Hihi Wee nĩ Ũthũire Ũremi?
‘Wee Jesu ũremi nĩguo ũthũire.’—AHIB. 1:9.
1. Jesu aarutanire atĩa igũrũ rĩa wendani?
AKĨONANIA bata wa wendani Jesu eerire arutwo ake ũũ: “Rĩu ngũmũhe rĩathani rĩerũ, nĩ atĩ mwendane; o ta ũguo niĩ ndĩmwendete, inyuĩ mwendane o ro ũguo inyuene. Nĩ ũguo andũ othe marĩmenyaga mũrĩ arutwo akwa, mwatũũra mwendaine.” (Joh. 13:34, 35) Jesu aaheire arũmĩrĩri ake rĩathani atĩ monanagie wendo wa kwĩima harĩ mũndũ na ũrĩa ũngĩ. Wendani ũcio nĩguo ũngĩkaamakũũrana. Jesu ningĩ nĩ aamerire ũũ: “Endagai andũ arĩa marĩ muku na inyuĩ, na mũhoyagĩre arĩa mamũnyariraga.”—Mat. 5:44.
2. Arũmĩrĩri a Kristo magĩrĩirũo gũthũũra maũndũ marĩkũ?
2 Makĩria ma kũruta arutwo ake igũrũ rĩa wendani, Jesu nĩ aamarutire maũndũ marĩa magĩrĩirũo nĩ gũthũũra. Kwerĩtwo ũũ ũhoro wĩgiĩ Jesu: “Ũthingu nĩguo wendete naguo ũremi [ũmaramari] ũkaũthũũra.” (Ahib. 1:9; Thab. 45:7) Ũndũ ũcio ũronania atĩ tũtibataire o kwenda ũthingu tu, no nĩ twagĩrĩirũo gũthũũra mehia, kana ũremi. Nĩ twagĩrĩirũo kũririkana atĩ mũtũmwo Johana nĩ oigire ũũ: “Mũndũ o wothe wĩhagia, nĩ kũrega aregete watho; kwĩhia-rĩ, nĩkuo kũrega watho [kana kũrema].”—1 Joh. 3:4.
3. Igũrũ rĩgiĩ gũthũũra ũremi-rĩ, nĩ maũndũ marĩkũ tũkwarĩrĩria gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?
3 Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, tũrĩ Akristiano harĩ bata kwĩyũria ũũ: ‘Hihi niĩ nĩ thũire ũremi?’ Rekei tũrore ũrĩa tũngĩonania atĩ nĩ tũthũire maũndũ mooru na njĩra ici inya: (1) mwerekera witũ harĩ kũhũthĩra njohi ũũru, (2) mawoni maitũ harĩ maũndũ ma ndaimono, (3) ũrĩa tuonaga ũtharia, na (4) mawoni maitũ kwerekera arĩa mendete ũremi.
Ndũgatuĩke Ngombo ya Njohi
4. Nĩ kĩĩ gĩatũmaga Jesu akorũo na wĩyathi wa kwaria akĩheana mũkaana wĩgiĩ kũnyua mũno?
4 Rĩmwe na rĩmwe Jesu nĩ aanyuaga njohi, tondũ nĩ aamenyaga atĩ nĩ kĩheo kuuma kũrĩ Ngai. (Thab. 104:14, 15.) O na kũrĩ ũguo-rĩ, ndaigana kũhũthĩra kĩheo kĩu ũũru na njĩra ya kũnyua akarĩo. (Thim. 23:29-33) Kwoguo Jesu aakoragwo na wĩyathi wa kwaria rĩrĩa arataarana igũrũ rĩgiĩ mũtugo ũcio. (Thoma Luka 21:34.) Kũhũthĩra njohi ũũru no gũtũme mũndũ aingĩre mehia-inĩ mangĩ maritũ. Nĩkĩo mũtũmwo Paulo aandĩkire ũũ: “Mũtikanarĩwo nĩ ndibei, nĩ ũndũ ũrĩu nĩguo ũkĩragĩrĩria ũmaramari, nĩ kaba mũiyũrũo nĩ Roho.” (Ef. 5:18,19) Ningĩ nĩ aataarire atumia akũrũ thĩinĩ wa kĩũngano “matikamenyere kũnyuaga ndibei nyingĩ matuĩke ta ngombo ciayo.”—Tit. 2:3.
