Kimvwama Mosi ya Nge Lenda Tudila Ntima

“KANA ‘muntu mosi’ kusonikila nge na Internet nde kele ti kimvwama mosi ya bo bikilaka nge yina kevingila nge, nge fwete keba. Mbala yankaka muntu mosi ya mayele ya mbi kesosa kukusa nge.”

Yai kele lukebisu mosi ya United States Postal Inspection Service kutindilaka bantu na site ya Internet na yo. Sambu na inki? Sambu bo monaka nde bantu mingi kuzwaka mikanda na ba adresi na bo ya Internet yina vandaka kutuba nde, ‘Mpangi na nge mosi mefwa mpi yandi mebikila nge kimvwama.’ Yo yina, bantu yango kusonikaka mikanda na nzila ya Internet mpi konso muntu kutindaka badolare 30 na ‘muntu yango’ sambu na kulomba yandi na kutendudila bo kisika kimvwama yango kele mpi mambu ya bo fwete sala sambu leta kupesa bo kimvwama yango. Yo vandaka mawa sambu na bo. Mbongo ya bantu yina kutindaka kukwendaka ya mpamba, ata muntu mosi ve na kati na bo kubakilaka yo kimvwama.

Sambu bantu yonso kevandaka na mpusa nde bo bikila bo kimvwama, mayele ya mbi ya mutindu yai fwete pesa kaka muntu mpusa ya kusosa kubaka kimvwama yina yandi mewa nde bo mebikila yandi. Nkutu, Biblia kesadila bangogo yai ya mbote sambu na kutubila bantu yina kebikilaka bana na bo kimvwama: “Muntu ya mbote ta bikila batekolo na yandi bima mingi.” (Bingana 13:22) Dyaka, na Disolo na yandi na zulu ya Ngumba, Yezu Kristu yandi mosi kutubaka bangogo yai ya mezabanaka mingi mpi ya bantu kezolaka mingi: “Kiese na bantu yina kele pima, sambu bo ta baka ntoto.”​—Matayo 5:5.

Bangogo ya Yezu keyibusa beto mambu yina Ntotila Davidi ya Izraele ya ntama kusonikaka na ngolo ya mpeve ya Nzambi bamvu-nkama mingi na ntwala, nde: “Bantu yina ke kudikulumusaka, [tabaka ntoto mpi, NW] bo ta zinga mbote na ngemba mpenza.”​—Nkunga 37:11.

‘Kubaka ntoto’ kele kivuvu mosi ya kyese kibeni! Kansi, keti beto lenda ndima mpenza nde dyambu yai kele ve luvunu yankaka ya mayele ya mbi ya mefwanana ti yina ya beto tubilaka na luyantiku? Ve, yo ke ya luvunu ve. Sambu ntoto kele na kati ya bima ya kuyituka yina Yehowa kugangaka, yandi Muntu kusalaka yo mpi yandi kele Munkwa na yo, yandi kele ti nswa ya kupesa yo na konso muntu yina yandi mepona. Na nzila ya Ntotila Davidi, Yehowa kupesaka lusilu yai ya kele mbikudulu na Mwana na Yandi ya yandi kezolaka mingi, Yezu Kristu: “Lomba mono, mono ta pesa nge bantu yonso, nsi-ntoto ya mvimba mpi ta vanda ya nge.” (Nkunga 2:8) Sambu na kikuma yina, ntumwa Polo kumonisaka nde Yezu kele muntu yina “Nzambi solaka yandi na kubaka bima yonso.” (Baebreo 1:2) Yo yina, beto lenda tula mpenza ntima nde Yezu kutaka ve luvunu ntangu yandi tubaka nde bantu ya kudikulumusa “ta baka ntoto” mpi nde yandi kele ti kiyeka ya mefwana sambu na kulungisa lusilu na yandi.​—Matayo 28:18.

Yo yina, ngyufula ya mfunu kele yai: Inki mutindu lusilu yai talungana? Na bisika yonso bubu yai, yo kemonana nde bantu kenungaka na luzingu kele bantu ya nku yina keyindulaka nde bo kele bantu ya nene, yo yina bo kebakaka bima yina ya bo kezolaka. Ebuna, inki bima tabikala sambu bantu ya kudikulumusa kubaka? Dyaka, kubeba ya mupepe kebebisa ntoto ngolo kibeni, mpi bantu ya bwimi mpi ya ketadilaka ve luzingu yina takwisa na ntwala ke na kubebisa bimvwama ya ntoto. Keti ntoto yina mefwana mpenza nde bantu kubaka yo tavanda kaka? Beto kelomba nge na kutanga disolo yina kelanda sambu na kuzwa mvutu na ngyufula yai mpi na bangyufula yankaka ya mfunu.

