Hinya wa Kwananga—“Jehova nĩ Njamba ya Ita Ĩrĩ Hinya”

1-3. (a) Aisiraeli maacemanirie na ũgwati ũrĩkũ moko-inĩ ma Amisiri? (b) Jehova aarũĩrĩire andũ ake atĩa?

AISIRAELI maarĩ hatĩka-inĩ, na matingĩahotire kũũra tondũ mbere yao kwarĩ na iria, na mwena wao wa ũrĩo na wa ũmotho kwarĩ na irĩma. Mbũtũ ya Amisiri nĩ yamarũmĩrĩire ĩĩhotorete biũ kũmaniina.a O na kũrĩ ũguo, Musa aameerire matigate mwĩhoko. Aameerire ũũ: “Jehova we mwene nĩwe ũkũmũrũĩrĩra.”—Thama 14:14.

² O na kũrĩ ũguo, Musa nĩ aakaĩire Jehova, nake akĩmũcokeria akĩmwĩra: “Nĩ kĩĩ kĩratũma ũũngaĩre? . . . [Oya] rũthanju rwaku na igũrũ ũtambũrũkie guoko igũrũ rĩa iria ũrĩgayũkanie.” (Thama 14:15, 16) Ta geria kũhũũra mbica maũndũ marĩa maacokire gwĩkĩka. O rĩmwe Jehova agĩtũma mũraika wake, nakĩo gĩtugĩ gĩa itu gĩgĩcoka thutha wa Aisiraeli hihi gĩgĩtambũrũka ta rũthingo, gĩkĩhingĩrĩria Amisiri. (Thama 14:19, 20; Thaburi 105:39) Musa agĩtambũrũkia guoko, naruo rũhuho rũnene rũkĩgayũkania iria. Maĩ macio makĩĩhanda ta thingo, hakĩgĩa na njĩra njariĩ ũũ atĩ rũrĩrĩ rũu ruothe nĩ rwaiganĩire ho!—Thama 14:21; 15:8.

³ Thutha wa kwĩyonera hinya mũnene ũguo wa Ngai, Firauni aagĩrĩirũo kwĩra mbũtũ ciake icoke. No tondũ aarĩ mwĩtĩi, aaciĩrire imatharĩkĩre. (Thama 14:23) Amisiri makĩrũmĩrĩra Aisiraeli na ihenya, no thutha wa kahinda kanini tharĩkĩro yao ĩgĩtuĩka kĩeha tondũ magũrũ ma ngaari ciao nĩ maambĩrĩirie kũrũka. Thutha wa Aisiraeli othe gũkinya mũrĩmo ũcio ũngĩ wa iria, Jehova akĩra Musa ũũ: “Tambũrũkia guoko gwaku igũrũ rĩa iria nĩguo maĩ macokane mahumbĩre Amisiri, ngaari ciao cia mbaara, na thigari ciao iria ihaicĩte mbarathi.” Maĩ macio maahaanaga ta thingo magĩcoka, magĩthinĩkania Firauni na mbũtũ ciake!—Thama 14:24-28; Thaburi 136:15.

4. (a) Jehova aatuĩkire kĩĩ Iria-inĩ Itune? (b) Andũ amwe mahota kũigua atĩa thutha wa kuona ũrĩa Jehova oonanirie hinya wake?

⁴ Kũhonokio kwa rũrĩrĩ rwa Isiraeli Iria-inĩ Itune kwarĩ ũndũ wa bata mũno harĩ maũndũ marĩa Ngai aanekĩra andũ. Hĩndĩ ĩyo Jehova nĩ eeyonanirie atĩ we nĩ “njamba ya ita ĩrĩ hinya.” (Thama 15:3) No hihi wee wonaga atĩa njĩra ĩyo Jehova oonanirie hinya wake nayo? Kwaria ma, mbaara nĩ ireheire andũ ruo na mĩnyamaro. Hihi nĩ ũiguaga ũtekwenda gũkuhĩrĩria Ngai nĩ ũndũ wa ũrĩa ahũthagĩra hinya wake wa kwananga?

