová promete.
20 “Na futuru, óras ki bu fidju pergunta-u: ‘Kuzê ki siginifika kes avizu,* kes lei i kes mandamentu ki Jeová, nos Deus, da nhos?’ 21 nton, bu ta responde bu fidju: ‘Nu bira skravu di Faraó na Ijitu, má Jeová tra-nu di Ijitu ku se mô fórti. 22 Nton, dianti di nos odju, Jeová kontinua ta faze sinal i milagris, ki éra grandi i ki traze txeu disgrasa pa Ijitu, pa Faraó i pa tudu kes algen di se kaza. 23 I el tra-nu di la, asi pa el traze-nu pa li, pa da-nu kel téra ki el juraba pa nos gentis grandi. 24 Nton, Jeová manda-nu pa nu kunpri tudu kes lei li i pa nu ten grandi ruspetu pa Jeová, nos Deus, asi pa tudu kuza kóre sénpri dretu ku nos i pa nu fika bibu, sima nu sta oji. 25 Si nu obi ku Jeová, nos Deus, i nu kunpri tudu kes mandamentu li sima el manda-nu, el ta fla-nu ma nos é justu.’
7 “Óras ki Jeová, bu Deus, leba-u pa kel téra ki bu sta kuazi pa entra i toma, tanbê el ta tra di bu dianti kes nason más grandi: kes itita, kes jirgazeu, kes amoreu, kes kananeu, kes perizeu, kes eveu i kes jebuzeu, kes 7 nason más grandi i más fórti di ki bo. 2 Jeová, bu Deus, ta intrega-u es na bu mô i bu ta vense-s. Sen falta, bu debe distrui-s. Bu ka debe faze ninhun kontratu ku es i nen xinti péna di es. 3 Bu ka debe faze ninhun kontratu di kazamentu ku es. Ka bu kaza bus fidju-fémia ku ses fidju matxu i nen ka bu kaza bus fidju matxu ku ses fidju-fémia. 4 Pamodi es ta disvia bus fidju di sigi-m pa sirbi otus deus. Nton, Jeová ta fika xatiadu ku nhos, i el ta distrui nhos faxi.
5 “Envês di kel-li, é kel-li ki nhos debe faze-s: nhos distrui ses altar, nhos kebra ses pilar sagradu, nhos korta ses pósti sagradu* i nhos kema ses imajen ku fórma di státua. 6 Pamodi abo é un povu santu pa Jeová, bu Deus. Jeová, bu Deus, skodje-u pa bu bira se povu* spesial,* na meiu di tudu povu ki ten na téra.
7 “É ka pamodi nhos éra más txeu di ki tudu kes povu ki Jeová mostra nhos amor i el skodje nhos, pamodi nhos éra kel más pikinoti di tudu kes povu. 8 Má, éra pamodi Jeová ama nhos i pamodi el kunpri kel juramentu ki el fazeba pa nhos gentis grandi. Pur isu, Jeová tra nhos di la ku se mô fórti pa el liberta nhos di kel téra ki nhos éra skravu, di puder* di Faraó, rei di Ijitu. 9 Bu sabe dretu ma Jeová, bu Deus, é kel Deus verdaderu, kel Deus fiel, ki ta mante se kontratu i se amor lial ti mil jerason di kes ki ta ama-l i ki ta kunpri ses mandamentu. 10 Má el ta kastiga kes ki ta odia-l ku distruison. El ka ta dura ki aji kóntra kes ki ta odia-l. El ta ben kastiga-s. 11 Pur isu, toma kuidadu pa bu kunpri kes mandamentu, kes lei i kes régra ki N sta da-u oji. Bu debe obi ku es.
12 “Si nhos kontinua ta presta atenson na kes régra li, si nhos obi ku es i nhos kunpri-s, Jeová, bu Deus, ta mante kel kontratu ku bo i el ta mostra amor lial, sima el jura pa bus gentis grandi. 13 El ta ben ama-u, abensua-u i el ta pô-u ta bira txeu. Sin, el ta ben abensua-u ku txeu fidju, ku kes kuza ki bu txon ta da, bu serial, bu vinhu novu i bu azeti. Tanbê, el ta ben abensua-u ku fidjus di bus vaka i di bus ovelha, na kel téra ki el jura bus gentis grandi ma el ta daba bo. 14 Bu ta ben bira más abensuadu di ki tudu kes otu povu. Ninhun ómi ô mudjer na bu meiu ka ta ben fika sen fidju, nen bus animal ka ta fika sen ten fidju. 15 Jeová ta ben tra tudu duénsa di bu meiu, i el ka ta traze-u ninhun di kes duénsa gravi ki bu konxeba na Ijitu. Envês di kel-li, el ta ben traze-s riba di tudu kes ki ta odia-u. 16 Bu ten ki distrui* tudu kes povu ki Jeová, bu Deus, ta da-u. Bu ka debe* ten péna di es i bu ka debe sirbi ses deus, pamodi kel-li ta sérba un armadilha pa bo.
17 “Si bu fla déntu bo: ‘Kes nason é más grandi di ki nos. Modi ki N ta pode tra-s di la?’ 18 Bu ka debe ten medu di es. Bu debe lenbra kuzê ki Jeová, bu Deus, faze ku Faraó i ku Ijitu interu, 19 kes kastigu* grandi ki bus odju odja, ku kes sinal, kes milagri, ku kel mô i kel brasu fórti ki Jeová, bu Deus, tra-u di la. É kel-li ki Jeová, bu Deus, ta ben faze ku tudu kes povu ki bu tene medu di es. 20 Jeová, bu Deus, ta pô-s ta xinti dizanimadu* ti ki kes ki resta i kes ki sukundi di bo móre. 21 Ka bu fika xeiu di medu pamodi es, pamodi Jeová, bu Deus, kel Deus grandi i ki ta poi algen ta xinti grandi ruspetu pa el, sta ku bo.
22 “Jeová, bu Deus, di serteza ta tra kes nason li di bu dianti poku-poku. El ka ta dexa-u pa bu kaba ku es faxi, asi pa kes animal brabu ka bira txeu i pa es ka prujudika-u. 23 Jeová, bu Deus, ta intrega-u es na bu mô i bu ta vense-s ti ki es kabadu ku es. 24 El ta intrega ses rei na bu mô i bu ta paga ses nómi di dibaxu di séu. Ningen ka ta pode fika di pé bu dianti, ti ki bu kaba ku es. 25 Nhos debe kema kes imajen di ses deus na lumi. Ka bu dizeja prata i oru di kes imajen. Nen ka bu fika ku es pa bo, asi pa es ka ser un armadilha, pamodi es é un kuza ki Jeová, bu Deus, ta ôdia. 26 Bu ka debe leba pa bu kaza ninhun kuza ki Deus ta ôdia, asi pa bu ka bira un kuza kondenadu pa distruison sima el. Bu debe ten noju di el i odia-l, pamodi el é un kuza ki kondenadu pa distruison.
8 “Nhos debe toma kuidadu pa nhos kunpri tudu mandamentu ki N sta ta da nhos oji, asi pa nhos kontinua ta vive, ta bira txeu i pa nhos entra i toma kel téra ki Jeová jura nhos gentis grandi. 2 Lenbra di kel kaminhu lonji ki Jeová, bu Deus, gia-u na el duránti kes 40 anu na dizértu, pa el pô-u ta bira umildi i pa el pô-u na próva, asi pa el odja kuzê ki bu tinha na korason, si bu ta obiba ku ses mandamentu ô nau. 3 El inxina-u ser umildi, el dexa-u pasa fómi i el da-u maná pa bu kume, ki bu ka konxeba, nen bus gentis grandi ka konxeba, asi pa bu fikaba ta sabe ma ómi ka ta vive sô di pon, má di tudu palavra ki ta sai di bóka di Jeová. 4 Duránti kes 40 anu li, bu ropa ka gasta i nen bu pé ka intxa. 5 Bu sabe dretu na bu korason ma Jeová, bu Deus, staba ta koriji-u, sima un ómi ta koriji se fidju.
6 “Nton, bu debe obi ku kes mandamentu di Jeová, bu Deus, i anda na ses kaminhu i ten grandi ruspetu pa el. 7 Pamodi Jeová, bu Deus, sta ta leba-u pa un bon téra, un téra ki ten korentis di agu,* ki ten fonti i nasenti ki ta kóre na rubera i na kes lugar ki ten montanha, 8 un téra di trigu i sevada, di pé di uva, pé di figu i pé di roman, un téra di azeti i mel, 9 un téra ki ta ten txeu kumida i nada ka ta falta-u, un téra ki pédra ten féru i bu ta ba tra kóbri di kes montanha.
10 “Óras ki bu kume i bu fika fartu, bu debe lova Jeová, bu Deus, pamodi el da-u kel bon téra. 11 Toma kuidadu pa bu ka skese di Jeová, bu Deus, i pa bu ka para di sigi ses mandamentu, ses régra i ses lei ki N sta da-u oji. 12 Óras ki bu kume i bu fika fartu i bu faze bons kaza i bu mora na es, 13 óras ki bu boi i bu ovelha bira txeu, bu prata i bu oru bira txeu i bu fika ku txeu kuza, 14 ka bu dexa bu korason bira orgulhozu i pô-u ta skese di Jeová, bu Deus, ki tra-u di téra di Ijitu, kel téra ki bo éra skravu, 15 i el gia-u na kel dizértu grandi i ki ta da algen medu, ki tinha kóbra venenozu i skorpion, un téra séku, sen agu. El poi agu ta sai di rótxa 16 i el da-u maná, ki bus gentis grandi ka konxeba, pa bu kume na dizértu, pa el inxina-u ser umildi i pa el pô-u na próva, asi pa el djuda-u na futuru. 17 Si bu fla déntu bo: ‘N ten kes rikéza li pamodi nha puder i forsa di nha mô’, 18 lenbra ma é Jeová, bu Deus, ki ta da-u puder pa bu ten rikéza, asi pa el kunpri kel kontratu ki el jura pa bus gentis grandi, sima bu sta ta odja oji.
19 “Si algun dia bu skese di Jeová, bu Deus, i bu sigi otus deus, bu sirbi-s i bu inbaxa ses dianti, N ta aviza nhos oji ma di serteza nhos ta móre. 20 Nhos ta móre sima kes nason ki Jeová sta ta distrui nhos dianti, pamodi nhos ka obi ku vós di Jeová, nhos Deus.
9 “Ó Israel, obi: oji bu sta trabesa Jurdon pa bu entra na es téra i pa bu tra nasons más grandi i más fórti di ki bo, ki ten sidadis grandi ku muralhas fórti ki ta txiga séu, 2 un povu fórti i altu, kes fidju di anakin, ki bu konxe i ki bu obi ta fladu kel-li sobri es: ‘Ken ki pode aguenta dianti di kes fidju di Anaki?’ 3 Pur isu, fika ta sabe oji ma Jeová, bu Deus, ta bai na bu frenti. El é un lumi ki ta kaba ku tudu kuza i el ta ben kaba ku es. El ta ben domina-s dianti di bus odju, pa bu pode tra-s di la faxi i pa bu distrui-s, sima Jeová promete-u.
4 “Óras ki Jeová, bu Deus, tra-s di bu dianti ka bu fla déntu bo: ‘É pamodi nha justisa ki Jeová pô-m ta entra pa N toma kel téra li.’ Envês di kel-li, é pamodi maldadi di kes nason li ki Jeová sta ta tra-s di bu dianti. 5 É ka pamodi bo é justu nen é ka pamodi bu korason é rétu ki bu sta ta entra pa toma ses téra. Má, é pamodi maldadi di kes nason li ki Jeová, bu Deus, sta ta tra-s di bu dianti i pa kunpri kuzê ki Jeová jura pa bus gentis grandi, Abraon, Izaki i Jakó. 6 Nton, fika ta sabe ma é ka pamodi bo é justu ki Jeová, bu Deus, sta ta da-u kel bon téra li pa bu ba toma, pamodi nhos é un povu temozu.*
7 “Lenbra i nunka ka bu skese di modi ki bu provoka Jeová, bu Deus, na dizértu. Désdi kel dia ki nhos sai di téra di Ijitu ti ki nhos txiga na kel lugar li, nhos rabela kóntra Jeová. 8 Ti na Orebe nhos provoka Jeová i Jeová fika txeu xatiadu ku nhos, ki el staba prontu pa kaba ku nhos. 9 Kantu N subi monti pa N resebe kes tábua di pédra, kes tábua di kontratu ki Jeová faze ku nhos, N fika na monti 40 dia i 40 noti, sen kume nada nen bebe agu. 10 Nton, Jeová da-m kes dôs tábua di pédra ki skrebedu ku dédu di Deus. Na kes tábua staba tudu kes palavra ki Jeová flaba nhos na monti, di déntu di kel lumi, na dia ki povu staba djuntadu.* 11 Na fin di kes 40 dia i 40 noti, Jeová da-m kes dôs tábua di pédra, kes tábua di kontratu, 12 i Jeová fla-m: ‘Labanta i dixi faxi, pamodi kel povu ki bu tra di Ijitu dja straga. Es disvia faxi di kel kaminhu ki N manda-s pa es sigi. Es faze un imajen* di metal pa es.’ 13 I Jeová fla-m: ‘Dja N odja ma kel povu li é temozu própi. 14 Ka bu tenta inpidi-m di kaba ku es i paga ses nómi dibaxu di séu, i N ta pô-u ta bira un nason más fórti i más txeu ki es.’
15 “Nton, N vira i N dixi di monti timenti el staba ku lumi, i N tinha kes dôs tábua di kontratu na nha mô. 16 N djobe i N odja ma dja nhos pekaba kóntra Jeová, nhos Deus! Nhos faze un bizeru di metal. Nhos disvia faxi di kel kaminhu ki Jeová mandaba pa nhos sigi. 17 Pur isu, N panha kes dôs tábua i N bota-s na txon ku tudu dôs mô i N kebra-s dianti di nhos odju. 18 Nton, N inbaxa dianti di Jeová, sima N fazeba di kel primeru bês, pa 40 dia i 40 noti. N ka kume nada nen N ka bebe agu, pamodi tudu kes pekadu ki nhos faze, kantu nhos faze kel ki Jeová ta atxa ma é mariadu i nhos ofende-l. 19 N staba ku txeu medu pamodi Jeová staba txeu xatiadu ku nhos i el staba prontu pa kaba ku nhos. Má, Jeová tanbê obi-m di kel bês la.
20 “Jeová staba txeu xatiadu ku Aron ki el staba prontu pa kaba ku el, má N inplora pa el di kel bês la tanbê. 21 Nton, N panha kel bizeru ki nhos faze i ki poi nhos ta peka i N kema-l na lumi. N pila-l, N mui-l tudu, ti ki el fika finu sima puera, i N bota-l na kel agu ki ta dixi di monti.
22 “Na Taberá, na Masá i na Kibrote-Atavá, tanbê nhos poi Jeová ta fika txeu xatiadu. 23 Kantu Jeová poi nhos ta sai di Kades-Barnea, el fla nhos: ‘Nhos bai i nhos toma kel téra ki di serteza N ta da nhos!’ Má nhos rabela otu bês kóntra órdi di Jeová, nhos Deus, i nhos ka poi fé na el, nen nhos ka obi ku el. 24 Nhos sta ta rabela kóntra Jeová désdi kantu N konxe nhos.
25 “Nton, N inbaxa dianti di Jeová 40 dia i 40 noti. N fika inbaxadu pamodi Jeová flaba ma el ta kababa ku nhos. 26 N kumesa ta inplora Jeová i N fla: ‘Ó Jeová, Sinhor Más Grandi, ka bu kaba ku bu povu. Es é bu povu* ki bu liberta ku bu puder i ki bu tra di Ijitu ku bu mô fórti. 27 Lenbra di bu sérvu Abraon, Izaki i Jakó. Ka bu presta atenson na temozia, maldadi i pekadu di kel povu li. 28 Sinon povu di kel téra di undi bu tra-nu pode fla: “Jeová ka konsigi leba-s pa kel téra ki el promete-s, i pamodi el ta odia-s, el tra-s di li pa el mata-s na dizértu.” 29 Pamodi es é bu povu i bu propriadadi,* ki bu tra di la ku bu grandi puder i bu brasu fórti.’
10 “Na kel ténpu Jeová fla-m: ‘Faze dôs tábua di pédra sima kes primeru tábua i subi monti pa ben inkontra ku mi. Tanbê bu debe faze un arka* di madera. 2 I N ta skrebe na kes tábua kes mésmu kuza ki N skrebeba na kes primeru tábua ki bu kebra, dipôs bu debe pô-s na kel arka.’ 3 Nton, N faze un arka di madera di akásia, N faze kes dôs tábua di pédra sima kes primeru i N subi monti ku kes dôs tábua na mô. 4 Nton, el skrebe na kes tábua kes palavra ki el skrebeba antis, kes 10 Mandamentu* ki Jeová daba nhos na monti, di déntu di kel lumi, na dia ki povu staba djuntadu.* Dipôs, Jeová da-m es. 5 Nton, N vira i N dixi di monti, i N poi kes tábua na arka ki N fazeba. Es kontinua la, sima Jeová mandaba mi.
6 “Dipôs, kes israelita sai di Bierote Bene-Jakan i es bai pa Mozerá. La, Aron móre i el interadu, i se fidju Eliazar bira saserdóti na se lugar. 7 Di la, es bai pa Gudgodá i di Gudgodá es bai pa Jotbatá, un téra ki ten korentis di agu.*
8 “Na kel ténpu la, Jeová sipara tribu di Levi pa karega Arka di Kontratu di Jeová, pa fika dianti di Jeová i sirbi-l, i pa abênsua povu na Se nómi, sima es ta faze ti dia di oji. 9 É pur isu ki Levi ka resebe ninhun párti ô un eransa djuntu ku ses irmon. Jeová é se eransa, sima Jeová, bu Deus, dja flaba el. 10 I ami N fika na monti, 40 dia i 40 noti, sima di kel primeru bês, i Jeová tanbê obi-m di kel bês la. Jeová ka krê kababa ku bo. 11 Nton, Jeová fla-m: ‘Bai dianti di povu i pripara pa nhos sai di li, asi pa es entra na kel téra ki N ta ben da-s, sima N jura pa ses gentis grandi i pa es toma-l.’
