“Yandi Vandaka Kutubila Bo Ve Kukonda Kusadila Mbandu”

1-3. (a) Inki dibaku ya nene balongoki yina ke sala nzietelo ti Yezu kele na yo mpi nki mutindu yandi ke sadisa bo na kuyibuka mambu ya yandi ke longa? (b) Sambu na nki yo ke vandaka ve mpasi na kuyibuka bambandu ya bo me pona mbote?

BALONGOKI yina ke sala nzietelo ti Yezu kele ti dibaku ya nene. Longi ya Nene yandi mosi muntu ke longa bo. Bo ke wa yandi ntangu yandi ke tendudila bo Ndinga ya Nzambi mpi ke longa bo bakieleka ya ke pesa kiese. Na ntangu yai, bo fwete simba mambu ya mfunu yina Yezu ke tuba na mabanza mpi na ntima na bo, sambu ntangu ya kusonika yo me lunga ntete ve.a Yo yina, Yezu ke longa na mutindu ya pete sambu bo yibuka mambu ya yandi ke longa. Inki mutindu? Na mutindu na yandi ya kulonga, mingi-mingi mayele na yandi ya kusadila bambandu.

² Ya kieleka, bantu ke vilaka ve nswalu bambandu yina bo me pona mbote. Nsoniki mosi tubaka nde bambandu “ke sadisaka bawi na kumona na mabanza mambu yina bo ke wa” mpi yo “ke sadisaka bo na kumona bifwanisu ya mambu yango na mabanza.” Sambu yo ke vandaka pete na kubakisa kima mosi kana beto ke mona yo, bambandu lenda sadisa beto na kubakisa ata mambu ya mpasi. Bambandu lenda sadisa beto na kusepela mingi ti ngindu mosi mpi kulonga beto malongi yina beto ta yibukaka.

³ Ata longi mosi ve na ntoto me sadilaka bambandu mbote kuluta Yezu Kristu. Tii bubu yai, bantu ke yibukaka kukonda mpasi bambandu na yandi. Sambu na nki Yezu vandaka kusadila bambandu mingi ntangu yandi vandaka kulonga bantu? Inki vandaka kusala nde bambandu na yandi kuvanda bambandu ya me fwana? Inki mutindu beto lenda longuka kusadila bambandu ntangu beto ke longa?

Sambu na Nki Yezu Vandaka Kulonga na Bambandu?

4, 5. Sambu na nki Yezu vandaka kusadila bambandu?

⁴ Biblia ke pesa bikuma zole ya mfunu yina pusaka Yezu na kusadila bambandu. Ya ntete, yandi lungisaka mambu yina profete mosi tubaka mutindu yandi vandaka kusadila bambandu. Na Matayo 13:34, 35, beto ke tanga nde: “Yezu tubilaka bimvuka ya bantu . . . na bambandu. Ya kieleka, yandi vandaka kutubila bo ve kukonda kusadila mbandu, sambu na kulungisa mambu yina Nzambi tubaka na nzila ya mbikudi, yina tubaka nde: ‘Mono ta kangula munoko na mono ti bambandu.’” Profete yina Matayo tubilaka vandaka nsoniki ya Nkunga 78:2. Mpeve ya Nzambi pusaka muyimbi-bankunga na kusonika mambu yai bamvula mingi na ntwala nde Yezu kubutuka. Yo ke tendula nde, Yehowa tubaka bamvula mingi na ntwala nde Mesia ta longa na bambandu. Ya kieleka Yehowa ke bakaka metode yai ya kulonga na valere mingi.

⁵ Ya zole, Yezu tendulaka nde yandi sadilaka bambandu sambu na kumonisa na pwelele bantu yina bantima na bo “kumaka ngolo.” (Matayo 13:10-15; Yezaya 6:9, 10) Inki mutindu bambandu na yandi vandaka kumonisa pwelele bangindu ya bantu? Bantangu ya nkaka, yandi vandaka kusadila bambandu sambu bawi na yandi kuyula yandi bangiufula sambu na kubakisa mbote mambu ya yandi ke tuba. Bantu ya kudikulumusa vandaka kuyula bangiufula na luzolo yonso, kansi bantu ya lulendo to bayina vandaka ve kutula dikebi, vandaka kusala yo ve. (Matayo 13:36; Marko 4:34) Mpidina, bambandu ya Yezu longaka bantu ya kudikulumusa kieleka; kansi yo bumbaka kieleka na bantu ya lulendo.