Ngũrani ya Mbaara ya Ngai na Njũkanĩrĩro cia Andũ

5, 6. (a) Nĩkĩ Ngai nĩ agĩrĩire gwĩtwo “Jehova mũnene wa ita”? (b) Ngũrani ya mbaara ya Ngai na ngucanio cia andũ nĩ ĩrĩkũ?

⁵ Ngai etĩtwo “Jehova mũnene wa ita” maita ta magana merĩ ma mĩrongo ĩtandatũ Maandĩko-inĩ ma Kĩhibirania na maita merĩ Maandĩko-inĩ ma Kĩngiriki. (1 Samueli 1:11) Arĩ we Mwathani ũrĩa Mũnene, Jehova athaga mbũtũ nene ya araika. (Joshua 5:13-15; 1 Athamaki 22:19) Mbũtũ ĩyo nĩ ĩrĩ ũhoti mũnene mũno wa kwananga. (Isaia 37:36) Kũniinwo kwa andũ ti ũndũ o na tũngĩenda gwĩciria. No nĩ twagĩrĩirũo kũririkana atĩ mbaara cia Ngai itihaana ta ngucanio cia andũ iria itakoragwo na mũthingi. Anene a mbũtũ na atongoria a gĩũteti no magerie kuonania atĩ mbaara ciao ikoragwo na muoroto mwega. No kaingĩ mbaara cia andũ ciumanaga na ũkoroku na kwĩyenda.

⁶ Ngũrani na andũ, Jehova ndoyaga ikinya atambĩte gwĩciria. Gũcokerithia Maathani 32:4 yugaga ũũ: “We nĩwe Rwaro rwa Ihiga, na mawĩra make nĩ makinyanĩru, nĩ gũkorũo njĩra ciake ciothe nĩ cia kĩhooto. Nĩ Ngai mwĩhokeku na ndarĩ hĩndĩ agaga kĩhooto; akoragwo arĩ mũthingu na mũrũngĩrĩru.” Kiugo kĩa Ngai nĩ kĩmenagĩrĩria marakara moru na ũhinya. (Kĩambĩrĩria 49:7; Thaburi 11:5) Kwoguo Jehova ndoyaga ikinya atarĩ na gĩtũmi. Ahũthagĩra hinya wake wa kwananga na gĩthimi thutha wa kũgeria njĩra ingĩ ciothe. No ta ũrĩa ooigire kũgerera mũnabii Ezekieli ũũ: “‘Kaĩ ngenagio o na hanini nĩ gĩkuũ kĩa mũndũ mwaganu?’ ũguo nĩguo Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene ekuuga. ‘Githĩ ti kwenda ingĩenda agarũrũke atigane na mĩthiĩre yake nĩguo atũũre muoyo?’”—Ezekieli 18:23.

7, 8. (a) Ayubu aarĩ na mwĩcirĩrie ũrĩkũ mũhĩtanu wĩgiĩ mĩnyamaro yake? (b) Elihu aarũngire mwĩcirĩrie ũcio wa Ayubu atĩa? (c) Tũngĩĩruta atĩa kuumana na maũndũ marĩa Ayubu aagereire?

⁷ Nĩ kĩĩ gĩtũmaga Jehova ahũthĩre hinya wake kwananga? Tũtanacokia kĩũria kĩu, reke twĩririkanie ũhoro wa mũthuri mũthingu wetagwo Ayubu. Shaitani nĩ ooimĩririe thitango, agĩkĩrĩra nganja kana Ayubu, o na mũndũ o wothe, no atũũrie wĩkindĩru wake arĩ rungu rwa magerio. Jehova aacokirie thitango ĩyo na njĩra ya gwĩtĩkĩria Shaitani agerie wĩkindĩru wa Ayubu. Nĩ ũndũ ũcio, Ayubu akĩrwara, akĩũrũo nĩ indo ciake, o na ciana ciake. (Ayubu 1:1–2:8) Tondũ ndaamenyaga kĩrĩa gĩathiaga na mbere, Ayubu eeciririe kĩĩmahĩtia atĩ nĩ Ngai wamũherithagia. Ooririe Ngai kĩrĩa gĩatũmĩte amũtue “kĩndũ gĩa gũtharĩkĩrũo” kana “thũ.”—Ayubu 7:20; 13:24.

