Balusakumunu ya Kisalu ya Kimupasudi-Nzila
“Lusakumunu ya Yehowa kele kima ya kekumisaka muntu mvwama, ye yandi keyikaka mpasi ve na zulu na yau.”—BINGANA 10:22, NW.
1, 2. (a) Inki mutindu mupasudi-nzila mosi monisaka mawi na yandi sambu na kisalu ya ntangu yonso? (b) Sambu na inki bapasudi-nzila kele na dibaku ya mbote ya kuzwa kyese ya kulunga ya kisalu ya kukumisa bantu balongoki?
“KETI kele ti kima yankaka ya kele na kyese kuluta kumona muntu ya nge longukaka ti yandi mekuma nkembidi ya kikesa ya Yehowa? Yau kepesaka kyese mpi kesyamisaka lukwikilu, na kumona ngolo ya Ndinga ya Nzambi kele na yau ya kupusa bantu na kusala bansoba na luzingu na bau, na mpila nde bau yangidika Yehowa.” Mupasudi-nzila mosi ya Canada muntu sonikaka bangogo yai. Yandi salaka kisalu yina bamvula kuluta 32. Na yina metala kisalu na yandi ya kimupasudi-nzila, yandi ketuba nde: “Ngindu ya kusala kisalu yankaka kekwisilaka mono ve. Ya kyeleka mpenza, mono kemonaka ve kima yankaka yina lenda nata kyese ya mutindu mosi.”
2 Keti nge mpi mendima nde kyese kele mingi na kusadisaka muntu na nzila ya luzingu? Ya kyeleka, kele kaka bapasudi-nzila mpamba ve kemonaka kyese ya mutindu yina. Bansadi ya Yehowa yonso kevandaka na ntuma ya “kukumisa bantu balongoki,” mpi bau kesalaka ngolo sambu na kusala yau. (Matayo 28:19) Kansi, mutindu bapasudi-nzila kekukaka kusala bangunga mingi na kisalu ya bilanga, bau kelutaka vanda na dibaku ya kumona kyese ya kisalu ya kukumisa bantu balongoki na kiteso ya mingi. Kansi, kisalu ya kimupasudi-nzila kele mpi na bansendo yankaka. Solula ti bapasudi-nzila, ye bau tasonga nge nde kisalu ya kimupasudi-nzila kele nzila ya mbote ya kumona ‘lusakumunu ya Yehowa yina kekumisaka muntu mvwama.’—Bingana 10:22, NW.
3. Inki lenda pusa beto na kulanda kusadila Yehowa?
3 Na bilumbu ya mekatuka kuluta, beto lombaka na bapasudi-nzila ya bisika ya kuswaswana ya inza, na kutendula balusakumunu ya bau kemonaka na kisalu ya ntangu yonso. Bika beto tadila mambu ya bau tubaka. Kulemba nitu ve kana nge kesalaka mingi ve sambu na mavimpi ya nitu, kimununu to mambu yankaka. Yibuka nde, kima ya mfunu kele kisalu ya moyo ya mvimba, yau vanda fyoti to mingi. Kansi, kuwa mambu ya mipasudi-nzila yankaka ketuba lenda pusa nge na kuyedisa mpusa na nge ya kubanda kisalu yai ya nsendo, kana mpila ikele.
Mawi ya Mudindu ya Kyese mpi ya Kulunga
4, 5. (a) Sambu na inki kukabula nsangu ya mbote ti bankaka kele kisalu ya kepesaka nsendo? (b) Inki mawi bapasudi-nzila kevandaka na yau sambu na kisalu ya ntangu yonso?
4 Yezu tubaka nde: “Kiese ya kuluta mingi ke vandaka na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti.” (Bisalu 20:35) Ee, kupesa kukonda bwimi kevandaka ti matabisi na yau. (Bingana 11:25) Dyambu kele kibeni mutindu yai na yina metala kukabula nsangu ya mbote ti bankaka. Yindulete, inki dikabu yankaka kele ya nene kuluta kusadisa muntu na kubaka nzayilu ya Nzambi, yina kenataka na luzingu ya mvula na mvula?—Yoane 17:3.
