DISOLO YA LUZINGU
Beto Zwaka ‘Diyaka ya Ntalu Mingi’
PAMELA (Pam) ti Winston Payne ke salaka na Betele ya Australasie. Bubu yai bo kele na kiese kansi bo me kutanaka ti bampasi, mu mbandu kuyikama ti mutindu bantu ya nkaka ke zingaka mpi lufwa ya bebe na bo. Ata mpidina, bo landaka kuzola Yehowa, bansadi na yandi mpi kisalu ya kusamuna. Beto ke lomba beno na kulanda disolo na bo ntangu beto ke yula bo bangiufula yai.
Mpangi Winston, songa beto mutindu nge yantikaka kusosa Nzambi.
Mono yelaka na ferme mosi na Queensland, na Australie na dibuta yina vandaka ve kusambila Nzambi. Sambu beto vandaka na ferme, mono zabaka bantu mingi ve. Ntangu mono lungisaka bamvula 12, mono yantikaka kusosa Nzambi. Mono sambaka yandi mpi lombaka yandi na kusadisa mono na kuzaba yandi. Na nima, mono katukaka na ferme mpi zwaka kisalu na Adélaïde na Australie-Méridionale. Ntangu mono lungisaka bamvula 21, mono kutanaka ti Pam ntangu mono vandaka na konzie na Sydney mpi yandi songaka mono dibundu ya anglo-israélisme. Dibundu yina bantu ya nkaka ke longaka nde bantu ya Angleterre katukaka na makanda ya Izraele yina vilaka. Dibundu yango ke tubaka nde makanda yai katukaka na makanda kumi ya kimfumu ya nordi yina kwendaka na kimpika na mvu-nkama ya nana N.T.B. Yo yina ntangu mono vutukaka na Adélaïde, mono solulaka diambu yai ti nduku mosi ya kisalu yina vandaka kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa. Na nima ya kusolula mwa ntangu ti yandi, mingi-mingi sambu na balukwikilu ya Bambangi ya Yehowa, mono bakisaka nde mono me baka mvutu na kisambu yina mono salaka na kileke. Mono longukaka kieleka ya me tala Ngangi mpi Kimfumu na yandi. Mono zwaka ‘diyaka ya ntalu mingi.’—Mat. 13:45, 46.
Mpangi Pam, nge mpi yantikaka kusosa diyaka yai banda kileke. Inki mutindu nge zwaka yo?
Mono yelaka na mbanza Coffs Harbour na Nouvelle-Galles du Sud na dibuta yina vandaka kukwikila na Nzambi. Ba-nkaka ti bibuti na mono vandaka kukwikila na malongi ya dibundu ya anglo-israélisme. Mono, yaya ti leke na mono mpi bampangi na beto ya nkaka vandaka kukwikila nde Nzambi ke ndimaka bantu yina ba-nkaka na bo kele bantu ya Angleterre. Mono vandaka kukwikila mpenza ve mpi mono vandaka kudiwa ve pene-pene ya Nzambi. Ntangu mono lungisaka bamvula 14, mono kwendaka na banzo-nzambi mingi, mu mbandu nzo-nzambi ya Banglicane, ya Batiste mpi ya Badventiste. Kansi mono vandaka kaka na nzala ya mambu ya kimpeve.
Na nima, dibuta na beto kwendaka na Sydney, kisika mono kutanaka ti Winston ntangu yandi vandaka na konzie. Mutindu yandi tubaka yo, sambu beto vandaka kusolula mingi mambu ya Nzambi, yo pusaka yandi na kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa. Na nima, mikanda yina yandi sonikilaka mono vandaka ti baverse mingi. Na kutuba masonga, ntete mono vandaka kuwa kiseku mpi makasi. Malembe-malembe mono bakisaka nde mambu yina vandaka kieleka.
Na 1962, mono kwendaka na Adélaïde sambu na kuvanda pene-pene ya Winston. Yandi bakaka bangidika sambu mono zinga ti dibuta mosi ya Bambangi ya Yehowa, Janice ti Thomas Sloman yina vandaka bamisionere na Papouasie-Nouvelle-Guinée. Bo yambaka mono mbote; sambu mono vandaka ti bamvula 18, bo sadisaka mono mingi na kimpeve. Mono yantikaka kulonguka Biblia mpi ntangu fioti na nima mono ndimaka nde mono me zwa kieleka. Na nima beto kwelanaka ti Winston mpi yantikaka luzingu ya kiese na kisalu ya Yehowa, ata beto kutanaka ti bampasi, beto ke landaka kubaka na mbalu diyaka yina beto zwaka.
