Sambu na Nki Beto Fwete Samba Ntangu Yonso?
“Beno samba Nzambi ntangu yonso, beno pesa mersi na Nzambi na mambu yonso.”—1 TESALONIKA 5:17, 18.
1, 2. Inki mutindu Daniele kumonisaka nde yandi vandaka kuzola dibaku ya kusamba, mpi nki bupusi dyambu yai kuvandaka na yo na bangwisana na yandi ti Nzambi?
PROFETE Daniele kuvandaka ti kikalulu ya kusamba Nzambi mbala tatu na kilumbu mosi. Yandi vandaka kufukama na fenetre ya suku na yandi, yina vandaka kutala na ndambu ya mbanza ya Yeruzalemi, sambu na kusala bisambu na yandi. (1 Bantotila 8:46-49; Daniele 6:10) Ata ntangu ntotila kupesaka nsiku yina kutubaka nde bantu kusambila kaka Dariusi, ntotila ya Madiani, Daniele kudiyangisaka nkutu ve sambu na kuzaba kana yandi lenda samba to ve. Ata na ntangu luzingu na yandi kuvandaka na kigonsa to ve, muntu yai ya vandaka kusamba mingi vandaka kusamba Yehowa ntangu yonso.
2 Inki mutindu Yehowa vandaka kutadila Daniele? Ntangu wanzyo Gabriele kwisaka kupesa mvutu na bisambu ya Daniele, yandi zabisaka profete yai nde ‘Nzambi kezolaka nge.’ (Daniele 9:20-23) Na mbikudulu ya Ezekiele, Yehowa kubingaka Daniele nde muntu ya mbote. (Ezekiele 14:14, 20) Ya kyeleka, na luzingu na yandi ya mvimba, bisambu ya Daniele kusalaka nde kinduku na yandi ti Nzambi kukuma ngolo. Nkutu, ntotila Dariusi kundimaka dyambu yai.—Daniele 6:17.
3. Mutindu disolo ya luzingu ya misionere mosi memonisa yo, inki mutindu kisambu lenda sadisa beto na kuvandaka kaka ya kwikama?
3 Kusamba mbala na mbala lenda sadisa beto mpi na kunwana ti bampasi ya ngolo. Beto tadila mbandu ya Harold King, misionere mosi na insi ya Chine, yina bo zengilaka ndola ya bamvula tanu ya boloko. Sambu na mambu yina yandi kutanaka na yo na luzingu, mpangi King kutubaka nde: “Bantu lenda kabisa mono ti bantu yankaka, kansi ata muntu mosi ve lenda kabisa mono ti Nzambi. . . . Yo yina, ata na meso ya konso muntu yina vandaka kuluta na suku yina bo tulaka mono, mu vandaka kufukama na suku na mono mbala tatu konso kilumbu mpi kusamba na ndinga ya ngolo. Mu vandaka kuyindula Daniele, yina Biblia ketubila. . . . Ntembe kele ve nde na bantangu ya mutindu yina mpeve ya Nzambi vandaka kutwadisa mabanza na mono na mambu ya kuluta mbote mpi yo vandaka kukitisa mono ntima. Kisambu vandaka kupesa munu kikesa mingi mpenza na kimpeve!”
4. Inki bangyufula ya ketadila kisambu beto tatadila na disolo yai?
4 Biblia ketuba nde: “Beno samba Nzambi ntangu yonso, beno pesa mersi na Nzambi na mambu yonso.” (1 Tesalonika 5:17, 18) Na kuwakana ti ndongisila yai, bika beto tadila bangyufula yai melanda: Sambu na nki beto fwete tula dikebi na bisambu na beto? Inki bikuma kepusa beto na kukwenda penepene na Yehowa ntangu yonso? Kansi nki beto fwete sala kana beto kekuka ve kusamba Nzambi sambu na bifu na beto?
