“Sambu Beno Kubwa Ve na Mpukumuna”

“Beno lala ve. Beno samba [ntangu yonso sambu beno kubwa ve na mpukumuna, NW].”​—MATAYO 26:41.

MPASI kuvandaka ngolo kibeni, yo fwananaka ve ti ata mpasi mosi ya yandi kutanaka ti yo na ntwala. Yezu Kristu, Mwana ya Nzambi, kukumaka penepene na nsuka ya luzingu na yandi na ntoto. Yandi bakisaka nde kubika fyoti, bo takanga yandi, bo tazengila yandi nkanu ya lufwa, mpi bo tatula yandi na nti ya mpasi. Yandi zabaka nde konso desizio mpi konso kima ya yandi tasala tavanda ti malanda na zina ya Tata na yandi. Yezu kuzabaka mpi nde bivuvu ya luzingu ya bantu na bilumbu kekwisa kuvandaka na maboko na yandi. Inki yandi salaka na ntwala ya bampasi yai yonso?

² Yezu kwendaka ti balongoki na yandi na kilanga ya Getsemane. Yandi vandaka kuzola kisika yango mingi. Ntangu bo kumaka kuna, yandi bikisaka balongoki na yandi mpi yandi kwendaka na kingenga. Ntangu yandi vandaka yandi mosi, Yezu kusambaka sambu Tata na yandi ya zulu kupesa yandi ngolo. Na kisambu mosi ya masonga, yandi monisaka mabanza ti mawi ya ntima na yandi. Yandi salaka yo mbala mosi mpamba ve, kansi bambala tatu. Ata yandi vandaka muntu ya kukuka, Yezu kuyindulaka ve nde yandi lendaka kunwana ti mpasi yina yandi mosi.​—Matayo 26:36-44.

³ Bubu yai, beto mpi kekutanaka ti bampasi. Na luyantiku ya kamukanda yai, beto tadilaka banzikisa yina kemonisa nde beto kezinga na bilumbu ya nsuka ya ngidika yai ya mbi. Bampukumuna mpi basusi yina inza ya Satana kenatila bantu kekuma kaka mingi. Badesizio ti bisalu ya konso muntu na kati na beto yina ketubaka nde yandi kesadilaka Nzambi ya kyeleka kevandaka ti malanda na zina ya Nzambi mpi na kivuvu na beto ya kuzinga na inza na yandi ya mpa. Beto kezolaka Yehowa. Beto kezolaka ‘kukanga ntima tii na nsuka’​—nsuka ya luzingu na beto to ya ngidika yai, konso nsuka yina takwisa ntete. (Matayo 24:13) Kansi, inki mutindu beto lenda vila ve na mabanza nde nsuka tasukinina ve mpi kulanda kaka na kukangula meso?

⁴ Sambu yandi zabaka nde balongoki na yandi ya ntangu yina mpi ya bubu yai takutana ti bampasi, Yezu kulongisilaka nde: “Beno lala ve. [Beno samba ntangu yonso sambu beno kubwa ve na mpukumuna, NW].” (Matayo 26:41) Bangogo yai ketendula nki sambu na beto bubu yai? Inki mpukumuna nge kekutanaka na yo? Mpi nki mutindu nge lenda “lala ve”?

Mpukumuna ya Kusala Inki?

⁵ Konso kilumbu, beto yonso kekutanaka ti mpukumuna ya kubwa na “dibulu ya Satana.” (2 Timoteo 2:26) Biblia kekebisa beto nde Satana kesosaka kupukumuna ntetentete bansambidi ya Yehowa. (1 Piere 5:8; Kusonga 12:12, 17) Ti nki lukanu? Yo kevandaka kaka ve sambu na kufwa beto, sambu Satana tanunga ve kana beto kufwa ya kwikama na Nzambi. Satana mezaba nde, na ntangu ya Yandi metulaka, Yehowa takatula lufwa na nzila ya lufutumuku.​—Luka 20:37, 38.

⁶ Satana kezolaka kufwa kima mosi ya meluta nkutu luzingu na beto ya ntangu yai na valere: kwikama na beto na Nzambi. Satana kesalaka yonso sambu na kundimisa nde yandi lenda katula beto na nzila ya Yehowa. Yo yina, Satana tanunga kibeni kana yandi nata beto na kuvidisa kwikama, disongidila kana beto bika kulonga nsangu ya mbote to kana beto yambula kuzitisa bansiku ya Bukristu. (Efezo 6:11-13) Na kutuba ya mbote, “Satana” ketulaka bampukumuna na ntwala na beto.​—Matayo 4:3.

