GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI GĨA 16
RWĨMBO NA. 87 Ũkai Muongererũo Hinya
Gũkorũo na Ũrata Gatagatĩ-inĩ Gaitũ nĩ Kwega na Ithuĩ
“Atĩrĩrĩ, ĩ nĩ wega atĩa, o na nĩ ũndũ wĩ gĩkeno atĩa ariũ a ithe ũmwe gũtũũrania hamwe marĩ na ũrũmwe!”—THAB. 133:1.
ŨNDŨ ŨRĨA WARĨRĨIRIO
Nĩ tũkuona maũndũ mangĩtũteithia gũkũria ũrata wa hakuhĩ hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ na tuone irathimo iria ciumanaga na gwĩka ũguo.
1-2. Nĩ ũndũ ũrĩkũ Jehova aroraga mũno, na endaga twĩke atĩa?
JEHOVA nĩ aroraga mũno ũrĩa tũrũmbũyanagia na andũ arĩa angĩ. Jesu aarutanire atĩ no mũhaka twende mũndũ ũrĩa tũriganĩtie nake o ta ũrĩa twĩyendete. (Mat. 22:37-39) Ũguo nĩ kuuga atĩ nĩ tũbatiĩ kwenda nginya arĩa matarĩ Aira a Jehova. Tweka ũguo tũkoragwo tũkĩĩgerekania na Jehova, ũrĩa “[ũtũmaga] riũa rĩake rĩarĩre andũ arĩa oru na arĩa ega na agatũma mbura yurĩre andũ arĩa athingu na arĩa matarĩ athingu.”—Mat. 5:45.
2 O na gũtuĩka Jehova endete andũ othe, nĩ akoragwo na ũrata wa hakuhĩ hamwe na arĩa mamwathĩkagĩra. (Joh. 14:21) Endaga twĩgerekanie nake. Na nĩkĩo atwĩrĩte tuonie aarĩ na ariũ a Ithe witũ “wendo mũnene” na “wendo muororo.” (1 Pet. 4:8; Rom. 12:10) Wendo ta ũcio no ũringithanio na wendo ũrĩa tuonagia mũndũ witũ wa famĩlĩ twendete kana mũrata wa hakuhĩ.
3. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũbatiĩ kũririkana wĩgiĩ wendo?
3 O ta ũrĩa mũmera ũbataraga kũrĩmĩrũo na kũrũmbũiyo nĩguo ũkũre, noguo tũrabatara gũthiĩ na mbere kũrĩmĩra wendo witũ kwerekera andũ arĩa angĩ nĩguo ũkũre. Mũtũmwo Paulo aaheire Akristiano ũtaaro ũyũ: “Thiĩi na mbere gũkorũo na wendo ta wa andũ a nyina ũmwe.” (Ahib. 13:1) Kwoguo Jehova nĩ endaga tũthiĩ na mbere kũrĩmĩra wendo witũ harĩ andũ arĩa angĩ. Gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ, nĩ tũkuona kĩrĩa gĩtũmaga tũkũrie ũrata wa hakuhĩ hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ na ũrĩa tũngĩthiĩ na mbere gwĩka ũguo.
TWAGĨRĨIRŨO GŨKORŨO NA ŨRATA GATAGATĨ-INĨ GAITŨ NĨKĨ?
4. Tũngĩka atĩa nĩguo tũthiĩ na mbere kuona ũrũmwe wa aarĩ na ariũ a Ithe witũ ũrĩa ũgwetetwo thĩinĩ wa Thaburi 133:1 ũrĩ wa bata? (Ningĩ rora mbica.)
4 Thoma Thaburi 133:1. No twĩtĩkanie na mwandĩki ũcio wa Thaburi ũrĩa waandĩkire atĩ nĩ ũndũ ‘mwega’ na wĩ “gĩkeno” gũkorũo na ũrata na andũ arĩa mendete Jehova. No o ta ũrĩa mũndũ angĩaga gũtindanĩra na ũthaka wa mũtĩ mũnene onaga o mũthenya, no taguo tũngĩĩkora tũkĩaga kuona ũrĩa ũrũmwe witũ wa Gĩkristiano ũrĩ wa bata. Na tondũ tuonaga aarĩ na ariũ a Ithe witũ maita maingĩ, hihi maita maigana ũna harĩ kiumia-rĩ, tũngĩka atĩa nĩguo tũthiĩ na mbere kũmonaga marĩ a bata? Tũngĩĩcũranagia kaingĩ ũrĩa o ũmwe wao arĩ wa bata harĩ kĩũngano na harĩ ithuĩ, wendo witũ harĩ o nĩ ũrĩkũraga.
