Lunda Ngemba na Kati ya Nzo na Nge

1. Inki mwa mambu yina lenda kunata kukabwana na kati ya mabuta?

KYESE kele na bayina kezingaka na kati ya mabuta yina zola, mbakisa, mpi ngemba kele. Beto ketula kivuvu nde dibuta na nge kele bonso yai. Yau kele mawa mingi na kutuba yau, mabuta mingi kekukaka ve kufwanana na dibuta yina metendulama na zulu mpi yau kele ya kukabwana sambu na kikuma mosi to yankaka. Inki kekabulaka bamambere ya dibuta? Na kapu yai beto tatubila mambu tatu. Na kati ya mabuta mingi, bamambere yonso kele ve na kati ya dibundu mosi. Na kati ya mabuta yankaka, bana lenda kuvanda ve ya tata mpi mama mosi. Na kati ya mabuta yankaka dyaka, ndwana ya kuzwa bima ya kinsuni to mpusa ya kuzwa bima ya kinsuni ya kuluta mingi kepusa bamambere ya dibuta na kukabwana. Kansi, bamvwandilu ya kekabulaka bamambere ya dibuta mosi lenda ve kukabula bamambere ya dibuta yankaka. Inki ketula luswaswanu?

2. Na wapi bankaka kesosaka lutwadisu ya dibuta, kansi inki kele nto ya kyeleka ya lutwadisu?

² Mboninu kele dyambu mosi. Kana nge kemeka kubakisa na masonga yonso bamboninu ya bantu yankaka, nge takuka mpenza kuswasukisa inki mutindu kulunda bumosi na kati ya nzo. Dyambu ya zole kele nto na nge ya lutwadisu. Bantu mingi kelandaka bandongisila ya bankundi na bau ya kisalu, bamfinangani, bamwangi-nsangu ya zulunalu, to balutwadisu yankaka ya bantu. Kansi, bankaka mezwaka mambu ya Ndinga ya Nzambi ketuba na yina ketadila nkadilu na bau, na nima mpi bau mesadilaka mambu ya bau kulongukaka. Inki mutindu kusala mutindu yai lenda kusadisa dibuta na kulunda ngemba na kati ya nzo?​—⁠2 Timoteo 3:​16, 17.

KANA BAKALA NA NGE KELE TI LUKWIKILU YANKAKA

3. (a) Inki ndongisila Biblia kepesa na yina ketadila kukwela muntu yina beno kele na yandi lukwikilu mosi ve? (b) Inki kele mwa minsiku ya lufulu yina kesadilamaka kana mosi na kati ya bankwelani kele nkwikidi kansi yina yankaka kele nkwikidi ve?

³ Biblia kelongisila beto ngolo kibeni sambu na kukonda kukwela muntu yina kele ti lukwikilu ya kuswaswana ti yina ya beto. (Kulonga 7:​3, 4; 1 Korinto 7:39) Kansi, yau lenda kusalama nde nge kulongukaka kyeleka ya Biblia na nima ya makwela na nge kansi bakala na nge kulongukaka ve. Kusala inki na ntangu yina? Na ntembe ve, ndefi ya makwela kele kaka na mfunu. (1 Korinto 7:10) Biblia ketubila mingi luzingu ya nda ya kikangilu ya makwela mpi yau kesyamisa bantu yina mekwelaka na kumanisa matata na bau na kisika ya kutina yau. (Efezo 5:​28-31; Tito 2:​4, 5) Kansi, inki tasalama kana bakala na nge ketelamanina ngolo kibeni nsadilu na nge ya dibundu ya Biblia? Yandi lenda kusala yonso sambu na kukanga nge nzila ya kukwenda na balukutakanu ya dibundu, to yandi lenda kutuba nde yandi kezola ve nde nkento na yandi kukwenda nzo na nzo, sambu na kusolula na yina ketadila mambu ya dibundu. Inki nge tasala?

4. Na inki mutindu nkento lenda kuditula na kisika ya bakala na yandi kana bakala na yandi kele ti lukwikilu mosi ve ti nkento?

