Keti Nge Ke Tulaka Dikebi na Balukebisu?

1. Inki Yezu ta sala ntama ve?

BETO ke zinga na ntangu yina bansoba ya nene ta salama. Ntama mingi ve, Yezu ta sambisa konso muntu. Yezu songaka balongoki na yandi mambu yina ta salama na ntwala nde yandi sambisa bantu. Yandi pesaka bo “kidimbu” ya ta monisa kukala na yandi ya kukonda kumonana mpi ya “nsukilu ya ngidika ya bima.” (Mat. 24:3) Kidimbu yango kele na Matayo kapu 24 mpi 25, na Marko kapu 13 mpi na Luka kapu 21.

2. Inki beto ta tubila na disolo yai mpi nki mutindu yo ta sadisa beto?

² Yezu tubilaka bingana tatu sambu na kusadisa beto na kuyilama mpi bingana yango kele balukebisu sambu na beto. Bingana yango kele ya mameme mpi bankombo, bamwense ya mayele ti ya bazoba mpi ya batalanta. Konso kingana ta sadisa beto na kubakisa nde Yezu ta sambisa konso muntu na kutadila bikalulu na yandi. Ntangu beto ke tadila bingana yina, beto ta mona malongi yina beto lenda baka mpi mutindu beto lenda sadila yo. Beto ta tubila ntete kingana ya mameme mpi bankombo.

MAMEME MPI BANKOMBO

3. Inki ntangu Yezu ta sambisa bantu?

³ Na kingana ya mameme mpi bankombo, Yezu tubaka nde yandi ta sambisa bantu na kutadila mambu yina bo salaka ntangu bo waka nsangu ya mbote mpi kana bo sadisaka to ve Bakristu yina bo me tulaka mafuta. (Mat. 25:31-46) Na “mpasi ya nene,” yandi ta sambisa bantu ntangu fioti na ntwala nde Armagedoni kuyantika. (Mat. 24:21) Mutindu ngungudi ke kabulaka mameme ti bankombo, Yezu mpi ta kabula bantu yina ke sadisaka Bakristu yina bo me tulaka mafuta ti bayina ke sadisaka bo ve.

4. Mutindu Yezaya 11:3, 4 ke monisa yo, sambu na nki beto ke ndima kibeni nde Yezu ta sambisa bantu mbote kibeni? (Tala mpi ya lutiti ya zulu.)

⁴ Biblia ke monisa nde Yezu ta sambisa bantu mbote kibeni sambu yandi kele Zuzi yina Yehowa me tulaka. (Tanga Yezaya 11:3, 4.) Yandi ke talaka bikalulu ya bantu, mambu yina bo ke yindula mpi mambu yina bo ke tuba. Yandi ke talaka mpi mutindu bo ke sadilaka Bakristu yina bo me tulaka mafuta mambu. (Mat. 12:36, 37; 25:40) Yezu ta zaba bayina sadisaka bampangi na yandi yina bo me tulaka mafuta mpi pesaka maboko na kisalu na bo.a Kusadisa bampangi ya Kristu na kisalu ya kulonga nsangu ya mbote, kele na kati ya mambu ya kuluta mfunu yina mameme ya nkaka lenda sala sambu na kusadisa bo. Ntangu Yezu ta sambisa, yandi ta tuba nde bantu yina sadisaka bampangi na yandi kele “bantu ya lunungu” mpi bo ta baka dibaku ya ‘kuzinga mvula na mvula’ na ntoto. (Mat. 25:46; Kus. 7:16, 17) Yo kele lusakumunu ya kitoko kibeni sambu na bantu yina ke landa kukangama na Yehowa. Kana bo landa kaka kukangama na Yehowa na mpasi ya nene mpi na nima ya mpasi yango, bazina na bo ta bikala na “mukanda ya luzingu.”​—Kus. 20:15.