Ndũkanariganĩrũo nĩ ũrĩa ũrũmwe witũ ũrĩ wa bata (Rora kĩbungo gĩa 4)
5. Gũkorũo na wendo gatagatĩ-inĩ gaitũ kũngĩhutia andũ arĩa angĩ atĩa?
5 Andũ amwe arĩa mokaga mĩcemanio itũ riita rĩa mbere, nĩ mahutagio mũno nĩ wendo ũrĩa ũkoragwo gatagatĩ-inĩ gaitũ. Ũndũ ũcio wiki tu no ũtũme mone atĩ ithuĩ nĩ ithuĩ Akristiano a ma. Jesu aaugire: “Nĩ ũndũ ũcio andũ othe nĩ marĩmenyaga atĩ mũrĩ arutwo akwa—mwakorũo na wendo gatagatĩ-inĩ kanyu.” (Joh. 13:35) Ta wĩcirie ũhoro wa mũrutwo ũmwe wa yunivasĩtĩ wĩtagwo Chaithra, ũrĩa werutaga Bibilia na Aira a Jehova. Nĩ aanyitirũo ũgeni kĩgomano gĩa thikũ ithatũ na agĩthiĩ. Kĩgomano gĩathira mũthenya wa mbere, eerire mwarimũ wake wa Bibilia ũũ: “Ndirĩ ndahĩmbĩrio nĩ aciari akwa. No kĩgomano-inĩ gĩkĩ kĩanyu, ndahĩmbĩrio maita 52 thĩinĩ wa mũthenya ũmwe tu! Jehova nĩ ahũthĩra andũ ake kũnyonia atĩ nĩ anyendete, na no nyende gũkorũo ndĩ ũmwe wao.” Chaithra nĩ aathiire na mbere gũkũra kĩĩroho na akĩbatithio mwaka-inĩ wa 2024. Rĩrĩa ageni moka mĩcemanio itũ na mona ciĩko citũ njega, o hamwe na wendo ũrĩa ũkoragwo gatagatĩ-inĩ gaitũ, kaingĩ ũndũ ũcio nĩ ũmatindĩkaga gũtungatĩra Jehova.—Mat. 5:16.
6. Gũkorũo na ũrata wa hakuhĩ hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ kũngĩtũgitĩra atĩa?
6 Gũkorũo na ũrata wa hakuhĩ hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ no gũtũgitĩre. Paulo eerire aarĩ na ariũ a Ithe ũũ: “Ĩkĩranagai ngoro o mũndũ na ũrĩa ũngĩ o mũthenya, . . . nĩguo mũndũ o na ũmwe wanyu ndakanomio ngoro nĩ hinya wa maheeni wa mehia.” (Ahib. 3:13) Kwoguo tũngĩkua ngoro ũndũ tũngĩremererũo gwĩka ũrĩa kwagĩrĩire, Jehova no ahũthĩre mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ ũrona ũndũ ũcio gũtũhe ũteithio ũrĩa tũrabatara. (Thab. 73:2, 17, 23) Hatarĩ nganja, ũteithio ta ũcio nĩ wa bata mũno harĩ ithuĩ.
7. Wendo ũhutanĩtie atĩa na ũrũmwe? (Akolosai 3:13, 14)
7 Tondũ tũrĩ gatagatĩ-inĩ ka andũ merutanagĩria kuonania wendo, nĩ tũkenagĩra irathimo nyingĩ. (1 Joh. 4:11) Kwa ngerekano, wendo nĩ ũtũtindĩkaga “[gũthiĩ] na mbere gũkiranagĩrĩria mũndũ na ũrĩa ũngĩ,” na ũndũ ũcio nĩ ũtũmaga tũkorũo na ũrũmwe. (Thoma Akolosai 3:13, 14; Ef. 4:2-6) Kwoguo mĩcemanio-inĩ itũ gũkoragwo gwĩ kũndũ tũkenagĩra na gũtingĩringithanio na handũ hangĩ o hothe.