Kuta Kinduku na Nsadisa ya Kisambu
5. Kisambu lenda sadisa beto na kusala nki kinduku ya mfunu?
5 Keti nge kezola nde Yehowa kubaka nge bonso nduku na yandi? Yandi salaka yo sambu na tata ya mabuta Abrahami. (Yezaya 41:8; Yakobo 2:23) Yehowa kezolaka nde beto sala kinduku ya mutindu yina ti yandi. Yo yina, yandi kebinga beto na kukwenda penepene na yandi. (Yakobo 4:8) Imvitasio yina kesadisa beto na kuyindula na dikebi yonso dibaku ya kisambu yina beto kele na yo. Yo kevandaka mpasi kibeni na kubaka nswa ya kusolula ti mfumu mosi ya luyalu yina kele na kiyeka mingi, to kukuma nduku na yandi! Kansi, Ngangi ya luyalanganu kesyamisa beto na kukwenda penepene na yandi na kimpwanza yonso na nsadisa ya kisambu, ntangu yonso ya beto mezola to ya beto kele ti mfunu ya kusala yo. (Nkunga 37:5) Bisambu ya beto kesalaka ntangu yonso lenda sadisa beto na kuta kinduku ya ngolo ti Yehowa.
6. Mbandu ya Yezu kelonga beto nki sambu na yina metala mfunu ya ‘kusamba ntangu yonso’?
6 Kansi, yo kele mpasi ve na kuvila kusamba! Kunwana ti bampasi ya konso kilumbu lenda benda dikebi na beto yonso mpi kunata beto na kuvila kusolula ti Nzambi. Yezu kusyamisaka balongoki na yandi na ‘kusamba Nzambi ntangu yonso,’ mpi yandi mosi salaka mpidina. (Matayo 26:41) Ata yandi vandaka kusala mingi na ntangu ti na mpimpa, yandi vandaka kuyidika manaka na yandi sambu na kusolula ti Tata na yandi ya zulu. Bilumbu yankaka, Yezu vandaka kutelema “na suka-suka, ntangu yo vandaka kaka mpimpa,” sambu na kusamba. (Marko 1:35) Bilumbu yankaka na nkokila, yandi vandaka kukwenda na kingenga sambu na kusolula ti Yehowa. (Matayo 14:23) Ntangu yonso Yezu vandaka kuyidika bantangu ya kusamba, beto mpi beto fwete salaka mutindu mosi.—1 Piere 2:21.
7. Inki mambu fwete pusa beto na kusolula konso kilumbu ti Tata na beto ya zulu?
7 Beto kevandaka ti bantangu mingi ya mbote ya kusamba beto mosi konso kilumbu ya beto kekutanaka ti mambu ya mpasi, bampukumuna, ti mambu yina kelombaka kubaka badesizio. (Efezo 6:18) Kana beto kesosa lutwadisu ya Nzambi na mambu yonso ya luzingu, kinduku na beto ti yandi takuma mpenza ngolo. Kana banduku zole kenwana kumosi ti dikambu mosi ya mpasi, kinduku na bo kekumaka dyaka ngolo mingi. (Bingana 17:17) Kinduku na beto ti Yehowa kekumaka ngolo na ntangu beto kelongukaka mambu yina metala yandi mpi na ntangu beto kemonaka mutindu yandi kesadisaka beto.—2 Bansangu 14:11.
8. Na kutadila mbandu ya Nehemia, ya Yezu, mpi ya Ana, inki beto kelonguka na yina metala nda ya bisambu na beto?
8 Beto kevandaka na kyese mingi na kuzaba nde Yehowa metulaka ve ndilu sambu na nda ya kisambu to bambala ya beto fwete solula ti yandi! Nehemia kusalaka kisambu mosi ya nswalunswalu na ntwala ya kulomba dyambu mosi na ntotila ya Persia. (Nehemia 2:4, 5) Yezu mpi kusalaka kisambu mosi ya nkufi ntangu yandi lombaka nde Yehowa kupesa yandi ngolo ya kufutumuna Lazare. (Yoane 11:41, 42) Kansi Ana ‘kusambaka Nzambi ntangu ya nda’ ntangu yandi zabisaka Nzambi mambu yonso ya kuvandaka na ntima na yandi. (1 Samuele 1:12, 15, 16) Bisambu na beto lenda vanda ya nkufi to ya nda na kutadila mfunu to bikuma ya beto kesambila.