⁴ Kudiyula nde: ‘Sambu na inki bakala na mono kevandaka ti mawi ya mutindu yai?’ (Bingana 16:​20, 23) Kana yandi kebakisa kibeni ve mambu ya nge kesala, yandi lenda kudibanzabanzaka sambu na nge. To yandi lenda kupusama na bamambere ya dibuta sambu nge kevukana dyaka ve na bikalulu yankaka yina kele mfunu sambu na bau. Bakala mosi kutubaka nde: “Mono mosi na kati ya nzo, mono kudiwaka ya kuyambulama.” Bakala yai vandaka kudiwa bonso nde yandi vandaka kuvidisa nkento na yandi sambu na dibundu. Kansi lulendo kukandikilaka yandi na kundimisama nde yandi kuvandaka yandi mosi. Bakala na nge lenda kuvanda na mfunu ya kundimisama nde zola na nge sambu na Yehowa kesongidila ve nde ntangu yai nge kezola bakala na nge fyoti na kutadila mutindu nge vandaka kuzola yandi ntama. Sungimina na kulutisa ntangu ti yandi.

5. Inki bukatikati fwete kulundama na nkento yina bakala na yandi kele ti lukwikilu kiteso mosi ve ti yandi?

⁵ Kansi, kima yankaka ya kuluta nkutu mfunu fwete kutadilama kana nge kuzola kununga mvwandilu yango na mayele yonso. Ndinga ya Nzambi ketuma bankento nde: “Beno lemfuka na babakala na beno, sambu beno fweti sala mutindu yina na meso ya Mfumu Yesu.” (Kolosai 3:18) Yau yina, yau kekebisa dibanza ya dipanda. Dyaka, na kutubaka nde “sambu beno fweti sala mutindu yina na meso ya Mfumu Yesu,” mvese yai kemonisa nde bulemfu na bakala na nge fwete kukotisa mpi bulemfu na Mfumu. Yau kelomba kuvanda na bukatikati.

6. Inki minsiku fwete kulundama na mabanza ya nkento Mukristu?

⁶ Sambu na Mukristu, kuvanda na balukutakanu ya dibundu mpi kupesa kimbangi na bankaka na yina ketadila lukwikilu ya muntu yina metungama na Biblia kele bandambu ya mfunu kibeni ya lusambu ya kyeleka mpi lenda kutudilama bumolo ve. (Roma 10:​9, 10, 14; Baebreo 10:​24, 25) Ebuna, inki nge lenda sala kana muntu mosi kutuma nge mpenza na kukolama na nsiku mosi ya Nzambi? Bantumwa ya Yezu Kristu kutubaka nde: “Beto fweti lemfuka ntete na Nzambi, kansi na bantu ve.” (Bisalu 5:29) Mbandu na bau kepesa kiyitilu mosi yina lenda kusadilama na bamvwandilu mingi na kati ya luzingu. Keti zola sambu na Yehowa tapusa nge na kupesa na Nzambi kukangama ya ngolo yina melunga kibeni na yandi? Na ntangu yau yina mosi, keti zola ti luzitu na nge sambu na bakala na nge tapusa nge na kusala yonso sambu na kupesa kukangama ya ngolo na Nzambi na mutindu yina ya yandi kendimaka?​—⁠Matayo 4:10; 1 Yoane 5:⁠3.

