Kũiga Jehova Mbere Matua-inĩ Makwa Mothe

Ndaciarirũo Mĩĩ 19, 1940, taũni-inĩ ya Amioûn, bũrũri-inĩ wa Lebanon. Mĩaka mĩnini thutha ũcio, famĩlĩ itũ nĩ yathamĩire taũni-inĩ ya Tripoli na ndaarereirũo famĩlĩ-inĩ ĩrĩ na wendo na gĩkeno ya Aira a Jehova. Twarĩ ciana ithano, tũirĩtu tũtatũ na tũhĩĩ twĩrĩ na nĩ niĩ ndarĩ mũnini. Ũndũ ũrĩa aciari akwa maaigĩte mbere ti gũcaria mbeca. Ũndũ ũrĩa warĩ wa bata makĩria harĩ famĩlĩ itũ nĩ kwĩruta Bibilia, gũthiĩ mĩcemanio-inĩ ya Gĩkristiano, na gũteithia andũ angĩ mamenye Ngai.

Kĩũngano-inĩ gitũ kwarĩ na Akristiano aigana ũna aitĩrĩrie maguta. Ũmwe wao nĩ Michel Aboud ũrĩa watongoragia wĩruti wa ibuku. Eerutĩire ũhoro wa ma New York, na akĩambĩrĩria kũhunjia ũhoro mwega bũrũri-inĩ wa Lebanon mwaka wa 1921. Nĩ ndirikanaga ũrĩa aatĩĩte na agakorũo arĩ ũteithio mũnene harĩ aarĩ a Ithe witũ erĩ ethĩ meetagwo Anne na Gwen Beavor arĩa maakoretwo maarĩkia Cukuru ya Gileadi. Maarĩ arata aitũ ega mũno. Thutha wa mĩaka mĩingĩ, nĩ ndaakenire mũno rĩrĩa twacemanirie na Anne rĩngĩ Amerika (US). Thutha ũcio nĩ twacemanirie na Gwen na mũthuri wake Wilfred Gooch, na maatungataga Betheli ya London, bũrũri-inĩ wa Ngeretha.

WĨRA WA KŨHUNJIA THĨINĨ WA LEBANON

Ndĩ mwĩthĩ, gũtiarĩ na Aira a Jehova aingĩ bũrũri-inĩ wa Lebanon. No nĩ twakenagĩra kwĩra andũ arĩa angĩ maũndũ marĩa tũĩ ma Bibilia. Twekaga ũguo o na tũgĩũkagĩrĩrũo nĩ atongoria amwe a ndini. Nĩ harĩ maũndũ mamwe maahanĩkire itakaariganĩrũo.

Mũthenya ũmwe tũrĩ na mwarĩ wa maitũ Sana, twahunjagia ndũmĩrĩri ya Bibilia nyũmba-inĩ ĩmwe ya gũkomborũo. Mũhunjia ũmwe wa ndini nĩ ookire ngoroba-inĩ ĩrĩa twahunjagia. Tuonaga tarĩ mũndũ ũmwe wamwĩrĩte oke. Mũhunjia ũcio nĩ aambĩrĩirie kũruma mwarĩ wa maitũ. Aarehire thĩna nginya akĩgũithia Sana ngathĩ-inĩ cia nyũmba ĩyo na akĩgurara. Mũndũ ũmwe kũu nĩ aahũrĩire thigari thimũ na thigari igĩũka na igĩtigĩrĩra atĩ Sana nĩ ona mũndũ wa kũmũteithia. Nĩ ciatwarire mũhunjia ũcio borithi, na ikĩmenya atĩ aarĩ na mũcinga. Mũnene wa thigari aamũũririe ũũ: “Wee wĩ mũtongoria wa ndini-ĩ, kana wĩ mũtongoria wa ũmaramari?”