9. Sambu na nki beto fwete pesa Yehowa lukumu mpi mersi na bisambu na beto sambu na bima yonso ya yandi kesadilaka beto?
9 Bisambu mingi yina kele na Biblia kemonisaka ntonda ya masonga na Yehowa sambu na kiyeka na yandi ya Muntu ya kuluta nene mpi na bisalu na yandi ya kuyituka. (Kubasika 15:1-19; 1 Bansangu 16:7-36; Nkunga 145) Na mbona meso mosi, ntumwa Yoane kumonaka bankuluntu 24, disongidila, Bakristu ya kupakulama yonso yina kuvandaka na bisika na bo na zulu, kepesa Yehowa lukumu mpi ketuba nde: “Nge Mfumu Nzambi na beto, Nge me lunga na kubaka lukumu, luzitu ti ngolo. Sambu nge muntu salaka bima yonso; bima yonso ke zingaka, bo ke na moyo kaka sambu na luzolo na nge.” (Kusonga 4:10, 11) Beto mpi, beto kele na kikuma ya kupesa Ngangi lukumu mbala na mbala. Bibuti kevandaka na kyese mingi mpenza kana mwana mepesa bo mersi na masonga yonso sambu na kima mosi yina bo mesadila yandi! Kuyindula na ntonda yonso mambote yina Yehowa mesadilaka beto mpi kupesa yandi mersi sambu na yo na masonga yonso kele mutindu ya mbote ya kutomisa bisambu na beto.
Sambu na Nki Beto Fwete ‘Samba Ntangu Yonso’?
10. Inki kevandaka mfunu ya kisambu na yina metala kukumisa lukwikilu na beto ngolo?
10 Kusamba ntangu yonso kele mfunu sambu na lukwikilu na beto. Na nima ya kutela bo kingana yina vandaka kumonisa mfunu ya ‘kusamba Nzambi ntangu yonso kukonda kulemba,’ Yezu kuyulaka nde: “Ntangu Mwana-muntu ta kwisa awa na nsi-ntoto, keti yandi ta kwisa kukuta bantu ti lukwikilu?” (Luka 18:1-8) Bisambu ya masonga, ya kekatukaka mpenza na ntima kekumisaka lukwikilu ngolo. Ntangu tata ya mabuta Abrahami kumonaka nde yandi mekuma mununu kansi yandi mebuta ve, yandi songaka Nzambi dikambu ya vandaka kuyangisa yandi. Sambu na kupesa yandi mvutu, Yehowa kusongaka yandi ntete na kutala na zulu mpi na kutanga bambwetete, kana yandi lendaka kukuka. Na nima Nzambi kundimisaka Abrahami nde: “Dikanda na nge ta vanda bantu mingi-mingi bonso bambwetete yai.” Inki kusalamaka na nima? Abrahami “tulaka Mfumu Nzambi ntima, yo yina Mfumu Nzambi ndimaka yandi, yandi bakaka yandi muntu ya mbote.” (Kuyantika 15:5, 6) Kana beto kekangudila Yehowa ntima na beto na kisambu, kana beto kendima balusilu na yandi yina kele na Biblia, mpi beto kelemfukila yandi, yandi takumisa lukwikilu na beto ngolo.
11. Inki mutindu kisambu lenda sadisa beto na kunwana ti bampasi?
11 Kisambu lenda sadisa beto mpi na kunwana ti bampasi. Keti mambu ya beto kekutanaka na yo konso kilumbu mesalaka nde luzingu na beto kukuma ya mpasi mingi? Biblia kezabisa beto nde: “Bikila Mfumu Nzambi kilo na nge, yandi ta sadisa nge; yandi ta bika ve muntu ya mbote bo bwisa yandi.” (Nkunga 55:23) Kana beto mekutana ti mambu yina kevandaka mpasi na kubakila yo badesizio, beto lenda landa mbandu ya Yezu. Yandi lutisaka mpimpa ya mvimba na kusamba na ntwala ya kupona bantumwa na yandi 12. (Luka 6:12-16) Ebuna na mpimpa, na ntwala ya lufwa na yandi, Yezu kusambaka mingi kibeni tii kuna yandi kumaka “kubasika mitoki, yo vandaka kubwa na ntoto bonso matonzi ya menga.” (Luka 22:44) Inki mvutu yandi bakaka? “Nzambi vandaka kuwa bisambu na yandi sambu na ntima na yandi ya kinzambi.” (Baebreo 5:7) Kana beto kesamba na kikesa mpi ntangu yonso, Nzambi tasadisa beto na kunwana ti mambu ya mpasi mpi ti mimekamu ya ngolo.