Mpangi Winston, tela beto mutindu nge yantikaka kisalu ya Yehowa.
A. Karti ya nzietelo ya kisalu na beto ya nziunga
B. Timbre ya kisanga ya Kiribati mpi Tuvalu yina bo vandaka kubinga ntete Kisanga ya Gilbert mpi ya Ellice
C. Kisanga ya kitoko ya Funafuti na insi Tuvalu. Kisanga yina beto talaka na ntwala nde bo tinda bamisionere ya nkaka
Ntama mingi ve na nima ya makwela na beto, Yehowa yantikaka kupesa beto mikumba ya mfunu na kisalu na yandi. (1 Bak. 16:9) Ntete, Yehowa sadisaka beto na nzila ya mpangi Jack Porter yina vandaka nkengi ya nziunga. (Bubu yai yandi kele ti mono na Komite ya Filiale ya Australasie.) Mpangi Jack ti nkento na yandi Roslyn siamisaka beto na kukuma bapasudi-nzila ya ntangu yonso, beto salaka kisalu yai bamvula tanu. Ntangu mono lungisaka bamvula 29, bo lombaka mono ti Pam na kusala kisalu ya nziunga na Bisanga ya Pacifique Sud, na nima yo kumaka na lutwadisu ya Betele ya Fidji. Bisanga yango vandaka: Kiribati, Nauru, Niue, Samoa, Samoa américaines, Tokelau, Tonga, Tuvalu mpi Vanuatu.
Na ntangu yina, bantu ya bisanga ya nkaka ya ntama vandaka ti bangindu ya mbi sambu na Bambangi ya Yehowa, yo yina yo lombaka nde beto vanda mayele mpi luzitu. (Mat. 10:16) Dibundu vandaka ti bansamuni fioti mpi bampangi vandaka ve ti makuki ya kupesa beto kisika ya kulala. Yo yina, beto vandaka kulomba kisika na bantu ya bwala yina mpi bo vandaka kuyamba beto mbote.
Mpangi Winston, nge vandaka kuzola mingi kisalu ya kubalula mikanda. Inki pesaka nge mpusa yina?
Na Samoa, nzo-nkanda ya bankuluntu
Na ntangu yina, bampangi ya kisanga ya Tonga vandaka ti batrakiti mpi tumikanda fioti na ndinga Tonga; ndinga ya bantu ya Polynésie. Na kisalu ya kusamuna, bampangi vandaka kusadila mukanda Kieleka Yina Ke Nataka na Luzingu ya Mvula na Mvula ya Kingelesi sambu na kulonguka ti bantu. Ntangu bankuluntu vandaka na nzo-nkanda bamposo iya, bankuluntu tatu yina zabaka mbote ve Kingelesi ndimaka kubalula mukanda Kieleka na ndinga Tonga. Pam vandaka kusonika mpi beto tindaka mukanda yango na Betele ya États-Unis sambu na kuniema yo. Kisalu yonso manaka na nina ya bamposo nana. Ata beto balulaka mukanda yango mbote mpenza ve, yo sadisaka bantu mingi ya ndinga Tonga na kulonguka kieleka. Mono ti Pam vandaka ve bambaludi kansi kisalu yina bampangi salaka simbaka ntima na beto.
Mpangi Pam, keti luzingu na bisanga vandaka kiteso mosi ti luzingu na Australie?
Nzo mosi yina beto zingaka ntangu beto vandaka na kisalu ya nziunga
Ve. Na bisika ya nkaka, bambembele vandaka mingi, ntangu vandaka ngolo, madidi, bampuku, maladi mpi bantangu ya nkaka madia vandaka fioti. Kansi, diambu ya kiese vandaka nde konso nkokila beto vandaka kutala nzadi-mungwa na fale na beto. (fale, ngogo ya Samoa, disongidila banzo ya Polynésie yina kele ti ludi ya nianga mpi kele ve ti bibaka) Na nsemo ya ngonda, beto vandaka kumona bizuzi ya banti ya koko na nzadi-mungwa. Bantangu yai ya kiese vandaka kupusa beto na kuyindula mingi, kusamba mpi kutula dikebi na mambu ya mbote kansi ve na bampasi.
