“Mũtũũre Mũthiaga na Wendo”

1-3. Kwĩgerekania na kĩonereria kĩa Jehova gĩa kuonania wendo kũrehaga moimĩrĩro marĩkũ?

“KŨHEANA nĩ kũrĩ gĩkeno kĩnene gũkĩra kwamũkĩra.” (Atũmwo 20:35) Ciugo ici cia Jesu nĩ itĩtĩrithagia ma ĩno ya bata: Wendo ũtarĩ na mwĩyendo nĩ ũrĩ irathimo. O na gũtuĩka nĩ tũiguaga tũkenete rĩrĩa tuonio wendo, nĩ tũkenaga o na makĩria rĩrĩa twaheana, kana tuonia andũ arĩa angĩ wendo.

² Ithe witũ wa igũrũ oĩ ũndũ ũcio wega makĩria gũkĩra mũndũ ũngĩ o wothe. O ta ũrĩa icunjĩ iria hĩtũku cia gĩcigo gĩkĩ cionanĩtie, Jehova nĩwe kĩonereria kĩrĩa kĩega biũ gĩa kuonania wendo. Gũtirĩ mũndũ ũngĩ wonanĩtie wendo na gĩkĩro kĩnene makĩria kana kwa ihinda iraihu gũkĩra Jehova. Nĩ ũndũ ũcio, ti ũndũ wa kũgegania kuona Bibilia ĩkĩmwĩta “Ngai ũrĩa mũkeni.”—1 Timotheo 1:11.

³ Ngai witũ ũrĩ wendo nĩ endaga twĩgerekanie nake maũndũ-inĩ mothe, na makĩria ũhoro-inĩ wĩgiĩ kuonia andũ arĩa angĩ wendo. Rĩandĩko rĩa Aefeso 5:1, 2 rĩtwĩraga ũũ: “Mwĩgerekanagiei na Ngai mũrĩ ciana ciendetwo.” Rĩrĩa twegerekania na kĩonereria kĩa Jehova gĩa kuonania wendo, nĩ tũgĩaga na gĩkeno kĩnene kĩrĩa kiumanaga na kũheana. Ningĩ nĩ tũiguaga tũiganĩire nĩ kũmenya atĩ nĩ tũrakenia Jehova, tondũ Kiugo gĩake gĩtwĩraga ‘twendanage.’ (Aroma 13:8) No nĩ kũrĩ na itũmi ingĩ cia ‘gũtũũra tũthiaga na wendo.’

Wendo Nĩ wa Bata Nĩkĩ?

4, 5. Nĩkĩ nĩ ũndũ wa bata kuonia aarĩ na ariũ a Ithe witũ wendo wa kwĩima?

⁴ Nĩkĩ nĩ ũndũ wa bata kwenda aarĩ na ariũ a Ithe witũ? Tondũ wendo nĩyo ngumo ĩrĩa nene ya Akristiano a ma. Tũngĩaga wendo, no tũkorũo tũtarĩ na ũrata mwega na Akristiano arĩa angĩ, na makĩria, tũkorũo tũtarĩ kĩene maitho-inĩ ma Jehova. Reke tuone ũrĩa Kiugo kĩa Ngai gĩtĩtĩrithagia ũũma ũcio.

⁵ Ũtukũ wa mũico wa ũtũũro wake gũkũ thĩ, Jesu eerire arũmĩrĩri ake ũũ: “Ndĩramũhe rĩathani rĩerũ, atĩ mwendanage; o ta ũrĩa ndĩmwendete inyuĩ, o na inyuĩ endanagai inyuĩ ene. Nĩ ũndũ ũcio andũ othe nĩ marĩmenyaga atĩ mũrĩ arutwo akwa—mwakorũo na wendo gatagatĩ-inĩ kanyu.” (Johana 13:34, 35) Ciugo “o ta ũrĩa ndĩmwendete inyuĩ,” ironania atĩ twagĩrĩirũo kuonanagia wendo o ta ũrĩa Jesu oonanagia. Gĩcunjĩ kĩa 29 nĩ kĩonanĩtie ũrĩa Jesu aatũigĩire kĩonereria kĩega gĩa kuonania wendo wa kwĩima, na njĩra ya kũiga maũndũ ma andũ arĩa angĩ mbere ya make. O na ithuĩ twagĩrĩirũo kuonania wendo ũtarĩ na mwĩyendo, na ũndũ ũcio nĩ wagĩrĩire kuoneka nginya nĩ andũ arĩa matarĩ thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano. Hatarĩ nganja wendo wa kwĩima nĩguo wonanagia atĩ tũrĩ Akristiano a ma.