6. Inki mambote bambandu ya Yezu vandaka kunatila bantu?

⁶ Bambandu yina Yezu vandaka kusadila vandaka bambandu ya me fwana sambu na bikuma ya nkaka. Yo vandaka kubenda dikebi ya bantu mpi kupusa bo na kuwa malongi ya Yezu. Yo vandaka kusadisa bantu na kumona na mabanza mambu ya yandi vandaka kutubila mpi na kubakisa bangindu ya mpasi. Mutindu beto me longuka yo, bambandu ya Yezu vandaka kusadisa bantu na kuyibuka mambu yina yandi vandaka kutuba. Disolo na Zulu ya Ngumba, yina kele na Matayo 5:3–7:27, kele mbandu mosi ya mbote ya ke monisa nde, Yezu sadilaka bambandu mingi ntangu yandi vandaka kulonga. Bo ke tubaka nde disolo yai kele ti bambandu kuluta 50. Na kubakisa nde yo vandaka ve disolo mosi ya kubaka na nsaka, yibuka nde muntu lenda tanga disolo yai na ndinga ya ngolo na minuta kiteso ya 20. Yo ke tendula nde Yezu sadilaka bambandu na disolo yina na nima ya konso basegondi kiteso ya 20. Yo kele pwelele nde, Yezu zabaka nde kusadila bambandu vandaka mfunu mingi.

7. Sambu na nki beto fwete sadila bambandu mutindu Yezu salaka?

⁷ Beto kele balongoki ya Kristu. Yo yina, beto ke zola kulonga bonso yandi. Disongidila, beto ke zola mpi kusadila bambandu ntangu beto ke longa. Mutindu bima yina ke yikaka ntomo mpi nsudi na madia ke pesaka mpusa ya kudia, bambandu ya me fwana lenda sala nde malongi na beto kupesa bantu mpusa. Bambandu ya bo me pona mbote lenda sadisa mpi na kubakisa kukonda mpasi bakieleka ya mfunu. Ntangu yai, beto tadila mbote-mbote mwa mambu yina salaka nde bambandu ya Yezu kuvanda bambandu ya me fwana. Ebuna beto ta mona nki mutindu beto lenda sadila mbote metode yai ya kulongila.

Yezu Vandaka Kufwanisa Mambu na Mutindu ya Pete

8, 9. Inki mutindu Yezu sadilaka mayele ya kufwanisa mambu na mutindu ya pete, mpi inki salaka nde mayele yina ya kufwanisa mambu kufwana kibeni?

⁸ Ntangu Yezu vandaka kulonga, mbala mingi yandi vandaka kusadila mwa bangogo yina vandaka mpasi ve, sambu na kufwanisa mambu na mutindu ya pete. Ata mpidina, bangogo ya pete ya yandi vandaka kusadila vandaka kusadisa bantu na kumona bifwanisu na mabanza mpi yo vandaka kusadisa bo na kubakisa mbote-mbote bakieleka ya me tala Nzambi, bansiku na yandi mpi lukanu na yandi. Mu mbandu, ntangu yandi longisilaka balongoki na yandi na kudiyangisa ve sambu na bampusa ya konso kilumbu, yandi bendaka dikebi na bo na “bandeke ya zulu” mpi na “bintuntu ya bilanga.” Bandeke ke kunaka ve mpi ke katulaka ve bima na bilanga, bintuntu mpi ke salaka ve, yo ke tungaka mpi ve bilele. Kansi, Nzambi ke lungisaka bampusa ya bima yina. Yo kele pwelele nde, kana Nzambi ke kudibanzaka sambu na bandeke mpi bintuntu, ntembe kele ve nde yandi ta kudibanza mpi sambu na bantu yina ke “landa . . . kusosa ntete Kimfumu.”​—Matayo 6:26, 28-33.

