“Nzila mpi Kieleka mpi Luzingu”

1, 2. Sambu na nki beto lenda zaba ve Yehowa mpi kuvanda banduku na yandi kukonda lusadisu, mpi nki Yezu Kristu me salaka sambu na kusadisa beto?

KETI nge me vilaka dezia nzila? Keti nge vilaka nzila ntangu nge vandaka kukwenda kutala sambu na mbala ya ntete nduku mosi buna to mpangi mosi ya dibuta mpi nge zabaka ve inki nzila nge fwete kwenda? Ntangu nge vandaka kukwenda na nzila yina nge zabaka ve, keti nge telemaka mpi nge yulaka muntu mosi buna na kusonga nge nzila? Yindula diaka mutindu nge kudiwaka ntangu muntu yina ya luzolo ya mbote songaka nge nde: “Landa mono. Mono ta nata nge kuna,” na kisika ya kusonga nge kaka nzila. Ntembe kele ve nde yo bwisaka nge kibeni ntima.

² Beto lenda tuba nde Yezu Kristu ke sala mpi mutindu yina sambu na beto. Kana yandi sadisa beto ve, beto lenda zaba Nzambi ve mpi beto lenda vanda ve banduku ya Nzambi. Sambu na masumu mpi kukonda kukuka yina Adami me bikilaka beto, beto lenda zaba ve Nzambi na mpila na beto, sambu beto “kele ntama ti luzingu yina ke katukaka na Nzambi.” (Baefezo 4:17, 18) Beto kele ti mfunu ya lusadisu sambu na kuzaba Nzambi mpi sambu yandi ndima beto. Yezu kele bonso ntwadisi mosi ya mawete. Yandi ke suka kaka ve na kupesa beto bandongisila mpi lutwadisu. Kansi yandi ke sala mpi kima ya nkaka. Mutindu beto monaka yo na Kapu 1, Yezu ke pesa beto yonso emvitasio yai: “Kwisa kulanda mono.” (Marko 10:21) Kansi, yandi ke pesa beto mpi bikuma ya fwete pusa beto na kundima emvitasio yina. Kilumbu mosi, Yezu tubaka nde: “Mono kele nzila mpi kieleka mpi luzingu. Ata muntu mosi ve ke kwisaka na Tata kana yandi kwisa ve na nzila na mono.” (Yoane 14:6) Bika beto tadila ntete mwa bikuma yina ke sala nde beto kwenda na Tata kaka na nzila ya Mwana. Na nima, kukonda kuvila bikuma yina, beto ta mona inki mutindu Yezu kele kibeni “nzila mpi kieleka mpi luzingu.”

Mukumba ya Mfunu na Lukanu ya Yehowa

3. Sambu na nki beto lenda kuma banduku ya Nzambi kaka na nzila ya Yezu?

³ Kana yo ke lomba nde beto kwenda na Nzambi na nzila ya Yezu, yo kele ntete-ntete sambu Yehowa me ponaka na kupesa Mwana na yandi mukumba mosi ya kuluta mfunu.a Tata me kumisaka Mwana na yandi muntu ya kuluta mfunu. Yandi ta sadila Yezu sambu na kulungisa balukanu na Yandi yonso. (2 Bakorinto 1:20; Bakolosai 1:18-20) Sambu na kubakisa mukumba ya mfunu yina Mwana kele ti yo, beto fwete tadila mambu yina salamaka na kilanga ya Edeni, kisika bakala mpi nkento ya ntete vukanaka ti Satana sambu na kukolama na Yehowa.​—Kuyantika 2:16, 17; 3:1-6.