⁷ “Mayele” ya Satana kele ya mitindu mingi. (Efezo 6:11) Yandi lenda pukumuna beto na nzila ya mpusa ya bima ya kinsuni, boma, dute, to kusosa byese. Kansi, kulembisa bantu nitu kele mosi na kati ya bametode na yandi ya kenungaka mingi. Sambu yandi kele na mayele ya mbi, yandi mezaba nde kukonda kivuvu lenda lembisa beto na kimpeve mpi kusala nde beto bwa na mpukumuna kukonda mpasi. (Bingana 24:10) Mbala mingi, ntangu beto kevandaka “na ngolo diaka ve” na mawi, yandi kepukumunaka beto na kuyambula.​—Nkunga 38:9.

⁸ Mutindu beto kefinama na nsuka ya bilumbu ya nsuka, yo kemonana nde bikuma yina kelembisaka bantu nitu ke na kukuma mingi, ebuna yo lenda kumina beto mpi. (Tala lupangu “Ndambu ya Mambu Yina Kelembisaka Nitu.”) Ata kulemba mekatuka na nki kikuma yina, yo lenda yantika kukatula ngolo na beto fyotifyoti. ‘Kusumba ntangu ya mbote’ (NW) sambu na mikumba ya kimpeve, mu mbandu kulonguka Biblia, kukwenda na balukutakanu ya Bukristu, mpi kusala kisalu ya kusamuna, lenda vanda mpasi kana nitu, mabanza, mpi mawi kele ya kulemba. (Efezo 5:15, 16) Kuvila ve nde Satana kezolaka nde nge yambula. Kansi, yai kele ve ntangu ya kulembisa maboko to ya kuvila na mabanza ntangu ya beto kezinga! (Luka 21:34-36) Inki mutindu nge lenda nunga mpukumuna mpi kukangula meso? Tadila bangindu iya yina lenda sadisa nge.

“Samba Ntangu Yonso”

⁹ Tula ntima na Yehowa na nzila ya kisambu. Yibuka mbandu ya Yezu na kilanga ya Getsemane. Inki yandi salaka ntangu yandi waka mpasi ya ngolo na mawi? Sambu na kubaka lusadisu, yandi sambaka Yehowa ngolo kibeni na mpila nde “yandi vandaka kubasika mitoki, yo vandaka kubwa na ntoto bonso matonzi ya menga.” (Luka 22:44) Yindula dyambu yai. Yezu kuzabaka Satana mbote. Ntangu yandi vandaka na zulu, yandi vandaka kumona bampukumuna yonso ya Satana kesadilaka na bikesa na yandi sambu na kukanga bansadi ya Nzambi na mutambu. Kansi, Yezu kuyindulaka ve nde yandi lendaka kununga kukonda mpasi konso mpukumuna yina Satana lendaka kutula na ntwala na yandi. Kana Mwana ya kukuka ya Nzambi kumonaka mfunu ya kusamba sambu na kulomba lusadisu mpi ngolo, ntembe kele ve nde beto fwete sala yo na mutindu ya kuluta dyaka!​—1 Piere 2:21.

¹⁰ Yibuka mpi nde, na nima ya kulongisila balongoki na yandi na ‘kusamba ntangu yonso,’ Yezu kutubaka nde: “[Ya kyeleka, mpeve kele ngolo, NW], kansi nitu . . . kele koikoi.” (Matayo 26:41) Nitu ya nani Yezu vandaka kutubila? Yandi vandaka kutubila ve nitu na yandi; sambu nitu na yandi ya muntu ya kukuka kuvandaka ve ti kima mosi ya koikoi. (1 Piere 2:22) Kansi nitu na yandi vandaka ya kuswaswana ti ya balongoki na yandi. Sambu na kukonda kukuka mpi mpusa ya kusala masumu ya bo bakaka na Adami, bo zolaka kibeni kuvanda ti mfunu ya lusadisu sambu na kununga mpukumuna. (Roma 7:21-24) Yo yina yandi longisilaka bo ti Bakristu yonso ya kyeleka yina zolaka kukwisa na nima na bo, na kulomba lusadisu na kisambu sambu na kunwana ti mpukumuna. (Matayo 6:13) Yehowa kepesaka mvutu na bisambu ya mutindu yina. (Nkunga 65:3) Inki mutindu? Na mitindu kiteso ya zole.