Hingo ĩngĩ ndirikanaga nĩ hĩndĩ kĩũngano gitũ gĩakomborete mbathi nĩguo tũthiĩ tũkahunjie taũni yarĩ kũndũ gũtaahunjagio kaingĩ. O rĩrĩ ũtungata ũgĩte cama, mũhunjia wa itũũra rĩu nĩ aamenyire ũhoro witũ na akĩbanga andũ gĩkundi nĩguo moke matũtharĩkĩre. Maatũkĩrĩire o na nginya magĩtũikĩria mahiga na baba akĩgurario. Nĩ ndirikanaga ũrĩa ũthiũ wake waiyũrĩte thakame. Baba na mami magĩcoka mbathi-inĩ, na ithuĩ tũkĩmarũmĩrĩra tuone ũrĩa ahaana. No ndikariganĩrũo nĩ ciugo iria mami ooigire agĩthambia baba ũthiũ. Ooigire: “Jehova mohere. Nĩ gũkorũo matiramenya ũrĩa mareka.”

Hingo ĩngĩ narĩo nĩ twathiire gũceerera andũ a famĩlĩ citũ taũni-inĩ ya gwitũ mũciĩ. Twakinya mũciĩ kwa guka, nĩ twakorire bishobu warĩ na ngumo mũno kuo. Bishobu ũcio nĩ aamenyaga atĩ aciari akwa nĩ Aira a Jehova. Akĩerekeria meciria harĩ niĩ o na gũtuĩka ndaarĩ o na mĩaka 6 tu. Akĩnjũria ũũ: “Wee nĩ kĩĩ kĩgirĩtie ũbatithio?” Na niĩ ngĩmwĩra atĩ ndaarĩ o mũndũ mũnini na atĩ nĩgetha batithio nĩ ndaabataraga kwĩruta Bibilia na gwĩkĩra wĩtĩkio wakwa hinya. Ndaakenirio nĩ macokio makwa na kwoguo akĩĩra guka atĩ ndiarĩ na gĩtĩo.

O na kũrĩ ũguo, maũndũ ta macio matarĩ mega matiahaanĩkaga kaingĩ. Andũ a Lebanoni nĩ mendete andũ na nĩ ataana. Kwoguo nĩ twakenagĩra kwarĩrĩria Bibilia nao, na twarĩ na arutwo aingĩ a Bibilia.

GŨTHAMĨRA BŨRŨRI ŨNGĨ

Ndĩ o cukuru, mũrũ wa Ithe witũ ũmwe mwĩthĩ nĩ ookire Lebanon aumĩte Venezuela. Na aaceerire kĩũngano-inĩ gitũ na makĩmenyana na mwarĩ wa maitũ wĩtagwo Wafa. Thutha wa ihinda makĩhikania na magĩthamĩra bũrũri-inĩ wa Venezuela. Marũa-inĩ marĩa Wafa aatwandĩkagĩra, nĩ eekĩraga baba ngoro tũthamĩre Venezuela. Eendaga tũthamĩre kũu nĩguo tũkoragwo hamwe nao kaingĩ. Mũthia-inĩ nĩ aahotire gũtũiguithia na tũgĩthamĩra kuo.

Twathamĩire Venezuela mwaka wa 1953, na tũgĩikara taũni-inĩ ya Caracas hakuhĩ na kũrĩa mũthamaki wa bũrũri ũcio aaikaraga. Tondũ ndaarĩ o mũndũ mũnini, nĩ ndakenaga mũno rĩrĩa ndona mũthamaki akĩhĩtũka akuuĩtwo nĩ ngaari yake ya hinya. No ndwarĩ ũndũ mũhũthũ harĩ aciari akwa kũmenyera ũtũũro bũrũri-inĩ ũcio mũgeni, rũthiomi, ũndũire, irio, na nginya rĩera. O rĩrĩ marahaana ta mekũmenyera ũtũũro wa kũu, ũndũ mũũru nĩ wekĩkire.

GŨCEMANIA NA ŨNDŨ MŨRITŨ

Baba nĩ aambĩrĩirie kũrwara. Ũndũ ũcio nĩ watũgegirie tondũ aakoretwo na ũgima mwega wa mwĩrĩ na hinya. Tũtiaumĩte tuonete arĩ mũrwaru. Athimwo akĩoneka atĩ aarĩ na mũrimũ wa kansa na agĩthĩnjwo. Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ aacokire agĩkua kiumia kĩmwe thutha ũcio.

