Yehona Kekebaka Bansadi na Yandi ya Minunu na Zola Yonso
“Nzambi kele ve ya kukonda lunungu sambu yandi kuvila kisalu na beno ti zola ya beno monisaka sambu na zina na yandi.”—BAEB. 6:10, NW.
1, 2. (a) Kumona muntu ya kele ti nsuki ya mpembe keyibusa nge inki? (b) Inki mutindu Yehowa ketadilaka Bakristu yina menuna?
NTANGU nge kemonaka minunu yina kele ti nsuki ya mpembe na dibundu, keti yo keyibusaka nge disolo mosi ya kele na mukanda ya Daniele? Na mbona-meso yina Yehowa Nzambi kupesaka Daniele, yandi kudimonisaka bonso muntu ya kele ti nsuki ya mpembe. Daniele kusonikaka nde: “Ntangu mono vandaka ke tala kaka, mono monaka bo ke tula bakiti ya kimfumu. Ebuna [Nkuluntu ya Bilumbu, NW] kwisaka kuvanda na kiti yina mosi. Bilele na yandi vandaka ya mpembe bonso mvula ya neze, nsuki na yandi vandaka bonso mika ya kitoko ya mameme.”—Dan. 7:9.
2 Kana bo mekatula yo na mbisi, mbala mingi lino kevandaka mpembe mpenza. Yo yina, nsuki ya mpembe ti titre “Nkuluntu ya Bilumbu” kebenda dikebi na mvula mpi mayele mingi ya Nzambi, mpi yo mefwana nde beto zitisa yandi mpi kupesa yandi lukumu sambu na yo. Kana mpidina, inki mutindu Nkuluntu ya Bilumbu, Yehowa, ketadilaka minunu ya kwikama ya babakala ti ya bankento? Ndinga ya Nzambi ketuba nde “luzingu ya nda kele matabisi ya muntu ya mbote ke bakaka, nsuki na yandi ya mpembe kele bonso mpu na yandi ya kimfumu.” (Bing. 16:31) Ya kyeleka, kana Mukristu mosi ya kwikama mekuma ti nsuki ya mpembe, dyambu yai ya kemonisa nde yandi meyela kevandaka kitoko na meso ya Nzambi. Keti nge ketadilaka bampangi ya babakala ti ya bankento yina menunaka mutindu Yehowa ketadilaka bo?
Sambu na Nki Bo Kele Mfunu Mingi?
3. Sambu na nki bampangi Bakristu ya minunu kele mfunu mingi sambu na beto?
3 Na kati ya bantu yai ya kele na nsuki ya mpembe beto lenda tanga bamambre ya Nto-Kimvuka ya Bambangi ya Yehowa, bankengi-ntambudi (bayina kesala kisalu yango ntangu yai ti bayina kusalaka na bilumbu meluta), bapasudi-nzila ya kikesa, mpi bansamuni ya Kimfumu ya meyela—bampangi ya babakala ti ya bankento yina kesalaka na kwikama yonso na mabundu na beto. Nge lenda zaba bankaka yina mesamunaka nsangu ya mbote na kikesa yonso bamvula mingi mpi yina bambandu na bo ya mbote mesadisaka na kupesa baleke kikesa mpi na kuwumba luzingu na bo. Bampangi Bakristu yankaka ya minunu melungisaka mikumba ya nene mpi mekangaka ntima na mbangika sambu na nsangu ya mbote. Yehowa mpi “mpika ya kwikama mpi ya mayele” kebakaka mpenza na valere kisalu ya bo salaka na bilumbu meluta mpi yina bo kesala bubu yai sambu na kisalu ya Kimfumu.—Mat. 24:45.
4. Sambu na nki beto fwete zitisa Bakristu ya minunu mpi kusamba sambu na bo?
4 Yo mefwana nde bansadi yankaka ya Yehowa Nzambi kutonda mpi kuzitisa bampangi ya kwikama ya mutindu yai yina menuna. Ya kyeleka, Nsiku ya Nzambi kupesaka na Moize kewakanisa luzitu sambu na minunu ti boma ya Yehowa. (Levi 19:32) Beto fwete samba mbala na mbala sambu na bampangi yai ya kwikama mpi kupesa Nzambi mersi sambu na kisalu na bo ya zola. Ntumwa Polo kusambaka sambu na banduku na yandi ya kisalu, baleke ti bambuta.—Tanga 1 Tesalonika 1:2, 3.