¹¹ Ntetentete, Nzambi kesadisaka beto na kuzaba bampukumuna. Bampukumuna ya Satana kele bonso mitambu yina bo metula na nzila mosi ya mpimpa. Kana nge kemona yo ve, nge lenda kangama. Sambu na kusadisa beto na kubwa ve na mpukumuna, Yehowa kemonisa pwelele mitambu ya Satana na nzila ya Biblia ti ya mikanda yina ketendulaka Biblia. Na bamvula yina meluta, mikanda mpi malongi ya balukutakanu ya distrike ti ya nene kekebisaka beto mbala na mbala na bigonsa bonso boma ya bantu, mansoni, mpusa ya bima ya kinsuni, mpi bampukumuna yankaka ya Satana. (Bingana 29:25; 1 Korinto 10:8-11; 1 Timoteo 6:9, 10) Keti nge kemonisaka ntonda na Yehowa na mutindu yandi kekebisaka beto sambu na mayele ya Satana? (2 Korinto 2:11) Balukebisu yai yonso kele mvutu na lusadisu ya nge kelombaka na bisambu sambu na kununga mpukumuna.

¹² Ya zole, Yehowa kepesaka bamvutu na bisambu na beto ntangu yandi kepesaka beto ngolo sambu na kukanga ntima na mpukumuna. Ndinga na yandi ketuba nde: “Nzambi . . . ta bika beno ve nde Satana kumeka beno na kumeka yina me luta ngolo na beno. Kansi, kana mpukumunu me kwisila beno, kaka na ntangu yo yina Nzambi ta pesa beno ngolo; mpidina mpukumunu lenda bwisa beno ve.” (1 Korinto 10:13) Kana beto landa na kutula ntima na Nzambi, yandi tapesa ve ata fyoti nzila nde mpukumuna kulutila beto na mpila nde beto konda ngolo ya kimpeve ya kununga yo. Inki mutindu yandi ‘kepesaka beto ngolo’? Yandi ‘kepesaka mpeve santu na bantu yina kelombaka yandi yo!’ (Luka 11:13) Mpeve yango lenda sadisa beto na kuyibuka minsiku ya Biblia yina lenda kumisa ngolo lukanu na beto ya kusala mambu ya mbote mpi na kubaka badesizio ya mayele. (Yoane 14:26; Yakobo 1:5, 6) Yo lenda sadisa beto na kumonisa bikalulu ya beto kele na yo mpenza mfunu sambu na kununga bampusa ya mbi. (Galatia 5:22, 23) Dyaka, mpeve ya Nzambi lenda pusa Bakristu yankaka na ‘kupesa beto kikesa mingi.’ (Kolosai 4:11) Keti nge kevutula ve matondo na mpila Yehowa kepesaka mvutu ti zola yonso na bisambu ya nge kesalaka sambu na kulomba yandi lusadisu?

Monisa Bukatikati na Bivuvu na Nge

¹³ Sambu na kukangula meso, beto fwete monisa bukatikati na bivuvu na beto. Beto yonso kelembaka bantangu yankaka sambu na bampasi ya luzingu. Kansi beto fwete vila ve nde Nzambi mesilaka ve ata fyoti nde beto tazinga luzingu mosi ya kukonda mpasi na ngidika yai ya ntama. Ata na ntangu ya ntama, bansadi ya Nzambi kukutanaka ti bampasi, mu mbandu mimekamu, kinsukami, kunyokwama na mabanza, mpi maladi.​—Bisalu 8:1; 2 Korinto 8:1, 2; 1 Tesalonika 5:14; 1 Timoteo 5:23.