4. Inki ntembe kukolama yina salamaka na Edeni basisaka, mpi nki lukanu Yehowa bakaka sambu na kumanisa ntembe yango?

⁴ Kukolama yina salamaka na Edeni basisaka ntembe yai ya me tala konso muntu na zulu mpi na ntoto: Keti Yehowa kele kibeni santu, muntu ya mbote, ya lunungu mpi ya me fuluka ti zola na mambu yonso ya yandi ke salaka? Sambu na kumanisa ntembe yina, Yehowa bakaka lukanu nde mwana na yandi mosi ya kimpeve mpi ya kukuka fwete kwisa na ntoto. Kisalu yina mwana yango ta sala kele kima ya kuluta mfunu ya fwete salama. Yandi fwete pesa luzingu na yandi sambu na kusantisa zina ya Tata na yandi mpi kupesa kimenga sambu na kugulusa bantu. Kana yandi kangama kaka na Nzambi tii na lufwa, yandi ta sala nde bampasi yonso yina kukolama ya Satana me basisaka kumana. (Baebreo 2:14, 15; 1 Yoane 3:8) Kansi Yehowa vandaka ti bamilio ya bana ya kimpeve ya kukuka. (Daniele 7:9, 10) Nani yandi zolaka kupesa mukumba yina ya kuluta mfunu? Yehowa ponaka “Mwana na yandi mosi kaka ya kubutuka,” muntu yina zabanaka na nima na zina ya Yezu Kristu.​—Yoane 3:16.

5, 6. Inki mutindu Yehowa monisaka nde yandi vandaka kutudila Mwana na yandi ntima, mpi sambu na nki yandi ndimaka kibeni nde Mwana na yandi ta kangama kaka na yandi?

⁵ Keti mutindu Yehowa ponaka yandi fwete yitukisa beto? Ata fioti ve. Tata vandaka kutula kibeni ntima ya mvimba na Mwana na yandi mosi kaka ya kubutuka. Bamvula mingi kibeni na ntwala, yandi tubaka nde Mwana na yandi ta kangama kaka na yandi awa na ntoto ata yandi ta kutana ti bampasi ya mutindu na mutindu. (Yezaya 53:3-7, 10-12; Bisalu 8:32-35) Tadila mambu yina yo vandaka kulomba. Kaka bonso bantu yonso ya nkaka mpi bawanzio yonso ya nkaka, Mwana yango vandaka ti kimpwanza, makuki ya kupona mambu yina yandi fwete sala. Ata mpidina, Yehowa vandaka kutudila kibeni Yezu ntima, yo yina yandi tubaka na ntwala nde Mwana na yandi ta kangama kaka ti yandi. Sambu na nki Yehowa ndimaka kibeni nde Mwana na yandi ta kangama kaka ti yandi? Sambu yandi me zaba yandi. Yehowa me zaba Mwana na yandi mbote-mbote mpi yandi me zaba tii na nki kiteso Mwana na yandi ke zolaka kusepedisa yandi. (Yoane 8:29; 14:31) Mwana ke zolaka Tata na yandi. Yo yina Yehowa ke zolaka mpi Mwana na yandi. (Yoane 3:35) Tata ti Mwana ke zolanaka mingi kibeni. Yo yina, ata kima mosi ve lenda kabisa bo mpi kusala nde bo tudilana diaka ve ntima.​—Bakolosai 3:14.

⁶ Mwana kele ti mukumba mosi ya mfunu mingi. Tata ke tudilaka yandi ntima ya mvimba, mpi Tata ti Mwana ke zolanaka mingi bo zole. Yo yina, beto me zaba nde beto lenda kuma banduku ya Nzambi kaka na nzila ya Yezu. Kansi, yo kele ti kikuma ya nkaka yina ke sala nde, Mwana mpamba muntu lenda nata beto na Tata.

Mwana Mpamba Muntu Me Zaba Tata Mbote-Mbote

7, 8. Sambu na nki Yezu kudikusaka ve ntangu yandi tubaka nde ata muntu mosi ve me zaba Tata mbote-mbote “katula kaka Mwana”?

