Nsangu Yina Beto Fwete Zabisa

“WA NZAMBI YA KYELEKA BOMA MPI LEMFUKA NA BANSIKU NA YANDI”

NTANGU mingi na ntwala ya ntangu ya Bukristu, Yehowa kusongaka Abrahami muntu ya kwikama dyambu mosi ya yandi yidikaka sambu na kusakumuna “bantu yonso ya nsi-ntoto.” (Kuy. 22:18) Na ngolo ya mpeve na yandi, Nzambi kusadisaka mpi Salomo na kusonika dyambu mosi ya mfunu yina bantu yonso fwete sala: “Wa Nzambi ya kyeleka boma mpi lemfuka na bansiku na yandi. Sambu yai kele dyambu ya muntu fwete sala.” (Lo. 12:13, NW) Kansi, inki mutindu bantu yina kezingaka na makanda yonso zolaka kuzaba mambu yai?

Ata ntangu yonso bantu yina kendimaka Ndinga ya Nzambi kekondaka ve, Biblia kemonisa nde kisalu ya nene ya kusamuna nsangu ya mbote na makanda yonso tasalama na “kilumbu ya Mfumu.” Kilumbu yango kuyantikaka na mvu 1914. (Kus. 1:10) Sambu na yina metala ntangu yina, Kusonga 14:6, 7 kutubaka nde kisalu mosi ya mfunu ya kusamuna tasalama na lutwadisu ya bawanzyo na “bantu ya makanda yonso ti ya bandinga yonso ti ya bansi yonso.” Bo tasyamisa bo nde: “Beno wa Nzambi boma, beno pesa yandi lukumu! Sambu ntangu yina ya yandi ta sambisa bantu yo me lunga. Beno samba Nzambi yina salaka zulu, ntoto, nzadi-mungwa ti banto ya masa!” Luzolo ya Nzambi kele nde bantu kuzaba nsangu yai. Beto kele na dibaku ya nene ya kusala kisalu yango.

“Nzambi ya Kyeleka.” Ntangu Yehowa kutubaka nde “Beno kele bambangi na mono,” yo vandaka ntangu bantu vandaka kusosa kuzaba nani kele Nzambi ya kyeleka. (Yez. 43:10, NW) Nsangu ya beto fwete zabisa kele ve kaka ya kusonga bantu nde bo fwete vanda na dibundu mosi to kukwikila na nzambi mosi. Kansi, beto fwete pesa bo dibaku ya kuzaba nde Ngangi ya zulu ti ntoto kele Nzambi mosi kaka ya kyeleka. (Yez. 45:5, 18, 21, 22; Yoa. 17:3) Kaka Nzambi ya kyeleka muntu lenda tubila mambu ya kyeleka yina tasalama na bilumbu kekwisa. Beto kele na mukumba ya kumonisa na bantu nde kulungana ya ndinga ya Yehowa na ntangu ya ntama kesadisa beto na kutula ntima nde mambu yonso ya yandi mesilaka sambu na bilumbu yina kekwisa talungana.​—Yoz. 23:14; Yez. 55:10, 11.

Ya kyeleka, bantu mingi ya beto kelongaka kesambilaka banzambi yankaka to ketubaka nde bo kesambilaka ve ata nzambi mosi. Sambu bo ndima na kuwa beto, yo lenda vanda mbote na kuyantika ti kima mosi ya kesepedisa beto yonso. Beto lenda sadila mbandu yina kele na Bisalu 17:22-31. Simba nde ata ntumwa Polo kusadilaka mayele, yandi monisaka pwelele nde bantu yonso tavutula munoko na Nzambi yina kele Ngangi ya zulu ti ntoto.

Zabisa Zina ya Nzambi. Kuvila ve na kuzabisa zina ya Nzambi ya kyeleka. Yehowa kezolaka zina na yandi. (Kub. 3:15; Yez. 42:8) Yandi kezolaka nde bantu kuzaba zina yango. Yandi salaka nde bo sonika zina na yandi ya lukumu na Biblia kiteso ya bambala 7 000. Mukumba na beto kele ya kusadisa bantu na kuzaba yo.​—Kul. 4:35.

Sambu bantu kubaka mambote ya luzingu yina kekwisa bo fwete zaba Yehowa, kusamba na zina na yandi mpi kukwikila na yandi. (Yoe. 2:32; Mal. 3:16; 2 Tes. 1:8) Kansi bantu mingi mezaba ve Yehowa. Na kati na bo beto lenda tanga bantu mingi yina ketubaka nde bo kesambilaka Nzambi ya Biblia. Ata bo kele ti Biblia mpi ketangaka yo, mbala yankaka bo mezaba ve zina ya Nzambi sambu bo mekatulaka yo na ba Biblia mingi ya bubu yai. Dyambu mosi mpamba ya bantu yankaka mezaba sambu na zina Yehowa kele nde bamfumu ya mabundu na bo mebuyisaka bo na kusadila yo.

