Gũcokerithia Maathani

28 “Na angĩkorũo nĩ ũgaathikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai waku na njĩra ya gũtigĩrĩra atĩ nĩ wahingia maathani make mothe marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ, hatarĩ nganja Jehova Ngai waku nĩ agaakwambararia igũrũ rĩa ndũrĩrĩ iria ingĩ ciothe cia thĩ.+ 2 Irathimo ici ciothe nĩ igooka harĩ wee na ikũiyũrĩrĩre,+ tondũ wa gũkorũo ũthiĩte na mbere gũthikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai waku:

3 “Nĩ ũkaarathimwo ũrĩ itũũra-inĩ, na nĩ ũkaarathimwo ũrĩ mũgũnda-inĩ.+

4 “Ciana ciaku* nĩ ikaarathimwo+ o hamwe na maciaro ma mũgũnda waku na rũciaro rwa mahiũ maku, njaũ ciaku na tũgondu twaku.+

5 “Gĩkabu gĩaku+ na mbakũri yaku ya gũkimĩra mũtu+ nĩ ikaarathimwo.

6 “Nĩ ũkaarathimagwo rĩrĩa wahũndũka, na nĩ ũkaarathimagwo rĩrĩa woimagara.

7 “Jehova nĩ agaatũma thũ ciaku iria igaagũũkĩrĩra itoorio irĩ mbere yaku.+ Igaagũtharĩkĩra ciumĩte na mwena ũmwe, no ikaagera mĩena mũgwanja ngũrani igĩkũũrĩra.+ 8 Jehova nĩ agaatũma kĩrathimo makũmbĩ-inĩ maku+ na ũndũ-inĩ ũrĩa wothe ũgeekaga, na hatarĩ nganja nĩ agaakũrathima ũrĩ bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe. 9 Jehova nĩ agaagũtua rũrĩrĩ rwa andũ ake atheru,+ o ta ũrĩa eehĩtire harĩ wee,+ tondũ wa gũkorũo ũthiĩte na mbere kũrũmia maathani ma Jehova Ngai waku na ũkagerera njĩra-inĩ ciake. 10 Ikundi ciothe cia andũ thĩinĩ wa thĩ nĩ ikoona atĩ nĩ wĩtanĩtio na rĩĩtwa rĩa Jehova,+ na nĩ igaagwĩtigĩra.+

11 “Jehova nĩ agaatũma ũgĩe na ciana nyingĩ na mahiũ maingĩ na mũgũnda ũrĩ na maciaro+ bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova eehĩtire harĩ maithe manyu ma tene atĩ nĩ agaakũhe.+ 12 Jehova nĩ agaakũhingũrĩra igũrũ, ikũmbĩ rĩake rĩiyũru, oirie mbura bũrũri-inĩ waku ihinda rĩayo rĩakinya+ na akũrathime maũndũ-inĩ maku mothe. Nĩ ũgaakombagĩra ndũrĩrĩ nyingĩ, no wee ndũkabataraga gũkomba.+ 13 Jehova nĩ agaatũma ũtuĩke mũtwe no ti mũtingʼoe; na ũgaakorũo ũrĩ wa mbere,+ no ndũkaarigia, angĩkorũo nĩ ũgaathiĩ na mbere gwathĩkĩra maathani ma Jehova Ngai waku marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ nĩguo ũmarũmagie na ũmahingagie. 14 Ndũkanaagarare ciugo iria ciothe ndĩramwatha ũmũthĩ, ũrore mwena wa ũrĩo kana wa ũmotho,+ ũrũmĩrĩre ngai ingĩ ũcitungatĩre.+

15 “No angĩkorũo ndũgathikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai waku wage gũtigĩrĩra atĩ nĩ wahingia maathani make na mawatho make mothe marĩa ndĩragwatha ũmũthĩ, irumi ici ciothe nĩ igaagũkora na ikũiyũrĩrĩre:+

16 “Nĩ ũkaanyitwo nĩ kĩrumi ũrĩ itũũra-inĩ, na nĩ ũkaanyitwo nĩ kĩrumi ũrĩ mũgũnda-inĩ.+

17 “Gĩkabu gĩaku+ na mbakũri yaku ya gũkimĩra mũtu+ nĩ ikaanyitwo nĩ kĩrumi.

18 “Ciana ciaku* nĩ ikaanyitwo nĩ kĩrumi+ o hamwe na maciaro ma mũgũnda waku na njaũ ciaku na tũgondu twaku.+

19 “Nĩ ũkaanyitwo nĩ kĩrumi rĩrĩa wahũndũka, na nĩ ũkaanyitwo nĩ kĩrumi rĩrĩa woimagara.