¹⁴ Bubu yai, beto mpi kekutanaka ti bampasi. Beto lenda kutana ti mimekamu, basusi ya mbongo, kunwana ti mpasi ya mabanza, maladi, mpi kunyokwama na mitindu yankaka. Kana yo lombaka nde Yehowa kusala bimangu sambu na kutanina beto na bampasi yonso, keti yo zolaka ve kupesa Satana okazio ya kutonga yandi? (Bingana 27:11) Yehowa kepesaka nzila nde bo pukumuna mpi bo meka bansadi na yandi, bantangu yankaka nkutu tii na lufwa, na maboko ya bambeni.​—Yoane 16:2.

¹⁵ Ebuna, inki Yehowa mesilaka? Mutindu beto mekatuka kumona yo, yandi mesilaka nde kana beto ketudila yandi mpenza ntima, yandi tasadisa beto na kununga konso mpukumuna ya beto lenda kutana ti yo. (Bingana 3:5, 6) Na nzila ya Ndinga, ya mpeve ti ya organizasio na yandi, yandi ketaninaka beto na kimpeve mpi kesadisaka beto na kutanina kinduku na beto ti yandi. Kana kinduku yina kubeba ve, ata nkutu beto kufwa, beto menunga. Ata kima mosi ve, ata nkutu lufwa, lenda kanga Nzambi nzila na kupesa bansadi na yandi ya kwikama matabisi. (Baebreo 11:6) Mpi na inza ya mpa, yina mekuma penepene ntangu yai, Yehowa takonda ve na kulungisa balusakumunu yonso ya kitoko yina mebikala ya yandi mesilaka na bantu yina kezolaka yandi.​—Nkunga 145:16.

Yibuka Mambu Yina Kusalaka nde Nzambi Kupesa Nzila na Mambi

¹⁶ Sambu na kukanga ntima tii na nsuka, beto fwete yibuka mambu ya mfunu yina kusalaka nde Nzambi kupesa nzila na mambi. Kana bantangu yankaka beto kemona nde makambu ya beto kele na yo kelutila beto mpi beto kewa nzala ya kuyambula, beto fwete yibuka nde Satana kunwanisaka nswa ya Yehowa ya kuvanda mfumu ya bima yonso. Satana kutulaka mpi ntembe na kudipesa mpi na kwikama ya bansambidi ya Nzambi. (Yobi 1:8-11; 2:3, 4) Mambu yina mpi mutindu yina Yehowa meponaka sambu na kuyidika yo, kele mfunu mingi kuluta luzingu na beto. Inki mutindu?

¹⁷ Nswa ya ntangu fyoti yina Nzambi mepesaka nzila na mpasi mepesaka bantu yankaka dibaku ya kuzaba kyeleka. Yindula dyambu yai: Yezu kunyokwamaka sambu beto kuzwa luzingu. (Yoane 3:16) Keti beto fwete monisa ve ntonda sambu na yo? Keti beto tazola kukanga ntima na bampasi sambu na mwa ntangu fyoti na mpila nde bantu yankaka kuzwa luzingu? Sambu na kukanga ntima tii na nsuka, beto fwete ndima nde mayele ya Yehowa meluta ntama kibeni mayele na beto. (Yezaya 55:9) Nzambi tasukisa mambi na ntangu yina kele mbote sambu na kuyidika kimakulu mambu yina kusalaka nde yandi pesa nzila na mambi, mpi sambu na mambote na beto ya mvula na mvula. Ya kyeleka, keti kele ti mutindu yankaka ya kuluta mbote ya kuyidika mambu yai? Nzambi kesalaka mambu ya mbi ve!​—Roma 9:14-24.

“Kwenda Penepene na Nzambi”

¹⁸ Sambu na kuvila ve na mabanza nde nsuka mekuma penepene, beto fwete bikala penepene na Yehowa. Beto fwete vila ve nde Satana kesalaka yonso sambu na kufwa kinduku ya mbote ya beto kele na yo ti Yehowa. Satana tazola nde beto kwikila nde nsuka takwisa ve ata fyoti mpi nde mfunu kele ve ya kulonga nsangu ya mbote to ya kuzitisa bansiku ya Biblia. Kansi, yandi “kele muntu ya luvunu mpi tata ya luvunu.” (Yoane 8:44) Beto fwete vanda ti lukanu ya ‘kuvanda bambeni ya Satana.’ Beto fwete monaka ve ata fyoti kinduku na beto ti Yehowa bonso kima mosi ya mpamba. Biblia kelongisila beto ti zola yonso nde: “Beno kwenda penepene na Nzambi, ebuna yandi ta kwisa penepene na beno.” (Yakobo 4:7, 8) Inki mutindu nge lenda kwenda penepene na Yehowa?