7. Inki Lukanu nkento Mukristu fwete kuvanda na yau?

⁷ Yezu kumonisaka nde mpila tavandaka kaka ve ntangu yonso ya kusala yau. Yandi kukebisaka nde sambu na luteleminu na lusambu ya kyeleka, bankwikidi yina tavanda na kati ya mabuta yankaka takudiwa ya kukabwana bonso nde mbele mekota na kati na bau ti bamambere yankaka ya dibuta. (Matayo 10:​34-36) Nkento mosi ya Japon kukutanaka na dyambu yai. Bakala na yandi kutelamaninaka yandi bamvula 11. Bakala yango vandaka kunyokula yandi ngolo kibeni mpi mbala na mbala, yandi vandaka kubikisa yandi na nganda ya nzo. Kansi nkento yango kukwaminaka. Banduku na kati ya dibundu ya Bukristu kusadisaka yandi. Yandi vandaka kusamba ntangu yonso mpi kubakaka nsyamisa ya ngolo na 1 Piere 2:20. Nkento yai ya Mukristu kundimisamaka nde kana yandi kusikila ya kusyaminina, kilumbu yankaka bakala na yandi talenda kukuta yandi na kusadila Yehowa. Mpi bakala yango kusalaka yau.

8, 9. Inki mutindu nkento fwete kusala sambu na kubuya kutula balukakilu ya kukonda mfunu na ntwala ya bakala na yandi?

⁸ Mambu kele mingi ya nge lenda kusala sambu yau kuvanda ti bupusi na zulu ya nkadilu ya nkwelani na nge. Mu mbandu, kana bakala na nge kebuya dibundu na nge, kupesa yandi ve bikuma ya mfunu ya lufundu na mambu yankaka. Lunda nzo ya bunkete. Sungimina kitoko na nge ya nganda. Vanda muntu ya kukaba na nsadisa ya bidimbu ya kumonisa zola mpi ntonda. Na kisika ya kutonga, vanda nsadisi. Monisa nde nge kele na mfunu ya lutwadisu na yandi. Kuvutula mbela ve kana nge mekudiwa ya kunyokulama. (1 Piere 2:​21, 23) Tadila kukonda kukuka ya bumuntu, mpi kana kuswana mebasika, na kudikulumusa yonso, vanda muntu ya ntete na kulomba ndolula.​—⁠Efezo 4:⁠26.

⁹ Kusala ve nde kukwenda na nge na balukutakanu kuvanda kikuma ya kusukinisa madya na yandi. Bantangu yankaka, nge lenda kusola mpi na kuvukana na kisalu ya kusamuna ya Bukristu na ntangu bakala na nge kele ve na nzo. Yau kele mayele sambu na nkento Mukristu na kubuya kusamuna nsangu ya mbote na bakala na yandi kana yau keyambama mbote ve. Kansi, yandi talanda ndongisila ya ntumwa Piere yai: “Beno bankento mpi, beno fweti lemfuka na babakala na beno, sambu, kana babakala na beno ya nkaka ke ndimaka ve nsangu ya Nzambi, bo ta baka lukwikilu sambu na bikalulu na beno ya mbote. Mfunu ta vanda diaka ve beno na kutubila bo diaka ata kima mosi, sambu bo ta mona nde bikalulu na beno kele ya kinzambi mpi ya luzitu.” (1 Piere 3:​1, 2) Bankento Bakristu kesalaka ngolo kibeni sambu na kumonisa bambuma ya mpeve ya Nzambi.​—⁠Galatia 5:​22, 23.

KANA NKENTO KELE TI LUKWIKILU YANKAKA

10. Bakala yina kele nkwikidi fwete kuvanda ti kikalulu ya inki mutindu na ntwala ya nkento na yandi yina kele ti lukwikilu ya kuswaswana?

¹⁰ Kusala inki kana bakala kele Mukristu ya kyeleka kansi nkento kele ve? Biblia kepesa lutwadisu sambu na bamvwandilu ya mutindu yai. Yau ketuba nde: “Bakala yina kele mukristo, kana yandi ke na nkento yina kele mukristo ve, ebuna nkento yango ke ndimaka na kuzinga ti yandi, bakala yina fweti fwa dibala ve ti nkento yina.” (1 Korinto 7:12) Yau kesyamisa dyaka babakala nde: “Beno zola bankento na beno.”​—⁠Kolosai 3:⁠19.

11. Inki mutindu bakala lenda kumonisa luswasukusu mpi malungalala na nsadilu ya kimfumu na yandi na zulu ya nkento na yandi yina kele ve nkento mukristu ya kyeleka?