5. Inki mutindu beto lenda baka mambote na bangwisana na beto ti bansambidi ya Yehowa ya minunu?
5 Dyaka, bantu yonso na dibundu lenda baka mambote na kuvukana ti Bakristu ya minunu. Na nsadisa ya kulonguka, ya mambu ya bo memonaka, mpi ya eksperiansi, bansambidi ya kwikama ya minunu ya Yehowa mezwaka nzayilu ya mingi kibeni. Bo melongukaka na kukanga ntima mpi kuditula na kisika ya bankaka, mpi ntangu bo kelonga baleke mambu yina bo melongukaka, yo kepesaka kyese ya mingi kibeni. (Nk. 71:18) Baleke, beno vanda mayele mpi beno baka mambote na kisina yai ya nzayilu mutindu beno zolaka kubaka masa na dibulu mosi ya nda.—Bing. 20:5.
6. Inki mutindu nge lenda monisa na minunu nde nge kebakaka bo mpenza na valere?
6 Keti nge kezabisaka minunu nde nge kezolaka bo bonso Yehowa? Mutindu mosi ya nge lenda sala yo kele kuzabisa bo nde nge kezolaka bo sambu na kwikama na bo mpi nde nge kebakaka bangindu na bo na valere. Dyaka, kana nge kesadila mambu ya nge melonguka na bo, nge tamonisa nde nge kezitisaka bo na masonga yonso. Bakristu mingi ya minunu lenda yibuka bandongisila ya mayele yina bo bakaka na bantu ya kwikama ya menunaka mpi mutindu kusadila yo menatilaka bo mambote na luzingu ya mvimba.a
Monisa Zola na Mitindu ya Mefwana
7. Yehowa mepesaka ntetentete mukumba ya kukeba minunu na banani?
7 Nzambi mepesaka ntetentete mukumba ya kusadisa minunu na mabuta na bo. (Tanga 1 Timoteo 5:4, 8.) Yehowa kesepelaka ntangu mabuta kelungisaka mukumba na bo ya kusadisa bantu ya mabuta na bo yina menuna, mpi na mutindu yina bo kemonisaka nde bo kekebaka minunu bonso Nzambi yandi mosi. Nzambi kesadisaka mabuta yai mpi kesakumunaka bo sambu na bikesa mpi bibansa yonso ya bo kesalaka.b
8. Sambu na nki mabundu fwete monisa dikebi sambu na Bakristu yina menuna?
8 Mutindu mosi, Yehowa kesepelaka ntangu mabundu kesadisaka minunu ya kwikama yina kele na mfunu ya lusadisu kansi yina kele ve ti bampangi ya kinsuni yina kele Bakristu to yina kele ti luzolo ya kukeba bo. (1 Tim. 5:3, 5, 9, 10) Na mutindu yina mabundu kemonisaka nde bo kezolaka bampangi yina menuna “bonso bampangi ya tata mosi ti ya mama mosi.” (1 Pie. 3:8) Polo kumonisaka mbote dikebi na bo sambu na bampangi ya minunu ntangu yandi tubaka nde kana ndambu mosi ya nitu kemona mpasi, “bandambu yonso mpi fweti mona mpasi.” (1 Kor. 12:26) Kusala mambu ya mefwana mpi ya kemonisa mawa sambu na minunu kemonisaka munsiku yina kele na ndongisila yai ya Polo: “Beno bakana bakilo beno na beno, mpidina beno ta landa nsiku ya Kristo.”—Gal. 6:2.