6, 7. (a) Tũmenyaga atĩa atĩ Kiugo kĩa Jehova nĩ kĩonanagia bata wa kwendana? (b) Ciugo cia Paulo iria irĩ thĩinĩ wa 1 Akorintho 13:4-8 ciaragĩrĩria wendo ũrĩkũ?

⁶ Ĩ tũngĩaga wendo? Mũtũmwo Paulo ooigire ũũ: “Itarĩ na wendo, ingĩkorũo haana o ta ngengere ĩranegena kana thani ĩrĩa ĩhũũrithanagio ĩkagamba.” (1 Akorintho 13:1) Thani iria ihũũrithanagio ikagamba na ngengere ĩranegena, irutaga inegene rĩũru. Icio nĩ ngerekano njega. Mũndũ ũtarĩ wendo ahaana ta indo cia nyĩmbo iria irutaga inegene inene rĩtangĩgucĩrĩria mũndũ. Mũndũ ta ũcio gũtirĩ hĩndĩ angĩgĩa na ũrata wa hakuhĩ na arĩa angĩ. Paulo ningĩ ooigire ũũ: “[Ingĩkorũo] na wĩtĩkio mũnene ũngĩhota gũthamia irĩma, no ngorũo itarĩ na wendo, ndĩ wa tũhũ.” (1 Akorintho 13:2) Kwoguo, o na mũndũ angĩĩrutanĩria gwĩka maũndũ mega atĩa, no akorũo atarĩ na wendo, Jehova ndangĩmũhũthĩra. Hatarĩ nganja, Kiugo kĩa Jehova nĩ gĩtĩtĩrithagia bata wa kuonania wendo.

⁷ Tũngĩonania ngumo ĩyo atĩa rĩrĩa tũrahiũrania na andũ arĩa angĩ? Nĩguo tũcokie kĩũria kĩu, reke tũthuthurie ciugo cia Paulo iria irĩ thĩinĩ wa 1 Akorintho 13:4-8. Mĩhari ĩyo ndĩtĩtĩrithĩtie wendo wa Ngai kũrĩ ithuĩ o na kana wendo witũ kũmwerekera. Ngũrani na ũguo, Paulo aaragĩrĩria ũrĩa twagĩrĩirũo kwendana ithuĩ ene. Nĩ aataarĩirie maũndũ maigana ũna marĩa monanagia wendo nĩ kĩĩ, na marĩa matonanagia wendo.

Maũndũ Marĩa Monanagia Wendo

8. Wetereri ũngĩtũteithia atĩa rĩrĩa tũrarũmbũyania na andũ arĩa angĩ?

⁸ “Wendo nĩ ũrĩ wetereri.” Kwoguo wendo wonanagio rĩrĩa twakiranĩrĩria tũrĩ na wetereri. (Akolosai 3:13) Wetereri nĩ wa bata mũno. Tondũ tũrĩ andũ matarĩ akinyanĩru na tũrutithanagia wĩra hamwe, no twĩrĩgĩrĩre atĩ mahinda mangĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ marĩtũrakaragia na o na ithuĩ tũkamarakaria. No gũkorũo na wetereri na kwĩgirĩrĩria no gũtũteithie kũhiũrania na tũmahĩtia tũnini tũrĩa tuumanaga na gũikarania kana kũrutithania wĩra na andũ arĩa angĩ, tũtegũthũkia thayũ wa kĩũngano.