¹¹ Kana nge kele bakala ya nkento yina kele ti lukwikilu ya kuswaswana na yina ya nge, tomatala mpenza na kumonisa luzitu na nkento na nge mpi ntonda sambu na mabanza na yandi. Sambu yandi kele mbuta, yandi kele ti ndambu ya kimpwanza sambu na kusadila balukwikilu ya dibundu na yandi, ata nkutu nge kendima yau ve. Mbala ya ntete ya nge ketubila yandi na yina ketadila lukwikilu na nge, kuvingila ve nde yandi tayambula balukwikilu na yandi ya ntama sambu na yina ya mpa. Na kisika ya kutuba mbala mosi nde bansadilu ya dibundu na yandi ti dibuta na yandi mekangamaka na yau kubanda ntama kele ya luvunu, na nzizidi yonso, sala ngolo na kutadila ti yandi na Masonuku. Yau lenda kusalama nde yandi kudiwa ya kuyambulama kana nge ketambika ntangu ya kuluta mingi na bisalu ya dibundu. Yandi lenda kutelamanina bikesa na nge ya kusadila Yehowa, mpi nsangu ya mfunu lenda kuvanda kaka: “Mono kele na mfunu ya ntangu na nge ya mingi!” Vanda na nzizidi. Ti luzitu na nge ya kufuluka na zola, na nima ya mwa ntangu yandi lenda kusadisama na kuyamba lusambu ya kyeleka.​—⁠Kolosai 3:​12-14; 1 Piere 3:​8, 9.

KULONGA BANA

12. Ata bakala ti nkento kele ti balukwikilu ya kuswaswana, inki mutindu bakala ti nkento fwete kusadila minsiku ya Masonuku na ndongolo ya bana na bau?

¹² Na kati ya dibuta yina bamambere na yau kele ve ya kuvukana na yina ketadila lusambu, ndongolo ya bana na yina ketadila mambu ya Nzambi kekumaka mbala mingi mpasi. Inki mutindu minsiku ya Masonuku talenda kusadilama? Biblia kepesa ntetentete tata mukumba ya kulonga bana, kansi mama mpi kele ti kisalu ya nene ya kusala. (Bingana 1:8; fwanisa ti Kuyantika 18:19; Kulonga 11:​18, 19.) Ata nkutu tata kendimaka ve kimfumu ya Kristu, yandi kele kaka mfumu ya dibuta.

13, 14. Kana bakala kebuyisa nkento na yandi na kunata bana na balukutakanu ya Bukristu to na kulonguka ti bau, inki yandi lenda kusala?

¹³ Batata mingi yina kele ve bankwikidi kebuyaka ve kana mama kelonga bana mambu ya Nzambi. Bankaka kebuyaka. Inki nge tasala kana bakala na nge kepesa nge ve nzila ya kunata bana na balukutakanu ya dibundu to nkutu kebuyisa nge na kulonguka Biblia ti bau na nzo? Ntangu yai, nge fwete kutula bukatikati na kati ya mikumba na nge​—⁠mikumba na nge na ntwala ya Yehowa Nzambi, na ntwala ya kimfumu ya bakala na nge, mpi na ntwala ya bana na nge ya zolwa. Inki mutindu nge lenda kuwakanisa mambu yai?

¹⁴ Ya kyeleka, nge tasamba sambu na dyambu yango. (Filipi 4:​6, 7; 1 Yoane 5:14) Nsukansuka, nge kele mpenza muntu yina fwete kubaka lukanu na yina ketadila dyambu ya kusala. Kana nge kusadila ti malungalala, na kumonisaka yau pwelele na bakala na nge nde nge kele na kubuya ve kimfumu na yandi, luteleminu na yandi lenda kufyotuka mbala yankaka. Ata nkutu bakala na nge kebuyisa nge na kunata bana na nge na balukutakanu to na kulonguka Biblia ti bau, nge lenda kulonga bau kaka. Na masolo na nge ya lumbu na lumbu ti na mbandu na nge ya mbote, meka na kulonga bau kiteso ya mingi ya zola sambu na Yehowa, lukwikilu na Ndinga na yandi, luzitu na bibuti​—⁠nkatu kukatula tata na bau​—⁠zola ya kudibanza sambu na bantu yankaka, mpi ntonda sambu na bikalulu ya kusala bisalu na kansansa yonso. Nsukansuka, tata lenda kumona bambutu ya mbote mpi lenda kundima mfunu ya bikesa na nge.​—⁠Bingana 23:⁠24.