⁹ Yezu vandaka mpi kusadila mingi kutuba ya kifwani. Yo kele mayele ya kutuba yina bo ke sadilaka sambu na kutendula kima mosi na nsadisa ya kima ya nkaka (metaphore). Kutuba yina kele mutindu ya kuluta ngolo ya kufwanisa mambu. Kutuba ya kifwani kele kutubila kima mosi bonso nde yo kele kima ya nkaka. Ntangu yandi vandaka kusadila mayele yai, yandi vandaka mpi kufwanisa mambu na mutindu ya pete. Kilumbu mosi, yandi songaka balongoki na yandi nde: “Beno kele nsemo ya nsi-ntoto.” Balongoki bakisaka kukonda mpasi mbandu yai. Na mambu ya bo ke tuba mpi ke sala, bo lendaka kubika nde nsemo ya kieleka ya kimpeve kupela mpi kusadisa bankaka na kupesa Nzambi lukumu. (Matayo 5:14-16) Yezu sadilaka diaka mbandu ya mutindu yina ntangu yandi tubaka nde: “Beno kele mungwa ya ntoto” mpi “mono kele nti ya vinu, beno kele balutangu.” (Matayo 5:13; Yoane 15:5) Kutuba ya kifwani ya mutindu yai ke sadisaka mingi sambu yo ke vandaka ve mpasi na kubakisa.

10. Inki bambandu ya kufwanisa mambu nge lenda sadila ntangu nge ke longa?

¹⁰ Inki mutindu nge lenda sadila mayele ya kufwanisa mambu ntangu nge ke longa? Yo ke lomba ve nde, nge yindula masolo ya nda-nda mpi ya mpasi. Fwanisa mambu na mutindu ya pete. Yindula nde nge ke tubila disolo ya lufutumuku mpi nge ke zola kupesa mbandu sambu na kumonisa nde, kuvutula bafwa na luzingu ta vanda ve mpasi sambu na Yehowa. Inki mayele ya kufwanisa mambu nge lenda sadila? Biblia ke fwanisaka lufwa ti mpongi. Nge lenda tuba nde: “Nzambi lenda futumuna bafwa kukonda mpasi kaka mutindu beto lenda tedimisa muntu na mpongi.” (Yoane 11:11-14) Yindula nde nge ke zola kumonisa nde bana kele ti mfunu ya zola sambu bo vanda na kiese. Inki mbandu nge lenda sadila? Biblia ke fwanisaka bana ti “balutangu ya nti ya olive.” (Nkunga 128:3) Nge lenda tuba nde: “Mwana ke vandaka ti mfunu ya zola kaka mutindu nti ke vandaka ti mfunu ya nsemo ya ntangu mpi ya masa.” Kana bambandu ya nge ke sadila sambu na kufwanisa mambu kele pete, bantu ta bakisa mambu ya nge ke tuba kukonda mpasi.

Yezu Sadilaka Bambandu na Luzingu ya Konso Kilumbu

11. Pesa bambandu ya mambu yina bantu vandaka kusala yina mbala ya nkaka Yezu vandaka kumona ntangu yandi vandaka kuyela na Galilea mpi ya yandi sadilaka ntangu yandi vandaka kulonga.

¹¹ Yezu zabaka mbote mutindu ya kusadila mambu ya luzingu ya konso kilumbu na bambandu na yandi. Bambandu na yandi mingi vandaka kumonisa mambu ya konso kilumbu yina yandi vandaka kumona mbala ya nkaka ntangu yandi vandaka kuyela na Galilea. Yindula fioti ntangu yandi vandaka leke. Mbala na mbala Yezu vandaka kumona mama na yandi ke tuta bambuma sambu na kuzwa fufu, ke tula levire na pate ya mampa, ke pedisa mwinda mpi ke komba nzo. (Matayo 13:33; 24:41; Luka 15:8) Ya kieleka, yandi vandaka kumona balobi-mbisi ke losa babukondi na bo na Nzadi-Mungwa ya Galilea. (Matayo 13:47) Mbala ya nkaka, yandi vandaka mpi mbala mingi kumona bana ke sekana na bazandu. (Matayo 11:16) Ntembe kele ve nde, bambandu yina Yezu sadilaka vandaka mambu yina yandi vandaka kumona bantu ke sala mbala mingi mu mbandu, kukuna bankeni, kusala bankinsi ya makwela, mpi bambuma ya bilanga ya ke tela na ntangu.​—Matayo 13:3-8; 25:1-12; Marko 4:26-29.