5. Nĩ ciũria irĩkũ arĩa mangĩthuura kũnyua njohi magĩrĩirũo nĩ kwĩyũria?
5 Ũngĩthuura kũnyua njohi-rĩ, nĩ wega wĩyũrie ũũ: ‘Mwerekera wakwa nĩ ta wa Jesu harĩ kũnyua njohi nyingĩ? Ingĩbatara gũtaara andũ angĩ ũhoro-inĩ ũcio-rĩ, no ngorũo na wĩyathi wa kwaria? Hihi nĩ nyuaga nĩguo njũrĩre mathĩna kana nyihie mĩtangĩko? Nyuaga njohi ĩigana atĩa o kiumia? Njĩkaga atĩa mũndũ ũngĩ angiuga atĩ ndĩroneka ta nyuaga mũno? Hihi nyambagĩrĩria gwĩtetera kana ngamũrakarĩra?’ Gwĩtĩkĩra tũtuĩke ngombo cia njohi nyingĩ no gũthũkie ũhoti witũ wa gwĩciria na wa gũtua matua mega. Arũmĩrĩri a Kristo nĩ merutanagĩria kũgitĩra ũgerereri kana ũhoti wao wa gwĩciria.—Thim. 3:21, 22.
Wĩtheme Maũndũ ma Ndaimono
6, 7. (a) Jesu aahiũranirie atĩa na Shaitani na ndaimono? (b) Ũmũthĩ maũndũ ma ndaimono matheremete mũno nĩkĩ?
6 Rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ-rĩ, Jesu nĩ aareganire biũ na Shaitani o na ndaimono. Nĩ aatooririe tharĩkĩro cia ĩmwe kwa ĩmwe cia Shaitani kwerekera wĩhokeku wake. (Luk. 4:1-13) Ningĩ nĩ aakũũranire na akĩregana na magerio mehithĩte ma gũthũkia meciria na ciĩko ciake. (Mat. 16:21-23) Jesu nĩ aateithagia arĩa maarĩ na mwerekera ũrĩa waagĩrĩire arĩa maahinyĩrĩirio nĩ ndaimono.—Mar. 5:2, 8, 12-15; 9:20, 25-27.
7 Thutha wa Jesu gũtuĩka Mũthamaki mwaka-inĩ wa 1914, nĩ aatheririe igũrũ kuumana na ũgucania mũũru wa Shaitani na ndaimono. Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, Shaitani—rĩu gũkĩra hĩndĩ ĩngĩ o yothe—arerutanĩria ‘kũhĩtithia kĩrĩndĩ gĩa thĩ gĩothe.’ (Kũg. 12:9, 10) Kwoguo tũtiagĩrĩirũo nĩ kũmaka, atĩ tondũ andũ aingĩ nĩ marekenia na maũndũ ma ndaimono. Ithuĩ tũngĩka atĩa nĩguo twĩgitĩre?
8. Nĩ ũthuthuria ũrĩkũ wa mũndũ kĩũmbe tũrabatara gwĩka ũkoniĩ maũndũ marĩa tũthuuraga ma gwĩkenia?
8 Bibilia nĩ ĩheanaga mũkaana wa mogwati ma ũgo na ũragũri ĩtekũhithĩrĩra. (Thoma Gũcokerithia Maathani 18:10-12.) Ũmũthĩ Shaitani na ndaimono magucagĩrĩria meciria ma andũ kũgerera thenema, mabuku, na mĩthako ya kompiuta ĩrĩa ĩgaathagĩrĩria maũndũ ma ndaimono. Rĩrĩa tũrathuura maũndũ ma gwĩkenia, o ũmwe witũ nĩ akĩagĩrĩirũo kwĩyũria ũũ: ‘Ihinda rĩrĩa rĩhĩtũku-rĩ, hihi nĩ ndĩkenetie na thenema, tũbuku twa mathekania, mĩthako ya kompiuta, mabuku, kana tabarĩra cia TV irĩ na maũndũ ma ndaimono? Hihi nĩ menyaga bata wa kũregana na ũgucĩrĩria wa maũndũ ma ndaimono, kana nĩ kũhũthia hũthagia ũgwati wamo? Hihi ndĩ ndeciria ũrĩa Jehova aiguaga igũrũ rĩa maũndũ marĩa thuuraga ma gwĩkenia? Angĩkorũo nĩ njĩtĩkĩrĩtie ũgucania ũcio wa Shaitani mũtũũrĩre-inĩ wakwa-rĩ, hihi wendo wakwa harĩ Jehova na ithimi ciake cia ũthingu nĩ ũgũtũma ndue itua rĩa kũregana na ũgucania ũcio?’—Atũm. 19:19, 20.