⁸ Mwanake ũmwe wetagwo Elihu nĩ aarũngire mwĩcirĩrie mũhĩtanu wa Ayubu akĩmwĩra: “Hihi ũrĩ na ma biũ atĩ ndũhĩtĩtie nginya ũkoiga, ‘Ndĩ mũthingu gũkĩra Ngai’?” (Ayubu 35:2) Hatarĩ nganja, ti ũndũ wa ũũgĩ gwĩciria atĩ nĩ tũĩ maũndũ wega gũkĩra ũrĩa Ngai amoĩ kana gwĩciria atĩ nĩ ekĩte ũndũ ũtarĩ wa kĩhooto. Elihu ooigire, “Gũtingĩhoteka Ngai ũrĩa wa ma eke maũndũ ma waganu, kana Mwene-Hinya-Wothe eke maũndũ moru!” Aacokire akiuga ũũ: “Tũtingĩhota gũtaũkĩrũo nĩ Mwene-Hinya-Wothe; we nĩ arĩ hinya mũingĩ, na gũtirĩ hĩndĩ agararaga kĩhooto gĩake na ũthingu wake mũingĩ.” (Ayubu 34:10; 36:22, 23; 37:23) No tũkorũo na ma atĩ rĩrĩa Ngai ararũa mbaara, nĩ akoragwo na gĩtũmi kĩega gĩa gwĩka ũguo. Tũrĩ na ũndũ ũcio meciria-inĩ, reke tũthuthurie itũmi imwe iria itũmaga Ngai mwene thayũ rĩmwe atuĩke njamba ya ita.—1 Akorintho 14:33.

Kĩrĩa Gĩtũmaga Ngai Mwene Thayũ Arũe

9. Nĩ kĩĩ gĩtũmaga Ngai mwene thayũ arũe?

⁹ Thutha wa Musa kũgooca akiugaga atĩ Ngai nĩ “njamba ya ita ĩrĩ hinya,” ooigire ũũ: “Nĩ ngai ũrĩkũ ũhaana tawe, wee Jehova? Nũũ ũhaana tawe, o wee ũkoragwo ũrĩ mũtheru mũno?” (Thama 15:11) O nake mũnabii Habakuku aandĩkire ũũ: “Maitho maku nĩ matheru mũno matingĩĩrorera ũndũ mũũru, na ndũngĩkirĩrĩria waganu.” (Habakuku 1:13) O na gũtuĩka Jehova nĩ Ngai wĩ wendo, nĩ mũtheru, nĩ mũthingu, na nĩ arĩ kĩhooto. Rĩmwe na rĩmwe ngumo icio nĩ itũmaga ahũthĩre hinya wake wa kwananga. (Isaia 59:15-19; Luka 18:7) Kwoguo rĩrĩa Ngai ararũa mbaara, ndakoragwo akĩhaka ũtheru wake gĩko. Handũ ha ũguo, arũaga tondũ we nĩ mũtheru.—Thama 39:30.

10. Ũthũ ũrĩa warathĩtwo thĩinĩ wa Kĩambĩrĩria 3:15 ũngĩkaaniinwo atĩa, na ũndũ ũcio ũkaarehera andũ arĩa athingu irathimo irĩkũ?