Inki mutindu beto lenda sadisa bantu na kuzaba zina ya Nzambi? Mutindu ya kuluta mbote ya kusala yo kele ya kusonga bo yo na Biblia, mingimingi na Biblia na bo mosi kana mpila kele. Na ba Biblia mingi, zina yango kele na bisika mingi. Na ba Biblia yankaka, yo kele kaka na Nkunga 83:18 to na Kubasika 6:3-6, to nge lenda kuta yo na noti na nsi ya lutiti ya ketubila Kubasika 3:14, 15 to 6:3. Na ba Biblia mingi bo keyingisaka zina yango na bangogo bonso, “Mfumu” mpi “Nzambi,” ya bo kesonikaka na mitindu ya kuswaswana kana verse yina kele na ndinga ya kisina kele ti zina ya Nzambi. Na ba Biblia yina bambaludi ya ntangu na beto mekatulaka zina ya Nzambi na bisika yonso, nge lenda sadila Biblia mosi ya ntama na kumonisa muntu dyambu ya bo mesalaka. Na bansi mingi, nge lenda wa zina ya Nzambi na bankunga ya mabundu na bo to nge lenda mona yo na bibaka ya banzo ya nene ya mabundu to ya leta.

Ata ntangu nge kesolula ti bantu yina kesambilaka banzambi yankaka, yo lenda vanda mbote na kusadila Yeremia 10:10-13 mutindu bo mesonika yo na Traduction du monde nouveau. Verse yai kepesa ve kaka zina ya Nzambi, kansi yo ketendula mpi pwelele nani yandi kele.

Kubumba ve zina Yehowa na kusadilaka bangogo bonso “Nzambi” mpi “Mfumu,” mutindu mabundu ya Kikristu kesalaka. Yo kezola kutuba ve nde nge fwete sadila zina yango na luyantiku ya konso disolo. Sambu na bangindu ya mbi ya bantu yankaka kevandaka na yo, bo lenda zenga disolo na nge. Kansi, kana beno mekota dezia na disolo, kuwa ve boma na kusadila zina ya Nzambi.

Biblia kesadila zina ya Nzambi bambala mingi kuluta kiteso ya yo kesadila bangogo “Mfumu” mpi “Nzambi.” Ata mpidina, bansoniki ya Biblia kuyindulaka ve na kusadila zina ya Nzambi na konso nsa. Bo sadilaka zina yango na bisika yina mefwana na kusadila yo, na kimpwanza yonso, mpi na luzitu yonso. Yai kele mbandu mosi ya mbote ya beto fwete landa.

Muntu ya Bo Kezola Kutubila na Zina Yango. Ata kuzaba nde Nzambi kele ti zina kele kyeleka mosi ya nene, yo kele kaka luyantiku na kusosa kuzaba yandi.

Sambu na kuzola Yehowa, kusamba na zina na yandi, mpi kukwikila na yandi, bantu fwete zaba Nzambi ya nki mutindu yandi kele. Ntangu Yehowa kuzabisaka zina na yandi na Moize na Ngumba ya Sinai, Yandi sukaka ve kaka na kuvutukila ngogo “Yehowa.” (NW) Yandi bendaka dikebi ya bantu na bikalulu na Yandi ya nene. (Kub. 34:6, 7) Beto mpi lenda landa mbandu yai.

Yo vanda nge keta kimbangi na bantu yina kesepila na kyeleka ntama mingi ve to ntangu nge kesala badiskure na dibundu, ntangu nge ketubila balusakumunu yina Kimfumu tanata, monisa nki yo kesonga sambu na yina metala Nzambi yina mepesaka balusilu ya mutindu yina. Ntangu nge ketubila bansiku na yandi, monisa mayele mpi zola yina bansiku yango kemonisaka. Monisa pwelele nde mambu yina Nzambi kelombaka beto kenatilaka beto ve mpasi, kansi, yo kele sambu na mambote na beto. (Yez. 48:17, 18; Mis. 6:8) Monisa mutindu konso mbala ya Yehowa kemonisaka ngolo na yandi, yo kesongaka beto kima mosi na yina metala kimuntu, bansiku, mpi lukanu na yandi. Benda dikebi na bukatikati yina Yehowa kesongaka ntangu yandi kemonisaka bikalulu na yandi. Monisa na kutuba na nge mawi yina nge kele na yo sambu na Yehowa. Zola ya nge kele na yo na Yehowa lenda pusa bantu yankaka na kuzola yandi mutindu mosi.

Nsangu ya nswalu-nswalu ya bilumbu na beto kesyamisa bantu yonso na kuwa Nzambi boma. Na mambu ya beto ketuba, beto fwete sosa kunata bantu na kukuma na boma ya mutindu yai ya Nzambi. Boma yai ketendula kusonga luzitu ya mingi na Yehowa. (Nk. 89:8) Yo ketendula mpi kuzaba nde Yehowa kele Zuzi ya kuluta nene mpi nde kana yandi mendima beto, beto tabaka luzingu na bilumbu yina kekwisa. (Luka 12:5; Roma 14:12) Boma ya mutindu yai kesalaka nde beto zola Yehowa mingi mpi yo kepesaka beto mpusa ya ngolo ya kupesa yandi kyese. (Kul. 10:12, 13) Boma ya Nzambi kepusaka beto mpi na kuyina mambu ya mbi, na kulemfuka na bansiku na yandi, mpi na kusambila yandi na ntima ya mvimba. (Kul. 5:29; 1 Bans. 28:9; Bing. 8:13) Yo ketaninaka beto na kukonda kusadila Nzambi mpi kuzola na mbala mosi bima ya inza.​—1 Yoa. 2:15-17.