⁷ Sambu na kuta kinduku ti Yehowa, yo kele ti mambu ya beto fwete sala. (Nkunga 15:1-5) Yezu Mwana ya Nzambi me zaba mbote kuluta bantu yonso mambu yina beto fwete sala sambu na kulemfukila Nzambi. Yandi tubaka nde: “Tata na mono me pesaka mono bima yonso, mpi ata muntu mosi ve kuzaba Mwana mbote-mbote katula kaka Tata; ata muntu mosi mpi ve kuzaba Tata mbote-mbote katula kaka Mwana mpi konso muntu yina Mwana ke zola kumonisa yandi Tata.” (Matayo 11:27) Ntangu Yezu tubaka nde ata muntu mosi ve kuzaba Tata mbote-mbote “katula kaka Mwana,” yandi kudikusaka ve. Sambu na nki beto ke tuba mpidina?

⁸ Yezu vandaka “mwana ya ntete ya lugangu yonso.” Yo yina yandi kele ti bangwisana ya sipesiali ti Yehowa. (Bakolosai 1:15) Yindula diambu yai: Tata me ganga Mwana. Na nima, bo me lutisa ntangu ya nda kaka bo zole tii kuna Yehowa kwisaka kuganga bawanzio ya nkaka. Na ntangu yina bo vandaka kaka bo zole, bo kumaka kibeni banduku ya ngolo. (Yoane 1:3; Bakolosai 1:16, 17) Na ntangu yina ya Yezu vandaka ti Tata na yandi, yandi vandaka ti dibaku ya kubakisa bangindu ya Tata na yandi, luzolo na yandi, bansiku na yandi mpi banzila na yandi. Ya kieleka yo me fwana na kutuba nde, Yezu me zaba mbote-mbote Tata na yandi kuluta bantu yonso ya nkaka. Sambu Yezu ti Tata na yandi vandaka banduku ya ngolo, Yezu fwanaka kibeni sambu na kusonga bantu mambu ya me tala Tata na yandi kuluta bantu yonso ya nkaka.

9, 10. (a) Inki mutindu Yezu sadisaka beto na kuzaba Tata na yandi? (b) Sambu Yehowa kundima beto, beto fwete sala inki?

⁹ Mambu Yezu vandaka kulonga ke songa beto nde yandi ke zaba mutindu Yehowa ke yindulaka mpi ke kudiwaka. Yo ke songa beto mpi inki yandi ke lombaka na bansadi na yandi.b Yezu sadisaka bantu na kuzaba mbote Tata na yandi na mutindu ya nkaka ya mfunu. Yandi tubaka nde: “Muntu yina me mona mono me mona mpi Tata.” (Yoane 14:9) Yandi landaka mbandu ya Tata na yandi na mutindu ya kukuka na mambu yonso ya yandi tubaka mpi salaka. Yo yina, ntangu beto ke tanga na Biblia nde Yezu vandaka longi ya mayele, nde yandi vandaka kuwila bantu mawa mpi kubelula bo, mpi nde yandi dilaka sambu yandi vandaka kuditula na kisika ya bantu ya nkaka, beto lenda mona na mabanza Yehowa ke tuba mpi ke sala mambu ya mutindu mosi. (Matayo 7:28, 29; Marko 1:40-42; Yoane 11:32-36) Beto ta bakisa kimuntu ya Tata mpi luzolo na Yandi kana beto longuka mambu yina Mwana tubaka mpi salaka. (Yoane 5:19; 8:28; 12:49, 50) Yo yina, sambu Yehowa kundima beto, beto fwete landa malongi ya Yezu mpi mbandu na yandi.​—Yoane 14:23.

¹⁰ Yezu me zaba Yehowa mbote-mbote mpi yandi ke landaka mbandu na yandi na mutindu ya kukuka. Yo yina, beto ke yituka ve mutindu Yehowa me bakaka lukanu nde sambu na kukwenda na yandi, beto fwete lutila na Mwana na yandi. Awa ya beto me bakisa sambu na nki beto lenda kwenda na Yehowa na nzila ya Yezu, beto tubila sesepi ntendula ya mambu yai ya Yezu: “Mono kele nzila mpi kieleka mpi luzingu. Ata muntu mosi ve ke kwisaka na Tata kana yandi kwisa ve na nzila na mono.”​—Yoane 14:6.