15. Inki kele mukumba ya tata yina kele nkwikidi na yina ketadila ndongolo ya bana?

¹⁵ Kana nge bakala muntu kele nkwikidi mpi nkento kele nkwikidi ve, na yau nge fwete kubaka mukumba ya kulonga bana na nge “na ndongi mpi na ndongolo ya mabanza ya Yehowa.” (Efezo 6:⁠4) Na ntangu nge kesala yau, nge fwete kuvanda mpenza na ntima ya mbote, na zola, mpi ti bikalulu ya mbote na kuzingaka kumosi ti nkento na nge.

KANA DIBUNDU NA NGE KELE VE YINA YA BIBUTI NA NGE

16, 17. Inki minsiku ya Biblia bana fwete kuvila ve kana bau meyamba lukwikilu yina meswaswana ti yina ya bibuti na bau?

¹⁶ Yau kesalamaka mbala mingi ata nkutu sambu na bana ya fyoti na kuyamba malongi ya mabundu yina meswaswana ti yina ya bibuti na bau. Keti nge salaka mutindu yina? Kana yau kele mpila yina, Biblia kele ti bandongisila sambu na nge.

¹⁷ Ndinga ya Nzambi ketuba nde: “Beno fweti wila batata ti bamama na beno, sambu yina kele mambu ya bakristo fweti sala. Nsiku yina ke tuba nde: ‘Zitisa tata na nge ti mama na nge.’ ” (Efezo 6:​1, 2) Yau kelomba bulemfu ya ntima ya mvimba sambu na bibuti. Kansi, na ntangu bulemfu na bibuti kele mfunu, yau fwete kupesama ve nkatu kutadila Nzambi ya kyeleka. Kana mwana mekuma mpenza mbuta na kiteso ya kubaka balukanu, yandi kebaka kiteso ya nene ya mukumba ya bisalu na yandi. Yau kele kyeleka sambu na bansiku ya bantu kaka ve kansi mingimingi sambu na bansiku ya Nzambi. Biblia ketuba nde: “Konso muntu na kati na beto ta samba na meso ya Nzambi sambu na mambu na yandi mosi.”​—⁠Roma 14:⁠12.

18, 19. Kana bana kele na kati ya dibundu yina meswaswana na yina ya bibuti na bau, inki mutindu bau lenda kusadisa bibuti na bau na kubakisa lukwikilu na bau mbotembote?

¹⁸ Kana balukwikilu na nge ketinda nge na kusala bansoba na kati ya luzingu na nge, sala ngolo na kubakisa mboninu ya bibuti na nge. Mbala yankaka bau tayangalala kana, sambu na kulonguka mpi nsadilu na nge ya malongi ya Biblia, nge kukuma luzitu mingi, bulemfu mingi, kikesa mpenza na mambu ya bau kelomba na nge. Kansi, kana lukwikilu na nge ya mpa ketinda nge na kubuya balukwikilu mpi bisalu yina ya bau kezolaka mpenza, bau tayindulaka nde nge kele na kuvwenza difwa yina ya bau sosaka na kupesa nge. Bau lenda mpi kubanga sambu na mambote na nge kana mambu ya nge kesala bantu mingi ve na kati ya kimvuka ya bantu yina kesala yau, to kana yau kekatula dikebi na nge na kulanda mambu ya bau kemona nde yau talenda kusadisa nge na kukuma ti kimvwama ya kinsuni. Lulendo talenda mpi kuvanda lukakilu. Bau lenda kuyindula nde nge kele mpenza na kutuba nde nge kele na kati ya kyeleka mpi nde bau kele na kati ya luvunu.