Zina ya Nzambi kele “Nzo ya Ngolo.” Bantu yina kezabaka mpenza Yehowa kevandaka na lutaninu ya ngolo. Yo kele ve kaka nde sambu bo kesadilaka zina na yandi to sambu bo lenda tanga mwa bikalulu na yandi. Yo kele sambu bo ketulaka ntima na bo na Yehowa yandi mosi. Sambu na bantu yai, Bingana 18:10 ketuba nde: “Zina ya Mfumu Nzambi kele bonso nzo ya ngolo, kisika ya bantu ya mbote lenda kwenda kubumbana.”

Sadila mbote baokazio yonso ya nge kekutana na yo sambu na kupusa bantu yankaka na kutula ntima na Yehowa. (Nk. 37:3; Bing. 3:5, 6) Kutula ntima ya mutindu yai kemonisaka lukwikilu ya beto kele na yo na Yehowa mpi na balusilu na yandi. (Baeb. 11:6) Kana bantu ‘kesamba na zina ya Yehowa’ sambu bo mezaba nde yandi kele Mfumu ya Ntoto ya Mvimba, kezola banzila na yandi, mpi kekwikila mpenza nde luguluku ya kyeleka kekatukaka kaka na yandi, Ndinga ya Nzambi kendimisa beto nde, bo taguluka. (Roma 10:13, 14) Ntangu nge kelonga bantu yankaka, sadisa bo na kukuma na lukwikilu ya mutindu yina na mambu yonso ya luzingu na bo.

Bantu mingi kekutanaka ti mambu mingi ya mpasi. Mbala yankaka bo kekukaka ve kumanisa yo. Syamisa bo na kulonguka mpi kuzaba luzolo ya Yehowa, na kutula ntima na yandi, mpi kusadila mambu ya bo kelonguka. (Nk. 25:5) Syamisa bo na kulomba na masonga yonso lusadisu ya Nzambi mpi na kupesa yandi matondo sambu na balusakumunu na yandi. (Filp. 4:6, 7) Kana bo mezaba Yehowa, na kutanga ve kaka mwa mambu na Biblia, kansi na mutindu kumona mpi mutindu balusilu na yandi kelungana na luzingu na bo, bo tayantika kuzinga na lutaninu yina kekatukaka na kubakisa ntendula ya zina ya Yehowa.​—Nk. 34:9; Yer. 17:7, 8.

Sadila mbote baokazio yonso ya nge kekutana na yo sambu na kusadisa bantu na kubakisa nde kuwa Nzambi ya kyeleka, Yehowa, boma mpi kuzitisa bansiku na yandi kele nzila ya mayele.

“KUTA KIMBANGI NA YEZU”

NA NIMA ya lufutumuku na yandi mpi na ntwala ya kuvutuka na zulu, Yezu Kristu kusongaka balongoki na yandi nde: “Beno ta zabisa [“ta ta kimbangi ya,” NW] nsangu na mono na bwala Yeruzalemi, na ntoto ya Yudea yonso, na ntoto ya Samaria yonso, tii na nsuka ya ntoto.” (Bis. 1:8) Mukanda ya Kusonga ketubila bansadi ya kwikama ya Nzambi na bilumbu na beto bonso bantu yina “kele na kisalu ya kuta kimbangi na Yezu.” (Kus. 12:17, NW) Keti nge kevandaka kikesa na kuta kimbangi yango?

Bantu mingi yina ketubaka na masonga yonso nde bo kekwikilaka na Yezu mezaba ve ata kima mosi sambu na luzingu na yandi na ntwala nde yandi kuma muntu. Bo kendimaka ve nde yandi vandaka mpenza muntu ntangu yandi vandaka na ntoto. Bo kebakisaka ve ntendula ya mambu ya yandi tubaka nde yandi kele Mwana ya Nzambi. Bo mezaba ve mambu mingi sambu na yina metala mukumba na yandi na kulungana ya lukanu ya Nzambi. Bo mezaba ve mambu yina yandi ke na kusala ntangu yai, mpi bo kebakisa ve mutindu mambu ya yandi tasala na bilumbu kekwisa tasimba luzingu na bo. Nkutu bo kekudikusaka nde Bambangi ya Yehowa kekwikilaka ve na Yezu. Beto kele ti mukumba ya kusala ngolo na kusadisa bo sambu bo zaba kyeleka ya mambu yai.

Bantu yankaka dyaka kekwikilaka ve nde Yezu yina Biblia ketubilaka kuzingaka mpenza. Bankaka kemonaka Yezu kaka bonso muntu mosi ya nene imene. Bantu mingi kebuyaka nde yandi kele ve Mwana ya Nzambi. “Kuta kimbangi na Yezu” na ntwala ya bantu ya mutindu yai kelombaka kikesa, kukanga ntima, mpi mayele.