20 “Jehova nĩ agaakũrehithĩria kĩrumi, gũtukanĩrũo, na ihera ũndũ-inĩ ũrĩa wothe ũgeekaga o nginya wanangĩke na ũthire narua, tondũ wa ciĩko ciaku njũru na tondũ wa kũndiganĩria.+ 21 Jehova nĩ agaatũma ũnyitwo nĩ mũrimũ o nginya akũniine bũrũri-inĩ ũrĩa ũrathiĩ kwĩgwatĩra.+ 22 Jehova nĩ agaakũhũũra na mũrimũ wa mahũri, mũrimũ wa kũhiũha mwĩrĩ,+ mahĩa, ũrugarĩ mũnene, rũhiũ rwa njora,+ kũrugĩka, na mbuu;+ na maũndũ macio magaagũthingata nginya ũthire. 23 Matu marĩa marĩ igũrũ rĩaku makaahaana o ta gĩcango, nayo thĩ ĩrĩa ĩrĩ rungu rwaku ĩhaane o ta kĩgera.+ 24 Jehova nĩ agaatũma mbura ya bũrũri waku ĩtuĩke mũtutu na tĩri, ĩkuurĩre yumĩte igũrũ o nginya wanangwo. 25 Jehova nĩ agaatũma ũtoorio ũrĩ mbere ya thũ ciaku.+ Ũgaacitharĩkĩra uumĩte na mwena ũmwe, no ũkaagera mĩena mũgwanja ngũrani ũgĩciũrĩra; na ũgaatuĩka kĩndũ gĩa kũguoyohia harĩ mothamaki mothe ma thĩ.+ 26 Na ciimba ciaku igaatuĩka irio cia nyoni o yothe ya rĩera-inĩ na nyamũ cia gũkũ thĩ, na gũtirĩ mũndũ ũgaacingata.+

27 “Jehova nĩ agaakũhũũra na mahũha ma Misiri, mũrimũ wa kũimba,* kuomboka ngothi, na ironda cia ngothi, na ndũkaahona. 28 Jehova nĩ agaakũhũũra na ũgũrũki na ũtumumu+ na gũtukanĩrũo. 29 Ũgaathiaga ũkĩhambataga kũrĩ mũthenya gatagatĩ, o ta ũrĩa mũtumumu athiaga akĩhambataga nduma-inĩ,+ na ndũkagaacĩra ũndũ-inĩ o wothe ũrĩa ũgeekaga; na hingo ciothe nĩ ũgaatunyagwo na ũkaiywo, na gũtirĩ mũndũ ũgaakũhonokia.+ 30 Ũkaagĩa kĩrĩko gĩa kũhikania na mũirĩtu, no mũndũrũme ũngĩ amũnyite kĩa hinya. Ũgaaka nyũmba, no ndũkaamĩtũũra.+ Ũkaahanda mũgũnda wa mĩthabibũ, no ndũkaarĩa maciaro maguo.+ 31 Ndegwa yaku ĩgaathĩnjwo wĩroreire na maitho maku, no ndũkaarĩa o na kĩ kĩayo. Ndigiri yaku ĩkaaiywo ũrĩ o hau ũkĩĩyonagĩra, no ndĩgaacoka kũrĩ wee. Ngʼondu yaku ĩkaaneanwo kũrĩ thũ ciaku, no ndũkaagĩa mũndũ wa gũkũhonokia. 32 Ariũ aku na aarĩ aku makaaneanwo kũrĩ andũ angĩ+ wĩroreire, na nĩ ũkeeriragĩria kũmona, no guoko gwaku gũtigaakorũo na hinya. 33 Maciaro ma mũgũnda waku na kĩrĩa gĩothe ũkaagethaga gĩkaarĩagwo nĩ andũ ũtoĩ,+ na hingo ciothe ũgaatunyagwo na ũkahehenjwo. 34 Ũkaagũrũkio nĩ kĩrĩa maitho maku makoonaga.

35 “Jehova nĩ agaakũhũũra maru-inĩ na magũrũ-inĩ na mahũha marĩ na ruo na matangĩhonwo, kuuma ikinya rĩa kũgũrũ gwaku o nginya ruototia rwa mũtwe waku. 36 Jehova nĩ agaakũruta wee o hamwe na mũthamaki ũrĩa wĩthuurĩire, agũtware kũrĩ rũrĩrĩ ũtoĩ o na kana maithe manyu ma tene makarũmenya,+ na ũrĩ kũu nĩ ũgaatungatĩra ngai ingĩ, ngai cia mbaũ na cia mahiga.+ 37 Na nĩ ũgaatuĩka kĩndũ gĩa kũguoyohia na gĩa kũnyararũo,* na ũnyũrũrio gatagatĩ-inĩ ga ikundi ciothe cia andũ arĩa Jehova agaagũtwara kũrĩ o.+