12 “Gósi, ó Israel, kuzê ki Jeová, bu Deus, ta pidi-u? Sô kel-li: pa bu ten grandi ruspetu pa Jeová, bu Deus, pa bu anda sénpri na ses kaminhu, pa bu ama-l, pa bu sirbi Jeová, bu Deus, di tudu bu korason i di tudu bu alma,* 13 i pa bu obi ku kes mandamentu i kes lei di Jeová ki N sta ta da-u oji pa bu própi ben. 14 Odja, séu é di Jeová, bu Deus, sin, kel séu más altu di ki tudu séu, téra i tudu kuza ki ten na el. 15 Má é sô pa bus gentis grandi ki Jeová txiga pértu i el mostra se amor. I di tudu kes otu povu, el skodje anhos, ses disendenti, sima bu sta ta odja oji. 16 Gósi, nhos debe purifika nhos korason i para di ser temozu. 17 Pamodi Jeová, nhos Deus, é Deus di tudu deus i Sinhor di tudu sinhor, kel Deus grandi, poderozu i ki ta poi algen ta ten grandi ruspetu pa el, ki ta trata tudu algen igual i ki ka ta seta subornu. 18 El ta faze justisa pa kel mininu ki ka ten pai* i pa viúva, i el ta ama kel stranjeru ki ta mora na nhos meiu, i el ta da-l kumida i ropa. 19 Nhos tanbê nhos debe ama kel stranjeru ki ta mora na nhos meiu, pamodi nhos éra stranjeru ki ta moraba na téra di Ijitu.
20 “É pa Jeová, bu Deus, ki bu debe ten grandi ruspetu, é el ki bu debe sirbi i ki bu debe pega na el, i é pa se nómi ki bu debe jura. 21 É El ki bu ten ki lova. El é bu Deus, ki faze kuzas grandi pa bo, ki bus própi odju odja. 22 Kantu bus gentis grandi dixi pa Ijitu es éra 70 algen,* i gósi Jeová, bu Deus, pô-u ta bira txeu sima strélas na séu.
11 “Bu debe ama Jeová, bu Deus, i kunpri sénpri bu obrigason ki bu ten ku el, ku ses lei, ses régra i ses mandamentu. 2 Nhos sabe ma oji N sta ta pâpia ku nhos, ka ku nhos fidju, ki ka konxe nen ki ka odja disiplina di Jeová, nhos Deus, nen se grandéza, nen se mô fórti i nen se brasu fórti. 3 Es ka odja kes milagri i kes kuza ki el faze na Ijitu kóntra Faraó, rei di Ijitu, i kóntra se téra interu. 4 Nen kuzê ki el faze ku kes trópa di Ijitu, kes kabalu i kes karu di Faraó, ki kes agu di mar Brumedju inguli kantu es staba ta pirsigi nhos, i Jeová distrui-s di un bês pa tudu ténpu.* 5 Es ka odja kuzê ki el faze pa nhos na dizértu, ti ki nhos txiga kel lugar li, 6 nen kuzê ki el faze ku Datan i Abiron, kes fidju di Eliabe, fidju di Ruben, kantu téra abri dianti di odju di tudu Israel i inguli-s, aes i kes algen di ses kaza, i tanbê ses ténda i tudu kes algen i animal ki staba ku es. 7 É nhos própi odju ki odja tudu kes kuza grandi ki Jeová faze.
8 “Nhos debe obi ku tudu kes mandamentu ki N sta ta da nhos oji, asi pa nhos pode bira fórti i trabesa pa kel téra ki nhos sta ta ba toma, 9 i pa nhos pode vive txeu ténpu na téra ki Jeová jura ma el ta daba nhos gentis grandi i ses disendenti,* un téra ki ta da leti ku mel.
10 “Kel téra ki bu sta ta ba toma é ka sima téra di Ijitu, di undi nhos sai, undi bu ta simiaba bu simenti i bu ta regaba el ku pé,* sima un órta. 11 Má kel téra ki nhos sta kuazi pa trabesa i ki nhos sta ba toma é un téra di monti i vali. El ta bebe agu di txuba di séu. 12 É un téra ki Jeová, bu Deus, sta ta kuida di el. Jeová, bu Deus, sta sénpri ku odju na el, di komésu di anu ti fin di anu.
13 “I si nhos obi ku kuidadu ku kes mandamentu ki oji N sta da nhos i nhos ama Jeová, nhos Deus, i nhos sirbi-l di tudu nhos korason i di tudu nhos alma,* 14 nton, N ta ben da txuba pa nhos téra na ténpu sértu, kel txuba di otonu* i kel txuba di primavera, i bu ta kodje bu serial, bu vinhu novu i bu azeti. 15 N ta ben poi padja ta kria na bus kanpu pa bus animal, i bu ta kume i bu ta fika fartu. 16 Nhos toma kuidadu pa nhos ka dexa nhos korason xinti tentadu na disvia pa ba adora otus deus i inbaxa ses dianti. 17 Sinon, Jeová ta fika txeu xatiadu ku nhos i el ta fitxa séu, asi pa ka txobe i téra ka ta da kumida, i nhos ta dizaparse faxi di kel bon téra ki Jeová ta da nhos.
18 “Nhos debe grava na nhos korason i na nhos alma kes palavra li ki N fla nhos. Nhos debe mara-s na nhos mô, sima un lenbransa i es debe ser sima un faxa na nhos tésta.* 19 Nhos inxina nhos fidju es, i nhos pâpia di es óras ki nhos sta xintadu na kaza, óras ki nhos sta ta anda na strada, na óra di deta i na óra di labanta. 20 Nhos skrebe-s na kes aru di pórta di nhos kaza i na kes porton di nhos sidadi, 21 asi pa nhos i nhos fidju vive txeu ténpu na téra ki Jeová jura ma el ta daba nhos gentis grandi, duránti tudu ténpu ki séu sta riba téra.
22 “Si nhos obi ku atenson kes mandamentu ki N sta ta da nhos, si nhos kunpri-s, si nhos ama Jeová, nhos Deus, si nhos anda na ses kaminhu i si nhos pega na el, 23 Jeová ta ben tra tudu kes nason li di nhos dianti, i nhos ta toma kel téra di kes nason más grandi i más txeu di ki nhos. 24 Tudu kes lugar ki nhos poi pé ta bira di nhos: di dizértu ti Líbanu, i di riu, kel riu Eufratis, ti kel mar na osidenti.* Kes-li ta ser kes frontera di nhos tiritóriu. 25 Ningen ka ta fika di pé kóntra nhos. Jeová, nhos Deus, ta poi kel téra interu ki nhos sta anda na el ta xinti txeu medu di nhos, sima el promete nhos.
26 “Nhos odja, N sta ta poi nhos dianti un benson i un maldison: 27 nhos ta abensuadu si nhos obi ku kes mandamentu di Jeová, nhos Deus, ki N sta ta da nhos oji 28 i nhos ta maldisuadu si nhos ka obi ku kes mandamentu di Jeová, nhos Deus, si nhos disvia di kaminhu ki N sta ta manda nhos pa sigi i si nhos bai tras di kes deus ki nhos ka konxe.
29 “Óras ki Jeová, bu Deus, pô-u ta entra na kel téra ki nhos sta ta ba toma, nhos debe fla* kel benson djuntu di monti Jerizin i kel maldison djuntu di monti Ebal. 30 Kes monti li sta di kel otu ladu di Jurdon, na oésti,* na téra di kes kananeu ki ta mora na Arabá, frenti di Jilgal, pértu di kes arvi grandi di Moré. 31 Pamodi nhos sta ta trabesa Jurdon pa entra na kel téra ki Jeová, nhos Deus, sta ta da nhos i pa nhos toma-l. Óras ki nhos toma-l i nhos sta ta mora na el, 32 nhos debe toma kuidadu pa nhos kunpri tudu kes lei i kes mandamentu ki oji N sta ta poi nhos dianti.
12 “Kes-li é kes lei i kes mandamentu ki nhos debe kunpri ku kuidadu duránti tudu ténpu ki nhos vive na téra ki Jeová, Deus di nhos gentis grandi, ta ben da nhos pa ser di nhos. 2 Óras ki nhos kóre ku kes nason i nhos toma ses téra, nhos debe distrui tudu kes lugar ki es ta sirbiba ses deus, ka ta inporta si é na kes montanha altu, na kes monti pikinoti ô dibaxu di kalker arvi ku txeu folha verdi. 3 Nhos debe distrui ses altar, kebra ses kuluna sagradu, kema ses pósti sagradu* i bota na txon kes imajen di ses deus ku fórma di státua. Asi pa paga ses nómi di kel lugar.
4 “Nhos ka debe adora Jeová, nhos Deus, sima kes nason ta adora ses deus. 5 Má, nhos bai pa kel lugar ki Jeová, nhos Deus, skodje pa el poi se nómi i pa ser se lugar di mora na meiu di tudu nhos tribu, i nhos adora-l la. 6 É pa la ki nhos ten ki leba nhos oférta kemadu, nhos sakrifisiu, nhos dízimu,* kel kontribuison di nhos mô, nhos oférta pa kunpri un votu, nhos oférta di livri vontadi i kel primeru fidju di nhos toru i ovelha. 7 Anhos i tudu algen di nhos kaza, nhos debe kume la dianti di Jeová, nhos Deus, i nhos debe fika kontenti ku tudu kuza ki nhos faze, pamodi Jeová, nhos Deus, dja abênsua nhos.
8 “Nhos ka debe faze sima nhos sta ta faze oji. Kada un sta ta faze kel ki el ta atxa ma é dretu, 9 pamodi inda nhos ka entra na kel lugar pa diskansa i na kel eransa ki Jeová, bu Deus, ta da-u. 10 Óras ki nhos trabesa Jurdon i nhos mora na kel téra ki Jeová, nhos Deus, sta da nhos pa nhos toma, di serteza nhos ta diskansa di tudu nhos inimigu na nhos vólta i nhos ta mora ku suguransa. 11 Nhos ta leba tudu kel ki N manda nhos pa kel lugar ki Jeová, nhos Deus, skodje pa poi se nómi ta mora la: nhos oférta kemadu, nhos sakrifisiu, nhos dízimu, kel kontribuison di nhos mô i tudu tipu di oférta pa kunpri votu ki nhos faze pa Jeová. 12 Nhos ta fika kontenti dianti di Jeová, nhos Deus: anhos, nhos fidju matxu, nhos fidju-fémia, nhos skravu, nhos skrava, kes levita ki sta déntu di nhos sidadi,* pamodi es ka ta resebe ninhun párti ô un eransa na nhos meiu. 13 Nhos toma kuidadu pa nhos ka faze nhos oférta kemadu na kalker otu lugar ki nhos atxa. 14 Nhos debe oferese nhos oférta kemadu sô na kel lugar ki Jeová skodje na tiritóriu di un di nhos tribu, i la nhos debe faze tudu kel ki N sta manda nhos.
15 “Má sénpri ki bu krê,* bu pode mata animal i kume se karni déntu di tudu bus sidadi,* di akordu ku kel benson ki Jeová, bu Deus, da-u. Un algen inpuru i un algen puru pode kume-l, sima bu ta kumeba un gazéla ô un viadu. 16 Má nhos ka debe kume sangi. Bu debe baza-l na txon sima agu. 17 Bu ka pode kume déntu di bus sidadi kel désimu párti di bus serial, di bu vinhu novu, di bu azeti, nen kes primeru fidju di bu toru i di bus ovelha, nen ninhun di kes oférta pa kunpri un votu ki bu faze, nen bus oférta di livri vontadi ô kel kontribuison di bu mô. 18 Bu ta kume kes kuza li dianti di Jeová, bu Deus, na lugar ki Jeová, bu Deus, skodje: abo, bu fidju matxu, bu fidju-fémia, bu skravu i bu skrava, i kes levita ki sta déntu di bus sidadi. I bu ta fika kontenti dianti di Jeová, bu Deus, ku tudu kel ki bu faze. 19 Toma kuidadu pa bu ka skese di kes levita timenti bu ta mora na bu téra.
20 “Óras ki Jeová, bu Deus, bira bu tiritóriu más grandi, sima el promete-u i bu fla: ‘N krê kume karni’, pamodi bu dizeja kume karni, bu pode kume karni sénpri ki bu krê. 21 Si kel lugar ki Jeová, bu Deus, skodje pa poi se nómi la é lonji di bo, nton bu debe mata alguns toru ô alguns ovelha ki Jeová da-u, sima N manda-u, i bu debe kume-s déntu di bus sidadi sénpri ki bu krê. 22 Bu pode kume-s sima bu ta kumeba gazéla i viadu. Kel algen ki sta inpuru i kel ki sta puru pode kume-s. 23 Kontinua disididu na ka kume sangi, pamodi sangi é vida,* i bu ka debe kume vida ku se karni. 24 Bu ka debe kume-l. Bu debe baza-l na txon sima agu. 25 Bu ka debe kume-l, asi pa tudu kuza kóre dretu ku bo i ku bus fidju, pamodi bu sta ta faze kel ki Jeová ta atxa ma é dretu. 26 Óras ki bu bai pa kel lugar ki Jeová skodje, bu debe leba sô bus kuza sagradu i bus oférta pa kunpri un votu. 27 La, bu ta oferese bus oférta kemadu, kel karni i kel sangi, na altar di Jeová, bu Deus, i kel sangi di bus sakrifisiu debe bazadu djuntu di altar di Jeová, bu Deus, má bu pode kume kel karni.
28 “Toma kuidadu pa bu obi ku tudu kes palavra li ki N sta manda-u, asi pa tudu kuza kóre dretu ku bo i ku bus fidju, pamodi bu sta ta faze kel ki Jeová, bu Deus, ta atxa ma é dretu i justu.
29 “Óras ki Jeová, bu Deus, kaba ku kes nason ki bu sta ba tra di la, i timenti bu sta ta mora na ses téra, 30 toma kuidadu pa bu ka sigi ses kaminhu dipôs ki es kabadu ku es di bu dianti. Ka bu pergunta kel-li sobri ses deus: ‘Modi ki kes nason li ta sirbiba ses deus? Ami tanbê N ta faze mésmu kuza.’ 31 Ka nhos faze kes kuza li pa Jeová, nhos Deus, pamodi kes nason ta faze pa ses deus tudu kes kuza nojéntu ki Jeová ta ôdia. Ti es ta kema ses fidju matxu i ses fidju-fémia na lumi pa ses deus. 32 Nhos debe toma kuidadu pa nhos faze tudu kel ki N sta manda nhos. Nhos ka debe poi nen tra nada.
13 “Si parse na bu meiu un proféta ô un algen ki ta fla kuzê ki ta ben kontise através di sonhu i el fla-u sobri un sinal ô sobri un milagri ki sta ba kontise na futuru, 2 i kel sinal ô kel kuza ki el fla-u kunpri, i el fla-u: ‘Nu sigi otus deus’, kes deus ki bu ka konxe, ‘i nu ba sirbi-s’, 3 bu ka debe obi kes palavra di kel proféta ô di kel sunhador, pamodi Jeová, bu Deus, ta poi nhos na próva pa el sabe si nhos ta ama Jeová, nhos Deus, di tudu nhos korason i di tudu nhos alma.* 4 É Jeová, nhos Deus, ki nhos debe sigi i nhos debe ten grandi ruspetu pa el. Nhos debe guarda ses mandamentu i obi ku se vós. É el ki nhos debe sirbi i é na el ki nhos debe pega riju. 5 Má kel proféta ô kel sunhador debe matadu, pamodi el poi nhos ta rabela kóntra Jeová, nhos Deus, ki tra nhos di téra di Ijitu i ki liberta nhos di kel téra ki nhos éra skravu. El tenta poi nhos ta disvia di kel kaminhu ki Jeová, nhos Deus, manda nhos anda na el. I nhos debe kaba ku mal di nhos meiu.
6 “Si bu irmon, fidju di bu mai, ô bu fidju matxu, ô bu fidju-fémia, ô bu mudjer ki bu krê txeu ô bu midjór amigu* tenta konvense-u sen ningen sabe i el fla: ‘Nu bai i nu sirbi otus deus’, kes deus ki nen bo nen bus gentis grandi ka konxeba, 7 kes deus di kes povu ki sta na nhos vólta, ka ta inporta si é pértu ô lonji, di un pónta di téra ti kel otu pónta, 8 bu ka debe dexa-l konvense-u i nen ka bu obi ku el. Bu ka debe xinti péna nen konpaxon di el, nen bu ka debe proteje-l; 9 má di serteza, bu debe mata-l. Bu mô debe ser kel primeru ki ta txiga na el pa mata-l, i dipôs mô di povu interu. 10 Bu debe da-l ku pédra ti ki el móre, dja ki el tenta disvia-u di Jeová, bu Deus, ki tra-u di téra di Ijitu, kel téra ki bo éra skravu. 11 Nton, Israel interu ta obi sobri kel-li i es ta fika ku medu, i nunka más es ka ta torna faze un maldadi sima kel-li na bu meiu.
12 “Si na un di kes sidadi ki Jeová, bu Deus, sta ta da-u pa bu mora bu obi ta fladu kel-li: 13 ‘Parse na bu meiu kes ómi ki ka ta sirbi pa nada, ku intenson di disvia kes algen di ses sidadi i es fla: “Nu bai i nu sirbi kes otu deus”, kes deus ki bu ka konxe’, 14 bu debe djobe kel asuntu dretu, faze un invistigason i un piskiza ku kuidadu. Si fika konfirmadu ma kel kuza nojéntu fazedu na bu meiu, 15 sen falta bu debe mata kes algen di kel sidadi ku spada. Bu debe distrui-l djuntu ku tudu kuza ki ten na el i tanbê ses animal. 16 Nton, bu debe djunta tudu ses kuza di valor na meiu di prasa i kema kel sidadi ku lumi, i kes kuza di valor ta ser un oférta interu pa Jeová, bu Deus. Kel sidadi ta ser un monti di pédra pa tudu ténpu. Nunka el ka debe fazedu otu bês. 17 Bu mô ka debe panha nada ki siparadu pa distruison,* asi pa Jeová dexa di fika txeu xatiadu i pa el mostra-u mizerikórdia i konpaxon, i pa el pô-u ta bira txeu, sima el jura bus gentis grandi. 18 Pamodi bu debe obi ku* Jeová, bu Deus, i guarda tudu ses mandamentu ki N sta ta da-u oji, asi pa bu faze kel ki Jeová, bu Deus, ta atxa ma é dretu.