Athĩkĩra Mũkaana wa Jesu Igũrũ Rĩgiĩ Ũtharia
9. Mũndũ angĩkũria wendo harĩ ũremi atĩa?
9 Jesu nĩ aarũmirie ithimi cia Jehova ciĩgiĩ ngomanio. Oigire ũũ: “Kaĩ mũtathomete atĩ, Ũrĩa wombire andũ gwata kĩambĩrĩria, aamombire marĩ mũndũ mũrũme na mũndũ mũka, na akiuga atĩrĩ, Nĩ ũndũ ũcio mũndũ mũrũme nĩagatigana na ithe na nyina, magwatane na mũtumia wake; nao erĩ matuĩke mwĩrĩ ũmwe? Tondũ wa ũguo matigacoka gũtuĩka erĩ, no mwĩrĩ ũmwe. Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, arĩa Ngai agwatanĩtie mũndũ ndakanamatigithanie.” (Mat. 19: 4-6) Jesu nĩ aamenyaga atĩ kĩrĩa tuonaga na maitho nĩ kĩhutagia ngoro ciitũ. Nĩ ũndũ ũcio, Mahunjio-inĩ make ma Kĩrĩma-inĩ, oigire ũũ: “Nĩmũiguĩte atĩ nĩkweranirũo ũũ: Ndũkanatharanie; no niĩ ngũmwĩra atĩ, o mũndũ o wothe ũngĩrora mũndũ-wa-nja na amwĩrirĩrie, nĩarĩkĩtie gũtharia nake ngoro-inĩ yake.” (Mat. 5:27, 28) Arĩa mahũthagia mũkaana ũcio wa Jesu, kũna marakũria wendo harĩ ũremi.
10. Heana ngerekano ĩronania atĩ mũndũ no atige biũ gwĩkenia na maũndũ ma ũũra-thoni.
10 Shaitani agaathagĩrĩria ngomanio itagĩrĩire kũgerera maũndũ ma ũũra-thoni. Mũtabarĩre ũyũ wake ũiyũrĩte maũndũ macio. Arĩa meroragĩra mbica cia ũũra-thoni nĩ makoragwo na thĩna mũnene wa gũcieheria meciria-inĩ. O na no maremwo nĩ gũtiga gũciĩrorera. Ta wĩcirie ũndũ ũyũ wekĩkire harĩ Mũkristiano ũmwe. Oigire ũũ: “Nderoragĩra mbica cia ũũra-thoni na hitho. Meciria-inĩ makwa ndeyonaga ndĩ thĩinĩ wa thĩ ĩngĩ ngũrani na ĩrĩa ndatungatagĩra Jehova. Nĩ ndamenyaga ũndũ ũcio ndekaga ndwaagĩrĩire no ngeĩra atĩ ũtungata wakwa kũrĩ Ngai no wetĩkĩrĩkaga.” Nĩ kĩĩ kĩagarũrire mwĩcirĩrie wa mũrũ ũcio wa Ithe witũ? Oigĩte ũũ: “O na gũtuĩka nĩguo ũndũ ũrĩa mũritũ mũno ndaneka, nĩ ndatuire itua rĩa kwĩra athuri a kĩũngano thĩna wakwa.” Mũthia-inĩ mũrũ ũcio wa Ithe witũ nĩ aatiganire na mũtugo ũcio mũũru. Oigire ũũ: “Thutha wa gwĩtheria kuumana na mehia macio-rĩ, ndaiguire thamiri yakwa ĩrĩ theru biũ.” Arĩa mathũire ũremi no mũhaka merute gũthũũra maũndũ ma ũũra-thoni.