“Mono Kele Nzila”

11. (a) Sambu na nki beto lenda kuma banduku ya Nzambi kaka na nzila ya Yezu? (b) Inki mutindu mambu yina Biblia ke tuba na Yoane 14:6 ke benda dikebi na kisika ya mfunu yina Yezu kele ti yo? (Tala noti na nsi ya lutiti.)

¹¹ Beto me mona dezia nde beto fwete kwenda na Nzambi kaka na nzila ya Yezu. Beto tala sesepi yai nki yo ke tendula sambu na beto. Yezu “kele nzila” sambu beto lenda kuma banduku ya Nzambi kaka na nzila na yandi. Sambu na nki mpidina? Mutindu Yezu kangamaka na Yehowa tii na lufwa, yandi pesaka luzingu na yandi bonso kimenga. (Matayo 20:28) Kukonda kimenga yina, beto zolaka ve kukuka kukwenda na Nzambi. Masumu ke kangaka bantu nzila ya kukwenda na Nzambi, sambu Yehowa kele santu mpi yandi ke ndimaka ve masumu ata fioti. (Yezaya 6:3; 59:2) Kansi, kimenga ya Yezu kangudilaka bantu nzila; yo kumaka kima ya mfunu sambu na kufika masumu to kukatula yo. (Baebreo 10:12; 1 Yoane 1:7) Kana beto ndima ngidika yina Nzambi me bakaka na nzila ya Kristu mpi beto tudila yo ntima, Yehowa lenda ndima beto. Nzila ya nkaka ya beto lenda ‘wakana diaka ti Nzambi’ kele ve.​—Baroma 5:6-11.

12. Inki mutindu Yezu kele “nzila”?

¹² Yezu kele “nzila” na yina me tala kisambu. Beto lenda ndima nde Yehowa ke waka bisambu na beto ya masonga kaka kana beto ke samba yandi na nzila ya Yezu. (1 Yoane 5:13, 14) Yezu tubaka yandi mosi nde: “Kana beno lomba kima mosi na Tata, yandi ta pesa beno yo na zina na mono. . . . Beno lomba ebuna beno ta baka, sambu kiese na beno kuvanda ya kulunga.” (Yoane 16:23, 24) Yo yina na zina ya Yezu, beto lenda samba Yehowa mpi kubinga yandi “Tata na beto.” (Matayo 6:9) Kansi Yezu kele mpi “nzila” na mutindu ya nkaka diaka. Yandi kele mbandu na beto. Mutindu beto tubilaka yo dezia, Yezu landaka mbandu ya Tata na yandi na mutindu ya kukuka. Mbandu na yandi ke songa beto mutindu beto fwete zinga sambu na kusepedisa Yehowa. Yo yina, sambu na kukuma banduku ya Yehowa, beto fwete landa mbandu ya Yezu.​—1 Piere 2:21.

“Mono Kele . . . Kieleka”

13, 14. (a) Inki mutindu Yezu monisaka nde mambu ya yandi vandaka kutuba vandaka kieleka? (b) Sambu Yezu vandaka “kieleka,” yo lombaka nde yandi sala nki, mpi sambu na nki?

¹³ Yezu vandaka kutuba ntangu yonso kieleka na yina me tala mambu yina Tata na yandi tubaka. (Yoane 8:40, 45, 46) Yezu tubaka ve luvunu ata mbala mosi. (1 Piere 2:22) Yo vanda bambeni na yandi ndimaka nde yandi vandaka kulonga “nzila ya Nzambi na kuwakana ti kieleka.” (Marko 12:13, 14) Kansi, ntangu Yezu tubaka nde “mono kele . . . kieleka,” yandi zolaka kaka ve kutuba nde mambu yonso ya yandi vandaka kutuba, kusamuna, mpi kulonga vandaka kieleka. Kansi yandi kele kieleka na mutindu ya nkaka mpi.