¹⁹ Yo kele mfunu na kuyindulula na kisambu. Kana nge kemona bonso nde bampasi ya luzingu kelutila nge, zabisa Yehowa na kisambu mambu yina kele na ntima na nge. Kana mambu ya nge ketuba na kisambu kele ya sikisiki, yo tavanda mpasi ve na kumona mvutu na yandi na bisambu na nge. Mvutu lenda vanda ve ntangu yonso mutindu mosi ti yina ya nge vandaka ti yo na mabanza, kansi kana mpusa na nge kele ya kupesa yandi lukumu mpi ya kutanina kwikama na nge, yandi tapesa nge lusadisu ya nge kele na yo mfunu sambu nge kuka na kukanga ntima. (1 Yoane 5:14) Ntangu nge tamona lutwadisu na yandi na luzingu na nge, nge tafinama dyaka mingi penepene na yandi. Yo kele dyaka mfunu na kutanga mpi kuyindulula bikalulu ti banzila ya Yehowa, mutindu Biblia kemonisaka yo. Kuyindulula ya mutindu yina tasadisa nge na kuzaba yandi mbote; yo tasimba ntima na nge mpi yo takumisa ngolo zola ya nge kele na yo sambu na yandi. (Nkunga 19:15) Mpi zola yina, kuluta bima yonso yankaka, tasadisa nge na kununga mpukumuna mpi na kukangula meso.​—1 Yoane 5:3.

²⁰ Sambu na kubikala penepene na Yehowa, yo kele mpi mfunu nde beto vanda penepene na bampangi na beto Bakristu. Beto tatadila yo na kitini ya nsuka ya kamukanda yai.

BANGYUFULA SAMBU NA KULONGUKA

• Inki Yezu kusalaka ntangu yandi kutanaka ti bampasi ya ngolo penepene ya nsuka ya luzingu na yandi, mpi yandi longisilaka balongoki na yandi na kusala inki? (Bapar. 1-4)

• Sambu na nki Satana kesosaka kupukumuna ntetentete bansambidi ya Yehowa, mpi nki banzila yandi kesadilaka sambu na kupukumuna beto? (Bapar. 5-8)

• Kana beto kezola kununga mpukumuna, sambu na nki beto fwete samba ntangu yonso (Bapar. 9-12), kumonisa bukatikati na bivuvu na beto (Bapar. 13-15), kuyibuka mambu yina kusalaka nde Nzambi kupesa nzila na mambi (Bapar. 16-17), mpi ‘kukwenda penepene na Nzambi’ (Bapar. 18-20)?

[Lupangu ya kele na lutiti 25]

Ndambu ya Mambu Yina Kelembisaka Nitu

Mavimpi/mvula. Kana beto kebela maladi mosi ya kemanaka nswalu ve to kana kimununu ketudila beto bandilu, beto lenda nyokwama na mabanza sambu beto kekuka ve kusala mingi na kisalu ya Nzambi.​—Baebreo 6:10.

Kuvidisa kyese. Beto lenda lemba nitu kana beto kebuta ve bambuma mingi na bikesa ya beto kesala na kulonga Ndinga ya Nzambi.​—Bingana 13:12.

Kudiwa kukonda mfunu. Kana muntu menyokwama bamvula mingi, yandi lenda ndimisa ntima na yandi nde bantu to nkutu Yehowa kezolaka yandi ve.​—1 Yoane 3:19, 20.

Kulwala na mawi. Kana Mukristu mosi melwadisa mpenza mawi ya mpangi yankaka, susi lenda lutila mpangi yai mingi mpi yo lenda pusa yandi nkutu na kuyambula kukwenda na balukutakanu ya Bukristu to na kusala kisalu ya kusamuna.​—Luka 17:1.

Minyokudi. Bantu yankaka yina kele ve Bambangi ya Yehowa lenda telamina, nyokula, to kuseka nge.​—2 Timoteo 3:12; 2 Piere 3:3, 4.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 26]

Yezu kulongisilaka beto na ‘kusamba ntangu yonso’ sambu Nzambi kusadisa beto na kunwana ti mpukumuna