5. Kingana ya mameme mpi bankombo ke longa beto nki mpi yo ke tadila banani?

⁵ Monisa nde nge ke kangamaka kaka na Yehowa. Kingana ya mameme mpi ya bankombo ke tadila ntete-ntete bantu yina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto. Bo ke monisaka nde bo kele ti lukwikilu ntangu bo ke sadisaka bampangi ya Kristu na kisalu ya kulonga nsangu ya mbote mpi ntangu bo ke ndimaka na ntima ya mvimba lutwadisu ya mpika ya kwikama mpi ya meyele yina Yezu me tulaka. (Mat. 24:45) Kansi bantu ya kele ti kivuvu ya kuzinga na zulu fwete tula mpi dikebi na lukebisu ya kele na kingana yina. Sambu na nki? Sambu Yezu ke monaka mambu yina bo ke salaka, mambu yina bo ke yindulaka mpi mambu yina bo ke tubaka. Bo mpi fwete monisa nde bo ke kangamaka kaka na Yehowa. Yezu pesaka bingana zole ya nkaka yina kele ti balukebisu sambu na Bakristu yina bo me tulaka mafuta. Yo kele mpi na Matayo kapu 25. Beto tadila sesepi yai kingana ya bamwense ya mayele mpi ya bazoba.

BAMWENSE YA MAYELE MPI YA BAZOBA

6. Inki mutindu bamwense 5 monisaka nde bo kele mayele? (Matayo 25:6-10)

⁶ Na kingana ya bamwense, Yezu tubilaka bamwense 10 yina kwendaka kukutana ti bakala yina ke kwela. (Mat. 25:1-4) Bo yonso zolaka kufidisa yandi na feti na yandi ya makwela. Yezu tubaka nde bamwense 5 vandaka “mayele” mpi 5 ya nkaka vandaka “bazoba.” Bamwense ya mayele vandaka ya kuyilama mpi bo vandaka kuvingila na dikebi yonso. Bo vandaka ya kuyilama na kuvingila bakala ya makwela tii konso ntangu yina, ata yandi kwisa na kati-kati ya mpimpa. Yo yina, bo nataka minda ya mafuta sambu yo pesa bo nsemo. Nkutu, bo nataka mafuta ya nkaka sambu na kuyika na minda kana bakala yina kuwumela. Yo yina bo vandaka ya kuyilama sambu minda na bo kulanda kupela. (Tanga Matayo 25:6-10.) Ntangu bakala ya makwela kwisaka, bamwense ya mayele kotaka ti yandi na feti ya makwela. Mutindu mosi mpi, Bakristu yina bo me tulaka mafuta ta monisa nde bo kele ya kuyilama kana bo ke landa kukengila mpi bo ke landa kuvanda ya kwikama tii ntangu yina Kristu ta kwisa mpi bo ta vukana ti bakala ya makwela, disongidila Yezu, na Kimfumu na yandi ya zulu.b (Kus. 7:1-3) Ebuna bamwense 5 ya bazoba?

7. Inki kuminaka bamwense 5 ya bazoba mpi sambu na nki?

⁷ Bamwense yina ya nkaka 5 ya bazoba vandaka ve ya kuyilama ntangu bakala ya makwela kwisaka. Minda na bo zolaka kufwa mpi bo nataka ve mafuta ya nkaka ya kuyika. Ntangu bo waka nde bakala ya makwela ke kuma ntama ve, bo kwendaka kusumba mafuta. Bo vandaka ve pana ntangu bakala ya makwela kwisaka. Na ntangu yina, “bamwense yina vandaka ya kuyilama kotaka ti yandi na nkinsi ya makwela, ebuna bantu kangaka kielo.” (Mat. 25:10) Na nima, ntangu bamwense ya bazoba vutukaka mpi zolaka kukota, bakala ya makwela songaka bo nde: “Mono me zaba beno ve.” (Mat. 25:11, 12) Bamwense yina vandaka ve ya kuyilama na kuvingila bakala ya makwela tii konso ntangu yina. Inki dilongi Bakristu yina bo me tulaka mafuta lenda baka?

