Zaba Mutindu Nge Fwete Pesa Mvutu
BANGYUFULA yankaka kele bonso iceberg (glase mosi ya nene mpi ya nda). Kitini ya kuluta nene kevandaka ya kubumbana na nsi ya masa. Mbala mingi, dyambu yina kele ya kubumbana na nsi ya ngyufula kevandaka mfunu mingi kuluta ngyufula yo mosi.
Ata ntangu muntu yina meyula ngyufula kele na mpusa ya kubaka nswalu mvutu, kuzaba mutindu nge fwete pesa mvutu lenda lomba kubakisa nki kiteso nge fwete tuba mpi ndambu yina nge fwete yantika kutubila dyambu yango. (Yoa. 16:12) Ntangu yankaka, mutindu Yezu kumonisaka yo na balongoki na yandi, muntu lenda sosa kuzaba mambu yina yandi kele ve na nswa ya kuzaba to yina tasadisa yandi ve.—Bis. 1:6, 7.
Masonuku kelongisila beto nde: “Ntangu yonso beno fweti tuba mambu ya mbote ti ya mfunu; beno fweti zaba kupesa bamvutu ya mbote na konso muntu.” (Kol. 4:6) Yo yina, na ntwala ya kupesa mvutu, beto fwete tadila kaka ve mambu ya beto tatuba, kansi mpi mutindu ya beto tatuba yo.
Bakisa Ngindu ya Muntu Yina Keyula Ngyufula
Basaduse kumekaka kukanga Yezu na mutambu ti ngyufula mosi yina vandaka kutubila lufutumuku ya nkento mosi yina kukwelaka mbala mingi. Kansi, Yezu kuzabaka nde bo vandaka kukwikila ve na lufutumuku. Ntangu yandi pesaka mvutu na ngyufula yina, Yezu kutubilaka ngindu ya luvunu yina kupusaka bo na kuyula ngyufula yina. Na nsadisa ya kuyindula ya mbote mpi disolo mosi ya Masonuku ya bo zabaka mbote, Yezu kutubilaka kima mosi ya bo metadilaka ntete ve: nzikisa ya pwelele nde Nzambi tafutumuna kibeni bantu yina mefwaka. Mvutu na yandi kuyitukisaka mpenza bambeni na yandi mpi yo pesaka bo boma na kuyula yandi dyaka ngyufula yankaka.—Luka 20:27-40.
Sambu na kuzaba mutindu nge fwete pesa mvutu, nge fwete sosa kubakisa bangindu mpi susi ya bantu yina keyula nge bangyufula. Mu mbandu, mwana ya nzo-nkanda na beno to muntu mosi ya beno kesalaka na yandi kisika mosi lenda yula nge sambu na nki nge ketaka ve nkinsi ya Lubutuku. Sambu na nki yandi keyula nge ngyufula yai? Keti yandi kele kibeni na mpusa ya kuzaba kikuma, to keti yandi kekudiyula kaka kana nge kevandaka mpi ti nswa ya kudiyangidika? Sambu na kubakisa mbote dibanza na yandi, yo lenda vanda mfunu na kuyula kikuma yina mepusa yandi na kuyula ngyufula yina. Na nima, pesa yandi mvutu na kulandaka kikuma yina. Nge lenda sadila mpi dibaku yina sambu na kumonisa yandi mutindu kulanda lutwadisu ya Biblia ketaninaka beto na mambu ya ketadila nkinsi yai ya mekumaka kupesa bantu susi mingi mpi ya mekumaka kilo sambu na bo.
Yindula nde bo mebinga nge na kwenda kutuba mambu yina metala Bambangi ya Yehowa na kimvuka ya bana ya nzo-nkanda. Na nima ya disolo na nge, bo lenda yula nge bangyufula. Kana bangyufula yango kele ya masonga mpi ya pwelele, bamvutu ya petepete mpi ya kepesa mvutu mbala mosi lenda vanda ya mbote. Kana bangyufula yango kemonisa bangindu ya mbi yina bantu kevandaka na yo sambu na bankaka, nge tasala mbote mingi kana na ntwala ya kupesa mvutu nge tubila na bunkufi mambu yina lenda pusa bantu na kubaka bangindu yina mpi sambu na nki Bambangi ya Yehowa keponaka nde Biblia kutula bansiku yina bo fwete landa. Mbala mingi, yo kele mbote na kumona bangyufula ya mutindu yai bonso mambu yina keyangisa bantu, kansi kumona yo ve bonso nde bo kesosila nge, ata nkutu bo lenda monisa yo mutindu yina. Mvutu na nge kepesa nge dibaku ya kukangula mabanza ya bantu yina kewidikila nge, ya kupesa bo bansangu ya kyeleka, mpi kutendudila bo baverse ya Masonuku yina ketubila mambu ya beto kekwikilaka.