9. Inki mambu ya mpasi kimununu lenda natila muntu?
9 Inki mambu ya mpasi minunu kekutanaka ti yo? Bamingi kelembaka nswalu. Bo lenda mona nde kusala mambu ya pete, bonso kukwenda na munganga, kufuta bafaktire, kupesa mvutu na mikanda, kukomba nzo, mpi kulamba, kele mpasi mingi. Sambu mbala mingi nzala ya kudya mpi kunwa masa kefyotunaka kana muntu menuna, bo lenda yindula nde bo kele ve ti mfunu ya kudya to kunwa mutindu bo fwete dya to kunwa mpenza. Yo lenda vanda mutindu mosi ti madya ya kimpeve. Meso mpi makutu ya menuna lenda sala nde kutanga mpi kuwidikila manaka ya kimpeve kukuma mpasi, mpi kuyilama sambu na balukutakanu ya Bukristu lenda vanda mpasi. Inki bankaka lenda sala sambu na minunu ya mutindu yai?
Mutindu Nge Lenda Sadisa
10. Inki bankuluntu lenda sala sambu minunu kubaka lusadisu ya mefwana?
10 Na mabundu mingi, bo kekebaka minunu na mutindu ya mbote mpenza. Bampangi ya babakala ti ya bankento ya zola kesadisaka bo na bisalu bonso kusumba bima, kulamba mpi kukomba. Bo kesadisaka minunu na kulonguka, na kuyilama sambu na balukutakanu, mpi na kusamuna mbala na mbala. Bambangi ya baleke kekwendaka kumosi ti bo mpi kepesaka bo mbongo ya transpore. Kana minunu kele ve ti mpila ya kubasika na nzo, bo lenda landa manaka na nzila ya telefone, to bo kekotisaka manaka na kaseti sambu na bo. Kana mpila kele, bankuluntu kebakaka bangidika ya mefwana sambu na kulungisa bampusa ya minunu ya kele na dibundu.c
11. Ta mutindu dibuta mosi kusadisaka mpangi mosi ya mununu.
11 Konso Mukristu mpi fwete monisa kikalulu ya kuyamba bantu mpi ya kukaba. Na nima ya lufwa ya nkento ya mpangi mosi ya mununu, yandi lendaka dyaka ve kufutila nzo kukonda mbongo ya pansio ya nkento na yandi. Yandi ti nkento na yandi kulongukaka Biblia ti dibuta mosi—tata, mama mpi batoko zole ya bankento—yina vandaka ti nzo ya nene. Bo pesaka yandi basuku zole sambu na kuzinga kuna. Na nsungi ya bamvula 15, bo vandaka kudya ti kuseka kumosi, mpi kumonisana zola ya kimpangi. Baleke kubakaka mambote mingi na lukwikilu mpi na eksperiansi na yandi ya mingi, mpi yandi bakaka mambote na kinduku na yandi ti baleke. Mpangi yai ya mununu kuzingaka ti bo tii kuna ya yandi fwaka na bamvula 89. Dibuta yina kelanda na kupesa Nzambi mersi sambu na balusakumunu mingi ya bo bakaka na bangwisana na bo ti yandi. Bo ‘bakaka matabisi’ na mutindu bo sadisaka mpangi longoki ya Yezu Kristu.—Mat. 10:42.d
12. Inki nge lenda sala sambu na kumonisa zola na bampangi ya babakala ti ya bankento ya minunu?
12 Mbala yankaka nge kele ve na mpila ya kusadisa mununu mosi ya bakala to ya nkento na mutindu dibuta yai kusalaka, kansi nge lenda kuka kusadisa minunu na kukwenda na balukutakanu mpi kubasika na kisalu ya bilanga. Nge lenda binga bo na nzo na beno mpi kusala nzyetolo ya nkufi ti bo. Nge lenda kwenda kutala bo, mingimingi kana bo kebela to lenda basika ve na nzo. Dyaka, nge lenda mpi fwete sadila bo mambu ntangu yonso bonso bambuta. Kana butomfu na bo kele kaka mbote, beto fwete yulaka dibanza ya Bakristu ya minunu na ntangu beto kebaka badesizio ya ketadila bo. Ata bayina kele dyaka ve ti mayele mingi lenda bakisa kana beto kezitisa lukumu na bo to ve.