Ata bangindu ya bawi na nge kele nki mutindu, bo fwete zaba Yezu Kristu kana bo kezola kubaka luzingu ya kukonda nsuka yina Nzambi meyidikaka. (Yoa. 17:3) Luzolo ya Nzambi ya yandi monisaka pwelele kele nde bantu yonso yina kezinga fwete “ndima mpenza nde Yesu Kristo kele Mfumu” mpi fwete lemfuka na kiyeka na yandi. (Filp. 2:9-11) Yo yina, beto lenda wa ve boma ata fyoti na kuta kimbangi na Yezu ntangu beto mekutana ti bantu yina kekangama ngolo na bangindu na bo ya luvunu mpi ya mbi. Kansi bantangu yankaka beto lenda tubila Yezu Kristu na kimpwanza yonso, nkutu ata na mbala ya ntete ya beto mekutana ti bantu, kansi bantangu yankaka beto lenda pesa bakomantere ya mayele yina kesadisa bantu yina kewa beto na kuvanda na bangindu ya kyeleka ya metala yandi. Beto lenda yindula mpi mutindu ya kutubila mambu yankaka ya metala disolo yai ntangu beto tavutukila bo. Kansi, beto lenda kuka ve kutubila mambu yonso ya metala Yezu tii ntangu ya beto tayantika kulonguka Biblia ti muntu yango.​—1 Tim. 2:3-7.

Mukumba ya Ntetentete ya Yezu na Lukanu ya Nzambi. Beto fwete sadisa bantu na kubakisa nde sambu Yezu kele “nzila” mpi nde ‘ata muntu mosi ve lenda kwenda na Tata na nzila yankaka kana yandi kwisa na nzila ya Yezu ve,’ yo kele mpasi na kusala kinduku ti Nzambi kukonda kukwikila na Yezu Kristu. (Yoa. 14:6) Ata muntu mosi ve lenda bakisa Biblia kana yandi mendima ve mukumba yai ya ntetentete ya Yehowa mepesaka na Mwana na yandi ya kubutukaka ntete. Sambu na inki? Sambu Yehowa mepesaka Mwana na yandi mukumba ya kulungisa balukanu na Yandi yonso. (Kol. 1:17-20) Bambikudulu yonso ya Biblia ketubilaka dyambu yai. (Kus. 19:10) Mambu yonso ya mpasi yina kukolama ya Satana mpi disumu ya Adami menataka tamana na nzila ya Yezu Kristu.​—Baeb. 2:5-9, 14, 15.

Sambu na kubakisa valere ya kisalu yina Kristu tasala, muntu fwete zaba ntete nde bantu kele na luzingu mosi ya mpasi yina bo lenda kudikatula ve bo mosi. Beto yonso mebutukaka na kati ya disumu. Yo lenda monana na mitindu mingi na luzingu na beto. Kansi, nsukansuka beto tafwa kaka. (Roma 3:23; 5:12) Yindula na dyambu yai ti bantu yina nge kesolula na bo. Na nima, monisa bo nde na nsadisa ya nkudulu ya kimenga ya Yezu Kristu, Yehowa takatula bantu yonso yina ketulaka lukwikilu na ngidika yai na kimpika ya disumu mpi lufwa. (Mar. 10:45; Baeb. 2:9) Ngidika yai mekangudilaka bo nzila ya kubaka luzingu ya kukuka ya kukonda nsuka. (Yoa. 3:16, 36) Yo lenda salama ve ata fyoti na nzila yankaka. (Bis. 4:12) Ntangu nge kelonga na kingenga to na dibundu, kusuka ve kaka na kutubila mambu yai. Sadisa bawi na nge na mawete mpi na kukanga ntima yonso na kuyedisa ntonda na bo na mukumba ya Kristu yina kele Ngulusi na beto. Ntonda ya beto kemonisa sambu na dikabu yai lenda vanda na bupusi ya ngolo na nkadilu, bikalulu mpi balukanu ya muntu.​—2 Kor. 5:14, 15.

Ya kyeleka, Yezu kutambikaka luzingu na yandi bonso kimenga mbala mosi kaka. (Baeb. 9:28) Kansi, ntangu yai yandi ke na kusala bonso Nganga-Nzambi ya Nene. Sadisa bantu yankaka na kubakisa ntendula ya dyambu yai. Keti bo kenyokwama na mabanza, mevidisa kyese, kemona mpasi, to kekutana ti mambu ya mpasi sambu na kukonda lutondo ya bantu yina kezingaka penepene na bo? Ntangu Yezu vandaka muntu, yandi kutanaka ti mambu yai yonso. Yandi mezaba mbote mutindu beto kewaka. Keti beto kemonaka mfunu ya mawa ya Nzambi sambu na kukonda kukuka na beto? Kana beto samba Nzambi sambu na kubaka ndolula na nsadisa ya kimenga ya Yezu, Yezu “ta bondila Tata Nzambi.” Na mawa yonso, yandi “ke sambaka Nzambi sambu na beto.” (1 Yoa. 2:1, 2; Roma 8:34) Na nsadisa ya kimenga ya Yezu mpi ya bisalu na yandi ya Nganga-Nzambi ya Nene, beto lenda pusana penepene na “kiti [ya Yehowa] yina ya yandi ke talaka beto na disu ya mbote” sambu na kubaka lusadisu na ntangu ya mbote. (Baeb. 4:15, 16) Ata beto kele bantu ya kukonda kukuka, lusadisu yina Yezu kepesaka bonso Nganga-Nzambi ya Nene kesadisaka beto na kusadila Nzambi ti kansansa ya mbote.​—Baeb. 9:13, 14.