8-9. Inki dilongi Bakristu yina bo me tulaka mafuta lenda baka na kingana ya bamwense? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

⁸ Monisa nde nge kele ya kuyilama mpi nge ke vingila na dikebi yonso. Yezu vandaka kutuba ve nde ta vanda ti bimvuka zole ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta, kimvuka mosi yina ta vanda ya kuyilama na kuvingila tii na nsuka ya nsi-ntoto yai mpi kimvuka ya nkaka yina ta vanda ve ya kuyilama. Kansi yandi vandaka kutubila mambu yina ta kumina Bakristu yina bo me tulaka mafuta kana bo kele ve ya kuyilama na kukanga ntima tii na nsuka. Kana bo kele ve ya kuyilama, bo ta baka ve matabisi na bo. (Yoa. 14:3, 4) Yo ke monisa kibeni nde yo kele ve kima ya kubaka na nsaka. Yo vanda kivuvu na beto kele ya kuzinga na zulu to na ntoto, beto yonso fwete tula dikebi na lukebisu ya kele na kingana ya bamwense. Beto yonso fwete landa kukengila mpi kuvanda ya kuyilama sambu na kukanga ntima tii na nsuka.​—Mat. 24:13.

⁹ Na nima ya kutubila kingana ya bamwense sambu na kubula munsonso na mfunu ya kuvingila ti dikebi yonso, Yezu tubilaka kingana ya batalanta. Kingana yina ke monisa mfunu ya kuvanda kikesa.

BATALANTA

10. Inki mutindu bampika zole monisaka nde bo vandaka ya kwikama? (Matayo 25:19-23)

¹⁰ Na kingana ya batalanta, Yezu tubilaka bampika zole yina vandaka ya kwikama na mfumu na bo mpi mpika mosi yina vandaka ve ya kwikama. (Mat. 25:14-18) Bampika yina zole monisaka nde bo vandaka ya kwikama na mfumu na bo, mutindu bo salaka ngolo sambu na mambote na yandi. Na ntwala ya kukwenda na voyage, yandi pesaka bo batalanta, yo vandaka mbongo mingi kibeni. Bampika yina zole vandaka kikesa; bo salaka mumbongo mpi yo butaka mbongo ya nkaka. Inki salamaka? Ntangu mfumu na bo vutukaka, bo kumaka ti mbongo mbala zole kuluta yina yandi pesaka bo. Mfumu na bo sikisaka bo mpi yandi bingisaka bo na ‘kusepela ti yandi.’ (Tanga Matayo 25:19-23.) Ebuna mpika ya tatu? Inki yandi salaka ti mbongo yina mfumu na yandi pesaka yandi?

11. Inki kuminaka mpika ya “molo” mpi sambu na nki?

¹¹ Mpika ya tatu bakaka talanta mosi kansi yandi vandaka “molo.” Mfumu na yandi zolaka nde yandi sadila talanta yina mbote, kansi yandi zikaka yo na ntoto. Ntangu mfumu na yandi vutukaka, mpika yina vutudilaka yandi kaka talanta yina. Mpika yina vandaka ve ti mabanza ya mbote. Na kisika ya kulomba pardo sambu na diambu yina yandi salaka, yandi tubaka nde mfumu na yandi kele “muntu ya makambu ngolo.” Mfumu na yandi sepelaka ve ti yandi. Nkutu, yandi botulaka yandi talanta yina mpi yandi kulaka yandi na nzo na yandi.​—Mat. 25:24, 26-30.

12. Bampika yina zole ya kwikama ke monisa banani bubu yai?

¹² Bampika yina zole ya kwikama ke monisa Bakristu ya bo me tulaka mafuta ya kele ya kwikama. Yezu, Mfumu na bo, ke bingisa bo na ‘kukwisa kusepela ti yandi.’ Bo ta baka lufutu na bo na zulu, na nzila ya lufutumuku ya ntete. (Mat. 25:21, 23; Kus. 20:5b) Kansi, mbandu ya mpika ya molo kele mpi lukebisu sambu na Bakristu yina bo me tulaka mafuta. Inki mutindu?