9. Tũngĩonania ũtugi na njĩra irĩkũ?

⁹ “Wendo nĩ ũrĩ . . . ũtugi.” Ũtugi wonanagio na ciĩko cia gũteithania na ciugo njega. Wendo nĩ ũtũtindĩkaga gũcaria mĩeke ya kuonania ũtugi, na makĩria kwerekera arĩa marĩ na ũbataro. Kwa ngerekano, mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ mũkũrũ ahota gũkorũo arĩ na ihooru na no abatare gũceererũo nĩguo ekĩrũo ngoro. Mũtumia ũrarera ciana arĩ wiki kana mwarĩ wa Ithe witũ ũrĩ famĩlĩ-inĩ ĩgayũkanĩte kĩndini no abatare ũteithio. Mũndũ mũrwaru kana ũrahiũrania na mathĩna no abatare kũigua ciugo njega kuuma kũrĩ mũrata mwĩhokeku. (Thimo 12:25; 17:17) Tũngĩoya ikinya rĩa mbere kuonania ũtugi na njĩra ta icio, nĩ tuonanagia atĩ wendo witũ ndũrĩ na ũhinga.—2 Akorintho 8:8.

10. Wendo ũtũteithagia atĩa kũnyita mbaru ũhoro wa ma o na rĩrĩa gwĩka ũguo gũtarĩ ũndũ mũhũthũ?

¹⁰ “Wendo . . . ũkenaga hamwe na ũhoro wa ma.” Bibilia ĩngĩ yugaga ũũ: “Wendo . . . ũnyitaga mbaru ũhoro wa ma ũrĩ na gĩkeno.” Wendo nĩ ũtũtindĩkaga kũnyita mbaru ũhoro wa ma na ‘kwaragia ũhoro wa ma mũndũ na ũrĩa ũngĩ.’ (Zekaria 8:16) Kwa ngerekano, angĩkorũo mũndũ twendete nĩ agwa mehia-inĩ maritũ, wendo witũ harĩ Jehova na harĩ ũcio wĩhĩtie, nĩ ũrĩtũteithagia kũrũmia ithimi cia Ngai handũ ha kũgeria kũhithĩrĩra, kũhũthia mehia, o na kana kũheenania. No ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ gwĩtĩkĩra ũrĩa maũndũ mahaana. No angĩkorũo nĩ tũreciria mũndũ ũcio twendete, tũngĩenda arũngwo na agunĩke nĩ wendo wa Jehova. (Thimo 3:11, 12) Ningĩ tũrĩ Akristiano marĩ na wendo, twendaga “gũikara tũrĩ ehokeku maũndũ-inĩ mothe.”—Ahibirania 13:18.

11. Tondũ wendo ‘wĩtiiragia maũndũ mothe-rĩ,’ tũbatiĩ gwĩka atĩa rĩrĩa aarĩ na ariũ a Ithe witũ matũhĩtĩria?

¹¹ “Wendo . . . wĩtiiragia maũndũ mothe.” Kũringana na ũtaũri wa kiugo gwa kiugo, ciugo icio ciugĩte “ũhumbagĩra maũndũ mothe.” (Kingdom Interlinear) Rĩandĩko rĩa 1 Petero 4:8 riugaga ũũ: “Wendo nĩ ũhumbagĩra mehia maingĩ.” Kwoguo, Mũkristiano ũratongorio nĩ wendo, ndahĩahĩaga kwanĩka mahĩtia ma Akristiano arĩa angĩ marĩa moimanaga na kwaga gũkinyanĩra. Maita maingĩ, mahĩtia marĩa mekagwo nĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ makoragwo marĩ manini na no mahumbĩrũo nĩ wendo.—Thimo 10:12; 17:9.

