Beno pesa mayindu na beno yonso na Yehowa
“Beno batalala . . . na nsi ya diboko ya ngolo ya Nzambi, sambu yandi kuzangula beno na ntangu ya kulunga; na kupesaka mayindu na beno yonso na zulu na yandi, kadi yandi kesungiminaka beno.”—1 PIERE 5:6, 7, NW.
MAYINDU lenda kutula mavwanga penza na luzingu na beto. Yau lenda kufwanana na mazu yina kebebisaka ngwilu ya mwalulu ya kitoko na ladio. Kansi, kana mazu ya kekatuka na nganda kele ve, muntu lenda kuyangalala na mwalulu ya kitoko mpi yau lenda kulembika muwi. Kansi mazu ya nganda lenda nkutu kubebisa ndinga ya kuluta kitoko, yau lenda kupesa makasi to kiseku. Mayindu lenda kuvanda na malanda ya mutindu mosi na ngemba na beto. Yau lenda kuyangisa beto na mpila nde beto kekuka dyaka ve na kutadila bamambu ya mfunu. Ya kyeleka, “Mayindu na ntima ya muntu kepesaka yandi mpasi.”—Bingana 12:25, NW.
2 Yezu Kristu kutubilaka kigonsa ya kukusama na mayindu ya kuluta ndilu. Na mbikudulu na yandi yina ketadila bilumbu ya nsuka, yandi pesaka lukebisu yai: “Beno kudikeba nde bantima na beno kufuluka ve na kudya ya mbiki, na kolwa ti mayindu ya luzingu, mpi nde na mbala mosi kilumbu yango kukwisila beno bonso mutambu. Kadi yau takwisa na zulu ya bayina yonso kezingakaka na zulu ya ntoto ya mvimba. Ebuna, Beno tomatala mpi beno dodukila ntangu yonso, sambu beno kuka na kutina mambu yonso yina fwete kukwisa, mpi na kutelema na ntwala ya Mwana ya muntu.” (Luka 21:34-36, NW) Kaka bonso kudya ya mbiki mpi kolwa lenda kubasisa bumolo ya mabanza, mutindu mosi muntu yina kekudifulusa na “mayindu ya luzingu” kele na kigonsa ya kuvidisa ntonina ya mabanza, mpi bansukilu ya mbi talandama.
Mayindu Kele Inki
3 “Mayindu” metendulama bonso “nkadilu ya mpasi ya mesimbama na kuvingila, boma ya dyambu mosi ya kuluta mpasi, ya dyambu ya mbi, dyambu ya mpasi ya muntu lenda kuyindula.” Yau kele “mayindula to mpwisa ya kemonanaka na boma,” to dyaka “nkadilu ya mbi mpi ya kulutikisa kuyindula mambu mpi boma yina kemonanaka mbala mingi na bidimbu (bonso mutoki, makasi ya mingi to madikita ya ntinuntinu), bambefula na yina metala masonga ti mutindu kingosa fwete kuvanda, mpi mawi ya kukonda kukuka na kununga yau.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Ebuna mayindu lenda kuvanda dyambu mosi ya mpasi mpenza. Na kati ya bikuma yango ya mingi, maladi, kufinama ya kimununu, boma ya mambu ya mbi, mvidisa ya kisalu, mpi mayindula ya mambote ya dibuta.
4 Yau kemonana pwelele nde, mayindu kele na biteso mingi, kaka bonso bamvwandilu kele ya mitindu na mitindu to mambu ya lenda kubasisa yau. Bantu yonso ve kevandaka na nsadilu ya kiteso mosi na konso dyambu yina. Kansi, beto fwete kuzaba nde ata nkutu kima mosi kenatina beto ve kibeni mavwanga, yau lenda kuvanda kikuma ya mayindu ya ngolo na bankundi bansambidi ya Yehowa ya nkaka. Inki beto lenda kusala kana mayindu mekuma na kiteso yina ya beto lenda kukuka ve na kutula dikebi na kuwakana mpi bakyeleka ya kitoko ya Ndinga ya Nzambi? Inki beto fwete kusala kana mayindu kefulukila beto na mpila nde beto kekuka dyaka ve na kubakisa bamambu yina metala kimfumu ya Yehowa mpi kwikama ya bukristu? Beto lenda kukuka ve na kusoba mvwandilu na beto. Na kisika ya kusala mpila yina, beto fwete kusosa bangindu ya Masonuku yina tasadisa beto na kununga mayindu ya kulutakana ya mekatuka na bampasi mingi ya luzingu.
