Keti Beto Fwete Kwikila na Yau?

KETI nge kekwikilaka na Butatu busantu? Mingi na kati ya bantu ya kikristu kekwikilaka na yau. Keti yau kele ve tuka bamvu ya ntama dilongi ya nene ya mabundu?

Beto lenda yindula nde dilongi yina tulamaka mbote. Kansi, yau kele mpidina ve; mpi sesepi bankaka na kati ya bayina kelongaka yau kefula nkutu na kubasisa ntembe.

Dyambu yai kelomba dikebi ya nene. Kyeleka, Yezu, Mwana ya Nzambi tubaka nde: “Luzingu ya mvula na mvula ketendula: nde bau longuka na kuzaba, nge Nzambi mosi kaka ya kyeleka, ti yina nge tindaka, Yezu Kristu.” Na yau, luzingu na beto yamvimba ya bilumbu kekwisa ketadila nzayilu yina beto kele na yau, na kimuntu ya kyeleka ya Nzambi, yina kelomba kulonguka ya mudindu ya dyambu ya Butatu. Sambu na nki ve kudipesa na kulonguka yina?​—⁠Yoane 17:​3, Bible de Jérusalem (Jé), ya katolika.

Ata yau kele ya mitindu mingi, dilongi ya Butatu meyalama na ngindu ya Nzambi mosi na bapersona tatu. Tata, Mwana mpi Mpeve-Santu. Kaka mpila dilongi yina kelonga, bau yonso tatu ikele kiteso mosi, bankwa-ngolo mpi ya konda kugangama, disonga nde mosi ve na kati na bau kele na luyantiku mpi nsuka.

Kansi bankaka ketubaka nde Butatu kele dilongi ya luvunu, nde Nzambi kele mosi Nkwa-Ngolo mpi ya konda luyantiku mpi nsuka, Nzambi mosi kaka mpi ya kuswaswana ti bankaka. Nde Yezu, na luzingu nandi na zulu, vandaka bonso bawanzyo, muntu ya kimpeve ya kuswaswana, gangamaka na Nzambi; na yau nde yandi kele ti luyantiku. Nde Yezu mevandaka ntete ve, ata na nki dyambu, kiteso mosi ti Nzambi Nkwa-Ngolo; nde yandi kele konso ntangu, mpi kele dyaka, nansi ya kiyeka ya Nzambi. Na nsuka, nde mpeve santu kele ve muntu, kansi, mpeve ya Nzambi, ngolo nandi ya kisalu.

Bantu yina kelongaka Butatu kendima nde dilongi yina mekatuka kaka ve na bunkulu ya mabundu, kansi dyaka na Bible. Na kutadila bantu yina ketulaka ntembe na dilongi yina, Butatu kele ve dilongi ya Bible; beto lenda nkutu tanga na mukanda mosi ya nkenda nde yau “mekatuka mvimba na bampani.”​—⁠Bunkulu ya bampani na kati ya bakristu.

Kana yina dilongi yina ketuba kele kyeleka, yau kele kufinga Yezu na konda kumona na yandi muntu yina kele kiteso mosi ti Nzambi na kati ya Butatu. Kana yina yau ketuba kele luvunu, yau kefinga Nzambi Nkwa-Ngolo na kuyindulaka nde yandi lenda vanda ti muntu yina kele kiteso mosi ti yandi, mpi, yina luta dyaka mbi, kele ya kubinga Maria “Mama ya Nzambi.” Kana Butatu kele dilongi ya luvunu, yau kele kukonda luzitu na Nzambi na kutuba, bonso mukanda Kikatolika (angl.) metuba yau: “Mukyeleka, [konso nani] tabebisa kwikama mpi kukonda tona ya dilongi yai tafwa kimâkulu. Tala yina kezola tuba lukwikilu ya katolika: beto kesambila Nzambi mosi kaka na Butatu.”

Na kutadila yina mekatuka na kutubilama, yau kele dyambu yambi ve nde nge sosa kuzaba kyeleka na dilongi ya Butatu. Kansi, nantwala ya kuzikisa kisina ya dilongi yina mpi yina yau ketuba sambu na bukyeleka na yau, yau tavanda mfunu na kutendula mbotembote bandilu na yau. Butatu kele nki kibeni? Inki mutindu bantu kelongaka yau ketendulaka yau?

Inki Mutindu Bau Ketendulaka Butatu Busantu?

DIBUNDU ya katolika ketuba nde: “Butatu kele ngogo sambu na kubinga dilongi ya nene ya bukristu . . . . Mpidina, na kutadila nsiku ya lukwikilu y’Athanase, ‘Tata kele Nzambi, Mwana kele Nzambi, mpi Mpeve-Santu kele Nzambi, mpi bau kele ve Banzambi tatu kansi Nzambi mosi kaka.’ Na kati ya Butatu yina . . . , bantu yonso kele na luyantiku ve mpi nsuka ve mpi kiteso mosi: bau kele, kiteso mosi, mosi ve megangama na yankaka mpi ngolo kiteso mosi.”​—⁠Ansiklopedi yampa ya katolika (angl.)

Ndambu ya nene ya mabundu ya kikristu kendima dyambu yina. Mpidina, dibundu ya orthodoxe ya greke kemonaka na Butatu “dilongi ya nene ya bukristu”; yau kefula ti na kutuba nde: “bakristu kele bayina kendima nde Kristu kele Nzambi.” Na kati ya mukanda Lukwikilu na beto ya bukristu ya orthodoxe (angl.), dibundu mosi kaka yina ketuba nde: “Nzambi kele butatu. . . . Tata kele mvimba Nzambi. Mwana kele mvimba Nzambi. Mpeve-Santu kele mvimba Nzambi.”

Na kutadila bantu yina kelongaka malongi ya