5 Kima ya kuyituka kele ve, kana bayina kesalaka kisalu ya ntangu yonso kelutaka kuta kyese na bau ya kulunga mpenza, yina ya bau kebakaka na kisalu na bau. Mupasudi-nzila mosi ya kele ti bamvula 64 na Grande-Bretagne ketuba nde: “Mono kezaba nde kele ti kisalu yankaka ve ya lendaka natila mono kyese ya kulunga yina kekatukaka na kukabula kyeleka ti bantu yankaka.” Mufwidi mosi ya R.D. Congo kemonisa disongidila ya kisalu ya kimupasudi-nzila sambu na yandi: “Kisalu ya kimupasudi-nzila vandaka kikesa ya nene sambu na mono na nima ya lufwa ya bakala na mono ya zola. Kana mono kebasika mingi na kisalu sambu na kusadisa bankaka, mono keyibukaka lufwa ya mpasi yina mingi ve. Mono ketulaka lukwikilu na mono na balusilu ya Yehowa mpi mono keyindulaka mingi na kuzaba inki mutindu mono lenda sadisa bantu ya mono kelongukaka na bau, na mpila nde bau sala bansoba na luzingu na bau. Na nsuka ya konso kilumbu, mono kelalaka mbote, ye ntima na mono kevandaka ya kufuluka na kyese.”
6. Inki kyese ya kuswaswana bapasudi-nzila yankaka memonaka?
6 Bantu yina mesalaka kisalu ya kimupasudi-nzila bamvu-kumi mingi zwaka kyese mingi ya kusala na bateritware ya ntama, na kusala mabundu, yina kumaka banzyunga na nima. Mu mbandu na Abashiri, Hokkaido (kisanga ya masa mosi na nordi ya Japon), mpangi mosi ya nkento kele kuna yandi kesalaka kisalu ya kimupasudi-nzila bamvula 33 meluta. Yandi keyibuka nde na mbala ya ntete ya yandi kwendaka na lukutakanu ya nzyunga—sambu na Hokkaido ya mvimba—bantu kuvandaka kaka 70. Ebuna ntangu yai? Banzyunga kele 12 na kisanga yina ye ntalu ya bansamuni na kimvuka kele ya kuluta 12000. Yindula mutindu ntima na yandi kefulukaka na kyese ntangu yandi kekwendaka na balukutakanu ya fyoti ti ya nene nzila mosi ti bimvuka ya nene ya bansamuni ya Kimfumu na kisanga yina!
7, 8. Inki kyese bapasudi-nzila mingi ya ntama memonaka?
7 Bapasudi-nzila yankaka ya ntama memonaka kyese ya kumona balongoki ya Biblia kubaka mbotika mpi kuzwa mabaku ya kisalu ya kuluta nene. Na Japon, mpangi mosi ya nkento, ya mesalaka na bateritware uvwa ya kuswaswana na kisalu ya kimupasudi-nzila kubanda na 1957, keyibuka nde yandi pesaka Réveillez-vous! mosi na nkento mosi ya vandaka sala na banke. Na nima ya ngonda uvwa, nkento yina bakaka mbotika. Na nima yandi kwelaka, ye bau zole ti bakala na yandi kumaka bapasudi-nzila ya nene. Mpangi yai ya nkento vandaka na kyese mingi na teritware na yandi ya tatu, ntangu dibundu na yandi yambaka nkengi ya nzyunga ti nkento na yandi—longoki na yandi ya Biblia ya mtama!
8 Mfunu ya kuyituka kele ve na kumona nde bayina meponaka kisalu ya kimupasudi-nzila na luzingu na bau kemonaka yau bonso “kisalu ya kuluta mbalu ya muntu fwete lunda,” mutindu mupasudi-nzila mosi ya bamvula 22 kutubaka yau!
Nzikisa ya Lusungiminu ya Yehowa
9. Inki Yehowa, bonso Mupesi ya Nene kesila na bansadi na yandi, ye inki yau ketendula sambu na beto?
9 Yehowa, Mupesi ya Nene, kesila nde yandi tasadisa bansadi na yandi, na kukebaka bau na kimpeve mpi na kinsuni. Ntotila ya ntama Davidi tubaka mbote nde: “Mono me kuma mbuta ntangu yai, mono kele diaka leki ve; mono me monaka ntete ve muntu ya mbote Mfumu Nzambi kubuya yandi to bana na yandi kulomba madia.” (Nkunga 37:25) Ya kyeleka, kundimisa yai ya Nzambi kekatula beto ve mukumba ya kusadisa mabuta na beto na kinsuni, yau mpi kepesa beto ve nswa ya kutula ntima nde bampangi na beto Bakristu takabila beto. (1 Tesalonika 4:11, 12; 1 Timoteo 5:8) Kansi, kana na luzolo na beto mosi, beto kesala bibanza na luzingu sambu na kusadila Yehowa kuluta mingi, yandi tayambula beto ve ata fyoti.—Matayo 6:33.