14 “Anhos é fidju di Jeová, nhos Deus. Ka nhos korta nhos korpu, nen ka nhos rapa párti frenti di nhos kabésa* pamodi un algen ki móre. 2 Pamodi anhos é un povu santu pa Jeová, nhos Deus, i Jeová skodje nhos pa nhos bira se povu,* se povu spesial,* entri tudu kes povu ki ten riba di téra.
3 “Bu ka debe kume nada ki é nojéntu. 4 Kes-li é kes animal ki nhos pode kume: boi, ovelha, kabra, 5 viadu, gazéla, korsu,* kabra di montanha, antílupi, ovelha brabu i ovelha di montanha. 6 Nhos pode kume kalker animal ki ten pé* divididu na meiu i ki ta rumina.* 7 Má, nhos ka debe kume kes animal li ki ta rumina ô ki ten pé divididu na meiu: kamelu, lébri i prokávia,* pamodi es ta rumina, má es ka ten pé divididu na meiu. Es é inpuru pa nhos. 8 Tanbê porku pamodi el ten pé divididu na meiu, má el ka ta rumina. El é inpuru pa nhos. Nhos ka debe kume ses karni nen toka na es óras ki es móre.
9 “Di tudu kes ki ta vive na agu, é kes-li ki nhos pode kume: nhos pode kume tudu kes ki ten barbatana i skama. 10 Má, nhos ka debe kume nada ki ka ten barbatana ô skama. Es é inpuru pa nhos.
11 “Nhos pode kume kalker pasu puru. 12 Má, nhos ka debe kume kes-li: ágia, ágia-piskador, abutri-prétu, 13 milhafri-real, milhafri-prétu i tudu kes otu tipu di milhafri, 14 tudu tipu di korvu, 15 avestrus, kuruja, gaivota, tudu tipu di falkon, 16 kuruja pikinoti, kuruja di oredja kunpridu, sisni, 17 pelikanu, abutri, korvu di mar, 18 sigónha, tudu tipu di garsa, poupa i mursegu. 19 Tudu tipu di insétu ku aza tanbê é inpuru pa nhos. Nhos ka debe kume-s. 20 Kalker animal ki ta bua ki é puru nhos pode kume.
21 “Nhos ka debe kume ninhun animal ki atxadu mortu. Bu pode da-l pa kel stranjeru ki ta mora na bus sidadi, i el pode kume-l, ô bu pode bende-l pa un stranjeru. Pamodi bo é un povu santu pa Jeová, bu Deus.
“Bu ka debe kuzinha kabritu na leti di se mai.
22 “Sen falta bu debe da un désimu* di tudu kel ki bu simenti da na kanpu, anu ta sai anu ta entra. 23 Bu ta kume kel désimu párti di bu serial, bu vinhu novu, bu azeti i kel primeru fidju di bu boi i di bu ovelha dianti di Jeová, bu Deus, na lugar ki el skodje pa poi se nómi ta mora la, asi bu ta prende ten grandi ruspetu pa Jeová, bu Deus, pa tudu ténpu.
24 “Má, si kel viajen é lonji dimás pa bo i bu ka ta konsigi karega kes kuza pa kel lugar ki Jeová, bu Deus, skodje pa poi se nómi la, pamodi kel lugar é lonji dimás di bo (pamodi Jeová, bu Deus, ta abensua-u), 25 nton bu debe bende-s, i viaja ku kel dinheru na mô pa kel lugar ki Jeová, bu Deus, skodje. 26 Bu pode uza kel dinheru pa kunpra tudu kel ki bu krê: vaka, ovelha, kabra, vinhu i otus bebida alkólika, i kalker otu kuza ki bu krê. I bu ta kume-l la, dianti di Jeová, bu Deus, i bu ta fika kontenti, abo i kes algen di bu kaza. 27 I ka bu skese di kes levita ki sta déntu di bus sidadi, pamodi es ka resebe ninhun párti ô un eransa djuntu ku bo.
28 “Na fin di kada três anu, bu debe traze tudu kes désimu párti di bus kodjéta di kel anu i pô-s déntu di bus sidadi. 29 Nton, kes levita, ki ka resebe ninhun párti ô un eransa djuntu ku bo, kel stranjeru ki ta mora na bu meiu, kel mininu ki ka ten pai* i kel viúva ki ta mora na bus sidadi ta ben i es ta kume ti ki es fika fartu, asi pa Jeová, bu Deus, pode abensua-u na tudu kuza ki bu ta faze.
15 “Na fin di kada 7 anu, bu debe kansela dívida di bu irmon israelita. 2 É kel-li ki bu debe faze: kada algen ki inprista ta kansela dívida di se prósimu. El ka debe iziji pa se prósimu nen se irmon paga kel dívida, pamodi kel kanselamentu ta avizadu dianti di Jeová. 3 Bu pode iziji pa stranjeru paga dívida, má bu debe kansela kuzê ki bu irmon debe-u. 4 Má, ningen ka debe fika póbri na bu meiu, pamodi Jeová di serteza ta abensua-u na kel téra ki Jeová, bu Deus, ta da-u pa bu toma pa ser bu eransa. 5 Má, kel-li ta kontise sô si bu obi ku vós di Jeová, bu Deus, na tudu kuza, i guarda tudu kes mandamentu ki N sta ta da-u oji. 6 Pamodi Jeová, bu Deus, ta abensua-u sima el promete-u, i bu ta inprista txeu nason, má bu ka ta meste pidi inpristadu. I bu ta manda na txeu nason, má es ka ta manda na bo.
7 “Si un di bus irmon fika póbri na bu meiu, na un di kes sidadi di kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ta da-u, ka bu dexa bu korason fika duru, nen ka bu fitxa bu mô pa bu irmon póbri. 8 Má bu debe ser un algen ki gosta di da i bu debe inprista-l tudu kuza ki el meste ô ki el tene falta. 9 Toma kuidadu pa bu ka ten kel pensamentu mariadu li na bu korason: ‘Kel sétimu anu, kel anu di kansela dívida, sta kuazi ta txiga’, i pur isu bu ta para di djuda bu irmon póbri i bu ka ta da-l nada. Si el txoma Jeová kóntra bo, bu ta ser kulpadu di pekadu. 10 Bu debe da-l avontádi, bu* ka debe da-l kóntra bu vontadi, pamodi é pur isu ki Jeová, bu Deus, ta ben abênsua tudu bu trabadju i tudu kuza ki bu ta faze. 11 Sénpri ta ten algen póbri na es téra. É pur isu ki N sta ta da-u kel órdi li: ‘Bu debe ser un algen di mô abértu pa djuda bu irmon ki sta sufri i ki é póbri na bu téra.’
12 “Si bu kunpra un di bus irmon, un ómi ô un mudjer ebreu, i el sirbi-u duránti 6 anu, nton na sétimu anu bu debe liberta-l. 13 I óras ki bu liberta-l, ka bu manda-l ku mô vaziu. 14 Bu debe abri bu mô i da-l algun kuza di bu ribanhu, di bu lugar di digudja* i di bu lugar di faze azeti i vinhu. Bu debe da-l na kel mésmu medida ki Jeová, bu Deus, abensua-u. 15 Lenbra ma bu bira skravu na téra di Ijitu i ma Jeová, bu Deus, liberta-u. É pur isu ki N sta ta da-u kel órdi li oji.
16 “Má si el fla-u: ‘N ka krê dexa-u!’, pamodi el ta ama-u abo i kes algen di bu kaza, i el ta xinti kontenti ku bo, 17 nton bu debe leba-l ti pórta i fra-l orédja ku un gudja grós, i el ta bira bu skravu duránti tudu se vida. Bu debe faze mésmu kuza ku bu skrava. 18 Ka bu xinti prujudikadu óras ki bu liberta-l i el dexa-u, pamodi se trabadju duránti kes 6 anu bale dôs bês más di ki trabadju di un trabadjador kontratadu, i Jeová, bu Deus, abensua-u na tudu kuza.
19 “Bu debe santifika tudu kes primeru fidju matxu di bu vaka i di bu ribanhu pa Jeová, bu Deus. Ka bu faze ninhun trabadju ku kel primeru fidju di bu vaka* nen ka bu túskia primeru fidju di bu ribanhu. 20 Abo i kes algen di bu kaza nhos debe kume-l dianti di Jeová, bu Deus, anu ta sai anu ta entra, na lugar ki Jeová skodje. 21 Má si el tene un difeitu, si el é manku, ségu ô el tene kalker otu difeitu gravi, bu ka debe sakrifika-l pa Jeová, bu Deus. 22 Bu debe kume-l déntu di bu sidadi. Kel algen inpuru i kel algen puru pode kume-l, sima si éra un gazéla ô un viadu. 23 Má bu ka debe kume se sangi. Bu debe baza-l na txon sima agu.
16 “Guarda mês di abibe* i komemora Páskua pa Jeová, bu Deus, pamodi éra na un noti di mês di abibe ki Jeová, bu Deus, tra-u di Ijitu. 2 Óras ki bu ta oferese kel sakrifisiu di Páskua pa Jeová, bu Deus, na lugar ki Jeová skodje pa se nómi mora la, skodje kes ovelha, kes kabra i kes vaka ki bu ten. 3 Bu ka debe kume sakrifisiu djuntu ku nada ki ten fermentu. Duránti 7 dia bu debe kume pon sen fermentu, kel pon ki ta lenbra nhos di frónta, pamodi nhos sai di Ijitu na présa. Faze kel-li pa tudu ténpu di bu vida, asi pa bu lenbra di kel dia ki bu sai di téra di Ijitu. 4 Duránti 7 dia nhos ka debe atxadu ku ninhun fermentu na tudu nhos tiritóriu. Ninhun párti di kel sakrifisiu ki bu ta faze na primeru dia, di tardinha, ka debe resta pa kel otu dia di palmanhan. 5 Bu ka debe oferese sakrifisiu di Páskua na ninhun di kes sidadi ki Jeová, bu Deus, ta da-u. 6 Má, bu debe oferese-l na kel lugar ki Jeová, bu Deus, skodje pa poi se nómi ta mora la. Nhos debe oferese sakrifisiu di Páskua di tardinha, lógu ki sol kanba, na kel data ki nhos sai di Ijitu. 7 Bu debe kuzinha kel sakrifisiu i kume-l na kel lugar ki Jeová, bu Deus, skodje, i di palmanhan bu pode volta pa bu ténda. 8 Duránti 6 dia bu debe kume pon sen fermentu, i na sétimu dia ta fazedu un asenbleia spesial pa Jeová, bu Deus. Bu ka debe faze ninhun trabadju.
9 “Bu debe konta 7 simana. Bu debe kumesa ta konta kes 7 simana óras ki bu kumesa ta kodje serial na kanpu. 10 Nton, bu debe komemora Fésta di Simana pa Jeová, bu Deus. Bu debe traze un oférta di livri vontadi, di akordu ku kel ki Jeová, bu Deus, abensua-u. 11 I bu debe fika kontenti dianti di Jeová, bu Deus, na lugar ki Jeová, bu Deus, skodje pa poi se nómi ta mora la. Bu debe fika kontenti abo, bu fidju, bu fidju-fémia, bu skravu, bu skrava, kes levita ki ta mora déntu di bus sidadi, kes stranjeru ki ta mora na bu meiu, kel mininu ki ka ten pai* i kel viúva ki sta na bu meiu. 12 Lenbra ma bu bira skravu na Ijitu, i obi ku kes lei li i kunpri-s.
13 “Bu debe komemora Fésta di Baraka* duránti 7 dia, óras ki bu panha serial di bu lugar di digudja* i óras ki bu panha tudu bu azeti i bu vinhu di lugar undi ki es ta fazedu. 14 Fika kontenti duránti bu fésta, abo, bu fidju, bu fidju-fémia, bu skravu, bu skrava, kes levita, kel stranjeru ki ta mora na bu meiu, kel mininu ki ka ten pai i kel viúva ki ta sta déntu di bus sidadi. 15 Duránti 7 dia bu ta komemora kel fésta pa Jeová, bu Deus, na lugar ki Jeová skodje, pamodi Jeová, bu Deus, ta ben abênsua tudu bus kodjéta i tudu kuza ki bu faze, i bu ta ben fika txeu kontenti.
16 “Tudu ómi debe parse dianti di Jeová, bu Deus, na kel lugar ki el skodje, três bês pa anu: na Fésta di Pon sen Fermentu, na Fésta di Simana i na Fésta di Baraka, i ninhun di es ka debe parse dianti di Jeová ku mô vaziu. 17 Kel oférta ki kada algen ta traze debe ser di akordu ku benson ki Jeová, bu Deus, da-u.
18 “Bu debe skodje juís i enkaregadu pa kada tribu na tudu kes sidadi* ki Jeová, bu Deus, ta da-u, i es debe julga povu ku un julgamentu justu. 19 Bu ka debe toma disizons injustu. Bu debe trata tudu algen igual i bu ka debe seta subornu, pamodi subornu ta sega kes algen ki ten sabedoria i el pode muda palavras di un algen justu. 20 Faze justisa, sin, faze justisa, asi pa bu kontinua ta vive i pa bu toma kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ben da-u.
21 “Bu ka debe planta ninhun tipu di arvi pa ser un pósti sagradu* pértu di altar ki bu ta faze pa Jeová, bu Deus.
22 “Nen bu ka debe faze un pilar sagradu pa bo, ki é un kuza ki Jeová, bu Deus, ta ôdia.
17 “Bu ka debe sakrifika pa Jeová, bu Deus, un toru ô un ovelha ki tene algun difeitu ô algun kuza mariadu, pamodi kel-li é un kuza ki Jeová, bu Deus, ta ôdia.
2 “Imajina ma na bu meiu, na un di kes sidadi ki Jeová, bu Deus, sta ben da-u, atxadu un ómi ô un mudjer ta faze kel ki Jeová, bu Deus, ta atxa ma é mariadu i ta viola se kontratu, 3 i kel algen disvia pa ba adora otus deus i el inbaxa ses dianti, ô dianti di sol, di lua ô di tudu izérsitu di séu, ki é un kuza ki N ka manda. 4 Óras ki bu fladu kel-li ô bu obi ta papiadu di el, bu debe invistiga kel asuntu dretu. Si fika provadu ma kel kuza nojéntu kontise na Israel, 5 bu debe leba kel ómi ô kel mudjer ki faze kel kuza mariadu pa fóra di kes porton di sidadi, i kel ómi ô kel mudjer debe dadu ku pédra ti móre. 6 Kel algen sô debe matadu ku bazi na tistimunhu di dôs ô três algen. El ka debe matadu ku bazi na tistimunhu* sô di un algen. 7 Kes tistimunha debe ser kes primeru ki ta labanta mô kóntra el pa mata-l, i dipôs mô di povu interu. Bu debe kaba ku mal di bu meiu.
8 “Si na un di bus sidadi parse un kazu difísil dimás pa bu julga, sikrê é un kazu di un algen ki matadu, ô dizakordu entri dôs algen, ô fazedu un kuza violéntu, ô kalker otu prubléma, bu debe bai ti kel lugar ki Jeová, bu Deus, skodje. 9 Bai na kes saserdóti levita i na kel juís ki sta trabadja na kes dia, i aprizenta bu asuntu, i es ta toma un disizon pa bo. 10 Nton, bu debe aji di akordu ku disizon ki es da-u na lugar ki Jeová skodje. Toma kuidadu pa bu sigi tudu kes instruson ki es da-u. 11 Bu debe aji di akordu ku kel lei ki es mostra-u i di akordu ku kel disizon ki es fla-u. Ka bu disvia di kel disizon ki es da-u, nen pa direita nen pa skerda. 12 Kel ómi ki pamodi orgulhu ka obi ku kel juís nen ku kel saserdóti ki sta ta sirbi Jeová, bu Deus, debe móre. Bu debe kaba ku mal na Israel. 13 Nton, povu interu ta obi ta papiadu di kel-li i es ta fika ku medu, i nunka más es ka ta aji ku orgulhu.
14 “Óras ki bu entra na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ben da-u i bu toma-l pa bu mora na el, i bu fla: ‘Dexa-m skodje un rei pa manda na mi, sima tudu kes nason ki sta na nha vólta’, 15 nton, sen falta bu debe dizigina un rei ki Jeová, bu Deus, skodje. Kel rei ki bu skodje debe ser un di bus irmon. Bu sta proibidu di skodje un stranjeru, un algen ki é ka bu irmon. 16 Má, el ka debe djunta txeu kabalu pa el, i nen poi povu ta volta pa Ijitu pa ba buska más kabalu, dja ki Jeová fla nhos: ‘Nhos ka debe volta pa kel kaminhu li nunka más.’ 17 Tanbê el ka debe ranja txeu mudjer, asi pa se korason ka disvia, i nen el ka debe djunta txeu prata i oru. 18 Óras ki el xinta na tronu di se reinu, el debe skrebe un kópia di kel Lei li pa el na un livru.* El debe kopia-l di kel Lei ki kes saserdóti levita ta guarda.
19 “El debe fika ku kel kópia i el debe lé-l tudu dia di se vida, asi pa el prende ten grandi ruspetu pa Jeová, se Deus, pa el obi i kunpri tudu kes palavra di kel Lei li i kes mandamentu. 20 Asi se korason ka ta engrandese riba di ses irmon i el ka ta disvia di kel mandamentu, nen pa direita nen pa skerda, pa el pode kontinua duránti txeu ténpu na se reinu, ael i ses fidju na meiu di Israel.
18 “Kes saserdóti levita i tribu interu di Levi, ka ta resebe ninhun párti nen eransa djuntu ku Israel. Es ta kume kes oférta ki fazedu ku lumi pa Jeová. Kel-li é ses eransa. 2 Pur isu, es ka debe ten ninhun eransa na meiu di ses irmon. Jeová é ses eransa, sima el flaba es.
3 “É kel-li ki saserdóti ten direitu di resebe di povu: kalker algen ki faze sakrifisiu, sikrê di un toru ô di un ovelha, el ten ki da saserdóti onbru, kexada i stômagu. 4 Bu debe da-l kel primeru kodjéta di bu serial, di bu vinhu novu, di bu azeti i kel primeru lan ki bu túskia di bu ovelha. 5 Jeová, bu Deus, skodje-l ael i ses fidju di tudu bus tribu pa sirbi sénpri na nómi di Jeová.
6 “Má, si un levita sai di un di kes sidadi di Israel ki el staba ta mora i el* krê bai pa kel lugar ki Jeová skodje,* 7 el pode sirbi la na nómi di Jeová, se Deus, sima tudu ses irmon, kes levita, ki sta sirbi la dianti di Jeová. 8 El ta resebe un párti di kumida sima es, alén di kel ki el ta resebe óras ki el bende kes kuza di ses gentis grandi.