‘Bantu ya Kudikulumusa Tabaka Ntoto’​—Inki Mutindu?

“YO FWETE vanda nde nge mezaba mbote bangogo yai ya Yezu ya kepesa kikesa: ‘Bantu ya kudikulumusa tabaka ntoto.’ Kansi kana beto tala mambu yina bantu kesalana bo na bo mpi kesala na ntoto, nge keyindula nde nki tabikala sambu bantu ya kudikulumusa kubaka?”​—Matayo 5:5; Nkunga 37:11.

Mbangi mosi ya Yehowa na zina ya Myriam kusadilaka ngyufula yai sambu na kuyantika disolo mosi ya Biblia ti muntu mosi. Bakala yina kusolulaka ti yandi kuvutulaka nde kana Yezu kupesaka lusilu yai, ntoto fwete vanda kimvwama mosi ya valere mpenza, kansi yo fwete vanda ve kisika mosi ya kubeba to yina bantu lenda zinga ve.

Yai kuvandaka mpenza mvutu mosi ya mefwana. Kansi, keti beto kele ti kikuma ya mbote ya kundima nde mambu tasalama mpidina? Ee beto kele ti yo, sambu Biblia kepesa beto bikuma ya kendimisa beto nde lusilu yango talungana. Na kutuba ya mbote, kulungana ya lusilu yina kewakana mpenza ti lukanu ya Nzambi kele na yo sambu na bantu mpi ntoto. Mpi Biblia kendimisa beto nde mambu yina ya Nzambi mekanaka, yandi talungisa yo. (Yezaya 55:11) Yo yina, inki kuvandaka lukanu ya ntete ya Nzambi sambu na bantu, mpi nki mutindu yo talungana?

Lukanu ya Mvula na Mvula ya Nzambi Sambu na Ntoto

Yehowa Nzambi kugangaka ntoto sambu na lukanu mosi ya sikisiki. “Mfumu Nzambi kele Nzambi ya kieleka; yandi salaka zulu, yandi yidikaka ntoto ti kukumisa yo ngolo; yandi salaka yo ve nde yo kuvanda ya mpamba, kansi yandi yidikaka yo sambu bantu kuzinga muna. Yandi muntu ke tuba nde: ‘Mono kele Mfumu Nzambi, muntu ya nkaka ve.’” (Yezaya 45:18) Yo kemonana pwelele nde Nzambi kugangaka ntoto sambu bantu kuzinga muna. Dyaka, lukanu ya Nzambi kuvandaka nde ntoto kuvanda kisika ya bantu tazinga kimakulu. “Ntoto nge me tulaka yo na zulu ya bafondasio na yo na mpila nde yo nikana ve ata fioti.” ​—Nkunga 104:5; 119:90.

Lukanu ya Nzambi kuvandaka na yo sambu na ntoto kemonana mpi pwelele na kisalu yina yandi pesaka bankwelani ya ntete. Yehowa kutubilaka Adami ti Eva nde: “Beno buta bana mingi, mpidina bana na beno ta zingaka na bisika yonso na nsi-ntoto ti kuyala yo. Beno yala bambisi ya masa, bandeke ti bambisi yonso ya nsi-ntoto.” (Kuyantika 1:28) Ntoto, yina Nzambi kupesaka Adami ti Eva, zolaka kuvanda kisika yina bo zolaka kuzinga mvula na mvula ti bana na bo. Bamvu-nkama mingi na nima, muyimbi-bankunga kutubaka nde: “Zulu kele ya Mfumu Nzambi yandi mosi, kansi ntoto yandi pesaka yo na bantu.”​—Nkunga 115:16.