10, 11. Na mambu ya bau mosi memonaka, inki bapasudi-nzila mingi mezabaka na yina metala ndenda ya Yehowa ya kusadisa bau?
10 Bapasudi-nzila na ntoto ya mvimba memonaka mpi mezabaka nde Yehowa kesadisaka bayina yonso kekudibikaka na maboko na yandi. Tala mbandu ya bankwelani bapasudi-nzila zole yina kwendaka na kambanza mosi, kisika mfunu ya mingi ya bansamuni ya Kimfumu vandaka. Na nima ya mwa bangonda, bisalu ya kinsuni vandaka monika dyaka ve, mpi mbongo manaka bau. Na nima, bau bakaka factire ya 81 dollar sambu na asiranse ya kamio. Mpangi ketendula nde: “Beto vandaka na mpila ya kufuta yau ve. Beto sambaka ngolo na mpimpa yina.” Kilumbu ya kulandaka, bau zwaka karti mosi ya katukaka na dibuta mosi yina vandaka mpi na mpasi ya mbongo. Bau tendulaka na karti yina nde Leta vutudilaka bau luta ya mbongo ya mpaku ya bau kefutaka, ye bau zolaka kupesa mpi ndambu na bapasudi-nzila yai. Na kati bau tulaka sheke ya 81 dollar! Mpangi ya mupasudi-nzila ketuba nde: “Mono kevilaka ve kilumbu yina ata fyoti—nsuki telamaka mono na ntu! Beto ndimaka mingi dikabu ya dibuta yina.” Yehowa mpi kendimaka mambote ya mutindu yina, yau kele mbandu ya kikalulu ya kukaba yina yandi kesyamisaka bansadi na yandi na kumonisa.—Bingana 19:17; Baebreo 13:16.
11 Bapasudi-nzila mingi lenda tuba mambu ya mutindu mosi. Yula bau ye bau tasonga nge nde Yehowa “meyambulaka bau ve kimakulu.” Na kuyindulaka bamvula 55 ya kisalu ya ntangu yonso, mupasudi-nzila mosi ya bamvula 72 ketuba nde: “Yehowa meyambulaka mono ve ata mbala mosi.”—Baebreo 13:5, 6.
“Mutindu ya Kuluta Mbote ya Kukangama Ngolo na Yehowa”
12. Sambu na inki kisalu ya kusamuna nsangu ya mbote kele dibaku ya nene?
12 Kutinda ya Yehowa ketindaka beto na kusamuna nsangu ya mbote ya Kimfumu kepesaka beto dibaku. Yandi ketadilaka beto—ata beto kele bantu ya konda kukuka—bonso ‘bankundi na yandi ya kisalu’ na kisalu yai ya kugulusa myoyo. (1 Korinto 3:9, NW; 1 Timoteo 4:16) Mutindu beto kesamuna Kimfumu ya Nzambi na bantu yankaka, mutindu beto kesamuna nsuka ya mambi, mutindu beto ketendudila bantu zola ya yandi memonisaka mingi na kupesa nkudulu, mutindu beto kekangula Ndinga na yandi ya moyo mpi kelonga nsangu na yau ya mbalu na bantu ya ntima-masonga, beto kefinama nkatu mpasi penepene na Ngangi na beto, Yehowa.—Nkunga 145:11; Yoane 3:16; Baebreo 4:12.
13. Inki bankaka ketubaka na yina metala bupusi ya kisalu na bau ya kimupasudi-nzila na zulu ya ngwisana na bau ti Yehowa?