9 “Óras ki bu entra na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ta da-u, bu ka debe tenta imita kes kuza nojéntu di kes nason. 10 Ka debe ten na bu meiu ningen ki ta kema se fidju matxu ô se fidju-fémia na lumi, ô ki ta faze dibinhason, ô ki ta faze majia, ô ki ta djobe sinal,* ô un fitiseru, 11 ô un algen ki ta kontrola otus ku feitisu, ô ki ta djobe kes algen ki ta invoka spritu, ô un algen ki ta dibinha, ô un algen ki ta pâpia ku mortu. 12 Pamodi Jeová ta ôdia ken ki ta faze kes kuza li. I é pamodi es ta faze kes kuza ki el ta ôdia, ki Jeová, bu Deus, sta ta tra-s di bu dianti. 13 Bu debe mostra ma bu ka ten ninhun kulpa dianti di Jeová, bu Deus.
14 “Pamodi kes nason ki bu sta ba tra di la, ta obi ku kes algen ki ta faze majia i dibinhason, má Jeová, bu Deus, ka ta dexa-u faze nada di kel-li. 15 Jeová, bu Deus, ta ben skodje pa bo un proféta sima mi, na meiu di bus irmon. Nhos debe obi ku el. 16 É kel-li ki bu pidi Jeová, bu Deus, na Orebe, na dia ki povu staba djuntadu* kantu bu fla: ‘Ka bu dexa-m obi vós di Jeová, nha Deus, ô odja se lumi grandi otu bês, asi pa N ka móre.’ 17 Nton, Jeová fla-m: ‘Kel ki es fla é dretu. 18 N ta ben poi ta sai na meiu di ses irmon un proféta sima bo, i N ta poi nhas palavra na se bóka, i el ta ben fla-s tudu kel ki N manda-l. 19 Na verdadi, N ta ben iziji pa kel ómi presta kónta na mi si el ka obi ku kes palavra ki kel proféta fla na nha nómi.
20 “‘Si pamodi orgulhu un proféta fla na nha nómi algun palavra ki N ka manda-l pa el fla ô el pâpia na nómi di otus deus, kel proféta debe móre. 21 Má, talvês bu pode fla déntu bo: “Modi ki nu ta sabe ma kel palavra ka ben di Jeová?” 22 Óras ki proféta pâpia na nómi di Jeová i se palavra ka kontise ô ka kunpri, nton kel palavra ka ben di Jeová. Kel proféta pâpia ku orgulhu. Bu ka debe ten medu di el.’
19 “Óras ki Jeová, bu Deus, distrui kes nason ki sta na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ben da-u i bu toma kel téra i bu fika na ses sidadi i na ses kaza, 2 bu debe sipara três sidadi na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ben da-u pa ser di bo. 3 Bu debe dividi na três párti kel tiritóriu di kel téra ki Jeová, bu Deus, sta da-u pa ser di bo i pripara kes strada, asi pa kel algen ki mata pode fuji pa un di kes sidadi.
4 “É kel-li ki debe fazedu ku kel algen ki mata i ki fuji pa la pa salva se vida: si el mata se prósimu sen el krê i sen el odia-l antis, 5 pur izénplu, si el bai ku se prósimu pa florésta pa ba panha lenha i el labanta se matxadu pa korta arvi, i kel féru di matxadu sai di kabu, da na se prósimu i el móre, nton kel ki mata debe fuji pa un di kes sidadi pa el pode fika bibu. 6 Sinon, kel vingador di sangi, ki ta sta txeu xatiadu,* pode pirsigi-l, pega-l i mata-l, dja ki kel sidadi é lonji dimás. Má, el ka merese moreba, pamodi el ka ta odiaba se prósimu. 7 É pur isu ki N sta da-u kel órdi li: ‘Sipara três sidadi.’
8 “Jeová, bu Deus, ta bira bu tiritóriu más grandi, sima el jura bus gentis grandi, i el ta da-u tudu kel téra ki el promete da bus gentis grandi. 9 El ta faze kel-li si bu obi ku tudu kes mandamentu li ki N sta da-u oji, di ama Jeová, bu Deus, i di anda sénpri na ses kaminhu. Nton, óras ki bu téra bira más grandi, bu debe djunta más três sidadi ku kes três sidadi di proteson. 10 Asi, un algen inosenti ka ta matadu* na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ben da-u pa ser bu eransa, i nen bu ka ta kulpadu di mata un algen.
11 “Má, si un ómi ki ta odiaba se prósimu fika ta spera-l i el ataka-l* i el móre, i kel ómi fuji pa un di kes sidadi li, 12 nton kes ansion di se sidadi debe manda tra-l di la i intrega-l na mô di vingador di sangi, i el debe móre. 13 Bu* ka debe ten péna di el. Bu debe tra di Israel kel algen ki mata un algen inosenti, asi pa tudu kuza kóre dretu ku bo.
14 “Óras ki bu resebe bu eransa na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ben da-u pa ser di bo, bu ka debe muda di lugar kes sinal ki bus gentis grandi poba pa marka limiti di txon di bu vizinhu.
15 “Sô un tistimunha ka ta txiga pa kondena* un algen pa algun éru ô pekadu ki el faze. Kel asuntu debe fika konfirmadu ku bazi na tistimunhu di dôs ô três algen. 16 Si un tistimunha ku mau intenson pâpia kóntra un ómi i el akuza-l di faze un pekadu, 17 kes dôs ómi ki tene un prubléma ta ba parse dianti di Jeová, dianti di kes saserdóti i di kes juís ki ta sta ta sirbi na kes dia la. 18 Kes juís ta invistiga kel asuntu dretu, i si kel ómi ki pâpia kóntra kel otu é un tistimunha falsu i el labanta un akuzason falsu kóntra se irmon, 19 nhos debe faze-l kel mésmu kuza ki el plania faze ku se irmon, i nhos debe kaba ku mal di nhos meiu. 20 I réstu di povu ta obi i es ta fika ku medu, i nunka más es ka ta faze un kuza mariadu sima kel-li na bu meiu. 21 Bu ka debe xinti péna: bu debe da vida* pa vida,* odju pa odju, denti pa denti, mô pa mô i pé pa pé.
20 “Si bu bai géra kóntra bus inimigu i bu odja ma ses kabalu, ses karu di géra i ses trópa é más txeu ki di bo, ka bu ten medu di es, pamodi Jeová, bu Deus, ki tra-u di téra di Ijitu, sta ku bo. 2 Óras ki nhos sta kuazi ta kumesa géra, saserdóti debe txiga pértu i pâpia ku povu. 3 El debe fla-s: ‘Ó Israel, nhos obi, nhos sta kuazi ta bai géra ku nhos inimigu. Ka nhos dizanima. Ka nhos ten medu i nen ka nhos fika dizorientadu. Nen ka nhos treme pamodi es, 4 pamodi Jeová, nhos Deus, sta bai ku nhos pa luta pa nhos kóntra nhos inimigu i pa salva nhos.’
5 “Kes enkaregadu tanbê debe fla povu: ‘Ken ki faze un kaza novu i inda el ka inaugura-l? Pa el volta pa se kaza. Sinon, el pode móre na géra i otu ómi ta inaugura-l. 6 I ken ki faze un plantason di uva i inda el ka kumesa ta panha ses fruta? Pa el volta pa se kaza. Sinon, el pode móre na géra i otu ómi ta panha ses fruta. 7 I ken ki fika noivu di un mudjer i inda el ka kaza ku el? Pa el volta pa se kaza. Sinon, el pode móre na géra i otu ómi ta kaza ku el.’ 8 Kes enkaregadu tanbê debe pergunta povu: ‘Kenha ki sta ku medu i sta dizanimadu? Pa el volta pa se kaza, asi pa el ka poi ses irmon ta fika dizanimadu sima el.’* 9 Óras ki kes enkaregadu tirmina di pâpia ku povu, es debe skodje kes xéfi di trópa pa komanda povu.
10 “Si bu txiga pértu di un sidadi pa luta kóntra el, bu debe fla-s modi ki nhos ta faze pas. 11 Si el seta bu akordu di pas i el abri-u ses porton, tudu algen ki sta la ta bira di bo i es ta obrigadu trabadja pa bo, i es ta sirbi-u. 12 Má, si el nega faze pas i el ba géra kóntra bo, bu debe serka-l, 13 i Jeová, bu Deus, di serteza ta intrega-u el na bu mô, i bu debe mata ku spada tudu ómi ki sta la. 14 Má bu pode toma kes mudjer, kes mininu, kes animal i tudu kuza ki sta na sidadi. I bu ta fika ku tudu kes kuza di valor di bus inimigu, ki Jeová, bu Deus, da-u.
15 “É kel-li ki bu ta faze ku tudu kes sidadi ki sta lonji dimás di bo, ki é ka kes sidadi di kes nason ki sta pértu di bo. 16 Má bu ka debe dexa nada ki ta respira kontinua bibu na kes sidadi di kes povu li, ki Jeová, bu Deus, sta ta da-u pa ser bu eransa. 17 Bu debe kaba ku es tudu, kes itita, kes amoreu, kes kananeu, kes perizeu, kes eveu i kes jebuzeu, sima Jeová, bu Deus, manda-u. 18 Asi pa es ka inxina nhos faze kes kuza nojéntu ki es ta faze pa ses deus, i pa es ka poi nhos ta peka kóntra Jeová, nhos Deus.
19 “Si bu serka un sidadi pa bu toma-l i bu leba txeu dia ta luta kóntra el, bu ka debe kaba ku ses arvi ku matxadu. Bu pode kume ses fruta, má bu ka debe korta-s. Pamodi ki bu ta ataka un arvi di kanpu sima bu ta faze ku un ómi? 20 Bu pode kaba sô ku kes arvi ki bu sabe ma ka ta da kumida. Bu pode korta-l i uza-l pa serka kel sidadi ki sta ta luta kóntra bo, ti ki el kai.
21 “Si algen atxadu mortu na un kanpu na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ta da-u pa bu toma i ka sabedu ken ki mata-l, 2 bus ansion i bus juís debe bai i midi distánsia entri kel korpu i kes sidadi na se vólta. 3 Nton, kes ansion di sidadi ki sta más pértu di kel korpu debe skodje un vaka novu ki nunka ka podu ta trabadja i ki nunka ka podu un kanga.* 4 I kes ansion di kel sidadi debe leba kel vaka pa baxu, pa un vali* undi agu ta kóre, undi ki ka trabadjadu txon nen ka simiadu, i es debe kebra kel vaka piskôs la na kel vali.
5 “I kes saserdóti levita ta txiga pértu, pamodi Jeová, bu Deus, skodje-s pa es sirbi-l, pa fla kes benson na nómi di Jeová. Es ta fla modi ki debe rezolvedu tudu kazu ki ta involve violénsia. 6 Nton, tudu ansion di kel sidadi ki sta más pértu di kel korpu debe laba ses mô pa riba di kel vaka novu ki es kebra piskôs na kel vali, 7 i es debe fla: ‘Nu ka mata kel ómi li* i nu ka odja kuzê ki kontise. 8 Ó Jeová, ka bu fika kóntra bu povu Israel, ki bu salva, má tra di bu povu Israel kel algen ki mata un algen inosenti.’* Asi, es ka ta ten kulpa di sangi. 9 Si nhos faze kel ki Jeová ta atxa ma é dretu, nhos ka ta ser kulpadu pamodi un algen inosenti ki móre.*
10 “Si bu bai géra kóntra bus inimigu i Jeová, bu Deus, vense-s pa bo i bu leba-s prézu, 11 i bu odja na meiu di kes prézu un mudjer bunita, i bu gosta di el i bu krê pa el ser bu mudjer, 12 bu pode leba-l pa bu kaza. El debe rapa se kabésa, korta ses unha 13 i tra se ropa di prézu, i el ta mora na bu kaza. El ta txora pa se pai ku se mai un mês interu, i dipôs bu pode ten relason ku el. Bu ta bira se maridu i el ta bira bu mudjer. 14 Má si bu ka gosta más di el, bu debe dexa-l bai pa undi ki el krê. Má, bu ka pode bende-l nen trata-l di manera duru, pamodi bu umilha-l.
15 “Si un ómi ten dôs mudjer i el ta ama un más di ki kel otu,* i es dôs da-l fidju, i se primeru fidju é di kel ki el ta ama más poku, 16 na dia ki kel ómi da se eransa pa ses fidju, el ka debe trata fidju di kel mudjer ki el ta ama más txeu sima si el é se primeru fidju, envês di fidju di kel mudjer ki el ta ama más poku, ki é se primeru fidju. 17 El debe rekonhese ma fidju di kel ki el ta ama más poku é se primeru fidju i da-l dôs párti di tudu kel ki el ten, pamodi el é komésu di se disendenti. El ten direitu di primeru fidju.
18 “Si un ómi ten un fidju temozu i rebéldi i el ka ta obi ku se pai ku se mai, i es tenta koriji-l, má el nega obi ku es, 19 se pai ku se mai debe pega-l i leba-l pa fóra ti kes ansion, na porton di se sidadi, 20 i fla kes ansion di se sidadi: ‘Nos fidju é temozu i rebéldi, i el ta nega obi ku nos. El ta kume dimás i bebe dimás.’ 21 Nton, tudu ómi di se sidadi debe da-l ku pédra ti ki el móre. Asi, nhos debe kaba ku mal di nhos meiu, i tudu Israel ta obi sobri kel-li i es ta fika ku medu.
22 “Si un ómi faze un pekadu ki el merese móre, i el matadu i bu prinda-l na un staka, 23 se korpu ka debe kontinua na staka noti interu. Má, bu debe intera-l na kel dia, pamodi kel ki prindadu na staka é maldisuadu pa Deus, i bu ka debe bira inpuru kel téra ki Jeová, bu Deus, sta da-u pa ser bu eransa.
22 “Si bu odja ovelha ô toru di bu irmon ki perde, ka bu finji ma bu ka odja-l. Bu debe leba kel animal pa bu irmon sen falta. 2 Má, si bu irmon ka ta mora pértu di bo ô si bu ka konxe-l, bu debe leba kel animal pa bu kaza, i el ta fika ku bo ti ki bu irmon ba djobe-l. Nton, bu debe divolve-l el. 3 É si ki bu debe faze ku se buru, ku se ropa i ku kalker kuza ki bu irmon perde i ki bu atxa. Ka bu finji ma bu ka odja-s.
4 “Si bu odja buru ô boi di bu irmon kaídu na strada, ka bu finji ma bu ka odja-l. Bu debe djuda-l labanta kel animal sen falta.
5 “Un mudjer ka debe bisti ropa di ómi, nen un ómi ka debe uza ropa di mudjer. Pamodi Jeová, bu Deus, ta ôdia kalker algen ki ta faze kel-li.
6 “Si bu atxa na strada un ninhu di pasu ku ses fidju ô ku ovu, na un arvi ô na txon, i kel mai sta riba di ses fidju ô riba di kes ovu, bu ka debe leba kel mai djuntu ku ses fidju. 7 Dexa kel mai bai se kaminhu, má bu pode fika ku kes fidju. Faze kel-li, asi pa tudu kuza pode kóre dretu ku bo i pa bu vive pa txeu ténpu.
8 “Si bu faze un kaza, tanbê bu debe faze un parapetu riba di kel kaza, asi si un algen kai di la pa kulpa di sangi ka fika riba di kes algen di bu kaza.
9 “Bu ka debe símia na bu plantason di uva dôs tipu di simenti. Sinon, tudu kel kodjéta ki bu faze di kes kuza ki bu símia i tudu kes uva ki bu panha ta tomadu i ta dadu pa santuáriu.
10 “Bu ka debe poi un boi i un buru ta trabadja djuntu na mésmu kanga.*
11 “Bu ka debe uza ropa ki fazedu di lan i linhu misturadu.
12 “Bu debe faze kadidju na kes kuatu kantu di bu ropa.
13 “Si un ómi kaza ku un mudjer i el ten relason ku el, má dipôs el fika ta odia-l* 14 i el akuza-l di konporta mariadu, el difama-l i el fla: ‘N kaza ku kel mudjer li, má kantu N ten relason ku el, N ka atxa próva ma el éra vírjen’, 15 nton pai ku mai di kel minina debe mostra próva di se virjindadi pa kes ansion na porton di sidadi. 16 Pai di kel minina debe fla kes ansion: ‘N da nha fidju-fémia pa ser mudjer di kel ómi li, má el ta odia-l* 17 i el sta ta akuza-l di konporta mariadu i el fla: “N ka ten próva ma bu fidju-fémia éra vírjen.” Ali sta próva di virjindadi di nha fidju-fémia.’ Nton, es ta stende lansol dianti di kes ansion di sidadi. 18 Kes ansion di sidadi ta pega kel ómi i es ta disiplina-l. 19 Es ta da-l un multa di 100 pésa di prata* i es ta da pai di kel minina el, pamodi kel ómi difama un vírjen na Israel, i el ta kontinua ta ser se mudjer. Timenti kel ómi sta bibu, el ka ta dexadu divôrsia di se mudjer.
20 “Má, si kel akuzason é verdadi i ka ten próva ma kel minina éra vírjen, 21 nton es debe leba kel minina pa fóra, na entrada di kaza di se pai, i kes ómi di sidadi debe da-l ku pédra ti ki el móre, pamodi el faze un kuza ki poi Israel na vergónha kantu el faze konportamentu seksual mariadu* na kaza di se pai. Di kel manera li, nhos debe kaba ku mal di nhos meiu.
22 “Si un ómi atxadu detadu ku un mudjer ki é mudjer di otu ómi, es tudu dôs debe móre djuntu, kel ómi ki deta ku kel mudjer i tanbê kel mudjer. Di kel manera li, nhos debe kaba ku mal na Israel.
23 “Si un vírjen sta noiva di un ómi, i un otu ómi inkontra ku el na sidadi i el deta ku el, 24 nhos debe leba es dôs pa fóra di porton di kel sidadi i da-s ku pédra ti ki es móre; kel minina pamodi el ka grita na sidadi i kel ómi pamodi el dizonra mudjer di se prósimu. Di kel manera li, nhos debe kaba ku mal di nhos meiu.