Beto kumaka kuzola bana yina vandaka kusadisa beto bansaka mpi bo vandaka kuyituka na kumona mindele. Ntangu beto kwendaka kutala dibundu ya Niue, mwana mosi ya bakala vandaka kusimba-simba maboko ya Winston mpi tubaka nde: “Mono ke sepela ti mansala na nge.” Ya kieleka, yandi me monaka ntete ve mika mingi na diboko mutindu yai, yo yina yandi zabaka ve mutindu bo ke bingaka yo!
Kinsukami ya bampangi vandaka kupesa beto mpasi mingi. Babwala na bo vandaka kitoko kansi bo vandaka ve ti lupitalu ya mbote mpi masa ya kunwa vandaka mpasi. Ata mpidina, bampangi vandaka kudiyangisa ve sambu bo me yikamaka mutindu yina. Bo vandaka na kiese ya kuzinga ti dibuta na bo, kusambila Yehowa mpi kuvanda ti kisika ya kusala balukutakanu. Mbandu na bo sadisaka beto na kutula dikebi na mambu ya kuluta mfunu mpi kuvanda ti luzingu ya kukonda mindondo.
Bantangu ya nkaka, Pam, nge vandaka kubaka masa nge mosi mpi kulamba madia bonso bo. Inki mutindu nge vandaka kusala yo?
Na Tonga, Pam ke yobisa bilele
Mono ke pesaka tata na mono matondo sambu yandi longaka mono mambu mingi ya mfunu, mu mbandu kupelisa tiya, kulamba na zulu na yo mpi kuzinga ti bima fioti ya kinsuni. Ntangu beto kwendaka kutala dibundu mosi na Kiribati, beto vandaka na nzo mosi ya fioti ti ludi ya nianga, ti matadi ya fioti-fioti na ntoto mpi bibaka ya bambanzi. Sambu na kulamba mwa madia, mono vandaka kutimuna dibulu sambu na kutula tiya mpi mono vandaka kuyika makamfu ya koko sambu tiya kupela ngolo. Sambu na kubaka masa na dibulu, beto vandaka kutula ndonga ti bankento ya bwala yina. Sambu na kubenda masa, bo vandaka kusadila nti mosi ya bametre kiteso ya zole mpi na nsongi bo kangisaka nsinga. Na kisika ya kukanga kima mosi bonso ndobo, bo tulaka kinzanza. Beto vandaka kubaka masa na ndonga, konso nkento vandaka kulosa nsinga mpi vandaka kubalula yo ntinu. Kana dinzanza me fuluka, bo vandaka kubenda yo mbala mosi. Mono vandaka kuyindula nde yo vandaka pete tii ntangu yo lombaka nde mono baka masa. Mono losaka mbala mingi kansi masa vandaka kukota ve. Na nima ya kuseka mono, nkento mosi sadisaka mono. Mbala mingi bo vandaka mawete mpi vandaka kusadisa mono.
Beno zole kumaka kuzola kisalu na bisanga. Keti nge lenda songa beto mambu ya nkaka ya beno ke vilaka ve?
Winston: Beto yikamaka nswalu ti bikalulu na bo ya nkaka. Mu mbandu, ntangu bampangi vandaka kunatila beto madia, mbala mingi bo vandaka kunata madia yonso. Ntete, beto zabaka ve nde beto fwete bikila bo ndambu ya madia. Beto vandaka kudia madia yonso. Kansi ntangu beto zabaka yo, beto kumaka kubikila bo madia. Ata beto salaka kifu yina, bampangi bakisaka beto. Bo vandaka na kiese ntangu beto vandaka kukwenda kutala dibundu na bo na nima ya bangonda sambanu. Katula beto, bampangi vandaka ve kumona Bambangi ya Yehowa ya nkaka.
Na Kisanga ya Niue, bampangi ke kwenda na kisalu ya kusamuna
Viziti na beto taka kimbangi ya mbote na babwala yina. Bantu mingi ya bwala vandaka kuyindula nde dibundu ya Bambangi ya Yehowa kele kaka na bwala na bo. Yo yina ntangu beto kwendaka kutala bo, bantu ya bwala yina bakisaka nde dibundu yai kele ya kieleka, bantu na yo ke tudilaka bankaka dikebi mpi bo vandaka kuyituka mingi.