12. Mũtũmwo Paulo oonanirie atĩa atĩ nĩ eehokete Filemona, na tũngĩĩruta atĩa kuumana na kĩonereria gĩake?

¹² “Wendo . . . wĩtĩkagia maũndũ mothe.” Bibilia ya Moffatt yugaga atĩ wendo nĩ “ũhĩahĩagĩra gwĩtĩkia maũndũ mega.” Tũtiĩkũagĩra aarĩ na ariũ a Ithe witũ, kana tũgekĩrĩra nganja mĩoroto yao maũndũ-inĩ mothe. Wendo nĩ ũtũteithagia “gwĩtĩkia maũndũ mega” megiĩ Akristiano arĩa angĩ na kũmehoka.a Ta wĩcirie ngerekano ĩrĩa ĩrĩ marũa-inĩ marĩa Paulo aandĩkĩire Filemona. Paulo aandĩkagĩra Filemona akĩmwĩkĩra ngoro amũkĩre na ngoro njega ngombo ĩrĩa yorĩte yetagwo Onesimo, ĩrĩa yatuĩkĩte Mũkristiano. Handũ ha kũgeria gũtindĩkĩrĩria Filemona, Paulo aamũthaithire eke ũguo nĩ ũndũ wa wendo. Oonanirie atĩ aarĩ na ma atĩ Filemona nĩ angĩatuire itua rĩrĩa rĩagĩrĩire rĩrĩa ooigire ũũ: “Ndĩ na ma atĩ nĩ ũgwĩka ũguo, kwoguo ndĩrakwandĩkĩra ngĩmenyaga atĩ o na ũgwĩka makĩria ma ũguo ndoiga.” (Mũhari wa 21) Rĩrĩa twehoka aarĩ na ariũ a Ithe witũ nĩ ũndũ wa wendo ũrĩa tũrĩ naguo kũmerekera, nĩ tũtũmaga monanie ngumo njega iria me nacio.

13. Tũngĩonania atĩa atĩ nĩ twĩrĩgagĩrĩra maũndũ mega kuuma kũrĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ?

¹³ “Wendo . . . wĩrĩgagĩrĩra maũndũ mothe.” O ta ũrĩa wendo wĩhokaga, noguo wĩrĩgagĩrĩra maũndũ mothe. Nĩ tũtindĩkagwo nĩ wendo kwĩrĩgĩrĩra maũndũ mega kuuma kũrĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Kwa ngerekano, mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ “angĩthiĩ na njĩra ĩtagĩrĩire atarĩ aramenya-rĩ,” nĩ twĩhokaga atĩ arũngwo nĩ ekwamũkĩra ũtaaro ũrĩa aheo na njĩra ya wendo. (Agalatia 6:1) Ningĩ nĩ twĩrĩgagĩrĩra atĩ arĩa wĩtĩkio wao ũtarĩ na hinya nĩ marĩcokereria. Tũkoragwo na wetereri kwerekera andũ ta acio, tũgeka o ũrĩa wothe tũngĩhota kũmateithia magĩe na wĩtĩkio mũrũmu. (Aroma 15:1; 1 Athesalonike 5:14) O na angĩkorũo mũndũ twendete nĩ atigĩte Jehova, tũtiteaga mwĩhoko atĩ mũthenya ũmwe nĩ arĩcokererũo nĩ meciria na acoke, o ta mwana ũrĩa worĩte ũgwetetwo ngerekano-inĩ ya Jesu.—Luka 15:17, 18.

14. Nĩ na njĩra irĩkũ ũkirĩrĩria witũ ũngĩgerio thĩinĩ wa kĩũngano, na wendo ũngĩtũteithia gwĩka atĩa?

¹⁴ “Wendo . . . ũkiragĩrĩria maũndũ mothe.” Ũkirĩrĩria nĩ ũtũteithagia kwĩhanda wega rĩrĩa twacemania na moritũ kana maũndũ ma gũtũũraga ngoro. Ũkirĩrĩria witũ ndũgeragio tu nĩ maũndũ marĩa marĩ nja wa kĩũngano. Mahinda mangĩ no ũgerio o na thĩinĩ wa kĩũngano. Tondũ wa kwaga gũkinyanĩra, rĩmwe na rĩmwe aarĩ na ariũ a Ithe witũ no matũũrage ngoro. No matũtuurithie na ciugo itecirĩtio wega. (Thimo 12:18) Kana maũndũ ma kĩũngano mage gũtwarithio ũrĩa tũngĩĩrĩgĩrĩra. O na kana mĩtugo ya mũrũ wa Ithe witũ ũtĩĩtwo kĩũngano-inĩ ĩtũrakarie na ĩtũme twambĩrĩrie kwĩyũria, ‘Mũkristiano angĩka ũguo atĩa?’ Tũngĩcemania na maũndũ ta macio-rĩ, hihi no twĩyeherie kĩũngano-inĩ na tũtige gũtungatĩra Jehova? Tũtingĩka ũguo angĩkorũo tũrĩ na wendo! Wendo nĩ ũgiragia tũtikahumbwo maitho nĩ maũndũ moru ma aarĩ na ariũ a Ithe witũ, ũũ atĩ tũkaaga kuona mawega mao o na kana ma kĩũngano gĩothe. Wendo nĩ ũtũhotithagia gũtũũra tũrĩ ehokeku harĩ Ngai na tũkanyita kĩũngano mbaru, gũtekũmakania ũrĩa andũ matarĩ akinyanĩru mangiuga kana meke.—Thaburi 119:165.