Ndingĩona ciugo iria ciagĩrĩire cia gũtaarĩria ũrĩa ũndũ ũcio watũragire ngoro. Hĩndĩ ĩyo ndaarĩ na mĩaka 13. Rĩarĩ ihũũra inene mũno tondũ tũtieciragia atĩ baba no akue. Kwa ihinda rĩna, warĩ ũndũ mũritũ harĩ mami gwĩtĩkia atĩ mũthuri wake nĩ mũkuũ. O na kũrĩ ũguo, nĩ twamenyire atĩ ũtũũro no mũhaka ũthiĩ na mbere, na Jehova nĩ aatũteithirie gũkirĩrĩria. Rĩrĩa ndaarĩkirie cukuru ya sekondarĩ ndĩna mĩaka 16 taũni-inĩ ya Caracas, nĩ ndendaga mũno gũteithĩrĩria famĩlĩ itũ.

Ihinda-inĩ o rĩu, mwarĩ wa maitũ Sana nĩ maahikanirie na Rubén Araujo ũrĩa wacokete Venezuela thutha wa kũrĩkia Cukuru ya Gileadi. Maacokire magĩthamĩra New York. Famĩlĩ itũ nĩ yoonire arĩ wega nyingĩre yunivasĩtĩ, na kwoguo ngĩthiĩ New York, na ndaikaraga kwa mwarĩ wa maitũ marĩ na mũthuri wake. Nĩ maandeithirie mũno gũkũra kĩĩroho hĩndĩ ĩyo twaikaraga nao. Makĩria ma ũguo, kĩũngano gitũ gĩa Kĩhispania kĩa Brooklyn kĩarĩ na ariũ a Ithe witũ aingĩ agimaru kĩĩroho. Amwe ao arĩa ndaakeneire kũmenyana nao nĩ mũrũ wa Ithe witũ Milton Henschel na Frederick Franz arĩa maatungataga Betheli ya Brooklyn.

Ndĩ hakuhĩ kũrĩkia mwaka wa mbere wa yunivasĩtĩ taũni-inĩ ya New York, nĩ ndaambĩrĩirie gwĩcũrania igũrũ rĩgiĩ ũrĩa ndaahũthagĩra ũtũũro wakwa. Nĩ ndathomete na ngeciria na njĩra ndikĩru icunjĩ cia Mũrangĩri iria ciaarĩrĩirie ũhoro wĩgiĩ Akristiano kwĩigĩra mĩoroto mĩega. Nĩ ndoonaga ũrĩa mapainia na arĩa maatungataga Betheli thĩinĩ wa kĩũngano gitũ maarĩ na gĩkeno, na nĩ ndeendaga kũhaana tao. No hĩndĩ ĩyo ndiabatithĩtio. Nĩ ndoonire atĩ nĩ ndaabataraga kwĩyamũrĩra Jehova. Nĩ ndeyamũrĩire Jehova, na thutha ũcio ngĩoya ikinya rĩa bata ngĩbatithio Machi 30, 1957.

MATUA MA BATA

Thutha wa kuoya ikinya rĩu rĩa bata rĩa kũbatithio nĩ ndeeciririe kuoya ikinya rĩngĩ rĩa kũingĩra ũtungata-inĩ wa mahinda mothe. Nĩ ndendaga mũno gũtuĩka painia, o na gũtuĩka nĩ ndonaga atĩ gũtungata ndĩ painia ndũngĩarĩ ũndũ mũhũthũ. Nĩ ndaarigagwo ũrĩa ingĩahotanĩirie ũpainia o hamwe na mathomo makwa ma yunivasĩtĩ. Twandĩkanĩire marũa maingĩ na andũ a famĩlĩ kuuma Venezuela ngĩmataarĩria atĩ nĩ ndaatuĩte itua rĩa gũtigana na gĩthomo njoke Venezuela nduĩke painia.