Lusadisu ya Beto Kele na Yau
5 Ntangu bakristu kele na mfunu ya lusadisu ya kimpeve mpi bau mefuluka na kizitu ya mayindu, bau lenda kubaka nsyamisa na Ndinga ya Nzambi. Yau kepesa bandongisila ya kyeleka mpi kepesa beto balusilu ya mingi nde bansadi ya Yehowa ya kwikama kele bau mosi ve. Mu mbandu, muyimbi Bankunga Davidi kuyimbaka nde: “Bikila Yehowa kilo na nge, mpi yandi mosi tapesa nge ngolo. Yandi tapesa ve nzila nde muntu ya mbote kubwa.” (Bankunga 55:11, NW) Inki mutindu beto lenda kusala na kuwakana ti bangogo yai? Na kupesaka mayindu na beto yonso, bampasi, boma, to nsoni ya beto kebaka na nza yai na Tata na beto ya zola. Yau tabasisa na kati na beto mawi ya ngemba mpi ya ndembikilu ya ntima.
6 Kana beto kezola kupesa kilo na beto na Yehowa, ye mpi mayindu na beto yonso, yau kele mfunu na kusamba mbala na mbala mpi na masonga yonso. Yau tanatina beto ngemba, sambu ntumwa Polo kusonikaka nde “[Beno vanda na mayindu ve, NW] sambu na konso mambu yina; kansi konso ntangu ya beno ke samba Nzambi, beno lomba yandi konso mambu yina ya beno ke na yo mfunu; ntangu beno ke lomba yandi yo, Beno [tonda yandi, NW]. Ebuna ngemba ya Nzambi, ngemba yina me luta mambu yonso ya bantu ke yindulaka, yo ta keba beno ti mabanza na beno sambu na kimvuka yina ya beno kele na yau ti Yezu Kristo.” (Filipi 4:6, 7) “Ngemba ya Nzambi” yina beto lenda kutesa ve kele ndembikilu ya ngolo ya bansadi ya mekudipesaka na Nzambi keyangalalaka na yau ata na bantangu ya kuluta mpasi. Yau kekatuka na kuwakana ya ngolo ya beto mosi ti Nzambi. Ntangu beto kesamba sambu na kubaka mpeve santu mpi kubikisa yau na kutambusa beto, beto mekatulama ve na bampasi yonso ya luzingu, sambu beto kezaba nde Yehowa “kezingisaka na ngemba” bansadi na yandi yonso ya kwikama mpi tabikisa ve ata kima mosi yina tanatinaka beto mpasi ntangu yonso.—Bankunga 4:8.
7 Kansi, inki beto fwete kusala kana mayindu kekinga mingi, ata beto keyindula na Masonuku mpi kekwamina na kusamba? (Roma 12:12) Bankuluntu ya meponamaka na kati ya dibundu kele mpi ngidika ya Yehowa sambu na kusadisa beto na kimpeve. Bau lenda kusyamisa beto mpi kusadisa beto na kusadilaka Ndinga ya Nzambi mpi na kusambaka ti beto mpi sambu na beto. (Yakobo 5:13-16) Ntumwa Piere kusyamisaka bankundi na yandi bankuluntu na kugungula mameme ya Nzambi na zola, ti kikesa, mpi na mutindu mosi ya mbote. (1 Piere 5:1-4) Bantu yai kele na dikebi ya ngolo sambu na beto mpi kezola kusadisa beto. Ya kyeleka, sambu na kubaka mambote ya mingi ya lusadisu ya bankuluntu mpi kuyela na beto ya kimpeve na kati ya dibundu, beto yonso fwete kusadila ndongisila yai ya ntumwa Piere, nde: “Beno bandengi, beno lemvukaka na bankuluntu. Kansi beno yonso kuvanda na mbatalala ya mabanza, bamosi sambu na bankaka, kadi Nzambi kebuyaka bantu ya lulendo, kansi kepesaka nlemvo na yandi ya beto mefwanaka ve na kubaka na bankwa mbatalala.”—1 Piere 5:5, NW.