Maũndũ Marĩa Matonanagia Wendo

15. Twagĩrĩirũo gwĩthema ũiru nĩkĩ, na wendo ũngĩtũteithia atĩa gwĩthema moimĩrĩro moru ma ũiru?

¹⁵ “Wendo ndũrĩ ũiru.” Ũiru no ũtũme mũndũ aigue ũũru nĩ ũndũ wa kĩrĩa andũ arĩa angĩ me nakĩo, ta indo ciao, mĩeke yao ya mwanya, kana ũhoti wao. Ũiru ta ũcio nĩ wa mwĩyendo na nĩ ũgwati, na ũngĩaga kũgirĩrĩrio no ũthũkie thayũ thĩinĩ wa kĩũngano. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gwĩthema mwerekera wa ũiru? (Jakubu 4:5) Nĩ wendo. Ngumo ĩno ya bata no ĩtũteithie gũkenaga hamwe na arĩa maroneka ta marĩ na maũndũ ma mwanya ũtũũro-inĩ, marĩa ithuĩ tũtarĩ namo. (Aroma 12:15) Wendo nĩ ũtũteithagia kwaga kũigua ũũru ngoro rĩrĩa mũndũ ũngĩ agaathĩrĩrio nĩ ũndũ wa ũhoti wake kana ũndũ arahingirie.

16. Angĩkorũo nĩ twendete aarĩ na ariũ a Ithe witũ kuuma ngoro-rĩ, nĩkĩ nĩ tũrĩĩthemaga kwĩgaathĩrĩria nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa tũrahingia ũtungata-inĩ wa Jehova?

¹⁶ “Wendo ndwĩgaathaga, ndũrĩ mwĩtĩo.” Wendo nĩ ũtũgiragĩrĩria kwĩyonania na kwĩgana nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa tũhotete kũhingia. Angĩkorũo nĩ twendete aarĩ na ariũ a Ithe witũ, tũtingĩĩgaathĩrĩria nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa tũhotete kũhingia ũtungata-inĩ kana twĩhokeirũo kĩũngano-inĩ? Kwĩgaathĩrĩria ta kũu no kũũrage arĩa angĩ ngoro, na gũtũme meyone ta matagĩrĩire makĩĩringithania na ithuĩ. Wendo ndũngĩreka twĩgaathĩrĩrie nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa Jehova atwĩtĩkĩrĩtie kũhingia ũtungata-inĩ wake. (1 Akorintho 3:5-9) Makĩria ma ũguo, wendo “ndũrĩ mwĩtĩo,” kana o ta ũrĩa Bibilia ĩngĩ yugaga, wendo “ndũkenagĩra maũndũ ma kwĩyona ũrĩ wa bata makĩria.” Nĩ ũndũ wa wendo tũtiĩyonaga tũrĩ a bata gũkĩra arĩa angĩ.—Aroma 12:3.

17. Wendo ũtũtindĩkaga gwĩciria andũ arĩa angĩ na njĩra ĩrĩkũ, na nĩ mĩtugo ĩrĩkũ twagĩrĩirũo gwĩthema?

¹⁷ “Wendo . . . ndũrĩ mĩtugo mĩũru.” Mũndũ ũrĩ na mĩtugo mĩũru ekaga maũndũ mataagĩrĩire na mangĩrakaria andũ. Mĩtugo ta ĩyo ndĩonanagia wendo, tondũ yonanagia atĩ mũndũ ũcio ndareciria ũrĩa andũ arĩa angĩ maraigua kana ũrĩa marahutio nĩ ũrĩa areka. Ngũrani na ũguo, wendo ũrĩa ũtũtindĩkaga gwĩciria andũ arĩa angĩ nĩ ũrĩ gĩtĩo. Wendo nĩ ũtũmaga tũkorũo na mĩtugo mĩega, mĩthiĩre ya ũngai, na gĩtĩo kwerekera aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Nĩ ũndũ ũcio, wendo no ũtũgirĩrĩrie kwĩingĩrania na “mĩtugo ya thoni,” kana ũndũ o wothe ũngĩmakia kana ũrakarie Akristiano arĩa angĩ.—Aefeso 5:3, 4.