¹⁹ Yau yina, nkatu kuvingila, meka na kusala ngidika na mpila nde bibuti na nge kukutana ti bankuluntu to Bambangi ya kuyela yankaka ya dibundu na nge. Syamisa bibuti na nge na kwenda kutala Nzo ya Kimfumu sambu na kuwa bau mosi mambu yina ketadilama mpi na kumona mpenza kana Bambangi ya Yehowa kele bantu ya inki mutindu. Na nima ya bantangu, nkadilu ya bibuti na nge lenda kulembama. Ata kana bibuti ketelamanina nge ngolo kibeni, kepasula mikanda ya ketendulaka Biblia, mpi kebuyisa bana na kukwenda na balukutakanu ya Bukristu, mabaku kevandaka kaka ya kutanga kisika yankaka, ya kusolula ti bankundi Bakristu, mpi ya kupesa kimbangi mpi ya kusadisa bankaka na mabaku ya mbote. Nge lenda mpi kusamba Yehowa. Baleke yankaka fwete kukinga tii kuna bau kukuma bambuta sambu na kuzinga na nganda ya nzo ya bibuti na ntwala ya kusala mambu mingi. Kansi, mvwandilu kuvanda ya inki mutindu na kati ya nzo, kuvila ve na “kuwila tata ti mama na nge.” Sala ngolo sambu na kunata ngemba na kati ya dibuta. (Roma 12:​17, 18) Na zulu ya yonso, landa ngemba kumosi ti Nzambi.

LUKAKILU YA KUVANDA KIBUTI YA LUNDI

20. Inki mawi bana lenda kuvanda na yau kana tata to mama na bau kele kibuti ya lundi?

²⁰ Na kati ya banzo mingi mvwandilu ya kebasisaka lukakilu ya ngolo kele ve maswana na yina ketadila mambu ya Nzambi kansi makambu ya kuvanda ti kibuti mosi ya lundi. Na kati ya bamambere ya mabuta mingi bubu kele ti bana yina kibuti mosi to bau zole kubutaka na ntwala ya kukwela dyaka. Na kati ya dibuta ya mutindu yina, bana lenda kukutana ti kimpala mpi kimbeni to mbala yankaka kukonda kuwakana. Bonso mbutu, bau lenda kuvwenza mpenza bikesa yina kibuti ya lundi kesala sambu na kuvanda tata to mama ya mbote. Inki lenda kusadisa sambu na kukumisa dibuta yina mesalama na mbala ya zole ya mbote?

21. Ata nkutu bamvwandilu na bau ya kuswaswana, sambu na inki bibuti ya lundi fwete kutadila minsiku yina kele na kati ya Biblia sambu na lusadisu?

²¹ Zaba nde ata bamvwandilu ya kuswaswana kele, minsiku ya Biblia yina kenataka ndungunu na kati ya bamambere ya dibuta mosi kesadilamaka mpi na kati ya mabuta yai. Kukonda kulanda minsiku yina lenda, ntangu yankaka, kumonana bonso nde yau tamanisa dyambu kansi ngatu yau tanata kimbeni na nima. (Nkunga 127:1; Bingana 29:15) Yedisa mayele ti luswasukusu​—⁠mayele sambu na kusadila minsiku ya Nzambi ti mambote ya ntangu ya nda na mabanza, mpi luswasukusu sambu na kuzaba sambu na inki bamambere ya dibuta ketuba mpi kesala mambu yankaka. Yau kelomba dyaka kuditula na kisika ya bankaka.​—⁠Bingana 16:21; 24:3; 1 Piere 3:⁠8.