11, 12. Tũngĩonania atĩa atĩ nĩ tũthũire ũremi rĩrĩa tũrathuura nyĩmbo?
11 Mĩgambo ya nyĩmbo na ciugo ciacio no itũhutie mũno, na kwoguo ihutie ngoro iitũ ya mũhaano. Nyĩmbo nĩ kĩheo kuuma kwĩ Ngai na ikoretwo ikĩhũthĩrũo ũthathaiya-inĩ wa ma kwa ihinda iraya. (Tham. 15:20, 21; Ef. 5:19) No thĩ ĩno njũru ya Shaitani ĩgaathagĩrĩria nyĩmbo iratũũgĩria waganu wa ngomanio. (1 Joh. 5:19) Ũngĩmenya atĩa kana nyĩmbo iria ũthikagĩrĩria nĩ iragũthũkia kana itiragũthũkia?
12 Mbere ta wĩyũrie ũũ: ‘Nyĩmbo iria thikagĩrĩria nĩ igaathagĩrĩria ũũragani, ũtharia, ũmaraya, kana kũruma Ngai? Ingĩthomera mũndũ ũngĩ ciugo cia nyĩmbo icio-rĩ, no one atĩ nĩ thũire ũremi, kana hihi ciugo icio ingĩmuonia atĩ ngoro yakwa nĩ ĩthahĩtio?’ Tũtingiuga nĩ tũthũire ũremi o tũgĩthikagĩrĩria nyĩmbo iraũgaathĩrĩria. Jesu oigire ũũ: “Maũndũ marĩa moimaga kanua, macio makoragwo moimĩte ngoro; nĩmo mekagĩra mũndũ thahu. Nĩ ũndũ ngoro-inĩ nĩkuo kuumaga meciria moru, na ũũragani, na ũtharia, na ũmaraya, na ũici, na kũiganĩrĩra igenyo, na ũrumani.”—Mat. 15:18, 19; Ringithania Jakubu 3:10, 11.
Gĩa na Mawoni ta ma Jesu Kwerekera Arĩa Mendete Ũremi
13. Jesu onaga atĩa ehia arĩa mateetĩkagĩra kwĩrira?
13 Jesu oigire atĩ okĩte gwĩta ehia, kana aremi nĩguo merire. (Luk. 5:30-32) No hihi onaga atĩa andũ ehia arĩa moomĩtie ngoro? Jesu nĩ aaheanire mĩkaana mĩrũmu ĩgiĩ kũgucĩrĩrĩrio nĩ andũ ta acio. (Mat. 23:15, 23-26) Ningĩ nĩ oigire ũũ: “To mũndũ ũrĩa ũnjĩtaga, Mwathani ũyũ, Mwathani ũyũ, ũgatonya ũthamaki-inĩ wa Igũrũ; no ũrĩa wĩkaga ũrĩa Awa ũrĩa wĩ Igũrũ endaga. Mũthenya ũcio [Ngai agĩtuĩra andũ ciira] andũ aingĩ nĩmakanjũria, Mwathani ũyũ, Mwathani ũyũ, githĩ tũtiigana kũratha mohoro na rĩĩtwa rĩaku, o na tũkĩingata ndaimono na rĩĩtwa rĩaku, o na tũkĩruta mawĩra maingĩ ma hinya na rĩĩtwa rĩaku?” Ĩndĩ, nĩ akarega andũ arĩa mehagia matekwĩrira ameere ũũ: “Umai kũrĩ niĩ.” (Mat. 7:21-23) Magaatuĩrũo ũguo nĩkĩ? Tondũ nĩ maimĩte Ngai gĩtĩo na makahĩtĩria andũ arĩa angĩ na ũremi wao.