18. Mũndũ wonanagia wendo agaga kũnyitĩrĩra mawoni make nĩkĩ?

¹⁸ “Wendo . . . ndũcaragia ũrĩa ũngĩĩguna guo mwene.” Bibilia ĩngĩ ĩhũthagĩra ciugo ici: “Wendo ndũnyitagĩrĩra muonere waguo wa maũndũ.” Mũndũ wĩ na wendo ndanyitagĩrĩra atĩ maũndũ mothe mekwo na njĩra ĩrĩa we arenda, ta mawoni make arĩ o mo mega. Ndageragia gũtindĩkĩrĩria arĩa marĩ na mawoni ngũrani manyite mbaru mawoni make kana meke maũndũ na njĩra yake. Kũrũmia maũndũ na njĩra ĩyo kuonanagia mwĩtĩo, na Bibilia yugaga ũũ: “Mwĩtĩo ũũkaga mbere ya kũgwa.” (Thimo 16:18) Angĩkorũo na ma nĩ twendete aarĩ na ariũ a Ithe witũ, nĩ tũrĩtĩaga mawoni mao na kũngĩhoteka tũkororoa. Roho ũcio wa kuororoa nĩ ũratwarana na ciugo ici cia Paulo: “Mũndũ o wothe nĩ acaragie, ti maũndũ ma kwĩguna we mwene, no marĩa ma kũguna mũndũ ũrĩa ũngĩ.”—1 Akorintho 10:24.

19. Wendo ũtũteithagia gwĩka atĩa rĩrĩa twahĩtĩrio nĩ andũ arĩa angĩ?

¹⁹ “Wendo . . . ndũrakaraga na ihenya. Ndũtaraga maita marĩa ũhĩtĩirio.” Wendo ndũrakaragio na ihenya nĩ ciugo kana ciĩko cia andũ arĩa angĩ. Nĩ ma nĩ ũndũ wa ndũire kũrakara rĩrĩa twahĩtĩrio. No o na angĩkorũo twĩ na itũmi cia kũrakara, wendo ndũngĩreka tũikare tũrakarĩte. (Aefeso 4:26, 27) Tũtiagĩrĩirũo gũikara tũkĩririkanaga ciĩko na ciugo cia andũ iria itũrakaragia, ta tũciandĩkĩte ibuku-inĩ nĩguo itikariganĩre. Ngũrani na ũguo, wendo ũtũtindĩkaga twĩgerekanie na Ngai witũ ũrĩ wendo. O ta ũrĩa Gĩcunjĩ kĩa 26 kĩonanĩtie, Jehova nĩ ohanagĩra hangĩkorũo harĩ na gĩtũmi kĩega gĩa gwĩka ũguo. Atuohagĩra na akariganĩrũo, na njĩra ya atĩ ndaigaga mehia macio atĩ nĩguo agaacoka gũtũherithia rĩngĩ nĩ ũndũ wamo thutha-inĩ. Nĩ tũkenaga mũno tondũ Jehova ndataraga maita marĩa ahĩtĩirio!

20. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa rĩrĩa mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ agwa mehia-inĩ na agĩa na moimĩrĩro moru nĩ ũndũ wa mehia make?