22. Sambu na inki bana lenda kumona yau mpasi na kundima kibuti ya lundi?

²² Kana nge kele kibuti ya lundi, nge lenda kuyibuka nde bonso nduku ya dibuta, nge vandaka kuyambama mbala yankaka mbote na bana. Kansi na ntangu nge mekumaka kibuti na bau ya lundi, nkadilu na bau lenda kusoba. Na kuyibukaka kibuti na bau ya kyeleka yina kezinga dyaka ve kumosi ti bau, bana lenda kunyokwama na mawi ya kwikama, mbala yankaka na kudiwaka nde nge kezola kukatula zola ya bau kuvandaka na yau sambu na kibuti na bau yina kele dyaka ve. Bantangu yankaka, bau talendaka kuyibuka nge na kintulumukina nde nge kele ve tata na bau to mama na bau. Bangogo ya mutindu yina kesalaka mpasi. Kansi, “kuwa makasi nswalu-nswalu ve.” (Longi 7:⁠9) Luswasukusu ti kuditula na kisika ya muntu yankaka kelombama sambu na kutadila mawi ya bana.

23. Inki mutindu ndongi fwete kupesama na kati ya dibuta yina mekatuka na makwela yankaka?

²³ Nkadulu yina kele mfunu na ntangu nge kepesa ndongi. Ndongi ya mbote kele mfunu mingi. (Bingana 6:20; 13:⁠1) Mpi sambu bana yonso kele kiteso mosi ve, ndongi fwete kuswaswana na konso mwana. Bibuti ya lundi yankaka kemonaka nde, kaka na luyantiku, yau lenda kuvanda kuluta mbote na bibuti ya kyeleka na kutwadisa dyambu yai ya bibuti. Kansi, yau kele mfunu nde bibuti yonso zole kuwakana na yina ketadila ndongi mpi kusadila yau, nkatu kulutisila bana na nge mosi sambu na kunyokula bana ya mbanda. (Bingana 24:23) Bulemfu kele mfunu, kansi kukonda kukuka fwete kutadilama. Kuwa makasi ya kuluta ve. Pesa ndongi na zola yonso.​—⁠Kolosai 3:⁠21.

24. Inki lenda kusadisa sambu na kubuya bampasi na yina ketadila bikalulu ya mbote na kati ya bamambere ya babakala ti ya bankento na kati ya dibuta yina mesalama na mbala ya zole?

²⁴ Masolo ya dibuta lenda kusala mingi sambu na kukatula matata. Yau lenda kusadisa dibuta na kutadila mingi mambu ya kuluta mfunu na kati ya luzingu ya dibuta. (Fwanisa ti Filipi 1:​9-11.) Bau lenda mpi kusadisa konso muntu na kusala yonso sambu na kulungisa balukanu ya dibuta. Na ngika, masolo ya masonga na dibuta lenda kukatula bampasi ya mabanza. Bana ya bankento fwete kuzaba inki mutindu kulwata mpi kuditwadisa na ntwala ya tata na bau ya lundi mpi ya bampangi na bau ya babakala ya tata yina yankaka, mpi bana ya babakala kele ti mfunu ya ndongisila na yina ketadila nkadilu na bau na ntwala ya mama na bau ya lundi mpi na ntwala ya bampangi na bau ya bankento ya mama yina yankaka.​—⁠1 Tesalonika 4:​3-8.

25. Inki bankadulu lenda kusadisa sambu na kulunda ngemba na kati ya dibuta yina mesalama na mbala ya zole?

²⁵ Na ntangu nge kenwana ti lukakilu ya kuvanda kibuti ya lundi, vanda na nzizidi. Kuyedisa bangwisani ya mpa kebakaka ntangu mingi. Kuzwa zola ti luzitu ya bana yina nge kele na bau kikangilu ya menga ve lenda kuvanda kisalu mosi ya ngolo kibeni. Kansi mpila kele. Ntima ya mayele mpi ya luswasukusu, kumosi ti mpusa ya ngolo ya kuyangidika Yehowa, kele nsabi ya ngemba na kati ya dibuta yina mesalama na mbala ya zole. (Bingana 16:20) Bankadulu ya mutindu yina lenda mpi kusadisa nge na kununga bamvwandilu yankaka.