Inki mutindu nge tapesa mvutu na mfumu ya kisalu yina kezola ve kupesa nge nswa ya kukwenda na lukutakanu ya distrike? Ntete, tadila mambu mutindu yandi ketala yo. Keti yandi tandima kana nge lomba yandi na kusala bangunga ya ngika? Kana nge tendudila yandi nde malongi ya bo kepesaka beto na balukutakanu ya distrike kesadisaka beto na kuvanda bansadi ya masonga, ya bo lenda tudila ntima, keti yo tanata yandi na kusoba ngindu na yandi? Kana nge monisa nde nge keyindula mambote na yandi, mbala yankaka yandi mpi tatadila na mutindu ya mbote mambu yina yandi kemona nde yo kele mfunu na luzingu na nge. Ebuna nki nge tasala kana yandi melomba nge na kusala dyambu mosi ya kukonda masonga? Kubuya na bangogo ya pwelele na nsadisa ya ngindu mosi ya mekatuka na Masonuku, tamonisa pozisio na nge. Keti nge lenda baka mvutu ya kuluta mbote kana nge yindula ntete ti yandi nde muntu yina kezola kukusa to kuyibila yandi kima mosi lenda mpi kukusa to kuyiba yandi?
Beto baka mbandu yankaka, nge kele mbala yankaka longoki yina kezola ve kuvukana na mambu yankaka ya Biblia kebuyisa ya kesalamaka na nzo-nkanda. Kuvila ve nde, ziku longi tavanda ve ngindu mosi ti nge, mpi yandi muntu kele ti mukumba ya kutula disipline na nzo-nkanda. Tala mambu ya mpasi ya nge takutana na yo: (1) kumonisa nde nge kebakisa mambu yina kepesa longi mpasi na ntima, (2) kutendula pozisio na nge ti luzitu, mpi (3) kukangama na mambu yina ya nge mezaba nde yo tapesa Yehowa kyese. Sambu na kubaka bambuma ya mbote, yo lenda lomba kusala mambu mingi na kifulu ya kutuba mbala mosi mambu ya nge kekwikilaka. (Bing. 15:28) Kana nge kele leke, tata na nge to mama na nge tasadisa nge na kuyidika mambu ya nge tatuba.
Ntangu yankaka, bo lenda lomba nge na kumonisa nde mambu yina mfumu mosi metuba sambu na nge kele ve ya kyeleka. Mfumu mosi ya polisi, ya luyalu, to zuzi mosi lenda yula nge bangyufula yina ketadila bulemfu na nsiku mosi, pozisio na nge ya bukatikati ya Bukristu, to ngindu na nge na yina metala kuvukana na mambu yina bo kesalaka sambu na kuzitisa insi. Inki mutindu nge fwete vutula? Biblia kelongisila nde: “Na malembe ti na luzitu.” (1 Pie. 3:15, 16) Dyaka, sosa kubakisa sambu na nki bangyufula yango ketungisa mutubi na nge, mpi monisa ti luzitu yonso nde nge kebakisa sambu na nki yo keyangisa yandi. Ebuna nki nge tasala na nima? Ntumwa Polo kutubilaka lutaninu yina nsiku ya Roma vandaka kupesa yandi, nge mpi lenda tubila lutaninu yina nsiku ya bwala na beno kepesa nge na dikambu yina mekumina nge. (Bis. 22:25-29) Mbala yankaka mambu yina kemonisa pozisio ya Bakristu ya ntete mpi ya Bambangi ya Yehowa na ntoto ya mvimba kubakaka lenda sadisa mfumu yina na kubakisa mbote dikambu yango. To nge lenda monisa yandi nde kana bantu kendima kiyeka ya Nzambi, yo tapusa bo kibeni na kulemfukila mbotembote bansiku ya mbote ya bantu. (Roma 13:1-14) Na lweka ya mambu yai, yandi lenda ndima bangogo ya kemonisa bikuma ya Masonuku yina ketubila pozisio na nge.