Dyaka, Yezu kele ti kiyeka ya nene sambu yandi kele muntu yina Nzambi meponaka na kuvanda Mfumu ya dibundu ya Bukristu. (Mat. 28:18; Ef. 1:22, 23) Sambu yandi kele na kiyeka yina, yandi kepesaka lutwadisu yina beto kele na yo mfunu ya kewakana ti luzolo ya Nzambi. Ntangu nge kelonga bantu yankaka, sadisa bo na kubakisa nde Yezu Kristu, kele Mfumu ya dibundu, muntu ve. (Mat. 23:10) Ntangu nge mekutana mbala ya ntete ti bantu yina kesepela na kyeleka, binga bo na kukwisa na balukutakanu ya dibundu, kisika beto kelongukaka Biblia na nsadisa ya bisadilu yina “mpika ya kwikama mpi ya mayele” (NW) kepesaka beto. Kutendudila bo ve kaka “mpika” kele nani, kansi mpi nani kele Mfumu na mpila nde bo zaba mbote kiyeka ya Yezu. (Mat. 24:45-47) Songa bo bankuluntu, mpi tendudila bo mambu yina Masonuku kepesa yina bankuluntu fwete lungisa. (1 Tim. 3:1-7; Tito 1:5-9) Tendudila bo nde dibundu kele ya bankuluntu ve kansi bo kesadisaka beto sambu na kutambula na bitambi ya Yezu Kristu. (Bis. 20:28; Ef. 4:16; 1 Pie. 5:2, 3) Sadisa bantu yango ya kesepila na kyeleka na kuzaba nde na inza ya mvimba kele ti kimvuka mosi ya bantu yina kele ya kuyidika mbote mpi ya ketambula na nsi ya kiyeka ya Kristu.

Beto kelonguka na ba Evanzile nde, ntangu Yezu kukotaka na Yeruzalemi bilumbu fyoti na ntwala ya lufwa na yandi, balongoki na yandi kuyambaka yandi bonso “Muntu yina kekwisa bonso Ntotila na zina ya Yehowa!” (Luka 19:38, NW) Kana bantu kulonguka Biblia na mudindu, bo tazaba nde Yehowa mepesaka Yezu kiyeka ya kuyala bantu ya makanda yonso. (Dan. 7:13, 14) Ntangu nge kesala badiskure na dibundu to kelonguka Biblia ti bantu, sadisa bo na kubakisa nki kiyeka ya Yezu ketendula sambu na beto yonso.

Monisa pwelele nde mutindu na beto ya kuzinga kemonisaka kana beto kekwikilaka mpenza nde Yezu Kristu kele Ntotila mpi kana beto kezola kulemfuka na kiyeka na yandi. Benda dikebi na kisalu yina Yezu kupesaka balongoki na yandi na nima ya kupakulama bonso Ntotila. (Mat. 24:14; 28:18-20) Tubila mambu yina Yezu, Muntu ya kepesaka bandongisila ya mbote, kutubaka na yina metala mambu yina fwete baka kisika ya ntete na luzingu. (Yez. 9:6, 7; Mat. 6:19-34) Benda dikebi na mpeve yina Ntotila ya Ngemba kutubaka nde balongoki na yandi tamonisa. (Mat. 20:25-27; Yoa. 13:35) Keba na mpila nde nge sambisa ve bantu yankaka kana bo kelungisa mambu ya bo fwete sala to ve. Kansi syamisa bo na kutadila kana mambu ya bo kesala kemonisa nde bo kezitisa kimfumu ya Kristu. Ntangu nge kesyamisa bo, kuditala kana nge mosi mpi kelungisa mambu yango.

Tula Kristu Bonso Fondasio. Biblia kefwanisa kisalu ya kukumisa muntu longoki na kisalu ya kutunga nzo na zulu ya fondasio yina kele Yezu Kristu. (1 Kor. 3:10-15) Sambu na kusala yo, sadisa bantu na kuzaba Yezu mutindu Biblia ketubila yandi. Keba na mpila nde bo mona ve nde nge kele muntu ya bo fwete landa. (1 Kor. 3:4-7) Benda dikebi na bo na Yezu Kristu.