8 Piere kuyikaka nde: “Ebuna beno batalala na nsi ya diboko ya ngolo ya Nzambi sambu yandi kuzangula beno na ntangu ya mbote, na kupesaka mayindu na beno yonso na yandi. Kadi yandi kesungiminaka beno. Beno vanda na bukatikati, beno tomatala. Mbeni na beno, Dyabulu, ketambula bonso nkosi ya kedila, kesosa na kudya muntu. Kansi beno buya yandi, ngolo na lukwikilu, na kuzabaka nde mambu ya mutindu mosi na nzila ya bampasi kelungana na dibuta ya bampangi na beno na nza ya mvimba. Kansi, na nima ya kumona mpasi na ntangu fyoti, Nzambi ya nlemvo yonso ya beto mefwanaka ve na kubaka, yina kubingaka beno na nkembo na yandi ya mvula na mvula na kimvuka ti Kristu, yandi mosi tamanisa ndongolo na beno, yandi tasyamisa beno, yandi takumisa beno ngolo. Na yandi ngolo ya kimakulu. Amen.”—1 Piere 5:6-11, NW.
9 Yau kele nsyamisa mpenza na kubakisa nde beto lenda ‘kupesa mayindu na beto na Nzambi, kadi yandi kesungiminaka beto’! Mpi kana mwa mayindu na beto kekatuka na mitungisi ya Dyabulu sambu yandi kesosa na kubebisa bangwisani na beto ti Yehowa na kunatinaka beto munyokudi ti bampasi, keti yau kele kyese ve na kuzaba nde mambu tabaluka mbote sambu na bantu ya kwikama? Ee, Na nima ya kumona mpasi sambu na ntangu fyoti, Nzambi ya nlemvo yonso ya beto mefwanaka ve na kubaka tamanisa ndongolo na beto mpi tasyamisa beto mpi kumisa ngolo.
10 Piere ya ntete 5:6, 7 kemonisa bankadulu tatu yina tasadisa beto na kununga mayindu. Mosi na kati na yau kele “mbatalala ya mabanza.” Mvese 6 kemana ti ntubilu “na ntangu ya mbote,” yina kepesa ngindu ya mfunu ya nzizidi. Mvese 7 kemonisa nde beto lenda kupesa mayindu na beto yonso na Nzambi kukonda kubanga ‘kadi yandi kesungiminaka beto,’ mpi bangogo yina kesyamisa kutula ntima na Yehowa. Ebuna bika beto tala inki mutindu mbatalala, nzizidi, ti kutula ntima yonso na Yehowa lenda kusadisa beto na kulembika mayindu na beto.
Inki Mutindu Mbatalala Lenda Kusadisa
11 Kana beto kele na mbatalala, beto tandima nde bangindu ya Nzambi kele ya kuluta mpenza ya beto. (Yezaya 55:8, 9) Mbatalala kesadisa beto na kundima nde biyeka ya mabanza na beto kele na bandilu na kutesa ti yina ya Yehowa, yina kevilaka ve ata kima mosi, ata ya kuluta fyoti. Yandi kemonaka mambu ya beto keswasukisaka ve, bonso yau memonisama na mbandu ya Yobi muntu ya kwikama. (Yobi 1:7-12; 2:1-6) Na kubatalalaka beto mosi na “nsi ya diboko ya ngolo ya Nzambi,” beto kendimaka pozisio na beto ya nsi na kutadilaka yina ya Nkwa-Zulu. Na yau, nkadilu ya mutindu yina kesadisa beto na kununga mambu ya Yehowa kepesa nzila. Bantima na beto kele mbala ya nkaka na mfunu ya ndembikilu ya nswaluswalu, kansi sambu bankadulu ya Yehowa kele na bukatikati ya kukuka, yandi kuzaba mpenza inki ntangu mpi inki mutindu kusala sambu na mambote na beto. Ebuna, bonso bana ya fyoti, bika beto simba kukonda kuyambula diboko ya ngolo ya Yehowa, na kutulaka ntima nde yandi tasadisa beto na kununga mayindu na beto.—Yezaya 41:8-13.