²⁰ “Wendo . . . ndũkenagĩra maũndũ matarĩ ma ũthingu.” Bibilia ĩngĩ yugaga ũũ: “Wendo . . . ndũkenagĩra mehia ma arĩa angĩ.” Bibilia ya Moffatt nayo ĩhũthagĩra ciugo ici: “Wendo ndũkenaga rĩrĩa arĩa angĩ magwa mehia-inĩ.” Wendo ndũkenagĩra maũndũ matarĩ ma ũthingu, kwoguo ndũhũthagia ũritũ wa waganu wa mũthemba o wothe. Hihi twĩkaga atĩa rĩrĩa mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ agwa mehia-inĩ na agĩa na moimĩrĩro moru nĩ ũndũ wa mehia make? Wendo ndũngĩreka tũkenere ũndũ ũcio ta hihi tũngĩkorũo tũkiuga, ‘Ĩni! Ndũreke one ũguo!’ (Thimo 17:5) No nĩ tũkenaga rĩrĩa mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ wĩhĩtie oya makinya marĩa magĩrĩire nĩguo acokererie kĩĩroho.

“Njĩra Ĩrĩa Njega Makĩria”

21-23. (a) Paulo eendaga kuuga atĩa rĩrĩa ooigire atĩ “wendo ndũrĩ hĩndĩ ũthiraga”? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũkwarĩrĩrio gĩcunjĩ-inĩ kĩa mũthia?

²¹ “Wendo ndũrĩ hĩndĩ ũthiraga.” Paulo eendaga kuuga atĩa? Kũringana na ũhoro ũrĩa ũthiũrũrũkĩirie rĩandĩko rĩu, aaragĩrĩria iheo cia roho iria ciaheetwo Akristiano a tene. Iheo icio cioonanagia atĩ Ngai aarĩ hamwe na kĩũngano kĩu kĩerũ. No ti Akristiano othe maarĩ na ũhoti wa kũhonania, kũratha mohoro, kana kwaria na thiomi. O na kũrĩ ũguo, ũndũ ũcio ndũngĩamamakirie tondũ thutha-inĩ iheo icio nĩ cingĩathirire. Ĩndĩ nĩ harĩ kĩndũ gĩtangĩathirire, na Akristiano othe nĩ mangĩahotire gũkũria. Kĩarĩ kĩndũ kĩa mwanya, na gĩa gũtũũra gũkĩra ũhoti o wothe wa kũringa ciama. O na Paulo aagĩtire “njĩra ĩrĩa njega makĩria.” (1 Akorintho 12:31) “Njĩra ĩrĩa njega makĩria” yarĩ ĩrĩkũ? Yarĩ njĩra ya wendo.

²² Hatarĩ nganja, wendo wa Gĩkristiano ũrĩa wataarĩirio nĩ Paulo “ndũrĩ hĩndĩ ũthiraga,” na ũguo nĩ kuonania atĩ gũtirĩ hĩndĩ ũgaathira. Nginyagia rĩu wendo wa kwĩima nĩ wonanagia arũmĩrĩri a ma a Jesu nĩa. Na githĩ tũtionaga wendo ta ũcio thĩinĩ wa ciũngano cia athathaiya a Jehova thĩinĩ wa thĩ yothe? Wendo ũcio ũgaatũũra tene na tene tondũ Jehova nĩ erĩire ndungata ciake iria njĩhokeku muoyo wa tene na tene. (Thaburi 37:9-11, 29) Reke tũgerie o ũrĩa wothe tũngĩhota nĩguo ‘tũtũũre tũthiaga na wendo.’ Tũngĩka ũguo, nĩ tũrĩgĩaga na gĩkeno kĩnene kĩrĩa kiumanaga na kũheana. Makĩria ma ũguo, no tũthiĩ na mbere gũtũũra, na tũtũũre twendaine tene na tene, o ta Jehova, Ngai witũ ũrĩ wendo.

²³ Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ gĩa kũrĩkĩrĩria gĩcigo gĩkĩ kĩgiĩ wendo, nĩ twarĩrĩria ũrĩa tũngĩendana. No tweciria njĩra nyingĩ iria tũgunĩkaga nacio nĩ wendo wa Jehova, o hamwe na hinya wake, kĩhooto gĩake, na ũũgĩ wake, no twĩyũrie kĩũria gĩkĩ, ‘Ingĩonia Jehova atĩa atĩ na ma nĩ ndĩmwendete?’ Kĩũria kĩu nĩkĩo gĩkwarĩrĩrio gĩcunjĩ-inĩ kĩa mũthia.