KETI NSOSA YA BIMA YA KINSUNI KEKABULA NZO NA NGE?

26. Na inki mitindu mambu mpi bankadilu na yina metadila bima ya kinsuni lenda kukabula dibuta?

²⁶ Mambu mpi bankadilu na yina ketadila bima ya kinsuni lenda kukabula mabuta na mitindu mingi. Na mawa yonso, mabuta mingi mepanzanaka sambu na maswana na yina ketadila kuzwa mbongo mingi mpi mpusa ya kukuma mvwama​—⁠to sambu na kimvwama ya fyoti kaka. Bankabwana lenda kuyela kana bankwelani yonso zole kesalaka na kinsuni mpi keyedisaka kikalulu ya “mbongo na mono, mbongo na nge.” Ata nkutu maswana mekatulama, kana bankwelani yonso zole kesala bau lenda kuvanda ti manaka yina kebikisila bau ntangu fyoti kaka sambu na kusungimina mosi ti yankaka. Ngindu ya meyalumukaka na kati ya inza kele nde batata keyambula mabuta na bau nsungi mosi ya nda​—⁠bangonda to nkutu bamvula​—⁠sambu na kusosa kuzwa mbongo mingi kuluta yina ya bau lenda kuzwa na nzo na bau. Yau lenda kunata na bampasi ya kuluta ngolo.

27. Tanga mwa minsiku yina lenda kusadisa dibuta yina kele na bampasi ya metadila mbongo?

²⁷ Ata nsiku mosi ve lenda kutulama sambu na kubongisa bamvwandilu yai, sambu mabuta ya kuswaswana fwete kukutana ti bupusi mpi bampusa ya kuswaswana. Kansi, ndongisila ya Biblia lenda kusadisa. Mu mbandu, Bingana 13:10 (NW) kemonisa nde ndwana ya kukonda mfunu lenda mbala yankaka kukatulama na “kutadilaka mambu kumosi.” Yau kelomba ve kumonisa kaka bangindu na nge mosi kansi kusosa bandongisila mpi kuzaba inki mutindu muntu yina yankaka ketadila dyambu yango. Kuluta dyaka, kusadila budget ya mbote lenda kusadisa sambu na kuvukisa bikesa ya dibuta kumosi. Bantangu yankaka, yau kele mfunu​—⁠ngatu na nsungi ya fyoti​—⁠nde bankwelani yonso zole kusala na nganda ya nzo sambu na kufuta bambongo ya ngika, mingimingi na ntangu bana kele to biyikama yankaka. Kana yau kele mpila yai, bakala lenda kundimisa nkento na yandi nde yandi kele kaka ti ntangu sambu na yandi. Yandi ti bana na yandi lenda na zola yonso kusadisa na bisalu yankaka yina ya yandi fwete kusala mpenza yandi mosi.​—⁠Filipi 2:​1-4.

28. Inki bangibuka, kana yau melundama, tasadisa dibuta na kusala na bumosi?

²⁸ Kansi, simba nde ata mbongo kele mfunu na ngidika ya bima yai, yau kenataka ve kyese. Ya kyeleka, yau kepesaka ve luzingu. (Longi 7:12) Kutula dikebi ya kuluta mingi na zulu ya bima ya kinsuni lenda kubebisa kimpeve ti mabanza. (1 Timoteo 6:​9-12) Yau kele mbote mpenza na kusosa ntete Kimfumu ya Nzambi ti lunungu na yandi, ti kivuvu ya kuzwa balusakumunu na yandi na zulu ya bikesa na beto sambu na kuzwa bima ya mfunu ya luzingu! (Matayo 6:​25-33; Baebreo 13:⁠5) Na kulandaka kutula mambu ya kimpeve na kisika ya ntete mpi na kulandaka ntetentete ngemba ya bantu yonso ti Nzambi, nge lenda kumona nde nzo na nge, mbala yankaka nkutu ya kukabwana na mambu yankaka, takuma dibuta mosi yina kele mpenza ya kuvukana na mitindu ya kuluta mfunu.