Sambu na kusepela na kivuvu yina ya kitoko, yo lombaka nde Adami ti Eva, mpi bana na bo mosimosi, kundima nde Yehowa Nzambi kele Ngangi na bo mpi Mupesi-Luzingu, Mfumu na bo yina bo fwete lemfukila na luzolo yonso. Yehowa kubumbaka ve ata kima mosi ya metala dyambu yai ntangu yandi pesaka bakala ntuma yai: “Nge lunga kudia bambuma ya konso nti yina kele na kilanga yai, kansi nge lunga kudia ve bambuma ya nti yai ke pesaka mayele sambu na kuzaba mambu ya mbote ti mambu ya mbi. Kilumbu ya nge ta dia yo, kilumbu yo yina nge ta fwa.” (Kuyantika 2:16, 17) Sambu Adami ti Eva kulanda kuzinga na kilanga ya Edeni, yo lombaka nde bo zitisa nsiku yina ya petepete mpi ya pwelele. Kusala mpidina zolaka kuvanda mutindu mosi ya kumonisa ntonda na bo na mambu yonso yina Tata ya zulu kusadilaka bo.

Na kuta masonga, ntangu Adami ti Eva kukolamaka na Nzambi na luzolo yonso na kukululaka nsiku yina yandi pesaka bo, bo buyaka muntu yina kupesaka bo bima yonso ya bo vandaka na yo. (Kuyantika 3:6) Dyambu yina bo salaka, kusalaka nde bo vidisa Paladisu na bo ya kitoko, sambu na bo mosi kaka ve kansi mpi sambu na bana na bo. (Roma 5:12) Keti kukolama ya bankwelani ya ntete kukangisaka Nzambi nzila na kulungisa lukanu yina yandi gangilaka ntoto?

Nzambi Mosi ya Mesobaka Ve

Na nzila ya profete na yandi Malashi, Nzambi kutubaka nde: “Mono kele Mfumu Nzambi, mono ke [sobaka ve, NW].” (Malashi 3:6) Ntangu yandi tubilaka verse yai, ntendudi mosi ya Biblia ya insi ya France na zina ya L. Fillion kutubaka nde bangogo yai kele na kuwakana ya ngolo ti kulungana ya balusilu ya Nzambi. Fillion kusonikaka nde: “Yehowa kuvandaka ti ngolo ya kufwa bantu na yandi yina kukolamaka, kansi sambu yandi kesobaka ve balusilu na yandi ata nki mutindu, yandi talungisa kaka balusilu ya yandi salaka na ntangu ya ntama.” Nzambi tavilana ve balusilu na yandi, yo vanda yina yandi salaka na muntu mosi, na dikanda mosi, to na bantu yonso, kansi yandi talungisa yo na ntangu ya yandi meponaka. “Yandi ke vilaka ve kuwakana na yandi tii kuna, yandi ke vilaka ve ata fioti mambu ya yandi tubaka.”​—Nkunga 105:8.

Kansi, inki mutindu beto lenda ndima nde Yehowa mesobaka ve lukanu na yandi ya luyantiku sambu na ntoto? Beto lenda ndima yo sambu Ndinga ya Nzambi ya kupemama, Biblia, ketubila lukanu ya Nzambi kele na yo ya kupesa ntoto na bantu ya bulemfu. (Nkunga 25:13; 37:9, 22, 29, 34) Dyaka, Masonuku kemonisa bantu yina Yehowa mesakumunaka bonso bantu ya kezinga na lutaninu, konso muntu mevanda na nsi ya “bilanga na yandi ya vinu ti ya bafige,” mpi ‘ata muntu mosi ve kepesa bo boma.’ (Mishe 4:4; Ezekiele 34:28) Bantu yina Yehowa meponaka “ta tunga banzo, bo tazinga muna; bo ta kuna bilanga ya vinu, bo ta dia bambuma na yo.” Bo tazinga na ngemba ata ti bambisi ya mfinda.​—Yezaya 11:6-9; 65:21, 25.

Biblia kemonisa dyambu yankaka ya Nzambi salaka sambu na kumonisa mutindu lukanu na yandi talungana. Na luyalu ya Ntotila Salomo, dikanda ya Izraele kuzingaka na ngemba mpi bo vandaka ti kimvwama. Na nsi ya kimfumu na yandi, “bantu ya Yuda ti Israele vandaka kuzinga na ngemba na ndambu na ndambu, katuka bwala Dani na ndambu ya norde tii kuna na bwala Beresheba na ndambu ya sude; konso muntu vandaka na bilanga na yandi ya vinu ti ya bafige.” (1 Bantotila 5:5) Biblia ketuba nde Yezu “me luta Salomo,” mpi muyimbi-bankunga kutubaka mutindu yai ntangu yandi tubilaka kimfumu na yandi na mbikudulu mosi: “Na bilumbu na yandi muntu ya lunungu tamena, mpi ngemba ya mingi tii kuna ngonda kuvanda dyaka ve.” (NW) Na ntangu yina, ‘ntoto tafuluka na ble mingi, mpi bangumba tafuluka na bima ya bilanga.’​—Luka 11:31; Nkunga 72:7, 16.