Yehowa Tavila Ve Kisalu na Nge
13. Sambu na nki yo kele mfunu na kuzitisa mawi ya Bakristu ya minunu?
13 Yo kele mfunu na kuzitisa mawi ya minunu. Mbala mingi minunu kemonaka mpasi mingi sambu bo kekukaka ve na kulungisa mambu yonso ya bo vandaka kusala ntangu bo vandaka baleke mpi ti mavimpi ya mbote. Mu mbandu, mpangi nkento mosi yina kusadilaka Yehowa na kikesa yonso na nsungi ya bamvula kiteso ya 50 mpi yina kuvandaka mupasudi-nzila ya ntangu yonso kubelaka maladi mosi yina vandaka kusala nde yandi lemba malembe-malembe mpi nde yo kuma mpasi mingi na kukwenda na balukutakanu. Ntangu yandi fwanisaka kisalu ya yandi vandaka kusala ntete ti bandilu ya yandi kele na yo ntangu yai, yandi yantikaka kuboka. Yandi nyekisaka ntu, mpi yandi tubaka mutindu yai ti mansanga na meso, “Mambu yonso ya mu kesala kele ve na mfunu.”
14. Inki nsyamisa bansadi ya Yehowa ya minunu lenda baka na bankunga?
14 Kana nge kele mununu, keti nge kevandaka ti mawi ya mpasi ya mutindu yai? To keti bantangu yankaka nge keyindulaka nde Yehowa meyambulaka nge? Ziku muyimbi-bankunga kuvandaka ti mawi ya mutindu mosi na kimbuta na yandi, sambu yandi bondilaka Yehowa nde: “Kubuya mono ve ntangu mono me kuma mununu, kubikisa mono ve ntangu ngolo na mono ke zola kumana. Awa ya mono me kuma mbuta, nsuki na mono me kuma mpembe, kubikisa mono ve, Nzambi!” (Nk. 71:9, 18) Ya kyeleka, Yehowa zolaka ve kuyambula nsoniki ya nkunga yai, mpi yandi tayambula nge ve. Na nkunga yankaka, Davidi kumonisaka kivuvu na yandi na lusadisu ya Nzambi. (Tanga Nkunga 68:20.) Nge lenda tula ntima nde kana nge kele Mukristu ya mununu ya kwikama, Yehowa kele ti nge mpi yandi talanda na kutanina nge konso kilumbu.
15. Inki lenda sadisa minunu na kuvanda ti mabanza ya mbote?
15 Nzambi tavila ve ata fyoti mambu yonso yina beno Bambangi ya Yehowa ya minunu mesalaka mpi kesala ntangu yai sambu na lukumu na yandi. Biblia ketuba nde: “Nzambi kele ve ya kukonda lunungu sambu yandi kuvila kisalu na beno ti zola ya beno monisaka sambu na zina na yandi.” (Baeb. 6:10, NW) Yo yina, kuyedisa ve bangindu ya mbi mpi kuyindula na buzoba yonso nde sambu nge menuna, nge kele dyaka ve mfunu sambu na Yehowa. Sala ngolo na kuyingisa bangindu ya kelembisa nitu mpi ya mbi ti bangindu ya mbote. Sepela ti balusakumunu mpi kivuvu na nge sambu na bilumbu kekwisa! Beto kele ti “makwisa mpi kivuvu” (NW) ya mbote kibeni, mpi Ngangi na beto muntu mesila na kupesa yo. (Yer. 29:11, 12; Bis. 17:31; 1 Tim. 6:19) Yindulula kivuvu na nge, sala ngolo na kubikala leke na ntima mpi na mabanza, mpi kumona ve ata fyoti nde nge kele ve mfunu na dibundu!e
16. Sambu na nki mununu mosi kuyindulaka nde yandi fwete yambula kusala bonso nkuluntu, kansi nki mutindu kimvuka ya bankuluntu kusyamisaka yandi?
16 Beto baka mbandu ya Johan, yina kele ti bamvula 80 mpi ketaninaka kilumbu ya mvimba na kwikama yonso nkento na yandi Sannie yina kele ti maladi.f Bampangi-bankento kesalaka bature ya kubikala ti Sannie, ebuna Johan kezwaka ntangu ya kukwenda na balukutakanu mpi ya kusamuna. Kansi, ntama mingi ve, Johan kumonaka nde yandi melemba mpenza na mawi, mpi yandi yantikaka kuyindula nde yandi fwete sala dyaka ve bonso nkuluntu. Yandi yulaka mutindu yai ti mansanga ya kufuluka na meso: “Sambu na nki mu kele nkuluntu? Mu kelungisaka dyaka ve ata kisalu mosi ya mfunu na dibundu.” Banduku na yandi bankuluntu kundimisaka yandi nde eksperiansi ti luswasukusu na yandi kele mfunu. Bo longisilaka yandi na kulanda kusala bonso nkuluntu, ata yandi kekuka ve kusala mambu yankaka. Sambu yandi bakaka kikesa mingi, Johan kelanda na kusala bonso nkuluntu, sambu na mambote ya dibundu.