38 “Ũkaahanda mbegũ nyingĩ mũgũnda-inĩ no ũkaagetha o tũnini,+ tondũ ngigĩ nĩ igaaciananga. 39 Ũkaahanda na ũrĩmĩre mĩgũnda ya mĩthabibũ, no ndũkanyua ndibei kana ũnganie kĩndũ,+ tondũ kĩgunyũ nĩ gĩkaamĩrĩa. 40 Nĩ ũgaakorũo na mĩtamaiyũ gĩcigo-inĩ gĩaku gĩothe, no ndũrĩ maguta ũkeehaka, tondũ ndamaiyũ ciaku nĩ igaaitĩka. 41 Nĩ ũgaaciara ariũ na aarĩ, no matigaatũũra marĩ aku, tondũ nĩ magaatahwo.+ 42 Ikundi cia tũtaambi* nĩ igaatharĩkĩra mĩtĩ yaku yothe na maciaro ma mũgũnda waku. 43 Mũndũ wa kũngĩ ũrĩa ũikaraga gatagatĩ-inĩ kanyu agaakĩrĩrĩria gũtũũgĩra igũrũ rĩaku, nawe ũkĩrĩrĩrie o kũharũrũka na thĩ. 44 Nĩ agaagũkombera, no wee ndũkaamũkombera.+ Agaatuĩka mũtwe, nawe ũtuĩke mũtingʼoe.+

45 “Irumi ici ciothe+ nĩ igooka harĩ wee na ikũrũmĩrĩre na ikũiyũrĩrĩre o nginya wanangĩke,+ tondũ wa gũkorũo wagĩte gũthikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai waku, ũkaga kũhingia maathani make na mawatho make marĩa agwathĩte.+ 46 Na nĩ igaathiĩ na mbere gũkũnyita wee hamwe na rũciaro rwaku irĩ kĩmenyithia gĩa gũtũũra na ũrirũ,+ 47 tondũ wa kwaga gũtungatĩra Jehova Ngai waku ũcanjamũkĩte na ũrĩ na gĩkeno kĩa ngoro rĩrĩa warĩ na indo nyingĩ.+ 48 Jehova nĩ agaatũma thũ ciaku igũũkĩrĩre, na nĩ ũgaacitungatĩra+ ũrĩ mũhũtu+ na ũnyotiĩ na wĩhumbĩte ta mũthĩni na ũtarĩ o na kĩ. Nĩ agaagwĩkĩra icoki rĩa kĩgera ngingo o nginya akwanange.

49 “Jehova nĩ akaarahũra rũrĩrĩ rwa kũraya rũgũũkĩrĩre,+ ruumĩte mũico wa thĩ; rũgaagũtharĩkĩra o ta nderi,+ rũrĩrĩ ũtagaataũkĩrũo nĩ rũthiomi rwaruo,+ 50 rũrĩrĩ rwa gwĩtigĩrũo, rũtakaiguĩra mũndũ mũkũrũ tha o na kana rũcaĩre mũndũ mwĩthĩ.+ 51 Andũ a rũrĩrĩ rũu makaarĩa rũciaro rwa mahiũ maku na maciaro ma mũgũnda waku o nginya wanangĩke. Gũtirĩ ngano* magaagũtigĩria, ndibei njerũ* kana maguta, njaũ kana tũgondu o nginya makũniine.+ 52 Magaakũrigicĩria, makũhingĩrĩrie thĩinĩ wa matũũra maku mothe* bũrũri-inĩ waku o nginya thingo ciaku iria ndaya na irĩ na ũgitĩri iria wĩhokete igwe. Hatarĩ nganja nĩ magaakũrigicĩria thĩinĩ wa matũũra maku mothe bũrũri-inĩ ũrĩa Jehova Ngai waku arakũhe.+ 53 Nawe nĩ ũkaarĩa ciana ciaku* mwene, nyama cia ariũ aku na airĩtu aku+ arĩa Jehova Ngai waku akũheete, tondũ wa ũrĩa mũgaakorũo mũrigicĩirio na njĩra nene na tondũ wa mĩtangĩko ĩrĩa thũ yaku ĩgaakorũo ĩkũreheire.