HEANAGAI GĨTĨO
8. Jehova atũteithagia atĩa gũkorũo na ũrũmwe?
8 Jehova nĩ atũhotithĩtie gũkorũo na ũrũmwe wa thĩ yothe o na tũrĩ andũ matarĩ akinyanĩru. (1 Kor. 12:25) Bibilia yugaga atĩ ‘tũrutagwo kwendana nĩ Ngai.’ (1 Thes. 4:9) Ũguo nĩ kuuga atĩ Jehova ahũthagĩra Bibilia gũtwĩra ũrĩa twagĩrĩirũo gwĩka nĩguo tũkorũo na ũrata wa hakuhĩ gatagatĩ-inĩ gaitũ. Kwoguo rĩrĩa twathuthuria na kinyi morutani make na twamahũthĩra, tũkoragwo ‘tũkĩrutwo nĩ Ngai.’ (Ahib. 4:12; Jak. 1:25) Hatarĩ nganja ũguo nĩguo Aira a Jehova merutanagĩria gwĩka.
9. Tũreruta atĩa kuumana na Aroma 12:9-13 ũhoro-inĩ wĩgiĩ kũheana gĩtĩo?
9 Kiugo kĩa Ngai gĩtũteithagia atĩa gũkorũo na ũrata wa hakuhĩ gatagatĩ-inĩ gaitũ? Ta rora wone ũrĩa Paulo aaugire ũhoro-inĩ ũcio thĩinĩ wa Aroma 12:9-13. (Thoma.) Aaugire ũũ: “Harĩ kũheana gĩtĩo, koragwoi mũrĩ a mbere.” Hihi ũguo nĩ kuuga atĩa? Twagĩrĩirũo gũkorũo tũrĩ a mbere harĩ kuonia andũ arĩa angĩ “wendo muororo” na njĩra itiganĩte ta kũmohera, kũmanyita ũgeni, na kũmonia ũtaana. (Ef. 4:32) Ndwagĩrĩirũo gweterera mũrũ kana mwarĩ wa Ithe witũ oe ikinya rĩa mbere gũgũtua mũrata, ĩndĩ wĩrutanĩrie gũkoragwo ‘ũrĩ wa mbere’ gwĩka ũguo. Weka ũguo, nĩ ũrĩgunĩkaga tondũ Jesu aaugire: “Kũheana nĩ kũrĩ gĩkeno kĩnene gũkĩra kwamũkĩra.”—Atũm. 20:35.
10. Tũngĩonania kĩyo atĩa “harĩ kũheana gĩtĩo”? (Ningĩ rora mbica.)
10 Thutha wa Paulo gũtwĩra tũkoragwo tũrĩ a mbere harĩ kũheana gĩtĩo, aacokire agĩtwĩkĩra ngoro ‘tũkoragwo na kĩyo, tũtigatuĩke igũũta.’ Mũndũ ũrĩ kĩyo nĩ erutanagĩria biũ kũhingia wĩra ũrĩa ehokerũo. Thimo 3:27, 28 ĩtwĩraga ũũ: “Ndũkanage gwĩka maũndũ mega harĩ andũ arĩa wagĩrĩirũo gwĩkĩra maũndũ mega angĩkorũo ũrĩ na ũhoti wa gũteithia.” Kwoguo rĩrĩa tuona mũndũ ũrabatara ũteithio, nĩ tuoyaga ikinya o na ihenya rĩa kũmũteithia. Tũtiugaga atĩ nĩ tũkaamũteithia hĩndĩ ĩngĩ kana tũgatua atĩ mũndũ ũngĩ nĩ ekũmũteithia.—1 Joh. 3:17, 18.
Nĩ twagĩrĩirũo kuoya ikinya rĩa gũteithia aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa marabatara ũteithio (Rora kĩbungo gĩa 10)
11. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gũkũria ũrata wa hakuhĩ gatagatĩ-inĩ gaitũ?
