Kukanga Ntima na Bampasi

KUKANGA NTIMA KE TENDULA NKI?

Muntu ya ke kangaka ntima ke salaka yonso sambu na kudiwa mbote na nima ya kukutana ti diambu mosi ya mpasi. Muntu ke kumaka ti kikalulu yai na nima ya kukutana ti mambu ya mpasi. Kaka mutindu mwana ke zabaka kutambula kana yandi ke bwa, mutindu mosi mpi yo ke lombaka nde muntu kukutana ti mambu ya mpasi sambu na kukuma ti kikalulu yai.

SAMBU NA NKI KUKANGA NTIMA KELE MFUNU?

Bana ya nkaka ke lembaka nitu kana bo me sala ve mbote diambu mosi buna, kana bo me kutana ti diambu mosi ya mpasi to kana bantu ya nkaka me mona bifu na diambu mosi ya bo ke sala. Mambu yai ke salaka nde bana ya nkaka kulemba kibeni nitu. Kansi, bo fwete bakisa mambu yai:

• Beto ta kuka ve kusala ntangu yonso mambu ya mbote.—Yakobo 3:2.

• Bantu yonso ke kutanaka ti bampasi.—Longi 9:11.

• Muntu ke kumaka kusala mambu mbote kana muntu ya nkaka kusonga yandi kisika yina yandi me sala kifu.—Bingana 9:9.

Kukanga ntima ta sadisa bana na nge na kununga mambu ya mpasi.

MUTINDU YA KULONGA BANA KIKALULU YA KUKANGA NTIMA

Kana bana na nge me sala ve diambu mosi mbote.

MUNSIKU YA BIBLIA: “Muntu ya lunungu lenda bwa mbala nsambwadi, mpi yandi ta telama diaka.”—Bingana 24:16.

Sadisa mwana na nge na kutadila mambu na mutindu ya mbote. Mu mbandu, nki yandi ta sala kana yandi me nunga ve na ekzame mosi na nzo-nkanda? Yandi lenda lemba nitu mpi kutuba nde: “Mu lenda sala ve ata kima mosi ya mbote!”

Sadisa mwana na nge na kuyindula mutindu yandi lenda sala mbote na mbala ya nima. Kusala mutindu yai ta sadisa yandi na kusosa mutindu ya kuyidika mambu na kisika ya kulanda kudiyangisa.

Kusosa ve kuyidika mambu na kisika ya mwana na nge. Kansi sadisa yandi na kuyidika yo yandi mosi. Nge lenda yula yandi nde, “Inki nge lenda sala sambu na kubakisa mbote diambu yina bo longaka beno?”

Kana bana na nge me kutana ti mambu ya mpasi.

MUNSIKU YA BIBLIA: “Beno ke zaba ve nki mutindu luzingu na beno ta vanda mbasi.”—Yakobo 4:14.

Luzingu ke sobaka. Muntu yina kele mvwama bubu yai lenda kuma nsukami mbasi; muntu yina kele na sante ya mbote bubu yai lenda kuma mbefo mbasi. Biblia ke tuba nde: “Bantu ya ntinu ke nungaka ve ntangu yonso na nsaka ya kubaka ntinu, bantu ya ngolo ke nungaka ve ntangu yonso na bitumba, . . . sambu ntangu mpi mambu ya kukonda kukana ke kuminaka bo yonso.”—Longi 9:11.

Bibuti ke salaka yonso sambu na kutanina bana na bo na bigonsa. Kansi, beno ta kuka ve kutanina bo na mambu yonso ya mbi yina lenda kumina bo.

Ya kieleka, mwana na nge lenda kuka ve kukanga ntima kana bo me katula yandi na kisalu to kana yandi kele na mpasi ya mbongo sambu yandi kele ntete mwana ya fioti. Kansi nge lenda sadisa yandi na kukanga ntima na bampasi ya nkaka mu mbandu, kana kinduku na yandi ti muntu mosi me fwa to kana mpangi mosi ya dibuta me fwa.a

Kana bo me songa mwana na nge mutindu yandi lenda yidika diambu mosi buna.

MUNSIKU YA BIBLIA: “Wa ndongisila . . . sambu nge kuma mayele na bilumbu ke kwisa.”—Bingana 19:20.

Kana muntu mosi me songa mwana na nge mutindu yandi lenda yidika diambu mosi buna, yo ke tendula ve nde yandi ke sosa kupesa yandi mpasi kansi yandi ke zola kusadisa mwana na nge na kusala mbote diambu yango.

Kana nge longa mwana na nge na kundima bandongisila ya mbote yina bo ke pesa yandi sambu na kuyidika diambu mosi buna, yo ta natila beno zole mambote. John, tata mosi, ke tuba nde, “Kana ntangu yonso bana ke yidika ve bifu yina bo ke sala, bo ta zaba ve mambu mingi. Bo ta kutana ti mambu mingi ya mpasi ntangu bo ta kuma bambuta mpi bibuti ta landaka kuyidikila bo mambu yango. Yo ta vanda mpasi sambu na bibuti mpi bana.”

Inki mutindu nge lenda sadisa mwana na nge na kundima bandongisila ya mbote yina bo ke pesa yandi? Kana bo me pesa mwana na nge bandongisila na nzo-nkanda to na kisika ya nkaka, kutuba ve nde bo fwete pesa ve mwana na nge bandongisila na diambu yina. Kansi, nge lenda yula yandi nde:

• “Sambu na nki bo me pesa nge bandongisila yai?”

• “Inki mutindu nge lenda yidika diambu yango?”

• “Inki nge ta sala na mbala ya nima kana nge me kutana ti diambu yai?”

Kuvila ve nde bandongisila yina ya mbote ta sadisa mwana na nge bubu yai mpi ntangu yandi ta kuma mbuta.