13-14. Inki dilongi Bakristu yina bo me tulaka mafuta lenda baka na kingana ya batalanta? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

¹³ Monisa nde nge kele kikesa mpi mayele. Na kingana ya batalanta mpi na kingana ya bamwense, Yezu vandaka kutuba ve nde Bakristu yina bo me tulaka mafuta ta kuma bamolo. Kansi, yandi vandaka kutubila mambu yina ta salama kana bo kele diaka ve kikesa. Bo ta kuka ve kuzikisa ‘bo mosi nde kubinga yina bo me bingaka bo mpi kusola yina bo me solaka bo kele ya kieleka.’ Diaka, bo ta pesa bo ve nswa ya kukota na Kimfumu ya zulu.​—2 Pie. 1:10.

¹⁴ Kingana ya bamwense mpi ya batalanta ke monisa pwelele nde Bakristu yonso yina bo me tulaka mafuta fwete vanda ya kuyilama, fwete vingila ti dikebi yonso, fwete vanda kikesa mpi mayele. Keti Yezu tubaka kima ya nkaka diaka sambu na kukebisa Bakristu yina bo me tulaka mafuta? Ee. Mambu yina yandi tubaka ya kele na Matayo 24:40, 41 ke tubila mpi lusambisu ya nsuka sambu na Bakristu yina bo me tulaka mafuta.

NANI BO “TA BAKA”?

15-16. Inki mutindu Matayo 24:40, 41 ke sadisa Bakristu yina bo me tulaka mafuta na kubakisa nde bo fwete landa kukengila?

¹⁵ Na ntwala ya kutubila bingana yina tatu, Yezu tubilaka lusambisu ya nsuka ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta yina ta monisa banani bo me ndima. Yandi tubilaka babakala zole yina vandaka kusala na bilanga mpi bankento zole yina vandaka kunika bambuma na kima ya kunikila bambuma na maboko. Yo ke monana nde babakala yina vandaka kusala kisalu mosi. Bankento yina vandaka kusala mpi kisalu mosi. Kansi Yezu tubaka nde “bo ta baka mosi mpi bo ta yambula ya nkaka.” (Tanga Matayo 24:40, 41.) Na nima, yandi songaka balongoki na yandi nde: “Yo yina, beno landa kukengila sambu beno me zaba ve kilumbu yina Mfumu na beno ta kwisa.” (Mat. 24:42) Yezu tubaka mpi kima ya mutindu mosi na nima ya kutubila kingana ya bamwense. (Mat. 25:13) Keti mambu yango ke wakana? Yo ke monana mpidina. Bo ta “baka” kaka Bakristu yina bo me tulaka kibeni mafuta yina kele ya kwikama mpi Yezu ta yamba bo na Kimfumu na yandi ya zulu.​—Yoa. 14:3.

¹⁶ Monisa nde nge ke landa kukengila. Bakristu ya bo me tulaka mafuta yina ke landa ve kukengila ta vukana ve ti ‘bantu yina bo me solaka.’ (Mat. 24:31) Nkutu bansadi yonso ya Yehowa, yo vanda bayina kele ti kivuvu ya kuzinga na ntoto to na zulu, fwete landa kukengila mpi kusadila Yehowa na mutindu ya mbote.