14. Ehia arĩa maarega kwĩrira maingatagwo kĩũngano-inĩ nĩkĩ?
14 Kiugo kĩa Ngai gĩathanĩte atĩ ehia matarerira maingatwo kĩũngano-inĩ. (Thoma 1 Akorintho 5:9-13.) Ũndũ ũcio nĩ wa bata tondũ wa itũmi ici ithatũ: (1) kũgirĩrĩria rĩĩtwa rĩa Jehova rĩtikahakwo gĩko, (2) kũgitĩra kĩũngano gĩtigathahio, na (3) gũteithia mũndũ ũcio wĩhĩtie erire kũngĩhoteka.
15. Angĩkorũo nĩ tũrenda gũtũũra tũrĩ ehokeku harĩ Jehova-rĩ, nĩ ciũria irĩkũ cia bata tũrabatara kwĩyũria?
15 Hihi mawoni maitũ nĩ ta ma Jesu kwerekera arĩa mehagia momĩtie ngoro? Nĩ tũbatiĩ gwĩcũrania ũhoro wa ciũria ici: ‘Hihi no thuure kũnyitanĩra na mũndũ ũingatĩtwo kana akeyeheria kĩũngano-inĩ gĩa Gĩkristiano? Ĩ angĩkorũo mũndũ ũcio nĩ wa famĩlĩ iitũ no tũtikaraga mũciĩ ũmwe?’ Ũndũ ta ũcio no ũgerie wendo witũ harĩ ũthingu na wĩhokeku witũ harĩ Ngai.a
16, 17. Nĩ ũndũ ũrĩkũ mũritũ mũtumia ũmwe Mũkristiano aacemanirie naguo, na nĩ kĩĩ kĩamũteithirie kũnyita mbaru mũbango wa kũingata ehia arĩa matarerira?
16 Ta wĩcirie ũhoro wa mwarĩ ũmwe wa Ithe witũ ũrĩa mũrũwe hĩndĩ ĩmwe eendete Jehova. No thutha-inĩ agĩthuura kwĩhia atekwĩrira. Nĩ ũndũ ũcio akĩingatwo kĩũngano-inĩ. Mwarĩ ũcio wa Ithe witũ nĩ eendete Jehova, no ningĩ no eendete mũrũwe na kwoguo nĩ aaritũhĩirũo mũno nĩ watho wa Maandĩko wa kwaga kũnyitanĩra nake.
17 Hihi wee ũngĩataarire mwarĩ ũcio wa Ithe witũ atĩa? Mũthuri ũmwe wa kĩũngano nĩ aamũteithirie kũmenya atĩ Jehova nĩ aamenyaga ruo rũrĩa aaiguaga. Mũrũ ũcio wa Ithe witũ aamwĩrire ecirie ũhoro wa ruo rũrĩa Jehova aaiguire rĩrĩa ciana imwe ciake cia kĩĩroho ciaremire. Mũthuri ũcio akĩmũteithia one atĩ o na gũtuĩka Jehova nĩ oĩ ruo rwa ũndũ ũcio-rĩ, oigĩte ehia arĩa matarerira maingatwo kĩũngano-inĩ. Mwarĩ ũcio wa Ithe witũ agĩtĩkĩra kĩririkania kĩu na akĩnyita mbaru mũbango wa kũingata ehia.b Wĩhokeku ta ũcio nĩ ũkenagia ngoro ya Jehova.—Thim. 27:11.
18, 19. (a) Kũniina ngwatanĩro na mũndũ wĩmenyeretie ũremi kuonanagia nĩ tũthũire kĩĩ? (b) Tũngĩona moimĩrĩro marĩkũ twakorũo tũrĩ ehokeku harĩ Ngai na mũbango wake?
18 Ũngĩcemania na ũndũ ta ũcio-rĩ, ririkana atĩ Jehova nĩ aramenya ũrĩa ũraigua. Ũngĩtiga biũ kũnyitanĩra na mũndũ mũingate kana akeherio kĩũngano-inĩ, ũronania atĩ nĩ ũthũire mĩerekera na ciĩko iria ciarehire moimĩrĩro macio. Ningĩ nĩ ũronania atĩ nĩ wendete mũndũ ũcio wĩhĩtie na nĩkĩo ũreka ũndũ ũrĩa ũmwagĩrĩire biũ. Wĩhokeku waku harĩ Jehova no ũtũme mũndũ ũcio wĩhĩtie erire na acokerere Jehova.