¹⁰ Ta wĩcirie ũndũ ũrĩa weyumĩririe thutha wa Adamu na Hawa kũremera Ngai. (Kĩambĩrĩria 3:1-6) Korũo Jehova nĩ aakirĩrĩirie ũremi wao, angĩoonanirie atĩ ndaarĩ na kĩhooto gĩa gũkorũo arĩ Mwathani Mũnene wa igũrũ na thĩ. Tondũ we nĩ Ngai mũthingu, ndaarĩ na ũndũ ũngĩ o tiga kũmatuĩra gĩkuũ. (Aroma 6:23) Thĩinĩ wa ũrathi wa mbere wa Bibilia, aarathire atĩ nĩ kũngĩkagĩa na ũthũ gatagatĩ ka ndungata ciake na arũmĩrĩri a “nyoka” nĩyo Shaitani. (Kũguũrĩrio 12:9; Kĩambĩrĩria 3:15) Jehova nĩ aamenyaga atĩ mũthia-inĩ, ũthũ ũcio ũngĩkaaniinwo tu kũgerera kũhehenja Shaitani. (Aroma 16:20) No ituĩro rĩu nĩ rĩkaarehera andũ athingu irathimo nyingĩ, tondũ gũtigaakorũo na ũgucania wa Shaitani na thĩ yothe ĩgaakorũo ĩrĩ paradiso. (Mathayo 19:28) Nginya rĩrĩa ũndũ ũcio ũngĩkaahinga, arũmĩrĩri a Shaitani nĩ mangĩgookĩrĩra andũ a Ngai, mamanyarire, na magerie kũmaniina. No rĩmwe na rĩmwe Jehova nĩ angĩkaingĩrĩra.

Ũrĩa Ngai Eekire Nĩguo Aniine Waganu

11. Nĩ kĩĩ gĩatũmire Jehova one arĩ wega kũrehe mũiyũro?

¹¹ Mũiyũro wa hĩndĩ ya Nuhu nĩ ngerekano ĩmwe ya ũrĩa Ngai aaingĩrĩire maũndũ. Kĩambĩrĩria 6:11, 12 yugaga ũũ: “Thĩ nĩ yathũkĩtio mũno maitho-inĩ ma Ngai ũrĩa wa ma, na thĩ yaiyũrĩte ũhinya. Ngai akĩrora thĩ akĩona ũrĩa yathũkĩtio; kĩũmbe gĩothe kĩa mwĩrĩ wa nyama nĩ gĩathũkĩtie mĩthiĩre yakĩo gũkũ thĩ.” Hihi Ngai nĩ angĩetĩkĩririe andũ aganu maniine biũ ũthingu ũrĩa watigarĩte gũkũ thĩ? Aca. Jehova oonire kwagĩrĩire arehe mũiyũro nĩguo aniine arĩa othe meehotorete gwĩka maũndũ ma waganu na ma ũhinya thĩinĩ wa thĩ.

12. (a) Jehova eerĩire Iburahimu atĩa? (b) Aamori maagĩrĩirũo kũniinwo nĩkĩ?

¹² Ũguo noguo kwarĩ harĩ ituĩro rĩa Ngai kwerekera Akanaani. Jehova eerĩire Iburahimu atĩ andũ othe thĩinĩ wa thĩ nĩ mangĩkaarathimwo kũgerera rũciaro ruumanĩte nake. Nĩguo muoroto ũcio ũkinyanĩre, Ngai ooigire atĩ njiarũa cia Iburahimu nĩ ingĩkaaheo bũrũri wa Kanaani ũrĩa watũũragwo nĩ Aamori. Hihi Ngai nĩ aarĩ na kĩhooto gĩa kũingata andũ acio kuuma bũrũri wao? Jehova aarathĩte atĩ mĩaka 400 nĩ ĩngĩaambire kũhĩtũka matanaingatwo, nginya rĩrĩa ‘mehia ma Aamori mangĩaiyũrire gĩthimi kĩamo biũ.ʼb (Kĩambĩrĩria 12:1-3; 13:14, 15; 15:13, 16; 22:18) Ihinda-inĩ rĩu Aamori nĩ maaingĩhĩtie waganu wao o kũingĩhia. Bũrũri wa Kanaani waiyũrĩte ũhoi mĩhianano, ũitangi wa thakame, na ngomanio itagĩrĩire. (Thama 23:24; 34:12, 13; Ndari 33:52) Aikari a bũrũri ũcio o na nĩ mooragaga ciana ciao na njĩra ya gũcihĩtũkĩria mĩaki-inĩ ya magongona. Hihi Ngai mũtheru nĩ angĩetĩkĩrire andũ ake maikare kũndũ kwĩ na waganu ta ũcio? Aca! Ooigire ũũ: “Bũrũri ũcio ũrĩ na thahu, na nĩ ngũrehe ihera bũrũri-inĩ ũcio nĩ ũndũ wa mehia maguo, naguo bũrũri ũcio nĩ ũgũtahĩka aikari a kuo.” (Maũndũ ma Alawii 18:21-25) No Jehova ndaaniinire andũ acio ategũthuurania. Akanaani arĩa maarĩ na ngoro njega ta Rahabu na Agibeoni matianiinirũo.—Joshua 6:25; 9:3-27.