Yehowa Ketaninaka Mpenza
17. Inki mambu ya kebwisa ntima Biblia kezabisa Bakristu ya minunu?
17 Masonuku kemonisa pwelele nde minunu lenda landa na kutoma na kimpeve ata bo kekutana ti bampasi yina kimununu kenataka. Muyimbi-bankunga kuyimbaka nde: ‘[Bantu yina bo mekunaka, NW] na nzo ya Mfumu Nzambi bo talanda na kubuta bambuma ata bo menuna, bo tavanda kaka ya mubisu ti ngolo.’ (Nk. 92:14, 15) Ntumwa Polo, ziku yina kuvandaka ti maladi na nitu, vandaka ‘kaka na kikesa, ata nitu na yandi vandaka kufwa.’—Tanga 2 Korinto 4:16-18.
18. Sambu na nki bampangi Bakristu ya minunu mpi bantu yina ketaninaka bo kele ti mfunu ya lusadisu ya bankaka?
18 Bambandu mingi ya ntangu na beto kemonisa nde minunu lenda ‘landa na kubuta bambuma.’ Kansi bampasi ya maladi mpi ya kimununu lenda bangisa ata bantu yina kele ti mabuta ya dikebi mpi ya kekudipesaka, yina lenda sadisa bo. Bantu yina ketaninaka minunu mpi lenda lemba mingi. Dibundu kele ti dibaku ya mbote mpi mukumba ya kumonisa zola na bo sambu na minunu mpi bantu yina ketaninaka bo. (Gal. 6:10) Lusadisu ya mutindu yai kemonisaka nde ya kyeleka beto kezabisaka ve bantu yina na kukwenda mpi ‘kuwa madidi ve; mpi kudia mbote-mbote’ kukonda kusadisa bo na mitindu ya mefwana.—Yak. 2:15-17.
19 Kimununu lenda soba bisalu ya Mukristu na mutindu mosi buna, kansi ntangu kekulumusaka ve zola ya Yehowa sambu na bansadi na yandi ya kwikama yina menuna. Nkutu, Bakristu yai yonso ya kwikama kele mfunu na meso na yandi, mpi yandi tabikisa bo ve ata fyoti. (Nk. 37:28; Yez. 46:4) Yehowa tatanina mpi tatwadisa bo na kimununu na bo.—Nk. 48:14.
[Banoti na nsi ya lutiti]
b Tala balutiti 3-10 ya Réveillez-vous ! ya Februari 8, 1994.
c Na bansi yankaka, yo lenda tadila kusadisa minunu sambu na kubaka lusadisu yina leta kepesaka. Tala disolo “Nzambi Kekudibanzaka Sambu na Minunu,” na Nzozulu ya Nkengi ya Yuni 1, 2006.
d Tala disolo “Jéhovah se soucie toujours de nous,” na Nzozulu ya Nkengi ya Kifalansa ya Septembri 1, 2003.
e Tala disolo “La splendeur des cheveux gris,” na Nzozulu ya Nkengi ya Kifalansa ya Marsi 15, 1993.
f Beto mebalula bazina.
Inki Mvutu Nge Tapesa?
• Sambu na nki nge kemonaka nde Bakristu ya kwikama ya minunu kele mfunu?
• Inki mutindu beto lenda monisa zola sambu na bampangi na beto ya minunu?
• Inki lenda sadisa bansadi ya Yehowa ya minunu na kuvanda ti mabanza ya mbote?
19. Sambu na nki Bakristu ya kwikama ya minunu lenda tadila makwisa ti kivuvu?
[Bifwanisu ya kele na lutiti 23]
Bampangi ya dibundu lenda monisa zola sambu na minunu