25 “Má, si kel ómi inkontra kel minina ki sta noiva na kanpu i el pega-l aforsa i el deta ku el, nton é sô kel ómi ki deta ku el ki debe móre. 26 Bu ka debe faze kel minina nada. Kel minina ka faze un pekadu pa el merese móre. Kel kazu li é sima óras ki un ómi ta ataka se prósimu i el ta mata-l. 27 Pamodi el inkontra kel minina na kanpu, i kel minina ki staba noiva grita, má ka tinha ningen pa djuda-l.
28 “Si un ómi inkontra ku un minina vírjen ki ka sta noiva, i el pega-l i el deta ku el i diskubridu, 29 kel ómi ki deta ku el ta da se pai 50 pésa di prata,* i el ta bira se mudjer. Dja ki kel ómi dizonra-l, el ka ta dexadu divôrsia di el timenti kel ómi sta bibu.
30 “Ninhun ómi ka debe toma mudjer di se pai, asi pa el ka dizonra se pai.*
23 “Ninhun ómi kapadu, ki se testiklu piladu ô ki se órgon seksual kortadu, ka pode entra na kongregason di Jeová.
2 “Ninhun fidju ki nase di konportamentu seksual mariadu* ka pode entra na kongregason di Jeová. Mésmu ti désimu jerason di se disendenti, ka pode entra na kongregason di Jeová.
3 “Ninhun amonita ô moabita ka pode entra na kongregason di Jeová. Mésmu ti désimu jerason, ninhun di ses disendenti, ka pode entra na kongregason di Jeová, 4 pamodi es ka djuda nhos ku kumida i agu kantu nhos staba ta sai di Ijitu, i pamodi es kontrata Balaon, fidju di Beor di Petor, di Mezopotámia, pa maldisua-u. 5 Má Jeová, bu Deus, nega obi Balaon. Envês di kel-li, Jeová, bu Deus, muda kel maldison na benson pa bo, pamodi Jeová, bu Deus, ta amaba bo. 6 Nunka bu ka debe djuda-s sta dretu i ten txeu kuza, duránti tudu dia di bu vida.
7 “Bu ka debe ôdia un edomita, pamodi el é bu irmon.
“Bu ka debe ôdia un algen di Ijitu, pamodi bu bira un stranjeru ki ta moraba na se téra. 8 Apartir di tirseru jerason, ses fidju pode entra na kongregason di Jeová.
9 “Óras ki bu bai géra ku bus inimigu, bu debe ivita kalker kuza mariadu.* 10 Si un ómi bira inpuru pamodi spérma sai-l di noti, el debe sai di kanpamentu i el ka pode entra na kanpamentu. 11 Di tardinha, el debe toma banhu i dipôs ki sol kanba el pode entra na kanpamentu. 12 Bu debe skodje un lugar apárti fóra di kanpamentu, i é pa la ki bu debe bai. 13 Entri bus feraménta bu debe ten un pó pikinoti. Óras ki bu inbaxa la fóra bu debe koba un braku ku el i intera kel pupú ki bu faze. 14 Pamodi Jeová, bu Deus, sta ta anda na bu kanpamentu pa libra-u i pa intrega bus inimigu na bu mô, pur isu bu kanpamentu debe ser santu, pa el ka odja nada indisenti na bu meiu i pa el ka dexa di kunpanha-u.
15 “Si un skravu fuji di se dónu i el ben na bo, bu ka debe leba-l pa se dónu. 16 El pode mora na bu meiu, na kalker lugar ki el skodje, na kalker sidadi na undi ki el krê. Bu ka debe maltrata-l.
17 “Ninhun di kes fidju-fémia di Israel ka pode bira prostituta di ténplu, i ninhun di kes fidju matxu di Israel ka pode bira prostitutu di ténplu. 18 Bu ka debe leba kel dinheru ki pagadu un mudjer prostituta, ô ki pagadu un ómi prostitutu* pa kaza di Jeová, bu Deus, pa kunpri un votu, pamodi Jeová, bu Deus, ta ôdia es tudu dôs.
19 “Bu ka debe poi bu irmon ta paga juru óras ki bu inprista-l dinheru, kumida, ô kalker otu kuza. 20 Bu pode kobra juru di un stranjeru, má bu ka debe poi bu irmon ta paga juru, asi pa Jeová, bu Deus, pode abensua-u na tudu kuza ki bu ta faze na kel téra ki bu sta ba toma.
21 “Si bu faze un votu pa Jeová, bu Deus, bu ka debe dura ki kunpri-l. Pamodi Jeová, bu Deus, di serteza ta iziji kel-la di bo, sinon bu ta ten kulpa di pekadu. 22 Má, si bu ka faze un votu, bu ka ta ten kulpa di pekadu. 23 Bu debe faze kel ki bu fla ma bu ta faze, i kunpri kel ki bu bóka promete ma el ta da pa ser oférta di livri vontadi pa Jeová, bu Deus.
24 “Si bu entra na plantason di uva di bu prósimu, bu pode kume uva avontádi ti ki bu farta, má bu ka debe poi nada na bu bólsa.
25 “Si bu entra na plantason di serial di bu prósimu, bu pode rinka kes spiga maduru ku mô, má bu ka debe uza foisi na serial di bu prósimu.
24 “Si un ómi kaza ku un mudjer, má el ka fika kontenti ku el pamodi algun kuza indisenti ki el diskubri sobri kel mudjer, nton el debe skrebe-l un sertidon di divórsiu, da-l kel sertidon i manda-l se kaminhu. 2 Dipôs ki el sai di se kaza el pode bira mudjer di otu ómi. 3 Si kel sugundu ómi odia-l* i el skrebe-l un sertidon di divórsiu, el da-l el i el manda-l se kaminhu ô si kel sugundu ómi ki kaza ku el móre, 4 nton kel primeru maridu ki mandaba el se kaminhu ka pode torna toma-l pa el ser se mudjer dipôs ki el bira inpuru, pamodi kel-li é un kuza ki Jeová ta ôdia. Bu ka debe traze pekadu riba di kel téra ki Jeová, bu Deus, da-u pa ser bu eransa.
5 “Un ómi ki ka dura ki kaza, ka debe bai trópa nen dadu ninhun otu responsabilidadi. El debe fika dispensadu duránti un anu, kontinua na kaza i faze se mudjer filís.
6 “Ningen ka debe toma un muinhu di mô ô kel pédra ki ta fika di riba pa ser garantia di un inpréstimu, pamodi si el faze si, el sta ta toma pa ser garantia un kuza ki algen ta meste pa el kontinua bibu.
7 “Si diskubridu ma un algen rapta un di ses irmon israelita, el maltrata-l i el bende-l, kel algen ki rapta debe móre. Bu debe kaba ku mal di bu meiu.
8 “Óras ki parse un kazu di lépra,* nhos ten kuidadu pa faze tudu kuza ki kes saserdóti levita fla nhos. Nhos toma kuidadu pa nhos faze sima N manda-s. 9 Lenbra di kuzê ki Jeová, bu Deus, faze ku Mirian na kaminhu, kantu nhos staba ta sai di Ijitu.
10 “Si bu inprista bu prósimu kalker kuza, bu ka debe entra na se kaza pa bu tra-l kel ki el da-u pa ser garantia. 11 Bu debe fika di ladu di fóra i kel ómi ki bu inprista-l debe traze pa fóra kel kuza ki el da-u pa ser garantia. 12 I si kel ómi é póbri, bu ka debe ba deta ku kel kuza ki el da-u pa ser garantia. 13 Lógu ki sol kanba bu debe divolve-l kel ki el da-u pa ser garantia, sen falta. I el ta ba deta ku se ropa i el ta abensua-u, i Jeová, bu Deus, ta odja ma bo é un algen justu.
14 “Bu ka debe splora un trabadjador kontratadu ki sta pasa nisisidadi i ki é póbri, ka ta inporta si é un di bus irmon ô un stranjeru ki ta mora na bu téra, déntu di bu sidadi.* 15 Bu debe paga-l se saláriu na kel mésmu dia, antis di sol kanba, pamodi el sta pasa nisisidadi i se vida* ta dipende di kel saláriu. Sinon, el ta txoma Jeová kóntra bo, i bu ta fika kulpadu di kel pekadu.
16 “Pai ka debe matadu pamodi kuzê ki ses fidju faze i fidjus ka debe matadu pamodi kuzê ki ses pai faze. Un algen debe matadu sô pamodi se própi pekadu.
17 “Bu ka debe faze julgamentu mariadu di un stranjeru ô di un mininu ki ka ten pai,* nen bu ka debe toma ropa di un viúva pa ser garantia di un inpréstimu. 18 Lenbra ma bu bira skravu na téra di Ijitu, i ma Jeová, bu Deus, liberta-u di la. É pur isu ki N sta ta da-u kel órdi li.
19 “Óras ki bu faze kodjéta di bu kanpu i bu skese di un fexu na kanpu, ka bu volta pa panha-l. Dexa-l pa kel stranjeru ki ta mora na bu meiu, pa mininu ki ka ten pai i pa viúva, asi pa Jeová, bu Deus, pode abensua-u na tudu kuza ki bu ta faze.
20 “Óras ki bu sakudi kes ramu di bu olivera, ka bu torna faze-l. Kel ki resta debe fika pa kel stranjeru ki ta mora na bu meiu, pa mininu ki ka ten pai i pa viúva.
21 “Óras ki bu kodje kes uva di bu plantason di uva, ka bu volta pa panha kes ki resta. El debe fika pa kel stranjeru ki ta mora na bu meiu, pa mininu ki ka ten pai i pa viúva. 22 Lenbra ma bu bira skravu na téra di Ijitu. É pur isu ki N sta ta da-u kel órdi li.
25 “Óras ki dôs ómi sta ku un prubléma, es pode parse dianti di kes juís. Es ta julga-s i kel ómi ki é justu es ta fla ma el é inosenti i kel ómi ki é mau es ta fla ma el é kulpadu. 2 Si kel ki é kulpadu merese sotadu, kel juís ta pô-l ta deta i el ta sotadu na se frenti. El ta sotadu di akordu ku kel éru ki el faze. 3 El pode dadu ti 40 xikotada,* ka más ki kel-la. Si el kontinua ta sotaba el, bu irmon ta fikaba umilhadu bu dianti.
4 “Ka bu tapa toru bóka timenti el sta digudja.*
5 “Si irmons ta mora djuntu i un di es móre sen ten fidju, kel mudjer di kel ki móre ka debe kaza ku un algen ki é ka di se família. Se kunhadu debe toma-l pa el ser se mudjer, i faze kazamentu di kunhadu ku el. 6 Kel primeru fidju ki el ten ta leba nómi di se irmon ki móre, asi pa se nómi ka dizaparse di Israel.
7 “Si kel ómi ka krê kaza ku viúva di se irmon, nton kel viúva debe bai na ansions na porton di sidadi i fla: ‘Irmon di nha maridu sta nega poi nómi di se irmon ta kontinua na Israel. El ka krê faze kazamentu di kunhadu ku mi.’ 8 Kes ansion di se sidadi debe txoma-l i pâpia ku el. Si el insisti i el fla: ‘N ka krê kaza ku el’, 9 nton kel viúva debe txiga se pértu, na frenti di kes ansion, tra-l sandália di pé, kuspi-l na róstu i fla: ‘É si ki debe fazedu ku kel ómi ki ka da se irmon un fidju.’ 10 Dipôs di kel-li, nómi di se família* ta ser konxedu na Israel pa ‘Kaza di kel ki tradu sandália’.
11 “Si dôs ómi briga ku kunpanheru i mudjer di un di es entra na géra pa proteje se maridu di kel ki sta ta sota-l, i el stika se mô i el pega-l na se órgon, 12 bu debe korta-l se mô. Bu* ka debe xinti péna.
13 “Bu ka debe ten na bu bólsa dôs pézu di pédra, un grandi i un pikinoti. 14 Bu ka debe ten na bu kaza dôs kuza di midi,* un grandi i un pikinoti. 15 Sénpri bu debe ten un pézu izatu i justu i un medida izatu i justu, pa bu pode vive pa txeu ténpu na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ta da-u. 16 Pamodi Jeová, bu Deus, ta ôdia tudu algen injustu ki ta faze kes kuza li.
17 “Lenbra di kuzê ki Amaleki faze-u na kaminhu, kantu nhos staba ta sai di Ijitu. 18 Kantu nhos staba kansadu i sen forsa, el bai inkontra ku nhos na kaminhu i el ataka tudu kes ki fika pa tras. El ka mostra grandi ruspetu pa Deus. 19 Óras ki Jeová, bu Deus, da-u diskansu di tudu bus inimigu ki sta na bu vólta, na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ben da-u pa ser bu eransa, bu debe kaba ku kes amalekita di dibaxu di séu i ningen ka ta lenbra di es. Bu ka debe skese.
26 “Óras ki bu entra na kel téra ki Jeová, bu Deus, ta ben da-u pa ser bu eransa i bu toma-l i bu mora na el, 2 bu debe djunta alguns di kes primeru kodjéta* ki bu txon da, na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta da-u i pô-s na un sestu i bai pa kel lugar ki Jeová, bu Deus, skodje pa poi se nómi ta mora la. 3 Bu debe bai na saserdóti ki sta ta sirbi na kes dia i fla-l: ‘Oji N sta konfirma dianti di Jeová, bu Deus, ma N entra na kel téra ki Jeová jura pa nos gentis grandi ma el ta da-nu el.’
4 “Nton, saserdóti ta toma kel sestu di bu mô i el ta pô-l dianti di altar di Jeová, bu Deus. 5 I bu debe fla dianti di Jeová, bu Deus: ‘Nha pai éra un arameu, ki ta baba di un lugar pa kel otu,* i el dixi ti Ijitu i el mora la sima stranjeru, ku un família pikinoti. Má la, el bira un nason grandi, fórti i ku txeu algen. 6 I kes algen di Ijitu maltrata-nu, pô-nu ta sufri i es pô-nu ta bira skravu. 7 Nton, nu kumesa ta pidi ajuda na Jeová, kel Deus di nos gentis grandi, i Jeová obi nos vós i el djobe pa nos frónta, pa nos disgrasa i modi ki es staba ta maltrata-nu. 8 Dipôs, Jeová tra-nu di Ijitu ku mô fórti i brasu fórti, ku kuzas ki ta da algen medu i ku sinal i milagris. 9 Nton, el traze-nu pa kel lugar li i el da-nu kel téra li, un téra ki ta da leti ku mel. 10 Gósi, N traze kes primeru kodjéta di kel txon ki Jeová da-m.’
“Nton bu debe pô-l dianti di Jeová, bu Deus, i inbaxa dianti di Jeová, bu Deus. 11 I abo, kel levita i kel stranjeru ki ta mora na bu meiu ta fika kontenti ku tudu kes kuza bon ki Jeová, bu Deus, da-u abo i kes algen di bu kaza.
12 “Óras ki bu tirmina di sipara un désimu di tudu bus kodjéta na tirseru anu, kel anu di dízimu, bu ta da-l pa kel levita, pa kel stranjeru ki ta mora na bu meiu, pa kel mininu ki ka ten pai* i pa kel viúva, i es ta kume déntu di bus sidadi* ti ki es fika fartu. 13 Nton, bu ta fla dianti di Jeová, bu Deus: ‘N tra kel párti sagradu di nha kaza i N da-l pa kel levita, pa kel stranjeru ki ta mora na nos meiu, pa kel mininu ki ka ten pai i pa kel viúva, sima bu manda-m. N ka viola i nen N ka skese di bus mandamentu. 14 N ka kume-l kantu N staba di lutu, nen N ka toka na el kantu N staba inpuru, nen N ka oferese ninhun párti di el pa kes mortu. N obi ku vós di Jeová, nha Deus, i N faze tudu ki bu manda-m. 15 Gósi, la di séu, ki é bu morada santu, djobe pa baxu i abênsua bu povu Israel i kel téra ki bu da-nu, sima bu jura pa nos gentis grandi, kel téra ki ta da leti ku mel.’
16 “Oji, Jeová, bu Deus, sta manda-u pa bu kunpri kes lei i kes mandamentu li. Bu debe obi ku es i kunpri-s di tudu bu korason i di tudu bu alma.* 17 Oji, Jeová sta ta fla-u ma el ta ser bu Deus timenti bu sta anda na se kaminhu i bu sta obi ku ses lei, ses mandamentu i ses órdi, i timenti bu sta obi ku se vós. 18 I tanbê bu fla Jeová ma bu ta bira se povu, se propriadadi spesial, sima el promete-u i ma bu ta obi ku tudu ses mandamentu 19 i ma el ta pô-u pa riba di tudu kes otu nason ki el faze, i el ta da-u lovor, fama i glória, timenti bu ta prova ma bo é un povu santu pa Jeová, bu Deus, sima el promete.”
27 Nton, djuntu ku kes ansion di Israel, Muizés da povu kel órdi li: “Nhos obi ku tudu mandamentu ki N sta da nhos oji. 2 I na dia ki nhos trabesa Jurdon pa kel téra ki Jeová, nhos Deus, sta da nhos, nhos skodje kes pédra grandi i nhos kubri-s ku rabóki.* 3 I óras ki bu trabesa Jurdon, skrebe na es tudu kes palavra di kel Lei li, asi pa bu entra na kel téra ki Jeová, bu Deus, sta ta da-u, un téra ki ta da leti ku mel, sima Jeová, kel Deus di bus gentis grandi, promete-u. 4 Óras ki nhos trabesa Jurdon, nhos debe poi kes pédra li na monti Ebal i kubri-s ku rabóki, sima N sta manda nhos oji. 5 Tanbê bu debe faze un altar la pa Jeová, bu Deus, un altar di pédra. Bu ka debe uza feraménta di féru na kes pédra. 6 Bu debe faze altar di Jeová, bu Deus, ku kes pédra interu i faze oférta kemadu pa Jeová, bu Deus, riba di el. 7 Bu ten ki oferese sakrifisiu di pas i kume-s la, i bu ta fika kontenti dianti di Jeová, bu Deus. 8 I skrebe klaru riba di kes pédra tudu kes palavra di kel Lei li.”
9 Nton, Muizés i kes saserdóti levita fla Israel interu: “Ó Israel, fika kaladu i obi. Oji bu bira povu di Jeová, bu Deus. 10 Bu debe obi vós di Jeová, bu Deus, i obi ku ses mandamentu i ses lei, ki N sta ta manda-u oji.”