Kũrũĩrĩra Rĩĩtwa Rĩake

13, 14. (a) Nĩ kĩĩ gĩatũmire Jehova one atĩ no mũhaka atherie rĩĩtwa rĩake? (b) Jehova aatheririe rĩĩtwa rĩake na njĩra ĩrĩkũ?

¹³ Tondũ Jehova nĩ mũtheru, o na rĩĩtwa rĩake nĩ itheru. (Maũndũ ma Alawii 22:32) Jesu aarutire arutwo ake mahoyage ũũ: “Rĩĩtwa rĩaku nĩ rĩtherio.” (Mathayo 6:9) Ũremi ũrĩa woimĩrire Edeni nĩ wahakire rĩĩtwa rĩa Ngai gĩko, na ũgĩkĩrĩra nganja njĩra yake ya gwathana. Jehova ndangĩakirĩrĩirie ũremi ũcio, o na kuona rĩĩtwa rĩake rĩgĩcambio. Oonire atĩ no mũhaka atherie rĩĩtwa rĩake.—Isaia 48:11.

¹⁴ Ta wĩcirie o rĩngĩ ũhoro wa Aisiraeli. Kĩĩranĩro kĩa Ngai harĩ Iburahimu atĩ kũgerera rũciaro rwake andũ othe nĩ mangĩkarathimwo gĩtingĩahingire marĩ Misiri. No rĩrĩa Jehova aamakũũrire ũkombo-inĩ ũcio na akĩmatua rũrĩrĩ, nĩ aatheririe rĩĩtwa rĩake. Nĩkĩo mũnabii Danieli aaugire ũũ akĩhoya Ngai: ‘Jehova Ngai witũ, o wee warutire andũ aku bũrũri-inĩ wa Misiri kũgerera guoko kũrĩ hinya na ũgĩĩthondekera rĩĩtwa.’—Danieli 9:15

15. Nĩ kĩĩ gĩatũmire Jehova arute Ayahudi ithamĩrio-inĩ Babuloni?

¹⁵ Danieli aahoire ihoya rĩu ihinda-inĩ rĩrĩa Ayahudi maabataraga Jehova oe ikinya o rĩngĩ nĩ ũndũ wa rĩĩtwa Rĩake. Ayahudi acio aremi meekorire matwarĩtwo ithamĩrio-inĩ Babuloni. Itũũra rĩao inene rĩa Jerusalemu rĩarĩ maganjo. Danieli nĩ aamenyaga atĩ gũcokia Ayahudi bũrũri wao nĩ kũngĩatũũgĩririe rĩĩtwa rĩa Jehova. Nĩkĩo aahoire ũũ: “Wee Jehova, tuohere. Wee Jehova, tega gũtũ na woe ikinya! Ndũkahũthĩrĩrie, nĩ ũndũ waku mwene, wee Ngai wakwa, nĩ gũkorũo itũũra rĩaku nĩ rĩĩtanĩtio na rĩĩtwa rĩaku mwene o hamwe na andũ aku.”—Danieli 9:18, 19.

Kũrũĩrĩra Andũ Ake

16. Taarĩria gĩtũmi gĩa kuonania atĩ rĩrĩa Jehova arũĩrĩra rĩĩtwa rĩake ũndũ ũcio nduonanagia atĩ nĩ eyendete na ndacayagĩra andũ.