13 Bapasudi-nzila lenda lutisa ntangu mingi konso ngonda sambu na kulonguka mpi kulonga mambu ya metadila Yehowa. Inki mutindu bau kemonaka nde yau kesimbaka ngwisana na bau ti Nzambi? Nkuluntu mosi na France, yina vandaka mupasudi-nzila bamvula kumi, kevutula nde: “Kisalu ya kimupasudi-nzila kele mutindu ya kuluta mbote ya kukangama ngolo na Yehowa.” Mupasudi-nzila yankaka na insi yina mosi, yina mesalaka bamvula 18 na kisalu ya ntangu yonso, ketuba nde: “Kisalu ya kimupasudi-nzila kesadisaka beto na ‘kumeka mpi kumona nde Yehowa kele mbote,’ na kutungaka ngwisana ya ngolo lumbu na lumbu ti Ngangi na beto.” (Nkunga 34:8) Mpangi mosi ya nkento na Grande-Bretagne, yina kele mupasudi-nzila tuka bamvula 30 ketuba mpi mutindu mosi: “Kusosa ntangu yonso mpeve ya Yehowa sambu na kutwadisa mono na kisalu na mono mekangimisaka mono ngolo na yandi. Mono memonaka mpenza mbala mingi nde mpeve ya Yehowa vandaka tinda mono na nzo mosi mpi na ntangu ya mbote.”—Fwanisa ti Bisalu 16:6-10.
14. Inki mutindu bapasudi-nzila kezwaka mambote na kusadilaka Biblia ti mikanda ya ketendulaka Biblia lumbu na lumbu na kulonga bankaka?
14 Bapasudi-nzila mingi kemonaka nde kusadila Biblia ti mikanda ya ketendulaka Biblia lumbu na lumbu sambu na kutendula mpi na kulonga bakyeleka ya Masonuku kesadisaka bau na kuyedisa nzayilu ya Ndinga ya Nzambi. Na Espagne, mpangi mosi ya bakala ya bamvula 85 mpi kele mupasudi-nzila tuka bamvula 31 ketendula nde: “Kisalu ya kimupasudi-nzila mesadisaka mono na kuzwa nzayilu ya Biblia ya mudindu, nzayilu ya mono mesadilaka na kusadisa bantu mingi na kuzaba Yehowa ti balukanu na yandi.” Mpangi mosi ya nkento ya Grande-Bretagne, yina mesalaka bamvula 23 na kisalu ya kimupasudi-nzila, ketuba nde: “Kisalu ya ntangu yonso mesadisaka mono na kuwa nzala ya madia ya kimpeve.” Kutendudila bantu yankaka “kikuma ya kivuvu na nge,” lenda syamisa kundima na nge mosi ya balukwikilu yina ya nge kezolaka. (1 Piere 3:15) Mupasudi-nzila mosi na Australie ketuba nde: “Kisalu ya kimupasudi-nzila ketomisaka lukwikilu na mono ntangu mono ketubaka na bantu yankaka.”
15. Inki bamingi mesalaka na luzolo na bau mosi sambu na kukota na kisalu ya kimupasudi-nzila mpi kubikala na yau, ye sambu na inki?
15 Yau kemonana pwelele nde bapasudi-nzila yai kendimaka ngolo nde bau meponaka kisalu yina kenataka balusakumunu ya Yehowa ya kuluta mingi. Mfunu ya kuyituka kele ve na kumona nde bamingi kesalaka bansoba na mutindu na bau ya kuzinga, nkutu bau ketambikaka bisalu ya kinsuni ti bimvwama, sambu na kusala kisalu ya kimupasudi-nzila mpi kubikala na kati na yau!—Bingana 28:20.
Keti Ntima na Nge Kezola Kusala Mingi?
16, 17. (a) Kana nge kekudiyula kana nge lenda vanda mupasudi-nzila to ve, inki nge lenda sala? (b) Inki mawi bankaka kevandaka na yau kana mpila ya kusala kisalu ya kimupasudi-nzila kele ve?
16 Na nima ya kutadila kutuba ya bapasudi-nzila na yina metala balusakumunu ya kisalu ya kimupasudi-nzila, mbala yankaka nge kesosaka kuzaba kana nge lenda sala kisalu ya kimupasudi-nzila to ve. Kana yau kele mutindu yina, sambu na inki nge solula ve ti mupasudi-nzila yina menungaka na kisalu ya ntangu yonso? Yau lenda vanda mpi mbote na kusolula ti nkuluntu mosi na dibundu, muntu yina kuzaba nge mbote—mavimpi na nge, bandilu na nge, ti mikumba na nge ya dibuta. (Bingana 15:22) Bangindu ya mbote ya bantu yankaka lenda sadisa nge na kufimpa mbotembote kana nge lenda sala kisalu ya kimupasudi-nzila. (Fwanisa ti Luka 14:28.) Kana nge lenda sala kisalu ya kimupasudi-nzila, nge tavanda mpenza na balusakumunu mingi.—Malashi 3:10.