11 Na kel dia, Muizés da povu kel órdi li: 12 “Óras ki nhos trabesa Jurdon, kes tribu li ta fika di pé na monti Jerizin pa abênsua povu: Simion, Levi, Judá, Isakar, Juzé i Benjamin. 13 I kes otu tribu ta fika di pé na monti Ebal pa fla kel maldison: Ruben, Gade, Azer, Zebulon, Dan i Naftali. 14 I kes levita ta fla ku vós altu pa tudu kes ómi di Israel:
15 “‘Kel ómi ki faze un imajen ô un státua di metal, ki é un kuza ki Jeová ta ôdia, trabadju di mô di un artizon* i ki sukundi-l é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’*)
16 “‘Ken ki trata se pai ô se mai ku disprézu é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
17 “‘Ken ki muda sinal ki ta marka limiti di txon di se vizinhu é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
18 “‘Ken ki poi un algen ségu perde na kaminhu é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
19 “‘Ken ki nega faze justisa pa un stranjeru ki ta mora na se meiu, pa un mininu ki ka ten pai* ô pa un viúva é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
20 “‘Ken ki deta ku mudjer di se pai é maldisuadu pamodi el sta dizonra se pai.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
21 “‘Ken ki deta ku un animal é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
22 “‘Ken ki deta ku se irman, fidju-fémia di se pai ô fidju-fémia di se mai é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
23 “‘Ken ki deta ku se sógra é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
24 “‘Ken ki spera sukundidu pa mata se prósimu é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
25 “‘Ken ki seta un subornu pa mata un algen inosenti* é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
26 “‘Ken ki ka ruspeta kes palavra di kel Lei li i ka obi ku es é maldisuadu.’ (I povu interu ta fla: ‘Amén!’)
28 “I si sen falta bu obi ku vós di Jeová, bu Deus, i bu ten kuidadu na kunpri tudu kes mandamentu ki N sta manda-u oji, Jeová, bu Deus, di serteza ta pô-u pa riba di tudu kes otu nason di téra. 2 Tudu kes benson li ta ben sta riba di bo i es ta ben kunpanha-u, si sénpri bu obi ku vós di Jeová, bu Deus:
3 “Bu ta ser abensuadu na sidadi i bu ta ser abensuadu na kanpu.
4 “Bus fidju, bus kodjéta i kes fidju di bu animal, bus bizeru i bus korderu ta ser abensuadu.
5 “Bu sestu i bu tijéla di masa pon ta ser abensuadu.
6 “Bu ta ser abensuadu na tudu kuza ki bu ta faze.*
7 “Jeová ta ben poi kes inimigu ki labanta kóntra bo ta vensedu bu frenti. Es ta ben ataka-u na un direson, má es ta ben fuji di bo na 7 direson. 8 Jeová ta abênsua bus armazén i tudu kuza ki bu faze, i di serteza el ta abensua-u na kel téra ki Jeová, bu Deus, ta da-u. 9 Jeová ta pô-u ta ser se povu santu, sima el jura-u, pamodi bu kontinua ta obi ku mandamentus di Jeová, bu Deus, i ta anda na ses kaminhu. 10 Tudu povu di téra ta ben odja ma Jeová é bu Deus, i es ta fika ku medu di bo.
11 “Jeová ta ben da-u txeu fidju, txeu animal i txon ki ta da txeu kumida na kel téra ki Jeová ta ben da-u, sima el jura bus gentis grandi. 12 Jeová ta ben abri séu, ki é se bon armazén, pa da txuba na bu téra na ténpu sértu i pa abênsua tudu kuza ki bu faze. Bu ta ben inprista txeu nason, má bu ka ta meste pidi nada inpristadu. 13 Jeová ta pô-u ta bira kabésa envês di rabu, i bu ta fika di riba envês di fika dibaxu, si bu kontinua ta obi ku mandamentus di Jeová, bu Deus, ki N sta ta manda-u oji pa bu obi ku es i pa bu kunpri-s. 14 Bu ka debe disvia di tudu kes palavra ki N sta manda nhos oji, nen pa direita nen pa skerda, pa ba sigi otus deus i sirbi-s.
15 “Má si bu ka obi ku vós di Jeová, bu Deus, i bu ka ten kuidadu na obi ku tudu ses mandamentu i lei ki N sta ta manda-u oji, tudu kes maldison li ta kontise ku bo:
16 “Bu ta ser maldisuadu na sidadi i bu ta ser maldisuadu na kanpu.
17 “Bu sestu i bu tijéla di masa pon ta ser maldisuadu.
18 “Bus fidju, bus kodjéta i bus bizeru i korderu ta ser maldisuadu.
19 “Bu ta ser maldisuadu na tudu kuza ki bu ta faze.
20 “Jeová ta manda-u maldison, konfuzon i kastigu na tudu kuza ki bu faze, ti ki bu kabadu ku el i bu dizaparse faxi, pamodi kes kuza mariadu ki bu faze i pamodi bu bandona-m. 21 Jeová ta poi duénsa ta pega na bo ti ki el kaba ku bo di kel téra ki bu sta ba toma. 22 Jeová ta kastiga-u ku tuberkulozi, ku fébri altu, ku inflamason, ku kalor fórti, ku spada, ku béntu kenti i ku bulor, i kes kuza li ta pirsigi-u ti ki bu dizaparse. 23 Séu ki sta riba di bu kabésa ta bira kóbri i téra ki sta baxu bo ta bira féru. 24 Jeová ta poi txuba na bu téra ta bira pó ku puera, ki ta kai di séu riba di bo ti ki kaba ku bo. 25 Jeová ta dexa pa bus inimigu vense-u. Bu ta ataka-s na un direson, má bu ta fuji di es na 7 direson. Tudu kes reinu di téra ta fika ku txeu medu óras ki es odja kuzê ki kontise ku bo. 26 I bu korpu ta bira kumida pa tudu kes pasu di séu i tudu kes animal di téra, i ka ta ten ningen pa spanta-s.
27 “Jeová ta kastiga-u ku frunku di Ijitu, ku emoroidi, ku frida i ku kosera, ki bu ka ta pode kuradu. 28 Jeová ta kastiga-u, el ta pô-u ta bira dodu, ségu i konfuzu.* 29 Bu ta anda ta palpa na meiu-dia, sima un ómi ségu ta anda ta palpa na sukuru, i bu ka ta ten bon rezultadu na nada ki bu ta faze. Bu ta sta sénpri ta sploradu i ta furtadu, i ningen ka ta salva-u. 30 Bu ta fika noivu di un mudjer, má otu ómi ta viola-l. Bu ta faze un kaza, má bu ka ta mora na el. Bu ta planta uva, má bu ka ta txiga di panha ses fruta. 31 Bu toru ta matadu bu dianti, má bu ka ta kume-l. Bu buru ta furtadu bu dianti, má bu ka ta torna toma-l. Bus ovelha ta dadu pa bus inimigu, i ka ta ten ningen pa salva-u. 32 Bu ta odja bus fidju matxu i bus fidju-fémia ta dadu pa otu povu, i sénpri bu ta ten sodadi di es, má bu mô ka ta pode faze nada. 33 Un povu ki bu ka konxe ta kume bu kodjéta i kes kuza ki bu trabadja pa el, i sénpri bu ta sploradu i bu ta tratadu mariadu. 34 Bu ta fika dodu pamodi kes kuza ki bu odja.
35 “Jeová ta kastiga-u ku frunku ki ta da txeu dór i ki ka ten kura, na juelhu i na pérna, di sóla di pé ti riba di kabésa. 36 Jeová ta leba-u abo i kel rei ki bu skodje pa un nason ki nen bo nen bus gentis grandi ka konxe. La bu ta sirbi otus deus, kes deus di madera i di pédra. 37 Óras ki bu txiga na kes lugar ki Jeová manda-u, kes algen di la ta ben obi kuzê ki kontise ku bo i es ta ben fika ku medu. I es ta ben dispreza-u i faze trósa di bo.
38 “Bu ta leba txeu simenti pa kanpu, má bu ta kodje poku, pamodi gafanhotu ta kume-l. 39 Bu ta faze plantason di uva i bu ta toma kónta di el, má bu ka ta bebe vinhu nen bu ka ta kodje nada, pamodi bitxu ta kume-s. 40 Bu ta ten olivera na tudu bu tiritóriu, má bu ka ta poi azeti na bu péli, pamodi kes azeitona ta kai. 41 Bu ta ten fidju matxu i fidju-fémia, má es ka ta kontinua ku bo, pamodi es ta lebadu prézu. 42 Un monti di insétu* ta distrui tudu bus arvi i tudu kes kuza ki bu txon da. 43 Kel stranjeru ki ta mora na bu meiu ta fika kada bês más fórti, timenti bu ta fika kada bês más fraku. 44 El ta inprista-u, má abo bu ka ta inprista-l. El ta bira kabésa i bu ta bira rabu.
45 “Tudu kes maldison li di serteza ta ben riba di bo. Es ta kóre bu tras i es ta pega-u ti ki bu kabadu ku el, pamodi bu ka obi ku vós di Jeová, bu Deus, i bu ka obi ku ses mandamentu i ses lei ki el manda-u. 46 I es ta kontinua riba di bo i riba di bu disendenti pa sirbi di sinal i avizu pa tudu ténpu, 47 pamodi bu ka sirbi Jeová, bu Deus, ku alegria i ku korason kontenti, kantu bu tinha tudu kuza avontádi. 48 Jeová ta manda bus inimigu kóntra bo, i bu ta sirbis-s ku fómi, ku sedi, ku poku ropa i ku falta di tudu kuza. El ta poi un kanga* di féru na bu piskôs ti ki el kaba ku bo.
49 “Jeová ta manda kóntra bo un nason ki ta ben di lonji, di kel otu ladu di téra. Un nason ki bu ka ta intende se língua ta ataka-u sima un ágia, 50 un nason violéntu ki ka ta ruspeta algen grandi nen ka ten péna di jóven. 51 Es ta kume fidju di bus animal i bus kodjéta ti ki bu kabadu ku el. Es ka ta dexa-u nen serial, nen vinhu novu, nen azeti, nen bizeru, nen korderu ti ki es kaba ku bo. 52 Es ta serka-u, es ta prende-u déntu di tudu kes sidadi di bu téra ti ki kes muralha altu i fórti ki bu ta kunfia na es kai. Sin, di serteza es ta serka-u na tudu kes sidadi* di bu téra, ki Jeová, bu Deus, ta da-u. 53 Óras ki bus inimigu serka-u ta ser tantu difísil ki kel frónta ta pô-u ta kume bus própi fidju. Sin, bu ta kume karni di bus fidju matxu i karni di bus fidju-fémia ki Jeová, bu Deus, da-u.
54 “Nen kel ómi más dilikadu i sensível na bu meiu ka ta xinti péna di se irmon, ô di se mudjer ki el krê txeu ô di kes fidju ki el fika ku el. 55 El ka ta dividi ku es ninhun karni di ses fidju ki el ta kume, pamodi el ka ta tene más nada pa el kume i el ta fika frontadu, pamodi kel situason difísil ki ta ten óras ki bus inimigu serka bus sidadi. 56 I kel mudjer dilikada i sensível na bu meiu ki nunka ka pensaba na poi pé na téra pamodi el é txeu dilikada, ka ta xinti péna di se maridu ki el ta ama, di se fidju matxu ô di se fidju-fémia, 57 i el ka ta dividi ku es kel plasénta ki sai di meiu di ses pérna i kes fidju ki el ten. El ta kume-s sukundidu pamodi kel situason difísil ki ta ten óras ki bus inimigu serka bus sidadi.
58 “Si bu ka obi ku kuidadu ku tudu kes palavra di kel Lei li ki sta skrebedu na kel livru li i bu ka ruspeta es nómi gloriozu i ki ta poi algen ta ten grandi ruspetu pa el, ki é nómi di Jeová, bu Deus, 59 Jeová ta kastiga-u abo i bus disendenti ku praga duru, praga grandi i ki ta dura i ku duénsa gravi i ki ta dura. 60 El ta traze riba di nhos tudu kes duénsa di Ijitu, kes ki nhos tinha medu, i di serteza es ka ta ben dexa nhos más. 61 Tanbê, Jeová ta traze riba di nhos, tudu duénsa ô praga ki ka sta skrebedu na kel livru di Lei li, ti ki nhos kabadu ku el. 62 Enbóra nhos bira txeu sima strélas na séu, nhos ta bira poku, pamodi nhos ka obi ku vós di Jeová, nhos Deus.
63 “I sima Jeová fika kontenti na poi nhos ta ten bons rezultadu i na poi nhos ta bira txeu, Jeová tanbê ta fika kontenti na distrui nhos i kaba ku nhos. Nhos ta rinkadu di kel téra ki nhos sta ba toma.
64 “Jeová ta spadja-u na meiu di tudu kes otu nason, di un pónta di téra ti kel otu pónta di téra, i la bu ta sirbi kes deus di madera i di pédra, ki bo i bus gentis grandi ka konxe. 65 Bu ka ta ten pas na meiu di kes nason, nen un lugar pa diskansa bu pé. Envês di kel-li, Jeová ta da-u la un korason preokupadu, odju fraku i bu ta xinti dizusperadu. 66 Bu vida ta ben sta na un grandi prigu i bu ta xinti medu di dia ku di noti. I bu ka ta ten serteza si bu ta kontinua bibu. 67 Di palmanhan bu ta fla: ‘Éra pa dja staba di noti!’ i di noti bu ta fla: ‘Éra pa dja staba di palmanhan!’ pamodi kel medu ki bu ta xinti na bu korason i pamodi kuzê ki bus odju ta odja. 68 I di serteza Jeová ta leba-u di vólta pa Ijitu di barku, pa kel kaminhu ki N flaba bo: ‘Nunka más bu ka ta odja-l otu bês’, i la nhos ten ki bende nhos kabésa pa nhos inimigu pa nhos ser skravu i skrava, má ningen ka ta kunpra nhos.”
29 Kes-li é kes palavra di kontratu ki Jeová manda Muizés faze ku povu di Israel na téra di Moabe, fóra kel kontratu ki el fazeba ku es na Orebe.
2 Nton, Muizés djunta Israel interu i el fla-s: “Nhos odja tudu kel ki Jeová faze nhos dianti na téra di Ijitu ku Faraó, ku tudu ses sérvu i ku se téra interu. 3 Nhos odja kes kastigu grandi, kes sinal i kes milagri grandi. 4 Má Jeová ka da nhos un korason pa intende, nen odju pa odja, nen obidu pa obi, ti dia di oji. 5 ‘Duránti kes 40 anu ki N staba ta gia nhos na dizértu, kes ropa ki nhos staba ta uza i nen kes sandália ki staba na nhos pé ka gasta. 6 Nhos ka kume pon, nhos ka bebe vinhu i ninhun otu bebida alkólika, asi pa nhos fikaba ta sabe ma ami é Jeová, nhos Deus.’ 7 Dipôs, nhos txiga na kel lugar li, i Sion, rei di Esbon, i Ogi, rei di Bazan, ben géra kóntra nos, má nu ganha-s. 8 Dipôs, nu toma ses téra i nu da-l pa tribu di Ruben, pa tribu di Gade i pa metadi tribu di Manasés, pa ser ses eransa. 9 Pur isu, nhos kunpri kes palavra di kel kontratu li i nhos obi ku es, asi nhos ta ten bon rezultadu na tudu kuza ki nhos faze.
10 “Nhos tudu sta oji dianti di Jeová, nhos Deus, kes xéfi di nhos tribu, nhos ansion, nhos enkaregadu, tudu kes ómi di Israel, 11 nhos fidju, nhos mudjer i kes stranjeru ki ta mora na nhos meiu, ki sta na nhos kanpamentu, désdi kel ki ta djunta bu lenha ti kel ki ta tra agu pa bo. 12 Bu sta li pa entra na un kontratu ku Jeová, bu Deus, i na kel juramentu ki oji Jeová, bu Deus, sta ta faze ku bo, 13 asi, pa oji el pô-u ta ser se povu i pa el ser bu Deus, sima el promete-u i sima el jura bus gentis grandi, Abraon, Izaki i Jakó.
14 “É ka sô ku nhos ki N sta faze kel kontratu li i kel juramentu li, 15 má é ku kes ki sta li oji djuntu ku nos, dianti di Jeová, nos Deus, i ku kes ki ka sta li djuntu ku nos oji. 16 (Pamodi nhos sabe dretu modi ki nu ta viveba na téra di Ijitu i modi ki nu pasa na meiu di txeu nason na nos viajen. 17 I nhos odja kes kuza mariadu ki Deus ta ôdia i kes imajen nojéntu* di madera, pédra, prata i oru ki es tinha.) 18 Pur isu, nhos toma kuidadu pa ninhun ómi ô mudjer, nen ninhun família ô tribu di kes ki sta li oji ka disvia se korason di Jeová, nos Deus, i sirbi kes deus di kes nason, i pa ka parse na nhos meiu un raís ki ta da un planta ki ten venénu i absintu.*
19 “Má, si algen obi kes palavra di kel juramentu li i el ingaba na se korason: ‘Nada ka ta kontise ku mi, mésmu si N kontinua ta vive sima N krê’,* i pamodi kel-li tudu kuza na se vólta distruídu, 20 Jeová ka ta sta dispostu na purdua-l. Envês di kel-li, Jeová ta fika txeu xatiadu ku kel ómi li, i tudu kes maldison ki sta skrebedu na es livru di serteza ta ben riba di el, i Jeová ta paga se nómi dibaxu di séu. 21 Nton, Jeová ta sipara-l di tudu kes tribu di Israel, asi pa el sufri disgrasa di akordu ku tudu kes maldison di kontratu ki sta skrebedu na es livru di Lei.
22 “Kel jerason di nhos fidju ki sta pa ben i kel stranjeru di un téra lonji ta odja kes praga di kel téra li, kes duénsa ki Jeová traze riba di el. 23 Es ta odja ma kel téra interu distruídu ku inxofri, sal i lumi. Es ta odja ma kel téra ka sta simiadu i ma ninhun planta ka nase nen ka kria, i ma kel téra sta sima Sudoma i Gumora, Admá i Zeboin, ki Jeová distrui na se raiba i na se fúria. 24 Nton, aes i tudu kes nason ta fla: ‘Pamodi ki Jeová faze kel-li ku kel téra li? Kuzê ki pô-l ta fika txeu xatiadu si?’ 25 Nton, es ta fla: ‘É pamodi es bandona kel kontratu ki Jeová, Deus di ses gentis grandi, faze ku es kantu el tra-s di téra di Ijitu. 26 Má, es sirbi otus deus i es inbaxa ses dianti, kes deus ki es ka konxeba i ki el ka dexaba es adora. 27 Nton, Jeová fika txeu xatiadu ku kel téra li i el traze riba di el tudu kes maldison ki sta skrebedu na es livru. 28 Pur isu, Jeová fika ku txeu raiba, ku txeu fúria i txeu xatiadu ki el rinka-s di ses téra i el manda-s pa otu téra, undi es sta ti oji.’