¹⁴ Yibuka nde bamvula mingi kibeni na ntwala nde Yezu kukwisa na ntoto, Yehowa pesaka bansoniki ya Biblia mpeve na yandi sambu bo sonika mambu mingi yina biblia tubaka na ntwala ya me tala Mesia, to Kristu. Mambu yai ya bo sonikaka dezia na ntwala tubilaka mambu yonso ya fioti-fioti ya me tala luzingu ya Kristu, kisalu na yandi ya kulonga, mpi lufwa na yandi. Diaka, Nsiku ya Moize vandaka kutubila mambu yina bo tubaka na ntwala ya Mesia ta lungisa. (Baebreo 10:1) Keti Yezu ta landa kukangama na Nzambi tii na lufwa? Keti yandi ta lungisa mambu yonso yina bo tubaka na ntwala sambu na yandi? Kana yandi sala mpidina, yo ta monisa nde Yehowa kele Nzambi ya ke tubaka mambu ya kieleka yina ke salamaka. Mukumba yina ya nene vandaka na zulu ya mapeka ya Yezu. Konso kima yina Yezu tubaka mpi konso kima yina yandi salaka monisaka nde mambu yina Biblia tubaka na ntwala vandaka ya kieleka. (2 Bakorinto 1:20) Na mutindu yina, Yezu vandaka “kieleka.” Yezu vandaka “kieleka” sambu mambu yina yandi salaka na ntoto lungisaka mambu yina Yehowa tubaka na ntwala.​—Yoane 1:17; Bakolosai 2:16, 17.

“Mono Kele . . . Luzingu”

15. Kumonisa lukwikilu na Mwana ke tendula nki mpi kusala mutindu yina lenda nata na wapi?

¹⁵ Yezu kele “luzingu” sambu beto ta baka luzingu disongidila luzingu ya mvula na mvula to “luzingu ya kieleka,” kaka na nzila na yandi. (1 Timoteo 6:19) Biblia ke tuba nde: “Muntu yina ke monisa lukwikilu na Mwana kele na luzingu ya mvula na mvula; muntu yina ke lemfuka ve na Mwana ta mona ve luzingu, kansi makasi ya Nzambi kele na zulu na yandi.” (Yoane 3:36) Kumonisa lukwikilu na Mwana ya Nzambi ke tendula nki? Yo ke tendula nde, beto ke ndima kibeni nde beto lenda baka luzingu kaka na nzila na yandi. Yo ke tendula mpi nde, beto fwete monisa lukwikilu na beto na bisalu, beto fwete landa na kubaka malongi na Yezu, mpi kusala ngolo sambu na kusadila malongi mpi mbandu na yandi. (Yakobo 2:26) Yo yina, kana beto ke kwikila na Mwana ya Nzambi, beto lenda baka luzingu ya mvula na mvula​—luzingu ya kimpeve ya kukonda kufwa na zulu sambu na “kimvuka ya fioti” ya Bakristu yina bo me tulaka mafuta, mpi luzingu ya kimuntu ya kukuka na paladisu na ntoto sambu na “kimvuka mosi ya nene ya bantu” ya “mameme ya nkaka.”​—Luka 12:32; 23:43; Kusonga 7:9-17; Yoane 10:16.

16, 17. (a) Inki mutindu Yezu ta monisa nde yandi kele “luzingu” ata sambu na bantu yina me fwaka? (b) Beto lenda tula ntima na nki?