¹⁶ Hihi rĩrĩa Jehova arũĩrĩra rĩĩtwa rĩake onanagia atĩ nĩ eyendete na ndacayagĩra andũ? Aca, tondũ rĩrĩa eka ũndũ ũringaine na ũtheru wake na kĩhooto, akoragwo akĩgitĩra andũ ake. Ta wĩcirie ũhoro wa Kĩambĩrĩria mũrango wa 14. Thĩinĩ wa mũrango ũcio tũthomaga ũhoro wa athamaki ana, arĩa maatahire Loti mũihwa wa Iburahimu na famĩlĩ yake. Ngai nĩ aateithirie Iburahimu kũgĩa na ũhootani mũnene, agĩtooria mbũtũ icio ciarĩ na hinya mũingĩ. Kwahoteka ũhootani ũcio nĩguo warĩ wa mbere kwandĩkwo thĩinĩ wa “ibuku rĩa Mbaara cia Jehova” rĩrĩa hihi rĩaandĩkirũo ũhoro wa mbaara ingĩ itagwetetwo thĩinĩ wa Bibilia. (Ndari 21:14) Nĩ haarĩ mohootani mangĩ maingĩ mangĩarũmĩrĩire.

17. Heana ngerekano cia kuonania atĩ Jehova nĩ aarũĩrĩire Aisiraeli thutha wa kũingĩra bũrũri wa Kanaani.

¹⁷ Kahinda kanini Aisiraeli matanaingĩra bũrũri wa Kanaani, Musa aameerire ũũ: “Jehova Ngai wanyu nĩ egũthiĩ arĩ mbere yanyu na nĩ ekũmũrũĩrĩra, o ta ũrĩa eekire Misiri mũkĩĩyonagĩra na maitho manyu.” (Gũcokerithia Maathani 1:30; 20:1) Kwambĩrĩria mahinda-inĩ ma Joshua, nginya ma Atiirĩrĩri Bũrũri na ma athamaki ehokeku a Juda, Jehova nĩ aarũĩrĩire andũ ake akĩmahotithia gũtooria thũ ciao na njĩra nene.—Joshua 10:1-14; Atiirĩrĩri Bũrũri 4:12-17; 2 Samueli 5:17-21.

18. (a) Twagĩrĩirũo gũcokia ngatho atĩ Jehova ndagarũrũkĩte nĩkĩ? (b) Gũgaathiĩ atĩa rĩrĩa ũthũ ũrĩa ũtaarĩirio thĩinĩ wa Kĩambĩrĩria 3:15 ũgaakinya mũthia?

¹⁸ Jehova ndagarũrũkĩte, na nginya muoroto wake wa gũtua thĩ ĩno paradiso ndũgarũrũkĩte. (Kĩambĩrĩria 1:27, 28) O na ũmũthĩ Ngai nĩ athũire maũndũ moru. No nĩ endete andũ ake mũno, na kahinda gatarĩ coho nĩ arĩoya ikinya amarũĩrĩre. (Thaburi 11:7) Ma nĩ atĩ, ica ikuhĩ ũthũ ũrĩa ũtaarĩirio thĩinĩ wa Kĩambĩrĩria 3:15 nĩ wĩrĩgĩrĩirũo kũgarũrũka na njĩra nene na ya kũmakania. Nĩguo atherie rĩĩtwa rĩake na agitĩre andũ ake, o rĩngĩ Jehova nĩ egũtuĩka “njamba ya ita ĩrĩ hinya”!—Zekaria 14:3; Kũguũrĩrio 16:14, 16.

19. (a) Heana ngerekano ya kuonania atĩ no tũkuhĩrĩrie Ngai nĩ ũndũ wa ũrĩa ahũthagĩra hinya wake wa kwananga. (b) Wendi wa Ngai wa kũrũa nĩguo atũgitĩre wagĩrĩirũo gũtũma twĩke atĩa?