Kana nge metula fondasio yango mbote, balongoki tabakisa nde Kristu kubikilaka beto mbandu “sambu beto landa bitambi na yandi mbotembote.” (1 Pie. 2:21, NW) Sambu na kutunga na zulu ya fondasio yai, syamisa balongoki na kutangaka ba Evanzile bonso masolo ya kyeleka kaka ve kansi bonso mbandu ya bo fwete landa. Sadisa bo na kusimba mpi kulanda mabanza mpi bikalulu yina Yezu vandaka na yo. Syamisa bo na kutula dikebi na mawi yina Yezu vandaka na yo sambu na Tata na yandi, mutindu yandi vandaka kusala na ntwala ya bampukumuna mpi bampasi, mutindu yandi vandaka kulemfuka na Nzambi, mpi mutindu yandi vandaka kutadila bantu na mambu ya kuswaswana. Tubila mingi kisalu yina Yezu kusalaka luzingu na yandi ya mvimba. Yo tasala nde, ntangu longoki ya Biblia mekutana ti mambu yina kelomba kubaka badesizio mpi mimekamu, yandi takudiyula nde: ‘Inki Yezu zolaka kusala na ntwala ya dyambu yai? Keti dyambu ya mono kezola kusala tamonisa nde mono kele na ntonda ya kyeleka sambu na mambu yina yandi mesalaka sambu na mono?’

Ntangu nge ketuba na ntwala ya dibundu, kuyindula ve nde sambu bampangi na nge kekwikilaka na Yezu, mfunu ya kubenda dikebi na bo na yandi kele ve. Mambu ya nge tatuba tavanda na ntendula mingi kana nge tunga na zulu ya lukwikilu yina bo kele na yo na Yezu. Kana nge ketubila balukutakanu, wakanisa yo ti mukumba ya Yezu ya kele Mfumu ya dibundu. Ntangu nge ketubila kisalu ya bilanga, benda dikebi na bo na mpeve yina Yezu kumonisaka ntangu yandi vandaka kusala kisalu na yandi, mpi monisa nde kisalu yai kesadisa Kristu yina kele Ntotila na kuvukisa bantu yina tazinga na inza ya mpa.

Yo kele pwelele nde beto kele na mfunu ya kuzaba mambu mingi kuluta kuzaba bakyeleka ya luyantiku ya metala Yezu. Sambu na kukuma Bakristu ya kyeleka, bantu fwete kwikila na yandi mpi kuzola yandi mpenza. Zola ya mutindu yai kepusaka bantu na kulemfukila yandi na kwikama yonso. (Yoa. 14:15, 21) Yo kesadisaka bo na kuvanda na lukwikilu ya ngolo na ntwala ya mpasi, kuyambula ve na kulanda bitambi ya Kristu bilumbu yonso ya luzingu na bo, mpi kumonisa nde bo kele Bakristu ya kuyela yina ‘kesimbaka mutindu misisa ke simbaka nti, to mutindu fondasio ke simbaka nzo.’ (Ef. 3:17) Luzingu ya mutindu yina kepesaka lukumu na Yehowa, Nzambi mpi Tata ya Yezu Kristu.

“NSANGU YAI YA MBOTE YA KIMFUMU”

NTANGU yandi tubilaka mambu yina kele na kati ya kidimbu ya kuvanda na yandi mpi ya nsuka ya ngidika ya bima, Yezu kutubaka nde: “Bo ta longaka Nsangu yai ya Mbote ya Kimfumu na nsi-ntoto ya mvimba, na mpila nde bantu ya makanda yonso kuwa yo. Ebuna na nima, nsuka ya ntoto ta kwisa.”​—Mat. 24:14.

Inki nsangu mpenza beto fwete zabisa na bantu yonso? Yo kele nsangu ya Kimfumu yina Yezu longaka beto na kusamba nde: ‘[Bika] Kimfumu na nge kukwisa.’ (Mat. 6:10) Kusonga 11:15 kebinga yo nde “kimfumu ya Mfumu na beto [Yehowa] mpi ya Kristu na yandi” (NW) sambu kiyeka ya kuyala na kimfumu yango mekatuka na Yehowa mpi yandi mepesaka yo na Kristu sambu yandi vanda Ntotila. Kansi, simba nde nsangu yina Yezu kutubaka nde bantu talonga na bilumbu na beto zolaka kusuka ve kaka na bisika yina balongoki na yandi ya mvu-nkama ya ntete kulongaka. Bo zabisaka bantu nde: “Kimfumu ya Nzambi me kuma penepene na beno.” (Luka 10:9) Sambu Yezu, yina Nzambi mepakulaka sambu na kuvanda Ntotila kuvandaka na kati na bo. Kansi mutindu Matayo 24:14 ketuba, Yezu kutubaka nde dyambu mosi ya nene tasalama sambu na yina metala kuzabisa nsangu yango na ntoto ya mvimba sambu na kulungisa lukanu ya Nzambi.