19 Mũndũ ũmwe waingatĩtwo kĩũngano-inĩ na thutha-inĩ agĩcokio aandĩkire ũũ: “Ndĩna gĩkeno nĩ ũndũ wa Jehova kwenda andũ ake ũũ atĩ atigagĩrĩra atĩ ithondeka rĩake rĩikaraga rĩrĩ itheru. Ũndũ ũrĩa rĩngĩ ũngĩoneka ta wĩ mũũru nĩ andũ arĩa marĩ nja ya kĩũngano nĩguo wagĩrĩire na nĩ wa wendo.” Hihi nĩ ũkuona ta mũndũ ũcio wehĩtie angĩatuire itua ta rĩu korũo andũ thĩinĩ wa kĩũngano o hamwe na famĩlĩ yao, nĩ maathire na mbere kũnyitanĩra nake o na arĩ mũingate? Kũnyita mbaru mũbango wa Kĩĩmaandĩko wa kũingata ehia kũronania atĩ nĩ twendete ũthingu na tũgetĩkĩra atĩ Jehova nĩwe wĩ na kĩhooto gĩa kũiga ithimi iria njagĩrĩru cia mĩthiĩre.
“Thũũrai ũũru o gũthũũra”
20, 21. Kwĩruta gũthũũra ũremi nĩ kwa bata nĩkĩ?
20 Mũtũmwo Petero aaheanire mũkaana ũyũ: “Ikaragai mũterigĩtwo, na mwĩhũgage.” Nĩkĩ? Tondũ “mũcukani, thũ yanyu, acangaga ta mũrũthi ũkũrarama, agĩcaragia mũndũ wa gũtambura.” (1 Pet. 5: 8) Hihi mũndũ ũcio egũkorũo arĩ wee? Gũkũringana na ũrĩa ũkwĩruta gũthũũra ũremi.
21 Gũthũũra ũũru ti ũndũ mũhũthũ. Tũciaragwo tũrĩ ehia, na tũtũũraga thĩinĩ wa thĩ yendete merirĩria ma mwĩrĩ. (1 Joh. 2:15-17) O na kũrĩ ũguo-rĩ, tũngĩĩgerekania na Jesu Kristo na tũkũrie wendo mũnene harĩ Jehova Ngai, no tũhote gũthũũra ũremi. Rekei tũtue itua rĩa ‘gũthũũra ũũru o kũũthũũra’ twĩhokete biũ atĩ Jehova “arĩa marĩ ũiguano nake, nĩagitagĩra . . . gũteithũra nĩamateithũraga moko-inĩ ma arĩa aaganu.”—Thab. 97:10.
[Mohoro ma magũrũ-inĩ]
a Nĩgetha wone ũhoro makĩria wĩgiĩ ũndũ ũcio, rora ngathĩti ya Mnara wa Mlinzi, ya Septemba 15, 1981, karatathi ka 26-31.
b Ningĩ rora ngathĩti ya Mnara wa Mlinzi, ya Janũarĩ 15, 2007, karatathi ka 17-20.
Ũngĩcokia Atĩa?
• Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gũthuthuria mwerekera witũ harĩ njohi?
• Tũngĩĩgitĩra maũndũ ma ndaimono atĩa?
• Maũndũ ma ũũra-thoni makoragwo na ũgwati ũrĩkũ?
• Tuonanagia na njĩra ĩrĩkũ atĩ nĩ tũthũire ũremi rĩrĩa mũndũ twendete aingatwo kĩũngano-inĩ?
[Mbica karatathi ka 29]
Ũngĩthuura kũnyua njohi-rĩ, nĩ maũndũ marĩkũ wagĩrĩirũo nĩ gwĩciria?
[Mbica karatathi ka 30]
Wĩhũge ũgucania wa Shaitani maũndũ-inĩ ma gwĩkenia
[Mbica karatathi ka 31]
Mũndũ ũrerora mbica cia ũũra-thoni akũragia wendo harĩ ũndũ ũrĩkũ?