Ndaacokire Caracas Juni 1957. No nĩ ndoonaga atĩ famĩlĩ itũ ndĩikarĩte wega. Nĩ kwabataranagia mũndũ ũngĩ thĩinĩ wa famĩlĩ acarie wĩra. Nĩ ndaabataraga gwĩka ũndũ nĩguo ndĩmateithie. Nĩ ndoonire wĩra bengi-inĩ ĩmwe no nĩ ndeendaga mũno gũtungata ndĩ painia. Ningĩ ũndũ ũcio nĩguo watũmĩte njoke mũciĩ. Ndaatuire itua rĩa kũhingia mawĩra macio merĩ. Kwa ihinda rĩa mĩaka ĩigana ũna, ndaarutaga wĩra bengi na ngatungata ndĩ painia wa mahinda mothe. Ndaarĩ na maũndũ maingĩ ma gwĩka o na gũtuĩka ndaarĩ na gĩkeno.

Nĩ ndagĩire na gĩkeno o na makĩria, rĩrĩa twamenyanire na tũkĩhikania na mwarĩ wa Ithe witũ mũthaka wĩtagwo Sylvia kuuma Njĩrĩmani ũrĩa wendete Jehova kuuma ngoro. Maathamĩire Venezuela na aciari ake. Nĩ twacokire tũkĩgĩa twana twĩrĩ, kahĩĩ getagwo Michel (Mike), na kairĩtu getagwo Samira. Ningĩ maitũ nĩ ookire gũikara hamwe na ithuĩ na ngĩambĩrĩria kũmũrũmbũiya. O na gũtuĩka nĩ ndaabatarire gũtiga ũpainia nĩguo hote kũhingia mabataro ma famĩlĩ yakwa, no ndathiire na mbere gũkorũo na kĩyo gĩa kũhunjia. Tũrĩ na Sylvia nĩ twatungataga tũrĩ mapainia a gũteithĩrĩria rĩrĩa rĩothe twahota hĩndĩ ya rũtha.

ITUA RĨNGĨ RĨA BATA

Ciana citũ ciarĩ cukuru ihinda rĩu ngũtaarĩirie kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ. Kwaria ma, nĩ ndagaacĩrĩte mũno ũtũũro-inĩ na nĩ ndaahetwo gĩtĩo nĩ andũ angĩ arĩa maarutaga mawĩra ma bengi. O na kũrĩ ũguo, ndendaga andũ maamenye makĩria nĩ ũndũ wa gũkorũo ndĩ ndungata ya Jehova. Nĩ ndeeciririe mũno ũhoro ũcio mũthenya ũcio. Kwoguo tũgĩikara thĩ na mũtumia wakwa, tũkĩambĩrĩria gwĩka mathabu ma indo iria twarĩ nacio. Tũkĩona atĩ ingĩatigire wĩra bengi, nĩ ingĩaheirũo mbeca nyingĩ cia ritaya. Tondũ tũtiarĩ na mathiirĩ, nĩ tuoonire atĩ tũngĩhũthia ũtũũro, mbeca icio nĩ ingĩatũtindĩkire ihinda iraiharaihu.

Ndwarĩ ũndũ mũhũthũ kuoya ikinya rĩu, no mũthuri wakwa na mami nĩ maanyitire mbaru biũ. Kwoguo o rĩngĩ nĩ ingĩatungatire ndĩ painia. Ũndũ ũcio nĩ wangenirie mũno! Rĩu nĩ ndonaga atĩ kĩroto gĩakwa nĩ gĩkũhinga. No ihinda-inĩ o rĩu, gũgĩũka ũndũ ũngĩ tũteerĩgĩrĩire.

ŨNDŨ TŨTEERĨGĨRĨIRE

Mũthenya ũmwe nĩ twathiire kũrĩ ndagĩtarĩ, na agĩtwĩra atĩ Sylvia arĩ na nda. Tũtierĩgagĩrĩra ũndũ ta ũcio. Nĩ twakenire mũno, no ũndũ ũcio nĩ watũmire ndĩcirie ũhoro wĩgiĩ itua rĩrĩa ndatuĩte rĩa gũtuĩka painia. Ndeyũragia kana nĩ ingĩahotire kuoya ũpainia. Nĩ twahotire o na ihenya kũhaarĩria meciria maitũ kwamũkĩra mũndũ ũngĩ thĩinĩ wa famĩlĩ itũ. Ĩndĩ no ndeyũragia kana nĩ ingĩahotire gũtuĩka painia.