Inki Mutindu Muntu Yina Keyula Ngyufula Kebakaka Masonuku
Ntangu nge kepona mutindu ya kupesa mvutu, nge lenda tadila mpi mutindu muntu yina keyula ngyufula kebakaka Masonuku ya Santu. Yezu kusalaka yo ntangu yandi pesaka mvutu na ngyufula ya Basaduse na yina metala lufutumuku. Sambu yandi zabaka nde bo vandaka kundima kaka mikanda ya Moize, Yezu kuyindulaka ti bo na nsadisa ya mambu yina kele na Pantateki, mpi yandi yantikaka disolo na yandi mutindu yai: ‘Moize songaka mbote-mbote nde bantu yina me fwaka ta telama na lufwa.’ (Luka 20:37) Mutindu mosi mpi, nge lenda mona mbote na kusadila baverse ya kekatuka na mikanda ya Biblia yina muwi na nge kendimaka mpi yina yandi meyikanaka na yo.
Ebuna nki nge tasala kana muwi na nge kendimaka ve kiyeka ya Biblia? Tala mambu yina ntumwa Polo kusalaka na diskure ya yandi salaka na Areopage, yina kele na Bisalu 17:22-31. Yandi longaka bo bakyeleka ya Masonuku kukonda kutanga yo mbala mosi na Biblia. Na bisika yina yo kele mfunu, nge lenda sala mutindu mosi. Na bisika yankaka, nge lenda solula mbala mingi ti muntu na ntwala ya kukangula Biblia. Na ntwala ya kutanga verse mosi ya Biblia, nge tamonisa mayele kana nge tuba ntete sambu na nki yo mefwana na kutadila yo na kisika ya kutuba kaka ti ngolo yonso nde yo kele Ndinga ya Nzambi. Kansi, lukanu na nge fwete vanda ya kupesa kimbangi ya pwelele na yina metala lukanu ya Nzambi mpi, na nima, kubika muntu yina kewidikila nge na kumona yandi mosi mambu yina Biblia ketuba. Biblia kendimisaka bantu kuluta konso kima yina ya beto mosi lenda tuba.—Baeb. 4:12.
‘Ntangu Yonso Mambu ya Mbote’
Yehowa yandi mosi kesalaka mambu ya mbote, yo mefwana kibeni nde bo lomba na bansadi na yandi na kutuba ‘ntangu yonso mambu ya mbote ti ya mfunu’! (Kol. 4:6; Kub. 34:6) Yo ketendula nde beto fwete tubaka mambu ya kitoko, ata na ntangu yo kelomba ve nde beto tuba mutindu yina. Mambu ya beto ketuba fwete vanda kitoko, ya ngolo ve to ya kukonda mayele.
Bantu mingi kekutanaka ti mambu mingi ya mpasi, mpi bo ketubilaka bo ti bangogo ya mbi konso kilumbu. Ntangu beto kekwenda kutala bantu ya mutindu yai, bo lenda tubila beto ti bangogo ya ngolo. Inki mutindu beto tapesa bo mvutu? Biblia ketuba nde: “Mvutu ya malembe ke lembikaka makasi.” Mvutu ya mutindu yai lenda lembika mpi muntu yina kele ti kimbeni na ntima. (Bing. 15:1; 25:15) Sambu na bantu yina bo kemonisa mpasi konso kilumbu, mutindu ya kutuba mpi ndinga yina kemonisa ntima ya mbote lenda sepedisa bo mingi mpi bo lenda widikila nsangu ya mbote ya beto menatila bo.
Yo kele mfunu ve na kuswana ti bantu yina kemonisa ve luzitu sambu na kyeleka. Kansi, lukanu na beto kele ya kuyindula na nsadisa ya Masonuku ti bantu yina tapesa beto nzila ya kusala yo. Ata beto mekutana ti dyambu ya nki mutindu, beto fwete vila ve nde beto fwete pesa mvutu ti bangogo ya kitoko mpi kundimisa nde balusilu ya mfunu ya Nzambi mefwana nde beto tudila yo ntima.—1 Tes. 1:5.