12. Inki mutindu kisambu kemonisa dikebi yina Yehowa ketudilaka beto?
12 Kikuma yankaka yina fwete pusa beto na kukwenda penepene na Yehowa na kisambu kele nde yandi mpi tapusana penepene na beto. (Yakobo 4:8) Ntangu beto kekangudilaka Yehowa ntima na beto na kisambu, keti beto kemonaka ve nde yandi ketulaka dikebi na bampusa na beto mpi yandi kekudibanza-banzaka na zola yonso sambu na beto? Beto kemonaka zola ya Nzambi na luzingu na beto mosi kibeni. Yehowa mepesaka ve ata muntu yankaka kiyeka ya kuyamba bisambu yonso yina bansadi na yandi kesalaka na yandi, Tata na bo ya zulu. (Nkunga 66:19, 20; Luka 11:2) Yandi kelomba beto mpi na ‘kupesa yandi mabanza na beto yina yonso keyangisaka beto, sambu yandi muntu ketalaka mambu na beto.’—1 Piere 5:6, 7.
13, 14. Inki bikuma kepusaka beto na kusamba konso ntangu?
13 Kisambu lenda pesa beto kikesa ya kulanda na kusamuna mpi yo lenda yika beto ngolo na ntangu beto kezola kuyambula kusamuna sambu bantu kebuya kuwa nsangu na beto mpi bo kemenga beto. (Bisalu 4:23-31) Kisambu lenda tanina beto na “mayele ya Satana.” (Efezo 6:11, 17, 18) Kana beto kenwana ti bampasi ya konso kilumbu, beto lenda lomba ntangu yonso kikesa na Nzambi. Na kisambu ya mbandu, Yezu kulombaka Yehowa na ‘kukatula beto na maboko ya Muntu ya Mbi,’ Satana Dyabulu.—Matayo 6:13.
14 Kana beto kelanda na kusamba nde Nzambi kusadisa beto na kununga bampusa na beto ya masumu, Yehowa tasadisa beto. Biblia kendimisa beto mutindu yai: “Nzambi ke salaka kaka mambu yina ya yandi me tubaka, sambu yandi ta bika beno ve nde Satana kumeka beno na kumeka yina me luta ngolo na beno. Kansi, kana mpukumunu me kwisila beno, kaka na ntangu yo yina Nzambi ta pesa beno ngolo; mpidina mpukumunu lenda bwisa beno ve.” (1 Korinto 10:13) Ntumwa Polo yandi mosi kumonaka mutindu ngolo yina kekatukaka na Yehowa kusadisaka yandi na mitindu mingi. Yandi tubaka nde: “Mono me lunga kusala mambu yonso na ngolo yina ya Kristo ke pesaka mono.”—Filipi 4:13; 2 Korinto 11:23-29.