Pam: Diambu ya nkaka ya mono ke vilaka ve kele nde dibundu ya Kiribati vandaka ti bampangi fioti. Nkuluntu vandaka kaka mosi, mpangi Itinikai Matera mpi yandi vandaka kutudila beto dikebi mingi. Kilumbu mosi yandi natilaka beto diki na kitunga mpi tubaka nde: “Mono me natila beno.” Yo vandaka mpasi na kudia diki ya nsusu. Dikabu yai ya fioti simbaka kibeni ntima na beto.
Mwa bamvula me luta, Pam, divumu na nge basikaka. Inki sadisaka nge na kukanga ntima?
Mono bakaka divumu na 1973 ntangu beto vandaka na Pacifique Sud. Beto bakaka lukanu ya kuvutuka na Australie; na nima ya bangonda iya divumu yango basikaka. Diambu yai pesaka mpi Winston mpasi mingi. Mpasi yai manaka malembe-malembe tii ntangu beto tangaka disolo mosi na Nzozulu ya Nkengi ya Aprili 1, 2009. “Bangiufula ya Batangi” yulaka ngiufula yai: “Keti kivuvu ya lufutumuku kele sambu na mwana yina mefwa na divumu ya mama na yandi?” Disolo yina ndimisaka beto nde Yehowa mpamba muntu me zaba sambu yandi ke salaka ntangu yonso mambu ya mbote. Yandi ta katula bampasi yonso yina beto ke kutana ti yo na nsi-ntoto yai ya mbi mpi yandi ta sadila Mwana na yandi sambu na ‘kufwa bisalu ya Satana.’ (1 Yoa. 3:8) Disolo yina sadisaka beto mpi na kubaka diaka na mbalu “diyaka” ya mfunu ya kuvanda Bambangi ya Yehowa sambu beto me zaba kivuvu yai ya Kimfumu.
Na nima ya lufwa ya bebe na beto, beto yantikaka diaka kisalu ya ntangu yonso. Beto salaka mwa bangonda na Betele ya Australie mpi beto yantikaka diaka kisalu ya nziunga. Na 1981, na nima ya kusala bamvula iya na babwala ya Nouvelle-Galles du Sud mpi na Sydney, bo bingisaka beto na Betele ya Australie, mutindu bo vandaka kubinga yo mpi beto kele kuna tii bubu yai.
Mpangi Winston, keti mambu ya nge kutanaka ti yo na Bisanga ya Pacifique Sud ke sadisaka nge na kisalu na nge ya Komite ya Filiale ya Australasie?
Ee, yo ke sadisaka mono na mambu mingi. Ntete, bo lombaka Australie na kutwadisa Betele ya Samoa américaines ti ya Samoa. Na nima, bo vukisaka Betele ya Nouvelle-Zélande ti ya Australie. Bubu yai, Betele ya Australasie ke twadisaka Betele ya Îles Cook, ya Niue, ya Nouvelle-Zélande, ya Samoa, ya Samoa américaines, ya Timor oriental, ya Tokelau mpi Tonga, bisika mingi yina bo tindaka mono bonso mumonisi ya Betele. Kusala ti bampangi yai ya kwikama na bisanga yina me sadisaka mono mingi na kisalu na mono na Betele sambu mono ke salaka sambu na bo.
Winston ti Pam na Betele ya Australasie
Na kusukisa, mono ti Pam me bakisaka nde bambuta mpamba ve ke sosaka Nzambi. Baleke ke sosaka mpi ‘diyaka ya ntalu mingi’ ata bantu ya nkaka ya mabuta na bo ke tudilaka yo ve dikebi. (2 Bant. 5:2, 3; 2 Bans. 34:1-3) Ya kieleka, Yehowa kele Nzambi ya zola yina ke zolaka nde bantu yonso, baleke ti bambuta kuguluka.
Ntangu mono ti Pam yantikaka kusosa Nzambi bamvula 50 me luta, beto zabaka mpenza ve na wapi yo ta nata beto. Ntembe kele ve nde kieleka ya Kimfumu kele diyaka ya kuluta ntalu kibeni! Beto me bakaka lukanu ya kuyambula ve diyaka yai ya ntalu!