Thutha wa kwarĩrĩria mĩoroto itũ, tuonire thingate muoroto ũrĩa ndarĩ naguo kĩambĩrĩria-inĩ wa gũtuĩka painia. Mũrũ witũ Gabriel aaciarirũo Ĩpuro mwaka wa 1985. O na kũrĩ ũguo, nĩ ndaatigire wĩra na ngĩambĩrĩria ũpainia Juni 1985. Thutha wa ihinda nĩ ndaheirũo mweke wa gũtungata thĩinĩ wa Kamĩtĩ ya Wabici ya Rũhonge. No tondũ wabici ya rũhonge ndĩarĩ Caracas, ndaabataraga gũthiĩ kilomita ta 80 thikũ ta igĩrĩ kana ithatũ harĩ kiumia iria ndeerutagĩra.

GŨTHAMĨRA KŨNDŨ KŨNGĨ

Wabici ya rũhonge yarĩ taũni-inĩ ya La Victoria, na kwoguo tũrĩ famĩlĩ tũgĩtua itua rĩa gũthamĩra kuo nĩguo tũkuhĩrĩrie Betheli. Ũcio warĩ ũgarũrũku mũnene mũno harĩ ithuĩ. Nĩ ngenagio mũno nĩ famĩlĩ yakwa na nĩ njokagia ngatho mũno nĩ ũndũ wa gũkorũo nao. Gũkorũo marĩ na mwerekera mwega nĩ gwateithirie mũno. Mwarĩ wa maitũ wĩtagwo Baha nĩ eerutĩire kũrũmbũyagia maitũ. Mike nĩ aahikanĩtie, no Samira na Gabriel maaikaraga o mũciĩ. Gũthamĩra La Victoria nĩ gwatũmire moranwo na arata arĩa maakoragwo nao Caracas. Nake Sylvia nĩ aabatarire kwĩruta gũikara taũni-inĩ nini handũ ha gũikara taũni-inĩ nene ĩrĩa aamenyerete. Na ithuothe nĩ twerutire gũikara nyũmba nini. Gũthama kuuma Caracas gũthiĩ La Victoria nĩ gwatũmire twĩke mogarũrũku manene.

No maũndũ nĩ maacokire magĩcenjia o rĩngĩ. Gabriel nĩ aahikanirie, nake Samira akiuma mũciĩ agĩthiĩ kwĩikaria. Na niĩ twĩna Sylvia tũgĩtwo Betheli mwaka wa 2007, na nokuo tũtungataga nginya ũmũthĩ. Mike, mũriũ witũ ũrĩa mũkũrũ, atungataga arĩ mũthuri wa kĩũngano na agatungata arĩ painia marĩ na mũtumia wake Monica. O na Gabriel nĩ mũthuri wa kĩũngano, na matungataga marĩ na mũtumia wake Ambra bũrũri-inĩ wa Italy. Samira atungataga arĩ painia, na nĩ ateithagĩrĩria wĩra wa Betheli arĩ o mũciĩ.

NDINGĨĨRIRA NĨ ŨNDŨ WA MATUA MARĨA NDANATUA

Ũtũũro-inĩ wakwa nĩ nduĩte matua maingĩ na manene. No ndiĩriraga. Ingĩheo mweke ũngĩ, ndingĩgarũrĩra matua macio. Nĩ njokagia ngatho mũno nĩ ũndũ wa mĩeke na mawĩra maingĩ marĩa ndanehokerũo ũtungata-inĩ wa Jehova. Mĩaka-inĩ ĩyo yothe, nĩ nyonete ũrĩa arĩ ũndũ wa bata gũtũũria ũrata mũrũmu hamwe na Jehova. Gũtekũmakania kana tũratua matua manene kana manini, Jehova nĩ aheaga mũndũ thayũ “ũkĩrĩte ũtaũku wothe.” (Afil. 4:6, 7) Twĩna Sylvia, nĩ tũkenagĩra ũtungata mũtheru Betheli na nĩ tuonaga atĩ Jehova nĩ arathimĩte matua maitũ tondũ hingo ciothe tũmũigaga mbere.