29 “Kes kuza ki sta sukundidu é di Jeová, nos Deus, má kes kuza ki mostradu é di nos i di nos disendenti pa tudu ténpu, asi pa nu pode kunpri tudu kes palavra di kel Lei li.
30 “Óras ki tudu kes palavra li ben riba di bo, kel benson i kel maldison ki N poi bu dianti, i bu lenbra di es na tudu nason undi Jeová, bu Deus, spadja-u, 2 i bu volta pa Jeová, bu Deus, bo ku bus fidju i bu obi ku se vós, sima N sta ta fla-u oji, di tudu bu korason i di tudu bu alma,* 3 nton Jeová, bu Deus, ta traze-u di vólta di kel lugar ki bu staba prézu i el ta mostra-u mizerikórdia i el ta torna djunta-u di tudu kes nason undi Jeová, bu Deus, spadja-u. 4 Sikrê bu povu sta spadjadu ti kel párti más lonji di téra, di la Jeová, bu Deus, ta djunta-u i ta traze-u di vólta. 5 Jeová, bu Deus, ta traze-u pa kel téra ki bus gentis grandi toma, i bu ta toma kónta di el. El ta pô-u ta ten bon rezultadu i bu ta bira más txeu di ki bus gentis grandi. 6 Jeová, bu Deus, ta purifika* bu korason i korason di bu disendenti, asi bu ta ama Jeová, bu Deus, di tudu bu korason i di tudu bu alma, i bu ta pode vive. 7 Nton, Jeová, bu Deus, ta traze tudu kes maldison li riba di bus inimigu ki odia-u i pirsigi-u.
8 “Nton, bu ta volta pa Jeová, bu ta obi ku se vós i bu ta obidese tudu ses mandamentu ki N sta ta manda-u oji. 9 Jeová, bu Deus, ta pô-u ta ten bon rezultadu na tudu bu trabadju. El ta da-u txeu fidju, txeu animal i bu ta ten bon kodjéta na bu téra, dja ki Jeová ta fika kontenti na pô-u ta ten bon rezultadu, sima el fika kontenti ku bus gentis grandi. 10 Pamodi bu ta obi ku vós di Jeová, bu Deus, bu ta obidese ses mandamentu i ses lei ki sta skrebedu na kel livru di Lei li, i bu ta volta pa Jeová, bu Deus, di tudu bu korason i di tudu bu alma.
11 “Kel mandamentu li ki N sta ta da-u oji é ka difísil dimás pa bu kunpri, nen el ka sta fóra di bu alkansi.* 12 El ka sta na séu, asi pa bu fla: ‘Ken ki ta subi ti séu i ta traze-l pa nos, asi pa nu pode obi i kunpri-l?’ 13 Nen el ka sta di kel otu ladu di mar, asi pa bu fla: ‘Kenha ki ta trabesa pa kel otu ladu di mar i ta traze-l pa nos, asi pa nu pode obi i kunpri-l?’ 14 Pamodi kel palavra sta pértu di bo, na bu própi bóka i na bu própi korason, asi pa bu pode kunpri-l.
15 “Odja, N ta poi bu dianti vida i mórti, kel ki é dretu i kel ki é mariadu. 16 Si bu obi ku kes mandamentu di Jeová, bu Deus, ki N sta ta manda-u oji, i bu ama Jeová, bu Deus, bu anda na ses kaminhu i bu obidese ses mandamentu, ses lei i ses órdi, nton bu ta vive i bu ta bira txeu, i Jeová, bu Deus, ta abensua-u na kel téra ki bu sta ba toma.
17 “Má si bu korason disvia i bu ka obi ku Deus i bu tentadu pa inbaxa dianti di otus deus i sirbi-s, 18 N ta fla nhos oji ma di serteza nhos ta móre. Nhos ka ta vive txeu ténpu na kel téra ki nhos sta trabesa Jurdon pa nhos ba toma-l. 19 Oji N ta poi séu ku téra pa ser tistimunha kóntra nhos ma N poi bu dianti vida ku mórti, benson ku maldison. Skodje vida pa bu kontinua bibu, abo i bus disendenti. 20 Pur isu, bu ten ki ama Jeová, bu Deus, obi ku se vós i kontinua lial pa el,* pamodi el é bu vida i através di el bu ta vive txeu ténpu na kel téra ki Jeová jura ma el ta da bus gentis grandi, Abraon, Izaki i Jakó.”
31 Dipôs, Muizés fla Israel interu kes palavra li: 2 “Oji N tene 120 anu. Dja N ka ta pode gia nhos más, pamodi Jeová fla-m: ‘Bu ka ta trabesa kel Jurdon li.’ 3 Jeová, bu Deus, é kel ki ta trabesa bu frenti, i é el ki ta kaba ku kes nason li di bu dianti, i bu ta toma ses téra. Juzué é kel ki ta gia-u pa kel otu ladu di Jurdon, sima Jeová fla. 4 Jeová ta faze-s sima el faze ku Sion i Ogi, kes rei di amoreu, i ku ses téra, kantu el kaba ku es. 5 Jeová ta poi nhos ta vense kes nason, i nhos debe trata-s di akordu ku tudu kes mandamentu ki N da nhos. 6 Ten koraji i ser fórti. Ka bu xinti medu nen ka bu fika dizorientadu ses dianti, pamodi Jeová, bu Deus, é kel ki sta bai ku bo. El ka ta dexa-u i nen el ka ta bandona-u.”
7 Dipôs, Muizés txoma Juzué i na frenti di tudu kes israelita el fla-l: “Ten koraji i ser fórti, pamodi é bo ki ta leba kel povu li pa kel téra ki Jeová jura ma el ta daba ses gentis grandi, i bu ta ben da-s pa ser ses eransa. 8 Jeová é kel ki sta bai na bu frenti, i el ta kontinua ku bo. El ka ta dexa-u i nen el ka ta bandona-u. Ka bu ten medu nen ka bu fika dizorientadu.”
9 Nton, Muizés skrebe kel Lei li i el da-l pa kes saserdóti levita, ki ta karega Arka di Kontratu di Jeová, i pa tudu kes ansion di Israel. 10 Muizés da-s kel órdi li: “Na fin di kada 7 anu, na kel ténpu markadu di anu pa kansela dívida, duránti Fésta di Baraka, 11 óras ki Israel interu parse dianti di Jeová, bu Deus, na kel lugar ki el skodje, bu debe lé kel Lei li pa Israel interu obi. 12 Djunta povu, ómi, mudjer, kriansa i stranjeru ki sta déntu di bus sidadi, pa es obi, pa es prende sobri Jeová, bu Deus, i pa es ten grandi ruspetu pa el i pa es ten kuidadu na kunpri tudu kes palavra di kel Lei li. 13 Nton, ses fidju ki ka konxeba kel Lei li ta ben obi i prende ten grandi ruspetu pa Jeová, nos Deus, tudu kes dia ki nhos vive na kel téra ki nhos ta bai toma dipôs ki nhos trabesa Jurdon.”
14 Nton, Jeová fla Muizés: “Dja sta kuazi ta txiga dia pa bu móre. Txoma Juzué i nhos bai na ténda di runion, asi pa N skodje-l pa el ser líder.” Pur isu, Muizés i Juzué bai na ténda di runion. 15 Nton, Jeová parse na kel ténda, na un kuluna di núven, i kel kuluna di núven para na entrada di ténda.
16 Jeová fla Muizés: “Odja! Bu sta kuazi ta móre,* i kel povu li ta ben kumesa ta adora* kes deus stranjeru ki ta sta na ses vólta na kel téra ki es sta ta bai. Es ta bandona-m i es ta viola nha kontratu ki N faze ku es. 17 Na kel ténpu la, N ta fika txeu xatiadu ku es, N ta bandona-s i N ta sukundi nha róstu di es ti ki es distruídu. Nton, dipôs ki es pasa pa txeu disgrasa i sufrimentu, es ta fla: ‘É ka pamodi nos Deus ka sta ku nos más ki nu sta pasa pa kes disgrasa li?’ 18 Má na kel dia, N ta kontinua ta sukundi nha róstu, pamodi tudu maldadi ki es faze kantu es sigi otus deus.
19 “Gósi, nhos skrebe kel kántiku li i nhos inxina kes israelita el. Djuda-s prende kel kántiku li,* asi pa el sirbi di tistimunha kóntra povu di Israel. 20 Óras ki N leba-s pa kel téra ki N jura pa ses gentis grandi, kel téra ki ta da leti ku mel, i es kume ti ki es fika fartu i es ten bons rezultadu,* nton es ta sigi otus deus pa sirbi-s, es ta trata-m sen ruspetu i es ta viola nha kontratu. 21 Óras ki es pasa pa txeu disgrasa i sufrimentu, kel kántiku li ta sirbi di tistimunha pa es (pamodi ses disendenti ka debe skese-l), pamodi N konxe tendénsia ki es sta ta dizenvolve ti mésmu antis di N pô-s ta entra na kel téra ki N jura ma N ta da-s.”
22 Nton, na kel dia, Muizés skrebe es kántiku i el inxina kes israelita el.
23 Nton, el* skodje Juzué, fidju di Nun, pa ser líder i el fla-l: “Ten koraji i ser fórti, pamodi é bo ki ta poi kes israelita ta entra na kel téra ki N jura ma N ta da-s, i N ta kontinua ku bo.”
24 Lógu ki Muizés tirmina di skrebe tudu kes palavra di es Lei na un livru, 25 Muizés da kel órdi li pa kes levita ki ta karegaba Arka di Kontratu di Jeová: 26 “Nhos panha kel livru di Lei li, nhos pô-l na ladu di Arka di Kontratu di Jeová, nhos Deus, i la el ta sirbi di tistimunha kóntra nhos. 27 Pamodi N sabe dretu ma nhos é rebéldi i temozu. Si nhos foi rebéldi kóntra Jeová timenti inda N sta bibu djuntu ku nhos, inda más dipôs di nha mórti! 28 Djunta i traze-m tudu ansion di nhos tribu i nhos enkaregadu, i N ta fla kes palavra li ses dianti, i N ta poi séu ku téra ta ser tistimunha kóntra es. 29 Pamodi N sabe dretu ma dipôs ki N móre di serteza nhos ta ben faze kuzas mau i nhos ta ben disvia di kaminhu ki N manda nhos sigi. I di serteza nhos ta ben sufri disgrasa na ténpu di fin, pamodi nhos ta ben faze kuzas ki Jeová ta atxa ma é mau i nhos ta ben ofende-l ku trabadju di nhos mô.”
30 Nton, dianti di kongregason interu di Israel, Muizés fla tudu kes palavra di kel kántiku li di komésu ti fin:
32 “Ó séu, nhos obi, i N sta ben pâpia,
I pa téra obi kes palavra di nha bóka.
2 Kes kuza ki N ta inxina ta ben kai sima txuba.
Nhas palavra ta ben ser sima orbadju,
Sima txuba mansu na rélva
I sima txeu txuba na planta.
3 Pamodi N sta ba pâpia di nómi di Jeová.
Nhos pâpia sobri modi ki nos Deus é grandi!
4 El é kel Rótxa, tudu ki el ta faze é perfeitu,
Pamodi tudu ses kaminhu é justu.
El é un Deus fiel, ki nunka é ka injustu.
El é justu i rétu.
5 É es ki aji di manera mariadu.
Es é ka ses fidju, difeitu é di ses.
Es é kel jerason mau i ki ta ingana algen!
6 É si ki nhos debe trata Jeová,
Ó povu tolu i sen juís?
É ka el ki é bu Pai i ki pô-u ta izisti,
Kel ki faze-u i pô-u ta fika firmi?
7 Lenbra di kes ténpu antigu.
Pensa na kes anu di kes jerason ki dja pasa.
Pergunta bu pai i el ta konta-u.
Pergunta kes ansion na bu meiu i es ta fla-u.
8 Kantu kel Más Grandi da kada nason ses eransa,
Kantu el sipara kes fidju di Adon di kunpanheru,
El poi limiti pa kada povu,
Di akordu ku nunbru di kes fidju di Israel.
9 Pamodi povu di Jeová é se párti.
Jakó é se eransa.
10 El atxa-l na un téra dizértu
Na un dizértu vaziu, ku barudju di animal selvajen.
El serka-l pa el proteje-l, el kuida di el,
I el proteje-l sima minina di se odju.*
11 Sima ágia ta inxina ses fidju bua,
El ta fika pa riba di ses fidju,
I el ta stika ses aza pa panha-s,
El ta karega-s na ses péna,
12 Sô Jeová ki staba ta gia-l,*
Ninhun deus stranjeru ka staba ku el.
13 El pô-l ta kontrola kes lugar altu di téra,
Asi el kume kes kodjéta di kanpu.
I el da-l mel di un rótxa
I azeti di un rótxa pa el kume,
14 Ku mantega di vaka i leti di ovelha,
Djuntu ku kes midjór* ovelha,
I karneru di Bazan i bódi,
Djuntu ku kel midjór* trigu,
I bu bebe vinhu di sumu* di uva.
15 Kantu Jezurun* ingorda, el rabela i el da koxi.*
Sin, bu ingorda, bu fika fórti i bu fika fartu.
Pur isu el bandona Deus, ki faze-l,
I el dispreza kel Rótxa di se salvason.
16 Es pô-l ta fika txeu xatiadu pamodi kes deus stranjeru,
Es ofende-l ku kes kuza nojéntu.
17 Es ka oferese sakrifisius pa Deus, má pa dimónis,
Pa kes deus ki es ka konxeba,
Kes novu ki ka ten txeu ténpu ki parse,
Pa kes deus ki nhos gentis grandi ka konxeba.
18 Bu skese di kel Rótxa ki é bu pai,
I bu ka lenbra di kel Deus ki da-u vida.*
19 Kantu Jeová odja kel-li, el nega-s
Pamodi ses fidju matxu i ses fidju-fémia ofende-l.
20 Pur isu el fla: ‘N ta sukundi nha róstu di es;
N ta odja kuzê ki ta kontise ku es.
Pamodi es é un jerason mau,
Es é fidjus infiel.
21 Es pô-m ta fika txeu xatiadu* pamodi un kuza ki é ka deus;
Es ofende-m ku ses imajen ki ka bale nada.
Pur isu, N ta ben uza kes ki é ka un povu pa N pô-s ta xinti siumis.
N ta ofende-s ku un nason ki ka ten juís.
22 Pamodi nha raiba sende un lumi
Ki ta kema ti fundu di Sipultura,*
El ta kaba ku téra i ku kuzas ki el ta da
I el ta kema kes alisérsi di monti.
23 N ta poi ses disgrasa ta bira txeu,
N ta uza nhas flexa kóntra es.
24 Es ta fika fraku pamodi fómi
I fébri altu ta kaba ku es i es ta distruídu tudu.
N ta manda kes denti di kes animal selvajen kóntra es
I venénu di kes animal ki ta rasta na txon.
25 Fóra di ses kaza, spada ta mata ses fidju.
Déntu di ses kaza, medu ta toma kónta di es
Tantu kes jóven i tanbê kes vírjen,
Kes mininu pikinoti i tanbê kes ómi ku kabelu branku.
26 N pode flaba: “N ta spadja-s,
N ta poi pesoas ka ta lenbra di es más”,
27 Má N staba preokupadu ku kuzê ki ses inimigu ta flaba,
Pamodi ses inimigu pode intendeba mariadu.
Es pode flaba: “É na nos própi forsa ki nu vense,
É ka Jeová ki faze tudu kel-li.”
28 Pamodi es é un nason ki ka ten bon juís,*
I es ka ta konsigi intende.
29 Dja N kreba pa es tinha sabedoria! Es pode miditaba na kel-li.
Es pode pensaba na kuzê ki ta ben kontiseba ku es.
30 Modi ki un ómi pode pirsigi mil,
I dôs ómi poi 10 mil ta fuji?
Es ka ta podeba, anonser si ses Rótxa bendeba es
I Jeová intregaba es pa ses inimigu.
31 Pamodi ses rótxa é ka sima nos Rótxa,
Ti mésmu nos inimigu intende kel-li.
32 Pamodi ses plantason di uva é di plantason di uva di Sudoma
I di kes kanpu di Gumora.
Ses uva é uva venenozu,
Ses katxu é margós.
33 Ses vinhu é venénu di kóbra,
Kel venénu di kóbra prigozu ki ta mata.
34 Tudu kel-li ka sta guardadu ku mi,
Seladu na nha armazén?
35 Vingansa i kastigu é di meu,
Na ténpu markadu, óras ki ses pé skorega,
Pamodi dia di ses disgrasa sta pértu,
I kuzê ki sta spera-s ta ben faxi.’
36 Jeová ta ben julga se povu,
I el ta ben xinti péna di ses sérvu,
Óras ki el odja ma ses forsa dja bira poku,
I ma fika sô kes ki é dizanparadu i fraku.
37 Nton el ta fla: ‘Undi ki ses deus sta,
Kel rótxa ki es djobe proteson na el,
38 Kes ki ta kumeba gordura di ses sakrifisiu,*
I ta bebeba vinhu di ses oférta di bebida?
Pa es labanta i pa es djuda nhos.
Pa es bira nhos proteson.
39 Odja gósi ma mi é Deus
I ka ten otus deus fóra mi.
N ta mata i N ta da vida.
N ta fri i N ta kura,
I ka ten ningen ki ta konsigi libra algen di nha mô.
40 Pamodi N ta labanta nha mô pa séu,
I N ta jura: “Pa nha vida ki ta dura pa tudu ténpu”,
41 Óras ki N mola nha spada ki ta brilha
I N pripara nha mô pa julgamentu,
N ta vinga di nhas inimigu
I N ta kastiga kes ki ta odia-m.
42 N ta poi nhas flexa ta fika moku ku sangi,
I nha spada ta kume karni,
Ku sangi di kes ki matadu i di kes prézu,
Ku kes kabésa di kes xéfi di inimigu.’