¹⁹ Wĩcirie ngerekano ĩno: Ta tua atĩ famĩlĩ ya mũthuri mũna nĩ yatharĩkĩrũo nĩ nyamũ ndĩani, nake mũthuri ũcio akoya ikinya akoraga nyamũ ĩyo. Nĩ ũkuona ta mũtumia wake na ciana mangĩĩtigĩra kũmũkuhĩrĩria nĩ ũndũ wa gĩĩko kĩu? Handũ ha ũguo, ũngĩĩrĩgĩrĩra magucĩrĩrio nĩ wendo wake mũnene kũmerekera. No taguo o na ithuĩ tũtagĩrĩirũo gwĩtigĩra Ngai nĩ ũndũ wa ũrĩa ahũthagĩra hinya wake wa kwananga. Wendi wake wa kũrũa nĩguo atũgitĩre wagĩrĩirũo gũtũgucĩrĩria tũmwende makĩria. O na nĩ twagĩrĩirũo kũmũhe gĩtĩo makĩria nĩ ũndũ wa hinya wake mũingĩ. Na njĩra ĩyo, no tũhote “kũrutĩra Ngai ũtungata mũtheru na njĩra ĩretĩkĩrĩka tũrĩ na wĩtigĩri Ngai na gĩtĩo.”—Ahibirania 12:28.

Kuhĩrĩria Jehova “Njamba ya Ita Ĩrĩ Hinya”

20. Rĩrĩa twathoma icunjĩ cia Bibilia ciĩgiĩ mbaara cia Ngai na hihi tũkaga gũtaũkĩrũo nĩcio wega-rĩ, twagĩrĩirũo gwĩka atĩa, na nĩkĩ?

²⁰ Nĩ ma, Bibilia ndĩtaaragĩria ũhoro wothe rĩrĩa ĩkwaria igũrũ rĩgiĩ matua ma Jehova marĩa makonainie na mbaara ciake. O na kũrĩ ũguo, no tũkorũo na ma ũndũ-inĩ ũyũ: Jehova ndahũthagĩra hinya wake wa kwananga na njĩra ĩtarĩ ya kĩhooto, na atarĩ na mũthingi. Kaingĩ gũthoma ũhoro ũrĩa ũthiũrũrũkĩirie gĩcunjĩ kĩna kĩa Bibilia, kana kũmenya ũrĩa gwekĩkĩte mbere ĩyo no gũtũteithie gũtaũkĩrũo wega makĩria. (Thimo 18:13) O na rĩrĩa tũtarĩ na ũhoro wothe, kwĩruta ũhoro wa Jehova makĩria na gwĩcũrania ngumo ciake no gũtũteithie kweheria nganja iria tũngĩkorũo nacio. Rĩrĩa tweka ũguo, nĩ tuonaga atĩ twĩ na itũmi njiganu cia kwĩhoka Jehova Ngai witũ.—Ayubu 34:12.

21. O na gũtuĩka rĩmwe na rĩmwe Jehova nĩ atuĩkaga “njamba ya ita ĩrĩ hinya,” akoragwo na ngumo irĩkũ ingĩ?

²¹ O na gũtuĩka Jehova nĩ atuĩkaga “njamba ya ita ĩrĩ hinya” rĩrĩa kwabatarania, ũguo ti kuuga atĩ nĩ endete mbaara. Kĩoneki-inĩ kĩa Ezekieli kĩgiĩ ngaari ya igũrũ, Jehova onanĩtio ehaarĩirie kũrũa na thũ ciake. O na kũrĩ ũguo, Ezekieli oonire Ngai athiũrũrũkĩirio nĩ mũkũnga-mbura, ũrĩa ũrũgamagĩrĩra thayũ. (Kĩambĩrĩria 9:13; Ezekieli 1:28; Kũguũrĩrio 4:3) Hatarĩ nganja, Jehova nĩ mũhooreri na nĩ endete thayũ. Mũtũmwo Johana aandĩkire atĩ, “Ngai nĩ wendo.” (1 Johana 4:8) Jehova onanagia ngumo ciake arĩ na ũigananĩru. Githĩ gĩtikĩrĩ gĩtĩo kĩnene kũhota gũkuhĩrĩria Ngai wĩ hinya ũguo na mwendani!