54 “Nginya mũndũrũme ũrĩa mũbarĩrĩri na mũhooreri gatagatĩ-inĩ gaku ndakaiguĩra mũrũ wa nyina tha kana mũtumia wake ũrĩa endete kana ariũ ake arĩa magaakorũo matigarĩte, 55 na ndakaamagaĩra nyama cia ariũ ake iria akaarĩa, tondũ ndagaakorũo na kĩndũ kĩngĩ nĩ ũndũ wa ũrĩa mũgaakorũo mũrigicĩirio na njĩra nene na tondũ wa mĩtangĩko ĩrĩa thũ yaku ĩgaakorũo ĩreheire matũũra manyu.+ 56 Na mũtumia ũrĩa mũbarĩrĩri na mũhooreri gatagatĩ-inĩ gaku ũrĩa ũtangĩĩciria gũkinyithia kũgũrũ gwake thĩ nĩ ũndũ wa ũrĩa arĩ mũbarĩrĩri,+ ndagaakorũo na tha kwerekera mũthuri wake ũrĩa endete kana mũrũwe kana mwarĩ, 57 tondũ ndakaamagaĩra njogu ĩrĩa yumaga gatagatĩ ka magũrũ make thutha wa gũciara na nyama cia ariũ arĩa aciarĩte, nĩ gũkorũo agaacirĩa na hitho nĩ ũndũ wa ũrĩa mũgaakorũo mũrigicĩirio na njĩra nene na tondũ wa mĩtangĩko ĩrĩa thũ yaku ĩgaakorũo ĩreheire matũũra manyu.

58 “Angĩkorũo ndũkaahingia ciugo ciothe cia Watho ũyũ iria ciandĩkĩtwo ibuku-inĩ+ rĩrĩ na wage gwĩtigĩra rĩĩtwa rĩrĩ inene na rĩa magegania,+ o rĩo rĩĩtwa rĩa Jehova+ Ngai waku, 59 Jehova nĩ agaakũrehera wee o hamwe na rũciaro rwaku mahũũra moru mũno, mahũũra manene na ma gũtũũra,+ na mĩrimũ mĩũru ya gũtũũra. 60 Agaakũrehera mĩrimũ yothe ya Misiri ĩrĩa wetigĩrĩte, na nĩ ũkaanyitwo nĩyo. 61 Makĩria ma ũguo, Jehova nĩ agaakũrehera nginya mĩrimũ kana mahũũra mothe marĩa matarĩ maandĩke ibuku-inĩ rĩrĩ rĩa Watho o nginya wanangĩke. 62 O na gũtuĩka nĩ mũingĩhĩte o ta njata cia igũrũ,+ mũgaatigara o andũ anini tu,+ tondũ wa kwaga gũthikĩrĩria mũgambo wa Jehova Ngai wanyu.

63 “Na o ta ũrĩa Jehova aakenagĩra gũtũma mũgaacĩre na mũingĩhe, noguo Jehova agaakenera kũmũniina na kũmwananga; na nĩ mũkeeherio bũrũri-inĩ ũrĩa mũkiriĩ kwĩgwatĩra.

64 “Jehova nĩ agaakũhurunja gatagatĩ-inĩ ka ndũrĩrĩ ciothe, kuuma mũico ũmwe wa thĩ nginya mũico ũrĩa ũngĩ wa thĩ,+ na ũrĩ kũu ũgaatungatĩra ngai cia mbaũ na cia mahiga, iria wee ũtoĩ o na kana maithe manyu ma tene magacimenya.+ 65 Ndũgaakorũo na thayũ ũrĩ gatagatĩ-inĩ ka ndũrĩrĩ icio+ o na kana handũ ha kũhurũkia ikinya rĩa kũgũrũ gwaku. Ithenya rĩa ũguo, Jehova agaakũhe ngoro ĩrĩ na mĩtangĩko+ na maitho matarĩ na hinya na atũme ũigue ũkuĩte ngoro.+ 66 Ũtũũro waku ũgaakoragwo ũrĩ ũgwati-inĩ mũnene, na nĩ ũkaaiguaga guoya ũtukũ na mũthenya; na ndũgaakoragwo na ũũma na ũhonokio waku. 67 Rũcinĩ ũkoigaga atĩrĩ, ‘Na arĩ korũo nĩ hwaĩ-inĩ!’ narĩo hwaĩ-inĩ ũkoiga atĩrĩ, ‘Na arĩ korũo nĩ rũcinĩ!’ tondũ wa guoya ũrĩa ũkaiguaga ngoro-inĩ yaku na tondũ wa kĩrĩa maitho maku makoonaga. 68 Na hatarĩ nganja Jehova nĩ agaagũcokia Misiri na meri, kũgerera njĩra ĩrĩa ndaakwĩrire ũũ ũhoro-inĩ wayo, ‘Ndũkamĩona rĩngĩ,’ na mũrĩ kũu nĩ mũkeyendia kũrĩ thũ cianyu mũtuĩke ngombo cia arũme na atumia, no gũtigaakorũo na mũndũ wa kũmũgũra.”