43 Nasons, nhos fika kontenti ku se povu,
Pamodi el ta vinga sangi di ses sérvu,
El ta vinga di ses inimigu
I el ta purifika* téra di se povu.”
44 Nton, Muizés bai i el fla tudu kes palavra di kel kántiku dianti di povu, el i Ozeias,* fidju di Nun. 45 Dipôs ki Muizés kaba di fla tudu kes palavra li pa Israel interu, 46 el fla-s: “Nhos pensa na tudu kes avizu ki N da nhos oji, asi pa nhos manda nhos fidju pa kunpri tudu kes palavra di kel Lei li. 47 Pamodi pa nhos kes-li é ka palavras ki ka ten valor, má es ta siginifika vida pa nhos, i através di kes palavra li, nhos pode vive pa txeu ténpu na kel téra ki nhos ta ben toma óras ki nhos trabesa riu Jurdon.”
48 Jeová fla Muizés na kel mésmu dia: 49 “Bai pa kes montanha di Abarin, na téra di Moabe, ki ta fika frenti di Jerikó, i bu subi monti Nebu. Djobe kel téra di Kanan ki N ta ben da israelitas pa ser di ses.* 50 Nton, bu ta móre na kel monti ki bu sta ba subi, i bu ta diskansa ku bus genti grandi, sima Aron, bu irmon, móre na monti Or i el djuntadu ku ses gentis grandi.* 51 Pamodi ninhun di nhos ka foi lial pa mi na meiu di kes israelita, djuntu di kes agu di Meribá di Kades, na dizértu di Zin, pamodi nhos ka santifika-m dianti di povu di Israel. 52 Bu ta odja kel téra di lonji, má bu ka ta entra na kel téra ki N sta ta da povu di Israel.”
33 Kel-li é kel benson ki Muizés, kel ómi di Deus verdaderu, fla kes israelita antis di el móre. 2 El fla:
“Jeová ben di Sinai,
I el brilha riba di es désdi Seir.
El brilha ku glória désdi kel lugar di Paran ki ten montanha,
I un monti anju* staba ku el,
Ses gereru staba na se direita.
3 El ama se povu.
Tudu ses santu sta na bu mô.
Es staba xintadu na bu pé,
Es kumesa ta obi bus palavra.
4 (Muizés da-nu un órdi, un lei,
Pa ser di* kongregason di Jakó.)
6 Pa Ruben vive i pa el ka móre,
I pa ses ómi ka bira poku.”
7 I el fla Judá kel benson li:
“Ó Jeová, obi vós di Judá,
I pa bu traze-l otu bês pa se povu.
Ses brasu ta difende* kel ki é di sel,
I pa bu djuda-l kóntra ses inimigu.”
8 El fla kel-li sobri Levi:
“Bu Tumin i bu Urin é di kel ómi ki é lial pa bo,
Kel ki bu poi na próva na Masá.
Bu kumesa ta diskuti ku el djuntu di kes agu di Meribá,
9 Kel ómi ki fla di se pai i di se mai: ‘N ka ten konsiderason pa es.’
Nen ses irmon el ka rekonhese,
I el iginora ses própi fidju,
Pamodi es guarda bu palavra,
I es kunpri bu kontratu.
10 Pa es inxina Jakó na bus mandamentu
I Israel na bu Lei.
Pa es oferese-u* insénsu sima un txeru sábi
I un oférta interu na bu altar.
11 Ó Jeová, abênsua se forsa,
I pa bu fika kontenti ku trabadju di se mô.
Kebra pérna* di kes algen ki ta labanta kóntra el,
Asi pa kes ki ta odia-l ka labanta nunka más.”
12 El fla kel-li sobri Benjamin:
“Pa kel ki Jeová ta ama mora suguru djuntu di el,
Timenti el ta proteje-l dia interu,
El ta mora entri ses onbru.”
13 El fla kel-li sobri Juzé:
“Pa Jeová abênsua se téra
Ku kes kuza bon di séu,
Ku orbadju i ku agu di fonti ki sta dibaxu di téra,
14 Ku kes kuza bon ki sol ta poi ta kria
I ku kes kodjéta bon di kada mês,
15 Ku kes midjór kuza di kes montanha antigu*
Ku kes kuza bon di kes monti pikinoti ki ta dura pa tudu ténpu,
16 Ku kes kuza bon di téra i ku kes kuza ki ta intxi-l,
I ku benson di Kel ki parse na spinheru.
Pa es ben riba di kabésa di Juzé,
Riba di kabésa di kel ki skodjedu na meiu di ses irmon.
17 Se forsa é sima kel di primeru fidju di toru,
I ses txifri é sima kes txifri di un toru brabu.
El ta pintxa otus povu ku es*
Tudu djuntu ti fin di téra.
Es é kes dizéna di milhar di Efrain,
Kes milhar di Manasés.”
18 El fla kel-li sobri Zebulon:
“Ó Zebulon, fika kontenti na bus saída,
I abo, Isakar, na bus ténda.
19 Es ta txoma povu pa bai monti.
Es ta oferese kes sakrifisiu di justisa la.
Pamodi es ta tra txeu rikéza di* mar
I kes tizoru sukundidu di areia.”
20 El fla kel-li sobri Gade:
“Abensuadu é kel algen ki ta bira tiritóriu di Gade más grandi.
El ta deta la sima un lion,
Prontu pa rinka brasu, sin, kabésa di kel ki el kasa.
21 El ta skodje kel primeru párti pa el.
Pamodi é la ki ta guardadu kel párti di kel ki ta da lei.
Kes xéfi di povu ta djunta.
El ta kunpri justisa di Jeová
I mandamentus di Deus pa Israel.”
22 El fla kel-li sobri Dan:
“Dan é fidju di lion.
El ta salta di Bazan.”
23 El fla kel-li sobri Naftali:
“Naftali sta kontenti ku bondadi di Jeová
I xeiu di se benson.
Toma kónta di oésti i sul.”
24 El fla kel-li sobri Azer:
“Azer é abensuadu ku fidju.
Pa ses irmon fika kontenti ku el,
I pa el murgudja* se pé na azeti.
25 Tranka di bus porton é féru i kóbri,
I bu ta fika suguru tudu dia di bu vida.*
26 Ka ten ningen sima kel Deus verdaderu di Jezurun,
Ki ta trabesa séu pa djuda-u
I ki ta ben na núven ku glória.
27 Deus é un proteson désdi ténpu antigu,
Ses brasu ki ta dura pa tudu ténpu sta bu baxu.
El ta tra bus inimigu di bu frenti,
I el ta fla: ‘Kaba ku es!’
28 Israel ta mora na suguransa,
I kel fonti di Jakó ta kóre el sô
Na un téra di serial i di vinhu novu,
Undi ta kai orbadju di séu.
29 Ó Israel, abo é filís!
Ken ki é sima bo,
Un povu ki se salvason ta ben di Jeová,
Bu skudu di proteson
I bu spada grandi?
Bus inimigu ta inkodje di medu bu dianti,
I bu ta piza ses kósta.”*
34 Nton, Muizés subi di dizértu di Moabe ti monti Nebu, riba di Pisga, ki ta fika frenti di Jerikó. I Jeová mostra-l tudu kel téra: di Jiliade ti Dan, 2 téra interu di Naftali, di Efrain i di Manasés, téra interu di Judá, ti kel mar na osidenti,* 3 i Negebe i tiritóriu di Jurdon, ki ta inklui vali di Jerikó, ki é sidadi di kes palmera, ti Zoar.
4 Nton, Jeová fla-l: “Kel-li é kel téra ki N jura ma N ta daba Abraon, Izaki i Jakó, kantu N fla: ‘N ta da bu disendenti* el.’ N sta ta dexa-u odja-l ku bus própi odju, má bu ka ta entra la.”
5 Dipôs, Muizés, kel sérvu di Jeová, móre la na kel téra di Moabe, sima Jeová dja flaba. 6 El intera-l na kel vali ki ta fika na téra di Moabe, na frenti di Bete-Peor, i ti dia di oji ningen ka sabe na undi ki é se sipultura. 7 Muizés tinha 120 anu kantu el móre. Se vista inda staba dretu i inda el tinha forsa. 8 Povu di Israel txora Muizés duránti 30 dia na dizértu di Moabe. Dipôs, tirmina kes dia di txora pamodi Muizés.
9 Juzué, fidju di Nun, staba xeiu di spritu di sabedoria, pamodi Muizés dja poba se mô riba di el. Kes israelita kumesa ta obi ku el i es faze sima Jeová dja mandaba Muizés. 10 Má nunka más ka parse na Israel un proféta sima Muizés, ki Jeová konxeba róstu ku róstu. 11 El faze tudu kes sinal i kes milagri ki Jeová manda-l pa el faze na téra di Ijitu kóntra Faraó i kóntra tudu ses sérvu i tudu se téra. 12 Tanbê, Muizés aji ku mô fórti i ku puder ki ta poi algen dimiradu, dianti di tudu Israel.
Na ebraiku ta fla: “fidju di Israel”.
Ta parse ma el sta pâpia di kel grupu di montanha di Líbanu.
Na ebraiku ta fla: “simenti”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Na ebraiku ta fla: “poi nos korason ta direte”.
Na ebraiku ta fla: “di manera konplétu”.
Ô talvês: “Deus da-l forsa”.
Ô: “Ka nhos provoka-s”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ki krê fla Kreta.
Ô: “Es ta ten dór sima dór di ten fidju”.
Na ebraiku ta fla: “nhos Deus”.
Na ebraiku ta fla: “nhos mô”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “na txada”.
Ô talvês: “pédra prétu”.
Na ebraiku ta fla: “9 kôvadu”. Un kôvadu ta daba 44,5 cm. Djobe Ap. B14.
Na ebraiku ta fla: “kuatu kôvadu”.
Ki siginifika “kes vila di ténda di Jair”.
Kel-li krê fla mar Mortu.
Ô: “mante sienti na bu alma”.
Na ebraiku ta fla: “ti korason di séu”.
Na ebraiku ta fla: “kes 10 Palavra”.
Na ebraiku ta fla: “tudu izérsitu di séu”.
Ô: “ser se eransa”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “próva”.
Na ebraiku ta fla: “simenti”.
Ô: “na txada”.
Ô: “rekordason”.
Kel-li krê fla mar Salgadu, ô mar Mortu.
Ô: “kóntra mi”.
Ô: “bondadi”.
Ô: “ti pa milézimu jerason”.
Na ebraiku ta fla: “porton”.
Na ebraiku ta fla: “palavra”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “tudu kel ki bu ten”.
Ô: “ripiti”.
Ô: “rekordason”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Na ebraiku ta fla: “propriadadi”.
Ô: “ki ten txeu valor”.
Na ebraiku ta fla: “mô”.
Na ebraiku ta fla: “divora”.
Na ebraiku ta fla: “Bu odju ka debe”.
Na ebraiku ta fla: “julgamentu”.
Ô talvês: “txeu medu”.
Ô: “valis di agu”.
Na ebraiku ta fla: “un povu ku piskôs duru”.
Ô: “na dia di kongregason”.
Ô: “státua”.
Ô: “bu eransa”.
Ô: “eransa”.
Ô: “kaxa”.
Na ebraiku ta fla: “kes 10 Palavra”.
Ô: “na dia di kongregason”.
Ô: “valis di agu”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “órfon”.
Ô: “alma”.
Ô: “ti dia di oji”.
Na ebraiku ta fla: “simenti”.
Kel-li krê fla ma es ta uzaba pé di algun manera, ô pa poi un muinhu di agu ta jira ô pa forma i abri kes kanal di agu.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Kes txuba di otonu ta kaíba na komésu di otubru i kes txuba di primavera ta kaíba na komésu di abril. Djobe Ap. B15.
Na ebraiku ta fla: “entri nhos odju”.
Kel-li krê fla kel Mar Grandi, mar Mediterániu.
Ô: “da”.
Ô: “undi ki sol ta kanba”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “nhos désimu párti”.
Na ebraiku ta fla: “porton”.
Ô: “di akordu ku tudu dizeju di bu alma”.
Na ebraiku ta fla: “porton”.
Ô: “alma”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “bu amigu ki é sima bu própi alma”.
Ô: “ki biradu sagradu pamodi un proibison”.
Ô: “obi ku vós di”.
Ô: “rapa tésta”. Na ebraiku ta fla: “entri nhos odju”.
Na ebraiku ta fla: “propriadadi”.
Ô: “ki ten txeu valor”.
Kel-li é un otu tipu di viadu.
Kel párti más duru di pé di animal, sima pé di vaka.
Ô: “ramui; ramuê”. Kel-li krê fla mastiga otu bês un kumida ki ingulidu antis.
Animal sima kuedju ki ta vive na kes lugar ki ten rótxa. Tanbê el ta txomadu di írasi (íraks) ô damon.
Ô: “dízimu”.
Ô: “órfon”.
Na ebraiku ta fla: “bu korason”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Na ebraiku ta fla: “di bu toru”.
Djobe Ap. B15.
Ô: “órfon”.
Ô: “Fésta di Ténda”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Na ebraiku ta fla: “déntu tudu bus porton”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Na ebraiku ta fla: “bóka”.
Ô: “rolu”.
Ô: “se alma”.
Kel-li krê fla kel lugar ki Jeová skodje pa ser kel lugar prinsipal di adorason.
Na kel versiklu li “djobe sinal” krê fla uza fitisaria ô bruxaria pa sabe algun kuza sobri futuru.
Ô: “na dia di kongregason”.
Na ebraiku ta fla: “pamodi se korason sta kenti”.
Na ebraiku ta fla: “ka ta bazadu sangi inosenti”.
Ô: “ataka se alma”.
Na ebraiku ta fla: “Bu odju”.
Na ebraiku ta fla: “labanta kóntra”.
Ô: “alma”.
Ô: “alma”.
Ô: “pa el ka poi korason di ses irmon ta direte sima se própi korason”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Na ebraiku ta fla: “Nos mô ka baza kel sangi li”.
Na ebraiku ta fla: “kel kulpa di sangi inosenti”.
Na ebraiku ta fla: “sangi inosenti”.
Na ebraiku ta fla: “dôs mudjer, un ki el ta ama i otu ki el ta ôdia”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “dipôs el nega-l”.
Ô: “má el nega-l”.
Na ebraiku ta fla: “100 siklu di prata”. Un siklu ta daba 11,4 g. Djobe Ap. B14.
Ô: “prostituison”.
Na ebraiku ta fla: “50 siklu di prata”.
Na ebraiku ta fla: “pa el ka tra saia di se pai”.
Kel-li krê fla un mininu ki nase di un pai ku mai ki ka éra kazadu.
Ô: “inpuréza”.
Na ebraiku ta fla: “katxor”.
Ô: “nega-l”.
Kel palavra na ebraiku ki traduzidu pa “lépra” pode ten txeu sentidu i pode inklui txeu duénsa di péli ki ta pega. Tanbê pode inklui alguns tipu di infeson ki ta atxadu na ropa i na kaza.
Na ebraiku ta fla: “porton”.
Ô: “alma”.
Ô: “órfon”.
Normalmenti es ta sotaba kel algen kulpadu tanbê ku un pó ô un vara.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “nómi di se kaza”. Na ebraiku ta fla: “se nómi”.
Na ebraiku ta fla: “Bu odju”.
Na ebraiku ta fla: “na bu kaza un éfa i un éfa”. Djobe Ap. B14.
Na ebraiku ta fla: “fruta”.
Ô talvês: “ki staba kuazi ta móre”.
Ô: “órfon”.
Na ebraiku ta fla: “porton”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “pinta-s ku kal”.
Ô: “algen ki ta trabadja ku madera i metal”.
Ô: “Pa kontise si!”.
Ô: “órfon”.
Ô: “mata un alma di sangi inosenti”.
Na ebraiku ta fla: “Bu ta abensuadu óras ki bu entra i bu ta abensuadu óras ki bu sai”.
Ô: “ku korason dizorientadu”.
Ô: “insétu ki ta zuni”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “tudu bus porton”.
Kel palavra li na ebraiku talvês ten aver ku un otu palavra ki krê fla “strumu” i el ta uzadu pa mostra disprézu.
Absintu é un tipu di planta ki ten un kuza na el ki é venénu i é margós. Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô: “mésmu si N insisti na anda na kaminhu di nha korason”.
Djobe Disionáriu di Bíblia.
Na ebraiku ta fla: “sirkunsida”. Djobe Disionáriu di Bíblia.
Na ebraiku ta fla: “nen el ka sta lonji di bo”.
Ô: “pega na el”.
Na ebraiku ta fla: “deta ku bus gentis grandi”.
Ô: “faze prostituison spritual ku”.
Na ebraiku ta fla: “Pô-s na ses bóka”.
Na ebraiku ta fla: “es ingorda”.
Ta parse ma é Deus.
Ô: “bilida di se odju”.
Kel-li krê fla Jakó.
Na ebraiku ta fla: “gordura di”.
Na ebraiku ta fla: “gordura di rin di”.
Na ebraiku ta fla: “sangi”.
Ki siginifika “kel ki é rétu”. Titlu pa da Israel ónra.
Ô: “koise”.
Ô: “pô-u nase”.
Ô: “ku siumis”.
Ô: “Seol”. Kel-li krê fla sipultura ki ta podu tudu algen. Djobe Disionáriu di Bíblia.
Ô talvês: “ki ka ta obi konsedju”.
Ô: “ta kumeba ses midjór sakrifisiu”.
Na ebraiku ta fla: “faze spiason pa”.
Kel nómi orijinal di Juzué. Ozeias é un fórma abreviadu di Ozaías ki siginifika “salvadu pa Jah; Jah salva”.
Ô: “pa ser ses propriadadi”.
Na ebraiku ta fla: “djuntadu ku se povu”. Kel-li é un manera di pâpia di mórti na fórma di puéma.
Ô: “dizénas di milhar di kes santu”.
Na ebraiku ta fla: “propriadadi di”.
Ki siginifika “kel ki é rétu”. Titlu pa da Israel ónra.
Ô: “luta pa”.
Na ebraiku ta fla: “oferese bu naris”.
Ô: “anka; koxa”.
Ô talvês: “montanha di lésti”.
Ô: “ta da povu ku txifri”.
Na ebraiku ta fla: “txupa txeu di”.
Ô: “laba”.
Na ebraiku ta fla: “I sima bus dia é si ki ta ser bu forsa”.
Ô talvês: “lugar altu”.
Kel-li krê fla Mar Grandi, mar Mediterániu.
Na ebraiku ta fla: “simenti”.