Ata Nge Mesala Kifu, Sambaka Ntangu Yonso
15. Inki lenda salama kana mambu ya beto kesala kewakana ve ti minsiku ya Nzambi?
15 Kana beto kezola nde Nzambi kundima bisambu na beto, beto fwete tula dikebi na bandongisila yina kele na Ndinga na Yandi. Ntumwa Yoane kusonikaka nde: “Mambu yina yonso ya beto ke lombaka na yandi, yandi ke pesaka beto yo, sambu beto ke landaka bansiku na yandi, beto ke salaka mambu yina ke pesaka yandi kiese.” (1 Yoane 3:22) Kansi, inki lenda salama kana beto mesala mambu yina kewakana ve ti minsiku ya Yehowa? Adami ti Eva kubumbanaka na nima ya kusala disumu na kilanga ya Edeni. Beto mpi lenda sosa kubumbana na “meso ya Yehowa” mpi kuyambula na kusamba. (Kuyantika 3:8) Klaus, nkengi-ntambudi yina kele ti eksperiansi mingi ketuba nde: “Mu mebakisaka nde mbala mingi kitambi ya ntete ya mbi ya bantu yina kebikaka Yehowa ti organizasio na yandi kesalaka kele nde bo keyambulaka kusamba.” (Baebreo 2:1) José Ángel kusalaka dyambu ya mutindu yina. Yandi ketuba nde: “Mu vandaka kusala dyaka ve bisambu mingi na Yehowa na nsungi mosi ya kiteso ya bamvula nana. Mu vandaka kudimona nde mu mefwana ve na kusolula ti yandi, ata mu vandaka kubaka yandi kaka bonso Tata na mono ya zulu.”
16, 17. Pesa bambandu yina kemonisa mutindu kusamba mbala na mbala lenda sadisa beto na kununga kulemba ya kimpeve.
16 Bantu mingi na kati na beto lenda kudimona nde bo mefwana ve na kusamba sambu bo melemba na kimpeve to bo mesala disumu. Kansi yina kele kibeni ntangu ya beto fwete baka mambote ya kisambu. Yonasi kutinaka mukumba na yandi. Kansi ‘ntangu Yonasi vandaka na mpasi, yandi bingaka, Nzambi ndimaka yandi. Kuna na [divumu ya sheole, NW], yandi bingaka Nzambi na ndinga ya ngolo, mpi Nzambi waka ndinga na yandi.’ (Yonasi 2:3) Yonasi kusambaka, Yehowa kuwaka bisambu na yandi, mpi Yonasi kubakaka dyaka ngolo na kimpeve.
17 José Ángel kusambaka mpi ti kikesa yonso sambu na kulomba lusadisu. Yandi keyibuka nde: “Mu kangulaka ntima na mono mpi mu bondilaka Nzambi na kulolula munu. Mpi yandi sadisaka mono. Mu kendima ve nde mu zolaka kuvutuka na kyeleka kukonda lusadisu ya kisambu. Ntangu yai mu mekumaka kusamba mbala mingi konso kilumbu, mpi mu mekumaka kuvingila bantangu ya mutindu yai na mpusa mingi.” Beto fwete waka ve boma na kuzabisa Nzambi bifu na beto mpi kulomba yandi ndolula na kudikulumusa yonso. Ntangu Ntotila Davidi kufungunaka masumu na yandi, Yehowa kulolulaka yandi. (Nkunga 32:3-5) Yehowa kezolaka kusadisa beto, kansi kubedisa beto ve. (1 Yoane 3:19, 20) Bisambu ya bankuluntu ya dibundu lenda sadisa beto na kimpeve, sambu bisambu na bo kevandaka “na ngolo mingi.”—Yakobo 5:13-16, NW.
18. Inki kivuvu bantu ya Nzambi kevandaka na yo ata bo mesala kifu ya nki mutindu?
18 Ata tata mosi ve lenda buya mwana na yandi yina kelomba yandi na kudikulumusa yonso lusadisu mpi ndongisila na nima ya kusala kifu. Kingana ya mwana yina kuvilaka kemonisaka nde ata beto mesala kifu ya nki mutindu, Tata na beto ya zulu kevandaka ti kyese na ntangu beto kevutukaka na yandi. (Luka 15:21, 22, 32) Yehowa kelongisila bantu yonso yina mesala bifu na kusamba yandi, sambu “yandi ke lembaka ve na kulolula.” (Yezaya 55:6, 7) Ata Davidi kusalaka masumu mingi ya nene, yandi sambaka Yehowa, yandi tubaka nde: “Nzambi, wa bisambu na mono, kubuya ve mambu ya mono ke bondila nge.” Yandi tubaka dyaka nde: “Mpimpa ti mwini, suka ti nkokila mono ke didilaka yandi, yandi ta wa ndinga na mono.” (Nkunga 55:2, 18) Dyambu yai kepesa beto kikesa kibeni!