¹⁶ Inki ta kumina bantu yina me fwaka? Yezu kele mpi “luzingu” sambu na bo. Ntangu fioti na ntwala ya kufutumuna nduku na yandi Lazare, Yezu songaka Marta, mpangi ya Lazare ya nkento nde: “Mono kele lufutumuku mpi luzingu. Muntu yina ke kwikila na mono, ata yandi me fwa, yandi ta vutuka na luzingu.” (Yoane 11:25) Yehowa me pesaka Mwana na yandi “bansapi ya lufwa mpi ya Maziamu,” disongidila nde Yehowa me pesaka yandi ngolo ya kufutumuna bafwa. (Kusonga 1:17, 18) Yezu ta sadila ngolo yina sambu na kuvutula bantu yina kele na maziamu na luzingu, kaka bonso yandi ke sadila nsapi sambu na kukangula kielo mosi mpi kubasisa bantu ya kele na boloko.​—Yoane 5:28, 29.

¹⁷ “Mono kele nzila mpi kieleka mpi luzingu.” Ti bangogo yai ya pete na kubakisa, Yezu tubaka na bunkufi lukanu ya luzingu na yandi mpi ya kisalu na yandi awa na ntoto. Mambu yai kele mfunu mingi sambu na beto bubu yai. Yibuka, Yezu tubaka diaka nde: “Ata muntu mosi ve ke kwisaka na Tata kana yandi kwisa ve na nzila na mono.” (Yoane 14:6) Mambu yai ya Yezu tubaka kele mfunu bubu yai kaka mutindu yo vandaka mfunu ntangu yandi tubaka yo. Yo yina beto lenda ndima kibeni nde kana beto landa Yezu, beto ta vila ve nzila ata fioti. Yandi mpamba muntu me fwana na kusonga beto mutindu beto lenda kwenda pene-pene “na Tata.”

Inki Nge Ta Sala?

18. Inki beto fwete sala sambu na kuvanda balongoki ya kieleka ya Yezu?

¹⁸ Sambu mukumba ya Yezu kele mfunu mingi mpi sambu yandi me zaba Tata mbote kuluta bantu yonso, beto kele ti kikuma ya mbote ya kulanda yandi. Mutindu beto monaka yo na kapu yina me luta, sambu na kuvanda balongoki ya kieleka ya Yezu, beto fwete monisa yo na mambu ya beto ke sala kansi na bangogo to mawi mpamba ve. Sambu na kulanda Kristu, beto fwete lemfukaka na malongi na yandi mpi kulanda mbandu na yandi. (Yoane 13:15) Mukanda yai ya nge ke tanga sesepi lenda sadisa nge na kusala yo.

19, 20. Inki mutindu mukanda yai ta sadisa nge na kulanda Kristu?

¹⁹ Na bakapu yina ke landa, beto ta longuka na dikebi yonso luzingu ya Yezu mpi kisalu na yandi ya kusamuna. Mukanda yai kele ya kukabisa na bitini tatu ya nene. Na kitini ya ntete, beto ta longuka bikalulu ya Yezu mpi mutindu yandi vandaka kusala mambu. Na kitini ya zole, beto ta tadila mbandu na yandi ya kikesa na kisalu ya kusamuna mpi ya kulonga. Na kitini ya tatu, beto ta tadila mutindu yandi monisaka zola. Banda na Kapu 3, yo kele ti lupangu ya mvutukilu yina kele ti ntu-diambu, “Inki Mutindu Nge Lenda Landa Yezu?” Lukanu ya baverse mpi ya bangiufula yina kele na lupangu yango kele ya kusadisa beto na kuyindula na mudindu mutindu beto lenda landa mbandu ya Yezu na mambu ya beto ke tuba mpi ke sala.

²⁰ Na lusadisu ya Yehowa Nzambi, nge ta vila nzila ve, nge ta vanda ve ya kukabwana ti Nzambi sambu na masumu ya beto me bakaka na Adami. Yehowa salaka kibansa ya nene mpi yandi monisaka nde yandi ke zolaka beto mingi ntangu yandi tindaka Mwana na yandi na ntoto sambu na kusonga beto nki beto fwete sala sambu na kukuma banduku na yandi. (1 Yoane 4:9, 10) Bika nde zola na nge ya mingi sambu na yandi kupusa nge na kundima emvitasio yai ya Yezu: “Landa mono.”​—Yoane 1:43.