Badesizio ya Muntu Yandi Mosi mpi Mambu ya Ketadila Kansansa
Kana longoki ya Biblia to Mukristu yankaka kuyula nge ngyufula sambu na kuzaba kima ya yandi fwete sala sambu na dyambu mosi, inki mutindu nge fwete pesa yandi mvutu? Nge lenda zaba mambu yina nge zolaka kusala nge mosi. Kansi konso muntu fwete baka mukumba ya badesizio na yandi na luzingu. (Gal. 6:5) Ntumwa Polo kutendulaka nde yandi syamisaka “bulemfu sambu na lukwikilu” na kati ya bantu yina yandi longaka. (Roma 16:26) Yai kele mbandu mosi ya mbote ya beto fwete landa. Muntu yina kebaka badesizio sambu na kusepidisa muntu yina kelongaka yandi Biblia to muntu yankaka, yandi kesadila bantu mpi yandi kezinga ve na lukwikilu. (Gal. 1:10) Yo yina, mvutu ya petepete, mpi ya mbala mosi lenda sadisa ve muntu yina meyula ngyufula.
Ebuna, inki mutindu nge lenda pesa mvutu na mutindu mosi yina kewakana ti minsiku ya Biblia? Nge lenda benda dikebi na minsiku ya mefwana ya Biblia mpi bambandu yina kele na Biblia. Bantangu yankaka, nge lenda songa yandi mutindu ya kusosa-sosa mambu sambu na kuzwa minsiku mpi bambandu yango yandi mosi. Beno lenda tubila minsiku yango mpi valere ya bambandu yina kukonda kusadila yo na dyambu yina beno ketubila. Yula yandi kana yandi kemona minsiku mpi bambandu yango kele ti kima mosi yina lenda sadisa yandi na kubaka desizio ya mayele. Syamisa yandi na kutadila na nsadisa ya minsiku mpi bambandu yai desizio yina tapesa Yehowa kyese. Mutindu yina, nge kesadisa yandi na ‘kulonga mayele na yandi ya kuyindula sambu na kuswasisa mambu ya mbote ti ya mbi.’—Baeb. 5:14, NW.
Mutindu ya Kupesa Bamvutu na Balukutakanu ya Dibundu
Balukutakanu ya dibundu ya Bukristu kepesaka beto mbala mingi mabaku ya kuta kimbangi ya lukwikilu na beto na meso ya bantu. Mutindu mosi ya beto kesalaka yo kele kupesa bamvutu na bangyufula. Inki mutindu beto fwete pesa bamvutu? Beto fwete sala yo ti mpusa ya kukumisa, to kutuba mambu ya mbote, sambu na Yehowa. Yo yai mambu Davidi, ya vandaka muyimbi-bankunga, kusalaka ntangu yandi vandaka ‘na kati ya bantu yina ke sambaka Nzambi.’ (Nk. 26:12) Beto fwete pesa mpi bamvutu na mutindu yina kesyamisa Bakristu yankaka, mpi ya kepusa bo na ‘zola ti kusala mambu ya mbote,’ bonso ntumwa Polo kulongisilaka. (Baeb. 10:23-25) Kulonguka na ntwala malongi ya beto tatadila lenda sadisa beto na kulungisa dyambu yai.
Kana bo melomba nge na kupesa mvutu, sala na mpila nde mambu ya nge tatuba kuvanda ya petepete, ya pwelele, mpi ya nkufi. Kutuba ve mambu yonso yina kele na paragrafe; tubila kaka dyambu mosi. Kana nge pesa kaka kitini mosi ya mvutu, yo tapesa bankaka dibaku ya kupesa mvutu na mambu yina mebikala. Yo kele mbote mingi na kutendula baverse yina bo mesonika ve mambu na yo na paragrafe. Ntangu nge kesala yo, sala ngolo na kubenda dikebi ya bantu na kitini ya verse yina ketubila dyambu ya beno ketadila. Longuka kupesa bamvutu na bangogo na nge mosi na kisika ya kutanga mbala mosi mambu yina kele na paragrafe. Kudiyangisa ve kana mambu yonso ya nge ketuba na mvutu na nge kuvanda ve ya mbote. Yo kekuminaka mbala na mbala bantu yonso yina kepesaka bamvutu.
Yo kele pwelele nde kuzaba mutindu nge fwete pesa mvutu kelomba kaka ve kuzaba mvutu. Yo kelomba mpi kuvanda ti luswasukusu. Kansi, yo kepesaka kyese mingi kana nge pesa mvutu ya mekatuka na ntima na nge mpi ya kesimba ntima ya bantu yankaka!—Bing. 15:23.