19. Sambu na nki beto fwete yindula ve na mbala mosi nde Nzambi kepesa ve mvutu na bisambu na beto sambu yandi kezolaka beto ve?
19 Inki beto lenda sala kana beto mezwa ve mvutu mbala mosi na bisambu na beto? Kana mpidina, beto fwete salaka yonso na mpila nde bisambu na beto kuwakana ti luzolo ya Yehowa mpi beto fwete salaka yo na zina ya Yezu. (Yoane 16:23; 1 Yoane 5:14) Longoki Yakobo kutubilaka Bakristu yankaka nde Nzambi kundimaka ve bisambu na bo sambu bo vandaka ‘kulomba na mabanza ya mbi.’ (Yakobo 4:3) Dyaka, kana beto kemona bonso Nzambi kepesaka ve mvutu na bisambu na beto yankaka, beto fwete yindula ve na mbala mosi nde Yandi kezolaka beto ve. Bantangu yankaka, Yehowa kepesaka nzila nde bantu na yandi ya kwikama kusamba yandi mbala mingi sambu na dyambu mosi ya bo ke na yo mfunu, na ntwala nde yandi vutula mvutu na kisambu yina. Yezu kutubaka nde: “Beno landa kaka na kulomba mambu yina ya beno ke na yo mfunu, ebuna Nzambi ta pesa beno yo.” (Matayo 7:7) Yo yina, beto fwete “samba Nzambi konso ntangu.”—Roma 12:12.
Sambaka Ntangu Yonso
20, 21. (a) Sambu na nki beto fwete sambaka ntangu yonso na ‘bilumbu yai ya nsuka’? (b) Inki beto tabaka kana beto kepusana konso kilumbu na kiti ya kimfumu ya Yehowa ya mambote yina beto mefwana ve na kubaka?
20 Bampasi kekuma kaka mingi na ‘bilumbu yai ya nsuka,’ ya kele ti “mpasi mingi.” (2 Timoteo 3:1) Mpi mabanza na beto lenda fuluka ti mambu ya mpasi. Kansi, kusamba ntangu yonso tasadisaka beto na kulanda kutula dikebi na mambu ya kimpeve ata bampasi, bampukumuna, mpi kulemba nitu kekumina beto mbala mingi. Bisambu ya beto kesalaka konso kilumbu na Yehowa lenda pesa beto ngolo yina beto kele na yo mfunu.
21 Yehowa, Muntu yina “ke ndimaka bisambu ya bantu,” mekonda ve ntangu ya kuwa bisambu na beto. (Nkunga 65:3) Bika nde beto mpi kukonda ve ntangu ya kusolula ti yandi. Kinduku na beto ti Nzambi kele kimvwama mosi ya kuluta nene yina beto kele na yo. Beto fwete mona yo ve mpamba. “Yo yina beto fweti vanda na kikesa na kwenda penepene na kiti ya Nzambi ya kimfumu, na kiti [ya mambote yina muntu mefwana ve na kubaka, NW], yandi ta wila beto mawa ti kutala beto na disu ya mbote; yandi ta sadisa beto ntangu ya beto ta vanda na mpasi.”—Baebreo 4:16.
Inki Mutindu Nge Tavutula?
• Inki dilongi beto kebaka na mbandu ya profete Daniele sambu na yina metala mfunu ya kisambu?
• Inki mutindu beto lenda kumisa kinduku na beto ti Yehowa ngolo?
• Sambu na nki beto fwete samba konso ntangu?
• Sambu na nki mawi ya kudimona bonso nde beto mefwana ve lenda kanga beto ve nzila ya kusamba Yehowa?
[Kifwanisu ya kele na lutiti 16]
Nehemia kusalaka kisambu mosi ya nkufi na nsi ya ntima na ntwala ya kutubila ntotila
[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]
Ana ‘kusambaka Nzambi ntangu ya nda’
[Bifwanisu ya kele na lutiti 18]
Yezu kusambaka mpimpa ya mvimba na ntwala ya kupona bantumwa na yandi 12
[Bifwanisu ya kele na lutiti 20]
Beto kevandaka ti mabaku mingi ya kusala bisambu kilumbu ya mvimba