Sambu yandi kelungisaka kaka ndinga na yandi, Yehowa Nzambi tasala yonso na mpila nde kimvwama ya yandi mesilaka kuvanda mpi yo lungana mbotembote na mambu yonso. Na Kusonga 21:4, Ndinga ya Nzambi ketela beto nde na inza ya mpa ya Nzambi mesilaka, yandi “ta kusula mansanga yonso na meso na bo. Lufwa ta vandaka diaka ve, bantu ta lwataka mpidi diaka ve, bo ta dilaka diaka ve, bo mpi ta waka diaka mpasi ve.” Kima ya yandi mesilaka tavanda mpenza Paladisu.​—Luka 23:43.

Mutindu ya Kubaka Kimvwama Yina Nzambi Mesilaka

Ntoto takituka paladisu na nsi ya luyalu mosi yina tayala katuka na zulu. Yezu Kristu muntu tavanda Ntotila ya Kimfumu yina. (Matayo 6:9, 10) Ntetentete, Kimfumu yango ‘tafwa bantu yina kebebisaka nsi-ntoto.’ (Kusonga 11:18; Daniele 2:44) Na nima, “Mfumu ya Ngemba,” Yezu Kristu talungisa bangogo yai ya mbikudulu: “Kimfumu na yandi ta yela, yo ta kwenda kaka na ntwala; yo ta vandaka kaka na ngemba tii kuna.” (Yezaya 9:5, 6) Na nsi ya Kimfumu yina, bamilio ya bantu, yika mpi bantu yina tavutuka dyaka na luzingu na nzila ya lufutumuku, tavanda na dibaku ya kubaka ntoto.​—Yoane 5:28, 29; Bisalu 24:15.

Nani tavanda na kati ya bantu yina tabaka kimvwama yina ya kitoko? Tadila bangogo yai ya Yezu: “Kiese na bantu yina kele pima, sambu bo ta baka ntoto.” (Matayo 5:5) Kuvanda muntu ya pima, to ya kudikulumusa ketendula inki? Mbala mingi badiksionere ketendulaka “kudikulumusa,” to “mawete,” nde kuvanda pima, bukatikati, bulemfu, kukonda kutuba mingi, to nkutu kuvanda nsoni-nsoni. Kansi, ngogo ya kisina ya Kigreki ya bo mesadila kele ti ntendula ya mudindu kibeni. Mukanda New Testament Wordbook ya William Barclay, ketuba nde: “Yo kele kikalulu ya pima, kansi yo kele kikalulu ya pima yina kebumbaka ngolo ya kibende.” Yo kemonisa kuvanda na mabanza yina kesadisaka muntu na kukanga ntima na dyambu ya mpasi kukonda kubumba makasi to kuvutula mbela. Muntu kesalaka mambu yai yonso sambu na bangwisana ya mbote ya yandi kele na yo ti Nzambi, mpi kikesa na yandi kekatukaka na bangwisana yina.​—Yezaya 12:2; Filipi 4:13.

Muntu ya mawete kendimaka minsiku ya Nzambi na kudikulumusa yonso na mambu yonso ya luzingu na yandi; yandi kekangamaka ve na kulanda kaka bangindu na yandi mosi to bangindu ya bantu yankaka. Yandi kevandaka mpi na mpusa nde bo longa yandi, mpi yandi kendimaka nde Yehowa kulonga yandi. Muyimbi-bankunga Davidi kusonikaka nde: “[Yehowa] ke nataka bantu yina ke kudikulumusaka na nzila ya mbote, yandi ke sadisaka bo mpi na kulanda yo.”​—Nkunga 25:9; Bingana 3:5, 6.

Keti nge tavanda na kati ya ‘bantu ya kudikulumusa’ yina tabaka ntoto? Kana nge sala ngolo sambu na kuzaba Yehowa ti luzolo na yandi na nzila ya kulonguka ya Ndinga na yandi mpi ya kusadila mambu ya nge kelonguka, nge mpi lenda vanda na kivuvu ya kubaka ntoto yina takituka paladisu mpi kuzinga kimakulu na kati na yo.​—Yoane 17:3.