12 Mbatalala kezola kutendula mpi kuvanda ya kuyilama na kusadila ndongisila ya kekatuka na Ndinga ya Nzambi, yina lenda kulembika konso mbala mayindu. Mu mbandu, kana mayindu na beto mekatuka na kudipesa ya mingi na bima ya kinsuni, yau lenda kuvanda mbote sambu na beto na kuyindula ndongisila ya Polo, nde: “Na luzingu na beno, beno lenda pesa ntima na mbongo ve; kansi beno fweti vanda na kiese na bima yina ya beno ke na yo ntete, sambu Nzambi yandi mosi me tubaka nde: ‘Mono tabikisa nge ve ata fioti, [ve mono tayambula nge ve, NW].’ “ (Baebreo 13:5) Na kusadilaka na mbatalala yonso ndongisila ya mutindu yina, bantu mingi mebikisaka mayindu ya mingi na yina ketala ngemba ya kimvwama. Ntangu mvwandilu na bau ya mbongo meyilama ve mbala ya nkaka, yau keyalaka ve mabanza na bau na kubebisa kimpeve na bau.
Mfunu ya Nzizidi
13 Ntubilu “na ntangu ya mbote” na 1 Piere 5:6 kemonisa nde yau kele mfunu na kuvibidila na mbatalala. Mbala ya nkaka kele na dikambu ya kekinga mingi, mpi yau lenda kuyedisa mayindu. Mingimingi kele na mambu ya mutindu yina beto kevandaka na mfunu ya kupesa makabu na maboko ya Yehowa. Longoki Yakobo kusonikaka nde: “Beto kebinga bayina kuvibidilaka bankwa mayangi. Beno waka mvibidulu ya Yobi mpi beno monaka nsukulu ya Yehowa kupesaka, nde Yehowa kele ya kufuluka na zola mpi na mawa.” (Yakobo 5:11, NW) Yobi kumonaka mpasi ya mvidisa ya bima, yandi fwilaka bana kumi, yandi belaka maladi ya mvindu, mpi bau kusilaka yandi makambu na bansyamisi ya luvunu. Beto kebakisa mbotembote nde na bamambu ya mutindu yai beto lenda kuvanda na mayindu.
14 Ata mpila yina, Yobi kuvandaka mbandu na yina metala kuvibidila na nzizidi. Kana lukwikilu na beto memekama, yau lenda kulomba nde beto vingila ndembikilu, bonso yandi salaka. Kansi Nzambi kusalaka na mambote na yandi, na nsukansuka yandi lembikaka yandi na bampasi na yandi mpi yandi pesaka yandi nsendo ya mingi. (Yobi 42:10-17) Na kuvingilaka na nzizidi yonso nde Yehowa kusala, beto kelonguka mvibidulu ya kuluta ngolo mpi kemonisa mudindu ya kukangama na beto na yandi.—Yakobo 1:2-4.
Tula Ntima na Yehowa
15 Piere kulongisilaka bankundi bankwikidi na ‘kupesa mayindu na bau yonso na Nzambi kadi yandi kesungiminaka bau.’ (1 Piere 5:7, NW) Ebuna beto lenda mpi fwete kutula ntima mpenza na Yehowa. Bingana 3:5, 6 (NW) ketuba nde: “Tula ntima na nge ya mvimba na Yehowa mpi kudipesa ve na ngangu na nge mosi. Na banzila na nge yonso yindula yandi, mpi yandi tasungika banzila na nge.” Sambu na mambu ya bau mekutanaka na yau ntama, bantu ya nkaka ya kele na mayindu kemonaka mpasi na kutula ntima na bantu ya nkaka. Kansi ya kyeleka beto kele na kikuma ya kutula ntima na Ngangi, nto ya kyeleka mpi muntu ya kesimbaka luzingu. Nkutu ata beto ketula ve ntima na nsadilu na beto na mambu ya nkaka, beto lenda kaka kutula kivuvu nde Yehowa tagulusa beto na bampasi na beto.—Bankunga 34:18, 19; 36:9; 56:3, 4.