17. Sambu na nki beto fwete kudiyangisa ve kana Yehowa me tula bantu ya nkaka mafuta na bilumbu na beto?

¹⁷ Beto ke zabaka Yehowa mbote, yo yina beto ke ndimaka nde yandi ke sambisaka na mutindu ya mbote. Beto ke kudiyangisaka ve kana Yehowa ke tula Bakristu ya nkaka ya kwikama mafuta na bilumbu na beto.c Beto ke yibuka mambu yina Yezu tubaka na mbandu yina yandi pesaka ya bantu ya kisalu yina kwisaka na kilanga ya vinu pene-pene ya ngunga ya 11. (Mat. 20:1-16) Bo futaka bantu yina kwisaka kusala na kilanga ya vinu na nkokila, mutindu mosi ti bayina yantikaka na suka-suka. Mutindu mosi mpi, ata bo tula Mukristu mosi mafuta konso ntangu yina, yandi ta baka dikabu ya kuzinga na zulu kana yandi me bikala ya kwikama.

TULA DIKEBI NA BALUKEBISU

18-19. Inki malongi beto me baka mpi nki balukebisu beto me tadila?

¹⁸ Inki beto me longuka? Sambu na bantu yina kele ti kivuvu ya kuzinga mvula na mvula na ntoto, kingana ya mameme mpi ya bankombo ke monisa mfunu ya kulanda kusadila Yehowa na mutindu ya mbote mpi kukangama kaka na yandi, bubu yai mpi na mpasi ya nene yina ke kwisa. Na ntangu yina, Yezu ta tuba nde bantu ya kwikama me fwana na kubaka “luzingu ya mvula na mvula.”​—Mat. 25:46.

¹⁹ Beto me tadila mpi bingana zole ya ke kebisa Bakristu yina bo me tulaka mafuta. Na kingana ya bamwense ya mayele mpi ya bazoba, bamwense 5 monisaka nde bo vandaka mayele. Bo vandaka ya kuyilama mpi bo vandaka kuvingila ti dikebi yonso tii konso ntangu yina bakala ya makwela zolaka kukwisa. Kansi bamwense ya bazoba yilamaka ve. Yo yina bakala ya makwela kotisaka bo ve na feti na yandi ya makwela. Beto mpi fwete vanda ya kuyilama na kuvingila tii konso ntangu yina Yezu ta fwa nsi-ntoto yai ya mbi. Diaka, na kingana ya batalanta, beto me tubila bampika zole ya kwikama yina vandaka kikesa mpi mayele. Bo salaka ngolo sambu na mfumu na bo mpi yandi ndimaka bo. Kansi mfumu yina kulaka mpika ya molo. Yo ke longa beto nki? Beto fwete landa na kudipesa na kisalu ya Yehowa tii na nsuka. Na nsuka, beto me mona mutindu Bakristu yina bo me tulaka mafuta fwete landa kukengila sambu Yezu ‘kubaka’ bo mpi yandi nata bo na zulu. Bakristu yina bo me tulaka mafuta ke vingila ti nzala ya ngolo ntangu yina bo ta ‘vukana’ ti Yezu na zulu. Na nima ya bitumba ya Armagedoni, bo ta vanda nkento ya makwela ya Yezu na makwela ya Mwana-Dimeme.​—2 Bate. 2:1; Kus. 19:9.

20. Inki Yehowa ta sala sambu na bantu yina ke tula dikebi na balukebisu na yandi?

²⁰ Ntangu ya lusambisu ke pusana kibeni, kansi beto fwete wa ve boma. Kana beto ke landa kuvanda ya kwikama na Tata na beto ya zulu yina ke zolaka beto mingi, yandi ta pesa beto “ngolo yina me luta ngolo ya bantu” sambu beto “nunga . . . na kutelama na ntwala ya Mwana ya muntu.” (2 Bak. 4:7; Luka 21:36) Ata beto kele ti kivuvu ya kuzinga na zulu to na ntoto, beto ta sepedisa Tata na beto kana beto ke tula dikebi na balukebisu yina kele na bingana ya Yezu. Diaka, sambu Yehowa ke vandaka ntima ya mbote, yandi ta ‘sonika bazina na beto na mukanda’ ya luzingu.​—Dan. 12:1; Kus. 3:5.