Profete Daniele kumonaka mbonameso mosi ya kulungana ya dyambu yango. Yandi monaka “muntu mosi bonso mwana ya muntu,” (NW) Yezu Kristu, kebaka na maboko ya “Nkuluntu ya Bilumbu,” (NW) Yehowa Nzambi “kiyeka, lukumu ti ngolo ya kimfumu na mpila nde bantu yonso ya nsi-ntoto ata bo kele nki dikanda to nki ndinga, bo sadila yandi.” (Dan. 7:13, 14) Dyambu yai ya kele na ntendula ya nene sambu na inza ya mvimba kusalamaka na zulu na mvu 1914. Na nima ya dyambu yango, bo losaka Dyabulu ti bademo na yandi na ntoto. (Kus. 12:7-10) Ngidika ya ntama ya bima kukotaka na bilumbu na yo ya nsuka. Kansi na ntwala ya kukatula yo kimakulu, kimvuka mosi ya bantu ke na kuzabisa nsangu mosi na ntoto ya mvimba ya ketuba nde Ntotila yina kele Mesia ya Yehowa keyala ntangu yai na kiti ya kimfumu na zulu. Na bisika yonso bantu ke na kuwa nsangu yango. Mutindu ya bo kesala na nima ya kuwa yo kemonisa nkadilu na bo na ntwala ya Muntu ya Kuluta Kuzanguka yina kele Mfumu ya “kimfumu ya bantu.”​—Dan. 4:32, NW.

Ya kyeleka, mambu mingi mpenza tasalama na bilumbu kekwisa! Beto kelanda na kusamba nde, ‘Bika Kimfumu na nge kukwisa,’ kansi beto kesalaka yo ve ti dibanza nde Kimfumu ya Nzambi tayantika kuyala na bilumbu kekwisa. Kansi, beto kesalaka yo ti dibanza nde Kimfumu ya zulu tasala na mpila nde yo lungisa bambikudulu bonso Daniele 2:44 mpi Kusonga 21:2-4. Yo takumisa ntoto paladisu yina tafuluka ti bantu yina kezolaka Nzambi mpi bampangi na bo. Na ntangu beto kelongaka “Nsangu yai ya Mbote ya Kimfumu,” beto ketubilaka mambu yina tasalama na bilumbu kekwisa. Kansi, beto kelongaka mpi na kivuvu yonso nde Yehowa mepesaka dezia kiyeka yonso ya kuyala na Mwana na yandi. Keti nge ketubilaka mingi nsangu yai ya mbote ntangu nge ketaka kimbangi na yina metala Kimfumu?

Tendula Kimfumu Yango. Inki mutindu beto lenda lungisa kisalu na beto ya kuzabisa Kimfumu ya Nzambi? Beto lenda tedimisa mpusa ya bantu na kuyantikaka kutubila masolo ya kuswaswana, kansi beto fwete sukinina ve na kumonisa pwelele nde nsangu na beto ketubila Kimfumu ya Nzambi.

Mutindu mosi ya kusala kisalu yai kele ya kutanga mpi kutubila baverse yina ketubila Kimfumu. Ntangu nge ketubila Kimfumu yango, zikisa kana bantu ya nge kesolula na bo kebakisa ntendula na yo. Yo lenda lomba mambu mingi na kisika ya kusuka kaka na kutuba nde Kimfumu ya Nzambi kele guvernema mosi. Yo lenda vanda mpasi sambu na bantu yankaka na kuyindula mpenza nde yo kele luyalu sambu yo kele kima mosi ya kemonana ve na meso. Nge lenda yindula na bo na mitindu mingi ya kuswaswana. Mu mbandu, ngolo yina kebendaka bima na ntoto kemonanaka ve, kansi yo kele na bupusi mingi na luzingu na beto. Beto lenda mona ve Muntu yina kusalaka bansiku ya ngolo yina, kansi yo kele pwelele nde yandi kele na ngolo mingi. Biblia kebinga yandi nde “Ntotila ya mvula na mvula.” (1 Tim. 1:17, NW) To nge lenda tuba nde na insi mosi ya nene, bantu mingi mekumaka ntete ve na ntu-mbanza to memonaka ve ntete prezida na meso. Bo kewaka makambu ya ntu-mbanza yina ti ya prezida yango kaka na bansangu. Mutindu mosi mpi, Biblia, ya mebasikaka na bandinga kuluta 2 200, ketubila beto mambu yina metala Kimfumu ya Nzambi. Yo kesonga beto muntu ya bo mepesaka kiyeka mpi mambu yina Kimfumu yango ke na kusala. Nzozulu ya Nkengi, ya kebasikaka na bandinga mingi kuluta bazulunalu yankaka, “Kesamunaka Kimfumu ya Yehowa,” mutindu yo ketubaka yo na lutiti na yo ya ntete.

Sambu na kusadisa bantu na kubakisa ntendula ya Kimfumu, nge lenda tubila mwa mambu yina bo kezolaka nde baluyalu ya bantu kulungisa: lutaninu na mambu ya mbongo, ngemba, kukatula mubulu, kukonda kuponapona bikanda ya bantu, banzo-nkanda, mpi kusansa nitu. Monisa nde Kimfumu ya Nzambi mpamba talungisa mambu yai yonso ti bampusa yankaka ya bantu kevandaka na yo.​—Nk. 145:16.