16 Kutula ntima na Yehowa kezola kutuba kulemvukila mwana na yandi, Yezu Kristu, yina kulongaka yina ya yandi longukaka na Tata na yandi. (Yoane 7:16) Yezu kusyamisaka balongoki na yandi na ‘kufulusa bimvwama na kati ya zulu’ na kusadilaka Yehowa. Kansi inki beto lenda kutuba sambu na mpwisa ya kinsuni, mu mbandu madya, bilele, mpi kifulu ya kulala? Yezu kupesaka ndongisila yai nde: “Beno bika kuvanda na mayindu.” Yandi monisaka nde Nzambi kedisaka bandeke. Yandi kelwatisaka kitoko mpenza bintuntu ya nseke. Keti bansadi ya Nzambi kele na mbalu ya mingi ve kuluta bayai? Ya kyelaka, ee. Yau yina, Yezu kepesa nsyamisa yai: “Beno fula ntete na kusosa kimfumu ti lunungu na yandi [yina ya Nzambi], mpi bima yina ya nkaka yonso tapesama na beno.” Yezu kulandaka na kutuba nde: “Ebuna, beno kuvanda na mayindu ve sambu na kilumbu ya mbasi, sambu kilumbu ya mbasi tavanda na mayindu na yau.” (Matayo 6:20, 25-34, NW) Ee, beto kele na mfunu ya madya, ya kunwa, mpi ya kifulu ya kulala, kansi kana beto ketula ntima na Yehowa, beto talutikisa ve mayindu na yina metala bima yai.
17 Kusosa ntete Kimfumu, ketendula nde beto fwete kutula ntima na Nzambi mpi kuswasukisa bima ya kuluta mpenza mfunu. Muntu ya kedindaka na masa, lenda kukuka na kudinda na masa kukonda mulangi sambu na kusosa mbisi mosi ya kevandaka na ditadi ya ntalu na kati na yau. Sambu na yandi yau kele mpila ya kudisa dibuta na yandi. Ya kyeleka, kima ya kuluta mfunu! Kansi inki kele ya kuluta mfunu? Mupepe! Yandi fwete kubasikaka mbala na mbala na zulu ya masa na kufulumuna. Mupepe kele kima ya kuluta mfunu. Mutindu mosi, mbala ya nkaka beto kele ya kukangama mutindu mosi na ngidika ya bima yai sambu na kubaka bima ya mfunu ya luzingu. Kansi, mambu ya kimpeve fwete kukwisa na kisika ya ntete sambu luzingu ya kyeleka ya dibuta na beto mesimbama na bima yango. Sambu na kubuya kuvanda na mayindu ya kulutakana na yina ketadila mpwisa ya bima ya kinsuni, beto fwete kutula mpenza ntima na Nzambi. Dyaka, ‘kuvanda na mambu ya mingi ya kusala na kisalu ya Mfumu’ lenda kusadisa beto na kulembika mayindu sambu “kyese ya Yehowa” tavanda kitininu na beto.—1 Korinto 15:58; Nehemia 8:10.
Beno Landa na Kupesa Mayindu na Beno na Yehowa
18 Sambu na kubikala ntangu yonso ti dikebi ya ngolo kaka na mambu ya kimpeve, beto fwete kulanda na kupesa mayindu na beto na Yehowa. Yibuka ntangu yonso nde ya kyeleka yandi kesungiminaka bansadi na yandi. Mu mbandu: Sambu na kukonda masonga ya bakala na yandi, mayindu ya mukristu mosi ya nkento kukumaka mingi na mpila nde yau vandilaka yandi mpasi na kulala. (Fwanisa na Bankunga 119:28.) Kansi, na ntangu yandi vandaka kulala, yandi vandaka kupesa mayindu na yandi na Yehowa. Yandi vandaka kubasisa mawi na yandi ya nsi ya ntima na Nzambi, na kutubilaka yandi mpasi na yandi ti ya bana na yandi zole ya bankento vandaka kumona. Ntangu yandi dodukilaka lusadisu ya Yehowa na kisambu mosi ya ngolo, yandi vandaka kukuka na kulala, sambu yandi vandaka kutula ntima nde Yehowa tasungimina yandi ti bana na yandi. Na nima nkento yai kwisaka kugambana na kuzitisaka Masonuku, yandi kele ntangu yai na makwela mosi ya kyese ti nkuluntu mosi.