11 Njĩra ĩngĩ tũngĩonania nayo atĩ nĩ tũtĩĩte andũ arĩa angĩ nĩ gũkorũo twĩhaarĩirie kũmohera rĩrĩa matũhĩtĩria. Aefeso 4:26 yugaga: “Mũtikarekage riũa rĩthũe mũrĩ o na marakara.” Nĩkĩ hihi? Mũhari wa 27 wonanagia atĩ tũngĩka ũguo, tũngĩkorũo ‘tũkĩhe Mũcukani kamweke.’ Kũgerera Kiugo gĩake, Jehova nĩ atwĩrĩte maita maingĩ tuohanagĩre. Akolosai 3:13 ĩtwĩraga ‘tũthiĩ na mbere kuohanagĩra twĩyendeire.’ Kuohanĩra nĩ njĩra ĩmwe njega ya gũkũria ũrata wa hakuhĩ gatagatĩ-inĩ gaitũ. Rĩrĩa tweka ũguo, nĩ tũteithagĩrĩria harĩ “gũtũũria ũrũmwe wa roho thĩinĩ wa thayũ ũrĩa [ũtũnyitithanagia].” (Ef. 4:3) Na njĩra nguhĩ, kuohanĩra nĩ kũrehaga thayũ na ũrũmwe gatagatĩ-inĩ ka andũ a Jehova.
12. Jehova atũteithagia atĩa kuohanĩra?
12 Ma nĩ atĩ, rĩmwe no tũritũhĩrũo kuohera arĩa matũtuurithĩtie. Ĩndĩ no tũhote gwĩka ũguo tũgĩteithĩrĩrio nĩ roho mũtheru wa Ngai. Thutha wa Paulo kwandĩka atongoretio nĩ roho atĩ tũkoragwo na “wendo muororo harĩ mũndũ na ũrĩa ũngĩ” na tũkoragwo “na kĩyo,” aacokire akiuga, “Hĩahĩagai nĩ ũndũ wa roho.” Mũndũ ‘ũrahĩahĩa nĩ ũndũ wa roho’ akoragwo arĩ na kĩyo na arĩ na wendi mũnene wa gwĩka ũndũ. (Rom. 12:11) Kwoguo roho wa Ngai no ũtũteithie kuonania wendo muororo na kuohanĩra twĩyendeire. Nĩkĩo tũthaithaga Jehova atũteithie.—Luk. 11:13.
“GŨTIGAKORAGWO NA NGAYŨKANO GATAGATĨ-INĨ KANYU”
13. Nĩ kĩĩ kĩngĩrehe ngayũkano gatagatĩ-inĩ gaitũ?
13 Kĩũngano kĩa Jehova gĩkoragwo na “andũ a mĩthemba yothe,” maumĩte mĩrerere-inĩ ngũrani. (1 Tim. 2:3, 4) Ũndũ ũcio no ũtũme tũtue matua ngũrani maũndũ-inĩ ta, mwĩhumbĩre na mwĩgemerie witũ, ũrigitani, kana maũndũ ma gwĩkenia. Kwoguo tũngĩaga kwĩmenyerera, maũndũ macio no matũme tũgayũkane. (Rom. 14:4; 1 Kor. 1:10) Tondũ Ngai nĩ atũrutĩte kwendana, twagĩrĩirũo gwĩthema kuonania ta mawoni maitũ marĩ ma bata kũrĩ ma arĩa angĩ.—Afil. 2:3.
14. Hĩndĩ ciothe twagĩrĩirũo kwĩrutanĩria gwĩka atĩa, na nĩkĩ?
14 Ningĩ no twĩtheme kũrehe ngayũkano thĩinĩ wa kĩũngano tũngĩĩrutanĩria gwakanaga mũndũ na ũrĩa ũngĩ hĩndĩ ciothe. (1 Thes. 5:11) Ica ikuhĩ, andũ aingĩ arĩa matigĩte kũnyitanĩra na kĩũngano na arĩa meheretio kĩũngano-inĩ nĩ macokete. Nĩ tũmanyitaga ũgeni tũcanjamũkĩte. (2 Kor. 2:8) Ta rora ũrĩa gwathiire harĩ mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe rĩrĩa aathiire Nyũmba-inĩ ya Ũthamaki thutha wa gũkorũo atekũnyitanĩra na kĩũngano kwa ihinda rĩa mĩaka 10. Aaugire: “Andũ othe maangeithirie na wendo mũnene makenete.” (Atũm. 3:19) O na gũtuĩka ũndũ ũcio nĩ ũngĩoonekire ũrĩ mũnini-rĩ, wahutirie atĩa mwarĩ wa Ithe witũ ũcio? Aaugire ũũ: “Ũndũ ũcio nĩ watũmire nyone atĩ Jehova nĩ aandeithagia gũcokererũo nĩ gĩkeno.” Tũngĩĩrutanĩria gwĩkĩranaga ngoro, Jesu no atũhũthĩre gũcanjamũra ‘arĩa manogete na matitikĩte mĩrigo.’—Mat. 11:28, 29.
15. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũngĩ ũngĩtũteithĩrĩria gũtũũria ũrũmwe thĩinĩ wa kĩũngano? (Ningĩ rora mbica.)
15 Ningĩ ũrĩa tũhũthagĩra rũrĩmĩ rwitũ no gũtũteithĩrĩrie gũtũũria ũrũmwe. Ayubu 12:11 yugaga: “Githĩ gũtũ gũtithuthuragia ciugo o ta ũrĩa rũrĩmĩ rũcamaga irio?” Kwoguo nĩ twagĩrĩirũo gwĩciragia na kinyi ciugo iria tũrenda kuuga mbere ya tũciarĩtie, o ta ũrĩa mũrugi mwega hĩndĩ ciothe ambaga gũcama irio nĩguo atigĩrĩre nĩ njega mbere ya aheete andũ arĩa angĩ. (Thab. 141:3) Tũngĩenda hĩndĩ ciothe gũtigagĩrĩra atĩ ũndũ ũrĩa tũrenda kuuga nĩ wa gwaka, gũcanjamũra, na wa ‘kũguna arĩa maratũigua.’—Ef. 4:29.
Ambaga gwĩciria ũrĩa ũrenda kuuga mbere ya warĩtie (Rora kĩbungo gĩa 15)
16. Nĩa magĩrĩirũo kwĩrutanĩria o na makĩria kũhũthĩra ciugo cia gwĩkĩrana ngoro?
16 Arũme arĩa mahikanĩtie na aciari magĩrĩirũo kwĩrutanĩria o na makĩria nĩguo matigĩrĩre atĩ ciugo ciao nĩ cia gwaka. (Kol. 3:19, 21; Tit. 2:4) O na athuri a kĩũngano magĩrĩirũo gũcanjamũra na kũũmĩrĩria rũũru rwa Jehova. (Isa. 32:1, 2; Gal. 6:1) Thimo ĩmwe ya Bibilia yugaga ũũ: “Kiugo kĩarĩtio ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire-rĩ, kaĩ nĩ kĩega-ĩ!”—Thim. 15:23.
ENDANAGA “NA CIĨKO NA MA”
17. Tũngĩka atĩa nĩguo twende aarĩ na ariũ a Ithe witũ kuuma ngoro?
17 Mũtũmwo Johana aaugire atĩ “tũtiagĩrĩirũo kwendana na ciugo kana na kanua, ĩndĩ twagĩrĩirũo kwendana na ciĩko na ma.” (1 Joh. 3:18) Twagĩrĩirũo kwenda aarĩ na ariũ a Ithe witũ kuuma ngoro. Tũngĩka ũguo atĩa? O ũrĩa tũrĩhũthagĩra mahinda maingĩ hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ, noguo wendo gatagatĩ-inĩ gaitũ ũrĩthiaga na mbere kũrũma. Kwoguo no tũcaragie mĩeke nĩguo tũhũthĩre mahinda hamwe nao, ta rĩrĩa tũrĩ mĩcemanio-inĩ, ũtungata-inĩ, na ningĩ no tũmaceeragĩre. Rĩrĩa tweka ũguo, nĩ tũrĩonanagia atĩ ‘tũrutagwo kwendana nĩ Ngai.’ (1 Thes. 4:9) Ningĩ nĩ tũrĩĩyonagĩra ũũma wa ciugo ici: “Ĩ nĩ wega atĩa, o na nĩ ũndũ wĩ gĩkeno atĩa ariũ a ithe ũmwe gũtũũrania hamwe marĩ na ũrũmwe!”—Thab. 133:1.
RWĨMBO NA. 90 Nĩ Twĩkĩranage Ngoro