12, 13. Na mbandu ya Musamaria ya mbote, sambu na nki yo vandaka mfunu nde Yezu kusadila nzila yina vandaka kukatuka ‘na Yeruzalemi mpi kukwenda na Yeriko’ sambu na kubenda dikebi na dilongi ya yandi zolaka kutubila?

¹² Na bambandu yina Yezu vandaka kupesa, yandi vandaka kutubila mambu yina bawi na yandi zabaka mbote. Mu mbandu, yandi yantikaka mbandu ya Musamaria ya mbote mutindu yai: “Muntu mosi katukaka na Yeruzalemi mpi vandaka kukulumuka na Yeriko mpi yandi bwaka na maboko ya miyibi yina botulaka yandi bima yonso, bulaka yandi, mpi kwendaka, bo bikaka yandi pene-pene ya kufwa.” (Luka 10:30) Yezu tubilaka nzila yina vandaka kukatuka ‘na Yeruzalemi mpi kukwenda na Yeriko’ ti kikuma. Ntangu Yezu vandaka kutubila mbandu yai, yandi vandaka na Yudea, ntama mingi ve ti Yeruzalemi; ntembe kele ve nde bawi na yandi zabaka nzila yina yandi vandaka kutubila. Bantu zabaka nde nzila yina vandaka nzila mosi ya kigonsa, mingi-mingi kana muntu ke sala nzietelo yandi mosi. Yo vandaka nzila mosi ya vandaka na kingenga mpi ya kubaluka-baluka. Yo vandaka ti bisika mingi yina miyibi vandaka kubumbana.

¹³ Yezu tubilaka diaka mambu ya nkaka yina bantu zabaka mbote sambu na nzila yina vandaka kukatuka ‘na Yeruzalemi mpi kukwenda na Yeriko.’ Na kutadila mbandu yango, ntete nganga-nzambi mosi lutaka na nzila yina. Na nima Mulevi mosi lutaka mpi pana. Kansi ata mosi ve na kati na bo telamaka sambu na kusadisa muntu yina bo bulaka. (Luka 10:31, 32) Banganga-nzambi vandaka kusala na tempelo na Yeruzalemi, mpi Balevi vandaka kusadisa bo. Banganga-nzambi mingi mpi Balevi mingi vandaka kuzinga na Yeriko ntangu bo vandaka ve ti kisalu ya kusala na tempelo; Yeriko vandaka na kitamina ya bakilometre 23 mpamba kana nge me katuka na Yeruzalemi. Yo yina, bantu vandaka kukutana ti bo mbala mingi na nzila yina. Simba mpi nde, Yezu tubaka nde muntu yina katukaka “na Yeruzalemi” vandaka “kukulumuka,” kansi yandi vandaka kutombuka ve. Bawi na yandi vandaka kubakisa mbote. Yeruzalemi vandaka na zulu, kansi Yeriko vandaka na nsi. Yo yina, kana muntu me katuka “na Yeruzalemi,” yandi vandaka “kukulumuka.”b Ya kieleka, ntangu Yezu vandaka kulonga, yandi vandaka kuyindula bawi na yandi mpi mambu ya bo vandaka kuzaba.

14. Inki mutindu beto lenda yindula bawi na beto ntangu beto ke pona bambandu ya kusadila?

¹⁴ Ntangu beto ke sadila bambandu, beto fwete yindulaka bawi na beto mpi mambu ya bo me zaba. Inki mwa mambu beto lenda tadila sambu beto pona bambandu ya mbote? Beto lenda tadila: mvula ya muntu, kisika yandi me yelaka to dibuta na yandi, mpi kisalu na yandi. Mu mbandu, bantu ya ke zingaka na kisika yina bo ke salaka bilanga ta bakisa mbote kibeni mbandu ya ke tubila mambu ya me tala kusala bilanga kuluta bantu ya ke zingaka na mbanza mosi ya nene. Kana beto yindula mambu yina bawi na beto ke salaka konso kilumbu, bana na bo, banzo na bo, mambu ya bo ke zolaka kusala, mpi madia na bo, beto lenda zwa bambandu ya mbote sambu na bo.