19 Bonso bansadi ya Yehowa, beto kele na mitindu mingi ya kununga mayindu. Kusadilaka Ndinga ya Nzambi kenataka kibeni mambote. Beto kele na madya ya kimpeve ya kuluta mbote ya Nzambi kepesa beto na nzila ya “mpika ya kwikama mpi ya mayele,” na kati na yau masolo ya kusadila mpi ya kusyamisa ya kebasisama na Nzozulu ya Nkengi ti Réveillez-vous! (Matayo 24:45-47) Beto kele na lusadisu ya mpeve ya Nzambi. Bisambu ya mbala na mbala mpi ya ngolo kenatina beto mambote mingi. Bakristu bankuluntu ya meponamaka kele ya kuyilama mpi na luzolo ya mbote ya kupesa lusadisu ya kimpeve mpi nsyamisa.
20 Mbatalala na beto mosi ti nzizidi kele na mfunu mingi sambu na kununga yina lenda kuyangisa beto. Mingimingi yau kele mfunu mingi na kutula ntima yonso na Yehowa, sambu lukwikilu na beto kesyamisama ntangu beto kemona lusadisu na yandi ti lutwadisu. Na nima, lukwikilu na Nzambi lenda kutanina beto na mayindu ya kuluta ndilu. (Yoane 4:1) Lukwikilu kepusa beto na kusosa ntete Kimfumu mpi na kuvanda na kisalu ya mingi na kati ya kisalu ya Mfumu, yina lenda kusadisa beto na kununga mayindu. Kisalu ya mutindu yina kepesa mawi ya ngemba na kinkundi ya bayina tayimba balukembisu ya Nzambi mvula na mvula. (Bankunga 104:33) Ebuna bika beto landa na kupesa mayindu na beto na Yehowa.
[Study Questions]
1. Inki malanda mayindu lenda kuvanda na yau na zulu na beto, mpi inki mutindu beto lenda kupesila yau mbandu?
2. Inki Yezu kutubaka na yina metala “mayindu ya luzingu”?
3. Inki mutindu “mayindu” metendulama, mpi inki kele mwa bikuma na yau?
4. (a) Inki dyambu kele mbote na kuyindula na yina metala bantu ti mayindu na bau? (b) Kana beto kele na mayindu inki beto fwete kusala?
5. Inki mutindu beto fwete kusala na kuwakana ti Bankunga 55:22?
6. Na kutadilaka Filipi 4:6, 7, inki lusadisu kisambu lenda kuvanda na yau?
7. Inki mutindu bankuluntu lenda kusadisa beto na kununga mayindu?
8, 9. Inki nsyamisa lenda kubasika na 1 Piere 5:6-11?
10. Inki bankadulu tatu Piere ya ntete 5:6, 7 ketubila yina lenda kusadisa beto na kulembika mayindu?
11. Inki mutindu mbatalala lenda kusadisa beto na kununga mayindu?
12. Inki mutindu beto lenda kununga mayindu ya bima ya kinsuni kana beto kesadila na mbatalala yonso bangogo ya Baebreo 13:5?
13, 14. (a) Inki mbandu Yobi kupesaka na yina metala kubatalala na nzizidi yonso? (b) Inki mambote kuvingila na nzizidi yonso nde Yehowa kusala lenda kunatina beto?
15. Sambu na inki beto fwete kutula ntima yonso na Yehowa?
16. Inki Yezu kutubaka na yina metala mayindu ya bima ya kinsuni?
17. Inki mutindu beto lenda kupesa mbandu na yina metala mfunu ya kusosa ntete Kimfumu?
18. Inki mbandu kemonisa nde kupesa mayindu na beto yonso na Yehowa lenda kusadisa beto mpenza?
19, 20. (a) Tanga mwa mitindu ya kununga mayindu? (b) Inki beto fwete kulanda na kusala ti mayindu na beto yonso?
[Caption on page 1]
[Questions]
[Caption on page 1]
[Picture caption]
Keti nge kezaba sambu na inki Yezu kutubaka nde, “Beno bika kuvanda na mayindu”?
[Caption on page 1]
[Question box]
Inki Mutindu Nge Tavutula Mvutu?
◻ Inki mutindu mayindu lenda kutendulama?
◻ Tanga mwa mitindu ya beto lenda kununga mayindu?
◻ Inki mutindu mbatalala ti nzizidi lenda kulembika mayindu?
◻ Ntangu beto kekutana ti mayindu, sambu na inki yau kele mfunu na kutula ntima yonso na Yehowa?
◻ Sambu na inki beto fwete kulanda na kupesa mayindu na beto na Yehowa?