Sala ngolo na kusadisa bantu na kuwa mpusa ya kuvanda bantu ya Kimfumu yango yina Yezu Kristu ketwadisa bonso Ntotila. Tubila mambu ya kuyituka yina yandi salaka sambu na kumonisa mambu yina yandi tasala ntangu yandi tayala bonso Ntotila na zulu. Tubila mingi bikalulu ya mbote ya yandi monisaka. (Mat. 8:2, 3; 11:28-30) Tendula nde yandi pesaka luzingu na yandi sambu na beto, mpi nde na nima Nzambi kutedimisaka yandi sambu na kupesa yandi luzingu ya kukonda kufwa na zulu. Yandi tavanda na zulu ntangu yandi tayala bonso Ntotila.​—Bis. 2:29-35.

Monisa pwelele nde Kimfumu ya Nzambi keyala ntangu yai na zulu. Kansi, zaba nde bantu mingi kemonaka ve mambu yina kemonisa nde luyalu yango meyantikaka dezia na kuyala. Monisa dyambu yai pwelele, mpi yula bo kana bo kebakisa mambu yina Yezu Kristu kutubaka ya kendimisa beto nde luyalu yango ke na kuyala. Tubila mwa mambu yina kele na kati ya kidimbu yina bo ketubila na Matayo kapu 24, Marko kapu 13, to Luka kapu 21. Na nima yula sambu na nki kuvanda ya Kristu na kiti ya kimfumu na zulu fwete nata mambu bonso yai ya beto kemona na ntoto. Benda dikebi ya bawi na nge na Kusonga 12:7-10, 12.

Sambu na kumonisa mambu yina Kimfumu ya Nzambi ke na kusala, tanga Matayo 24:14, mpi tubila programe ya kulonguka Biblia ya kesalama na ntoto ya mvimba ntangu yai. (Yez. 54:13) Tubila bantu banzo-nkanda ya kuswaswana yina Bambangi ya Yehowa kele na yo, ya ketubila kaka mambu yina kele na Biblia, mpi ya bo kelongukaka kukonda kufuta mbongo. Tendula nde katula kisalu na beto ya nzo na nzo, beto kelongukaka Biblia ya ofele ti bantu mpi mabuta na banzo na bo na bansi kuluta 230. Inki luyalu ya bantu kele na programe ya nene ya kulonga ya mutindu yai sambu na bantu na yo mosi kaka ve, kansi sambu na bantu ya ntoto ya mvimba? Binga bantu na kukwisa na Nzo ya Kimfumu, na kukwenda na balukutakanu ya nene mpi ya distrike ya Bambangi ya Yehowa, sambu bo mona mutindu malongi yango ke na kubalula luzingu ya bantu.​—Yez. 2:2-4; 32:1, 17; Yoa. 13:35.

Kansi, keti muntu ya nge kesolula ti yandi tabakisa mpenza nki mutindu malongi yango kesimba mpi luzingu na yandi? Nge lenda tubila na mayele yonso nde lukanu ya nge mekwisa kutadila yandi kele ya kutubila dibaku ya bantu yonso kele na yo ya kupona luzingu sambu na kukuma bantu yina tazinga na nsi ya Kimfumu ya Nzambi. Inki mutindu? Kana bo kelonguka mambu yina Nzambi kelombaka mpi kezitisa banda ntangu yai mambu yango na luzingu na bo.​—Kul. 30:19, 20; Kus. 22:17.

Sadisa Bantu Yankaka na Kutula Kimfumu na Kisika ya Ntete. Na nima ya kundima nsangu ya Kimfumu, kele dyaka ti badesizio yina muntu fwete baka. Inki kisika Kimfumu ya Nzambi tabaka na luzingu na yandi? Yezu kulongisilaka balongoki na yandi na ‘kufula na kusosa ntete Kimfumu.’ (Mat. 6:33) Inki mutindu beto lenda sadisa bampangi na beto Bakristu na kusala yo? Kana beto kepesa mbandu ya mbote mpi kana beto kesadila mabaku yina beto kekutana na yo sambu na kusolula ti bo. Beto lenda sala yo dyaka kana beto keyula kana muntu ya beto kesolula na yandi kesadilaka mbote mabaku yina yandi kekutanaka na yo mpi kana yandi ketubila mambu yina kemonisa mutindu bantu yankaka kesalaka. Kutubila masolo ya Biblia mutindu yai kesadisaka bantu na kuyedisa zola na bo na Yehowa. Kana beto kemonisa pwelele nde Kimfumu yango kele ya kyeleka. Kana beto kemonisa mbotembote nde kisalu ya kusamuna Kimfumu kele mpenza mfunu mingi. Beto lenda baka bambuma ya kuluta mbote kana beto kesadisa bantu na kuwa mpusa ya kusadila mambu yai, na kisika ya kusonga bo mambu ya bo fwete sala.

Ntembe kele ve nde, nsangu ya mfunu ya beto yonso fwete longa ketubila ntetentete Yehowa Nzambi, Yezu Kristu, mpi Kimfumu. Beto fwete tubila mingi bakyeleka ya mfunu yina ketadila bantu yai mpi Kimfumu ntangu beto keta kimbangi na meso ya bantu mingi, na mabundu na beto, mpi na luzingu na beto mosi. Ntangu beto kesala mambu yai, beto kemonisa nde beto kebaka mpenza mambote na malongi ya Nzo-Nkanda ya Kisalu ya Teokrasi.