Yezu Sadilaka Bambandu ya Bima ya Lugangu

15. Sambu na nki Yezu zabaka mambu mingi na yina me tala bima ya Nzambi me salaka?

¹⁵ Bambandu mingi yina Yezu vandaka kusadila ke monisa nde yandi zabaka mbote bima yina kele na ntoto mu mbandu, banti, bambisi, mpi bansungi. (Matayo 16:2, 3; Luka 12:24, 27) Na wapi yandi zabaka mambu yai? Ntangu yandi vandaka kuyela na Galilea, ntembe kele ve nde yandi vandaka ti mabaku mingi ya kutala bima ya Nzambi me salaka. Kuluta diaka, Yezu kele “mwana ya ntete ya lugangu yonso,” mpi Yehowa sadilaka yandi bonso “kapita ya kisalu” ntangu yandi vandaka kuganga bima yonso. (Bakolosai 1:15, 16; Bingana 8:30, 31) Yo yina, beto lenda yituka ve na kumona nde Yezu zabaka mbote-mbote bima yina Nzambi me salaka. Beto tala nki mutindu yandi sadilaka mbote mambu yina yandi zabaka.

16, 17. (a) Inki ke monisa nde Yezu zabaka mbote bikalulu ya mameme? (b) Inki mbandu ke monisa nde mameme ke widikilaka kibeni ndinga ya ngungudi na bo?

¹⁶ Kuvila ve nde Yezu tubaka nde yandi kele “ngungudi ya mbote” mpi balongoki na yandi kele “mameme.” Mambu yina Yezu tubaka monisaka nde yandi zabaka mbote bikalulu ya mameme. Yandi zabaka nde bangungudi vandaka ti kinduku ya ngolo ti mameme na bo. Yandi bakisaka nde mameme vandaka bambisi ya kutudila ntima mpi ya vandaka kulanda na luzolo yonso lutwadisu ya ngungudi na bo. Sambu na nki mameme ke landaka ngungudi na bo? Yezu tubaka nde: “Sambu bo me zaba ndinga na yandi.” (Yoane 10:2-4, 11) Keti ya kieleka mameme ke zabaka ndinga ya ngungudi na bo?

¹⁷ Na mukanda na yandi mosi ya Kingelesi (Géographie historique de la Terre sainte), George A. Smith sonikaka mambu yai ya yandi monaka: “Bantangu ya nkaka na midi, beto vandaka kupema na lweka ya dibulu mosi ya masa ya Yudea, kisika yina bangungudi tatu to iya vandaka kunata bitwisi na bo. Bitwisi vandaka kuvukana, mpi beto vandaka kudiyula inki mutindu konso ngungudi ta zaba diaka mameme na yandi. Kansi ntangu mameme vandaka kumanisa kunwa masa mpi kusekana, konso ngungudi vandaka kukwenda na muwanda na yandi mpi yandi vandaka kubinga mameme, konso ngungudi vandaka kubinga na ndinga ya kuswaswana; mpi mameme ya konso ngungudi vandaka kukatuka na kibuka yina mpi kukwenda na ngungudi na bo, mpi bo vandaka kukwenda na ndonga mutindu bo kwisaka.” Yezu ponaka mbandu mosi ya mbote kibeni sambu na kutubila dilongi na yandi yai, disongidila kana beto ke ndima, beto ke lemfuka na malongi na yandi mpi beto ke landa lutwadisu na yandi, beto lenda kuditula na nsi ya lutaninu ya zola ya “ngungudi ya mbote.”

18. Na wapi beto lenda zwa bansangu ya me tala bima ya Yehowa me salaka?

¹⁸ Inki mutindu beto lenda longuka kusadila bambandu ya bima ya Nzambi me salaka? Beto lenda sadila bikalulu ya kuyituka ya bambisi sambu na kufwanisa mambu na mutindu ya kukonda mpasi mpi ya me fwana. Na wapi beto lenda zwa mambu ya me tala bima yina Yehowa me salaka? Biblia ke tubilaka mambu ya me tala bambisi ya mutindu na mutindu, mpi bantangu ya nkaka, yo ke sadilaka bikalulu ya bambisi sambu na kutubila dilongi mosi buna. Biblia ke wakanisaka ntinu ti mbambi to nkoyi, kuvanda mayele bonso nioka, mpi kuvanda ntima mpembe bonso pizio.c (1 Bansangu 12:8; Habakuki 1:8; Matayo 10:16) Nge lenda zwa mambu ya nkaka ya mfunu na bazulanalu Nzozulu ya Nkengi mpi Telama!, ti na mikanda ya nkaka yina Bambangi ya Yehowa me basisaka. Nge lenda zwa yo mpi na bavideo ya kulandana “Keti Yo Kudibasikilaka?” ya kele na jw.org. Kana nge ke longuka mbote-mbote mikanda mpi bavideo yina bo ke fwanisa mambu na mutindu ya pete sambu na bima mingi yina Yehowa me salaka, nge ta longuka mambu mingi.