17 Kansi, inki beto lenda tuba sambu na bansamuni mingi ya Kimfumu yina kele na mpila ve ya kusala kisalu ya kimupasudi-nzila, kansi bau kele ti nzala ya kusala mingi? Mu mbandu, tala mawi ya mpangi mosi ya nkento yina kesalaka kikesa na kusansa yandi mosi bana na yandi iya. Yandi ketuba nde: “Mono kekudiwaka mawa, sambu mono vandaka ntete mupasudi-nzila ya ntangu yonso, kansi ntangu yai, luzingu kepesa mono dyaka ve nzila ya kubasika na kisalu ya bilanga mbala na mbala bonso na ntangu ya ntama.” Mpangi yai ya nkento kezolaka bana na yandi mingi mpi kezola kusansa bau, kansi yandi kezola mpi kusamuna mingi. Yandi ketuba nde: “Mono kezolaka kisalu ya kusamuna.” Bakristu yankaka ya kudipesa kevandaka mpi ti mawi ya mutindu mosi. Zola ya Yehowa kepusaka bau na kuzola kusadila Yehowa ‘na ntima na bau yonso.’—Nkunga 86:12.
18. (a) Inki Yehowa kesosaka na beto? (b) Sambu na inki beto lenda lemba nitu ve kana luzingu na beto kepesa beto ve nzila na kusala yina ya beto lenda sala?
18 Yibuka nde kima ya Yehowa kesosaka na beto kele kisalu ya moyo ya mvimba. Kiteso ya moyo na moyo kesalaka lenda swaswana ngolo. Bankaka lenda bongisa bisalu na bau sambu na kusala bonso bapasudi-nzila ya ntangu yonso. Bankaka mingi kelombaka kisalu ya kimupasudi-nzila nsadisi bangonda yankaka, to bangonda yonso, na kusalaka bangunga 60 konso ngonda na kisalu ya kusamuna. Kansi, ntalu ya kuluta mingi na bantu ya Yehowa kekudipesaka na kisalu ya kusamuna mpi ya kulonga na moyo ya mvimba, bonso bansamuni ya dibundu. Na yau, kana ya kyeleka mavimpi ya nitu to kimununu to mikumba ya dibuta to mambu yankaka kepesaka nge nzila ve na kusala mingi, kulemba nitu ve. Kana nge kesala kiteso ya kuluta, yina ya nge lenda, kisalu na nge kele ya mfunu na meso ya Nzambi, kiteso mosi ti kisalu ya bayina kesalaka ntangu yonso!
Bantu Yonso Lenda Monisa Mpeve ya Mupasudi-Nzila
19. “Mpeve ya mupasudi-nzila” kele inki?
19 Ata nge kele ve na mpila ya kuvanda mupasudi-nzila, nge lenda monisa mpeve ya mupasudi-nzila. Mpeve ya mupasudi-nzila kele inki? Kisalu na Beto ya Kimfumu ya Desembri 1988 tubaka nde: “Beto lenda tendula yau bonso kuvanda ti mboninu ya mbote ya mukumba ya kusamuna mpi kukumisa bantu balongoki, kudipesa na kusonga zola ti dikebi sambu na bantu yankaka, kuditambika, kuwa kyese na kulanda Mfumu penepene, mpi kusepela na bima ya kimpeve kansi ya kinsuni ve.” Inki mutindu nge lenda monisa mpeve ya mupasudi-nzila?
20. Inki mutindu bibuti lenda monisa mpeve ya mupasudi-nzila?
20 Kana nge kele kibuti ti bana ya kuyela, nge lenda tinda bau na ntima ya mvimba na kusala kisalu ya kimupasudi-nzila. Mboninu na nge ya mbote sambu na kisalu ya kusamuna lenda benda bau na kukumisa kisalu ya Yehowa kima ya ntete na luzingu na bau. Nge lenda binga bapasudi-nzila ti bankengi-ntambudi kumosi na bankento na bau na nzo na nge, na mpila nde bana na nge kubaka bambandu ya bayina mezwaka kyese na kisalu ya ntangu yonso. (Fwanisa ti Baebreo 13:7.) Na nzo yina kele ya kukabwana na lusambu, bibuti yina kele bankwikidi lenda sadisa bana na bau na kutuba mpi bambandu, na kubaka lukanu ya kusala kisalu ya ntangu yonso na luzingu na bau.—2 Timoteo 1:5; 3:15.
21. (a) Inki mutindu beto yonso lenda sadisa bayina kele bapasudi-nzila? (b) Inki bankuluntu lenda sala sambu na kusadisa bapasudi-nzila?
21 Na kati ya dibundu, beto yonso lenda sadisa na ntima ya mvimba bampangi yina kele bapasudi-nzila. Mu mbandu, keti nge lenda sala ngolo na kubasika ti mupasudi-nzila mosi na bilanga, mingimingi kana yandi kele ve na muntu ya kubasika ti yandi? Nge lenda mona nde ‘beno ta pesana kikesa.’ (Roma 1:11, 12) Kana nge kele nkuluntu, nge lenda sala mingi dyaka sambu na kupesa bapasudi-nzila kikesa. Ntangu bankuluntu kekutana, bau fwete tadilaka mbala na mbala bansatu ya bapasudi-nzila. Ntangu mupasudi-nzila melemba to kele na kumona mwa bampasi, kulomba ve nswalunswalu nde yandi bikisa kisalu. Ata na ntangu yankaka, yau lenda vanda mbote na kulomba buna, kuvila ve nde kisalu ya kimupasudi-nzila kele dibaku ya nene yina ya nsadi ya ntangu yonso lenda zola mingi. Mbala yankaka, kima ya kekondana kele mwa bandongisila ya nsadilu ti lusadisu. Filiale ya la Société na Espagne sonikaka nde: “Kana bankuluntu kepusa bantu na kisalu ya kimupasudi-nzila, kesadisa bapasudi-nzila na kisalu ya bilanga, mpi ketala bau mbala na mbala, bapasudi-nzila kevandaka na kyese mingi, kewaka nde bau kele na mfunu, mpi kezolaka kulanda kisalu ata na kati ya bampasi mingi.”
22. Na ntangu yai ya kuluta mpasi ya nkenda ya bantu, inki beto fwete sila na kusala?
22 Beto kezinga na ntangu ya kuluta mpasi ya nkenda ya bantu. Yehowa mepesaka beto kisalu ya kusala na kugulusa myoyo. (Roma 10:13, 14) Ata beto lenda sala kisalu yai ntangu yonso bonso bapasudi-nzila to ve, bika beto monisa mpeve ya mupasudi-nzila. Beto fwete mona nde makambu mekuma nswalunswalu mpi kuvanda na mpeve ya kuditambika. Bika beto sila na kupesa Yehowa yina yandi kelomba na beto—kisalu ya moyo ya mvimba. Mpi bika beto yibuka nde kana beto mepesa yonso yina beto lenda pesa, ata yau vanda bonso tubibende ya mbongo ya nkento ya mufwidi, to bonso mafuta ya ntalu ya Maria, kisalu na beto kele ya moyo ya mvimba, ye Yehowa kezolaka mingi kisalu na beto ya moyo ya mvimba!
Keti Nge Keyibuka?
◻ Sambu na inki kisalu ya ntangu yonso kepesaka mawi ya kyese mingi ya kulunga?
◻ Na kutadilaka mambu ya bau mosi memonaka, inki bapasudi-nzila mingi mezabaka na yina metala ndenda ya Yehowa ya kusungimina bansadi na yandi?
◻ Bapasudi-nzila kemonaka nde kisalu na bau kele ti inki bupusi na zulu ya ngwisana na bau ti Yehowa?
◻ Inki mutindu nge lenda monisa mpeve ya mupasudi-nzila?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]
Bapasudi-nzila kezwaka kyese mingi na kisalu ya kukumisa bantu balongoki
[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]
Bana na nge lenda baka mambote na kuvukanaka ti bansamuni ya Kimfumu ya ntangu yonso
[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]
Bankuluntu lenda pesa kikesa na bapasudi-nzila na kisalu ya bilanga