Yezu Vandaka Kusadila Bambandu ya Mambu yina Vandaka Kusalama

19, 20. (a) Sambu na kumonisa nde dilongi mosi vandaka ya luvunu, inki mutindu Yezu sadilaka mbote diambu mosi ya katukaka kusalama? (b) Inki mutindu beto lenda sadila mambu ya ke salama mpi ya bantu ke kutana ti yo ntangu beto ke longa?

¹⁹ Mambu yina bantu ya nkaka ke kutana ti yo lenda vanda mpi bambandu ya mbote. Kilumbu mosi, Yezu sadilaka mbandu ya diambu mosi ya katukaka kusalama sambu na kumonisa nde, dilongi ya ke tubaka nde bampasi ke vandaka ndola sambu na bantu ya mbi kele luvunu. Yandi tubaka nde: “Bantu 18 yina fwaka ntangu nzo-zulu ya Siloami bwilaka bo​—keti beno ke yindula nde bo vandaka na mbi mingi kuluta bantu yonso ya nkaka yina ke zingaka na Yeruzalemi?” (Luka 13:4) Ya kieleka, lufwa ya bantu yina 18 vandaka ve ndola yina Nzambi pesaka bo sambu bo salaka disumu. Kansi, bo fwaka lufwa yina ya mpasi sambu “ntangu mpi mambu ya kukonda kukana” ke kuminaka bantu. (Longi 9:11) Yezu tubilaka diambu yina ya salamaka mpi ya bawi na yandi zabaka mbote sambu na kumonisa nde dilongi yina vandaka dilongi ya luvunu.

²⁰ Inki mutindu beto lenda sadila mambu ya ke salama mpi ya bantu ke kutana ti yo ntangu beto ke longa? Yindula nde nge ke tubila kulungana ya mambu yina Yezu tubaka na ntwala na yina me tala kidimbu ya kumonana na yandi. (Matayo 24:3-14) Nge lenda tubila bansangu ya mambu ya ke salama mu mbandu bitumba, nzala, to kunikana ya ntoto sambu na kumonisa nde mambu ya siki-siki ya Yezu tubilaka na kidimbu yina kele na kulungana. To yindula nde nge ke zola kusadila diambu mosi ya me salama sambu na kumonisa mambu yina muntu fwete soba sambu na kulwata kimuntu ya mpa. (Baefezo 4:20-24) Na wapi nge lenda zwa diambu ya mutindu yina? Nge lenda tubila diambu yina mpangi-bakala mosi to mpangi-nkento mosi ya dibundu me kutanaka ti yo, to nge lenda tubila mbandu mosi yina kele na mikanda ya Bambangi ya Yehowa. Nge lenda tubila mpi baeksperiansi yina kele na masolo ya kulandana “Biblia Ke Sobaka Luzingu ya Bantu” ya kele na jw.org.

21. Inki balusakumunu beto ke bakaka mutindu beto ke longaka mbote bantu Ndinga ya Nzambi?

²¹ Ya kieleka, Yezu vandaka Longi ya Nene. Mutindu beto me mona yo na kitini yai, “kulonga . . . mpi kusamuna nsangu ya mbote” vandaka kisalu ya mfunu na luzingu ya Yezu. (Matayo 4:23) Yo kele mpi kisalu ya mfunu na luzingu na beto. Kuvanda longi ya mbote ke nataka balusakumunu mingi. Ntangu beto ke longaka, beto ke pesaka bankaka, mpi kupesa ya mutindu yai ke nataka kiese. (Bisalu 20:35) Beto kele na kiese sambu beto me zaba nde beto ke longa bantu ya nkaka mambu ya kieleka disongidila, kieleka na yina me tala Yehowa mpi nde beto ta bakila yo mambote ya mvula na mvula. Beto lenda baka mpi kiese yina ke katukaka na kuzaba nde beto ke landa mbandu ya Yezu, Longi ya kuluta nene ya ntangu yonso.